ерсілі-қарсылы

См. также в других словарях:

• ерсі — жіп. Өрмектің астылыүстілі, ерсілі қарсылы етіп керілген жіптерінің үстіңгі жіптері. Күзу жіпке тек е р с і ж і п т е р ғана тізіледі (ҚСЭ, 9, 49) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• қарсы — жіп. Өрмектің ерсіліқарсылы, астылы үстілі етіп керілген жіптерінің астыңғы жіптері; еркек жіп. Адарғыны ерсі жіп пен қ а р с ы ж і п т і ң өзара айқасқан аралығын ашып, арқау жіп өткізу үшін пайдаланылады (ҚСЭ, 2, 49). Күзу жіп өрмек желісінің қ …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• асау көк — Қазақтың дәстүрлі ойыны. Қысты күнітамақтан соң қонаққа ән салғызу, әңгіме ертегі, жұмбақ немесе жаңылтпаш айтқызу мақсатымен ұйымдастырылады. Әуелі үй иелері ауылдың «алты ауызын» айтады да, одан кейін «қонақ кәдесі» деп, оның өнер көрсетуін… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• бура — зат. кәсіб. Қамыстан, ірі қурайдан істелген су бегейтін зат; буылған қамыс, қурай, шөп шалам. зат. хим. Бор қышқылды натрий. зат. Айыр түйенің жыныс қуаты жетілген еркегі. Ал біртуар мен қоспақ нардың буралыққа қалдырған еркегін нар бура, таза… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• атыз — 1. (Қ орда: Сыр., Жал., Қарм., Қаз.; Қост.: Жанг., Аман.; Жамб.: Шу, Луг., Мер.; Ақт.: Ойыл, Ырғ.) қолдан суарылатын егістік жердің бір бөлегі. Әрбір а т ы з д ы ң көлемі ширек гектарға жақын болу керек Қ орда., Сыр). Сона бір а т ы з қауынның су …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• ерсең-қарсаң — (Орал, Казт.; Қост., Жанг.) әрлі берлі, ерсілі қарсылы. Осы жігіт е р с е ң қ а р с а ң әуре болып жүр (Қост., Жанг.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• шабыну — 1 (Қост., Жанг.; Шығ.Қаз., Ү Н.) моншада денені сыпырғышпен ұру. Ш а б ы н у ғ а сібірткі де жоқ (Шығ.Қаз., Ү Н.). Қырық шелектен су сыятын төрт үлкен күбі, сегіз кісілік ш а б ы н а р ы болсын (Ғ. Мүсір., Оян. өлке, 258) 2 Қ орда., Қарм.) келеге …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• ыңу — (Түрікм.: Красн., Небид., Ашх., Гяу., Анн., Таш.) жосылу, шұбыру. Осылардың әйелдері ақ баласымен ы ң а т та жүреді (Түрікм., Таш.). Әрлі берлі омыраулы, ерсілі–қарсылы ы ң ы п жүр (“Жұм шы”, 18.03. 1939) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• қызылбас — I зат. Иран елі; парсылар. Ирандықтардың басына киетін қызыл шұға тақиясына қарап қазақтар бір кезде оларды қ ы з ы л б а с деген (І.Есенберлин, Маңғ., 234). Бұл парсы елінің (қ ы з ы л б а с т ы л а р д ы ң) билеушісі Исмайл шаһ үшін өте қолайлы …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• пәрбі — зат. Ұшына төрт қырлы болат үскі орнатылған кергіге тағылған, ысқымен ерсілі қарсылы қимылға келіп, ағашты тесіп шығатын құрал (Қаз. этнография., 2, 85) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• сабаутіс — … Бәйгі аттарын баптау үшін атбегілер (атпыраштар) с а б а у т і с п е н бүкіл денесін ерсілі қарсылы тарап, қан айналу жүйесін реттеп отырған (Д.Шоқпарұлы: Ер қанаты, 297). С а б а у т і с – жылқының жал құйрығып, тарау үшін қолданылатын құрал.… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі