Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

vérmes

  • 61 exsisto

    ex-sisto or existo, stĭti, stĭtum, 3, v. n. ( act. August. Civ. D. 14, 13), to step out or forth, to come forth, emerge, appear (very freq. and class.).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    e latebris,

    Liv. 25, 21, 3:

    ab inferis,

    Cic. Verr. 2, 1, 37, § 94; Liv. 39, 37, 3:

    anguem ab ara exstitisse,

    Cic. Div. 2, 80 fin.; cf.: vocem ab aede Junonis ex arce exstitisse (shortly before: voces ex occulto missae; and:

    exaudita vox est a luco Vestae),

    id. ib. 1, 45, 101:

    est bos cervi figura, cujus a media fronte inter aures unum cornu exsistit excelsius,

    Caes. B. G. 6, 26, 1:

    submersus equus voraginibus non exstitit,

    Cic. Div. 1, 33, 73; cf. id. Verr. 2, 4, 48, § 107:

    nympha gurgite medio,

    Ov. M. 5, 413:

    hoc vero occultum, intestinum ac domesticum malum, non modo non exsistit, verum, etc.,

    does not come to light, Cic. Verr. 2, 1, 15, § 39.—
    B.
    In partic., with the accessory notion of originating, to spring, proceed, arise, become:

    vermes de stercore,

    Lucr. 2, 871:

    quae a bruma sata sunt, quadragesimo die vix exsistunt,

    Varr. R. R. 1, 34, 1:

    ut si qui dentes et pubertatem natura dicat exsistere, ipsum autem hominem, cui ea exsistant, non constare natura, non intelligat, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33 fin.:

    ex hac nimia licentia ait ille, ut ex stirpe quadam, exsistere et quasi nasci tyrannum,

    id. Rep. 1, 44; id. Off. 2, 23, 80; cf.:

    ex luxuria exsistat avaritia necesse est,

    id. Rosc. Am. 27, 75;

    ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio,

    id. Rep. 1, 45:

    ut plerumque in calamitate ex amicis inimici exsistunt,

    Caes. B. C. 3, 104, 1;

    for which: videtisne igitur, ut de rege dominus exstiterit? etc.,

    Cic. Rep. 2, 26:

    ex quo exsistit id civitatis genus,

    id. ib. 3, 14:

    hujus ex uberrimis sermonibus exstiterunt doctissimi viri,

    id. Brut. 8, 31; cf. id. Or. 3, 12:

    ex qua (disserendi ratione) summa utilitas exsistit,

    id. Tusc. 5, 25, 72:

    sermo admirantium, unde hoc philosophandi nobis subito studium exstitisset,

    id. N. D. 1, 3, 6:

    exsistit hoc loco quaestio subdifficilis,

    id. Lael. 19, 67:

    magna inter eos exsistit controversia,

    Caes. B. G. 5, 28, 2:

    poëtam bonum neminem sine inflammatione animorum exsistere posse,

    Cic. de Or. 2, 46 fin.: exsistit illud, ut, etc., it ensues, follows, that, etc., id. Fin. 5, 23, 67; cf.:

    ex quo exsistet, ut de nihilo quippiam fiat,

    id. Fat. 9, 18.
    II.
    Transf., to be visible or manifest in any manner, to exist, to be:

    ut in corporibus magnae dissimilitudines sunt, sic in animis exsistunt majores etiam varietates,

    Cic. Off. 1, 30, 107:

    idque in maximis ingeniis exstitit maxime et apparet facillime,

    id. Tusc. 1, 15, 33:

    si exstitisset in rege fides,

    id. Rab. Post. 1, 1:

    cujus magnae exstiterunt res bellicae,

    id. Rep. 2, 17:

    illa pars animi, in qua irarum exsistit ardor,

    id. Div. 1, 29, 61:

    si quando aliquod officium exstitit amici in periculis adeundis,

    id. Lael. 7, 24 et saep.:

    neque ullum ingenium tantum exstitisse dicebat, ut, etc.,

    Cic. Rep. 2, 1; cf.:

    talem vero exsistere eloquentiam, qualis fuit in Crasso, etc.,

    id. de Or. 2, 2, 6;

    nisi Ilias illa exstitisset,

    id. Arch. 10, 24:

    cujus ego dignitatis ab adolescentia fautor, in praetura autem et in consulatu adjutor etiam exstitissem,

    id. Fam. 1, 9, 11; cf.:

    his de causis ego huic causae patronus exstiti,

    id. Rosc. Am. 2, 5:

    timeo, ne in eum exsistam crudelior,

    id. Att. 10, 11, 3:

    sic insulsi exstiterunt, ut, etc.,

    id. de Or. 2, 54, 217.

    Lewis & Short latin dictionary > exsisto

  • 62 exspiro

    ex-spīro ( expīro), āvi, ātum, 1, v. a. and n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. and Caes.).
    I.
    Act., to breathe out, to emit, to blow out, to exhale, give out: animam pulmonibus, Lucil. ap. Non. 38, 27:

    animam medios in ignes,

    Ov. M. 5, 106:

    auras,

    id. ib. 3, 121:

    flumen sanguinis de pectore,

    Lucr. 2, 354; cf.:

    flammas pectore,

    Verg. A. 1, 44:

    odorem de corpore,

    Lucr. 4, 124:

    sonos per saxa (unda),

    Sil. 9, 285:

    colorem (uniones),

    Plin. 9, 35, 56, § 115.—
    B.
    Poet. transf.:

    cadavera vermes,

    i. e. send forth, produce, Lucr. 3, 720:

    silva comas tollit fructumque exspirat in umbras,

    i. e. spreads out into foliage, Stat. S. 5, 2, 70.—
    C.
    Exspirare animam, to expire, die, Gell. 3, 15 init.
    II.
    Neutr.
    A.
    To rush forth, come forth, be exhaled.
    1.
    Lit.:

    per fauces montis ut Aetnae Exspirent ignes,

    Lucr. 6, 640:

    ignis foras (with exire in auras),

    id. 6, 886:

    vis fera ventorum,

    Ov. M. 15, 300:

    halitus Averni,

    Val. Fl. 4, 493:

    unguenta,

    evaporate, Plin. 13, 3, 4, § 20: vis, Lucil. ap. Non. 38, 30.—
    * 2.
    Trop.:

    irae pectoris exspirantes,

    Cat. 64, 194.—
    B. I.
    Lit.:

    ut per singulos artus exspiraret,

    Sall. H. 1, 30 Dietsch.:

    atram tundit humum exspirans,

    Verg. A. 10, 731:

    ubi perire jussus exspiravero,

    Hor. Epod. 5, 91:

    inter primam curationem exspiravit,

    Liv. 2, 20, 9:

    inter verbera et vincula,

    id. 28, 19, 12:

    extremus exspirantis hiatus,

    Quint. 6, 2, 31; 9, 2, 73; Sen. Ep. 99, 27; Curt. 3, 5, 4; Suet. Tib. 21; id. Claud. 23; Val. Max. 4, 5, 6; Plin. 7, 36, 36, § 122.— Pass. impers.:

    quoniam membranā cerebri incisā statim exspiretur,

    Plin. 11, 37, 67, § 178:

    exspiravit aper dentibus apri,

    Juv. 15, 162.—
    2.
    Trop., to expire, perish, come to an end, cease:

    si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat,

    Liv. 28, 28, 11:

    libertate jam exspirante,

    Plin. Pan. 57, 4:

    ne res publica exspiraret,

    Val. Max. 3, 2, 18:

    criminis causa exspirat,

    becomes extinct, ceases, Dig. 48, 17, 1 fin.; 24, 3, 19:

    prior obligatio,

    ib. 45, 1, 58.

    Lewis & Short latin dictionary > exspiro

  • 63 molle

    mollis, e, adj. [Gr. malakos, amalos, môlus; cf. blêchros, perh. Lat. mulier (mollior)], easily movable, pliant, flexible, supple; soft, tender, delicate, gentle, mild, pleasant (class.; syn.: tener, facilis, flexibilis, lentus).
    I.
    Lit.:

    mollis juncus,

    Verg. E. 2, 72:

    comam mollis... hyacinthi,

    id. G. 4, 137:

    aurum,

    flexible, id. A. 10, 818:

    tiliae,

    Ov. M. 10, 92:

    crura,

    Verg. G. 3, 76:

    colla,

    id. A. 11, 622:

    bracchia,

    Ov. A. A. 1, 595:

    cervix,

    id. F. 4, 185:

    commissurae,

    Cic. N. D. 2, 60:

    molle litus,

    of soft sand, Caes. B. G. 5, 9:

    harena,

    Ov. M. 2, 577:

    aqua,

    id. A. A. 1, 476:

    fraga,

    id. M. 13, 816:

    castaneae,

    Verg. E. 1, 82:

    mollissima vina ( = mitissima, lenissima),

    id. G. 1, 341; cf.:

    molli mero,

    Hor. C. 1, 7, 19; and:

    molle Calenum,

    Juv. 1, 69:

    alvus,

    relaxed, open bowels, Cels. 3, 12:

    cibus,

    mild, not sharp, id. 4, 4, 4:

    ovum,

    soft, id. 4, 4, 5:

    prata,

    Verg. G. 2, 384:

    gramen,

    Ov. F. 6, 328:

    humus,

    id. A. A. 3, 688:

    lana,

    id. F. 2, 742:

    torus,

    id. Am. 2, 4, 14:

    arcus,

    slack, unbent, unstrung, id. H. 4, 92:

    feretrum,

    made soft by a layer of leaves, Verg. A. 11, 64:

    mollissima cera,

    Cic. de Or. 3, 45, 177:

    mollia panis,

    the soft part of bread, the crumb, id. 13, 12, 26, § 82:

    molles genae,

    soft, delicate, Ov. H. 10, 44:

    capilli,

    id. P. 3, 3, 17:

    manus,

    id. Am. 1, 4, 24:

    latus,

    id. M. 14, 710:

    molles Zephyri,

    soft, gentle, id. A. A. 3, 728; so,

    hiems,

    Stat. S. 3, 5, 83:

    aestas,

    Verg. G. 1, 312:

    caelum,

    Flor. 1, 16, 3; 4, 12, 27:

    Euphrates mollior undis,

    gentler, calmer, Verg. A. 8, 726:

    aditus,

    easy, Sil. 4, 491; so,

    iter,

    Quint. 4, 2, 46:

    via,

    id. 1, 6, 22:

    fastigium,

    gentle, not steep, Caes. B. C. 2, 10:

    clivus,

    Verg. E. 9, 8:

    modicis et mollibus clivis,

    Curt. 8, 39, 6:

    jugum montis,

    Tac. G. 1:

    trames,

    Ov. F. 3, 13.—Prov.: molli bracchio objurgare aliquem, with a gentle arm, i. e. in a forbearing manner, Cic. Att. 2, 1, 6:

    in molli carne vermes nascuntur,

    it is the soft flesh that breeds the worms, Petr. 57.— Subst.: mollia, ĭum, n., a kind of fishes, mollusks, Plin. 11, 51, 112, § 267.—
    II.
    Trop.
    A.
    Tender, delicate, susceptible:

    mollibus annis,

    in tender youth, Ov. H. 1, 111:

    os molle,

    easily blushing, id. Tr. 4, 3, 70:

    mollissima corda,

    Juv. 15, 131:

    mollissimae aures,

    modest, Plin. Pan. 68.—
    2.
    In a bad sense, soft, effeminate, unmanly, weak (syn. effeminatus):

    philosophus tam mollis, tam languidus, tam enervatus,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    Sabaei,

    Verg. G. 1, 57:

    viri molles, i. e. pathici,

    Liv. 33, 28; Sen. Ep. 87:

    disciplina,

    effeminate, Cic. Fin. 1, 11, 37:

    delicatior... molliorque ratio,

    id. ib. 5, 5, 12:

    vita,

    Ov. Tr. 5, 3, 9: desine mollium querellarum, Hor. C. 2, 9, 17:

    mollis teneraque vox,

    Quint. 11, 3, 23:

    educatio,

    id. 1, 2, 6:

    actio,

    id. 11, 3, 128:

    Gallorum mens est mollis ac minime resistens ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    sententiae,

    Cic. Cat. 1, 12, 30:

    si taedio laboris longaeque viae, ut est mollis ad talia gens (Gallorum), dilaberentur,

    Liv. 22, 2, 4:

    Romanos molliores facere ad paciscendum,

    id. 42, 62, 6; cf.:

    sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent, voluptatem severissime contemnant, in dolore sint molliores, etc.,

    Cic. Off. 1, 21, 71:

    molles in aure fenestrae,

    Juv. 1, 104.—
    B.
    Soft, pleasant, mild, easy:

    orationem mollem teneramque reddidit,

    soft, pleasant, Cic. Brut. 9, 38:

    mollis et jucunda senectus,

    id. Sen. 1, 2:

    ita eum placidum mollemque reddidi, ut, etc.,

    calm and gentle, id. Caecil. 10, 28:

    verba,

    Hor. Epod. 5, 83:

    mollia jussa,

    mild, easy, Verg. G. 3, 41:

    vincuntur molli pectora dura prece,

    soft, tender, touching, Tib. 3, 4, 76:

    sic accensum sed molliora referre jussum dimittit,

    to return a gentler answer, Tac. H. 4, 32 fin.:

    saepius molliora respondens,

    id. A. 12, 46: mollis versus, an elegiac or amatory poem, Ov. Tr. 2, 307; Prop. 1, 7, 19 (opp. durus versus, a heroic poem, id. 2, 1, 41):

    ridere mollia,

    to smile gently, Ov. A. A. 3, 513:

    cuncta tamen ad imperatorem in mollius relata,

    in a milder, more favorable light, Tac. A. 14, 39:

    pilenta,

    having a gentle motion, Verg. A. 8, 666; id. G. 2, 389:

    mollissima fandi tempora,

    id. A. 4, 293:

    hora mollior,

    more favorable, Ov. P. 3, 3, 84:

    signa,

    Cic. Brut. 18, 70:

    duriora Callon, jam minus rigida Calamis, molliora adhuc supra dictis Myron fecit,

    more agreeable, Quint. 12, 10, 7:

    mollis animus et ad accipiendam et ad deponendam offensionem,

    Cic. Att. 1, 17, 2:

    in inimicitiis auricula infima mollior,

    id. Q. Fr. 2, 13 (15), 4.— Subst.: molle, is, n., softness, smoothness:

    molle atque facetum Vergilio adnuerunt Camenae,

    Hor. S. 1, 10, 45.—
    C.
    Weak, untrustworthy:

    nihil est tam molle, tam tenerum, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos civium,

    Cic. Mil. 16, 42.—Hence, adv.: mollĭter.
    1.
    Lit., softly, gently, agreeably (class.):

    molliter sustine me,

    Plaut. Ps. 5, 2, 7:

    aves nidos mollissime substernunt,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    recubans,

    id. de Or. 3, 17, 63:

    ossa cubent,

    Ov. Tr. 3, 3, 76:

    excudent alii spirantia mollius aera,

    more easily, agreeably, Verg. A. 6, 847:

    cura molliter semina conlocandi,

    Plin. 15, 10, 9, § 35:

    colles ad orientem molliter devexi,

    gently, gradually, Col. 1, 2, 3 sq. —
    2.
    Trop.:

    quod ferendum est molliter sapienti,

    calmly, patiently, Cic. Sen. 2, 5:

    abnuere,

    Liv. 30, 3:

    delicate et molliter vivere,

    voluptuously, Cic. Off. 1, 30, 106:

    aegritudinem pati,

    sensitively, weakly, Sall. J. 82, 2:

    ne quid per metum, mollius consuleretur,

    too compliantly, Liv. 30, 7, 3:

    interpretari mollius aliquid,

    rather mildly, favorably, Tac. H. 2, 96.

    Lewis & Short latin dictionary > molle

  • 64 mollia

    mollis, e, adj. [Gr. malakos, amalos, môlus; cf. blêchros, perh. Lat. mulier (mollior)], easily movable, pliant, flexible, supple; soft, tender, delicate, gentle, mild, pleasant (class.; syn.: tener, facilis, flexibilis, lentus).
    I.
    Lit.:

    mollis juncus,

    Verg. E. 2, 72:

    comam mollis... hyacinthi,

    id. G. 4, 137:

    aurum,

    flexible, id. A. 10, 818:

    tiliae,

    Ov. M. 10, 92:

    crura,

    Verg. G. 3, 76:

    colla,

    id. A. 11, 622:

    bracchia,

    Ov. A. A. 1, 595:

    cervix,

    id. F. 4, 185:

    commissurae,

    Cic. N. D. 2, 60:

    molle litus,

    of soft sand, Caes. B. G. 5, 9:

    harena,

    Ov. M. 2, 577:

    aqua,

    id. A. A. 1, 476:

    fraga,

    id. M. 13, 816:

    castaneae,

    Verg. E. 1, 82:

    mollissima vina ( = mitissima, lenissima),

    id. G. 1, 341; cf.:

    molli mero,

    Hor. C. 1, 7, 19; and:

    molle Calenum,

    Juv. 1, 69:

    alvus,

    relaxed, open bowels, Cels. 3, 12:

    cibus,

    mild, not sharp, id. 4, 4, 4:

    ovum,

    soft, id. 4, 4, 5:

    prata,

    Verg. G. 2, 384:

    gramen,

    Ov. F. 6, 328:

    humus,

    id. A. A. 3, 688:

    lana,

    id. F. 2, 742:

    torus,

    id. Am. 2, 4, 14:

    arcus,

    slack, unbent, unstrung, id. H. 4, 92:

    feretrum,

    made soft by a layer of leaves, Verg. A. 11, 64:

    mollissima cera,

    Cic. de Or. 3, 45, 177:

    mollia panis,

    the soft part of bread, the crumb, id. 13, 12, 26, § 82:

    molles genae,

    soft, delicate, Ov. H. 10, 44:

    capilli,

    id. P. 3, 3, 17:

    manus,

    id. Am. 1, 4, 24:

    latus,

    id. M. 14, 710:

    molles Zephyri,

    soft, gentle, id. A. A. 3, 728; so,

    hiems,

    Stat. S. 3, 5, 83:

    aestas,

    Verg. G. 1, 312:

    caelum,

    Flor. 1, 16, 3; 4, 12, 27:

    Euphrates mollior undis,

    gentler, calmer, Verg. A. 8, 726:

    aditus,

    easy, Sil. 4, 491; so,

    iter,

    Quint. 4, 2, 46:

    via,

    id. 1, 6, 22:

    fastigium,

    gentle, not steep, Caes. B. C. 2, 10:

    clivus,

    Verg. E. 9, 8:

    modicis et mollibus clivis,

    Curt. 8, 39, 6:

    jugum montis,

    Tac. G. 1:

    trames,

    Ov. F. 3, 13.—Prov.: molli bracchio objurgare aliquem, with a gentle arm, i. e. in a forbearing manner, Cic. Att. 2, 1, 6:

    in molli carne vermes nascuntur,

    it is the soft flesh that breeds the worms, Petr. 57.— Subst.: mollia, ĭum, n., a kind of fishes, mollusks, Plin. 11, 51, 112, § 267.—
    II.
    Trop.
    A.
    Tender, delicate, susceptible:

    mollibus annis,

    in tender youth, Ov. H. 1, 111:

    os molle,

    easily blushing, id. Tr. 4, 3, 70:

    mollissima corda,

    Juv. 15, 131:

    mollissimae aures,

    modest, Plin. Pan. 68.—
    2.
    In a bad sense, soft, effeminate, unmanly, weak (syn. effeminatus):

    philosophus tam mollis, tam languidus, tam enervatus,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    Sabaei,

    Verg. G. 1, 57:

    viri molles, i. e. pathici,

    Liv. 33, 28; Sen. Ep. 87:

    disciplina,

    effeminate, Cic. Fin. 1, 11, 37:

    delicatior... molliorque ratio,

    id. ib. 5, 5, 12:

    vita,

    Ov. Tr. 5, 3, 9: desine mollium querellarum, Hor. C. 2, 9, 17:

    mollis teneraque vox,

    Quint. 11, 3, 23:

    educatio,

    id. 1, 2, 6:

    actio,

    id. 11, 3, 128:

    Gallorum mens est mollis ac minime resistens ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    sententiae,

    Cic. Cat. 1, 12, 30:

    si taedio laboris longaeque viae, ut est mollis ad talia gens (Gallorum), dilaberentur,

    Liv. 22, 2, 4:

    Romanos molliores facere ad paciscendum,

    id. 42, 62, 6; cf.:

    sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent, voluptatem severissime contemnant, in dolore sint molliores, etc.,

    Cic. Off. 1, 21, 71:

    molles in aure fenestrae,

    Juv. 1, 104.—
    B.
    Soft, pleasant, mild, easy:

    orationem mollem teneramque reddidit,

    soft, pleasant, Cic. Brut. 9, 38:

    mollis et jucunda senectus,

    id. Sen. 1, 2:

    ita eum placidum mollemque reddidi, ut, etc.,

    calm and gentle, id. Caecil. 10, 28:

    verba,

    Hor. Epod. 5, 83:

    mollia jussa,

    mild, easy, Verg. G. 3, 41:

    vincuntur molli pectora dura prece,

    soft, tender, touching, Tib. 3, 4, 76:

    sic accensum sed molliora referre jussum dimittit,

    to return a gentler answer, Tac. H. 4, 32 fin.:

    saepius molliora respondens,

    id. A. 12, 46: mollis versus, an elegiac or amatory poem, Ov. Tr. 2, 307; Prop. 1, 7, 19 (opp. durus versus, a heroic poem, id. 2, 1, 41):

    ridere mollia,

    to smile gently, Ov. A. A. 3, 513:

    cuncta tamen ad imperatorem in mollius relata,

    in a milder, more favorable light, Tac. A. 14, 39:

    pilenta,

    having a gentle motion, Verg. A. 8, 666; id. G. 2, 389:

    mollissima fandi tempora,

    id. A. 4, 293:

    hora mollior,

    more favorable, Ov. P. 3, 3, 84:

    signa,

    Cic. Brut. 18, 70:

    duriora Callon, jam minus rigida Calamis, molliora adhuc supra dictis Myron fecit,

    more agreeable, Quint. 12, 10, 7:

    mollis animus et ad accipiendam et ad deponendam offensionem,

    Cic. Att. 1, 17, 2:

    in inimicitiis auricula infima mollior,

    id. Q. Fr. 2, 13 (15), 4.— Subst.: molle, is, n., softness, smoothness:

    molle atque facetum Vergilio adnuerunt Camenae,

    Hor. S. 1, 10, 45.—
    C.
    Weak, untrustworthy:

    nihil est tam molle, tam tenerum, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos civium,

    Cic. Mil. 16, 42.—Hence, adv.: mollĭter.
    1.
    Lit., softly, gently, agreeably (class.):

    molliter sustine me,

    Plaut. Ps. 5, 2, 7:

    aves nidos mollissime substernunt,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    recubans,

    id. de Or. 3, 17, 63:

    ossa cubent,

    Ov. Tr. 3, 3, 76:

    excudent alii spirantia mollius aera,

    more easily, agreeably, Verg. A. 6, 847:

    cura molliter semina conlocandi,

    Plin. 15, 10, 9, § 35:

    colles ad orientem molliter devexi,

    gently, gradually, Col. 1, 2, 3 sq. —
    2.
    Trop.:

    quod ferendum est molliter sapienti,

    calmly, patiently, Cic. Sen. 2, 5:

    abnuere,

    Liv. 30, 3:

    delicate et molliter vivere,

    voluptuously, Cic. Off. 1, 30, 106:

    aegritudinem pati,

    sensitively, weakly, Sall. J. 82, 2:

    ne quid per metum, mollius consuleretur,

    too compliantly, Liv. 30, 7, 3:

    interpretari mollius aliquid,

    rather mildly, favorably, Tac. H. 2, 96.

    Lewis & Short latin dictionary > mollia

  • 65 mollis

    mollis, e, adj. [Gr. malakos, amalos, môlus; cf. blêchros, perh. Lat. mulier (mollior)], easily movable, pliant, flexible, supple; soft, tender, delicate, gentle, mild, pleasant (class.; syn.: tener, facilis, flexibilis, lentus).
    I.
    Lit.:

    mollis juncus,

    Verg. E. 2, 72:

    comam mollis... hyacinthi,

    id. G. 4, 137:

    aurum,

    flexible, id. A. 10, 818:

    tiliae,

    Ov. M. 10, 92:

    crura,

    Verg. G. 3, 76:

    colla,

    id. A. 11, 622:

    bracchia,

    Ov. A. A. 1, 595:

    cervix,

    id. F. 4, 185:

    commissurae,

    Cic. N. D. 2, 60:

    molle litus,

    of soft sand, Caes. B. G. 5, 9:

    harena,

    Ov. M. 2, 577:

    aqua,

    id. A. A. 1, 476:

    fraga,

    id. M. 13, 816:

    castaneae,

    Verg. E. 1, 82:

    mollissima vina ( = mitissima, lenissima),

    id. G. 1, 341; cf.:

    molli mero,

    Hor. C. 1, 7, 19; and:

    molle Calenum,

    Juv. 1, 69:

    alvus,

    relaxed, open bowels, Cels. 3, 12:

    cibus,

    mild, not sharp, id. 4, 4, 4:

    ovum,

    soft, id. 4, 4, 5:

    prata,

    Verg. G. 2, 384:

    gramen,

    Ov. F. 6, 328:

    humus,

    id. A. A. 3, 688:

    lana,

    id. F. 2, 742:

    torus,

    id. Am. 2, 4, 14:

    arcus,

    slack, unbent, unstrung, id. H. 4, 92:

    feretrum,

    made soft by a layer of leaves, Verg. A. 11, 64:

    mollissima cera,

    Cic. de Or. 3, 45, 177:

    mollia panis,

    the soft part of bread, the crumb, id. 13, 12, 26, § 82:

    molles genae,

    soft, delicate, Ov. H. 10, 44:

    capilli,

    id. P. 3, 3, 17:

    manus,

    id. Am. 1, 4, 24:

    latus,

    id. M. 14, 710:

    molles Zephyri,

    soft, gentle, id. A. A. 3, 728; so,

    hiems,

    Stat. S. 3, 5, 83:

    aestas,

    Verg. G. 1, 312:

    caelum,

    Flor. 1, 16, 3; 4, 12, 27:

    Euphrates mollior undis,

    gentler, calmer, Verg. A. 8, 726:

    aditus,

    easy, Sil. 4, 491; so,

    iter,

    Quint. 4, 2, 46:

    via,

    id. 1, 6, 22:

    fastigium,

    gentle, not steep, Caes. B. C. 2, 10:

    clivus,

    Verg. E. 9, 8:

    modicis et mollibus clivis,

    Curt. 8, 39, 6:

    jugum montis,

    Tac. G. 1:

    trames,

    Ov. F. 3, 13.—Prov.: molli bracchio objurgare aliquem, with a gentle arm, i. e. in a forbearing manner, Cic. Att. 2, 1, 6:

    in molli carne vermes nascuntur,

    it is the soft flesh that breeds the worms, Petr. 57.— Subst.: mollia, ĭum, n., a kind of fishes, mollusks, Plin. 11, 51, 112, § 267.—
    II.
    Trop.
    A.
    Tender, delicate, susceptible:

    mollibus annis,

    in tender youth, Ov. H. 1, 111:

    os molle,

    easily blushing, id. Tr. 4, 3, 70:

    mollissima corda,

    Juv. 15, 131:

    mollissimae aures,

    modest, Plin. Pan. 68.—
    2.
    In a bad sense, soft, effeminate, unmanly, weak (syn. effeminatus):

    philosophus tam mollis, tam languidus, tam enervatus,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    Sabaei,

    Verg. G. 1, 57:

    viri molles, i. e. pathici,

    Liv. 33, 28; Sen. Ep. 87:

    disciplina,

    effeminate, Cic. Fin. 1, 11, 37:

    delicatior... molliorque ratio,

    id. ib. 5, 5, 12:

    vita,

    Ov. Tr. 5, 3, 9: desine mollium querellarum, Hor. C. 2, 9, 17:

    mollis teneraque vox,

    Quint. 11, 3, 23:

    educatio,

    id. 1, 2, 6:

    actio,

    id. 11, 3, 128:

    Gallorum mens est mollis ac minime resistens ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    sententiae,

    Cic. Cat. 1, 12, 30:

    si taedio laboris longaeque viae, ut est mollis ad talia gens (Gallorum), dilaberentur,

    Liv. 22, 2, 4:

    Romanos molliores facere ad paciscendum,

    id. 42, 62, 6; cf.:

    sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent, voluptatem severissime contemnant, in dolore sint molliores, etc.,

    Cic. Off. 1, 21, 71:

    molles in aure fenestrae,

    Juv. 1, 104.—
    B.
    Soft, pleasant, mild, easy:

    orationem mollem teneramque reddidit,

    soft, pleasant, Cic. Brut. 9, 38:

    mollis et jucunda senectus,

    id. Sen. 1, 2:

    ita eum placidum mollemque reddidi, ut, etc.,

    calm and gentle, id. Caecil. 10, 28:

    verba,

    Hor. Epod. 5, 83:

    mollia jussa,

    mild, easy, Verg. G. 3, 41:

    vincuntur molli pectora dura prece,

    soft, tender, touching, Tib. 3, 4, 76:

    sic accensum sed molliora referre jussum dimittit,

    to return a gentler answer, Tac. H. 4, 32 fin.:

    saepius molliora respondens,

    id. A. 12, 46: mollis versus, an elegiac or amatory poem, Ov. Tr. 2, 307; Prop. 1, 7, 19 (opp. durus versus, a heroic poem, id. 2, 1, 41):

    ridere mollia,

    to smile gently, Ov. A. A. 3, 513:

    cuncta tamen ad imperatorem in mollius relata,

    in a milder, more favorable light, Tac. A. 14, 39:

    pilenta,

    having a gentle motion, Verg. A. 8, 666; id. G. 2, 389:

    mollissima fandi tempora,

    id. A. 4, 293:

    hora mollior,

    more favorable, Ov. P. 3, 3, 84:

    signa,

    Cic. Brut. 18, 70:

    duriora Callon, jam minus rigida Calamis, molliora adhuc supra dictis Myron fecit,

    more agreeable, Quint. 12, 10, 7:

    mollis animus et ad accipiendam et ad deponendam offensionem,

    Cic. Att. 1, 17, 2:

    in inimicitiis auricula infima mollior,

    id. Q. Fr. 2, 13 (15), 4.— Subst.: molle, is, n., softness, smoothness:

    molle atque facetum Vergilio adnuerunt Camenae,

    Hor. S. 1, 10, 45.—
    C.
    Weak, untrustworthy:

    nihil est tam molle, tam tenerum, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos civium,

    Cic. Mil. 16, 42.—Hence, adv.: mollĭter.
    1.
    Lit., softly, gently, agreeably (class.):

    molliter sustine me,

    Plaut. Ps. 5, 2, 7:

    aves nidos mollissime substernunt,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    recubans,

    id. de Or. 3, 17, 63:

    ossa cubent,

    Ov. Tr. 3, 3, 76:

    excudent alii spirantia mollius aera,

    more easily, agreeably, Verg. A. 6, 847:

    cura molliter semina conlocandi,

    Plin. 15, 10, 9, § 35:

    colles ad orientem molliter devexi,

    gently, gradually, Col. 1, 2, 3 sq. —
    2.
    Trop.:

    quod ferendum est molliter sapienti,

    calmly, patiently, Cic. Sen. 2, 5:

    abnuere,

    Liv. 30, 3:

    delicate et molliter vivere,

    voluptuously, Cic. Off. 1, 30, 106:

    aegritudinem pati,

    sensitively, weakly, Sall. J. 82, 2:

    ne quid per metum, mollius consuleretur,

    too compliantly, Liv. 30, 7, 3:

    interpretari mollius aliquid,

    rather mildly, favorably, Tac. H. 2, 96.

    Lewis & Short latin dictionary > mollis

  • 66 molliter

    mollis, e, adj. [Gr. malakos, amalos, môlus; cf. blêchros, perh. Lat. mulier (mollior)], easily movable, pliant, flexible, supple; soft, tender, delicate, gentle, mild, pleasant (class.; syn.: tener, facilis, flexibilis, lentus).
    I.
    Lit.:

    mollis juncus,

    Verg. E. 2, 72:

    comam mollis... hyacinthi,

    id. G. 4, 137:

    aurum,

    flexible, id. A. 10, 818:

    tiliae,

    Ov. M. 10, 92:

    crura,

    Verg. G. 3, 76:

    colla,

    id. A. 11, 622:

    bracchia,

    Ov. A. A. 1, 595:

    cervix,

    id. F. 4, 185:

    commissurae,

    Cic. N. D. 2, 60:

    molle litus,

    of soft sand, Caes. B. G. 5, 9:

    harena,

    Ov. M. 2, 577:

    aqua,

    id. A. A. 1, 476:

    fraga,

    id. M. 13, 816:

    castaneae,

    Verg. E. 1, 82:

    mollissima vina ( = mitissima, lenissima),

    id. G. 1, 341; cf.:

    molli mero,

    Hor. C. 1, 7, 19; and:

    molle Calenum,

    Juv. 1, 69:

    alvus,

    relaxed, open bowels, Cels. 3, 12:

    cibus,

    mild, not sharp, id. 4, 4, 4:

    ovum,

    soft, id. 4, 4, 5:

    prata,

    Verg. G. 2, 384:

    gramen,

    Ov. F. 6, 328:

    humus,

    id. A. A. 3, 688:

    lana,

    id. F. 2, 742:

    torus,

    id. Am. 2, 4, 14:

    arcus,

    slack, unbent, unstrung, id. H. 4, 92:

    feretrum,

    made soft by a layer of leaves, Verg. A. 11, 64:

    mollissima cera,

    Cic. de Or. 3, 45, 177:

    mollia panis,

    the soft part of bread, the crumb, id. 13, 12, 26, § 82:

    molles genae,

    soft, delicate, Ov. H. 10, 44:

    capilli,

    id. P. 3, 3, 17:

    manus,

    id. Am. 1, 4, 24:

    latus,

    id. M. 14, 710:

    molles Zephyri,

    soft, gentle, id. A. A. 3, 728; so,

    hiems,

    Stat. S. 3, 5, 83:

    aestas,

    Verg. G. 1, 312:

    caelum,

    Flor. 1, 16, 3; 4, 12, 27:

    Euphrates mollior undis,

    gentler, calmer, Verg. A. 8, 726:

    aditus,

    easy, Sil. 4, 491; so,

    iter,

    Quint. 4, 2, 46:

    via,

    id. 1, 6, 22:

    fastigium,

    gentle, not steep, Caes. B. C. 2, 10:

    clivus,

    Verg. E. 9, 8:

    modicis et mollibus clivis,

    Curt. 8, 39, 6:

    jugum montis,

    Tac. G. 1:

    trames,

    Ov. F. 3, 13.—Prov.: molli bracchio objurgare aliquem, with a gentle arm, i. e. in a forbearing manner, Cic. Att. 2, 1, 6:

    in molli carne vermes nascuntur,

    it is the soft flesh that breeds the worms, Petr. 57.— Subst.: mollia, ĭum, n., a kind of fishes, mollusks, Plin. 11, 51, 112, § 267.—
    II.
    Trop.
    A.
    Tender, delicate, susceptible:

    mollibus annis,

    in tender youth, Ov. H. 1, 111:

    os molle,

    easily blushing, id. Tr. 4, 3, 70:

    mollissima corda,

    Juv. 15, 131:

    mollissimae aures,

    modest, Plin. Pan. 68.—
    2.
    In a bad sense, soft, effeminate, unmanly, weak (syn. effeminatus):

    philosophus tam mollis, tam languidus, tam enervatus,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    Sabaei,

    Verg. G. 1, 57:

    viri molles, i. e. pathici,

    Liv. 33, 28; Sen. Ep. 87:

    disciplina,

    effeminate, Cic. Fin. 1, 11, 37:

    delicatior... molliorque ratio,

    id. ib. 5, 5, 12:

    vita,

    Ov. Tr. 5, 3, 9: desine mollium querellarum, Hor. C. 2, 9, 17:

    mollis teneraque vox,

    Quint. 11, 3, 23:

    educatio,

    id. 1, 2, 6:

    actio,

    id. 11, 3, 128:

    Gallorum mens est mollis ac minime resistens ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    sententiae,

    Cic. Cat. 1, 12, 30:

    si taedio laboris longaeque viae, ut est mollis ad talia gens (Gallorum), dilaberentur,

    Liv. 22, 2, 4:

    Romanos molliores facere ad paciscendum,

    id. 42, 62, 6; cf.:

    sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent, voluptatem severissime contemnant, in dolore sint molliores, etc.,

    Cic. Off. 1, 21, 71:

    molles in aure fenestrae,

    Juv. 1, 104.—
    B.
    Soft, pleasant, mild, easy:

    orationem mollem teneramque reddidit,

    soft, pleasant, Cic. Brut. 9, 38:

    mollis et jucunda senectus,

    id. Sen. 1, 2:

    ita eum placidum mollemque reddidi, ut, etc.,

    calm and gentle, id. Caecil. 10, 28:

    verba,

    Hor. Epod. 5, 83:

    mollia jussa,

    mild, easy, Verg. G. 3, 41:

    vincuntur molli pectora dura prece,

    soft, tender, touching, Tib. 3, 4, 76:

    sic accensum sed molliora referre jussum dimittit,

    to return a gentler answer, Tac. H. 4, 32 fin.:

    saepius molliora respondens,

    id. A. 12, 46: mollis versus, an elegiac or amatory poem, Ov. Tr. 2, 307; Prop. 1, 7, 19 (opp. durus versus, a heroic poem, id. 2, 1, 41):

    ridere mollia,

    to smile gently, Ov. A. A. 3, 513:

    cuncta tamen ad imperatorem in mollius relata,

    in a milder, more favorable light, Tac. A. 14, 39:

    pilenta,

    having a gentle motion, Verg. A. 8, 666; id. G. 2, 389:

    mollissima fandi tempora,

    id. A. 4, 293:

    hora mollior,

    more favorable, Ov. P. 3, 3, 84:

    signa,

    Cic. Brut. 18, 70:

    duriora Callon, jam minus rigida Calamis, molliora adhuc supra dictis Myron fecit,

    more agreeable, Quint. 12, 10, 7:

    mollis animus et ad accipiendam et ad deponendam offensionem,

    Cic. Att. 1, 17, 2:

    in inimicitiis auricula infima mollior,

    id. Q. Fr. 2, 13 (15), 4.— Subst.: molle, is, n., softness, smoothness:

    molle atque facetum Vergilio adnuerunt Camenae,

    Hor. S. 1, 10, 45.—
    C.
    Weak, untrustworthy:

    nihil est tam molle, tam tenerum, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos civium,

    Cic. Mil. 16, 42.—Hence, adv.: mollĭter.
    1.
    Lit., softly, gently, agreeably (class.):

    molliter sustine me,

    Plaut. Ps. 5, 2, 7:

    aves nidos mollissime substernunt,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    recubans,

    id. de Or. 3, 17, 63:

    ossa cubent,

    Ov. Tr. 3, 3, 76:

    excudent alii spirantia mollius aera,

    more easily, agreeably, Verg. A. 6, 847:

    cura molliter semina conlocandi,

    Plin. 15, 10, 9, § 35:

    colles ad orientem molliter devexi,

    gently, gradually, Col. 1, 2, 3 sq. —
    2.
    Trop.:

    quod ferendum est molliter sapienti,

    calmly, patiently, Cic. Sen. 2, 5:

    abnuere,

    Liv. 30, 3:

    delicate et molliter vivere,

    voluptuously, Cic. Off. 1, 30, 106:

    aegritudinem pati,

    sensitively, weakly, Sall. J. 82, 2:

    ne quid per metum, mollius consuleretur,

    too compliantly, Liv. 30, 7, 3:

    interpretari mollius aliquid,

    rather mildly, favorably, Tac. H. 2, 96.

    Lewis & Short latin dictionary > molliter

  • 67 purgo

    purgo, āvi, ātum, 1, v. a. [contr. for purigo, from purum ago], to make clean or pure, to clean, cleanse, purify (class.).
    I.
    Lit.:

    oleam a foliis et stercore purgato,

    Cato, R. R. 65, 1: cum falcibus purgarunt locum, cleared the place, freed it from bushes, etc., Cic. Tusc. 5, 23, 65; Liv. 24, 19:

    arva longis ligonibus,

    Ov. P. 1, 8, 59:

    domum muribus,

    Phaedr. 1, 22, 3:

    fossas,

    Plin. 18, 26, 64, § 236:

    proprios leniter ungues cultello,

    Hor. Ep. 1, 7, 51: cana labra, i. e. to clear or free from beard, Mart. 9, 28, 5:

    pisces,

    Ter. Ad. 3, 3, 22:

    segetes,

    Plin. 18, 26, 65, § 241.— Absol.:

    levi sarculo purgare,

    Plin. 18, 26, 65, § 241.—Mid.:

    purgor in amni,

    wash, Sil. 8, 125.—
    2.
    In partic., in medic. lang., to cleanse by stool, vomiting, etc., to purge:

    quid scammoneae radix ad purgandum possit,

    Cic. Div. 1, 10, 16; Cato, R. R. 157, 3:

    si is, qui saepe purgatus est, subito habet alvum suppressam,

    Cels. 2, 12:

    qui purgor bilem sub verni temporis horam,

    Hor. A. P. 302:

    se helleboro,

    Val. Max. 8, 7, 5 fin.:

    se per inferna aut vomitione,

    Plin. 25, 5, 21, § 51.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make even by clearing away, to level, Inscr. Murat. 582 fin.; cf.:

    purgare viam proprie dicitur ad libramentum proprium redigere, sublato eo quod supra eam esset,

    Dig. 43, 11, 1, § 1.—
    2.
    To clear away, remove:

    rudera,

    Suet. Vesp. 8:

    vermes clavo aëneo,

    Pall. 4, 10, 4:

    lapides,

    id. 3, 6:

    sordes,

    Claud. in Eutr. 1, 383; cf.:

    scindit se nubes et in aethera purgat apertum,

    melts away, Verg. A. 1, 587.—
    b.
    In partic., in medicine, to remove or expel by purging, rinsing, etc., to heal, cure:

    purgatum te illius morbi,

    Hor. S. 2, 3, 27:

    pituitas,

    Plin. 20, 17, 73, § 188:

    fastidium lauri folio,

    id. 8, 27, 41, § 101:

    suppurationes,

    id. 23, 1, 16, § 24:

    tarditatem aurium,

    id. 23, 2, 28, § 59:

    succus purgat cicatrices et nubeculas (oculorum),

    id. 27, 12, 85, § 109.—
    II.
    Trop., to cleanse, purify (syn. lustro).
    A.
    In gen.:

    pectora,

    Lucr. 6, 24:

    urbem,

    Cic. Cat. 1, 5, 10:

    amplissimos ordines contaminatos veteri neglegentiā purgavit,

    Suet. Vesp. 9:

    rationes,

    to clear up, settle, pay, id. Calig. 29.—
    B.
    To clear away, remove:

    metum doloris,

    Quint. 12, 2, 3.—
    C.
    In partic.
    1.
    To clear from accusation, to excuse, exculpate, justify (syn. excuso):

    ut me purgarem tibi,

    Plaut. Am. 3, 2, 28:

    QVIBVS DE REBVS VOS PVRGAVISTIS... QVOMQVE DE EIEIS REBVS SENATVEI PVRGATI ESTIS, S. C. de Tiburt. lin. 3 and 12 (ap. Grut. 499, 12): quod te mihi de Sempronio purgas, accipio excusationem,

    Cic. Fam. 12, 25, 3:

    cui se purgat,

    id. Or. 29, 230:

    ego me tibi purgo,

    id. Fam. 15, 17, 1; so,

    Caesarem de interitu Marcelli,

    id. Att. 13, 10, 3:

    si quis tibi se purgare volet, quod, etc.,

    Q. Cic. Petit. Cons. 9, 35:

    si parum vobis essem purgatus,

    Cic. Phil. 14, 6, 17:

    velle Pompeium se Caesari purgatum, ne, etc.,

    Caes. B. C. 1, 8; cf. id. B. G. 1, 28:

    ea pars epistulae tuae, per quam te ac mores tuos mihi purgatos ac probatos esse voluisti,

    Cic. Att. 1, 17, 7; Ter. Hec. 2, 2, 12:

    accedebant blanditiae virorum factum purgantium cupiditate atque amore,

    Liv. 1, 9 fin.:

    factum,

    Ov. P. 3, 2, 24:

    facinus,

    Curt. 7, 5, 39; 5, 12, 8:

    crimina,

    to disprove, Cic. Clu. 1, 3; Liv. 38, 48, 14; cf.

    probra,

    Tac. A. 4, 42:

    adulescentem crimine civilis belli,

    to acquit, id. ib. 3, 17:

    innocentiam suam,

    to vindicate, Liv. 9, 26:

    suspicionem,

    to remove, id. 28, 43:

    ea, quae ipsis obicerentur,

    to refute, id. 8, 23:

    purget miles, quod vicerit hostem,

    Sil. 7, 510:

    aliquem alicujus rei,

    Liv. 37, 28:

    se adversus alicujus criminationes purgare,

    Suet. Caes. 55:

    illi lacrimantes nunc purgare se,

    Curt. 5, 10, 11.—With acc. and inf.:

    laborare regem, ut purganti se nihil hostile dixisse aut fecisse, fides habeatur,

    Liv. 42, 14:

    qui purgarent nec accitos ab eo Bastarnas nec auctore eo quidquam facere,

    id. 41, 19.—
    2.
    To cleanse or purge from a crime or sin with religious rites, to make expiation or atonement for, to expiate, purify, atone for, lustrate, = expiare, lustrare ( poet. and in post-Aug. prose):

    di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes,

    Tib. 2, 1, 17:

    populos,

    Ov. F. 4, 640:

    myrtea verbena Romanos Sabinosque,

    Plin. 15, 29, 36, § 119:

    pontifices purgantes moenia,

    Luc. 1, 593:

    domus purgantur lustranturque,

    Plin. 25, 9, 59, § 105. —With the crime or act as an object: nefas, Ov. M. 13, 952:

    crimen gladio,

    Luc. 8, 518; Vulg. Ecclus. 47, 13.—Hence, purgā-tus, a, um, P. a.
    A.
    Cleansed, purified, pure ( poet.):

    auris,

    Hor. Ep. 1, 1, 7:

    somnia pituitā purgatissima,

    Pers. 2, 57:

    purgatioris auri vena,

    Mart. Cap. 1, § 7 (cf. Plaut. Mil. 3, 1, 179).—
    B.
    Excused, exculpated: ita fiducia quam argumentis purgatiores dimittuntur, Sall. Fragm. ap. Non. 310, 22, and ap. Don. Ter. Phorm. 1, 4, 28.—
    C.
    Pure, freed from sin (eccl. Lat.):

    vota purgatiora, Aug. Civ. Dei, 6, 2: purgatissima ecclesia,

    id. Doctr. Christ. 2, 16:

    pietas,

    id. Ver. Rel. 1. —Hence, adv.: purgātē, purely:

    enucleate dicitur purgate, exquisite,

    Non. 60, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > purgo

  • 68 scaturio

    scătūrĭo, īre ( imperf. scaturribat, App. M. 4, p. 145, 8), v. n. [scateo], to stream, flow, or gush out (not before the Aug. period, and very rare).
    I.
    Lit.:

    scaturiens aqua,

    Pall. 1, 33 fin.:

    de summo vertice fons scaturribat (i. e. -riebat),

    App. M. 4, 6, p. 145, 8:

    oleum de terrā,

    Ampel. Lib. Mem. 8, § 5.—
    II.
    Transf., like scateo.
    A.
    To come forth in great numbers, to swarm, abound:

    vermiculi,

    Auct. Priap. 4, 6 fin.:

    vermes,

    Vulg. 2 Macc. 9, 9.—
    B. 1.
    Lit.:

    solum, quod fontibus non scaturiat,

    Col. 3, 1, 8.—
    2.
    Trop.: (Curio) totus, ut nunc est, hoc scaturit, he is all possessed with it, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2: aurae scaturientes sermonis, Prud. steph. 10, 551.

    Lewis & Short latin dictionary > scaturio

  • 69 servo

    servo, āvi, ātum, 1 (old fut. perf. servasso, Plaut. Most. 1, 3, 71: servassis, an old formula in Cato, R. R. 141, 3:

    servassit,

    Plaut. Cist. 4, 2, 76:

    servassint,

    id. As. 3, 3, 64; id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103), v. a. [cf. salus].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to save, deliver, keep unharmed, preserve, protect, etc. (very freq. and class.; syn. salvo): Ph. Perdis me tuis dictis. Cu. Immo servo et servatum volo, Plaut. Curc. 2, 3, 56; cf.:

    qui ceteros servavi, ut nos periremus,

    Cic. Fam. 14, 2, 2:

    pol me occidistis, amici, Non servastis,

    Hor. Ep. 2, 2, 139:

    aliquem ex periculo,

    Caes. B. C. 2, 41 fin.:

    aliquem ex judicio,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:

    vita ex hostium telis servata,

    id. Rep. 1, 3, 5:

    urbs ex belli ore et faucibus erepta atque servata,

    id. Arch. 9, 21.—With ab and abl. (mostly post - Aug. and rare):

    si tamen servari a furibus possunt,

    Pall. 5, 8, 7 fin.:

    super omnia Capitolium summamque rem in eo solus a Gallis servaverat,

    Plin. 7, 28, 29, § 103.—Mars pater, te precor, pastores pecuaque salva servassis duisque bonam salutem mihi, etc., an old formula of prayer, Cato, R. R. 141, 3:

    di te servassint semper,

    Plaut. As. 3, 3, 64:

    di te servassint mihi,

    id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103:

    ita me servet Juppiter,

    Ter. Phorm. 5, 3, 24:

    serva, quod in te est, filium et me et familiam,

    id. Heaut. 4, 8, 4: tu me amoris magis quam honoris servavisti gratiā. Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69 (Trag. v. 316 Vahl.):

    invitum qui servat idem facit occidenti,

    Hor. A. P. 467:

    Graeciae portus per se (i. e. Themistoclem) servatos,

    Cic. Rep. 1, 3, 5: [p. 1684] servare rem publicam, id. Sest. 22, 49:

    quoniam me unā vobiscum servare non possum, vestrae quidem certe vitae prospiciam, etc.,

    Caes. B. G. 7, 50:

    impedimenta cohortesque,

    id. B. C. 1, 70:

    urbem insulamque Caesari,

    id. ib. 2, 20:

    sua,

    Cato, R. R. 5, 1:

    rem suam,

    Hor. A. P. 329:

    servabit odorem Testa,

    id. Ep. 1, 2, 69:

    Sabinus Vitisator, curvam servans sub imagine falcem,

    keeping, retaining, Verg. A. 7, 179 et saep.:

    urbem et cives integros incolumesque,

    Cic. Cat. 3, 10, 25:

    pudicitiam liberorum ab eorum libidine tutam,

    id. Verr. 2, 1, 27, § 68:

    se integros castosque,

    id. Tusc. 1, 30, 72: omnia mihi integra, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17, 1.— Poet. with inf.:

    infecta sanguine tela Conjugibus servant parvisque ostendere natis,

    Stat. Th. 9, 188.— Absol.: So. Perii, pugnos ponderat. Me. Quid si ego illum tractim tangam ut dormiat? So. Servaveris:

    Nam continuas has tres noctes pervigilavi,

    you would save me, Plaut. Am. 1, 1, 157.—
    (β).
    With abl. or ab or ex and abl. of the danger or evil:

    si respublica populi Romani Quiritium ad quinquennium proximum salva servata erit hisce duellis, datum donum duit, etc., an ancient votive formula,

    Liv. 22, 10, 2:

    Q. SERVILIVS VVLNERE SERVATVS,

    Inscr. Grut. 48, 5:

    omnes quattuor amissis servatae a peste carinae,

    Verg. A. 5, 699.—Usu. with ex:

    quo ex judicio te ulla salus servare posset,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:

    urbs ex omni impetu regio servata,

    id. Arch. 9, 21:

    ex eo periculo,

    Caes. B. C. 2, 41:

    navem ex hieme marique,

    Nep. Att. 10, 6.—
    b.
    With abstract objects: navorum imperium servare est induperantum, Enn. ap. Fest. p. 169 Müll. (Trag. v. 413 Vahl.):

    imperium probe,

    Plaut. Ps. 2, 4, 7:

    ordines,

    Caes. B. G. 4, 26; id. B. C. 1, 44; 2, 41; cf. id. B. G. 7, 23:

    ordinem laboris quietisque,

    Liv. 26, 51:

    praesidia indiligentius,

    Caes. B. G. 2, 33:

    vigilias,

    Liv. 34, 9:

    custodias neglegenter,

    id. 33, 4:

    discrimina rerum,

    id. 5, 46:

    concentum (fides),

    Cic. Fin. 4, 27, 75:

    cursus,

    id. Rep. 1, 14, 22; id. Tusc. 1, 28, 68:

    intervallum,

    Caes. B. G. 7, 23:

    tenorem pugnae,

    Liv. 30, 18:

    modum,

    Plin. 7, 53, 54, § 180 et saep.:

    fidem,

    Plaut. Rud. 5, 2, 63:

    fidem cum aliquo,

    id. Curc. 1, 2, 49; id. Merc. 3, 1, 33; Ter. And. 1, 5, 45:

    fides juris jurandi saepe cum hoste servanda,

    Cic. Off. 3, 29, 107; cf.:

    fidem de numero dierum,

    Caes. B. G. 6, 36:

    promissum,

    Plaut. Am. 5, 3, 1:

    promissa,

    Cic. Off. 1, 10, 23:

    officia,

    id. ib. 1, 11, 33:

    justitiam,

    id. ib. 1, 13, 41; cf.:

    aequabilitatem juris,

    id. Rep. 1, 34, 53:

    aequitatem,

    id. Off. 1, 19, 64:

    jura induciarum,

    Caes. B. C. 1, 85:

    institutum militare,

    id. ib. 3, 75; cf. id. ib. 3, 84;

