-
1 аннан-моннан
нареч.1) у (от) кого́ попа́ло (придётся) (узнавать о чём, ком), с кого́ попа́ло (придётся) (требовать, брать что)аннан-моннан сорашып җыйган мәгълүмат — све́дения, со́бранные путём расспро́сов (у) кого́ попа́ло
2) кто отку́да, из (с) ра́зных (вся́ких) местаннан-моннан җыелган сезонлы эшчеләр — сезо́нные рабо́тники, собра́вшиеся кто отку́да; сезо́нники, кото́рые собрали́сь из (с) ра́зных (вся́ких) мест
3) отку́да (где) попа́ло; из ра́зных (вся́ких) мест; в ра́зных (вся́ких) места́х; отовсю́думатериалны аннан-моннан ташып әмәлләгән сарай — сара́йчик, сколо́ченный из материа́ла, со́бранного где попа́ло
4) см. аннан-моннан гына••- аннан-моннан җыелган
- аннан-моннан гына җыелган
- аннан-моннан табылган
- аннан-моннан гына табылган
- аннан-моннан килгән
- аннан-моннан гына килгән -
2 аннан, моннан
1) где..., (а) где; тут..., там; там..., тутаннан терәткән, моннан сипләгән — где подпёрто, где зала́тано; там подпо́рка, тут запла́тка
2) (и) там, (и) тут; (и) тут, (и) там; там и тут; тут и таманнан ямаган, моннан ямаган — (и) там запла́та, (и) тут запла́та
аннан тишек, моннан ертык — там дыра́, тут проре́ха
-
3 аннан-моннан
ondan bundan, oradan buradan -
4 аннан-моннан
-
5 аннан-моннан җыелган
= аннан-моннан гына җыелган; аннан-моннан табылган; аннан-моннан гына табылган; аннан-моннан килгән; аннан-моннан гына килгән с бо́ру да с со́сенки (работники, участники команды, наёмные солдаты) -
6 аннан-моннан гына җыелган
-
7 аннан-моннан гына килгән
-
8 аннан-моннан гына табылган
-
9 аннан-моннан килгән
-
10 аннан-моннан табылган
-
11 аннан-моннан гына
1) ко́е-ка́к, ко́й-ка́к, как попа́ло (придётся), небре́жно, ка́к-нибудь, тяп-ля́п, спустя́ рукава́, с пя́того (пя́тое) на деся́тое, че́рез пя́тое на деся́тое, пя́тое че́рез деся́тое (сделать, построить, возвести, отремонтировать, покрасить, сшить, приготовить, закончить что)2) на́спех, на́скоро, поспе́шно, на ско́рую (живу́ю) ру́ку -
12 аннан
1. исх. п. от ул1) от него́ (неё) (узнать, уехать, быть далеко, ждать ответа)аннан (авырудан) саклану өчен — что́бы убере́чься от неё (боле́зни)
күп күрдек без аннан — мно́го натерпе́лись мы от него́
2) от э́тогоаннан гына әллә ни зарар булмас — от э́того большо́го вреда́ не бу́дет
2. нареч.аннан күп нәрсә тора — от э́того зави́сит мно́гое
1)а) отту́дааннан китегез — отойди́те отту́да
б) таманнан үтәрлек түгел — там не пройти́
2) зате́м; пото́м, по́сле; по́сле э́того (того́); (а) там; да́льшеаннан нәрсә эшләргә уйлыйсың? — да́льше что ду́маешь де́лать?
менә яз килде, аннан җәй җитәр — вот весна́ пришла́, а там ле́то насту́пит
берәр чакрым баргач, болын бетә дә, аннан сазлык башлана — пройдёшь с киломе́тр, луг конча́ется, зате́м начина́ется боло́то
3) разг. прито́м, кро́ме того́; к тому́ (же)сәләтле кеше ул, аннан эшчән дә — он спосо́бный челове́к, прито́м трудолюби́вый
•- аннан ары
- аннан башка да
- аннан бирле
- аннан булмый
- аннан артык
- аннан да артык
- аннан артыграк
- аннан да артыграк
- аннан да бигрәк
- аннан да моннан
- аннан да, моннан да
- аннан да начары юк
- аннан да начар нәрсә юк
- аннан да яманы юк
- аннан да яман нәрсә юк
- аннан кала
- аннан карап
- аннан килеп
- аннан күреп
- аннан күрмәкче
- аннан, моннан
- аннан соң
- аннан соңгы
- аннан таба
- аннан торып
- аннан тыш -
13 аннан да моннан
см. аннан-моннан -
14 аннан да, моннан да
отовсю́ду (пишут письма, беспокоят, приглашают, поступают сообщения) -
15 алай-болай
нареч.1)а) туда́-сюда́; туда́ и сюда́; то туда́, то сюда́ (оглядываться, озираться, водить глазами)б) туда́-сюда́; то туда́, то сюда́; взад и вперёд; то взад, то вперёд ( бегать суетясь)2)а) куда́-нибудь, куда́-либоалай-болай барасыгыз юкмы? — вам не на́до куда́-нибудь сходи́ть?
