vor+sich+(

I prp (statikanı bildirdikdə D; dinamikanı bildirdikdə A): qarşı, qabaq, əvvəl, yan, kimi şəklində tərcümə olunur; 5 Tage \vor seinem Urlaub məzuniyyətindən 5 gün qabaq (əvvəl); \vor allem, \vor allen Dingen hər şeydən əvvəl; nach wie \vor qabaqkı / əvvəlki kimi; er brummte etw. \vor sich hin o, burnunun altında nəsə mızıldadı; zehn Minuten \vor fünf beşə on dəqiqə qalmış; nicht \vor sieben (Uhr) saat yeddidən tez olmayaraq; ◊ Man soll den Tag nicht \vor dem Abend loben ata. söz. ≅ Arxı adda sonra “bərəkallah” de; Cücəni payızda sanayarlar; Er sieht den Wald \vor lauter Bäumen nicht ata. söz. ≅ Ağac dalında meşəni görmür; das Schiff geht \vor Anker dəniz. gəmi lövbər salır; \vor der Nase burnunun ucunda, lap yaxınında; II adv \vor! irəli!

vi (s) 1. getmək, yerimək; 2. çıxıb getmək (miniklə); 3. işə girmək; 4. keçmək (vaxt); auf Urlaub \geh(e)n məzuniyyətə çıxmaq; wie geht es Ihnen? necəsiniz?; so geht das nicht belə yaramaz; an die Arbeit \geh(e)n işə başlamaq; zu Bette \geh(e)n yatmağa getmək; in Stücke \geh(e)n sınmaq, qırılmaq; parça-parça olmaq; es geht um Leben und Tod bu, ölüm-dirim məsələsidir; vor sich \geh(e)n baş vermək; zu Grunde \geh(e)n məhv olmaq; zu Ende \geh(e)n qurtarmaq; in sich \geh(e)n peşman olmaq; fikrini toplamaq; verloren\geh(e)n məhv olmaq, özünü itirmək; über eine Frage mit sich zu Rate \geh(e)n bir məsələ üzərində fikirləşmək; sich \geh(e)n lassen özbaşınalıq etmək, boşalmaq; zəifləmək; \geh(e)n Sie doch! bəsdir!, kifayətdir!, yetər!; lassen Sie mich \geh(e)n! məni dinc buraxın!

vi mürgüləmək; ◊ vor sich hin \dösen dan. mürgüləmək

I vt: sein Leben \hinträumen bütün ömrünü xəyallarla keçirmək; II vi: vor sich \hinträumen fikirli olmaq

(sich) (G, vor D) utanmaq, tutulmaq (kimdənsə, nədənsə); er schämte sich in Grund und Boden o, utandığından az qaldı yerə girsin

(sich) və vimp (vor D) dan. qorxmaq

(sich) (vor D) əyilmək, təzim etmək; baş əymək (kiməsə)

(sich) (vor D) gizlənmək (kimdənsə); bir yerə girib gizlənmək

(sich) (vor D) baş endirmək, təzim etmək

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

vt 1. götürmək, almaq, qəbul etmək; j-n bei der Hand \nehmen kiminsə əlindən tutmaq; j-n beim Kragen \nehmen kiminsə yaxasından yapışmaq; j-n auf den Arm \nehmen 1) kimisə qucağına almaq / götürmək; məc. 2) kimisə araya qoymaq / ələ salmaq; j-n in Haft \nehmen kimisə həbs etmək; Platz \nehmen oturmaq, əyləşmək; an sich (A) \nehmen 1) özünə götürmək, mənimsəmək; 2) nəyisə gizlətmək; zu sich \nehmen 1) yemək (xörək və s.); 2) qəbul etmək; almaq (D kimdənsə); Arznei \nehmen dərman qəbul etmək, dərman içmək; für Ernst \nehmen ciddi qəbul etmək; im ganzen genommen ümumiyyətlə; xülasə; ein Ende \nehmen qurtarmaq; etw. in Angriff \nehmen nəyəsə başlamaq, nəyəsə girişmək; sich (A) in acht \nehmen özünü qorumaq; özünü gözləmək; kein Blatt vor den Mund \nehmen həqiqəti açıq (utanmadan) söyləmək; sich die (D) Freiheit \nehmen cürət etmək, ürək eləmək; özünə eyib bilməmək; sich (D) die Mühe \nehmen özünə əziyyət vermək; sich (D) Zeit \nehmen tələsməmək, bir işi arxayın görmək; \nehmen wir den Fall… fərz edək, tutaq (ki)…; \nehmen Sie es, wie Sie wollen necə istəyirsiniz düşünün; das nimmt mich Wunder bu məni təəccübləndirir

