-
1 тавыш-тын
сущ.1) о зву́ках де́ятельности, движе́ния, дыха́ниябер тавыш-тын юк! — ни зву́ка!
2) слу́хи, разгово́ры, молва́ об определённом предме́те и́ли ли́чностибу хакта тавыш-тын ишетелми (тавыш-тын юк) — об э́том нет никаки́х разгово́ров
• -
2 тын
I сущ.1) дыха́ние, вздох; вдох || дыха́тельныйтынны буа торган — затрудня́ющий дыха́ние
тын көпшәсе — дыха́тельная тру́бка
2) прост. во́здухкамераның тыны чыккан — во́здух из ка́меры ( велосипедной) весь вы́шел
3) пар вы́хода, выдыха́ния ( в прохладно-влажную погоду)тын беленә башлаган — стал заме́тен пар дыха́ния ( при низкой температуре)
4) перен. возде́йствие, влия́ние; духреволюциянең кайнар тыны — горя́чее дыха́ние револю́ции
5) диал. душа́, духтыны барның өне бар — (посл.) име́ющий ду́шу име́ет и го́лос (т.е. может и протестовать, и голосить)
•- тын алу- тын алыш
- тын бетү
- тын куырылдыру
- тын куыру
- тын кысылу
- тын өрү
- тын тарыгу
- тын юлы
- тын юллары
- тынны тарыктыру
- тын чыгару
- тынны чыгару••тын алган тавыш та чыкмау (ишетелмәү, сизелмәү) — быть соверше́нно беззву́чным (букв. не слы́шать и зву́ка дыха́ния)
тын алганны (алганын, алганыңны) да сизү (белү) — знать всю подного́тную (букв. знать и то, как ды́шится кому́; кто, как, чем ды́шит и т. п.)
тын алдырмау, тын (да) алырга (да) бирмәү — не дава́ть переды́шки
тын (да) алдырмы́йча — не дава́я передохну́ть; без переды́шки
тын кабу (кысу, тоту) — затрудня́ть/затрудни́ть дыха́ние
- тын алмастантынны (тынын, тыныңны) арттан (эчтән) алу — груб.-прост. дыша́ть че́рез зад, отма́лчиваться от стра́ха, выжида́ть молчко́м, ждать забве́ния просту́пка
- тын да алмыйча
- тын да чыгармыйча
- тын да тартмыйча
- тын алырга да онытып
- тын алуны да онытып
- тын кысу
- тын да чыгармау
- тынын да чыгармау
- тыны да чыкмый
- тының чыкмасын
- тының да чыкмасын
- тыныңны да чыгарма
- тыныңны да чыгарасы булма II сущ.прост. коро́ткий промежу́ток вре́мениIII 1. прил.бер тын эшләп алу — немно́го порабо́тать
1) в разн. знач. ти́хийтын һава — ти́хая пого́да (букв. во́здух)
тын елга — ти́хая река́
тын урын — ти́хое ме́сто
тын почмак — ти́хий у́гол (уголо́к)
тын төн — ти́хая ночь
урман тын — лес тих, в лесу́ ти́хо
2) ти́хий, молчали́выйбик тын кеше — о́чень ти́хий челове́к
2. нареч.ул гел тын — он всегда́ молчали́в
ти́хо; молчали́воурамда тын — на у́лице ти́хо
шул кадәр тын ки... — так ти́хо, что...
- тын булу- тын калу 3. сущ.; редко1) см. тынлыкурман тынында — в тиши́ ле́са
2) поко́й, успокое́ниеIV 1. диал.; прил.тынымны, көнемне бозма — (погов.) не наруша́й мой поко́й ( говорится нежелательному жениху)
перело́жный2. сущ.тын җир — перело́жная земля́
перело́гтынга калдыру — оста́вить на (как) перело́г
См. также в других словарях:
тавыш-тын — (ТАВЫШ ТЫНСЫЗ, ТАВЫШСЫЗ ТЫНСЫЗ) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тавыш-өн — (ТАВЫШ ӨНСЕЗ) – Ишетелерлек, сизелерлек тавыш. Шау шу, эш хәрәкәтне белдерә торган тавышлар йортта тавыш тын бете … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тын-көн — ТЫНЫ КӨНЕ (ТЫНЫ СӨРЕ, ТЫНЫ ӨНЕ) БЕТЕП – 1. Бик нык йөгерүдән яки әсәрләнүдән көчкә көчкә сулыш алып; сулышы кабып 2. Бик нык, бик каты. ТЫН ТАВЫШ ИШЕТЕЛМӘҮ – Тавыш тын ишетелмәү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тын — I. с. 1. Тавышсыз, шау шусыз, тынлыкка (1) баткан. рәв. Тавышланмыйча, шауламыйча 2. сир. Тынлык 3. Җилсез, тымызык 4. Хәрәкәтсез, тыныч. рәв. Ярсымыйча, шауламыйча; салмак, акрын (агу, исү һ. б. тур.) 5. Кешегә сиздерми, тышка чыгармый торган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тын-бу — ТЫНЫ БУЫ ЧЫКМАУ – Тавыш тыны ишетелмәү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыпаю — Шып тыну, тынып калу; тавыш тын чыгармау. рәв. ШЫПАЕП – Әкрен генә, тавыш тын чыгармыйча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынлык — 1. Бернинди дә тавыш тын, шау шу булмау хәле 2. Тымызык булу, тын, булу, хәрәкәтсезлек 3. күч. Төрле эш хәрәкәтләр бераз кимү яки вакытлыча тукталып тору 4. филос. Чынбарлыкта предметларның чагыштырмача хәрәкәтсезлеге, тик торышы. ТЫНЛЫК ЧОРЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынсыз — рәв. Бернинди тавыш тын чыгармыйча, шау шусыз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынлану — 1. Сөйләшүдән, җырлаудан, кычкырудан, атудан һ. б. ш. тавыш чыгарудан туктау, тын калу. Берәр төрле тавыш ишетелми, яңгырамый башлау; туктау 2. Берәр нәрсә эшләргә уйлаудан, фикер йөртүдән яки берәр эш эшләүдән туктау тик ул тынмый, һаман уйлый.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыну — 1. Сөйләшүдән, җырлаудан, кычкырудан, атудан һ. б. ш. тавыш чыгарудан туктау, тын калу. Берәр төрле тавыш ишетелми, яңгырамый башлау; туктау 2. Берәр нәрсә эшләргә уйлаудан, фикер йөртүдән яки берәр эш эшләүдән туктау тик ул тынмый, һаман уйлый.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
очкылык — ТОТУ – Күкрәк пәрдәсенең кысылуы сәбәпле ирексездән кинәт тын алу хәрәкәте; шундый хәрәкәт вакытында бугаздан кысылып чыккан өзек өзек тавыш. ОЧКЫЛЫК ҮЛӘНЕ – Әвернә чәчәклеләр семь. терлек ашамый торган үлән; Кыркырый; рус. Икотник … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
