-
61 medius
mĕdĭus, a, um, adj. [Sanscr. madhya, the same; Gr. mesos; Angl. - Sax. midd; Germ. Mitte; cf. dimidius, meridies (medi-), etc.], that is in the middle or midst, mid, middle (class.).I.Adj.A.Lit.:2.terra complexa medium mundi locum,
Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. id. ib. 6, 17, 17:medium mundi locum petere,
id. Tusc. 5, 24, 69:versus aeque prima, et media, et extrema pars attenditur,
id. de Or. 3, 50, 192:ultimum, proximum, medium tempus,
id. Prov. Cons. 18, 43:in foro medio,
in the midst of the forum, Plaut. Curc. 4, 1, 14; Cic. Q. Fr. 2, 3, 6; cf.:medio foro,
in the open forum, Suet. Claud. 18 al.:in solio medius consedit,
sat in the middle, Ov. F. 3, 359; Verg. A. 7, 169:considit scopulo medius,
id. G. 4, 436:concilio medius sedebat,
Ov. M. 10, 144:ignes,
Verg. A. 12, 201:medio tempore,
in the meantime, meanwhile, Suet. Caes. 76: vinum novum, vetus, medium, i. e. neither old nor new, Varr. ap. Gell. 13, 31, 14:cum plenus fluctu medius foret alveus,
full to the middle, Juv. 12, 30.—With dat.:Peloponnesii Megaram, mediam Corintho Athenisque urbem, condidere,
midway between Corinth and Athens, Vell. 1, 2, 4.—With abl.:si medius Polluce et Castore ponar,
between, Ov. Am. 2, 16, 13.—With inter:cum inter bellum et pacem medium nihil sit,
there is no medium, no middle course between, Cic. Phil. 8, 1, 4:inter quos numeros duo medii inveniuntur (sc. numeri),
Mart. Cap. 7, § 737.—With gen.:locus medius regionum earum,
half-way between, Caes. B. G. 4, 19:locus medius juguli summique lacerti,
between, Ov. M. 6, 409; 5, 564:et medius juvenum ibat,
id. F. 5, 67:medius silentūm,
Stat. Th. 4, 683.—With ex:medius ex tribus,
Sall. J. 11, 3:medium arripere aliquem,
to seize one by the middle, around the body, Ter. Ad. 3, 2, 18:juvenem medium complectitur,
Liv. 23, 9, 9:Alcides medium tenuit,
held him fast by the middle, Luc. 4, 652:medium ostendere unguem,
to point with the middle finger, Juv. 10, 53.—Transf., half (ante- and postclass.):B.hieme demunt cibum medium,
half their food, Varr. R. R. 3, 7, 9:scrupulum croci,
Pall. Jan. 18: aurum... Italicis totum, medium provincialibus reddidit, Capitol. Anton. Pius, 4 fin. —Trop., of the middle, not very great or small, middling, medial, moderate.1.Of age:2.aetatis mediae vir,
of middle age, Phaedr. 2, 2, 3.—Of plans, purposes, etc.:3.nihil medium, nec spem nec curam, sed immensa omnia volventes animo,
Liv. 2, 49, 5:medium quiddam tenere,
Plin. Ep. 4, 9, 9.—Of intellect:4.eloquentiā medius,
middling, tolerable, Vell. 2, 29, 2:ingenium,
moderate, Tac. H. 1, 49.—Undetermined, undecided:5.medios esse,
i. e. neutral, Cic. Att. 10, 8, 4:medium se gerere,
Liv. 2, 27:se dubium mediumque partibus praestitit,
Vell. 2, 21, 1; cf.:responsum,
indefinite, ambiguous, Liv. 39, 39: vocabula, that can be taken in a good or bad sense, ambiguous, Gell. 12, 9, 1. —Indifferent, not imperative: officium, a duty which is not distinctly enjoined by the moral law, but is sustained by preponderant reasoning:6.medium officium id esse dicunt (Graeci) quod cur factum sit, ratio probabilis reddi possit,
Cic. Off. 1, 3, 8; cf.:ex quo intellegitur, officium medium quiddam esse, quod neque in bonis ponatur neque in contrariis,
id. Fin. 3, 17, 58; cf.sqq. and Madv. ad loc.: artes,
which in themselves are neither good nor bad, indifferent, Quint. 2, 20, 1.—Intermediate:7.medium erat in Anco ingenium, et Numae et Romuli memor,
