Перевод: с казахского на русский

с русского на казахский

недәуір

  • 1 недәуір

    порядочно; значительно

    Казахско-русский словарь > недәуір

  • 2 недәуір

    порядком, значительно

    Казахско-русский словарь для учащихся и студентов > недәуір

  • 3 білінеді

    заметно, замечается, чувствуется

    Казахско-русский словарь > білінеді

  • 4 едәуір

    (= недәүір)
    довольно много, значительно; порядочно

    Казахско-русский словарь > едәуір

  • 5 Банк инновациялары

    Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.

    Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.

    Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.

    Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.

    Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.

    Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт:

    - жеке-дара;

    - единичный;

    - көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.

    - массовый.

    Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.

    Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.

    Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.

    Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.

    Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.

    Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.

    Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.

    Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт может быть в форме:

    - мүлік;

    - имущества;

    - мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.

    - имущественного права.

    Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.

    Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.

    Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.

    Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.

    Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:

    Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:

    - ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;

    - формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;

    - қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;

    - методы планирования финансовых показателей;

    - әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;

    - методология составления финансовых планов разных видов;

    - қаржы талдауының тәсілдері;

    - приемы финансового анализа;

    - банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;

    - формы организации финансовой работы в банке;

    - капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.

    - интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.

    Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:

    Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:

    - шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;

    - вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;

    - инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;

    - обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);

    - инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.

    - является основой механизма анализа и планирования инновации.

    На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?

    Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:

    Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;

    - исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;

    - банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;

    - исследование продолжительности жизни банковской инновации;

    - банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);

    - разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);

    - баға саясаты;

    - политику цен;

    - жарнама;

    - рекламу;

    - банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;

    - мероприятия по продвижению банковской инновации;

    - банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;

    - организацию продажи (сбыта) банковской инновации;

    - банк инновациясын қайта тарату (диффузия).

    - диффузию банковской инновации.

    Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:

    Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:

    - жаңа банк өнімін әзірлеу;

    - разработка нового банковского продукта;

    - нарыққа шығу;

    - выход на рынок;

    - нарықтың дамуы;

    - развитие рынка;

    - нарықтың тұрақтануы;

    - стабилизация рынка;

    - нарықтың өрлеуі;

    - уменьшение рынка;

    - нарықтың азаюы;

    - подъем рынка;

    - нарықтың құлдырауы.

    - падение рынка.

    Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.

    Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.

    Своп:

    Своп подразделяется на:

    - валюталық;

    - валютный;

    - пайыздық;

    - процентный;

    - валюталық-пайыздық;

    - валютно-процентный;

    - нөл купондық своп болып бөлінеді.

    - своп с нулевым купоном.

    Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.

    Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).

    Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.

    Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.

    Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.

    Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.

    Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.

    Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.

    НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.

    Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.

    Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.

    Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.

    В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?

    Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.

    Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.

    Казахско-русский экономический словарь > Банк инновациялары

  • 6 Банк инновациялары

    Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.

    Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.

    Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.

    Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.

    Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.

    Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт:

    - жеке-дара;

    - единичный;

    - көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.

    - массовый.

    Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.

    Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.

    Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.

    Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.

    Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.

    Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.

    Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.

    Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт может быть в форме:

    - мүлік;

    - имущества;

    - мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.

    - имущественного права.

    Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.

    Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.

    Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.

    Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.

    Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:

    Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:

    - ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;

    - формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;

    - қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;

    - методы планирования финансовых показателей;

    - әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;

    - методология составления финансовых планов разных видов;

    - қаржы талдауының тәсілдері;

    - приемы финансового анализа;

    - банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;

    - формы организации финансовой работы в банке;

    - капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.

    - интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.

    Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:

    Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:

    - шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;

    - вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;

    - инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;

    - обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);

    - инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.

    - является основой механизма анализа и планирования инновации.

    На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?

    Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:

    Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;

    - исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;

    - банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;

    - исследование продолжительности жизни банковской инновации;

    - банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);

    - разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);

    - баға саясаты;

    - политику цен;

    - жарнама;

    - рекламу;

    - банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;

    - мероприятия по продвижению банковской инновации;

    - банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;

    - организацию продажи (сбыта) банковской инновации;

    - банк инновациясын қайта тарату (диффузия).

    - диффузию банковской инновации.

    Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:

    Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:

    - жаңа банк өнімін әзірлеу;

    - разработка нового банковского продукта;

    - нарыққа шығу;

    - выход на рынок;

    - нарықтың дамуы;

    - развитие рынка;

    - нарықтың тұрақтануы;

    - стабилизация рынка;

    - нарықтың өрлеуі;

    - уменьшение рынка;

    - нарықтың азаюы;

    - подъем рынка;

    - нарықтың құлдырауы.

    - падение рынка.

    Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.

    Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.

    Своп:

    Своп подразделяется на:

    - валюталық;

    - валютный;

    - пайыздық;

    - процентный;

    - валюталық-пайыздық;

    - валютно-процентный;

    - нөл купондық своп болып бөлінеді.

    - своп с нулевым купоном.

    Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.

    Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).

    Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.

    Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.

    Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.

    Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.

    Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.

    Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.

    НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.

    Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.

    Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.

    Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.

    В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?

    Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.

    Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары

  • 7 лизингілік операциялар

    Лизинг кәсіпкерлік қызмет үшін мүлікті (яғни затты, объектіні) пайдалануға берумен байланысты ұзақ мерзімді жалгерлік нысаны дегенді білдіреді. Лизинг – бір мезгілде жасалатын үш операцияның: жалға алудың, несие берудің және материалдық-техникалық жабдықтаудың бірыңғай кешені.

    Лизинг означает форму долгосрочной аренды, связанную с передачей в пользование имущества (т.е. предмета, объекта) для предпринимательской деятельности. Лизинг – это единый комплекс трех одновременно совершаемых операций: аренды, кредитования и материально-технического снабжения.

    Еркін айналысқа түсуіне тыйым салынған мүліктен, сондай-ақ жер телімдері мен табиғи объектілерден басқа кәсіпкерлік қызмет үшін пайдаланылуы мүмкін кез келген тұтынылмайтын заттар лизинг заты бола алады.

    Предметом лизинга могут быть любые непотребляемые вещи, которые могут быть использованы для предпринимательской деятельности, за исключением имущества, запрещенного для свободного обращения, а также земельных участков и природных объектов.

    Лизингілік мәмілеге:

    В лизинговой сделке участвуют:

    - лизинг беруші;

    - лизингодатель;

    - лизинг алушы;

    - лизингополучатель;

    - лизинг затын сатушы қатысады.

    - продавец предмета лизинга.

    Лизинг беруші – лизингілік қызметті жүзеге асырушы, яғни лизинг үшін арнайы сатып алынған мүлікті шарт бойынша лизингіге беруші шаруашылық жүргізуші субъект (лизингілік компания, банк, т.б.). Басқаша айтқанда, лизинг беруші – осы мүлікті жалға беруші. Лизинг беруші лизинг шарты бойынша лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және бұл мүлікті лизинг алушыға ақы үшін кәсіпкерлік мақсатта уақытша иеленуге және пайдалануға міндеттенеді.

    Лизингодатель представляет собой хозяйствующий субъект (лизинговая компания, банк и т.д.) или индивидуального предпринимателя, осуществляющего лизинговую деятельность, т.е. передачу по договору в лизинг специально приобретенного для этого имущества. Иначе говоря, лизингодатель – это арендодатель данного имущества. Лизингодатель по договору лизинга обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и предоставить лизингополучателю это имущество за плату во временное владение и пользование для предпринимательских целей.

    Лизинг алушы – мүлікті лизинг шарты бойынша пайдалануға алушы азамат, шаруашылық жүргізуші субъект. Басқаша айтқанда, лизинг алушы – жалгер (жалға алушы).

    Лизингополучатель – это гражданин или хозяйствующий субъект, получающий имущество в пользование по договору лизинга. Иначе говоря, лизингодатель – это арендатор.

    Лизингілік мүлікті сатушы – шаруашылық жүргізуші субъект – машиналар мен жабдықтарды дайындаушы, сондай-ақ лизинг заты болып табылатын мүлікті сатушы басқа бір шаруашылық жүргізуші субъект немесе азамат.

    Продавец лизингового имущества – хозяйствующий субъект – изготовитель машин и оборудования, а также другой хозяйствующий субъект или гражданин, продающий имущество, являющееся предметом лизинга.

    Лизинг шарты жазбаша нысанда жасалады. Лизинг шартының атауында оның нысаны, тұрпаты және түрі айқындалады.

    Договор лизинга заключается в письменной форме. В названии договора лизинга определяются его форма, тип и вид.

    Лизинг шартында мынадай елеулі ережелер болады:

    Договор лизинга содержит следующие существенные положения:

    - лизинг затының дәл сипаттамасы;

    - точное описание предмета лизинга;

    - берілетін меншік құқықтарының көлемі;

    - объем передаваемых прав собственности;

    - лизинг затын табыстайтын жердің атауы және табыстау тәртібін көрсету;

    - наименование места и указание порядка передачи предмета лизинга;

    - лизинг шартының қолданылу мерзімін көрсету;

    - указание срока действия договора лизинга;

    - лизинг затын теңгерімдік есепке алу тәртібі;

    - порядок балансового учета предмета лизинга;

    - лизинг затын ұстау және жөндеу тәртібі;

    - порядок содержания и ремонта предмета лизинга;

    - лизинг беруші кешенді лизинг шартының негізінде көрсететін қосымша қызметтер тізбесі;

    - перечень дополнительных услуг, предоставленных лизингодателем на основании договора комплексного лизинга;

    - лизинг шартының жалпы сомасын көрсету және лизинг берушіге төленетін сыйақысының мөлшері;

    - указание общей суммы договора лизинга и размер вознаграждения лизингодателя;

    - есеп айырысу тәртібі (төлем төлеу кестесі);

    - порядок расчетов (график платежей);

    - егер шартта өзге жәйіт көзделмесе, лизинг берушінің немесе лизинг алушының лизинг затын лизинг шартымен байланысты қатерлерден сақтандыру міндеттемесін айқындау.

    - определение обязательства лизингодателя или лизингополучателя застраховать предмет лизинга от связанных с договором лизинга рисков, если иное не предусмотрено договором.

    Лизинг беруші лизинг шарт бойынша:

    Лизингодатель по договору лизинга обязуется:

    - қаржы немесе аралас лизингіні жүзеге асырған жағдайда лизинг алушыға белгілі бір мүлікті белгілі бір ақыға табыстау үшін белгілі бір сатушыдан (жеткізушіден) өз меншігіне сатып алуға немесе бұрын сатып алынған мүлікті белгілі бір мерзімге белгілі бір шарттар негізінде лизинг заты ретінде табыстауға;

    - в случае осуществления финансового или смешанного лизинга приобрести у определенного продавца (поставщика) в собственность определенное имущество для его передачи за определенную плату или передать ранее приобретенное имущество на определенный срок, на определенных условиях в качестве предмета лизинга лизингополучателю;

    - лизинг шартының мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизинг алушы:

    Лизингополучатель обязуется:

    - лизинг беру шартында көзделген тәртіппен лизинг затын беруге;

    - принять предмет лизинга в порядке, предусмотренном договором лизинга;

    - лизинг берушіге оның инвестициялық шығынын өтеуге, оған сыйақы төлеуге;

    - возместить лизингодателю его инвестиционные затраты и выплатить ему вознаграждение;

    - лизинг шартының күші біткеннен кейін, егер шартта басқа жәйіт көзделмесе, лизинг затын қайтарып беруге немесе лизинг затын сатып алу-сату шарты негізінде меншігіне сатып алуға;

    - по окончании действия договора лизинга возвратить предмет лизинга, если иное не предусмотрено договором лизинга, или приобрести предмет лизинга в собственность на основании договора купли-продажи;

    - шарт мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттемелерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизингіні былайша жіктеуге болады:

    Лизинг можно классифицировать следующим образом:

    - нысаны бойынша;

    - по форме;

    - тұрпаты бойынша;

    - по типу;

    - түрі бойынша.

    - по виду.

    Нысаны бойынша лизинг ішкі және халықаралық лизингілерге бөлінеді. Ішкі лизингіде лизинг алушы, лизинг беруші және сатушы Қазақстанның резиденттері болып табылады. Халықаралық лизингіде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстанның бейрезиденттері болып табылады.

    По форме лизинг подразделяется на внутренний и международный лизинги. Во внутреннем лизинге лизингодатель, лизингополучатель и продавец являются резидентами Казахстана. При международном лизинге лизингодатель или лизингполучатель являются нерезидентами Казахстана.

    Тұрпаты бойынша лизинг ұзақ мерзімді (3 жылға дейін), орта мерзімді (1,5 жылдан 3 жылға дейін) және қысқа мерзімді болып бөлінеді.

    По типам лизинг подразделяется на долгосрочный (до 3 лет), среднесрочный (от 1,5 до 3 лет) и краткосрочный.

    Түрлері бойынша лизинг қаржылық және оперативтік лизингілерге бөлінеді.

    По видам лизинг подразделяется на финансовый и оперативный.

    Қаржылық лизинг – лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және осы мүлікті лизинг заты ретінде белгілі бір ақы үшін, белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде уақытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенетін лизинг түрі.

    Финансовый лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и передать лизингополучателю данное имущество в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Оперативтік лизинг – лизинг беруші тәуекелді өз мойнына алып мүлікті сатып алатын, кейіннен оны белгілі бір ақы үшін лизинг заты ретінде белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде лизинг алушыға уақытша иеленуге және пайдалануға беретін лизинг түрі.

    Оперативный лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель закупает имущество на свой риск, а после передает его лизингополучателю в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Лизингінің мерзімі ұзақтығы жағынан лизинг затының толық тозымпұлына (амортизациясына) тең не одан асып түседі. Лизинг шартының қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін лизинг заты лизинг алушының меншігіне өтеді. Лизинг мерзімі шарт бойынша белгіленеді.

    Срок лизинга по продолжительности равен сроку полной амортизации предмета лизинга или превышает его. По окончании срока действия договора лизинга предмет лизинга переходит в собственность лизингополучателя. Срок лизинга устанавливается по договору.

    Лизингілік төлемдер бойынша айырысуды үш әдіспен жүргізіледі:

    Расчет по лизинговым платежам производится тремя методами:

    - ақы төлеудің тиянақталған сомасымен төлеу;

    - с фиксированной суммой оплаты;

    - аванспен төлеу;

    - с авансом;

    - ең төмен төлемдермен төлеу әдісімен.

    - методом минимальных платежей.

    Онда мынадай қосымша қызметтер көрсету қамтылуы мүмкін:

    Лизинговая сделка может включать в себя оказание дополнительных услуг:

    - зияткерлік меншікке құқықты (ноу-хауды, лицензиялық құқықтарды, тауар белгілеріне, маркаларға құқықтарды, т.б.) сатып алу;

    - приобретение прав на интеллектуальную собственность (ноу-хау, лицензионных прав, прав на товарные знаки, марки и др.);

    - құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру;

    - осуществление шеф-монтажных работ;

    - кейінгі кепілдікті қызметтер көрсету және жөндеу, т.б.