I vt 1. (an A) qoymaq (harayasa); oturtmaq; 2. tex. soba tikmək / quraşdırmaq; 3. mətb. yığmaq (şrifti); 4.: ein Gedicht in Musik \setzen şerə musiqi bəstələmək; j-n auf die Straße \setzen məc. kimisə küçəyə atmaq; j-n an die Luft \setzen, j-m den Stuhl vor die Tür \setzen kimisə evdən qovmaq; ans Land \setzen quruya çıxarmaq, düşürmək (gəmidən); sich (D) etw. in den Kopf \setzen nəyisə beyninə yeritmək; sich (D) ein Ziel \setzen qarşısına məqsəd qoymaq; j-m den roten Hahn aufs Dach \setzen məc. kiminsə evinə od vurmaq; j-n auf freien Fuß \setzen kimisə azadlığı buraxmaq; große Hoffnungen auf etw. \setzen nəyəsə böyük ümidlər bəsləmək; etw. aufs Spiel \setzen risk etmək, təhlükə altına qoymaq; in Bewegung \setzen hərəkətə gətirmək, işə salmaq; in Umlauf \setzen istifadəyə vermək; die Flagge \setzen bayrağı qaldırmaq; \setzen wir den Fall, daß … fərz edək ki…; II vi (s); das Pferd setzt über den Graben at xəndəyin üstündən hoppanır; III sich \setzen 1. oturmaq; 2. çəkmək; sich aufs hohe Roß \setzen özünü öymək, lovğalanmaq; sich auf die Hinterfüße \setzen tərslik etmək; şahə qalxmaq; in Freiheit \setzen azadlığa buraxmaq; sich mit j-m in Verbindung \setzen kimləsə əlaqəyə girmək; IV vimp: es setzt Hiebe dan. cəza olacaq, yaxşı kötək olacaq

I vt 1. saxlamaq; dayandırmaq; 2. əməl etmək; eine Festung \halten qalanı müdafiə etmək; Frieden \halten sülhü qorumaq; Maß \halten həddini bilmək; Ruhe \halten sakitliyi qorumaq; Schritt \halten mit j-m kimləsə ayaqlaşmaq; Ordnung \halten səliqəli saxlamaq; Wort \halten məc. sözünün üstündə durmaq; 3. eine Rede \halten nitq söyləmək; eine Vorlesung \halten mühazirə oxumaq; j-n beim Worte \halten kimisə sözündən tutmaq; eine Zeitung \halten qəzetə abunəçi olmaq; den Mund \halten dilini (ağzını) saxlamaq; 4. (für A) hesab etmək, saymaq; zənn etmək, güman etmək; j-n kurz \halten kiməsə sərbəstlik verməmək; II vi dayanmaq, saxlamaq; ein Auto hält vor dem Tor avtomobil darvazanın qarşısında dayanır; die Züge \halten hier 5 Minuten qatarlar burada 5 dəqiqə dayanır; auf etw. (A) \halten nəyəsə diqqət (əhəmiyyət) vermək; viel auf j-n / von j-m \halten kimisə çox dəyərləndirmək; III sich \halten 1. özünü saxlamaq (həmç. məc.); 2.: sich an j-n, etw. \halten kimdənsə, nədənsə yapışmaq; sich rechts \halten sağ tərəflə (tərəfdən) getmək; sich gut \halten 1) özünü yaxşı aparmaq; 2) yaxşı qalmaq (meyvə, çaxır və s.)

m (6) lövbər, löngər; \Anker werfen, vor \Anker gehen, sich vor \Anker legen lövbər atmaq (salmaq); vor \Anker liegen lövbərdə durmaq; die \Anker lichten lövbəri qaldırmaq; yola düşmək

f (11) 1. tərəf; böyür, yan; von der \Seite (her) yandan, yan tərəfdən; \Seitean\Seite yanyana; an jemandes \Seite gehen* / j-m zur \Seite gehen* 1) kimləsə yanaşı getmək / yerimək; 2) kimisə dəstəkləmək; ihm kann nichts an die \Seite gestellt werden ona bərabər ola bilməz; sich auf die \Seite legen böyrü üstə uzanmaq, yanını yerə vermək; sich auf die \Seite machen aradan çıxmaq, əkilmək; die Hände in die \Seiten stemmen əllərini belinə qoymaq; j-m zur \Seite stehen* kiməsə kömək etmək; sich vor Lachen die \Seiten halten* gülməkdən ölmək, gülməkdən axıb getmək; 2. səhifə; 3. tərəf (çəkişmədə, vuruşmada və s.); auf j-s \Seite sein kiminsə tərəfində olmaq; auf j-s \Seite treten* kiminsə tərəfinə keçmək; ◊ j-n auf die \Seite schaffen* kimisə aradan götürmək

I vt 1. gillətmək, diyirlətmək; 2. die Schuld auf einen anderen \wälzen təqsiri başqasının / özgənin üstünə atmaq; II sich \wälzen diyirlənmək, eşələnmək; von sich \wälzen özündən rədd etmək; sich vor Lachen \wälzen gülməkdən qəşş etmək

I vt 1. tullamaq, atmaq; ◊ Perlen vor die Säue \werfen eşşəyə zəfəran-plov təklif etmək; die Feinde über den Haufen \werfen düşməni mövqeyindən çıxartmaq; 2. doğmaq (heyvan); Junge \werfen balalamaq; II sich \werfen 1. (auf A) atılmaq (üzərinə); 2. tex. əyilmək, formasını dəyişmək; das Holz wirft sich taxta qabarır / əyilir; sich in die Brust \werfen məğrur şəkil almaq, sinəsinə döymək

I num səkkiz; es sind ihrer \acht onlar səkkiz adam idi; es schlägt \acht saat səkkizi vurur; es ist \acht saat səkkizdir; ein Viertel auf \acht, viertel \acht səkkizə 15 dəqiqə işləyir; halb \acht saat səkkizin yarısı; gegen \acht saat səkkizə qalır; nach \acht Tagen səkkiz gündən sonra; vor \acht Tagen səkkiz gün əvvəl

II: ausser \acht bleiben diqqətsiz qalmaq, diqqətdən kənarda qalmaq; etw. (ganz) ausser \acht lassen nəyisə (büsbütün) diqqətdən (nəzərdən) qaçırmaq; etw. in \acht nehmen nəyisə nəzərə almaq; sich vor jm, etw. (D) in \acht nehmen kimdənsə, nədənsə ehtiyatlanmaq, çəkinmək; Nimm dich in \acht! Özünü gözlə!

I a 1. uzun; 5 Meter \lang 5 metr uzunluğunda; 2. uzunmüddətli, uzunsürən; vor \langen Jahren çoxdan, uzaq keçmişdə; auf \lange / längere Zeit uzun vaxta, uzun müddətə; vor nicht \langer Zeit bir az bundan qabaq, bu günlərdə; ◊ mit \langen Zähnen essen həvəssiz / könülsüz yemək; \lange Finger machen / haben əliuzunluq etmək; II adv. uzun zaman; zwei Jahre lang iki il müddətində; ganze Wochen lang həftələrlə; mein Leben lang bütün ömrüm boyu; ◊ über kurz oder lang bu günsabah, gec-tez; sich des langen und breiten auslassen über etw. bir şey haqqında uzun-uzadı danışmaq

vt I qorxmaq, çəkinmək, ehtiyat etmək; II vi (vor D) hürkmək, diksinmək (kimdənsə, nədənsə); das Pferd scheute at hürkdü; III sich \scheuen (vor D) qorxmaq, hürkmək (nədənsə)