-
1 гөрселдәү
неперех.1) у́хнуть, баба́хнуть, изда́ть си́льный, ре́зкий гро́хот (при взрыве, выстреле и т. п.) грохота́ть; бу́хать, бу́хнуть || гро́хоттуплар гөрселди башлады — пу́шки загрохота́ли (забу́хали)
гөрселдәп снарядлар ярыла — с гро́хотом взрыва́ются снаря́ды
2) греме́ть, грохота́ть ( о громе)гөрселдәп күк күкрәде — прогрохота́л гром
3) гро́хнуться, бу́хнуть; па́дать с шу́мом, тра́хнутьсябандит җиргә гөрселдәде — банди́т гро́хнулся на зе́млю
4) трясти́сь, дрожа́ть ( от сильного удара)җир гөрселди тигез басудан — от чека́нных (строевы́х) шаго́в земля́ дрожи́т
аның тавышыннан таулар гөрселди — от его́ го́лоса трясу́тся го́ры
•- гөрселдәп аву
- гөрселдәп килеп төшү
- гөрселдәп кую -
2 гөрселдәтү
перех.1) издава́ть/изда́ть гро́хот2) в знач. нареч. гөрселдәтепа) с шу́мом, гро́хотомишекне гөрселдәтеп ябу — с шу́мом (си́лой) захло́пнуть дверь
б) раска́тистогөрселдәтеп күк күкри — раска́тисто греми́т гром
3) перен.; прост. шлёпнуть, застрели́тькуянны яр буенда гөрселдәтте — застрели́л за́йца на берегу́
-
3 дөрселдәү
неперех.1) см. гөрселдәү2) в знач. нареч. дөрселдәп с тре́ском, с гро́хотомдөрселдәп аву — повали́ться с гро́хотом; гро́хнуться
-
4 гөрселдәп егылу
= гөрселдәп аву; гөрселдәп килеп төшү гро́хнуться, тра́хнуться, бу́хнуться, с тре́ском упа́сть -
5 гөрселдәп аву
-
6 гөрселдәп килеп төшү
-
7 гөрселдәп кую
прогреме́ть, прогрохота́ть -
8 күк гөрселдәү
-
9 гөрселдәп егылу
güm diye düşmek -
10 гөрселдәү
гл1. падать (упасть) с шумом, грохотом; грохнуться2. грохотать, громыхать, бухнуть (из пушки) -
11 гөрселдәргә
пов.н.görseldä гл. падать с шумом, упасть с шумом, падать с грохотом, упасть с грохотом, грохнуться ▪ görseldäp quyırğa прогреметь, прогрохотать ▪ görseldäp yığılırğa грохнуться, бухнуться, бухнуть -
12 күк
I прил.1) голубо́й, голубо-; си́ний, лазу́рныйкүк буяу — голуба́я (си́няя) кра́ска
күккә буяу — кра́сить в си́ний цвет
күк яулык — голубо́й (си́ний) плато́к
күк күзле — голубогла́зый
күк томан — голубо́й тума́н
2) перен. си́нийавыруның иреннәре күк — у больно́го гу́бы си́ние
3) си́зый, сизо-күк күгәрчен — си́зый го́лубь
күк канатлы акчарлаклар — сизокры́лые ча́йки
4) си́вый; се́рый диал. ( о масти)күк ат — си́вая ло́шадь; си́вка
•- күк агач- күк ала
- күк бөрлегән
- күк җиләк
- күк күбәләк
- күк сөт
- күк сусын
- күк чәчәк II сущ.1) в разн. знач. не́бо, небосво́д || небе́сныйкүкне болыт каплаган — не́бо покры́то ту́чами
күктә ай йөзә — на не́бе плывёт луна́
йолдызлы күге — звёздное не́бо
күктән сөрелгәннәр — изгна́нники не́ба
күзләрне күккә төбәү — обрати́ть взо́ры на не́бо
күк төсендәге — небе́сного цве́та, я́рко-голубо́й
күк зәңгәрлеге — небе́сная синева́, небе́сная лазу́рь
күк җисемнәре — небе́сные тела́
2) в знач. нареч. күккә вверхзенит туплары күккә төбәлгән — зени́тные ору́дия наце́лены вверх
•- күк бите- күк гөмбәзе
- күк гөрелдәү
- күк гөрселдәү
- күк гөрелтесе
- күк итәге
- күк чите
- күк йөзе
- күк көймәсе
- күк чатыры
- күк күкрәү
- күк меридианы
- күк сферасы
- күк экваторы••күк арбасы — гром (букв. небе́сная теле́га)
күк белән җир арасы — (отлича́ться) как не́бо от земли́; не́бо и земля́
күк белән җир арасында (булу) — быть, находи́ться ме́жду не́бом и землёй
күк белән җир арасында йөрү — вита́ть ме́жду не́бом и землёй; вита́ть в облака́х
күк белән ябылган (капланган) — некры́тый, без кры́ши
күк кабыгы (капусы) ачылды — сча́стье привали́ло; наста́л ( чей-то) звёздный час
күк кабыгы (капусы) ачылганны көтү — наде́яться на аво́сь
күк (күкләр) күкрәтү — мета́ть гро́мы и мо́лнии (гро́мы-мо́лнии)
күккә күтәрү (чөю); күккә күтәреп (чөеп) мактау — возноси́ть/вознести́ до небе́с
күк патшасы — царь (оте́ц) небе́сный
күк терәве — прост. верзи́ла
күккә күтәрелү — взорва́ться, взлете́ть на во́здух
күккә очыру (күтәрү) — взорва́ть, подня́ть на во́здух
күкнең төбе тишелү — разве́рзлись небеса́, разве́рзлись хля́би небе́сные (о сильном, проливном дожде)
күктән җиргә төшү — упа́сть (сойти́) с не́ба (небе́с) на зе́млю
күктән иңгән — рел. по́сланный бо́гом, от бо́га
күктән (төшкәнне) көтү — ждать ма́нну небе́сную; ждать у мо́ря пого́ды; наде́яться на аво́сь
күктән төшү — как (бу́дто, сло́вно, то́чно) с не́ба свали́лся (упа́л); сва́ливаться (свали́ться, па́дать, упа́сть) с не́ба (т. е. случи́ться неожи́данно, внеза́пно); как (бу́дто, сло́вно, то́чно) с луны́ свали́лся (упа́л); сва́ливаться (свали́ться, па́дать, упа́сть) с луны́; как с не́ба свали́лся; с не́ба свали́лся (упа́л) (о неожиданно полученном, достигнутом)
- күкләргә ашу III послелог; разг.; см. кебеккүктән эзләгәнне җирдән табу — на ловца́ и зверь бежи́т (букв. иска́ть на не́бе, а найти́ на земле́)
кояш чыккан күк булды — сло́вно взошло́ со́лнце
-
13 күк гөрелдәү
-
14 ларсылдату
перех.; см. гөрселдәтү -
15 ларсылдау
неперех.; см. гөрселдәү
См. также в других словарях:
дөрселдәү — Дөрс сыман тавышлар чыгару, гөрселдәү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрселдәтү — Гөрс иткән тавыш чыгару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрселдәү — Гөрс итү, шундый тавыш чыгу. Гөрелдәү, гөрелдәтеп күк күкрәү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрст — ДӨРС – сир.) 1. Авыр әйбернең көчле бәрелүеннән туган саңгырау тавышны белдерә 2. Дөп (йөрәк гөрс гөрс тибә). ГӨРС ИТҮ – Гөрселдәгән тавыш чыгару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
