-
1 авышу
возвр.1) клони́ться, наклоня́ться/наклони́ться, склоня́ться/ склони́ться (о столбе, вертикальной или горизонтальной плоскости, поверхности чего-л. и т. п.)мачта бераз сулгарак авыша — ма́чта кло́нится не́сколько вле́во
2) коси́ться/покоси́ться, ска́шиваться/скоси́ться (о столбе, плетне, воротах, трубе, каменной стене и т. п.); кособо́читься/ скособо́читься; станови́ться (стать, сде́латься) косы́м (ско́шенным)3) накре́ниваться, накреня́ться/накрени́ться, наклоня́ться/ наклони́ться (о судне, телеге, баке, кадушке и т. п.); нава́ливаться/навали́ться мор., склоня́ться/ склони́ться на́бок || крен, накло́нсалуда чана авышты — на уха́бе са́ни накрени́лись
4) не́сколько, немно́го, чуть отклоня́ться/отклони́ться, уклоня́ться/уклони́ться (о дороге, курсе, направлении магнитной стрелки и т. п.) || отклоне́ние, уклоне́ниеюнәлешебездән авышканбыз — мы отклони́лись, ока́зывается, от (своего́) ку́рса
5) склоня́ться/склони́ться (к какой-л. мысли); клони́ться, повора́чиваться/поверну́ться (о небесных светилах, ветре и т.п.) || склоне́ние; повора́чивание, поворо́тҗил көньякка авыша башлады — ве́тер стал повора́чиваться к ю́гу (на юг)
кояш офыкка авыша — со́лнце кло́нится к горизо́нту
көн кичкә авышты — день склони́лся к ве́черу
күпчелек ягына авышу — склони́ться (склоне́ние) на сто́рону большинства́
6) проходи́ть/пройти́, минова́ть/мину́ть (о времени, годах и т. п.); перева́ливать/перевали́ть завакыт тиз авыша — вре́мя прохо́дит бы́стро
яз авышкач — когда́ минова́ла/мину́ла, прошла́ весна́
төш авышсын инде — пусть (уж) ми́нет (перева́лит за) по́лдень
ул инде сиксәннең теге ягына авышты — ему́ уже́ (перевали́ло) за во́семьдесят
7) перен.; разг.; безл. тяну́ть/потяну́тьйокыга авыша башладым — (меня́) ко сну потяну́ло
8) перен.; разг.; см. акылга җиңеләю -
2 авышу
eğmek, yatırmak (bir yöne) -
3 авышу
гл1. клониться, наклониться, наклоняться, коситься, покоситься2. накреняться, накрениваться, накрениться (о судне, повозке)3. отклоняться, отклониться, уклоняться, уклониться (в сторону)4. перен склоняться, склониться на чью-л сторону5. перен проходить, пройти, миновать, минуть (о времени)6. клониться -
4 авышу
1. sich neigen, verbeugen2. verlegt werden, den Platz ändern3. (Zeit) vergehen4. sich überreden lassen -
5 аязга авышу
-
6 авышаю
неперех.1) принима́ть (приня́ть, обрета́ть/обрести́) накло́нное положе́ние (о стоячих предметах, вертикальных плоскостях, ровных поверхностях и т. п.), станови́ться (стать, сде́латься) накло́нным, не́сколько наклоня́ться/наклони́ться2) см. авышу 1) -
7 авышкалау
многокр. от авышу -
8 авышлану
возвр.; см. авышу -
9 аяз
прил.1) я́сный, све́тлый, пого́жий (день, вечер, ночь, осень, сезон); штилево́й ( день); ве́дренный прост.; безо́блачный, чи́стый, я́ркий ( о небе)көннәр аяз тора — стои́т вёдро (я́сная пого́да)
җәй аяз килде — ле́то вы́далось пого́жее
аяз булса - айга көч, болыт - көнгә көч — (посл.) вёдро ме́сяцу в тя́гость, а в ту́чах со́лнцу тру́дно
2) перен. чи́стый, ти́хий (о рабочей атмосфере и т. п.); све́тлый, я́сный, безо́блачный (о состоянии души и т. п.) || в знач. сущ.; в косв. ф. я́сная (све́тлая, безо́блачная, штилева́я, ве́дренная прост.) пого́да, пого́жее вре́мя, вёдро прост.аязда печәнне җыеп калу — убра́ть се́но, пока́ вёдро
•- аяз вакыт
- аязга китү
- аязга авышу••аяз көнне (көндә) яшен суккан (яшьнәгән) кебек — как гром среди́ я́сного не́ба (бе́ла дня)
аяз күктән яшен суккан (яшьнәгән) кебек — как гром с я́сного не́ба
-
10 аязга китү
= аязга авышу безл. поверну́ть на вёдро, клони́ться к вёдру; устана́вливается вёдро (я́сная пого́да) -
11 чалпаю
неперех.; диал.
См. также в других словарях:
авышу — 1. Янтаю, бер якка кыегаю 2. Урыны күчү. Шуышу. Тайпылу 3. Узу, үтү (вакытка карата ярты төн авышкач. Вакытның бер өлеше яки фасылы үтеп, икенчесенә керүне аңлата көзгә авышкан бер көндә. Кояш тур. кояш баюга таба авышты 4. күч. Нин. б. фикерне,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аву — 1. Үсеп утырган яки вертикаль торган нәрсә егылу, горизонталь хәлгә килү 2. Төз, туры торган хәлдән бер якка кыегаю, янтаю. Ян якка әйләнеп төшү арба аву 3. сөйл. Кинәт егылу. Бик арып, ял итәргә, йокларга яту 4. күч. Икенче берәүнең карашын… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авынкырау — Бераз авышу, янтаебрак, авыбрак тору … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иелү — 1. Басып торган хәлдән гәүдәнең билдән югары өлешен аска таба бөгү. Җиргә таба салыну, бөгелү (үсемлек тур.) 2. Янтаю, кыйшаю, авышу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ишелү — I. Оешкан яки корылган нәрсә таркалып җимерелү, аву 2. күч. Өстән күп булып таралып төшү (чәч тур.) 3. күч. Алга таба авышу, янтаю, бөкрәю алга ишелеп төшкән гәүдә 4. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ишерелү — Күп булып, өем өем булып бер бер артлы бер юнәлешкә авышу, ташкын булып килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәкрәю — (КӘКРӘЙТҮ) – 1. Кәкре хәлгә килү, бөгелү. турылыгын югалту, бөкрәю (гәүдә тур.) 2. Авышу, янтаю 3. күч. гади. Үлү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәңкәю — (КӘҢКӘЙТҮ) – диал. Начарлану, йончу 2. Салыну, бер якка авышу (мәс. кикрик) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кылаю — диал. Кыйгаю, авышу 2. Ничек туры килде шулай аву, яту … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сөрлегү — 1. Үсеп утырган үлән, куак һ. б. тур. : бер якка авышу яки аву, яту 2. Ишле төркемнең кинәт кузгалып бер якка авышуы яки юнәлүе тур. 3. Абыну 4. күч. Эштә тормышта: ялгышлык эшләү, уңышсызлык бәхетсезлеккә очрау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тайчану — диал. 1. Таеп китеп авышу. Тайпылу 2. Баш тарту; тыелу. Оялу, тартыну … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