of a middle kind, resembling each in some degree, Liv. 1, 32, 4:nihil habet ista res (actoris) medium, sed aut lacrimas meretur aut risum,
Quint. 6, 1, 45:ille jam paene medius adfectus est ex amoribus et desideriis amicorum,
Quint. 6, 2, 17.—Hence, as subst.: mĕdĭus, i, m., one who stands or comes between, a mediator:medium sese offert,
as a mediator, Verg. A. 7, 536:pacator mediusque Syphax,
Sil. 16, 222:pacis eras mediusque belli,
arbiter, Hor. C. 2, 19, 28; cf.:nunc mediis subeant irrita verba deis,
oaths in which the gods were called upon to be mediators, Ov. R. Am. 678.—Central, with ex or in:II. A.ex factione media consul,
fully committed to it, Sall. H. 3, 61, 8;so (nearly = intimus), viros fortīs et magnanimos eosdem bonos et simplicīs... esse volumus: quae sunt ex media laude justititiae,
these qualities are clearly among those which make uprightness praiseworthy, Cic. Off. 1, 19, 63:partitiones oratoriae, quae e media illa nostra Academia effloruerunt,
id. Part. Or. 40, 139:ingressio e media philosophia repetita est,
id. Or. 3, 11; id. Leg. 2, 21, 53:in medio maerore et dolore,
id. Tusc. 4, 29, 63; id. Q. Fr. 2, 15, 1:in media dimicatione,
the hottest of the fight, Suet. Aug. 10; cf.:in medio ardore certaminis,
Curt. 8, 4, 27:in media solitudine,
the most profound, Sen. Brev. Vit. 12, 2:in mediis divitiis,
in abundant wealth, id. Vit. Beat. 26, 1:in medio robore virium,
Liv. 28, 35, 6:in medio ardore belli,
id. 24, 45, 4:in media reipublicae luce,
the full blaze of public life, Quint. 1, 2, 18:media inter pocula,
Juv. 8, 217.—Hence,Lit.1.Of space (very rare in Cic.):2.in medio aedium sedens,
Liv. 1, 57, 9:maris,
id. 31, 45, 11; for which, without in, medio aedium eburneis sellis sedere, id. 5, 41, 2:medio viae ponere,
id. 37, 13, 10:in agmine in primis modo, modo in postremis, saepe in medio adesse,
Sall. J. 45, 2; for which, without in, medio sextam legionem constituit, Tac. A. 13, 38:medio montium porrigitur planities,
id. ib. 1, 64:medio stans hostia ad aras,
Verg. G. 3, 486:medio tutissimus ibis,
Ov. M. 2, 137:in medium geminos immani pondere caestus Projecit,
Verg. A. 5, 401:in medium sarcinas coniciunt,
Liv. 10, 36, 1; 13:equitatus consulem in medium acceptum, armis protegens, in castra reduxit,
id. 21, 46, 9.— Trop.:tamquam arbiter honorarius medium ferire voluisse,
to cut through the middle, Cic. Fat. 17, 39:intacta invidiā media sunt, ad summa ferme tendit,
Liv. 45, 35.—Of time:B.diei,
Liv. 27, 48:medio temporis,
in the meantime, meanwhile, Tac. A. 13, 28; cf.:nec longum in medio tempus, cum,
the interval, Verg. A. 9, 395; Ov. M. 4, 167; Plin. Ep. 7, 27, 13.—Transf.1.The midst of all, the presence of all, the public, the community (class.):2.in medio omnibus palma est posita, qui artem tractant musicam,
lies open to all, Ter. Phorm. prol. 16:tabulae sunt in medio,
Cic. Verr. 2, 2, 42, § 104:rem totam in medio ponere,
publicly, id. ib. 2, 1, 11, §29: ponam in medio sententias philosophorum,
id. N. D. 1, 6, 13:dicendi ratio in medio posita,
lies open to all, id. de Or. 1, 3, 12:rem in medium proferre,
to publish, make known, id. Fam. 15, 27, 6: vocare in medium, before the public, before a public tribunal:rem in medium vocare coeperunt,
id. Clu. 28, 77:in medio relinquere,
to leave it to the public, leave it undecided, id. Cael. 20, 48; Sall. C. 19, 16: pellere e medio, to expel, reject, Enn. ap. Cic. Mur. 14, 30 (Ann. v. 272 Vahl.); Cic. Off. 3, 8, 37:cum jacentia verba sustulimus e medio,
adopt words from the people, common words, id. de Or. 3, 45, 177; cf.: munda sed e medio consuetaque verba puellae Scribite, Ov. A. A. 3, 479: tollere de medio, to do away with, abolish:litteras,
Cic. Verr. 2, 2, 71, § 176: tollere de medio, to put out of the way, cut off, destroy:hominem,
id. Rosc. Am. 7, 20:de medio removere,
to put out of sight, id. ib. 8, 23: e medio excedere or abire, to leave the world, to die:e medio excessit,
she is dead, Ter. Phorm. 5, 7, 74:ea mortem obiit, e medio abiit,
id. ib. 5, 8, 30:tollite lumen e medio,
Juv. 9, 106: recedere de medio, to go away, retire, withdraw:cur te mihi offers? recede de medio,
Cic. Rosc. Am. 38, 112:in medio esse,
to be present, Ter. Ad. 3, 5, 32:in medium venire or procedere,
to appear, come forward, show one's self in public, Cic. Verr. 2, 2, 71, § 175: in medium, before the public, for the public, for the community:communes utilitates in medium afferre,
id. Off. 1, 7, 22:consulere in medium,
to care for the public good, for the good of all, Verg. A. 11, 335;so opp. separantem suas res a publicis,
Liv. 24, 22, 14 sq.; 26, 12, 7:quaerere,
to make acquisitions for the use of all, Verg. G. 1, 127: cedere, to fall or devolve to the community, Tac. H. 4, 64:conferre laudem,
i. e. so that all may have a share of it, Liv. 6, 6:dare,
to communicate for the use of all, Ov. M. 15, 66:in medium conferre, in gaming,
to put down, put in the pool, Suet. Aug. 71: in medio, for sub dio, in the open air:scorpios fugari posse, si aliqui ex eis urantur in medio,
Pall. 1, 35, 12.—A half (ante-class. and post-Aug.):III.scillae medium conterunt cum aqua,
Varr. R. R. 2, 7:scrobem ad medium completo,
Col. Arb. 4, 5.—Hence,Adv.: mĕdĭē, in the middle, in a middling degree, moderately, tolerably (except once in Tac. only post-class.):2.qui noluerant medie,
kept quiet, remained neutral, Tac. H. 1, 19:nec plane optimi, nec oppido deterrimi sunt, sed quasi medie morati,
App. Dogm. Plat. 2, p. 22, 23; Eutr. 7, 13; Lact. 6, 15 fin.:ortus medie humilis,
Aur. Vict. Caes. 20.—Indefinitely, Ambros. in Luc. 8, 17, 34. -
62 счет
ratio [onis, f]; ratio(nes)• содержать на (за) свой счет suo sumptu alere
• на общественный счет sumptu publico
• сводить счеты с кем-л. vocare aliquem ad calculos
• вести счет малейшим услугам, оказанным другу vocare amicitiam ad calculos
• счет расходов tabulae [codex] expensi
• вести счет приходов и расходов tabulas conficere
• по счетам причитается эта сумма pecunia debetur in tabulis
-
63 comitiatus
comitiātus, ūs m. [ comitium ]народное собрание (ad comitiatum vocare Vr; comitiatum dimittere C) -
64 communis
commūnis, e [одного корня с munus ]1) общий (causa, opinio C; jus gentium Nep)usus c. aquarum est O — вода есть общее достояниеcommune est, quod natura optimum fecit Pt — всё лучшее в природе принадлежит всем вместеverbum commune AG — глагол общего залога (отложительный, имеющий то действительное, то страдательное значение)genus commune грам. — общий род ( мужской и женский)syllaba c. (или anceps) грам. — обоюдный слог (т. е. то долгий, то краткий)c. hominum infir mitas C — общий (всем) людям недугparies domui utrique c. Q — общая у обоих домов стенаaliquid cum clique commune habere C etc. — иметь что-л. общее с кем-л.locus c. Pl — преисподняя (царство мёртвых, Sen публичный дом)2) обыкновенный, обычный, общеупотребительный, общепринятый ( salutatio C)vita c. C — повседневная жизньvitae c. ignarus C — не знающий жизни (не умеющий жить)sensus c. C — здравый смыслmors c. Eutr — естественная смертьmimus c. C — популярный актёрin commune — на общую пользу, для всеобщего употребления, для всех (laborare Q; conferre C; consultare T), сообща ( omnia possidere Lact), вообще, в общем и целом ( disputare O) или на равных началах( vocare honores L)3) общительный, доступный, обходительный, ласковый (omnibus C и circa omnes Eutr; infīmis Nep; erga aliquem C)4) нечистый (communibus manibus, id est non lotis, manducare panes Vlg) -
65 computatio
computātio, ōnis f. [ computo ]1) счёт, расчётaliquem ad computationeui vocare PJ — требовать от кого-л. отчёта2) расчётливость, мелочность PMc. sordida Sen — скаредность -
66 consuesco
cōn-suēsco, suēvi, suētum, ere1)а) привыкать, иметь привычку (facere aliquid Vr, Cs etc.; alicui rei или ad aliquid PJ, Q etc.)adeo in tenĕris c. multum est V — так велика сила первых (ранних) привычекaliquid, quo non consuevimus uti Lcr — нечто непривычное для насc. cum aliquo Ter, Pl — сойтись (сблизиться, сдружиться) с кем-лб) pf.consuevi ( = soleo) имею обыкновение ( consuĕtus gallus aurōram vocare Lcr)quod accidĕre consuēvit C и sicuti fieri consuevit Sl — как принято, как обыкновенно делается (бывает)c. juvencum aratro Col — приучить молодого быка к плугу -
67 conventio
1) сближение, встреча ( amor concupiecentia conventionis est Boët)2) (= contio) народное собрание (ad conventionem vocare, ire Vr)3) соглашение, договор, сделка L, PJ, Tin manum (viri) c. G — переход под власть мужа, т. е. выход замуж (по чисто римскому обычаю, в порядке confarreatio, coëmptio или usus)4) вызов в суд или привлечение к судебной ответственности Dig, CJ -
68 cras
crās adv.1) завтраc. mane Ter — завтра утромc. aliquem vocare M — позвать (пригласить) кого-л. на завтраsecundum c. Vlg — послезавтраc. hesternum Pers — завтрашний день, который стал уже вчерашним2) перен. в будущем, впоследствииspes fore c. semper ait melius Tib — надежда всегда твердит, что в будущем будет лучшеnec quod fuimusve sumusve c. erimus O — тем, чем мы были и чем являемся, в дальнейшем (уже) не будем -
69 crimen
crīmen, inis n. [одного корня с cerno ]1) обвинение, упрёк (c. falsum C)c. maleficii (proditionis) C — обвинение в преступлении (в измене)c. meum C — обвинение, предъявленное мною или мнеcrimina alicujus L, Nep — выдвинутые кем-л. обвиненияc. in aliquem L — обвинение, предъявленное кому-л.alicui c. alicujus rei inferre C и in aliquem c. intendere L — обвинять кого-л. в чём-л.in c. vocare C (adducere PM) — обвинятьin c. vocari Nep (venire Ter) или esse in crimine C — быть обвиняемымnavale c. C — преступление по отношению к флотуfingere alicui c. alicujus rei C — ложно обвинить кого-л. в чём-л.ubi est c.? C — на чём основывается обвинение?2) обвиняемый, преступник (causa, c. caputque malorum V; posteritatis c. esse O)3) вина, проступок, грех, преступление (fateri c. Su)crimini dare alicui aliquid C — ставить (вменять) кому-л. что-л. в винуfacti c. habere J — действительно совершить преступление4) прелюбодеяние (crimine creatus, sc. Alcides O; aliquem de crimine procreare Sil)5) недостаток, вред ( crimina brassicae PM) -
