-
1 dediĉi
бахшидан -
2 pardoni
бахшидан, аз гунохи касе гузоштан -
3 даровать
сов., несов. что уст. бахшидан, ато (ҳадя) кардан <> даровать жизнь ҳаёт бахшидан; даровать свободу озодӣ бахшидан -
4 посвятить
сов.1. кого во что ошно кардан, фаҳмонда додан, хабардор (огоҳ, воқиф) кардан; посвятить приятеля в свои планы рафиқи хешро аз нақшаҳои худ хабардор кардан2. что кому-чему додан, бахшидан, ҷудо кардан; посвятить жизнь искусству ҳаёти худро ба санъат бахшидан; посвятить утро работе субҳро барои кор ҷудо кардан; посвятить стихотворение матери шеърро ба модар бахшидан3. кого в кого уст. и церк. ном (унвон, рутба) додан -
5 придать
сов.1. кого-что барилова (баризофа) додан, илова (ҳамроҳ) кардан; придать в помощь бригаде трёх человек ба ёрии бригада се кас додан // что, чего афзудан, зиёд кардан, бахшидан; отчаяние придало ей решимости навмедӣ қатъияти ӯро зиёд кард, навмедӣ ба ӯ ҷасорат бахшид; придать силы қувватро зиёд кардан, қавӣ кардан; придать уверенности дилпур гардондан, эътимод афзудан; придать духу рӯхбаланд кардан, рӯҳ бахшидан2. что (какое-л. свойство, качество и т. п.) додан, кардан, гардондан, бахшидан; придать вкус хуштаъм бамаза, болаззат) кардан, гуворо кардан; придать блеск тобиш (ҷило) додан // (форму, внешний вид и т. п.) даровардан, ороиш додан; придать нужную форму ба шакли лозима даровардан3. что чему (смысл и т. п.) додан; я не придал его словам никакого значения ман ба суханони ӯ эътиборе надодам -
6 простить
сов.1. бахшидан, маъзур доштан, афв кардан, аз гуноҳи касе гузаштан; простить невольную ошибку хатоӣ беихтиёронаро бахшидан2. что уст. аз баҳри чизе баромадан, бахшидан; простить долг аз баҳри қарз баромадан, қарзи касеро бахшидан3. повел, прости(те) бубахш(ед), маъзур дор(ед), афв кун(ед); простите, я плохо вас слышу бубахшед, ман суханатонро нағз намешунавам // мебахшед (дар вақти изҳори норизои); идти в такую даль прости нет уж, простите! ба ин роҳи дур рафтан, не, мебахшед!4. повел. прости(те) уст. (прощай, прощайте) хайр, худо ёратон, саломат бош(ед) <> -
7 вдохнуть
сов. что1. нафас кашидан (гирифтан); вдохнуть свежий воздух ҳавои тоза гирифтан, аз ҳавои тоза нафас кашидан2. в кого-что перен. талқин кардан; бахшидан, барангехтан; вдохнуть в больного бодрость беморро зиндадил кардан <> вдохнуть душу во что ҷон (рӯҳ) бахшидан -
8 влить
сов. что1. тж. чего ба дарун рехтан (андохтан)2. перен. пайдо ку-нондан, бахшидан; влить бодрость рӯҳ бахшидан3. перен. (пополнить) илова (пурра, ҳамроҳ) кардан, додан; влить новые кадры кадрҳои нав додан -
9 внести
сов.1. кого-что даровардан; внести вещи в комнату чизҳоро ба хона даровардан2. кого-что дарҷ кардан, даровардан, дохил кардан, андохтан; внести в список ба рӯйхат даровардан3. что (сделать взнос) пардохтан, додан, супоридан4. что перен. овардан, андохтан, бахшидан; внести оживление ҷӯшу хурӯш овардан, рӯҳ бахшидан; внести разлад низоъ (ҷудоӣ) андохтан § внести предложёние таклиф [пешниҳод] кардан; внести ясность равшан (аниқ) кардан -
10 возродить
сов.1. что аз нав ба вуҷуд овардан, аз нав барпо (барқарор) кардан, таҷдид кардан2. кого-что эҳьё кардан, рӯҳ бахшидан; возродить к жизни ҳаёт бахшидан -
11 датчанка
ж даниягизан, даниягидухтар, зани (духтари) даниягӣ №тчик мтех. датчик (асбобест, ки аз кори механизм, фаъолияти организми зинда ва ғ. хабар медиҳад)дать сов.1. кого-что, чего додан, бахшидан; датчанка книгу товарищу китобро ба рафиқи худ додан; датчанка адрес адресро додан; датчанка телефон [рақами] телефонро додан // что разг. (заплатить) додан, пардохтан; я дал за эту книгу пять рублей ман барои ин китоб панҷ сӯм додам2. что кому имкон додан; это даст мне возможность посещать уроки ин ба ман имкон медиҳад, ки ба дарсҳо ҳозир шавам; не каждому дано быть музыкантом ҳар кас мусиқачй шуда наметавонад3. что супурдан, додан; датчанка работу кор супурдан4. что кому разг. муайян кардан (ба назар, аз рӯи намуд); на вид ему можно датчанка лет сорок зоҳиран вай қариб чилсола аст5. что задан; датчанка пощёчину шаппотӣ (торсакӣ) задан; датчанка подзатыльник ба пушти сар (ба буни гардан) задан // по чему, во что прост. задан; датчанка по уху ба гӯш (баногӯш) задан; датчанка в зубы кому-л. 1) (ударить) ба тумшуқи касе задан; ба таги ҷоғ фаровардан 2) (дать взятку) пора (ришва) додан, гулӯи касеро равған кардан6. что додан, барпо кардан; датчанка обед в честь юбиляра ба шарафи соҳибҷашн зиёфат додан; датчанка концерт концерт додан7. что (принести как результат) бахшидан, додан; датчанка высокий урожай ҳосили баланд додан8. в сочет. с сущ. что датчанка обещание ваъда додан; датчанка распоряжение фармон додан, амр кардан; датчанка разрешение рухсат додан; <> слово 1) (на собрании) сухан додан 2) (пообещать) ваъда (қавл) додан; датчанка согласие розигӣ додан, рози шудан; датчанка указание дастур додан; датчанка звонок занг задан; датчанка отбой бонги бозгашт додан; датчанка трещину тарқиш пайдо шудан; датчанка течь сӯрох (тешуқ) шудан9. с неопр. мондан, гузоштан, роҳ (рухсат) додан: дайте пройтй монед, гузарам; он не дал мне договорить вай намонд, ки гапамро тамом кунам10. повел. лансгл. 1 л. буд. в знач. побуд. частицы биё, як; дай, думаю, зайду к приятелю як пеши шарикам равам, гуфтам; дайка я прочту ещё раз биё боз як бори дигар хонам <> дай бог кому худо расонад (хоҳад), илоҳи ҳамин тавр шавад, кошкӣ ҳамин тавр мешуд; не дай бог худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; датчанка волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); датчанка волю чему сар додан; датчанка волю слезам гиря карда фиристодан (сар додан); датчанка выход чему-л. изҳори чизе кардан, дилро аз чизе холй кардан; датчанка газ прост. газ додан, тезондан; датчанка дорогу кому роҳ додан, имкон додан; датчанка занавес пардаро фуровардаи; датчанка знать кому о ком-чём дарак додан; датчанка себя знать аз худ дарак додан, ҳис карда шудан; усталость дала себя знать хастагӣ ҳис карда шуд; датчанка крюк (крюку) давр зада роҳро дур кардан; датчанка маху хато (ғалат) кардан; датчанка начало чему оғоз кардан; датчанка подножку кому-л. ба касе пешпо додан; датчанка по шапке кому груб. прост. ҳай кардан; датчанка права (право) граждаиства эътироф кардан; датчанка представление о чём мадрак додан; датчанка себе труд лозим донистан, худро вазифадор шумурдан, кӯшиш кардан; он недал себе труда подумать фикр карданро лозим надонист; датчанка стрекача (тягу) прост. думро хода кардан, пойро зери бағал гирифтан; шиппи гурехтан, ғайб задан; датчанка урок дарси ибрат додан; датчанка шпоры маҳмез задан; дорого бы дал ҷонамро фидо мекардам; как пить датчанка прост. албатта, яқин(ан), бешубҳа, бешак; не \датчанка в обйду кого ҳимоя кардан; не \датчанка спуску кому гузашт накардан, беҷазо намонондан; не \датчанка ходу кому роҳ надодан, мамониат кардан; ни \датчанка ни взять худи худаш; айнан; я тебе (те) дам! рӯзатро нишон медиҳам!; вот я тебе дам бегать! ҳоло ман ба ту давиданро нишон медиҳам! -