б) никуда́алай-болай китмәгез, хәзер табын әзерлим — никуда́ не отлуча́йтесь, сейча́с стол накро́ю
3) см. аннан-моннан гына 1), 2)4) на (тот) слу́чай, е́сли; в слу́чае, е́слиалай-болай җитми калса — в слу́чае, е́сли не хва́тит; на (тот) слу́чай, е́сли не хва́тит
алай-болай көн бозылса, кире кайтабыз — в слу́чае, е́сли испо́ртится пого́да, вернёмся обра́тно
5) (а) е́сли (вдруг)алай-болай очрамаса? — вдруг не встре́тится?
алай-болай ялгышып куйсаң? — а е́сли (вдруг)
6) (смотри́) ка́к бы (чего́) не...алай-болай чирләп китмәсен — (смотри́те) ка́к бы не заболе́л он; смотри́те, не заболе́л бы он
7) пока́мин алай-болай абайлап өлгергәнче, ул юкка чыккан иде инде — пока́ я сообража́л, в чём де́ло, он уже́ исче́з
8) случа́йно, ча́сом, слу́чаем прост.алай-болай сез врач түгелдер бит? — вы, ча́сом, не врач?
алай-болай сиңа комендант очрамадымы? — тебе́ коменда́нт не встре́тился случа́йно?
••алай-болай булмасын (була күрмәсен) — ка́к бы чего́ не случи́лось (вы́шло, произошло́, приключи́лось)
алай-болай булса (була калса, була калганда) — в слу́чае (чего́); в слу́чае, е́сли что (что-нибудь) случи́тся (приключи́тся, произойдёт)
- алай-болай итүалай-болай булу — случи́ться; приключи́ться, произойти́
- алай-болай килү
- алай-болай китерү -
16 алай-болай гына
см. аннан-моннан гына 1), 2) -
17 капкалау
многокр. от кабу 1)1) заку́сывать, пое́сть немно́го, ко́е-ка́каннан-моннан капкала́у — закуси́ть ко́е-ка́к, перекуси́ть
2) обкуса́ть, покуса́тьалманы төрле урыннан капкала́у — обкуса́ть я́блоко с ра́зных сторо́н
3) перен.; прост. выпива́ть, "закла́дывать за воротни́к" (изредка, временами) -
18 сипләү
перех.1) ремонти́ровать, отремонти́ровать, подновля́ть/поднови́ть, обновля́ть/обнови́ть ( что) || обновле́ние, подновле́ниеөй сипләү — поднови́ть дом
мунча сипләү — поднови́ть ба́ню
2) диал. чини́ть, починя́ть, почини́ть ( что) || почи́нкаитек сипләү — почини́ть сапоги́
тун сипләү — почини́ть шу́бу
3) ко́е-ка́к сде́лать, подпра́вить, заде́лать, под-ремонти́роватьаннан-моннан сипләп кую — ко́е-ка́к заде́лать
• -
19 соң
I 1. нареч.1)а) по́здносоң яту — лечь по́здно
эштән бик соң кайту — возврати́ться с рабо́ты по́здно
соң килү — прийти́ по́здно
соң булса да — хотя́ и по́здно
б) после числ. по́зжебер елга соң — на́ год по́зже
биш-алты көнгә соң — на два-три дня по́зже
2) безл.; в знач. сказ. по́здно2. прил.соң инде — уже́ по́здно
1) в знач. сказ. по́зднийвакыт соң — вре́мя по́зднее
2) кра́йнийсоң дәрәҗәдә ачулы — в кра́йней сте́пени разгне́ван
мин-минлекнең соң чигенә җитү — дойти́ до кра́йней сте́пени самолю́бия
3) после́днийсм. тж. соңгыиң соң өмет — са́мая после́дняя наде́жда
3. сущ.соң вакытларга кадәр — до после́днего вре́мени
коне́ц, исхо́дэшнең соңы яхшы булсын — пусть коне́ц де́ла бу́дет благополу́чным
4. послелог; с исх. пад.вакыйганың соңы — исхо́д собы́тия
1) спустя́, че́резбераздан соң — спустя́ не́которое вре́мя
бер атнадан соң — спустя́ (че́рез) неде́лю
ике сәгатьтән соң — че́рез два часа́
2) по́следәрестән соң — по́сле уро́ков
яңгырдан соң — по́сле дождя́
аннан (моннан) соң — по́сле э́того
3) сбүгеннән соң — с сего́дняшнего дня
иртәгедән соң — с за́втрашнего дня
•- соң өлгерә торган
- соңга калган
- соңга калу
- соңга калыну
- соңга калып
- соңга таба••соң булсада уң булсын — (посл.) лу́чше по́здно, чем никогда́
II частица вопр.соңга калган сумала — кто по́здно пришёл, тому́ и мосо́л
1)а) же; как; ка́к женигә килмәде соң? — почему́ же не пришёл?
