-
1 ачык-тишек җир
-
2 ачык сизелү
= ачык беленү; ачык күренү я́вствовать книжн. -
3 ачык-тишек каплау
-
4 ачык-тишек урын
-
5 ачык-тишек ямау
= ачык-тишек каплау1) ды́ры (ды́рки) лата́ть/залата́ть, зашто́пывать/зашто́пать, што́пать2) ды́ры (бре́ши) лата́ть (залата́ть, заде́лывать/заде́лать, затыка́ть/заткну́ть) -
6 ачык авыз
= ачык авызлы1) рази́ня, ротозе́й, воро́на, растя́па, зева́ка; губошлёп, раззя́ва, голова́ садо́вая прост.2) растеря́ха прост. -
7 ачык авызлы
-
8 ачык беленү
-
9 ачык җир
-
10 ачык йөз
= ачык чырай приве́тливость, раду́шие, серде́чность, простосерде́чность, доброду́шие -
11 ачык карашлы
-
12 ачык күренү
-
13 ачык урын
= ачык җир -
14 ачык фикерле
= ачык карашлы здравомы́слящий, трезвомы́слящий, с тре́звым (здра́вым) умо́м -
15 ачык чырай
= ачык йөз -
16 ачык
1. прил.1) откры́тый, раскры́тый, распа́хнутыйачык ишек — откры́тая дверь
ачык китап — раскры́тая кни́га
ачык тәрәзә — распа́хнутое окно́
ачык космоска чыгу — вы́йти в откры́тый ко́смос
ачык якалы күлмәк — руба́шка с откры́тым во́ротом
ачык иҗек — откры́тый слог
2) о́тпертый, неза́пертый (замок, амбар)3) обнажённый, го́лый, оголённый, откры́тыйачык тән — обнажённое те́ло
ачык дала — откры́тая (го́лая) степь
4) я́сный, све́тлый, пого́жий, я́ркий; чи́стыйачык күк йөзе — чи́стое не́бо
көн бик ачык — пого́да о́чень я́сная
5) све́тлый, я́ркий (цвет, тон, оттенок); све́тло-, я́рко-ачык төсләр — я́ркие цвета́
ачык зәңгәр — я́рко-си́ний; све́тло-си́ний
ачык кызыл — я́рко-кра́сный
ачык яшел буяу — све́тло-зелёная кра́ска
6) перен. я́сный, чёткий ( план чего); откры́тый, я́вный, определённый (намёк, подтекст); очеви́дный ( факт)ачык гайбәт — я́вная клевета́ (ложь)
дуслыкның ачык дәлиле — очеви́дное свиде́тельство дру́жбы
ачык фикер үткәрү — провести́ чёткую мысль
тәкъдимегез ачык түгел — ва́ше предложе́ние не совсе́м я́сно
7) перен. вня́тный, вразуми́тельный, прямо́й, конкре́тный, чёткий, отчётливый ( ответ); членоразде́льныйачык аңлатма — вразуми́тельное объясне́ние
ачык сөйләм — членоразде́льная речь
имзасы ачык түгел — по́дпись неразбо́рчивая
9) перен. приве́тливый, раду́шный, доброду́шный ( человек)ачык йөз — приве́тливое лицо́
10) перен. зво́нкий, отчётливый ( голос)11) гла́сный, откры́тый; свобо́дныйачык тәнкыйть — гла́сная кри́тика
ачык суд — откры́тый суд
ачык тавыш бирү юлы белән — путём откры́того голосова́ния
ачык сайлаулар — откры́тые вы́боры
12) публи́чный, откры́тый (о лекциях, защите диссертации)•- ачык ара- ачык җир
- ачык урын
- ачык итеп
- ачык рәвештә
- ачык серкәләнүчеләр
- ачык сизелү
- ачык беленү
- ачык күренү
- ачык су
- ачык түгел
- ачык фикерле
- ачык карашлы
- ачык хат
- ачык һава
- ачык һавага
- ачык һавада••ачык авызлылык — ротозе́йство
ачык йөзле (чырайлы) — см. ачык 1. 10)
ачык күзле — проница́тельный, зо́ркий, яснови́дящий; прозорли́вый книжн.
ачык күзлелек — проница́тельность, зо́ркость; прозорли́вость книжн.
ачык күңелле — открове́нный, и́скренний, чистосерде́чный, прямоду́шный, откры́тый; откры́тая душа́; душа́ нараспа́шку ( у кого)
ачык күңеллелек — открове́нность, и́скренность, чистосерде́чие, чистосерде́чность, прямоду́шие
- ачык авызлыачык чырай (йөз) белән — см. ачык 2. 5)
- ачык йөз
- ачык чырай
- ачык та тишек 2. нареч.1) откры́то, откры́тым; раскры́тым; распа́хнутыммәсьәләне ачык калдыру — оставля́ть вопро́с откры́тым
2) перен. я́сно, чётко, то́чно (определить задачи, наметить план действий)3) перен. вня́тно, вразуми́тельно, пря́мо, конкре́тно ( отвечать на вопросы); членоразде́льно (объяснять, говорить)4) чётко, разбо́рчиво (писать, подписать)5) перен. приве́тливо, раду́шно, доброду́шно (поздороваться с кем, встречать гостей)6) перен. зво́нко, отчётливотавышы ачык ишетелә — го́лос его́ слы́шится отчётливо
7) гла́сно (разбирать конфликт, поощрять кого); откры́то, в откры́тую (высказать своё мнение, критиковать кого, что)3. в знач. сущ.; в косв. ф.1) см. ачыклык 1)-15)ачыкка чыгыйк — вы́йдем на просве́т (откры́тое ме́сто)
аран ачыгына киртә салу — заложи́ть же́рдью прохо́д (вход) в заго́н
2)а) см. ачык һаваб) ачыкка см. ачык һавагав) ачыкта см. ачык һавада -
17 ачык-тишек
1. прил.; см. ачык та тишек 2. сущ.; собир.1) ще́ли (проломы, пробоины, бреши) и ды́ры (на старых крышах, ветхом заборе); ще́ли и просве́ты ( на плетнях); вся́кие (ра́зные, разли́чные) ще́ли (проло́мы, пробо́ины, бре́ши, просве́ты, отве́рстия, зазо́ры)2) проре́хи и (да) ды́рки ( на старой одежде)•- ачык-тишек урын••- ачык-тишек каплау -
18 ачык итеп
1) см. ачык 2. 2)-4)2) толко́во, то́лком ( объяснить что) -
19 ачык рәвештә
книжн.; см. ачык 2. 2)-6) -
20 ачык ара
см. ачыклык 1)-8), 13)-15)
См. также в других словарях:
ачык — с. 1. Ябылмаган. Йомылмаган 2. Бикләнмәгән. рәв. Бикләмичә, япмыйча 3. Түбәсез, ябусыз, каплаусыз. рәв. Капламыйча, япмыйча 4. Ышыкланмаган. Кысрыкланмаган. Сакланусыз. Яшеренмичә турыдан туры көрәшә торган 5. Тәннең муен, күкрәк, җилкә тирәләре… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ачык-тишек — 1. Каралты, җиһаз, кием салым һ. б. ш. дагы ватылып ачылган тишелгән, ертылган урыннар 2. күч. Җитмәүчелек, мохтаҗлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ап-ачык — рәв. 1. Тулысынча ачык 2. Бик ачык рәвештә, анык 3. Бөтен тулылыгы белән, ачыктан ачык. күч. Яшермичә, турыдан туры 4. хәб. Билгеле булу, шиксезлек тур.) үләчәгең ап ачык 5. с. Бик якты ап ачык нурлар чәчеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ачыктан-ачык — рәв. Яшермичә. Күзгә күренеп, күз алдында. Аермачык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чатнатып — Ачык итеп, ачык ишетелерлек итеп, курыкмыйча, кистереп (әйтү, сөйләү) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
янар чәчәк — Ачык сары яки ачык кызыл чәчәк ата торган үлән үсемлек; рус. Горицвет … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бакыр-кызыл — Ачык җирән яки кызгылт көрән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гамак — Ачык һавада ял итү, йоклау өчен баудан үрелгән асылмалы ятак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
илгәзәк — Ачык йөзле, киң күңелле, ягымлы, түбәнчелекле, кечелекле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
карарлану — Ачык фикергә, ныклы бер карарга килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
колибри — Ачык төстәге матур каурыйлы бик кечкенә кош (Америкада яши) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