    - послегарантийное обслуживание, ремонт и др.

    Лизинг шаруашылық жүргізуші субъектінің негізгі қорларды алуына және ақшаны айналымнан алмастан оларды пайдалануына мүмкіндік береді.

    Лизинг позволяет хозяйствующему субъекту получить основные фонды и начать их эксплуатацию, не отвлекая деньги из оборота.

    Банк өз клиентіне лизингі-лік келісім арқылы жабдық сатып алуды ұсына алады, бұл келісім бойынша банк жабдықты сатып алып, клиентке жалға береді.

    Банк может предложить своему клиенту обрести оборудование с помощью лизингового соглашения, по которому банк покупает оборудование и сдает в аренду клиенту.

    Какие условия должен выполнить клиент для заключения лизингового договора.

    Жасасқан шартқа сәйкес клиент лизингілік төлемдер төлеуге тиіс, бұл төлемдер, сайып келгенде, банкінің сатып алып, жалға берген жабдығының құнын толық жабады.

    В соответствии с заключенным договором клиент должен вносить лизинговые платежи, которые в конечном счете полностью покрывают стоимость купленного банком и сданного в аренду оборудования.

    * * *

    Казахско-русский экономический словарь > лизингілік операциялар

  • 8 Лизингілік операциялар

    Лизинг кәсіпкерлік қызмет үшін мүлікті (яғни затты, объектіні) пайдалануға берумен байланысты ұзақ мерзімді жалгерлік нысаны дегенді білдіреді. Лизинг – бір мезгілде жасалатын үш операцияның: жалға алудың, несие берудің және материалдық-техникалық жабдықтаудың бірыңғай кешені.

    Лизинг означает форму долгосрочной аренды, связанную с передачей в пользование имущества (т.е. предмета, объекта) для предпринимательской деятельности. Лизинг – это единый комплекс трех одновременно совершаемых операций: аренды, кредитования и материально-технического снабжения.

    Еркін айналысқа түсуіне тыйым салынған мүліктен, сондай-ақ жер телімдері мен табиғи объектілерден басқа кәсіпкерлік қызмет үшін пайдаланылуы мүмкін кез келген тұтынылмайтын заттар лизинг заты бола алады.

    Предметом лизинга могут быть любые непотребляемые вещи, которые могут быть использованы для предпринимательской деятельности, за исключением имущества, запрещенного для свободного обращения, а также земельных участков и природных объектов.

    Лизингілік мәмілеге:

    В лизинговой сделке участвуют:

    - лизинг беруші;

    - лизингодатель;

    - лизинг алушы;

    - лизингополучатель;

    - лизинг затын сатушы қатысады.

    - продавец предмета лизинга.

    Лизинг беруші – лизингілік қызметті жүзеге асырушы, яғни лизинг үшін арнайы сатып алынған мүлікті шарт бойынша лизингіге беруші шаруашылық жүргізуші субъект (лизингілік компания, банк, т.б.). Басқаша айтқанда, лизинг беруші – осы мүлікті жалға беруші. Лизинг беруші лизинг шарты бойынша лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және бұл мүлікті лизинг алушыға ақы үшін кәсіпкерлік мақсатта уақытша иеленуге және пайдалануға міндеттенеді.

    Лизингодатель представляет собой хозяйствующий субъект (лизинговая компания, банк и т.д.) или индивидуального предпринимателя, осуществляющего лизинговую деятельность, т.е. передачу по договору в лизинг специально приобретенного для этого имущества. Иначе говоря, лизингодатель – это арендодатель данного имущества. Лизингодатель по договору лизинга обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и предоставить лизингополучателю это имущество за плату во временное владение и пользование для предпринимательских целей.

    Лизинг алушы – мүлікті лизинг шарты бойынша пайдалануға алушы азамат, шаруашылық жүргізуші субъект. Басқаша айтқанда, лизинг алушы – жалгер (жалға алушы).

    Лизингополучатель – это гражданин или хозяйствующий субъект, получающий имущество в пользование по договору лизинга. Иначе говоря, лизингодатель – это арендатор.

    Лизингілік мүлікті сатушы – шаруашылық жүргізуші субъект – машиналар мен жабдықтарды дайындаушы, сондай-ақ лизинг заты болып табылатын мүлікті сатушы басқа бір шаруашылық жүргізуші субъект немесе азамат.

    Продавец лизингового имущества – хозяйствующий субъект – изготовитель машин и оборудования, а также другой хозяйствующий субъект или гражданин, продающий имущество, являющееся предметом лизинга.

    Лизинг шарты жазбаша нысанда жасалады. Лизинг шартының атауында оның нысаны, тұрпаты және түрі айқындалады.

    Договор лизинга заключается в письменной форме. В названии договора лизинга определяются его форма, тип и вид.

    Лизинг шартында мынадай елеулі ережелер болады:

    Договор лизинга содержит следующие существенные положения:

    - лизинг затының дәл сипаттамасы;

    - точное описание предмета лизинга;

    - берілетін меншік құқықтарының көлемі;

    - объем передаваемых прав собственности;

    - лизинг затын табыстайтын жердің атауы және табыстау тәртібін көрсету;

    - наименование места и указание порядка передачи предмета лизинга;

    - лизинг шартының қолданылу мерзімін көрсету;

    - указание срока действия договора лизинга;

    - лизинг затын теңгерімдік есепке алу тәртібі;

    - порядок балансового учета предмета лизинга;

    - лизинг затын ұстау және жөндеу тәртібі;

    - порядок содержания и ремонта предмета лизинга;

    - лизинг беруші кешенді лизинг шартының негізінде көрсететін қосымша қызметтер тізбесі;

    - перечень дополнительных услуг, предоставленных лизингодателем на основании договора комплексного лизинга;

    - лизинг шартының жалпы сомасын көрсету және лизинг берушіге төленетін сыйақысының мөлшері;

    - указание общей суммы договора лизинга и размер вознаграждения лизингодателя;

    - есеп айырысу тәртібі (төлем төлеу кестесі);

    - порядок расчетов (график платежей);

    - егер шартта өзге жәйіт көзделмесе, лизинг берушінің немесе лизинг алушының лизинг затын лизинг шартымен байланысты қатерлерден сақтандыру міндеттемесін айқындау.

    - определение обязательства лизингодателя или лизингополучателя застраховать предмет лизинга от связанных с договором лизинга рисков, если иное не предусмотрено договором.

    Лизинг беруші лизинг шарт бойынша:

    Лизингодатель по договору лизинга обязуется:

    - қаржы немесе аралас лизингіні жүзеге асырған жағдайда лизинг алушыға белгілі бір мүлікті белгілі бір ақыға табыстау үшін белгілі бір сатушыдан (жеткізушіден) өз меншігіне сатып алуға немесе бұрын сатып алынған мүлікті белгілі бір мерзімге белгілі бір шарттар негізінде лизинг заты ретінде табыстауға;

    - в случае осуществления финансового или смешанного лизинга приобрести у определенного продавца (поставщика) в собственность определенное имущество для его передачи за определенную плату или передать ранее приобретенное имущество на определенный срок, на определенных условиях в качестве предмета лизинга лизингополучателю;

    - лизинг шартының мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизинг алушы:

    Лизингополучатель обязуется:

    - лизинг беру шартында көзделген тәртіппен лизинг затын беруге;

    - принять предмет лизинга в порядке, предусмотренном договором лизинга;

    - лизинг берушіге оның инвестициялық шығынын өтеуге, оған сыйақы төлеуге;

    - возместить лизингодателю его инвестиционные затраты и выплатить ему вознаграждение;

    - лизинг шартының күші біткеннен кейін, егер шартта басқа жәйіт көзделмесе, лизинг затын қайтарып беруге немесе лизинг затын сатып алу-сату шарты негізінде меншігіне сатып алуға;

    - по окончании действия договора лизинга возвратить предмет лизинга, если иное не предусмотрено договором лизинга, или приобрести предмет лизинга в собственность на основании договора купли-продажи;

    - шарт мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттемелерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизингіні былайша жіктеуге болады:

    Лизинг можно классифицировать следующим образом:

    - нысаны бойынша;

    - по форме;

    - тұрпаты бойынша;

    - по типу;

    - түрі бойынша.

    - по виду.

    Нысаны бойынша лизинг ішкі және халықаралық лизингілерге бөлінеді. Ішкі лизингіде лизинг алушы, лизинг беруші және сатушы Қазақстанның резиденттері болып табылады. Халықаралық лизингіде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстанның бейрезиденттері болып табылады.

    По форме лизинг подразделяется на внутренний и международный лизинги. Во внутреннем лизинге лизингодатель, лизингополучатель и продавец являются резидентами Казахстана. При международном лизинге лизингодатель или лизингполучатель являются нерезидентами Казахстана.

    Тұрпаты бойынша лизинг ұзақ мерзімді (3 жылға дейін), орта мерзімді (1,5 жылдан 3 жылға дейін) және қысқа мерзімді болып бөлінеді.

    По типам лизинг подразделяется на долгосрочный (до 3 лет), среднесрочный (от 1,5 до 3 лет) и краткосрочный.

    Түрлері бойынша лизинг қаржылық және оперативтік лизингілерге бөлінеді.

    По видам лизинг подразделяется на финансовый и оперативный.

    Қаржылық лизинг – лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және осы мүлікті лизинг заты ретінде белгілі бір ақы үшін, белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде уақытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенетін лизинг түрі.

    Финансовый лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и передать лизингополучателю данное имущество в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Оперативтік лизинг – лизинг беруші тәуекелді өз мойнына алып мүлікті сатып алатын, кейіннен оны белгілі бір ақы үшін лизинг заты ретінде белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде лизинг алушыға уақытша иеленуге және пайдалануға беретін лизинг түрі.

    Оперативный лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель закупает имущество на свой риск, а после передает его лизингополучателю в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Лизингінің мерзімі ұзақтығы жағынан лизинг затының толық тозымпұлына (амортизациясына) тең не одан асып түседі. Лизинг шартының қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін лизинг заты лизинг алушының меншігіне өтеді. Лизинг мерзімі шарт бойынша белгіленеді.

    Срок лизинга по продолжительности равен сроку полной амортизации предмета лизинга или превышает его. По окончании срока действия договора лизинга предмет лизинга переходит в собственность лизингополучателя. Срок лизинга устанавливается по договору.

    Лизингілік төлемдер бойынша айырысуды үш әдіспен жүргізіледі:

    Расчет по лизинговым платежам производится тремя методами:

    - ақы төлеудің тиянақталған сомасымен төлеу;

    - с фиксированной суммой оплаты;

    - аванспен төлеу;

    - с авансом;

    - ең төмен төлемдермен төлеу әдісімен.

    - методом минимальных платежей.

    Онда мынадай қосымша қызметтер көрсету қамтылуы мүмкін:

    Лизинговая сделка может включать в себя оказание дополнительных услуг:

    - зияткерлік меншікке құқықты (ноу-хауды, лицензиялық құқықтарды, тауар белгілеріне, маркаларға құқықтарды, т.б.) сатып алу;

    - приобретение прав на интеллектуальную собственность (ноу-хау, лицензионных прав, прав на товарные знаки, марки и др.);

    - құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру;

    - осуществление шеф-монтажных работ;

    - кейінгі кепілдікті қызметтер көрсету және жөндеу, т.б.

    - послегарантийное обслуживание, ремонт и др.

    Лизинг шаруашылық жүргізуші субъектінің негізгі қорларды алуына және ақшаны айналымнан алмастан оларды пайдалануына мүмкіндік береді.

    Лизинг позволяет хозяйствующему субъекту получить основные фонды и начать их эксплуатацию, не отвлекая деньги из оборота.

    Банк өз клиентіне лизингі-лік келісім арқылы жабдық сатып алуды ұсына алады, бұл келісім бойынша банк жабдықты сатып алып, клиентке жалға береді.

    Банк может предложить своему клиенту обрести оборудование с помощью лизингового соглашения, по которому банк покупает оборудование и сдает в аренду клиенту.

    Какие условия должен выполнить клиент для заключения лизингового договора.

    Жасасқан шартқа сәйкес клиент лизингілік төлемдер төлеуге тиіс, бұл төлемдер, сайып келгенде, банкінің сатып алып, жалға берген жабдығының құнын толық жабады.

    В соответствии с заключенным договором клиент должен вносить лизинговые платежи, которые в конечном счете полностью покрывают стоимость купленного банком и сданного в аренду оборудования.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Лизингілік операциялар

  • 9 банк маркетингі

    Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.

    Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.

    Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:

    Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:

    - банк өнімін өндіруді жоспарлау;

    - планирование производства банковского продукта;

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - қарым-қатынасты жолға қою;

    - налаживание коммуникаций;

    - бағаны белгілеу;

    - установление цен;

    - банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;

    - организацию продвижения банковского продукта;

    - банк сервисінің қызметін өрістету.

    - развертывание службы банковского сервиса.

    Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:

    Основными задачами банковского маркетинга являются:

    - сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;

    - прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;

    - банк өніміне сұранымды зерделеу;

    - изучение спроса на банковский продукт;

    - сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;

    - выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;

    - бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;

    - установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;

    - банкінің беделін көтеру;

    - повышение имиджа банка;

    - осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.

    - повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.

    Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:

    Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:

    - жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;

    - ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;

    - тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.

    - ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.

    Маркетингілік қызмет:

    Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:

    - тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;

    - по разработке типологии потребления;

    - сұранымды зерделеу жөніндегі;

    - по изучению спроса;

    - банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.

    - по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.

    Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.

    Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.

    Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:

    По психофизиологическому признаку выделяют:

    - тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);

    - фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);

    - баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);

    - альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);

    - серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).

    - импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).

    Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:

    По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:

    - өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);

    - реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);

    - қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;

    - неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;

    - қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.

    - формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.

    Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.

    Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.

    Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.

    Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).

    Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:

    Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:

    - нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;

    - изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;

    - қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;

    - комплексное исследование финансового рынка по секторам;

    - банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;

    - исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;

    - маркетингіні жобалау;

    - планирование маркетинга;

    - банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;

    - планирование жизненного цикла банковской инновации;

    - жарнама;

    - реклама;

    - банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.

    - организация работы отделов и структурных подразделений банков.

    Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:

    Основными функциями банковского маркетинга являются:

    - ақпарат жинау;

    - сбор информации;

    - маркетингілік зерттеу;

    - маркетинговые исследования;

    - банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;

    - планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;

    - жарнама;

    - реклама;

    - банк өнімдерін өткізу.

    - реализация банковских продуктов.

    Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.

    План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.

    Банк маркетингісінің стратегиясы:

    Стратегия банковского маркетинга заключается в:

    - банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;

    - анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;

    - өнім шығарудың мақсатын айқындауда;

    - определении цели выпуска продукта;

    - банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;

    - обосновании банковской инновации и ее характеристики;

    - қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.

    - маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.

    Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?

    Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:

    В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:

    - қаржы нарығын бөліктемелеу;

    - сегментация финансового рынка;

    - нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;

    - выбор целевого банковского продукта или услуги;

    - нарыққа шығу әдістерін таңдау;

    - выбор методов выхода на рынок;

    - маркетингілік құралдарды таңдау;

    - выбор маркетинговых средств;

    - нарыққа шығу уақытын таңдау.

    - выбор времени выхода на рынок.

    * * *

    Казахско-русский экономический словарь > банк маркетингі

  • 10 кассалық операциялар

    Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.

    Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.

    Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?

    Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?

    Бұл салада банкілер “Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы” ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.

    В этой сфере банки руководствуются Законом РК “О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан”, а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.

    Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.

    По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.

    Қолма-қол ақша:

    Наличные деньги могут сдаваться:

    - банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;

    - в дневные и вечерние кассы банков;

    - инкассаторларға;

    - инкассаторам;

    - кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;

    - в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;

    - жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.

    - предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.

    Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.

    Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.

    Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.

    Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.

    Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:

    Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:

    - егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;

    - при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);

    - қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.

    - при наступлении сроков выплаты средств.

    Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.

    Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.

    Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.

    Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.

    Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.

    Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.

    Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?

    На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?

    Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.

    Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.

    Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.

    При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.

    Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.

    Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.

    Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?

    Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?

    Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.

    Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.

    * * *
    кассовые операции (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы)

    Казахско-русский экономический словарь > кассалық операциялар

  • 11 кластер

    кластер (1. экономикада К.: бір-бірімен бірыңғай технологиялық тізбекке біріккен кәсіпорындар тобынан тұратын өндірістік жүйе. Мұнда бастапқы өнім пайдалануға барынша дайын қасиеттерге ие ақырғы өнімге дейін өңдеудің барлық сатысынан өтеді. Атқарылуына қарай К. бірыңғай басқарылатын томаға-тұйық жүйеге жатады. Бұл жүйеде К-ге ұлттық экономиканың тартылуы дәрежесі жоғарылайды, өнімді өңдеу терең сипатта, ал өндірістердің белгілі бір түрлері күрделі тұрпатта болып келеді, өндірістердің тізбекшелері кең ауқымда қамтылады, кайта бөлістердің саны көп болады, ғылымды көп қажетсінеді, қаржыға, кадрларға, жабдыққа, машиналар мен механизмдерге деген қажеттілік артады, ілеспе өндірістерден де өнімдер алынады. Сондай-ақ кәсіпорынның аумақ бойынша орналасу ауданының болуы да К-ге тән сипат, бұл тұрғыдан ол аймақтық, республикалық, халықаралық К. түрлеріне бөлінеді. 2. информатикада К.: 1. деректердің абстрактілі тұрпаты, 2. кластерлік талдау кезінде айқындалатын белгілерден тұратын көптеген объектілердің жиынтығы, 3. алгоритмдік сәйкестендірме есептердің белгілі бір тобы, 4. магниттік таспадағы жинақтауыштар, бейнеқұрылғалар немесе ортақ контроллері бар терминалдар тобы, 5. көп процессорлы есептеу модулі, жылдам арнамен қосылған бірнеше компьютерлерден тұратын және пайдаланушы бірыңғай ЭЕМ ретінде пайдаланатын есептеу жүйесі, 6. компьютерлердің жұмсақ және қатты табақшаларында деректерді сақтау бірлігі, табақшада бір файлды сақтау үшін файл жүйесінде бөлінуі мүмкін орынның ең аз мөлшері)

    Казахско-русский экономический словарь > кластер

  • 12 Басқа банкілерде ашылатын корреспонденттік шоттар арқылы есеп айырысу

    Расчеты через корреспондентские счета, открываемые в других банках

    Банкілер төлемдерді төлеу және клиенттерге есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету үшін өзара шарттық, яғни корреспонденттік қатынастар орната алады. Мұндай қатынастар ел ішіндегі банкілер арасында және одан тысқары жерлерде орын алуы мүмкін. Банкілер көптеген несие мекемелерімен корреспонденттік қатынастар арқылы байланысуы мүмкін.

    Банки могут устанавливать между собой договорные, т.е. корреспондентские отношения для того, чтобы проводить платежи и расчетно-кассовое обслуживание клиентов. Данные отношения могут иметь место между банками внутри страны и за ее пределами. Банки могут быть связаны корреспондентскими отношениями со множеством кредитных учреждений.

    Корреспонденттік шотта есеп айырысуды бір банк басқа бір несие мекемесінің тапсыруымен және соның есебінен жүргізеді.

    На корреспондентском счете расчеты производятся одним банком по поручению и за счет другого кредитного учреждения.

    Оны корреспонденттік қатынастар туралы жасасылған шарт негізінде заңи тұрғыда дербес болып табылатын банк мекемесі ашады. Коммерциялық банкілердің Ұлттық банкімен корреспонденттік қатынастары неғұрлым қатаң негізде құрылады.

    Он открывается на основании заключенного договора о корреспондентских отношениях, банковским учреждением, который является юридически самостоятельным. Корреспондентские отношения коммерческих банков с Нацбанком строятся на более жесткой основе.

    Бұл шоттар екі түрге бөлінеді:

    Эти счета делятся на два вида:

    - “НОСТРО” (біздің шот Сізде) шоты;

    - счет “НОСТРО” (наш счет у Вас);

    - “ЛОРО” (Сіздің шот бізде) шоты.

    - счет “ЛОРО” (Ваш счет у нас).

    “НОСТРО” тұрпатындағы шоттарды қайсыбір банк корреспондент-банкілерде ашады, ал “ЛОРО” тұрпатындағы шоттар оның корреспондент-банкілерінде ашылады. Бұл шоттар біржақты тәртіппен және өзара негізде ашылады. Оның үстіне бір несие мекемесіндегі “НОСТРО” шот корреспондент-банкіде “ЛОРО” шот болып табылады.

    Счета типа “НОСТРО” открываются каким-либо банком в банках-корреспондентах, а счета типа “ЛОРО” – на имя его банков-корреспондентов. Эти счета открываются в одностороннем порядке и на взаимной основе. Причем счет “НОСТРО” в одном кредитном учреждении является счетом “ЛОРО” у банка-корреспондента.

    Казахско-русский экономический словарь > Басқа банкілерде ашылатын корреспонденттік шоттар арқылы есеп айырысу

  • 13 Коммерциялық банкілердің қызметі

    Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?

    Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:

    Основополагающими принципами банковской деятельности являются:

    - нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;

    - работа в пределах реально имеющихся ресурсов;

    - экономикалық дербестік;

    - экономическая самостоятельность;

    - банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;

    - взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;

    - мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.

    - экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.

    Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.

    Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.

    Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.

    Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.

    Экономикалық дербестік:

    Экономическая самостоятельность предполагает:

    - банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;

    - свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;

    - банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;

    - свободный выбор клиентов и вкладчиков;

    - банк табысын еркін билеуді көздейді.

    - свободное распоряжение доходами банка.

    Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.

    Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.

    Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?

    Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?

    Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.

    Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.

    Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкілердің қызметі

  • 14 Коммерциялық банкінің пассив операциялары

    Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:

    Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:

    - жарғылық капитал;

    - уставный капитал;

    - сақтық және арнаулы қорлар;

    - резервный и специальные фонды;

    - міндетті сақтық қорлар;

    - обязательные резервы;

    - сақтандыру сақтық қорлары;

    - страховые резервы;

    - бөлінбеген пайда.

    - нераспределенная прибыль.

    Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.

    Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.

    Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.

    Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.

    Арнаулы қорлар:

    Специальные фонды формируются для:

    - экономикалық ынталандыру;

    - экономического стимулирования;

    - негізгі қорлардың тозуы;

    - износа основных фондов;

    - өндірістік мақсат үшін құралады.

    - производственного назначения.

    Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.

    Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.

    Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.

    Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.

    Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.

    Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.

    Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:

    Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:

    - басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;

    - привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;

    - депозиттік операциялар.

    - депозитные операции.

    Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.

    Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.

    Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.

    Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.

    Депозиттер үш топқа бөлінеді:

    Депозиты подразделяются на три группы:

    - мерзімдік депозиттер;

    - срочные депозиты;

    - талап етілмелі депозиттер;

    - депозиты до востребования;

    - халықтың аманаттық салымы.

    - сберегательные вклады населения.

    Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:

    Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:

    - 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком до 3 месяцев;

    - 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;

    - 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;

    - 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;

    - 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.

    - депозиты со сроком свыше 12 месяцев.

    Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:

    Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:

    - түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;

    - средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;

    - түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;

    - средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;

    - кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;

    - собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;

    - кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;

    - средства предприятий и организаций в расчетных счетах;

    - басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;

    - средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;

    - жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.

    - средства местных бюджетов и др.

    Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:

    Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:

    - мерзімдік;

    - срочные;

    - қосымша жарналы мерзімдік;

    - срочные с дополнительными взносами;

    - ұтыстық;

    - выигрышные;

    - ақшалай-заттай ұтыстық;

    - денежно-вещевые выигрышные;

    - жастарға арналған сыйлықақылы;

    - молодежно-премиальные;

    - шартты;

    - условные;

    - ұсынушыға арналған;

    - на предъявителя;

    - ағымдағы шоттар;

    - текущие счета;

    - талап етілмелі;

    - до востребования;

    - аманаттық сертификаттар;

    - сберегательные сертификаты;

    - пластикалық карточкалар.

    - пластиковые карточки.

    Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің пассив операциялары

  • 15 Кредиттің мәні мен атқарымы

    Кредит – банкінің қарызгерге қайтарылатын етіп мерзімге және белгілі бір ақыға ақша беруі. Кредиттің мәні мынада:

    Кредит – это предоставление банком денег заемщику на срок с возвратом и за определенную плату. Сущность кредита проявляется в:

    - бір тұлғаның уақытша бос ақшалай қаражатын шоғырландыру;

    - аккумуляции временно свободных денежных средств одного лица;

    - уақытша бос ақшаны ақыға басқа тұлғаға уақытша пайдалануға беру;

    - передаче временно свободных денег за плату во временное пользование другому лицу;

    - қолда бар ақшаны ақша айналысында қолда жоқ ақшамен ауыстыру.

    - замещение наличных денег безналичными деньгами в денежном обращении.

    Кредит – қаржының бір бөлігі және қаржы орындайтын атқарымдарды атқарады, олар:

    Кредит – это часть финансов, который выполняет те же функции, что и финансы:

    - ақша қорларын және қолма-қол ақшалай қаражатты қалыптастыру;

    - формирование денежных фондов и наличных денежных средств;

    - ақша қорлары мен қолма-қол ақшалай қаражатты пайдалану;

    - использование денежных фондов и наличных денежных средств;

    - бақылау атқарымы.

    - контрольная функция.

    Кредит, несие және қарыз арасында қандай айырмашылық бар?

    Какая существует разница между кредитом, ссудой и займом?

    Кредитте банк немесе несие ұйымы қарыз беруші болады.

    При кредите заимодавцем выступает банк или кредитная организация.

    Тек ақша ғана қарыз заты болыр табылады. Кредиттің несиеден немесе қарыздан айырмашылығы осында.

    Предметом займа являются только деньги. Этим кредит отличается от ссуды или займа.

    Несие – затты бір тараптан (несие берушіден) екінші тарапқа (несие алушыға) уақытша тегін пайдалануға беруі, екінші тарап осы затты шартта уағдаласылған күйде қайтаруға міндеттенеді.

    Ссуда – это передача вещи одной стороной (ссудодателем) в безвозмездное временное пользование другой стороне (ссудополучателю), которая обязуется вернуть ту вещь в состоянии, обусловленном договором.

    Қарыз – бір тараптың (қарыз берушінің) екінші тараптың (қарыз алушының) меншігіне ақша немесе басқа бір затты қарызгердің қарыз берушіге сол заттың сомасын (қарыз сомасын) немесе өзі алған нақ сол тектегі және сападағы басқа заттың тең мөлшерін қайтаруға міндеттеп беруі.

    Заем – передача одной стороной (займодателем) в собственность другой стороне (заемщику) денег или другой вещи с обязательством заемщика возвратить займодателю ту же сумму вещи (сумму займа) или равное количество других полученных им вещей того же рода и качества.

    Кредит несиегердің ақшалай капиталының қозғалысқа түсу нысаны болып табылады. Ол несиегердің капиталын (меншікті немесе депозиттік салым нысанында тартылған) қарызгердің қарыз капиталына айналуын қамтамасыз етеді. Кредит бойынша қатынас – несиегер мен қарызгердің арасындағы қаржы қатынасы, бұл қатынас кредиттің шамасын еселей түсу мақсатындағы капиталдың ауыспалы айналымымен байланысты.

    Кредит представляет собой форму движения денежного капитала кредитора. Он обеспечивает превращение капитала кредитора (собственного или привлеченного в форме депозитных вкладов) в заемный капитал заемщика. Отношения по кредиту — это финансовые отношения между кредитором и заемщиком, связанные с кругооборотом капитала в целях приращения его величины.

    Кредиттің ең кең тараған жіктелімі:

    Наиболее распространенная классификация кредитов:

    - нысандары бойынша (коммерциялық, банкілік, тұтынушылық, мемлекеттік, ипотекалық, халықаралық несиелер);

    - по формам (коммерческие, банковские, потребительские, государственные, ипотечные, международные кредиты);

    - мерзімі бойынша (қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді);

    - по срокам (краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные);

    - қамтамасыз етілу түрлері бойынша (қамтамасыз етілген, қамтамасыз етілмеген).

    - по видам обеспечения (обеспеченный, необеспеченный).

    Какие отличительные свойства кредита относятся к его квалификационным признакам?

    Өзіндік белгілер несиенің нақты тобының айрықша қасиеті, оның басты ерекшелігі болып табылады. Өзіндік белгілерге мыналарды жатқызуға болады:

    Квалификационные признаки представляют собой отличительные свойства данной группы кредитов, ее главную особенность. К квалификационным признакам можно отнести:

    - несиенің таралу аясы;

    - сферу распространения кредита;

    - несиенің берілу мақсаты;

    - цель предоставления кредита;

    - несиенің қамтамасыз етілуі.

    - обеспечение кредита.

    Таралу аясына қарай несие халықаралық және ішкі несиелерге бөлінеді. Халықаралық несиені шетелдік банкілер, несие ұйымдары, шет мемлекеттердің қорлары, үкіметтері береді. Ішкі несиені отандық банкілер береді.

    По сфере распространения кредиты делятся на международные и внутренние. Международный кредит предоставляется зарубежными банками, кредитными организациями, фондами, правительствами иностранных государств. Внутренний кредит отечественными банками.

