-
1 бөгәрләндерү
перех.мять/измя́ть, смять, помя́тькүлмәкне бөгәрләндерү — помя́ть пла́тье
кәгазьне бөгәрләндерү — смять бума́гу
-
2 бөкләү
перех.1) загиба́ть/загну́ть, скла́дывать/сложи́ть, перегиба́ть/перегну́ть || загиба́ние, перегиба́ниекартонны бөкләү — загну́ть карто́н
кәгазьне урталай бөкләү — сложи́ть бума́гу попола́м
2) сгиба́ться/согну́ть ( о конечностях) || сгиба́ниеаяк бөкләп утыру — сиде́ть, согну́в но́ги
бармак бөкләү — сгиба́ть па́льцы
3) спец. фальцева́ть/сфальцева́ть || фальцева́ние, фальцо́вка || фальцева́льный, фальцо́вочныйкитап битләрен бөкләү — фальцева́ть листы́ кни́ги
бөкләү цехы — фальцева́льный цех
бөкләү машинасы — фальцо́вочная маши́на
4) перен.; разг.; см. бөгү•- бөкләп торучы -
3 глазурьлау
перех.; спец.глазурова́ть, покры́ть глазу́рью || глазиро́вка, глазуро́вкачүлмәкне глазурьлау — глазурова́ть горшо́к
тортны глазурьлау — глазирова́ть торт
кәгазьне глазурьлау — глазирова́ть (глянцева́ть) бума́гу
-
4 графалау
перех.графи́ть, расче́рчивать/расчерти́ть на гра́фы, разграфи́ть || графле́ниекәгазьне графалау — графи́ть бума́гу
-
5 йомшак
I 1. прил.1)а) в разн. знач. мя́гкий (пух, воск, металл, климат, приговор)кыш бик йомшак килде — зима́ вы́далась о́чень мя́гкая
куллары йомшак кына — ру́чки мя́гонькие
йомшак су — мя́гкая вода́
йомшак җәза — мя́гкое наказа́ние
б) мя́гкий, ры́хлыййомшак туфрак — ры́хлая по́чва
йомшак кар — мя́гкий снег
2) мя́гкий, не́жный, до́брый, ла́сковый (голос, обращение, взгляд)җырчының тавышы йомшак, матур — го́лос певца́ не́жный, краси́вый
3) мя́гкий, ти́хиййомшак адымнар — мя́гкие шаги́
йомшак шаку ишетелде — разда́лся ти́хий стук
4) в разн. знач. сла́бый, плохо́й (слух, свет, огонь, руководитель, учение, доклад и т. п.)йомшак тәнкыйть — сла́бая кри́тика
йомшак хуҗалык — сла́бое хозя́йство
йомшак тәртип — сла́бая дисципли́на
5) перен. сла́бый, безво́льный, дря́блыййомшак кеше — безво́льный челове́к
йомшак холык — сла́бый хара́ктер
6) перен. сла́бый, некре́пкиййомшак тәмәке — некре́пкий таба́к
2. нареч.йомшак эремә — сла́бый раство́р
1) мя́гко, приве́тливо, ла́сковойомшак мөгамәлә итү — обраща́ться мя́гко
йомшак сөйләшә — разгова́ривает ла́сково
2) сла́бо, пло́хотәртип йомшак куелган — дисципли́на поста́влена пло́хо
дәрескә йомшак әзерләнгән — подгото́вился к уро́кам сла́бо
3) мя́гко, ти́хо, пла́вно ( о движениях)йомшак хәрәкәтләнә — дви́гается пла́вно
4) обычно с частицей кына слегка́йомшак кына ишеккә шаку — слегка́ постуча́ть в дверь
йомшак кына кулын кысу — слегка́ пожа́ть ру́ку
•- йомшак аланчы
- йомшак аңкау
- йомшак вагон
- йомшак гөләп
- йомшак йогырт
- йомшак коңгызлар
- йомшак күн
- йомшак масса
- йомшак тартыклар••йомшак авыз — мя́мля; см. тж. мәми авыз
йомшак алтын — мя́гкое зо́лото
йомшак баш — тупи́ца; ду́рень, дурале́й (прост.)
йомшак җәеп (түшәп, тотып) катыга утырту (яткыру) — мя́гко сте́лит, да жёстко спать
йомшак җиреннән (урыныннан) тоту — найти́ уязви́мое ме́сто, наступи́ть на люби́мую мозо́ль
йомшак итеп (кына итеп) әйткәндә — мя́гко говоря́; что́бы не сказа́ть бо́льше
йомшак күңеллелек — серде́чность, незлоби́вость
йомшак күңеллеләнү — добре́ть
йомшак муен — мя́мля, мягкоте́лый челове́к
йомшак телле (сүзле) — сладкоречи́вый
- йомшак җирйомшак характерлы — мягкоте́лый, малоду́шный
- йомшак урын
- йомшак куллылык
- йомшак күңелле
- йомшак як II сущ.1) диал. кала́ч, мя́гкий пшени́чный хлеб2) в притяж. ф. йомшагыа) мя́котьбот йомшагы — мя́коть бедра́
җимеш йомшакклары — мя́коть плодо́в
б) мя́кишкәгазьне ипи йомшагы белән ябыштыру — прикле́ить бума́гу хле́бным мя́кишем
-
6 мәрмәрләү
перех.; спец.мрамори́ровать || мрамори́рование; мрамориро́вка ( отделывание под мрамор)кәгазьне мәрмәрләү — мрамори́ровать бума́гу; мрамориро́вка бума́ги
китап кисемнәрен (кырларын) мәрмәрләү — мрамори́рование обре́зов книг
-
7 уклаулап
-
8 шакмаклау
перех.1) коло́ть, разбива́ть/разби́ть на ку́бики (чу́рки, куски́)шикәрне вак-вак итеп шакмаклау — коло́ть са́хар на ме́лкие куски́
самавыр өчен агач шакмаклау — распи́ливать дрова́ на чу́рки для самова́ра
2) черти́ть кле́тки, квадра́тики; дели́ть на квадра́тики, кле́точкикәгазьне шакмаклау (шакмаклап сызу) — черти́ть кле́тки (на бума́ге)
3) штабели́ровать, скла́дывать/сложи́ть в ви́де ку́ба, ку́бикашакмаклап өю — скла́дывать ку́биками
-
9 ялтырату
перех.1) освеща́ть/освети́ть, озаря́ть/озари́ть || освеще́ние, озаре́ниеяшен күкне-җирне ялтырата — мо́лния освеща́ет не́бо и зе́млю
2)а) де́лать, сде́лать блестя́щим, придава́ть/прида́ть блеск, наводи́ть/навести́ лоск, гля́нец || прида́ние бле́ска, наведе́ние ло́ска, гля́нцасамавырны ялтырату — вы́чистить самова́р до бле́ска
туфлиләрне ялтырату — навести́ лоск на ту́фли
б) спец. лощи́ть, вы́лощить, шлифова́ть, отшлифова́ть, полирова́ть, отполирова́ть, наводи́ть/навести́ лоск, гля́нец || лоще́ние, шлифо́вка, полиро́вка; наведе́ние ло́ска, гля́нцапаркетны ялтырату — вы́лощить парке́т
кәгазьне ялтырату — лощи́ть бума́гу
детальне ялтырату — отшлифова́ть дета́ль
3) в знач. нареч. ялтыратып чи́сто, блестя́ще, до бле́ска (вымыть, убираться, чистить и т. п.)4) перен. пока́зывать/показа́ть, обнажа́ть/обнажи́ть, оголя́ть/оголи́ть (спину, плечо) || пока́з, обнаже́ние, оголе́ниетешләрне ялтырату — обнажи́ть зу́бы
5) обнажа́ть/обнажи́ть, вынима́ть/вы́нуть из но́жен (штык, меч и т. п.) || обнаже́ние6) перен. блесте́ть, сверка́ть, игра́ть глаза́ми7) перен.; разг сту́кнуть, тра́хнуть, дви́нуть ( по щеке), дава́ть/дать пощёчину8) перен.; разг. бы́стро съесть (вы́пить), слизну́ть; уплета́ть/уплести́бер таба бәрәңгене ялтырату — уплета́ть сковоро́дку карто́шки
9) перен.; разг. дать пощёчину•- ялтыратып җибәрү
- ялтыратып чыгу
См. также в других словарях:
нөсхә — Берничә данәле кәгазьнең, язманың бер данәсе төп нөсхәдән ике күчермә ясатып алу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тултыру — 1. Берәр савытны берәр нәрсә белән тулы итү 2. Берәр нәрсә эченә башка ваграк нәрсәләр яки сыеклык салу 3. күч. Бөтен тирә юньне, барлык буш урынны биләп алу, бөтен тирә юньгә, барлык урыннарга таралу; күп булу. Нин. б. бер урынга җанлы җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тутыру — 1. Берәр савытны берәр нәрсә белән тулы итү 2. Берәр нәрсә эченә башка ваграк нәрсәләр яки сыеклык салу 3. күч. Бөтен тирә юньне, барлык буш урынны биләп алу, бөтен тирә юньгә, барлык урыннарга таралу; күп булу. Нин. б. бер урынга җанлы җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
филигран — и. 1. Алтын, көмеш яки башка металл чыбыктан үреп ясалган зиннәт, бизәнү яки бизәү әйбере. с. Шундый металл чыбыклардан үреп ясалган. Пыяла масса эченә төсле пыяла җепләр кертеп бизәлгән 2. Яктыга тотып караганда, кәгазьнең кайбер төрләре эчендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
филигрань — и. 1. Алтын, көмеш яки башка металл чыбыктан үреп ясалган зиннәт, бизәнү яки бизәү әйбере. с. Шундый металл чыбыклардан үреп ясалган. Пыяла масса эченә төсле пыяла җепләр кертеп бизәлгән 2. Яктыга тотып караганда, кәгазьнең кайбер төрләре эчендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
этюдник — 1. Этюдларны (1) саклый торган папка яка яссы тартма 2. Рәсем ясаучы этюд эшләгәндә кәгазьне, киндерне урнаштыра торган кечерәк такта … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге