zabiec+drogę

* * *

1. (= zmylić drogę) get lost, lose one's way.

2. (= trafić dokądś przypadkiem) wander over ( to a place), stray.

* * *

1. (= zmylić drogę) zob. zabłądzić.

2. (= trafić dokądś przypadkiem) stray.

3. (= zawieruszyć się) make way, find way; między papiery zabłąkały się jakieś stare zdjęcia some old pictures somehow made l. found their way into l. among the papers.

* * *

1. (= docierać) reach ( do jakiegoś miejsca a place); get ( do jakiegoś miejsca to a place); zajść wysoko przen. get ahead (in life); zachodzić w głowę rack one's brains.

2. (= wstępować, odwiedzać) drop by, drop in, pop in.

3. (= podchodzić cichaczem) surprise; zachodzić komuś drogę bar sb's way.

4. form. (= zdarzać się) occur; zaszła pomyłka w obliczeniach there was a mistake in the calculations, a mistake occurred in the calculations; zachodzi konieczność, żeby... there is a necessity to..., it is necessary to...; zajść w ciążę become pregnant.

5. (o słońcu, księżycu) set, descend.

6. (= powlekać się) cover ( czymś with sth); zachodzić parą mist l. film over; zachodzić łzami fill with tears.

7. (= pokrywać) overlap ( na coś sth); reach ( na coś beyond l. above sth); buty zachodziły jej za kostkę her shoes reached above the ankle; listwy zachodziły na siebie the battens overlapped.

* * *

* * *

1. (= stawiać przeszkodę) obstruct, bar; zagrodzić komuś drogę bar sb's way; przen. stand in sb's way ( do czegoś to sth).

2. (= otaczać płotem) fence.

( konia) perf; zajeździć to override

* * *

1. (= dojeżdżać do celu) arrive, reach.

2. (= podjeżdżać) pull up outside, drive up.

3. (= wstępować) stop by (do kogoś/czegoś sb's place/sth).

4. (= zablokować) bar; zajechać komuś drogę cut in on sb.

5. pot. (= śmierdzieć) stink, reek.

6. (= zamęczać konia) override.

* * *

1) (drzwi, oczy, książkę) to close, to shut; ( na klucz) to lock; (sklep, biuro, granicę) to close; (dyskusję, dochodzenie) to close; ( wsadzać do więzienia) to lock up; (szkołę, fabrykę) to close lub shut down

2) (pot) (gaz, prąd, wodę) to turn off

* * *

1. (= zasłaniać wylot, ryglować) close, shut, lock, bar, bolt, latch, hasp; zamykać na cztery spusty lock sth away, lock sth up, lock and bar; zamknąć komuś usta shut sb's mouth, button sb's mouth, silence sb.

2. (= tarasować) enclose, block, obstruct, close ( sth) off; zamykać komuś drogę do czegoś przen. exclude sb from sth; zamykać granicę close the border; zamykać ruch stop the traffic; zamykać coś dla ruchu kołowego cone sth off.

3. (= kończyć, podsumowywać) close, wind up, put an end to sth, adjourn; zamykać listę close the list; zamykać cudzysłów unquote, close a quotation; zamykać nawias close a bracket; zamykać pochód bring up the rear.

4. (= pozbawiać wolności) lock (sb) up, imprison.

5. (= likwidować) close down.

6. (= umieszczać pod kluczem) keep ( sth) locked up, put ( sth) under lock and key.

7. (= składać) shut.

8. lit. (= wyrażać, ujmować) express, comprise; zamykać coś w kilku zdaniach express sth in a few words.

9. pot. (= odcinać, wstrzymywać) shut off, turn off.

1. (= odgradzać się) bar o.s. in sth, shut oneself, close, shut, be closed, cloister o.s. (away); zamykać się w sobie clam up, retire into o.s., retreat into o.s., turn in on o.s., shrink into o.s.

2. (= zatrzaskiwać się) latch, snap; drzwi się u nas nie zamykają there is an endless procession of visitors coming and going out of our house; oczy mi się zamykają my eyes are closing; usta jej się nie zamykają she could talk a donkey's head off; zamknij się! pot. shut up!

3. (= składać się) close, shut.

4. (= kończyć się) come to an end, come to a close.

* * *

- zapytywać się

* * *

ask ( kogoś o coś sb about sth) ( o kogoś after/for sb); inquire ( o kogoś after sb); question, query; zapytać o godzinę/drogę inquire the time/way; zapytać o opinię ask sb's opinion; zapytać o pozwolenie ask permission; dziękuję, że zapytałeś thanks for asking; spróbować zapytać kogoś try sb.

ask, inquire (o coś/kogoś after/for sb); zapytać się o cenę ask for the price.

* * *

* * *

1. (= stawiając, zapełniać) cram, spread; zastawiać stół lay the table.

2. (= tarasować) block, obstruct.

3. (= dawać w zastaw) pledge, pawn, gage.

4. (= umieszczać) (sidła, sieć, pułapkę) set.

5. (= osłaniać) shield.

(= zasłaniać się) shield o.s., protect o.s.

* * *

* * *

1. (= wyręczać) stand in for sb; zastępować komuś matkę, ojca be a mother/father to sb.

2. (= zamieniać) replace (kogoś/coś sb/sth, kimś/czymś with sb/sth).

3. zastępować komuś drogę bar/block sb's way.

* * *

* * *

1. (= gromadzić) collect, gather; zebrać myśli collect l. gather one's thoughts; zebrać siły gather (up) one's strength, brace up; zebrać odwagę pluck l. muster up one's courage; zbierać same piątki szkoln. get straight As.

2. (= zwoływać) gather, assemble.

3. (= uprzątać) clear, pick up.

4. roln. ( zboże) harvest; ( owoce) pick, gather; kto wiatr sieje, burzę zbiera he who sows the wind shall reap the whirlwind.

5. ( układać) style; zebrać włosy w kok put the hair in a bun.

6. krawiectwo gather, take in; zebrać z boków take in the sides; zebrać fałdy take in folds.

1. (= gromadzić się) gather; meet, convene; Izba Reprezentantów zbierze się jutro the House of Representatives will convene tomorrow; zebrać się w kupę pot. pull o.s. together.

2. (= łącząc się, tworzyć skupisko) gather, accumulate; chmury zebrały się na horyzoncie clouds gathered on the horizon.

3. (= być gromadzonym) be collected, be assembled; ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka take care of the cents and the dollars will take care of themselves.

4. (= przygotowywać się) prepare, get ready ( do czegoś for sth) ( do zrobienia czegoś to do sth); zbierać się w drogę prepare to leave; powinniśmy się zbierać we ought to get ready to leave; zebrać się na odwagę summon up one's courage; zebrać się w sobie brace up; zbiera się na deszcz it's going to rain; zbiera mi się na wymioty I feel sick.

* * *

1. (= zgubić drogę) stray, go astray, lose one's way, get lost.

2. lit. (= popełnić błąd) err.

- zejść po schodach/drabinie to go down the stairs/the ladder

- zejść do piwnicy to go to the cellar

- zejść na ląd to go ashore

- zejść do podziemia przen. [organizacja, działalność] to go underground przen.

- nurek zszedł jeszcze głębiej the diver went down deeper

- w Tatrach zeszła lawina there was an avalanche in the Tatra Mountains

- samolot schodzi do lądowania the plane is beginning to descend

- bezrobocie zeszło do 10% the unemployment rate went down to 10 per cent

- latem temperatura nie schodzi tutaj poniżej 30 stopni in summer the temperatures here don’t fall below 30° centigrade

- piłkarze zeszli z boiska the players went off the pitch

- statek zszedł z kursu the ship deviated from the course

- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way

- zejść na bok to step aside

- zejść z roweru to get off a bike

- z taśmy produkcyjnej zszedł nowy model samochodu a new car has come off the production line

- pierścionek nie chce zejść z opuchniętego palca the ring won’t come off the swollen finger

- skóra schodzi mu z rąk the skin on his hands is peeling off

- jeszcze nie zeszły jej sińce her bruises haven’t cleared up a. gone yet

- opuchlizna spod oczu już mi zeszła the swelling under my eyes has gone down

- z jej twarzy nigdy nie schodzi uśmiech she always has a smile on her face

- powietrze zeszło z dętki the inner tube has deflated a. gone flat

- zejść z ekranu/ze sceny/z afisza to come off

- jego książki nie schodzą z list bestsellerów all his books are best-sellers

- zszedł całą wieś, żeby kupić jajka he went round the whole village to buy some eggs

- zejść miasto wzdłuż i wszerz to walk the length and breadth of the city

- świeże bułki szybko zeszły the fresh rolls were sold a. went quickly

- goście zeszli się w salonie the guests gathered in the living room

- ludzie schodzili się grupkami people came in groups

- w tym dniu zeszły się dwie rocznice two anniversaries coincided on that day

- w tym roku Nowy Rok schodzi się z niedzielą this year New Year falls on a Sunday

- członkowie zespołu zeszli się, żeby wystąpić na koncercie charytatywnym the band members came together to perform in a charity concert

- po próbnej separacji znów się zeszli after a trial separation they got together again

■ nie schodzić komuś z ust to be on sb’s lips

- ich drogi się zeszły their paths crossed, their lives converged

- dyskusja/rozmowa zeszła na inny temat the conversation/discussion moved to a different topic

- czas zszedł mu na czytaniu/szukaniu noclegu he passed the time reading/he spent the time looking for a place to stay

- zejść do rzędu a. roli czegoś to be relegated a. downgraded to sth

- zejść na dalszy a. drugi plan to be pushed into the background

- zejść na manowce a. na psy a. na złą drogę to stray from the straight and narrow (path)

- zejdź ze mnie pot. get off my back pot.

- zejść z tego świata książk. to depart this life

- zejść z tematu to stray from the subject

- zejść z uczciwej drogi to stray from the straight and narrow path a. from the path of righteousness książk.

- góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek z człowiekiem zawsze a. często przysł. it’s a small world przysł.

* * *

* * *

zejdę zejdziesz zszedł l. zeszedł zeszła zeszli

1. zob. schodzić.

2. (= przejść wielokrotnie) walk ( a way) many times.

zob. schodzić się.

* * *

1. (= stracić) lose; zgubić oczko dzierganie miss a stich; zgubić drogę get lost, lose one's way; zgubić wątek lose the thread; zgubić takt miss the bar; zgubić rytm miss the rythm; lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć it's better to lose sth with the wise than to find sth with the stupid.

2. (= doprowadzić kogoś do klęski) bring sb to ruin, bring about sb's destruction; zgubiła ją zazdrość jealousy brought her to ruin.

1. (= zabłądzić) get lost, lose one's way; zgubił się w plątaninie ulic he got lost in the web of the streets.

2. (= stracić orientację w czymś) get mixed up l. confused; zgubić się w szczegółach get bogged down in details.

3. (= wzajemnie stracić się z oczu) lose the sight of each other; zgubić się w tłumie get lost in a crowd.

4. (= zostać zgubionym) get lost, be mislaid; gdzieś zgubiły się moje okulary my glasses are missing somewhere.

5. (= doprowadzić się do klęski) bring about l. engineer one's own destruction; zgubiła się przez swoją zazdrość jealousy caused her own destruction, jealousy lost her.

- źli ludzie evil a. bad people

- złe czyny misdeeds, misdoings

- złe traktowanie ill-treatment

- w złych zamiarach with evil intent

- złe towarzystwo bad company

- zła wola ill will, malice

- zły duch evil spirit

- mieć a. poczytywać coś komuś za złe to bear sb a grudge for sth

- nie życzę nikomu/jej (nic) złego I wish nobody any ill/I wish her no ill

- nie miałem nic złego na myśli I meant no harm

- nie widzę w tym nic złego I can’t see any harm in it

- nic złego się nie stało! no harm done!

- być na złej drodze przen. (w rozumowaniu, wnioskowaniu) to be on the wrong track; to be (way) off beam pot.

- jest bardzo złym dyrektorem he’s a really bad director

- cieszyć się złą sławą to be infamous

- ten hotel ma raczej złą markę the hotel is a rather disreputable place; the hotel has a bad rap US pot.

- w szkole miał same złe stopnie he got nothing but bad marks at school

- zła passa a run of bad luck

- złe przeczucie (a sense of) foreboding

- najgorszy dzień w moim życiu the blackest a. worst day in my life

- przyszły na nas/nich złe czasy we/they have hit upon hard times

- trapił ich zły los they were dogged by misfortune

- złe odżywianie a poor a. bad diet, malnutrition

- złe warunki mieszkaniowe poor housing

- złe warunki pogodowe poor weather conditions

- zły stan zdrowia ill health

- zły przewodnik ciepła/elektryczności a poor conductor of heat/electricity

- zła nawierzchnia a poor surface

- miała złą wymowę her pronunciation was bad

- to była zła decyzja it was a bad decision

- jej zły humor her bad temper

- być złym na kogoś za a. o coś to be angry with sb about a. over sth

- jesteś na mnie o coś zły? are you angry at me for some reason?

- jest w złym humorze a. nastroju he is in a bad mood

- jestem zły jak diabli pot. I’m angry as hell

- potrafił być nieznośny, ale nigdy nie usłyszał od mamy złego słowa sometimes he was unbearable, but he never heard a cross word from his mum

- spojrzał na nią złym wzrokiem he looked at her disapprovingly

- w złym guście in bad taste

- palenie tytoniu jest w złym tonie it isn’t considered good form to smoke

- namówić a. przywieść kogoś do złego to lead sb astray

- wyrządzić dużo złego to do much harm

- złe go opętało he is possessed by a demon a. the Devil

■ co gorsza what is worse

- na domiar złego to top it all, on top of all that

- siła złego na jednego the odds are against one;

- z dwojga złego the lesser evil, the lesser of two evils

- zła strona czegoś the disadvantage of sth

- mieć swoje dobre i złe strony to cut both ways, to have its advantages and disadvantages

- zła wiara Prawo mala fides, bad faith

- w złej wierze Prawo mala fide

- działać w złej wierze to act mala fide a. in bad faith

- nadużycie władzy w złej wierze a mala fide abuse of authority

- zły sen a nightmare

- zły wzrok a. złe spojrzenie the evil eye, a leering eye

- spojrzeć na kogoś złym okiem a. rzucić komuś złe spojrzenie to give sb the evil eye

- być w złej formie pot. (fizycznie) to be out of shape, to be unfit; (psychicznie) to be in low spirits

- sprowadzić kogoś na złą drogę to deprave sb, to lead sb astray

- zejść na złą drogę to become immoral

- urodzić się pod złą gwiazdą to be star-crossed książk.

- wymyślać (komuś) od najgorszych to call sb names

- zrobić sobie coś złego to attempt suicide

- nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło przysł. every cloud has a silver lining przysł.

- nie ma złej drogi do mojej niebogi przysł. all’s fair in love and war przysł.

- złego diabli nie biorą a. wezmą przysł. ≈ no disaster can befall a wicked person

- uwaga! zły pies! beware of the dog!

* * *

* * *

gorszy; źli

1. (= nieetyczny) evil, wicked; bad; ill; zły duch the evil one, devil, Satan; evil spirit; złe towarzystwo bad l. fast company; zła wola ill will; zła wiara prawn. bad faith, mala fides; działać w złej wierze zwł. prawn. act in bad faith; zły to ptak, co własne gniazdo kala it is a foolish bird that defiles l. soils its own nest, it is an ill bird that fouls its own nest.

2. (= rozgniewany) angry, cross; jestem zły na ciebie I am angry l. cross with you; uwaga! zły pies beware of the dog!; zły humor bad mood; patrzeć na kogoś l. coś złym okiem disapprove of sb l. sth.

3. (= niesumienny) poor; bad; zły ojciec bad father; zły robotnik poor worker; obym był złym prorokiem may I be wrong, I hope I am wrong; złej tanecznicy przeszkadza rąbek u spódnicy a bad workman (always) blames his tools, a bad writer blames his pen.

4. (= niekorzystny) unfavorable, bad; przedstawiać coś w złym świetle put l. present sth in an unfavorable light.

5. (= niepomyślny) bad, inauspicious; mam zły dzień I am having a bad day; mam dla ciebie złe wiadomości I have bad news for you; robić dobrą minę do złej gry put on a brave face; wymówić coś w złą godzinę jinx sth; urodzić się pod złą gwiazdą be born under a bad sign; tylko nie zrób sobie czegoś złego don't hurt yourself; mieć zły sen have a bad dream.

6. (= niewłaściwy) wrong, improper; bad; poor; mieć zły wzrok have poor eyesight; zły przewodnik fiz. bad conductor; zła pogoda bad weather; być w złej formie be in bad shape; znam cię jak zły szeląg l. grosz I know you very well; dobre wino nie jest złe żart. drinking good wine won't do you any harm; w złym guście in bad taste; złe traktowanie ill-treatment.

7. (= niezgodny z intencjami) wrong; idziesz w złym kierunku you're heading in a wrong direction; sprowadzić kogoś na złą drogę lead sb astray.

1. (= zły człowiek) bad person; złego diabli nie porwą the devil protects l. looks after his own, the devil's children have the devil's luck, naught is never in danger.

2. (= diabeł) the evil one, devil, Satan.

* * *

* * *

- am -asz

1. ( czyścić) ( podłogę) wash; (plamy, brud) wash off; zmywać naczynia wash up, wash the dishes; zmyć komuś głowę take sb to task, give sb a dressing down.

2. przen. (= naprawiać) wipe away.

3. (drogę, most) wash away.

1. (= dawać się usunąć) wash off.

2. pot. (= znikać) clear off; no to się zmywam I gotta be going.

* * *

1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.

2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.

3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.

4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.

5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?

• время

• период

• сезон

• точка

• цикл

• эпоха

• эра

* * *

время

godzina час

* * *

♂, Р. \czasu 1. время ň;

2. пора ž;

3. в знач, нареч. \czasет а) иногда;

4. в знач, нареч. \czasami иногда;

komu w drogę, temu \czas погов. пора идти (ехать)

+

2. рога 3 а), 4. niekiedy

* * *

м, P czasu

1) вре́мя n

2) пора́ ż

3) в знач. нареч. czasem

а) иногда́

б) случа́йно

4) в знач. нареч. czasami иногда́

•

- z czasem

- póki czas

• автострада

• дорога

• ипподром

• колея

• курс

• маршрут

• мостовая

• образ

• переезд

• поездка

• проезд

• проход

• путешествие

• путь

• след

• трасса

• тротуар

• улица

• улочка

• шоссе

* * *

1) дорога, путь

2) (podróż) поход, путь

3) (sposób postępowania) вид, порядок, путь, способ

4) (wyznaczona trasa) маршрут

techn. rozwora техн. дрога

* * *

♀ 1. дорога, путь ♂;

2. перен. путь ♂, способ ♂; порядок ♂;

● Droga Mleczna Млечный Путь;

б) тернистый путь;

* * *

1) доро́га, путь m

2) перен. путь m, спо́соб m; поря́док m

•

- Droga Mleczna

- droga krzyżowa

- rozbój na równej drodze

- komu w drogę, temu czas

• оснащать

• снарядить

• экипировать

* * *

\ekwipowaćny несов. экипировать, снаряжать;

* * *

• губить

• затерять

• лишать

• лишаться

• недослышать

• потерять

• проиграть

• проигрывать

• терять

• утерять

• утратить

* * *

1) (np. drogę) сбиваться (напр. с пути)

2) (np. liście, włosy) ронять

3) (tracić) терять

4) (doprowadzać do zguby) губить

* * *

\gubićony несов. 1. терять;

* * *

1) теря́ть

2) ( doprowadzać do zguby) губи́ть

•

- gubić drogę