-
1 кыйммәтле
прил.1) це́нныйкыйммәтле товар — це́нный това́р
кыйммәтле мех — це́нный мех
2) перен. ва́жный, ну́жныйбезнең өчен кыйммәтле кеше — ну́жный для нас челове́к
3)кыйммәтле кәгазьләр — це́нные бума́ги
• -
2 кыйммәтле
-
3 кыйммәтле
1. wertvoll;2. fig. teuer (Freund) -
4 кыйммәтле
1. прил. 1) дорогой, дорогостоящий, ценный 2) перен.важный, ценный 2. предик.сл. важно, ценно ▪ qimmätle baderol ценная бандероль ▪ qimmätle qağäzlär фин.ценные бумаги ▪ qimmätle taşlar драгоценные камни -
5 кыйммәтле таш
см. асыл таш -
6 тулы кыйммәтле
полноце́нный -
7 үтә кыйммәтле
неоцени́мый, бесце́нный -
8 кыйммәт
1. прил.1) це́нныйкыйммәтле мирас — це́нное насле́дие
кыйммәтле хәзинә — це́нное сокро́вище
2) см. кыйбат2. нареч.1) це́нно2) до́рого3) перен. высоко́3. сущ.кыйммәт бәяләү — высоко́ оце́нивать
1) це́нность, цена́үз кыйммәтен белә — он зна́ет свою́ (себе́) це́ну
шигырьнең кыйммәте шунда — це́нность стихотворе́ния в том
2)а) сто́имостькыйммәт хезмәт белән билгеләнә — сто́имость определя́ется трудо́м
б) курс валю́тыкыйммәте күтәрелә — курс его́ повыша́ется
3) мат. значе́ние величины́санның абсолют кыйммәте — абсолю́тное значе́ние числа́
•- кыйммәтен төшерү
- кыйммәткә төшү -
9 qimmätle
кыйммәтле 1. прил.1) дорогой; дорогостоящий; ценный2) перен.важный; ценный2. предик.сл.важно; ценнофин. ценные бумаги. -
10 тулы
1. прил.1) в разн. знач. по́лныйтулы чиләк — по́лное ведро́
тулы савыт — по́лный сосу́д
тулы җыелма — по́лное собра́ние
тулы җиңү — по́лная побе́да
тулы әйләнеш — по́лный оборо́т
тулы ирек — по́лная свобо́да
аның тулы исеме — его́ по́лное и́мя
тулы исемлек — по́лный спи́сок
тулы ачыклык — по́лная я́сность (в вопросе, в сообщении)
2) в определит. слож. сочет. полно-тулы күкрәкле — полногру́дый
тулы сулы — полново́дный
тулы тәнле — полноте́лый
тулы хокуклы — полнопра́вный
3) в постпозиции к сущ. обозначающему место, вместилище и т. п. полно́, по́лный (по́лон) чего, чем, в чёмамбар тулы бодай — амба́р, по́лный пшени́цей
авыл тулы кыз — дере́вня полна́ де́вушками; в дере́вне де́вушек полно́
урам тулы халык — по́лная у́лица наро́ду
күкрәге тулы орден — грудь покры́та ордена́ми; вся грудь в ордена́х
эче тулы явызлык — его́ нутро́ полно́ зло́бы
4) запо́лненный, напо́лненный чемсу белән тулы — запо́лненный водо́й
вакыйгалар белән тулы гомер — жизнь, напо́лненная собы́тиями
5) по́лных, це́лых2. нареч.алда әле тулы өч ай — впереди́ ещё це́лых три ме́сяца
1) см. тулысынчатулы күрсәтү — показа́ть со всей полното́й
тулы әйтү — сказа́ть со всей я́сностью
ишекне тулы ачу — откры́ть две́ри до конца́ (на́стежь)
2) в по́лном, запо́лненном ви́демашиналар бик тулы килә — маши́ны иду́т в перепо́лненном ви́де
•- тулы вәкаләтле
- тулы дистәләр
- тулы канлы
- тулы квадрат
- тулы квадрат сан
- тулы көенчә
- тулы көч белән
- тулы көчкә
- тулы кыйммәтле
- тулы метражлы
- тулы почмак
- тулы терсәк
- тулы хаким
- тулы хакимият
- тулы ход
- тулы ходка
- тулы ходта
- тулы хокуклы
- тулы тавыш белән
- тулы тавыштан
- тулы ышаныч
- тулы үлчәүле
- тулысы белән -
11 әйбер
сущ.1) вещь, предме́т || вещево́й, предме́тныйистәлекле әйбер — па́мятная вещь
кыйммәтле әйбер — дорога́я вещь
кеше әйбере — чужа́я вещь
бизәнү әйберләре — предме́ты украше́ния
әйбер склады — вещево́й склад
2) ве́щи, иму́щество, добро́; пожи́ткибарлы-юклы әйберләр — ску́дные пожи́тки
йорт әйберләре — дома́шний скарб, ве́щи дома́шнего обихо́да; у́тварь
3) това́р, изде́лие; приво́зәйбер бәяләре арту — повыше́ние цен на това́ры
агачтан ясалган әйбер — поде́лка (изде́лие) из де́рева
металлдан эшләнгән әйберләр — металли́ческие изде́лия
бүген базарга күп әйбер килгән — сего́дня на ры́нке большо́й приво́з
4) вещь, рабо́та; произведе́ние, творе́ние, труд ( о произведениях искусства)шагыйрь әйбәт әйбер язган — поэ́т написа́л прекра́сное произведе́ние
5) обстоя́тельство, явле́ние, не́что, вещькөтелмәгән әйбер килеп чыкты — произошло́ не́что неожи́данное
••әйбер әйтмәү — не упрека́ть, не руга́ть
әйбергә табыну — вещи́зм
әйберләрне үз исемнәре белән атау — называ́ть ве́щи свои́ми имена́ми (говорить о чём-л. прямо, ничего не смягчая)
-
12 бөлү
неперех.1) разоря́ться/разори́ться, обедне́ть; обанкро́титься || разоре́ние; банкро́тствокыйммәтле нәрсәләр сатып алсаң, бөлеп бетәрсең — е́сли бу́дешь покупа́ть дороги́е ве́щи, разори́шься
2) в знач. прил. бөлгән разори́вшийся, обанкро́тившийсябөлгән сәүдәгәр — разори́вшийся купе́ц
-
13 кулъязма
1. сущ.ру́кописькыйммәтле кулъязма — драгоце́нная ру́копись
кулъязмалар бүлеге — отде́л ру́кописей
2. прил.кулъязмалар фонды — фонд ру́кописей
рукопи́сный -
14 кыйбатлы
прил.1) дорого́й, продаю́щийся до́рого (о товарах, вещах)кыйбатлы тун — дорога́я шу́ба
2) дорогосто́ящий (о каком-л. мероприятии, свадьбе)кыйбатлы мәшәкать — дорогосто́ящая зате́я
3) разг.; см. кыйммәтле4) перен.; разг.; см. кыйбат 2) -
15 мәгълүмат
сущ.1) зна́ния, позна́ния, образова́ниеукытучы тирән мәгълүмат бирә — учи́тель даёт глубо́кие зна́ния
яхшы мәгълүмат алу — получи́ть хоро́шее образова́ние
2) све́дения, да́нные, материа́лы; информа́циякыйммәтле мәгълүмат — це́нные све́дения
кулымдагы мәгълүматларга караганда — по име́ющимся в рука́х да́нным
яңа мәгълүматлар күзлегеннән караганда — в све́те но́вых да́нных
-
16 тыматлы
-
17 үтә
нареч.1) сквозь, наскво́зь, че́рез, навы́летүтә күренү — просма́триваться наскво́зь
үтә чыгу — пробива́ть наскво́зь
тәрәзә үтә карау — смотре́ть че́рез окно́
2) сли́шком, о́чень, чересчу́р, кра́йне, чрезвыча́йно, чрезме́рноүтә таныш тавыш — о́чень знако́мый го́лос
үтә ямьсез — сли́шком некраси́вый
үтә кыен хәлдә калу — оста́ться в кра́йне неудо́бном положе́нии
үтә таләпчән — чересчу́р тре́бовательный
•- үтә күренмәле
- үтә кыздыру
- үтә кызыл
- үтә кыйммәтле
- үтә туендырылган••үтә кызыл — сли́шком созна́тельный
-
18 хасият
сущ.; книжн.1) сво́йство, осо́бенность; приро́дное ка́чество, характе́рная черта́ (кого, чего-л.)бу елганың хасиятләре — характе́рные черты́ (осо́бенности) э́той реки́
аның кыйммәтле хасиятләре — е́го це́нные ка́чества
2) по́льза, вы́года, прок; поле́зность, поле́зные сво́йствахезмәтнең хасияте — по́льза (поле́зность) труда́
шунда ни хасият? — како́й из (от) э́того прок?
См. также в других словарях:
кыйммәтле — (КЫЙММӘТЛЕК) (КЫЙММӘТЛӘНҮ) (КЫЙММӘТСЕЗ) – 1. Югары бәяле, кыйбатлы 2. Бәясе күрсәтелгән; бәяле кыйммәтле хат 3. күч. Әһәмиятле, бик кирәкле, мөһим … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зиннәтле — с. 1. Кыйммәтле, затлы. Затлы нәрсәләр, зиннәт әйберләре белән бизәлгән 2. Матур, нәфис; бизәкле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ювелирчы — Кыйммәтле металлар һәм асылташлардан бизәнү әйберләре ясаучы оста 2. күч. Үз эшен бик пөхтә, оста итеп эшли торган кеше. II. ЮВЕЛИР – и. Кыйммәтле (алтын, асылташ һ. б.) бизәнү әйберләре даирәсе ювелир товарлары 2. с. Шул даирәгә караган ю.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
асылташ — Кыйммәтле таш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ахак — Кыйммәтле таш буларак, бизәнү әйберләре өчен файд. торган төрле төстәге катламнардан торган каты минерал. с. Ахакка охшаган, ахак төсле (нурлы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
брокер — Кыйммәтле кәгазьләр, товарлар сатканда алганда арадашчылык итүче агент … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гага — Кыйммәтле, нәфис һәм йомшак мамыклы поляр диңгез үрдәге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
деградация — Кыйммәтле, әһәмиятле үзлекләрне югалта барып, әкренләп төшенкелеккә килү, начарлану бозылу күренеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөзек — Кыйммәтле таш белән бизәлгән, каш куелган балдак. ЙӨЗЕК САЛЫШ – Яшьләр уены (Алып баручы тезелешеп утыручыларның учларына йөзек тоткан кулын тидереп чыгып, сиздермәстән, аны берсенең учына салып калдыра һәм кемдә йөзек, йөгереп чык! ди. Учына… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
номинал — Кыйммәтле кәгазь, кәгазь акча һәм товарларның өстенә язып куела торган хакы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
прииск — Кыйммәтле казылмалар, ташлар, металлар табыла торган урын алтын п. сы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге