-
1 койрык
сущ.1) в разн. знач. хвост (у животных, птиц, рыб; самолёта, лодки, колонны; репки, редиски и т. п.) || хвостово́йкомета койрыгы — хвост коме́ты
чират койрыгы — хвост о́череди
койрыкларны тапшыру — сдава́ть хвосты́
буа койрыгында — на задво́рках пруда́
койрык йөзгече — хвостово́й плавни́к
койрык умырткалары — хвостовы́е позвонки́
койрык үсентесе — хвостово́й отро́сток
башын алса койрыгы ябыша, койрыгын алса - башы ябыша — (посл.) нос вы́тащит - хвост увя́знет, хвост вы́тащит - нос увя́знет
2) курдю́к ( у овцы) || курдю́чныйкойрык мае — курдю́чное са́ло
3) спец. руль, прави́ло (у лодки, плота)койрык тоту — сади́ться за руль; управля́ть рулём (прави́лом)
4) корма́ (у лодки, судна) || кормово́йкойрык флагы — кормово́й флаг
5) отхо́д, охво́стье (при молотьбе, веянии зерна)дуңгызларга бодай койрыгы бирү — дать сви́ньям пшени́чное охво́стье
6) зад, за́дняя часть (чего-л.)бакча койрыгында — в за́дней ча́сти огоро́да
7) спец. хвост осно́вы ( нить основы в концевой части ткацкого станка)8) тех. вертлю́гсм. тж. бормалак9) перен.; разг. прислу́жник, холу́й; при́хвостень (кого-л.)10) хво́стик, ро́счерк (у буквы, цифры, в орнаменте и т. п.)имза койрыклары — ро́счерки по́дписей
•- койрык сөяге
- койрык төбе
- койрык чөе••койрыгы кыска — хвост коро́ткий
койрыгы озын — хвост вели́к (дли́нен)
койрыгын бору — накрути́ть хвост (кому-л.)
койрыгын да күрсәтмәү — не каза́ть глаз (но́са)
койрыгын да тота алмассың — ищи́ ве́тра в по́ле
койрыгын кыскарту (кисү) — укороти́ть хвост (кому-л.)
койрыгын тоту — см. койрыгына басу
койрыгына бастыра торган (кеше) түгел — (ему́, ей) на хвост не насту́пишь
койрыгыннан бару — после́довать (за кем-л.)
койрык бозга кату; койрык бозда булу — быть зави́симым (от кого-чего-л.)
койрык булу — ходи́ть (сле́довать) хвосто́м
койрык тагу — приши́ть хвост
койрык тыгу — сова́ть/су́нуть (свой) нос
койрык тырпайту — распуши́ть хвост прост.
койрык чәнчү (күтәрү) — сма́тывать у́дочки, дать стрекача́, вильну́ть хвосто́м
койрык яшерү — пря́тать (хорони́ть) концы́ в во́ду
койрыкка сөйрәү (өстерәү) — тяну́ть наза́д
койрыкка тагылу (ябышу) — ходи́ть по пята́м; ходи́ть (сле́довать) хвосто́м
койрыкны бот арасына кыстыру — прост.; см. койрыкны кысу
койрыкны яшереп (төйнәп) йөрү — замета́ть/замести́ следы́ ( за собой)
койрыксыз кәнтәй — прост. трепло́, трепа́ч; савра́с без узды́
койрыксыз тавык — прост. замухры́шка; общи́панная ку́рица
- койрык болгаукойрыкта сөйрәлү (булу, бару) — быть (идти́, плести́сь) в хвосте́
- койрык бутау
- койрык кысылу
- койрык күтәрү
- койрыны җыю
- койрыны төйнәү
- койрыны төенләү
- койрыкны сыртка салу
- койрыкны тоттырмау
- койрыгын тоттырмау
- койрыкны кысу -
2 койрык күтәрү
1) держа́ть хвост трубо́й (пистоле́том)2) задра́ть хвост -
3 койрык төбе
ре́пица ( у позвоночных животных) -
4 койрык чөе
хвостово́й ко́лышек ( в ткацком станке) -
5 койрык
kuyruk -
6 койрык
-
7 койрык
Schwanz m. -
8 койрык
сущ. 1) хвост (животных, птиц) 2) корма (лодки, судна), хвост (летательных аппаратов) 3) мор.руль 4) разг.зады, задняя часто (огорода) 5) перен.подхалим, прихвостень 6) перен. разг.хвост (несданный экзамен, остаток работы) 7) перен. разг.хвост, очередь ▪▪ bolğarğa вилять хвостом ▪▪ qoyrığın qısarğa поджать хвост ▪▪ qoyrıqta barırğa (söyrälergä) плестись в хвосте -
9 койрык болгау
= койрык бутау1) виля́ть (юли́ть) хвосто́м (перед кем-л.)2) верте́ть (крути́ть) хвосто́м -
10 койрык бутау
-
11 койрык каурыйлары
рулевы́е пе́рья -
12 койрык кысылу
попа́сть в затрудни́тельное положе́ние; заши́ться -
13 койрык сөяге
анат. хвостцо́вая кость, ко́пчиковая кость; ко́пчик, хвосте́ц -
14 игәү койрык
диал.; см. күсе -
15 кайчы койрык
зоол. двухво́стка -
16 кәкре койрык
1) соба́ка, пёс2) "пёс" - назо́йливый, насты́рный челове́к -
17 сиртмәкойрык
сущ.; зоол.трясогу́зка -
18 тукмак койрык
= тукмак ял с коро́тким хвосто́м (с коро́ткой гри́вой); коро́ткий хвост (коро́ткая гри́ва) ( у лошадей) -
19 тычкан койрык
бот. мышехво́стник -
20 чәнечке койрык
зоол. шилохво́ст ( вид южных пресмыкающихся)
- 1
- 2
См. также в других словарях:
койрык — 1. Хайван гәүдәсенең арткы өлешендәге өстәмә үсенте яки очлаеп беткән арткы өлеш. Гәүдәнең арткы өлешендә бер учма каурыйлар (кошларда) 2. күч. Оча торган аппаратларның очлаеп беткән арткы өлеше. Гомумән нәр. б. арткы өлеше, арткы ягы, арткы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бөгәлчән — Корт чагында хайван (бигрәк тә ат һәм эре мөгезле терлек) тәнендә тереклек итүче, тәненең нечкәреп очлаеп килгән койрык өлеше бөкрәеп торучан ике канатлы бөҗәк; кигәвеннең бер төре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җофар — Йомраннар отр. тыныч күлдә, елга култыкларында яши һәм судагы моллюсклар, бөҗәкләр белән туена торган, матур ялтыравык мехлы ау җәнлеге (аның койрык янында йонын майлау өчен хуш исле сыекча бүлеп чыгара торган бизе була) ; рус. Выхухоль. с. Җофар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кайчы — 1. Баш һәм имән бармак өчен балдак сыман тоткалы кара каршы ике пычактан торган, уртадан тоташтырылган кисү коралы 2. Түбәнең югарыгы очлары почмак ясап беркетелгән, түбәнге очлары бина, йорт һ. б. стенасына утыртып куелган ике агачтан торган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
комета — Якты томан белән өртүле үзәге һәм койрык сыман якты полосасы булган күк җисеме; койрыклы йолдыз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көсмән — иск. Зур ишкәк, койрык ишкәге (салларда һ. б.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күз — 1. Күрү органы. Күрү сәләте 2. күч. Караш, мөнәсәбәт баю күзеннән карый 3. Кем. б. игътибары, күзәтеп торуы тур. халыкның күзе синдә 4. күч. Күзәтеп торучы, күзәтче 5. тарт форм. Кояш, җил тәэсиренә дучар булган урынны, җирне белдерә кояш күзенә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
оча — Арка ягында билдән түбәнге урын, бот төпләре; арт сан (хайваннарда). ОЧА БАШЫ – Умыртка сөягенең тоташып үскән биш умырткадан торган һәм оча сөягенә килеп тоташкан түбәнге (койрык) өлеше. ОЧА СӨЯГЕ – Скелетның түбәнге очлыкларга тоташкан һәм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өтек — I. с. 1. Сәләмә, тузган, ерткаланган (кием һ. б. ш. тур.) 2. Арык һәм кечкенә; арык кыяфәтле. и. Ямьсез һәм шыксыз кешегә карата әйтелә 3. күч. Кимчелекле, тулы булмаган, җитешсезлекләре булган 4. диал. Кыска өтек койрык, өтек пальто 5. и. Бер… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рудимент — Организмның эволюцион үсеше процессында үзенең әһәмиятен югалткан, үсми калган, калдык әгъза (мәс. кешенең сукыр эчәк үсентесе, койрык сөяге һ. б. ш.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
селкенчәк — с. 1. Селкенеп, калтырап тора торган 2. и. Койка әби безне селкенчәк белән сыйлады 3. ЧӘБЕРЧЕК, СИРТМӘ КОЙРЫК – и. Чыпчыксыманнар отр. өстән аска селкенеп атынып торган озынрак койрыклы кошчык; рус. Трясогузка … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
