-
1 материалистик
прил.1) материалисти́ческий, материалисти́чныйматериали́стик философия — материалисти́ческая филосо́фия
2) материали́стский ( сугубо практический)эшкә материали́стик мөнәсәбәт — материалисти́чность взгля́дов
-
2 материалистик
materialistisch -
3 гомумиләштерү
перех.1) обобща́ть/обобщи́ть || обобще́ниеалдынгылар тәҗрибәсен гомумиләштерү — обобщи́ть о́пыт передовико́в
табигать белеменең яңа ачылышларын материалистик гомумиләштерү — материалисти́ческое обобще́ние откры́тий естествозна́ния
2) обобща́ть/обобщи́ть, подыто́живать/подыто́жить, подвести́ ито́г; сумми́ровать; резюми́ровать || обобще́ние, подыто́живание, сумми́рованиесөйләнгәннәрне гомумиләштереп әйткәндә — подыто́живая (резюми́руя) ска́занное
күзәтү нәтиҗәләрен гомумиләштерү — обобщи́ть (подыто́жить) результа́ты наблюде́ния
докладның гомумиләштергән өлеше — резюми́рующая часть докла́да
3) обобществля́ть/обобществи́ть || обобществле́ниеавыл хуҗалыгы инвентарьларын гомумиләштерү — обобществи́ть сельскохозя́йственный инвента́рь
крестьян хуҗалыкларын гомумиләштерү — обобществи́ть крестья́нские хозя́йства
4) лит.; иск. типизи́ровать || типизи́рование; типиза́циячынбарлыкны образларда гомумиләштереп бирү — типизи́ровать действи́тельность в о́бразах
шигъри әсәрләрдә гомумиләштерү алымы — приёмы типиза́ции в поэ́зии
-
4 диалектика
сущ.; филос.1) диале́ктика (учение о всеобщих законах движения и развития природы, человеческого общества и мышления, научный метод познания вечно движущихся и изменяющихся явлений)2) диале́ктика (процесс развития, движения чего-л.)материалистик диале́ктика — материалисти́ческая диале́ктика
табигать диале́ктикасы — диале́ктика приро́ды
үсеш диале́ктикасы — диале́ктика разви́тия
-
5 космогония
сущ.космого́нияматериалистик космого́ния — материалисти́ческая космого́ния
космого́ния дәреслеге — уче́бник по космого́нии
-
6 монизм
сущ.; филос.мони́змматериалистик монизм — материалисти́ческий мони́зм
идеалистик монизм — идеалисти́ческий мони́зм
См. также в других словарях:
материалистик — с. Материализмга нигезләнгән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ХАЙРУЛЛАЕВ — Музаффар Мухитдинович (род. 17 нояб. 1931) – сов. философ, д р философских наук (с 1966). Член КПСС с 1959. Окончил Среднеазиатский гос. ун т в Ташкенте (1951) и аспирантуру (1954). С 1954 – на научно преподавательской работе. С 1961 – директор… … Философская энциклопедия
атомизм — филос. Кристаллар симметрик урнашкан атомнардан торалар дигән материалистик караш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рух — 1. Аң, фикерләү, психик сәләт. Дөньяга караш, мәсләк. Материалистик философиядә һәм психологиядә: югары төзелешле материянең аерым бер үзенчәлеге буларак фикерләү, аң. Идеалистик философиядә; барлык әйберләрнең, күренешләрнең нигезендәге… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәҗрибә — 1. Тормыштан, практик эшчәнлектән һ. б. ш. алган белемнәр, күнекмәләр, өйрәнмәләр җыелмасы. Тормышны үз башыңнан кичереп танып белү хәле 2. Материалистик философиядә: кешенең тышкы табигать белән үзара тәэсир итешүе, бәйләнеше процессында алынган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элемент — 1. Борынгы грек материалистик философиясендә: барлык әйберләрнең һәм табигать күренешләренең нигезендә ята торган кисәкләр (ут, су, һава, җир) 2. Нәр. б. башлангычы, нигезе 3. Гадәттәге химик юллар белән тагы да гадирәк состав өлешләргә бүленә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
