во-первых

* * *

вводн. сл. (κατά) πρῶτο[ν], πρῶτα-πρῶτα, ἐν πρώτοις.

[βα-πιέρβυχ] εισαγ. λέξ. (κατά) πρώτον

επίρ.

πρώτο(ν).

1. ὁ χρόνος, ὁ καιρός, ἡ ὠρα, ἡ ἐποχή:

2. предик безл καιρός εἶναι, εἶναι ὠρα:

ж прям., перен ὁ ρόλος:

ж

1. τό χέρι, ἡ χείρ / τό μπράτσο, ὁ βραχίονας [-ων] (от локтя до плеча):

2. (почерк) ὁ γραφικός χαρακτήρας, τό γράψιμο:

3. перен (протекция) разг τό μέσο[ν], ἡ προστασία· ◊ он его правая \рука εἶναι τό δεξί του χέρι· \рука не дрогнет δέν θά διστάσω· у меня \рука не поднимается δέν μοδ κάνει καρδιά· золотые руки а) ἡ χρυσοχέρα (о женщине), б) ὁ χρυσοχέρης (о мужчине)· сидеть сложа руки κάθομαι μέ σταυρωμένα τά χέρια· руки не доходят до чего-л. δέν Εχω καιρό ν' ἀσχοληθώ μέ κάτι· у него руки опускаются χάνει τό κουράγιο του· ру́кн прочь! κάτω τά χέρια!· играть в четыре \рукай παίζω κατρμαίν связать кого-л. по \рукаам δένω τά χέρια κάποιου· быть связанным по \рукаа́м и ногам εἶμαι δεμένος χεροπόδαρα· уда́рить по \рукаа́м (согласиться) δίνω χέρι, συμφωνώ· дать кому-л. по \рукаам τιμωρώ κάποιον, τσακίζω τά χέρια· ходить по \рукаам περνώ ἀπό χέρι σέ χέρι· прибрать к \рукаам что-л. βάζω κάτι στό χέρι, οἰκειοποιούμαι κάτι· \рукаам воли не давай! μή σηκώνεις χέρι!· в одни руки (продать, отпустить) στό ἀτομο, κατ' ίίτο-μο[ν]· брать что-л. в свой руки παίρνω στά χέρια μου, ἀναλαμβάνω κάτι· взять кого-л. в руки κάνω κάποιον του χεριοο μου· взять себя в руки συνέρχομαι, συγκρατούμαι· попасть кому-л. в руки πέφτω στά χέρια κάποιου· быть в \рукаах у кого-л. μ' ἐχει κάποιος στό χέρι· быть (находиться) в хороших \рукаах βρίσκομαι σέ καλά χέρια· это в наших (их, ваших, его и т. п.) \рукаах εἶναι στό χέρι μας (τους, του, σας)· носить кого-л. на \рукаах ἔχω κάποιον μή στάξει καί μή βρέξει· иметь на \рукаа́х ἔχω· умереть на \рукаах у кого-л. πεθαίνω στά χέρια κάποιου· на все ру́ки мастер πολυτεχνίτης· набить руку παίρνω τόν ἀέρα (τής δουλειάς), συνηθίζω σέ κάτι· марать руки λερώνω τά χέρια μου· умывать руки νίπτω τάς χείρας μου, πλένω τά χέρια μου· \рука руку моет погов. τό ἕνα χέρι νίβει τ' ἀλλο καί τά δυό τό πρόσωπο· \рука об руку χέρι μέ χέρι· на скорую руку разг πρόχειρα, στά πεταχτά· нечист на руку ἀπατεώνας, παλη-άνθρωιτος· под пьяную руку разг στό μεθύσι, μεθυσμένος· подать руку помощи δίνω βοήθεια· поднять ру́ку на кого-л. σηκώνω χέρι (επάνω σέ κάποιον)-наложи́ть ру́ку на что-л. βάζω χέρι σέ κάτι, βάζω στό χέρι κάτι· наложить на себя руки κάνω ἀπόπειρα αὐτοκτονίας, σηκώνω ἐπάνω μου χέρι· приложить ру́ку βάζω τό χεράκι μου, βοηθώ· нагреть себе руки на чем-л. κάνω τή μπάζα μου, βγάζω μίζα· выдать на руки δίνω στά χέρια· это дело его рук εἶναι δική του δουλειά· из рук в ру́ки, с рук на руки ἀπό χέρι σέ χέρι· из первых рук ἀπό πρώτο χέρι· из рук вон плохо κακά καί ψυχρά· все валится из рук δέν μπορώ νά κάνω δουλειά· как без рук без кого-чего-л. εἶμαι ἀνήμπορος, μοῦ κόβονται τά χέρια· не покладая рук ἀσταμάτητα, ἀκούραστα· не хватает рабочих рук δέν φτάνουν τά ἐργατικά χέρια· отбиться от рук γίνομαι ᾶτακτος, δέν πειθαρχώ· с ру́к сбыть ξεφορτώνομαι κάτι· ему́ все сходит с рук βγαίνω πάντα λάδι· это мне не с \рукай разг δέν μοῦ ἐρχεται βολικό· средней \рукай разг μέτριος, κοινός· просить чьей-л, \рукаи ζητώ τό χέρι (или τήν χείρα), ζητώ σέ γάμο· махну́ть \рукао́й на что-л. παρατάω κάτι· \рукаой подать πολύ κοντά, δίπλα· как \рукаой сняло что-либо разг πέρασε ἐντελώς· чужими \рукаами жар загребать погов. βάζω ἄλλον νά βγάλει τό φίδι ἀπό τήν τρύπα, βάζω ἄλλον νά βγάλει τά κάστανα ἀπ' τή φωτιά· ухватиться обеими \рукаами за что-л. ἀρπάζομαι (или πιάνομαι) ἀπό κάτι, δέχομαι μέ εὐχαρίστηση· сон в ру́ку τό ὀνειρο βγήκε· передать кого-л. в ру́ки правосудия παραδίδω κάποιον στά χέρια τής δικαιοσύνης· положа ру́ку на сердце μέ τό χέρι στήν καρδιά.

с

1. ὁ ἀριθμός:

2. (дата) ἡ ἡμερομηνία:

κ. во πρόθεση με αιτ. κ. προθτ. πτώση.

1. προσδιορίζει: τόπο, κατεύθυνση, θέση, τομέα δράσης• εις, στον, στην κ.τ.τ.,σε, για•

2. προσδιορίζει μορφή, κατάσταση, είδος• σε•

3. δείχνει την εξωτερική όψη, το περίβλημα, την ενδυμασία• αποδίδεται στην ελληνική με τις προθέσεις: σε, στον, στην κ.τ.τ., μπορεί όμως και χωρίς αυτές•

4. σημαίνει ποσό μονάδων σε• ή και χωρίς την πρόθεση•

5. προσδιορίζει χρόνο• (μέσα) σε, στον, στην κ.τ.τ. ή και χωρίς ελλ. πρόθεση•

|| προσδιορίζει τομέα• στον, στην κ.τ.τ. знаток в литературе γνώστης (κάτοχος) της φιλολογίας.

6. δείχνει πολλαπλάσιο•

7. χάριν, για, στο, στα•

8. δείχνει ομοιότητα•

9. με προθετ. χρησιμοποιείται για καθορισμό απόστασης• σε•

10. δείχνει τη σειρά• κατά•

πρόθ. βλ. в

Χρησιμοποιείται ως•

пора ¹

βλ. поры.

пора ²

-ы, αιτ. пору θ.

1. καιρός•

|| εποχή•

2. ως κατηγ. είναι καιρός (ώρα)•

εκφρ.

в (самую) -у – ακριβώς στην ώρα, πάνω στην ώρα•

в ту -у – εκείνο τον καιρό, τότε•

в эту -у – αυτόν τον καιρό, τώρα•

в (самой)поре – στον καιρό (του), στην ακμή (του)•

до каких ή до которых пор – ως πότε•

до сих пор ή до сих юр – ως τώρα, ως αυτήν την ώρα• ως εδώ, ως αυτό το μέρος•

до тех пор – οσότου, ώσπου•

на первых -ах – αρχικά, στην αρχή•

на ту -у – εκείνο τον καιρό•

о сю -у – παλ. ως τώρα•

об эту -у – (απλ.) αυτόν τον καιρό ή την ώρα•

с давних пор – απ τον παλαιό καιρό•

с той -ы ή с тех пор – από εκείνο τον καιρό, από τότε•

пора с этих пор – από τώρα, απ αυτή τη στιγμή•

с некоторых пор – από κάποιον καιρό, από κάποτε, ποιος ξέρει από πότε.

-а, προθτ. в -е, в -у, πλθ. ряды α.

1. σειρά, αράδα• τάξη• στίχος• στοίχος, ζυγός•

2. διαδοχή•

3. πλθ. -ы (στρατ.) τάξεις, γραμμές•

4. αράδα, κομπολόι•

5. η χωρίστρα των μαλλιών.

6. γραμμή•

|| αλληλουχία, ακολουθία.

εκφρ.

в первых -ах – μπροστά απ όλους, πρώτος•

из -а вон (выходящий) – απαράμιλλος, απαράβαλτος, ασύγκριτος•

в -у – ανάμεσα, μεταξύ, μέσα στον αριθμό.

уст, устам πλθ. παλ. στόμα• χείλη.

εκφρ.

- ами чьими говорить – επαναλαβαί-νω τα λόγια άλλου, μιλώ με λόγια άλλου•

из уст в уста – από στόμα σε στόμα•

из первых уст узнать услышить – μαθαίνω, ακούω από την πηγή, από τον ίδιον, από πρώτο χέρι•

из вторых или третьих уст узнать, услышать – μαθαίνω, ακούω από δεύτερο, τρίτο πρόσωπο (εξώδικα)•

на -ах у всех – όλοι το λένε, πανθομολογείται•

уста вашими бы -ами мд пить – μακάρι να γινότανε όπως λες, από το στόμα σου και στου θεού το αυ τ Ί.