    Мақсатты белгілері бойынша несиенің мынадай түрлері бар:

    По целевому признаку кредиты бывают:

    - қаржылай несие – банкінің қарызгерге несие шарты талабымен тікелей ақша беруі;

    - финансовый кредит – это прямая выдача денег банком заемщику на условиях кредитного договора;

    - коммерциялық несие – өнімді жеткізушінің (сатушының) сатып алушыға жөнелтілген тауар үшін төлемнің мерзімін ұзарту немесе оны бөліп-бөліп төлеу нысанында беру;

    - коммерческий кредит – это предоставление поставщиком (продавцом) продукции покупателю в форме отсрочки или рассрочки платежа за отправленный товар;

    - тауарлай несие – бір тараптың екінші тарапқа зат беруі;

    - товарный кредит – это предоставление одной стороной другой стороне вещи;

    - инвестициялық салық несиесі – салық төлеудің өзгертілуі, мұнда шаруашылық жүргізуші субъектіге өзінің салық бойынша төлемдерін белгілі бір мерзім аралығында және белгілі бір шекте азайтуға мүмкіндік беріледі, несие сомасы мен есептелген пайыздар кейіннен кезең-кезеңмен төленеді;

    - инвестиционный налоговый кредит – это изменение уплаты налога, при котором хозяйствующему субъекту предоставляются возможность в течение определенного срока и в определенных пределах уменьшить свои платежи по налогу с последующей поэтапной уплатой сумм кредита и начисленных процентов;

    - салық несиесі – салықтарды төлеу бойынша мерзімін ұзарту немесе бөліп-бөліп төлеу;

    - налоговый кредит – это отсрочка или рассрочка по уплате налогов.

    - бланкілік, яғни қамтамасыз етілмейтін несие;

    - бланковые, т.е. без обеспечения;

    - қамтамасыз етілген, яғни қамсыздандырылған несие болып келеді.

    - обеспеченные, т.е. имеющие обеспечение.

    Делдалдық заңды тұлғалардың ақша қорлары мен жеке тұлғалардың ақшалай табысының ауыспалы айналымы барысында уақытша босаған ақшалай қаражатты қайта бөлу жолымен жүзеге асырылады.

    Посредничество осуществляется путем перераспределения денежных средств, временно высвобождающихся в процессе кругооборота денежных фондов юридических лиц и денежных доходов физических лиц.

    Ресурстарды қайта бөлудің басты өлшемі — қарызгердің осы ресурстарды пайдаланудан табыс алуы. Ресурстар деңгейлес шаруашылық байланыстар бойынша — несиегерден қарызгерге қайта бөлінеді.

    Главным критерием перераспределения ресурсов выступает прибыльность использования этих ресурсов заемщиком. Ресурсы перераспределяются по горизонтали хозяйственных связей — от кредитора к заемщику.

    Берілген және алынған қарыз қаражатының ақысы қандай факторлардың ықпалымен қалыптасады?

    Под влиянием каких факторов формируется плата отданных и полученных заемных средств?

    Берілген және алынған қаражат үшін төленетін ақы қарыз қаражатының сұранымы мен ұсынымының әсерімен қалыптасады.

    Плата за отданные и полученные средства формируется под влиянием спроса и предложения заемных средств.

    Казахско-русский экономический словарь > Кредиттің мәні мен атқарымы

  • 16 Банк маркетингі

    Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.

    Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.

    Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:

    Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:

    - банк өнімін өндіруді жоспарлау;

    - планирование производства банковского продукта;

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - қарым-қатынасты жолға қою;

    - налаживание коммуникаций;

    - бағаны белгілеу;

    - установление цен;

    - банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;

    - организацию продвижения банковского продукта;

    - банк сервисінің қызметін өрістету.

    - развертывание службы банковского сервиса.

    Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:

    Основными задачами банковского маркетинга являются:

    - сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;

    - прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;

    - банк өніміне сұранымды зерделеу;

    - изучение спроса на банковский продукт;

    - сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;

    - выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;

    - бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;

    - установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;

    - банкінің беделін көтеру;

    - повышение имиджа банка;

    - осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.

    - повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.

    Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:

    Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:

    - жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;

    - ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;

    - тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.

    - ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.

    Маркетингілік қызмет:

    Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:

    - тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;

    - по разработке типологии потребления;

    - сұранымды зерделеу жөніндегі;

    - по изучению спроса;

    - банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.

    - по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.

    Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.

    Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.

    Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:

    По психофизиологическому признаку выделяют:

    - тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);

    - фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);

    - баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);

    - альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);

    - серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).

    - импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).

    Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:

    По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:

    - өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);

    - реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);

    - қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;

    - неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;

    - қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.

    - формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.

    Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.

    Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.

    Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.

    Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).

    Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:

    Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:

    - нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;

    - изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;

    - қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;

    - комплексное исследование финансового рынка по секторам;

    - банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;

    - исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;

    - маркетингіні жобалау;

    - планирование маркетинга;

    - банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;

    - планирование жизненного цикла банковской инновации;

    - жарнама;

    - реклама;

    - банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.

    - организация работы отделов и структурных подразделений банков.

    Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:

    Основными функциями банковского маркетинга являются:

    - ақпарат жинау;

    - сбор информации;

    - маркетингілік зерттеу;

    - маркетинговые исследования;

    - банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;

    - планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;

    - жарнама;

    - реклама;

    - банк өнімдерін өткізу.

    - реализация банковских продуктов.

    Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.

    План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.

    Банк маркетингісінің стратегиясы:

    Стратегия банковского маркетинга заключается в:

    - банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;

    - анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;

    - өнім шығарудың мақсатын айқындауда;

    - определении цели выпуска продукта;

    - банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;

    - обосновании банковской инновации и ее характеристики;

    - қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.

    - маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.

    Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?

    Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:

    В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:

    - қаржы нарығын бөліктемелеу;

    - сегментация финансового рынка;

    - нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;

    - выбор целевого банковского продукта или услуги;

    - нарыққа шығу әдістерін таңдау;

    - выбор методов выхода на рынок;

    - маркетингілік құралдарды таңдау;

    - выбор маркетинговых средств;

    - нарыққа шығу уақытын таңдау.

    - выбор времени выхода на рынок.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк маркетингі

  • 17 Басқа банкілерде ашылатын корреспонденттік шоттар арқылы есеп айырысу

    Расчеты через корреспондентские счета, открываемые в других банках

    Банкілер төлемдерді төлеу және клиенттерге есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету үшін өзара шарттық, яғни корреспонденттік қатынастар орната алады. Мұндай қатынастар ел ішіндегі банкілер арасында және одан тысқары жерлерде орын алуы мүмкін. Банкілер көптеген несие мекемелерімен корреспонденттік қатынастар арқылы байланысуы мүмкін.

    Банки могут устанавливать между собой договорные, т.е. корреспондентские отношения для того, чтобы проводить платежи и расчетно-кассовое обслуживание клиентов. Данные отношения могут иметь место между банками внутри страны и за ее пределами. Банки могут быть связаны корреспондентскими отношениями со множеством кредитных учреждений.

    Корреспонденттік шотта есеп айырысуды бір банк басқа бір несие мекемесінің тапсыруымен және соның есебінен жүргізеді.

    На корреспондентском счете расчеты производятся одним банком по поручению и за счет другого кредитного учреждения.

    Оны корреспонденттік қатынастар туралы жасасылған шарт негізінде заңи тұрғыда дербес болып табылатын банк мекемесі ашады. Коммерциялық банкілердің Ұлттық банкімен корреспонденттік қатынастары неғұрлым қатаң негізде құрылады.

    Он открывается на основании заключенного договора о корреспондентских отношениях, банковским учреждением, который является юридически самостоятельным. Корреспондентские отношения коммерческих банков с Нацбанком строятся на более жесткой основе.

    Бұл шоттар екі түрге бөлінеді:

    Эти счета делятся на два вида:

    - “НОСТРО” (біздің шот Сізде) шоты;

    - счет “НОСТРО” (наш счет у Вас);

    - “ЛОРО” (Сіздің шот бізде) шоты.

    - счет “ЛОРО” (Ваш счет у нас).

    “НОСТРО” тұрпатындағы шоттарды қайсыбір банк корреспондент-банкілерде ашады, ал “ЛОРО” тұрпатындағы шоттар оның корреспондент-банкілерінде ашылады. Бұл шоттар біржақты тәртіппен және өзара негізде ашылады. Оның үстіне бір несие мекемесіндегі “НОСТРО” шот корреспондент-банкіде “ЛОРО” шот болып табылады.

    Счета типа “НОСТРО” открываются каким-либо банком в банках-корреспондентах, а счета типа “ЛОРО” – на имя его банков-корреспондентов. Эти счета открываются в одностороннем порядке и на взаимной основе. Причем счет “НОСТРО” в одном кредитном учреждении является счетом “ЛОРО” у банка-корреспондента.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Басқа банкілерде ашылатын корреспонденттік шоттар арқылы есеп айырысу

  • 18 Кассалық операциялар

    Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.

    Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.

    Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?

    Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?

    Бұл салада банкілер “Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы” ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.

    В этой сфере банки руководствуются Законом РК “О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан”, а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.

    Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.

    По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.

    Қолма-қол ақша:

    Наличные деньги могут сдаваться:

    - банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;

    - в дневные и вечерние кассы банков;

    - инкассаторларға;

    - инкассаторам;

    - кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;

    - в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;

    - жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.

    - предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.

    Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.

    Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.

    Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.

    Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.

    Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:

    Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:

    - егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;

    - при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);

    - қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.

    - при наступлении сроков выплаты средств.

    Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.

    Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.

    Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.

    Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.

    Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.

    Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.

    Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?

    На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?

    Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.

    Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.

    Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.

    При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.

    Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.

    Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.

    Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?

    Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?

    Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.

    Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Кассалық операциялар

  • 19 Коммерциялық банкілердің қызметі

    Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?

    Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:

    Основополагающими принципами банковской деятельности являются:

    - нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;

    - работа в пределах реально имеющихся ресурсов;

    - экономикалық дербестік;

    - экономическая самостоятельность;

    - банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;

    - взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;

    - мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.

    - экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.

    Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.

    Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.

    Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.

    Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.

    Экономикалық дербестік:

    Экономическая самостоятельность предполагает:

    - банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;

    - свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;

    - банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;

    - свободный выбор клиентов и вкладчиков;

    - банк табысын еркін билеуді көздейді.

    - свободное распоряжение доходами банка.

    Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.

    Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.

    Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?

    Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?

    Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.

    Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкілердің қызметі

  • 20 Коммерциялық банкінің пассив операциялары

    Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:

    Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:

    - жарғылық капитал;

    - уставный капитал;

    - сақтық және арнаулы қорлар;

    - резервный и специальные фонды;

    - міндетті сақтық қорлар;

    - обязательные резервы;

    - сақтандыру сақтық қорлары;

    - страховые резервы;

    - бөлінбеген пайда.

    - нераспределенная прибыль.

    Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.

    Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.

    Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.

    Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.

    Арнаулы қорлар:

    Специальные фонды формируются для:

    - экономикалық ынталандыру;

    - экономического стимулирования;

    - негізгі қорлардың тозуы;

    - износа основных фондов;

    - өндірістік мақсат үшін құралады.

    - производственного назначения.

    Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.

    Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.

    Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.

    Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.

    Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.

    Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.

    Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:

    Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:

    - басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;

    - привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;

    - депозиттік операциялар.

    - депозитные операции.

    Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.

    Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.

    Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.

    Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.

    Депозиттер үш топқа бөлінеді:

    Депозиты подразделяются на три группы:

    - мерзімдік депозиттер;

    - срочные депозиты;

    - талап етілмелі депозиттер;

    - депозиты до востребования;

    - халықтың аманаттық салымы.

    - сберегательные вклады населения.

    Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:

    Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:

    - 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком до 3 месяцев;

    - 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;

    - 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;

    - 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;

    - депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;

    - 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.

    - депозиты со сроком свыше 12 месяцев.

    Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:

    Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:

    - түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;

    - средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;

    - түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;

    - средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;

    - кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;

    - собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;

    - кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;

    - средства предприятий и организаций в расчетных счетах;

    - басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;

    - средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;

    - жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.

    - средства местных бюджетов и др.

    Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:

    Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:

    - мерзімдік;

    - срочные;

    - қосымша жарналы мерзімдік;

    - срочные с дополнительными взносами;

    - ұтыстық;

    - выигрышные;

    - ақшалай-заттай ұтыстық;

    - денежно-вещевые выигрышные;

    - жастарға арналған сыйлықақылы;

    - молодежно-премиальные;

    - шартты;

    - условные;

    - ұсынушыға арналған;

    - на предъявителя;

    - ағымдағы шоттар;

    - текущие счета;

    - талап етілмелі;

    - до востребования;

    - аманаттық сертификаттар;

    - сберегательные сертификаты;

    - пластикалық карточкалар.

    - пластиковые карточки.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің пассив операциялары

Страницы

См. также в других словарях:

  • недѣлѧ — НЕДѢЛѦ1 (846), Ѣ ( Ѧ) с. 1.Первый день недели, воскресный день: в сѹботѹ же ти въ недѣлю сочива въкѹшахѹть. ЖФП XII, 35г; и бж҃е||ствьнѹю не(д)лю съвьршающа слѹжьбѹ. ѥ˫а же ради паче съдравиѥ дароваше б҃ъ. (ἐν τῷ Кυριακῷ) ЖФСт XII, 164–164 об.;… …   Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)

  • недѣниѥ — НЕДѢНИ|Ѥ (1*), ˫А с. Воздействие: и како пребываеши что дѣлаеши что грѧдеть на тѧ а ты спиши в недѣнии своемь и въ грубости велицѣ ЗЦ к. XIV, 88б. Ср. дѣниѥ1 …   Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)

  • нед. — нед. неделя Словарь: С. Фадеев. Словарь сокращений современного русского языка. С. Пб.: Политехника, 1997. 527 с. недв. нед. недвижимость …   Словарь сокращений и аббревиатур

  • неділя — іменник жіночого роду …   Орфографічний словник української мови

  • НЕД — неполная декларация Источник: http://www.bukvoed.ru/index.php?page=news&act=read&nid=3490 …   Словарь сокращений и аббревиатур

  • неділя — і, ж. 1) Назва сьомого дня тижня, загального дня відпочинку. •• Під неді/лю ; Про/ти неді/лі напередодні неділі. 2) розм. Тиждень. •• З неді/лі наступного тижня, починаючи з понеділка …   Український тлумачний словник

  • недієво — Присл. до недієвий …   Український тлумачний словник

  • Неділя Ваїй — Те саме, що неділя Вербна …   Словник церковно-обрядової термінології

  • недѣльныи — (35) пр. 1. Воскресный: сице же твор˫аше по всѧ д҃ни. тришьды дондеже бысть въ д҃нь недѣльныи. СкБГ XII, 24а; Иже причьтьникъ обрѧщетьсѧ въ недѣльныи дьнь постѧсѧ. ли въ сѹботѹ. развѣ ѥдино˫а тъкмо да извьржетьсѧ. (τὴν κυριακὴν ἡμέραν) КЕ XII,… …   Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)

  • Нед Келли — накануне казни. Эдвард (Нед) Келли (англ. Edward Ned Kelly; 3 июня 1854 11 ноября 1880, Мельбурн) австралийский бушрейнджер (разбойник), известный дерзкими ограблениями банков и убийствами полицейских. Казнён через повешение за многочисленные… …   Википедия

  • Нед и Стейси — Жанр комедия Создатель Майкл Дж. Вейторн В главных ролях Томас Хейден Чёрч Грег Джерманн Дебра Мессинг Надя Дажани Страна США …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»