70 dubium
ī n. [ dubius ]1) сомнениеin dubio ponere aliquid C etc. — считать что-л. сомнительнымnunquam mihi d. fuit de aliquā re C — у меня никогда не было сомнения насчёт чего-л.in d. vocare (revocare) C — делать сомнительным, подвергать сомнению2) критическое положение, опасность (esse in dubio, in d. venire Ter, C etc.)in. d. devocare Cs — подвергнуть опасности -
71 eventum
ēventum, ī n. [ evenio ]1) событие, происшествие ( memoria eventorum C)2) исход, результат ( ex evento existimare C) -
72 forinsecus
adv. [ foris + secus ]1) извне, снаружи Col, Lact, Sid2) наружу, вон, из дому (aliquem f. vocare Sol и abjicere Ap) -
73 intro
I intrō adv. [из intero sc. loco]1)а) внутрь (i. ire Pl; i. aliquem vocare L)i. me Pl — ко мне (домой)б) сюда! (vinum i.! Pt)2) внутри Cato, PallII intro, āvī, ātum, āre1)а) входить, вступать, въезжать (i. regnum, limen C; urbem QC; portum V или in portum L; muros V; triclinium Pt; реже с dat.: ponto Sil; saeptis et turribus St)i. culpam (v. l.) PS — становиться соучастником преступленияб) проходить, проникать (terrain per foramina Sen; intra praesidia Cs)2) вникать, углубляться ( in rerum naturam C)3) нападать (i. hostem St)4) пронзать (i. aprum M) -
74 jus
I jūs, jūris n. (арх. Cato, Pl gen. pl. jurum) [ jussum от jubeo]1) право, справедливость (jus est voluntas suum cuique tribuens CJ); совокупность законов, система правил человеческого общежития ( principia juris C)j. ac fas C etc. — право писаное и неписаноеcontra j. fasque C — вопреки закону и долгу (совести)j. bonumque C — право и справедливостьj. (jura) et leges Pl.C etc. — законодательствоjura dare (pondĕre, statuĕre) C, Dig etc. — устанавливать законы, законодательствоватьj. civīle C — гражданское правоj. publĭcum C — публичное право (государственное и уголовное)j. naturale Dig или j. humanum( hominum) C — естественное правоj. gentium C — международное правоj. divinum C — религиозные законы, сакральное правоj. consuetudinis C — обычное правоsummum j. C — строгость (буква) закона ( summo jure agĕre cum aliquo C)j. dicĕre (dare, reddĕre) C etc. — творить суд, разбирать дело, судитьj. (de jure) respondēre (promĕre) C — давать юридическое заключение2) право, предоставляемая законом возможность, правоспособность (j. adoptionis C; j. testamenti faciendi Dig); политические (гражданские) права (Siculorum, Quiritium, G)j. est (ut) C — можно, разрешается или надлежит по законуj. fasque est Pl — можно и должноoptĭmo jure C (jure merĭtōque C, justo jure C, L, meo, tuo, sup jure C etc.) — с полным правомj. alicujus rei C etc. — притязание (претензия) на что-л.перен. dare j. lacrīmis Sen — дать волю слезам3) преимущество, привилегия, особое право (j. princĭpis Su)j. metallorum Su — преимущественное право на устройство рудниковtrium liberorum j. Sen ap. Lact, PJ — привилегии тех, у кого трое (или более) сыновейj. datum scelĕri Lcn — узаконенное преступление4) властьaliquem proprii juris facĕre Just — сделать кого-л. самостоятельным (дать независимость)aliquem sui juris facere VP — подчинить себе кого-л.esse sub jure alicujus L — быть в чьей-л. власти5) суд, судилище (in j. ire Ter и adire C; in j. vocare G)II jūs, jūris n.1) похлёбка, суп или подливка (jus anserīnum CC; multa jura confundere Pl)j. Verrīnum C (игра слов) — Верресова законность (см. jus I) и суп из свинины (см. verres кабан) -
75 libertas
lībertās, ātis f. [ liber I \]1) свобода, воля (l. civitatis C; defendere libertatem C; dare alicui libertatem Just)in libertatem vindicare C, Sl — отпускать на волю, освобождатьl. caeli Q — открытое место, широкий простор2) право (alicui libertatem dare, ut quod velit faciat C; l. muliĕris C)l. Romana C etc. — права и преимущества римского гражданина3) вольность, самостоятельность, независимость (L Brutus, condĭtor Romanae libertatis L)4) влечение к свободе, свободолюбие (innata l. C)5) прямота, бесстрашие, смелость ( ingenii Sl)6) распущенность, разнузданность (nimia l. in aduiescentiā C); развязность ( multā cum libertate dicere C) -
76 lux
lūx, lūcis f. (редко m.)1) свет, освещение, сияние (solis C etc.; lychnorum C); поэт. светило, светоч ( mundi C)2) блеск, сверкание (ferri St; aēnea V; zmaragdi Lcr)3) ясность, очевидность, широкая гласность, известность ( lucem vitare C)4) слава, украшение, цвет, светоч ( orbis terrarum C)5) помощь, утешение, спасение (l. affulsit civitati L; afferre rei publicae lucem C)6) дневной (солнечный) свет, деньprimā luce Cs — на рассветеluce ortā C и luce clarā Pt — когда рассвелоin lucem V, H — до рассветаpalam luce и lucī palam C — средь бела дняl. natalis O — день рождения7) жизньluce carentes V — умершие8) поэт. зрение -
77 pars
partis (изредка acc. im, abl. ī) f.1) часть (corporis, urbis C; civium Cs; diei Nep; de nobis, ex illis C)parte PM etc. и in parte Q — частью, отчастиmajor p. C — большая часть, большинствоdimidia p. C, Sl etc. — половинаtertia p. Cs — одна третьduae partes C — две третиtres partes Cs — три четвертиnovem partes Sl, Nep — девять десятыхmultis partibus C — во много раз, гораздоpartes facere C — делитьpartem facere Dig — составлять или получать частьpartes rei C — подробности, деталиmagnam (bonam) partem или magna (ex) parte Lcr, C, L etc. — в значительной частиex (in) parte C, Cs etc. — частью, частичноaliquā (ex) parte C, PJ — в некоторой части или в известном отношенииnullā (ex) parte O, Q — ни в какой степени, нисколькоnon minimam partem Lcr — не в малой степени или совсем нередкоdecem partes dicere Pt — уметь делить (числа) на десять, т. е. усвоить начатки арифметики2) участие, доляin parte alicujus rei esse L — принимать участие в чём-л.partem habere in (ex) aliquā rē C — быть участником чего-л.plus quam pro parte laborare O — работать больше положенного (т. е. изо всех сил)3) область, край (pagi partesque Cs; partes orientis C)in utramque partem или ab (ex) utraque parte Cs etc. — справа и слеваomnibus (in) partibus C, Cs etc. — везде, повсюдуquā ex parte? C — с какой стороны?, где?in eā parte C — тамquam in partem C — кудаin eam partem C — туда, перен. в том смысле (что) или с тем (чтобы)5) отношениеomni (ex) parte, in omnes partes C, omnibus partibus C , Cs или in (ab) omni parte C, O, L, H — во всех отношениях, совершенно, всецелоin utramque partem C etc. — в обоих случаяхnullam in partem C etc. — ни в каком отношенииin utramque partem (или in contrarias partes) disputare C — спорить за и против6) вид, род, раздел7) преим. pl. партия (partes optimatium et popularium C; partes Sullanae Nep)a parte alicujus esse C, Sl — быть на чьей-л. сторонеnullīus (neutrīus) partis esse (или se in nullam partem movere) C — быть нейтральным8) pl. театр. рольprimae partes Ter, C — главная рольalicujus partes agere C — играть чью-л. рольvocare ad partes aliquem J — выводить (изображать) кого-л. в литературном произведении9) pl. должность, обязанность, задача, долг ( partes imperatoriae C)defensionis partes suscipere (sibi sumere, obtinēre) C — взять на себя обязанности защитникаres est mearum partium или meae sunt partes C — это относится к моим обязанностям10) участник (Consus, p. ingens belli V)11) член ( partes corporis Sl)pars obscena( partes obscenae) O и naturae partes Ph — genitalia -
78 particulatim
particulātim [ particula ]1) по частям (summatim, non p. narrare rhH.); по кускам ( aliquem excarnificare Sen)2) порознь; в отдельности (loca p. vocare Vr) -
79 pileus
pīleus, ī m. и pīleum, ī n.servos ad pileum vocare L — призывать рабов к восстанию, обещая им свободу2) защитник, оплот ( pileum meum Pt)3) анат. сорочка (оболочка на голове новорождённого) Lampr -
80 quaestio
ōnis f. [ quaero ]1) поиски, разыскивание ( esse alicui quaestioni или in quaestione Pl)2) расспрашивание, опрос ( quaestionem habere ex servis L); допрос ( captivorum Cs)3) исследование, рассмотрение ( sententiarum C)in quaestionem vocare C — подвергнуть исследованию, исследоватьres versatur in quaestione (magna q. est) C — это большой вопрос (нуждающийся в рассмотрении)4) судебное расследование, следствиеconstituere (instituere) quaestionem de aliquā re C — назначать следствие по какому-л. делу5) pl. показания (на следствии) ( quaestiones deferre C)quaestiones perpetuae C — постоянный уголовный суд (под председательством претора; при Цицероне их было восемь по различным категориям преступлений)7) предмет исследования, тема, вопрос, проблема (perdifficilis est q. de natura deorum C; ponere quaestionem C)q. infinita C — общий (отвлечённый) вопросq. definita C — частный (конкретный) вопрос8) судейская коллегия, суд ( quaestionem ad clementiam transferre VM)
См. также в других словарях:
VOCARE — sollenne vocabulum. Seneca, Oedipô, v. 304. In vota superos voce sollenni voca. Proprie orare est Deos, ut suscipiant, quae illis vovemus, nosque votorum compotes faciant. Virg. l. 7. Aen. v. 471. Divosque in vota vocavit. Et, l. 12. Aen. v. 780 … Hofmann J. Lexicon universale
vocare — vo·cà·re v.tr. (io vòco) OB chiamare, nominare | invocare {{line}} {{/line}} DATA: sec. XIII. ETIMO: dal lat. vōcāre … Dizionario italiano
vocare — To call; to summon … Ballentine's law dictionary
vocare ad curiam — /vowkeriy aed kyuriyam/ In feudal law, to summon to court … Black's law dictionary
in ius vocare — index implead Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
ad curiam vocare — /aed kyuriyam vowkeriy/ To summon to court … Black's law dictionary
in jus vocare — /in jas vowkeriy/ To call, cite, or summon to court. In jus vocando, summoning to court … Black's law dictionary
jurare est Deum in testem vocare, et est actus divini cultus — /jareriy est diyam in testam vakeriy et est ffiktas davaynay kaltas/ To swear is to call God to witness, and is an act of religion … Black's law dictionary
ad curiam vocare — /aed kyuriyam vowkeriy/ To summon to court … Black's law dictionary
in jus vocare — /in jas vowkeriy/ To call, cite, or summon to court. In jus vocando, summoning to court … Black's law dictionary
jurare est Deum in testem vocare, et est actus divini cultus — /jareriy est diyam in testam vakeriy et est ffiktas davaynay kaltas/ To swear is to call God to witness, and is an act of religion … Black's law dictionary