стыр

Нал ис йæ разы рæсугъд æмæ бæрзонд нысан, – йæ хуыздæр фæндиæгтæ сты йæ физиологон домæнтæ æххæст кæнын... – Больше нет у него прекрасной и высокой цели, – первейшее желание его – это удовлетворение своих физиологических потребностей... (Джыккайты Ш., Уац «Стыр дурæн – стыр тулæн»)

Цы программæтæ æмæ ахуыргæнæн чингуытæм гæсгæ кусынц, уыдон нæ дæттынц дзуапп ныртæккæйы домæнтæн. – Программы и учебники, по которым они работают не отвечают современным требованиям. («Мах дуг»)

Фæлæ иумæйагæй адæмы зонд уæд дæр уыд дин æмæ аргъуаны дæлбар, мæнгуырнынады уацары. – Но, в целом, разум народа был в подчинении религии и церкви, в плену у суеверия. (Джыккайты Ш., Уац «Стыр дурæн – стыр тулæн»)

Ныхас ыл цыд Советы айразмæйы æмбырды дæр. – Речь о нем (законопроекте) шла и на предыдущем заседании Совета. («Рæстдзинад», 2008, №215)

Æз мæ айразмæйы уацы фæкодтон, компартийы разамындæй советон системæ мæ адæмæн цы стыр зиан æрхаста, уыцы койтæ. – Я в своей предыдущей статье писал о том, какой большой вред причинила моему народу советская система под руководством компартии. («Мах дуг», 2007 аз, №10)

Сæйраг къулыл ауыгъд уыд паддзах Александр I стыр хуыз. – Большой портрет императора Александра I висел на главной стене. (Лев Толстой, Хаджи-Мурат)

Мæгуыр лæг та йæ мулк бахъахъхъæныныл æнувыддæр вæййы, уый тыххæй æмæ йæм цы чысыл мулк ис, уымæй куы бавдæлон уа, уæд бынтон сæфтмæ цæуы. – Бедняк же свое имущество более ревностно бережет, потому что, если он лишится своих пожитков, то его ждет полное разорение. (Къарджиаты Б., Ирон æгъдæуттæ)

Нæ кæддæры кæстæрарæх ирон литературæ фæстаг азты фæсивæдæй кæй бавдæлон, уый нæ стыр мæты æфтауы. – В нашей, когда-то богатой молодыми писателями литературе, нет больше поросли, и это нас очень тревожит. («Мах дуг», 2008, №1)

Уыцы бон хъæбатыры хуызæн кастис Цола адæммæ. Хъæубæсты алы ран дæр стыр диссагæн кодтой йе сгуыхты кой. Фæлæ уый фæстæ адæмæй байрох. Цола баззадис мæгуыр æмæ æгадæй – раздæр куыд уыдис, афтæмæй. – В тот день Цола в глазах народа был героем. Односельчане повсюду говорили о его подвиге. Но впоследствии люди это забыли. Цола остался таким, каким был раньше – бедным и бесславным. (Мамсыраты Д., Цыт)

Сæ амондæн уым разынд ирон, мæздæггаг, булкъон. – На их счастье там оказался осетин, моздокчанин, полковник. (Дзесты К., Зæрдæйы ностæ)

Фыдыбæстæйы Стыр хæсты фæстæ булкъон Къола баззад æфсады. – После Великой Отечественной войны полковник Кола остался в армии. (Гуырион Тасо, Уыцы саджы цæстытæ)

вазыгджын хъуыдыйад – (грам.) сложное предложение

Уæззау æмæ вазыгджын уыди стыр уырыссаг фыссæг Варлам Шаламовы цардвæндаг. – Трудным и сложным был жизненный путь крупного русского писателя Варлама Шаламова. («Мах дуг», 2007, №7)