нишлим соң? — что же мне де́лать?
нигә соң? — почему́ же?
читен дә соң! — как тру́дно!
их, татлы да соң — ах, как вку́сно!
җибәрәмме соң! — ка́к же, так и отпущу́!
б) нуачуы килде дә соң — ну и разгне́ван же был
соң үзең уйлап кара — ну, сам посуди́
2) в знач. вводн. сл. ну и что́ же; ну что из э́тогоаның белән сөйләштем, соң? — я поговори́л с ним, ну и что́ же?
-
20 тегеләй-болай
I нареч.1) туда́-сюда́ ( о движении)2)а) ка́к-нибу́дь; ко́е-как; как попа́ло см.тж. аннан-моннантегеләй-болай гына эшләү — рабо́тать как попа́ло
б) безала́берно, беспоря́дочно; нехорошо́II прил.; см. тегенди-мондый - тегеләй-болай иттерүтегеләй-болай йөрү — быть (пребыва́ть) на нехоро́шем пути́
- тегеләй-болай китерү
- 1
- 2
См. также в других словарях:
аннан-моннан — рәв. 1. Төрле җирдән, теләсә кайдан, тегеннән дә, моннан да 2. Җиренә җиткермичә, тиз тиз, ашык пошык, килде китте, өстән өстән генә. Көчкә, ничек кирәк алай 3. Начар ният белән, әллә нинди шикле сәбәп белән аннан моннан сөйләвем түгел, авырга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ямаштыру — Аннан моннан гына тегеп кую, начар гына итеп ямау. ЯМАШТЫРУ ҖҮРМӘШТЕРҮ – Ямап, йөрмәп тегеп, иске москыны рәткә китерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әмәлләү — 1. Нәр. б. берәр юл белән булдыру, юллап чыгу, рәтләү кием ә. 2. Аннан моннан гына оештырып, тиз генә эшләп кую, әтмәлләү. Вакыт яки әйберләр җитәрлек булмаганда, җиңелчә генә итеп ашарга әзерләү, аннан моннан гына берәр нәрсә әзерләү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
укмаштыру — 1. Укмаш хәлгә китерү, тоташ итү; киресе: сибелдерү, тарату 2. күч. Кемне яки нәр. б. бергә оештыру, туплау, төркемләү, бергә кушу 3. күч. Тегеннән моннан җыйнаштыру, аннан моннан гына эшләү 4. күч. сөйл. Сугып җибәрү, салып җибәрү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ала-чола — с. 1. Ала кола, ала тилә 2. рәв. сир. Аз маз, аннан моннан төрекчәне ала чола аңлый … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвеш-тәвеш — Ә. ИТҮ – 1) Бер савыттан икенче савытка бушату 2) Бер урыннан икенче урынга кат кат күчерү 3) Сату алу белән эш итү. ӘВЕШ ТӘВЕШ (ӘВЕШ КЫЕШ) КИТЕРҮ – 1) Теләсә ничек урнаштыру, бутап кую 2) Аннан моннан эшләп кую 3) Әвеш тәвеш итү 3) Очын очка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвеш-түеш — Ә. ИТҮ – 1) Бер савыттан икенче савытка бушату 2) Бер урыннан икенче урынга кат кат күчерү 3) Сату алу белән эш итү. ӘВЕШ ТӘВЕШ (ӘВЕШ КЫЕШ) КИТЕРҮ – 1) Теләсә ничек урнаштыру, бутап кую 2) Аннан моннан эшләп кую 3) Әвеш тәвеш итү 3) Очын очка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйле-шәйле — рәв. Нәрсә эшләргә белми аптырап, икеләнеп әйле шәйлерәк булып торам:... . Тегеләй болай, кирле мырлы, сәер, шикле әйле шәйле сөйләү 2. Күңел салмыйча, аннан моннан башта әйле шәйле генә эшләп йөрде … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әлән-шәлән — рәв. сөйл. Аннан моннан, ялкауланып әлән шәлән эшләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әпен-төпен — рәв. 1. Абына сөртенә, ашыгып 2. Аннан моннан, ашык пошык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге