-
1 вдруг
ногоҳ, нохост, баногоҳ, банохост, ногаҳон -
2 внезапно
ногаҳон, якбора, банохост -
3 глядь
банохост, баногоҳ -
4 невзначай
нохост, банохост, ногаҳон -
5 подметить
дида мондан, банохост дидан, дарёфт кардан -
6 внезапно
нареч. ногаҳон, якбора, банохост -
7 глядь
межд. разг. банохост, баногоҳ -
8 думать
несов.1. о ком-чём, над чем и без доп. фикр (андеша) кардан, ба фикр фурӯ рафтан, мулоҳиза намудан; думать над задачей дар болои масъала фикр кардан; он не думает о деле вай дар бораи кор фикр намекунад2. фарз (хаёл, гумон, тахмин) кардан; думаю, что он скоро приедет ба тахмини ман, вай ба наздикӣ меояд; как вы думаете? фикри шумо чист?3. на кого разг. гумон бурдан (кардан), бадгумон шудан, шубҳа кардан; он не виноват, а ты на него думаешь вай гуноҳ надорад, аммо ту аз вай бадгумон ҳастй4. с неопр. ният доштан, дар фикри коре будан; я думаю завтра закончить эту работу ният дорам, ин корро пагоҳ тамом кунам5. о ком-чём ғамхорй кардан, ғам хӯрдан, ташвиш кашидан; думать тблько о себё фақат ғами худро хӯрдан; нужно было думать о ночлеге ғами ҷои хобро хӯрдан даркор буд <> не долго думая якбора, фикр накарда; не думано, не гадано банохост, баногоҳ; думу (думушку) думать фольк. фикру андеша кардан; и думать забудь! (не смей!) дар ин бора хаёл ҳам накун!; и не думаю (и не думаешь и т. д.) с неопр. ҳаргиз дар ин фикр нестам (нестй ш ғ.); он и не думает уезжать вай хаёли рафтан ҳам надорад; много думать о себе худписандӣ кардан, худро калон гирифтан; надо думать 1) в знач. вводн. сл. эҳтимол дорад, шояд, бояд 2) (да, конечно) албатта -
9 невзначай
нареч. разг. нохост, банохост, ногаҳон; мы встретились невзначай мо нохост вохӯрдем -
10 отпрянуть
сов. от кого-чего и без доп. банохост худро акиб гирифтан (кашидан); отпрянуть от окна якбора аз пеши тиреза дур шудан; отпрянуть в ужасе ваҳмида ақиб рафтан -
11 перевернуть
Iсов.1. что кашидан; ҷунбондан, афшондан; перевернуть вожжи лаҷомро кашидан2. чем афшондан; перевернуть плечами кифтҳоро афшондан3. безл. кого-что як қад паридан, банохост ларзидан, ваҷаррас задан; его перевернуло от отвращения аз кароҳат баданаш ваҷаррас зад4. что и без доп. карт. қаллоби кардан, чатоқкорӣ кардан, қартаро номаълум дигар кардан5. что перен. бар қасд тағир додан, таҳриф кардан; перевернуть факты фактҳоро таҳриф карданIIсов.1. кого-что чаппа кардан, ба тарафи дигар гардондан; перевернуть больного на правый бок касалро ба паҳлуи рост гардондан; перевернуть бочку вверх дном бочкарочаппа кардан // что варак гардондан (задан); перевернуть страницу саҳифаро гардондан // что прост. рӯгардон кардан; перевернуть пальто пальторо рӯгардон кардан2. что разг. (переворошить) тагу рӯ (тит, чаппагардон) кардан3. что перен. разг. (изменить) тамоман дигар кардан (тағир додан) // кого-что (потрясти) сахт мутаассир кардан, ба ҳаяҷон овардан <> перевернуть вверх (кверху) дном алғав-далғав кардан, поскуно кардан; перевернуть вверх ногами (тормашками) чаппз кардан, чаппагардон (сарнагун) кардан; -V весь мир (свет) оламро чаппагардон кардан; перевернуть [всю] душу кого, чю, кому сахт ба ҳаяҷон овардан, хуни ҷигар кардан -
12 передернуться
сов. як қад паридан, банохост ларзидан, ваҷарра задан; от отвращения аз кароҳат ба ларза афтодан -
13 подметить
сов. кого-что дида мондан, банохост дидан, дарёфт кардан; подметить недостатки камбудиҳоро дарёфт кардан -
14 попасться
сов.1. афтидан, бархӯрдан, вохӯрдан; гирифтор шудан;попасться в плен асир афтидан; попасться в капкан ба дом афтидан2. разг. дучор шудан, вохӯрдан, рост омадан; мне попались приятные попутчики хамсафарони ман одамони днлкаш буданд3. ба даст афтодан (ёфт шудан), вохӯрдан; мне попалась хорошая книга ба дастам китоби нағз афтод О попасться впросак ба ҳолати ногувор афтодан; попасться в руки кого, чи, кому, к кому ба даст афтидан; попасться на глаза кому ногох ба чашм афтидан, банохост вохӯрдан, ногоҳ ба назар намудан; попасться под руку кому нохост ба даст афтодан -
15 поскучнеть
сов. дилгиркунанда (дилтангкунанда, зиқкунанда) шудан, малул (зиқ, маҳзун) шудан; ■ мой собеседник вдруг поскучнел ҳамсӯҳбати ман банохост зиқ шуд -
16 про
Iприставка1. префиксест, ки дар аввали феълхо о мод а, маънохои зеринро ифода мекунад: 1) амал ва ҳаракати гузариш ба воситаи задан, сӯрох кардан прострелить бо тир сӯрох кардан, тир задан; протолкнуть тиккондан, тела дода даровардан 2) амале, ки дар натщаи он сӯрох, тар-қиш, чуқурча пайдо мешавад - прогрызть хоида сӯрох кардан; просверлить парма карда шикофтан; проткнуть халонда гузарондан (сӯрох кардан); 3) аз пеши чизе гузаштан - пробежать давида (тозон) гузаштан; промелькнуть намоён шуда гузаштан, банохост намудор шуда ғайб задан 4) анцоми амал ё коре - продиктовать дикта кардан; прозвенеть ҷарангос (ҷингирос) задан, занг (зангӯла) задан 5) амале, кӣ муддате давом мекунад - проспать до вечера то бегоҳ дар хобмондан; просидеть весь день тамоми рӯз (рӯзи дароз) нишаста мондан 6) амали пурра - прогреть пурра гарм кардан, нағз гарм кардан, тафсондан; прокипятить нағз ҷӯшондан 7) бо ҳиссачаи «=ся» амали пурра - прокашляться гулу афшондан; проспаться хобида ҳушёр шудан (аз мастӣ) 8) амале, ки дар натичаи он зараре мерасад - проглядеть надида (бехабар) мондан; просчитаться ғалат шумурдан, дар ҳисоб дато кардан, зиёд пул додан 9) зохир ва ошкор шудани чизе проговориться нохост гуфта мондан. префиксест, ки барои сохтани исм ба кор бурда шуда, зухурот ё сифатеро нисбатан ифода мекунад: проседь мошубиринҷ, мӯи як кадар сафедIIприставка префиксест, ки исм ва сифат сохта, тарафдори манфиати кӣ буданро ифода мекунад: проамериканский …и тарафдори Америка предлог с вин.1. (относительно) дар бораи…, дар (аз) хусуси…, дар ҳақки…, дар бобати…, мутааллиқ ба… (инчунин ба воситаи пешоянди «аз», бандаки изофаи «и» ва «-ро» ифода меша-вад); он рассказал про свою поездку ӯ аз сафари худ нақл кард, ӯ дар хусуси сафари худ ҳикоя кард; про него все забыли ӯро ҳама фаромӯш кардаанд; сказка про лису афсонаи рӯбоҳ, киссаи моҷарои рӯбоҳ2. уст. и прост, (для) [аз] барои…, мувофиқи…; это зрелище не про вас ин намоиш [аз] барои шумо нест <> про запас эҳтиётан, ба рӯзи хоҷат, ба ҳар эҳтимол; чун захира; про себя 1) (тихо, не вслух) бо овози паст, хомӯшона 2) (в душе, в уме) дар дил, дар майна; думать проа себя дар дил гуфтан, аз дил [фикр] гузарондан, худ ба худ гуфтан (фикр кардан); читать про себя дар дил хондан, дар дили худ хондан; ни за что, ни про что беҳуда, бедарак, бесабаб, беваҷд, бе ҳеҷ муносибат, ноҳақ -
17 промелькнуть
сов.1. намоён шуда гузаштан, ба назар намуда гузаштан, банохост намудор шуда ғайб задан; промелькнуть перед глазами дар пеши назар намоён шуда гузаштан2. перен. (о мыслях) ба хотир гузаштан, аз дил гузаштан; у меня промелькнула мысль … аз дилам гузашт…3. перен. (о времени) зуд (тез) гузашта рафтан; промелькнуло лето тобистон зуд гузашт4. перен. андак ошкор шудан, каме зоҳир шудан, андак фаҳмида (ҳис) шудан; в его словах промелькнула ирония суханони ӯ андак истеҳзоомез буданд -
18 пуститься
сов. разг.1. рафтан, равона (роҳӣ) шудан, раҳсипор шудан; пуститься в путь ба роҳ даромадан, раҳсипор шудан; пуститься в погоню таъқиб кардан // давидан, шитофтан; пуститься вниз по лестнице аз зина ба поён давидан (давида фаромадан)2. во что и с неопр. якбора ба коре сар кардан, коре кардан гирифтан, оғоз кардан; пуститься в пляс якбора ба рақс даромадан, банохост рақс сар кардан; пуститься бежать давидан гирифтан, якбора ба давидан даромадан; пуститься толковать о чём-л. дар бораи чизе баҳс сар кардан3. на что ҷуръат (ҷасорат) кардан, пеш гирифтан, даст задан; пуститься на хитрость ба роҳи найранг (фиреб) даромадан <> пуститься во все тяжкие (нелёгкие), \пуститься во вся тяжкая бадахлок шудан -
19 свалиться
сов.1. ғалтидан, афтодан; свалиться с лестницы аз нардбон афтодан; дерево свалилось от ветра дарахт аз (шиддати) шамол галтид2. перен. разг. касал (бемор) шудан, бемор шуда хобидан; свалиться в гриппе грипп шуда хобидан3. банохост пайдо шудан; свалился как снег на голову мисли тароша аз бом афтид4. на кого-что перен. разг. ба сар афтодан, гирифтор шудан; на них свалилась беда онҳо ба бало гирифтор шудаанд <> как (словно) гора с плеч свалилась гуё кӯҳе аз дӯш бардошта шуд; как (будто, словно, точно) с неба свалился 1) баногоҳ пайдо шуд (воқеъ гардид); аз осмон афтидагӣ барин 2) намефаҳмад; худро ба нодонӣ мезанад -
20 сей
I(сего, о сём м\ сия, сей ж\ сиё, сего, сим, о сём с\ сий, сих мн.) мест. указ. уст. ин, ҳамин; на сей раз ин дафъа; до сего дня то ин рӯз; то имрӯз; по сиё время то ин вақт; до сих пор, до сих пор 1) (о времени) то ҳол, то ин дам (замон, муддат); 2) (о месте) то ин ҷо; до сего времени то ҳол, то кунун, то имрӯз, то ба ин вақт; до сей поры то ин замон, то ҳол <> сию минуту, сию секунду 1) (немедленно) фавран, худи ҳозир, даррав 2) (сейчас) ҳозир, ҳоло; от сих до сих шутл. аз ин ҷо то ин ҷо; не от мира сего одами хаёлпа-раст; ни с того ни с сего нохост, банохост, якбора; сильные мира сего ирон. ҷаҳондорон, соҳибнуфузонIIрод., дат., тв. и предл. от сия
См. также в других словарях:
банохост — [بناخواست] ниг. баногоҳ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бало — [بلا] а 1. офат, фалокат, бадбахтӣ; балои ногаҳонӣ // балои осмонӣ офати табиӣ (аз қабили тӯфон, жола, сел, раъду барқ); балои азим а) офати ниҳоят калон; б) маҷ. ниҳоят шайтону маккор; балову қазо барин мисли офати ногаҳонӣ ва банохост… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
баногоҳ — [بناگاه] ногаҳон, банохост, тасодуфан, иттифоқо … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ғафлатан — [غفلتاً // غفلةً] а. дар ғафлат монда, бехабарона; ногаҳон, банохост … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
даҳон — (даҳан) [دهان // دهن] 1. узви инсон ва ҳайвон, ки забон ва дандонҳо дар он ҷойгир аст 2. қисми саркушодаи зарф, тӯп, шиша ва ғ. ; ҷои даробарои баъзе чизҳои миёнковок, мадхал: даҳони ғор 3. гуфт., маҷ. калима: як ду даҳон гап задан; як даҳон…… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дучор — [دچار] бархӯрди ногаҳонӣ ба касе ё ҳодисае, банохост вохӯрдан; дучор омадан бо касе вохӯрдан, рӯ ба рӯ шудан бо касе; дучор шудан а) вохӯрдан бо касе; б) киноя аз гирифтор шудан, мубтало шудан (мас., ба беморие) … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
зим — [زم] : зим ғоиб шудан лаҳҷ. якбора ғоиб шудан, банохост нопадид гаштан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ногаҳон — [ناگهان] баногоҳ, банохост, ғайричашмдошт; якбора, дафъатан: ногаҳон истода мондан, ногаҳон пайдо шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ногаҳонӣ — [ناگهاني] ғайричашмдошт, ҳодисае, ки банохост ва якбора рӯй додааст; балои ногаҳонӣ, ҳодисаи ногаҳонӣ; ҳуҷуми ногаҳонӣ ҳамлаи якбораи пинҳонӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
паридан — [پريدن] 1. ба воситаи пару бол ба ҳаво баланд шудани парандаҳо; парвоз кардан 2. ба воситаи нақлиёти ҳавоӣ аз ҷое ба ҷои дигар рафтан 3. ҷастан, хез задан, банохост аз ҷо ҷаста хестан 4. ларзидан, сахт ҷунбидан 5. бардошта шудан; боло рафтан;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
сиёҳӣ — [سياهي] 1. дорои ранги сиёҳ будан; муқоб. сафедӣ; сиёҳӣ нагардад ба шустан сафед (зарб.) 2. маҷ. торикӣ, зулмот 3. маҷ. ҷаҳолат 4. ранги хатнависӣ 5. суроби чизе, ё тарҳи чизе ё касе, ки аз дур сиёҳ намояд, вале кӣ ва чӣ буданашро фарқ кардан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