12 доставить
сов.1. кого-что, чего расондан, бурда (оварда) расондан, бурда (оварда) додан; доставить на дом ба хона бурда додан; доставить в целости бекаму кост расондан // что супурдан, расондан, бурда расондан; доставить сведения к сроку маълумотро дар мӯҳлаташ расондан2. что додан, имкон додан; доставить случай убедиться барои бовар ҳосил кардан фурсат додан3. что боис шудан, бахшидан; доставить много хлопот ташвиш додан; \доставить удовольствие ҳаловат бахшидан -
13 зарядить
Iсов. что или с неопр. разг. кореро кардан гирифтан, ба коре одат карда мондан; зарядить одно и то же ҳамон як гапро гуфтан гирифтан// без доп. (о дожде) боридан гирифтан; дождь зарядил с утра аз пагоҳи сар карда борон боридан гирифтIIсов.1. что тир пур (ҷой) кардан; зарядить ружьё ба милтик тир пур кардан; зарядить пушку ба тӯп тир ҷой кардан2. что (приготовить к действию) пурнавор кардан; - фотоаппарат фотоаппаратро пурнавор кардан3. что физ. заряд додан (гузарондан), заряддор кардан; зарядить электрическую батарею ба батареяи электрй заряд додан4. кого-что перен. разг. таъсир кардан, бахшидан; зарядить весельем кого-л. ба касе рӯҳияи хурсанди бахшидан -
14 извинить
сов. кого-что1. афв кардан, маъзур донистан (доштан, шуморидан), бахшидан; извините меня за опоздание маро барои дер монданам маъзур доред2. чем (оправдать) бахшидан, афв кардан <> извините; нет, извинит е; нет, уж [это] извинит е мебахшед, ин тавр не; извинит е за выражение мебахшед, дағал бошад ҳам… -
15 одарить
кого-что1. уст. бахшидан, бахшиш (ҳадья, ато, тӯҳфа) кардан, инъом кардан (додан)2. перен. ато кардан, додан, бахшидан; природа шедро одарила его талантом ӯ табиатан истеъдоди калон дорад, табиат ба ӯ истеъдоди баланд ато кардааст -
16 освежить
сов.1. что тароват бахшидан, тоза (тару тоза, серун) кардан; дождь освежил воздух борон ҳаворо тоза кард; освежить лицо одеколоном ба рӯй атр пошидан2. кого-что қувват бахшидан; сон освежил его хоб ба ӯ қуввати нав бахшид3. что ба хотир (ба ёд) овардан; освежить воспоминания детства айёми бачагиро ба хотир овардан -
17 отдариться
сов. см. отдарить отдать сов.1. кого-что гардонда (гашта, пас) додан; отдариться долг қарзи худро адо кардан2. кого-что супурдан, додан; отдариться в собственные руки ба дасти худаш супурдан; отдариться дом в аренду ҳавлиро ба иҷора мондан; отдариться в чё-л. распоряжение ба ихтиёри касе додан3. что додан, таслим кардан; отдариться город неприятелю шаҳрро ба душман додан4. кого-что перен. бахшидан, фидо кардан, нисор кар-дан, дареғ надоштан; отдариться себя искусству умри худро ба санъат бахшидан; отдариться жизнь за кого-что-л. барои касе, чизе ҷон фидо кардан5. кого-что и с неопр. додан, мондан; отдариться ребёнка в школу бачаро ба мактаб мондан; отдариться кого-л. в люди уст. касеро ба хизматгорӣ (ба шогирдӣ) додан; отдариться туфли в ремонт пойафзолро ба устохона доданIIкого (выдать замуж) додан; отдариться замуж ба шавҳар додан6. кого-что разг. (продать) фурӯхтан, додан; отдариться за бесценок хеле арзон фурӯхтан; даром отдариться муфтдодан // что (заплатить) пул додан; отдариться за подписку сорок рублей барои обуна чил сӯм додан7. (об оружии) такон (лат) додан; ружё отдало в плечо милтик кифтро такон дод безл. (об ощущении боли) хала задан; у меня отдаёт в спину миёнам хала мезанад8. что мор. кушодан, яла (ҷудо) кардан; суст кардан; андохтан, партофтан; отдариться якорь лангар андохтан9. прост. (отойти назад) ақиб гаштан <> отдариться богу душу мурдан, ҷон супурдан; отдариться визит ҷавобан ташриф овардан; отдариться дань 1) кому-чему ҳақ шумурдан, лоик донистан, ба қадри касе, чизе расидан 2) чему гузашт (рӯйхотир) кардан; отдариться дань уважения кому-л. эҳтироми касеро ба ҷо овардан; отдариться должное, отдариться справедливость кому ба қадри кори (хизмати) касе расидан; отдариться кому-л. руку [и сердце] уст. касеро шавҳар ихтиёр кардан; отдариться кому-л. сердце ба касе дил додан; отдариться поклон салом додан; отдариться последний долг кому-л. ба ҷанозаи касе рафтан; отдариться предпочтение кому--чему-л. ба касе, чизе тарҷех додан; отдариться распоряжение амр кардан; отдариться себе отчёт в чем-л. чизеро фаҳмидан (дарк кардан); \отдариться честь 1) кому воен. саломи низомй додан 2) кому-чему арзи эҳтиром кардан; \отдариться на поруки ба кафолат додан, кафил шуда аз ҳабс озод ку-нондан; \отдариться под чей-л. надзор ба зери назорати касе додан (супурдан) -
18 отдаться
сов.1. кому-чему, на что худро ба ихтиёри касе, чизе супурдан // кому уст. (сдаться врагу) таслим (асир) шудан2. чему худро бахшидан; великом отдаться театру умри худро тамоман ба театр бахшидан; отдаться чему-л. всей душой ба чизе (ба коре) аз таҳти дил дода шудан; отдаться чему-л. безраздельно саргарми коре шудан; отдаться мечтам ғарқи орзуву ҳавас шудан3. кому тан додан4. (о звуке) акси садо додан; голос гулко отдался в пустой комнате акси садо дар хонаи холӣ баръалоина ба гӯш расид // в ком-чём (о каком-л. чувстве, ощущении и т. п.) асар кардан; острая боль отдалась в голове дарди сахт ба сар асар кард <> отдаться во власть кого-чего-л. ба касе, ба чизе итоат кардан -
19 отпустить
сов.1. кого-что рухсат (ҷавоб) додан; отпустить детей гулять бачаҳоро ба сайру гашт ҷавоб додан2. озод (раҳо) кардан, сар додан; отпустить на волю озод кардан; отпустить птиу паррандаро сар додан; отпустить чю-л. руку дасти касеро сар додан // уст. (уволить) холӣ (бекор) кардан, аз кор гирифтан3. что суст кардан; вогузоштан; отпустить подпругу пуштангро суст кардан4. без доп. и безл. разг. (ослабнуть - о морозе) суст (паст) шудан // чаще кого-что безл. разг. (ослабнуть - о боли) таскин ёфтан, паст (кам) шудан; всю ночь болел бок, к утру отпустило тамоми шаб паҳлуям дард карда баромаду дами саҳар монд5. что сар додан, мондан, дамондан, гузоштан (мӯй, нохун ва ғ.); отпустить бороду риш мондан6. что, чего додан, ҷудо карда додан; отпустить овса ҷавдор додан; отпустить средства на строительство барои сохтмон маблағ ҷудо кардан // (продать) додан, фурӯхтан7. что разг. гуфтан, задан (ягон гапи ғайричашмдошт ё бемаврид); отпустить шутку шӯхй кардан, базла (қофия, аския) гуфтан; отпустить остроту аския гуфтан; отпустить комплимент хушомад задан8. что уст. бахшидан, афв кардан, омурзидан; отпустить грехй кому-л. гуноҳи касеро бахшидан9. что (отточить) тез (бурро) кардан, чарх занондан; отпустить шашку шамшерро тез кардан (чарх занондан)10. что тех. обдиҳӣ кардан <> отпусти душу на покаяние уст. 1) (пощади) омурзиш мехоҳам (металабам) 2) (оставь в покое) ба ҳолам гузор -
20 сообщить
сов.1. что, о чём хабар додан (расондан), маълум (огоҳ) кардан, огоҳонидан; сообщить. по радио бо радио хабар додан; сообщить новость хабари тоза додан2. что кому парваридан, талкин кардан; сообщить ребёнку любовь к музыке дар дили кӯдак ҳаваси мусиқӣ парваридан3. что чему бахшидан, соҳиби сифате кардан; сообщить металлу новые свойства ба металл хусусияти нав бахшидан; сообщить ткани огнеупорность матоъро оташбардор кардан
См. также в других словарях:
бахшидан — [بخشيدن] 1. бе иваз додан, ато кардан, эҳсон намудан, тӯҳфа кардан, тақдим намудан; додан 2. тахсис додан, вақф кардан 3. афв кардан, аз гуноҳи касе гузаштан; маъзур доштан; мебахшед… калимаи туфайлӣ маъзур доред, авф кунед, узрро қабул намоед;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бахшиданӣ — [بخشيدني] шоистаи атову бахшиш; шоистаи тақсим кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дамидан — I [دميدن] 1. вазидан 2. бод фиристодан бо нафаси худ (мас., ба най), пуф кардан; бод додан бо дами оҳангарӣ 3. варам кардан 4. д. дам андохтан, афсун хондан, куфу суф кардан II [دميدن] 1. сабзидан, рӯидан, якбора ва саросар аз замин баромадан ( и … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
завқ — [ذوق] а 1. кит. чошнӣ 2. маза, лаззат, ҳаловат; нишоти беҳад, хушҳолии зиёд; ваҷд 3. табъ, салиқа; завқи бадеӣ фаҳмиши нозукиҳои осори бадеӣ, дигар чизҳо ва лаззатёбӣ аз онҳо; шавқу завқ майл ва рағбат; завқ бахшидан лаззат бахшидан; фараҳу шодӣ… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
фоида — [فائده] а 1. суд, нафъ, манфиат 2. иқт. баҳрае, ки қарздиҳанда аз қарзгиранда изофа мегирад, рибо, суд; фоидаи пул маблағе, ки суддиҳанда аз судгиранда меситонад, рибо; фоида бахшидан нафъ расондан; судманд шудан; фоида бурдан истифода кардан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ҷон — [جان] 1. олами рӯҳии дохилии инсон, ки ҳамчун як чизи шартӣ ва мавҳум тасаввур мешавад ва онро сабаби зиндагӣ мешуморанд, рӯҳ, равон 2. умуман, як чизи мавҳуме, ки сабаби зиндагии ҳамаи ҷондорон тасаввур мешавад, василаи асосии зиндагӣ; бо ҳавли… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
асар — [اثر] а 1. аломат, нишона; аломати боқимонда аз чизе; асар ёфтан аз касе, чизе дарак пайдо кардан, хабар ёфтан; асари ҳаёт намондан барҳам хӯрдани зиндагӣ; асари ҳаёт (зиндагӣ) нишон додан зинда будан, зинда будани худро нишон додан; асар… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афв — [عفو] а. бахшидан, гузаштан аз гуноҳ; афви умумӣ сабук кардани ҷазо ё озод намудани гунаҳкорони маҳкумшуда ё зери тафтишотбуда бо қарори ҳукумат; афв кардан бахшидан, аз гуноҳи касе гузаштан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гуноҳ — (гунаҳ) [گناه // گنه] 1. кори бад, амали зишт; хато, тақсир: аз хурдон гуноҳ – аз бузургон ато (зарб.) 2. ҷиноят, ҷурм, айб 3. д. маъсият, кори номашрӯъ, кори хилофи шаръ; вубол; гуноҳ доштан гунаҳгор будан, ҷурму айбе доштан; гуноҳи касеро… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
додан — [دادن] 1. ба ихтиёри касе вогузоштан, супурдан: ба мактаб додан, ба дасти касе додан (чизеро); бахшидан, ато кардан: зиндагӣ додан, ҳаёт додан, шифо додан 2. маҷ. ба шавҳар додан, ба қайди никоҳи касе даровардан ( и духтаре) 3. маҷ. гуфтан: салом … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
зеб — [زيب] 1. зинат, ороиш 2. ҳусн, зебоӣ, соҳибҷамолӣ; зебу зинат зебоӣ, оростагӣ; хушнамоӣ; зеб додан зинат додан, ҳусн бахшидан; зеби чизе будан ҳусну зебоӣ бахшидан ба чизе, оро додан чизеро … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