-
1 валяться
несов.1. (переворачшаться с боку на бок) ғелидан, ҷулидан, гел задан; валяться в снегу дар барф ғелидан2. разг. (лежать, бездельничая) дароз кашида хобидан // (быть небрежно бро-шенным) афтода хобидан; картина валяется в углу расм дар кунҷи хона афтода хобидааст3. страд. ғелонида шудан; молида шудан <> валяться в ногах тавалло (илтиҷо, зорӣ) кардан; валяться со смеху (от смёха) аз ханда рудакан шудан; на дороге (на полу, на улице) не валяется дар зери по намехобад, аз осмон бе ресмон намеафтад -
2 выследить
сов. кого-что аз пай афтода ёфтан, пай бурда (таъқиб карда) ёфтан; выследить лисицу аз паи рӯбоҳ афтода ёфтан -
3 деморализация
ж1. рӯҳафтода (дилмурда, бесару сомон) шудан(и), деморализация войск противника рӯҳафтода шудани қӯшуни душман2. бадахлоқшавӣ, ахлоқан вайроншавӣ -
4 попасть
сов. Л. в кого-что [рафта] расидан, задан, хӯрдан, афтидан, даромадан, ғалтидан; мяч попал в сетку тӯб ба тӯр афтид; камень попал во двор санг ба ҳавлй ғалтид; попасть в цель ба нйшон задан // чем во что расондан, даровардан, гузарондан; попасть крючком в петлю чангакро ба ҳалка даровардан // накого-что (о каплях,брызгах и т. п.) паридан, чакидан, расидан; брызги попали на скатерть чакраҳо ба рӯи дастархон париданд2. омадан, даромадан, расидан; афтода (даромада) мондан; я не могу попасть в дом ман ба хона даромада (расида) наметавонам; попасть в чащу леса ба ҷангали анбӯҳ афтода мондан3. во что, на что, подо что ба ягон ҳолат афтидан (дучор шудан); гирифтор шудан; попасть в силки ба дом аф-тидан; попасть в плен асир афтидан; в беду гирифторде бало шудан; попасть под дождь таги борон мондан; попасть под суд ба мурофиа афтидан4. чем во что ғутидан; попасть ногой в грязь нохост пой ба лой ғӯтидан5. во что, на что даромадан, дохил шудан, кабул шудан; попасть во флот ба хизмати флот таъин шудан6. шудан; попасть в забияки ҷангара (ҷанҷолчй, шаттоҳ) шудан7. прост. дучор шудан, вохӯрдан, ба назар (ба чашм) афтодан8. безл. кому-чему разг. (о наказании, взыскании и т. п.) гап шунидан, гап расидан, таҳи гап мондан, сарзаниш (ҷазо) дидан; попадёт тебёза это ту барои ин корат ҷазо мебинй <> где попало ҳар куҷо, ки рост ояд; как попало чи тавре ки рост ояд; бетартибона, ғайри муназзам; какой попало кадомаш ки рост ояд; кадомаш ки бошад; кто попало касе ки рост ояд; касе ки бошад; куда попало куҷое ки рост ояд; что попало чизе ки бошад; попасть впросак ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в историю ба гирдоби бало афтодан; попасть в лапы кому-л. ба чанголи касе афтодан; попасть в переделку (в переплёт) дучори мушкилй шудан, ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в руки кого, чъи, ко-му, к кому ба даст афтидан; попасть в тон кому табъи сомеъ сухан гуфтан; попасть в [самую] точку айни муддаоро гуфтан (кардан); на глаза кому ба чашм афтидан; попасть на зубок кому-л. хандахариши касе шудан; попасть на язык (язычок) кому-л., к кому-л. вирди забони касе шудан; попасть под руку кому нохост ба даст афтодан; попасть под горячую руку кому-либо ба ғазаби касе гирифтор шудан; попасть пальцем в небо гапи беҷо задан; ҷавоби бемавқеъ додан; вожжа под хвост попала кому прост. кадом ҷин зад; не в то горло попало прост. ба гулӯ парид; чем [ни] попадя прост. бо ҳар чизе, ки ба даст омад (афтид) -
5 сломиться
сов.1. шикастан; сук сломился шохи дарахт шикаст2. перен. бемадор шудан, аз қувват мондан; рӯҳафтода шудан; сломиться от горя аз ғаму алам рӯҳафтода шудан -
6 угнетенный
(угне|тён,-тена, -тено)1. мазлум; угнетенные народы халқҳои мазлум2. перен. рӯҳафтода, ғамгин; быть в угнетенном состоянии рӯҳафтода будан -
7 деморализовать
-
8 запавший
афтода, афтодамонда -
9 падший
афтода, афтида -
10 пессимизм
рӯҳафтодағ, афтодарӯҳӣ, ноумедӣ -
11 пессимист
маъюс, рӯҳафтода, ноумед -
12 приуныть
андӯҳгин шудан, рӯҳафтода шудан -
13 апатия
ж бепарвоӣ, беҳавсалагӣ, рӯҳафтодагӣ, мурдадилӣ; впасть в апатию бепарво (рӯҳафтода) шудан -
14 выслеживание
с (по знач. гл. выследить) аз пай афтода (таъқиб карда) ёфтан(и) -
15 высмотреть
сов.1. кого-что бо диққат нигоҳ карда ёфтан; нигариста хуш кардан, синча кардан, писанд дидан, таги чашм кардан; высмотреть в толпе знакомого ба издиҳоми мардум бо диққат нигоҳ карда ошнои худро ёфтан2. что дида баромадан, тамошо кардан; высмотреть все новинки на книжной выставке дар намоишгоҳи китоб тамоми китобҳои навро дида баромадан3. кого-что аз пай афтода ёфтан, пинҳонӣ нигоҳ карда ёфтан; высмотреть расположение сил противника маҳалли ҷойгир шудани қувваҳои душманро ёфтан <> высмотреть [все] глаза прост. чашм чор шудан -
16 гнести
несов. кого-что1. азоб додан, зиқ кардан, рӯҳафтода кардан; его гнетёт горе ғаму ғусса ӯро азоб медиҳад2. (притеснять, угнетать) зулм (ситам) кардан -
17 деморализовать
сов., несов. кого-что1. рӯҳафтода (дилмурда, бесару сомон) кардан2. ахлоқан вайрон кардан, бадахлоқ кардан -
18 дух
м1. рӯҳ, ҷон, ҳол, ҳолат; твёрдый духом рӯҳан қавӣ, қавирӯҳ; в здоровом теле здорбвый дух тан солим, рӯҳ солим // филос. рӯҳ, тафаккур, шуур2. рӯҳбаландй, зиндадилӣ; ҷуръат; упадок духа рӯҳафтодагй; поднять дух рӯҳбаланд кардан; воспрянуть духом рӯҳбаланд (зиндадил) шу-дан; пасть духом рӯҳафтода (ноумед) шудан; собраться с духом худро ба даст гирифтан; хватает (достаёт) духу ҷуръат кардан; шуҷоат доштан; не хватает (не достаёт) духу, не иметь духа (духу) дил (ҷуръат) накардан; я не имел духу сказать ему об этом ман ҷуръат накардам, ки ба ӯ ин гапро гӯям; придавать духу прост. рӯҳбаланд (шер-дил) кардан3. перен. хусусият, моҳият, равия; в духе времени мувофиқи талаби замон; в моём духе мувофиқи табъи ман; в том же духе ҳамон зайл, ҳамчунон; продолжаите в том же духе ҳамон зайл кардан гиред (давом диҳед); дух противорёчия инодкорӣ, як-равй4. фольк., миф. арвоҳ; злой (нечистый) дух иблис, шайтон, дев, аҷина5. разг. нафас; дух захватывает (занимает, замирает) нафас мегардад; перевести дух 1) нафас рост кардан 2) перен. дам гирифтаи; не переводя духу дам нагирифта, бо як нафас; затаить дух дам ба дарун кашидан, нафас ба дарун гирифтан6. прост. ҳаво; лесной дух ҳавои ҷангал; из отдушины шёл тёплый дух аз шамолдаро ҳавои гарм меомад7. прост. бӯй, бӯю таф; грибной дух бӯи қорч (занбӯруғ); сырный дух буи панир; из подвала шёл тяжёлый дух аз таҳхона бӯи ғализ меомад <> плохое (дурное) расположёние (состояние) духа димоғи сӯхта, кайфпарида; хорошее расположение (состояние) духа хушҳолӣ, димоғчоқй; присутствие духа худдорй, хунсардӣ; не теряя присутствия духа худдориро аз даст надода; во весь дух, что есть духу (бежать, мчаться и т. п.) бо тамоми қувват, бо шиддат, бо суръати тамом (давидан, тохтан ва ғ.); в духе совётского патриотизма дар рӯҳи ватандӯстии со-ветй; в духе коммунистической нравственности дар рӯҳи ахлоқи коммунистӣ; как на духу уст. (откровенно) маросими тавба барин, ҳеҷ чизро руст накарда; ни слуху, ни духу о ком-чём, от кого на хат на хабар, ҳеҷ дарак нест; ни сном ни духом (не виноват) ҳеҷ (айбаш нест); заррае гуноҳ надорад; одним (едйным) духом, за один дух прост. 1) (очень быстро) бисьёр тез, бо як шаст, дар як зум; одним духом домчаться бо шаст тохта расидан 2) (сра-зу) якбора; одним духом выпить стакан воды якбора як стакан обро дам кашидан; дух вон [у кого] прост. ҷонаш баромад, қолаб тиҳӣ кард; быть в духе хушҳол (димоғчоқ) будан; быть не в духе димоғсӯхта (кайфпарида) будан; он сегодня не в духе имрӯз димоғаш сӯхтагй (кайфаш паридагй); вышибить дух из кого груб. прост. зада куштан; испустйть (послёдний) г дух ҷон додан, ҷон ба ҷаббор супурдан; святым духом узнать шутл. бо як мӯъҷиза (аз каромат) донистан (фаҳмидан); чтобы \духу его не было! где дафъ (нест, гум) шавад! -
19 задавленный
1. прич. зер карда кушташуда2. прил. мазлум, рӯҳафтода, афсурдахотир -
20 занести
сов.1. кого-что овардан, бурдан, оварда (бурда) додан; товарищ занёс мне новую книгу рафиқам ба ман китоби наве оварда дод // разг. андохтан; судьба занесла его в дальние края гардиши фалак ӯро ба кишварҳои дур андохтааст; как тебя занесло сюда? безл. чй хел ба инҷо афтода мондӣ?2. кого-что прост. и обл. даровардан; занестй вещи в комнату чизҳоро ба хона даровардан3. кого-что қайд (дарҷ) кардан, дохил кардан, даровардан; занести в протокол ба қарер дохил кардан; занестй в список ба рӯйхат даровардан4. что бардоштан; занести руку для удара заданӣ шуда даст бардоштан5. безл. кого-что каҷ шудан; аз роҳ баровардан; сани занесло в другую сторону чана ба тарафи дигар каҷ шуд6. чаще безл. кого-что (пахш) кардан, фаро гирифтан, пӯшондан; дорогу занесло снегом роҳро барф зер кард какой ветер занёс?, каким ветром занесло? кого кадом шамол овард (парронд)?
См. также в других словарях:
афтода — [افتاده] 1. сифати феълии замони гузашта аз афтодан; ғалтида, ғелида, азпомонда; афтода мондан гуфт. беихтиёр ё нохост ғалтидан 2. гирифтор, муқайяд, побанд 3. дармонда; ноилоҷмонда; бечора, нотавон, заиф … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афтодаҳол — [افتاده حال] 1. хастаҳол, бемадор 2. фақир, бенаво … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
рӯҳафтода — [روح افتاده] он ки кайфияташ хуб нест, маъюс, ноумед … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бадҳол — [بدحال] 1. беҳол, аз ҳол рафта 2. ба ҳолати бад афтода, афтодаҳол, бечора … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ваҳшатзада — [وحشت زده] 1. ба воҳима афтода, ба даҳшат афтода 2. раманда, одамгурез, ваҳшӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
даҳшатзада — [دهشت زده] ба воҳима афтода, тарсу ваҳм фарогирифта; ба таҳлука афтода … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афтодамонда — [افتاده مانده] 1. сифати феълии замони гузашта аз афтода мондан; ғалтидамонда 2. беҳолшуда, аз ҳол рафта … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афтодарӯҳ — [افتاده روح] ниг. рӯҳафтода … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бадроҳ — [بدراه] 1. аспе, ки роҳгардиаш хуб нест, бадрав 2. ба роҳи хато афтода; бадахлоқ, гандагард … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
барфтӯда — [بر ف توده] тӯдаи барф, анбӯҳи барф, ки аз бориши зиёд ба вуҷуд омада ва ё аз кӯҳҳо кӯчида афтода бошад … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
беқарор — [بي قرار] 1. ноором, ҳамеша дар ҳаракату ҷунбиш: рӯди беқарор, мавҷи беқарор 2. музтариб, ба изтироб афтода, бетоқату беором: ошиқи беқарор, дили беқарор; беқарор кардан, беқарор шудан 3. ниг. беқаророна … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