-
1 абрэдж
абрек/ Щхьэусыгъуэ гуэркIэ зыщыщ цIыхухэм къахэкIарэ защиугъуейуэ губгъуэм ит цIыхухъу.Абрэджу ежьэжын.* Хъаным и шыхъуэу щыта лIыжьыр абрэдж бэлыхьу хыхьэжащ, хъанымрэ пщыхэмрэ я дежкIэ шынагъуэшхуэу хэкум иуващ. КI. Т., Акъ. З. -
2 гъэщтэн
каузатив к щтэн II/ Щтэн II псалъэм и каузатив.Джэд гъэщтэн. Хьэ гъэщтэн.* Зи Iэщ тешыныхьхэм фокIэщI яIыгът абрэдж ягъэщтэн я гугъэу. КI. А. Къурш ажэ Iэлхэр игъащтэу, губгъуэ гуэгушхэр хигъэлъэту макIуэ Уэсмэн. Хь. А. -
3 кIакъмакъ
кIакъмакъ къэIэтын поднять скандал, шум.КIакъмакъ къикIын закончиться скандалом.* Абрэдж-пэщэм и унафэр модрейми игъэзащIэри, Iуэхур зэфIэкIащ, кIакъмакъ къимыкIыу. КI. А.КIакъмакъ къыхэкIын привести к скандалу.КIакъмакъ хэтын быть участником скандала. -
4 мафIэ
1. огонь/ Зыгуэр зыс лыгъей.МафIэ гуащIэ. МафIэр ужьыхыжын.* МафIэ щIынкIэ Iэзэр унагъуэ зэгъэзэгъщ. (погов.)2. переносное горячий, пылкий (о человеке, лошади)/ Хъыжьэ, пхъашэ.* - Мыр сыту шу мафIэ! - жаIэу цIыхухэр мэкIий. Нарт.Банэ мафIэр къыIурихын = мафIэр къыIурихын.Жыхьэнмэ мафIэ см. жыхьэнмэ.Жьэ мафIэ см. жьэ.МафIэ едзын ввергнуть кого-л. в неприятность, тревогу.МафIэ ещIылIэн = мафIэ едзын.МафIэ зэхэкIыжын погаснуть ( об огне).МафIэ зэщIэгъэнауэ = мафIэ зэщIэнауэ.МафIэ (зэ)щIэгъэстын обострять что-л., подливать масло в огонь.* Абы {пщащэм} мафIэр щIигъэст зэпытурэ укъришэкIынщ. КI. Т.МафIэ зэщIэнауэ энергично. МафIэ зэщIэнауэ мэлажьэ.МафIэ ищIэн затопить печь, развести огонь в печи.МафIэ къридзын 1) схватить лихорадку. 2) см. мафIэ едзын.МафIэ къыщIэнэн 1) гореть( от высокой температуры)2)черезмерно суетиться.МафIэ лыгъейуэ (гуащIэн) быть не в меру пылким, горячим.* Сосрыкъуэ и Тхъуэжьейр мафIэ лыгъейуэ гуащIэт. фольк.МафIэ щIэгъэуэн слегка опалить, обжечь что-л.МафIэ щIэдзэн = мафIэ едзын.* - Хъунщ иджы, КIуринэ, - жиIащ абы. - Уэ си гум мафIэ щIэбдзащ. Iуащхь.МафIэ щIэщIэн = мафIэ едзын.МафIэ щIын развести огонь, костёр.МафIэ яшха хуэдэ с отчаянностью обреченных (букв. словно съели огонь).* ЛIыжьым жиIэр дауи, нэхъ пэжт, абрэдж къомыр мафIэ яшха хуэдэ, къэубыдыгъуейт, псэууэ зыми зыкъыуигъэубыдынутэкъым. КI. А.МафIэм зегъэун греться у огня.* Дон лIыжь цIыкIум дакъэжь мафIэм зригъэут. фольк.МафIэм ису как в огне.* ЛIыжьхэм ядэкIуэта иужькIэ езы Шэджэмокъуэм къигъэзэжащ, нэхъри къызыщIэплъарэ мафIэм ису. Т. Хь.МафIэм исын пропасть, пойти прахом.МафIэм къуацэкIэ хэуэн раздувать ссору.МафIэм хэдзэн = мафIэ едзын.МафIэм хэхуэн попасть в переплёт.МафIэм хисхьэн = мафIэм исын.МафIэр къыIурихын метать искры.* Сыту пIэрэ зыхуейр жысIэри сабгъэдыхьащ, сабгъэдыхьэмэ, - председателым, кIуэаракъэ, мафIэр къыIурех. Iуащхь.МафIэр нэм къыщIихын гореть ненавистью ( о глазах).* Бэрокъуэ Адэлбий къэгубжьауэ и нэм мафIэр къыщIихырт. Т. Хь.МафIэхьэ укъэкIуа? за огнём что ли пришел? (говорят человеку, который сильно спешит).И шыкIэ мафIэ егъэуауэ см. шыкIэ.мафIэ бзий пламя/ Пкъыгъуэр щискIэ къыхиху, нуру блэр.МафIэ бзийр пэ гъуанитIым кърихын (кърихун) с огнедышащими ноздрями ( о сказочном персонаже).* {Джэмыдэжьым} и пэ гъуанитIым къриху мафIэ бзийм гъуэгу напщIэхэр илыгъуэрт. Нарт. -
5 хуэфызын
(хуофыз) неперех. гл. 1. быть женой кого-л./ Зыгуэрым и фызу щытын.2. сожительствовать ( о женщине)/ ЦIыхубзыр лIыгъуэ-фызыгъуэкIэ цIыхухъу гуэрым пыщIауэ щытын.* ЦIыхубз къабзэм и фыгъуэгъу-жэгъуэгъухэм пцIыуэ ягъэIуат, абрэдж гуэрым хуэфызауэ жари. фольк. -
6 Iурыплъыхьын
(Iуроплъыхь) неперех. гл. смотреть на кого-л. в упор/ Нэр тенауэ зыгуэрым и нэгу иплъэн.Абрэдж цIэрыIуэм щIалэхэр Iурыплъыхьырт.
См. также в других словарях:
Абрек — У этого термина существуют и другие значения, см. Абрек (значения). Плакат к советскому фильму «Абрек Заур», 1926 г. Абрек (вероятно, от карач … Википедия