    3, 89: rectum animi, Hor S. 2, 3, 201: consulta patrum, leges juraque,

    id. Ep. 1, 16, 41;

    legem,

    Cic. Fam. 2, 17, 2:

    consuetudinem,

    id. Clu. 32, 89:

    illud quod deceat,

    id. Off. 1, 28, 97:

    dignitatem,

    id. de Or. 2, 54, 221:

    fidem cum aliquo,

    id. Phil. 7, 8, 22:

    amicitiam summā fide,

    id. Lael. 7, 25:

    Platonis verecundiam,

    id. Fam. 9, 22, 5:

    aequam mentem,

    Hor. C. 2, 3, 2:

    nati amorem,

    Verg. A. 2, 789:

    conubia alicujus,

    id. ib. 3, 319:

    foedera,

    Ov. F. 2, 159.—
    B.
    In partic., to keep, lay up, preserve, reserve for the future or for some purpose (syn. reservare):

    si voles servare (vinum) in vetustatem, ad alvum movendam servato,

    Cato, R. R. 114, 2; Col. 12, 28, 4:

    lectum Massicum,

    Hor. C. 3, 21, 6; Col. 12, 28, 4; cf.:

    Caecuba centum clavibus,

    Hor. C. 2, 14, 26:

    lapis chernites mitior est servandis corporibus nec absumendis,

    Plin. 36, 17, 28, § 132:

    vermes in melle,

    id. 30, 13, 39, § 115:

    se temporibus aliis,

    Cic. Planc. 5, 13:

    eo me servavi,

    id. Att. 5, 17, 1:

    Valerius, in parvis rebus neglegens ultor gravem se ad majora vindicem servabat,

    Liv. 2, 11, 4; 10, 28, 5.—With dat.:

    placet esse quasdam res servatas judicio voluntatique multitudinis,

    Cic. Rep. 1, 45, 69:

    in aliquod tempus quam integerrimas vires militi servare,

    Liv. 10, 28:

    Jovis auribus ista (carmina) Servas,

    Hor. Ep. 1, 19, 44:

    causa integra Caesari servaretur, Auct. B. Alex. 35, 1: durate et vosmet rebus servate secundis,

    Verg. A. 1, 207.— Poet. with ad:

    ad Herculeos servaberis arcus,

    Ov. M. 12, 309.—
    II.
    Transf. (from the idea of the attention being turned to any thing).
    A.
    To give heed to, pay attention to; to watch, observe any thing (syn. observo).
    1.
    In gen.
    (α).
    With acc.: uxor scelesta me omnibus servat modis, Ne, etc., Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    vestimenta sua,

    id. ib. 2, 3, 52:

    iter alicujus,

    Caes. B. G. 5, 19:

    Palinurus dum sidera servat,

    Verg. A. 6, 338:

    nubem locumque,

    Ov. M. 5, 631:

    nutricis limen servantis alumnae,

    keeping watch over, guarding, id. ib. 10, 383:

    pascentes haedos,

    Verg. E. 5, 12:

    vestibulum,

    id. A. 6, 556:

    servaturis vigili Capitolia voce Cederet anseribus,

    Ov. M. 2, 538; cf.:

    pomaria dederat servanda draconi,

    id. ib. 4, 646.—
    (β).
    With rel.-clause or final: quid servas, quo eam, quid agam? Lucil. ap. Non. 387, 26:

    tuus servus servet, Venerine eas (coronas) det, an viro,

    Plaut. As. 4, 1, 60:

    cum decemviri servassent, ut unus fasces haberet,

    Liv. 3, 36, 3:

    servandum in eo ante omnia, ut, etc.,

    Plin. 17, 17, 28, § 124:

    ut (triumviri) servarent, ne qui nocturni coetus fierent,

    Liv. 39, 14 fin.; Col. 8, 5, 13.—
    (γ).
    Absol., to stay, keep watch, or guard: Eu. Intus serva. Sl. Quippini Ego intus servem? an, ne quis aedes auferat? Plaut. Aul. 1, 2, 3 sq.; cf.:

    nemo in aedibus Servat,

    id. Most. 2, 2, 22:

    solus Sannio servat domi,

    Ter. Eun. 4, 7, 10; Ov. M. 1, 627.— Imper.:

    serva!

    take care! look out! beware! Plaut. Pers. 5, 2, 29; Ter. And. 2, 5, 5; id. Ad. 2, 1, 18; Hor. S. 2, 3, 59.—
    2.
    In partic., in relig. lang., to observe an omen: secundam avem servat... servat genus altivolantum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 83 and 84 Vahl.):

    de caelo servare,

    Cic. Phil. 2, 32, 81; id. Div. 2, 35, 74;

    so of the augurs: de caelo,

    id. Vatin. 6, 15; id. Sest. 61, 129; id. Prov. Cons. 19, 45; id. Att. 2, 16, 2; 4, 3, 3:

    caelum servare,

    Lucr. 5, 395:

    fulgura caeli,

    id. 6, 429.—
    B.
    To keep to, remain in a place (i. e. to keep watch there); to dwell in, inhabit (ante-class. and poet.):

    nunc te amabo, ut hanc hoc triduum solum sinas Esse hic et servare apud me,

    Plaut. Cist. 1, 1, 107:

    tu nidum servas,

    Hor. Ep. 1, 10, 6:

    atria servantem postico falle clientem,

    id. ib. 1, 5, 31:

    nymphae sorores, Centum quae silvas, centum quae flumina servant,

    Verg. G. 4, 383:

    immanem hydrum Servantem ripas,

    id. ib. 4, 459:

    sola domum et tantas servabat filia sedes,

    id. A. 7, 52:

    DOMVM SERVAVIT, LANAM FECIT,

    Inscr. Orell. 3848.—
    C.
    In late jurid. Lat.:

    servare aliquid (pecuniam) ab aliquo,

    to get, obtain, receive, Dig. 17, 1, 45 fin.; so ib. 25, 5, 2; 26, 7, 61.—Hence, * servans, antis, P.a., keeping, observant; with gen.:

    Rhipeus servantissimus aequi,

    Verg. A. 2, 427.

    Lewis & Short latin dictionary > servo

  • 70 Wurm

    Wurm m -(e)s, Würmer червь, червя́к; глист, зоол. че́рви (Vermes)
    das Kind hat Würmer у ребё́нка глисты́
    sich wie ein Wurm krümmen [winden] извива́ться червяко́м [как червь]
    Wurm m -(e)s, Würme поэ́т. змий; драко́н
    Wurm m -(e)s gern., мед. сап: Wurm am Finger мед. ногтое́да
    Wurm m -(e)s, Würmer тех. червя́к, бесконе́чный винт
    einen Wurm im Kopf haben страда́ть навя́зчивой иде́ей
    der hat einen Wurm im Kopf у него́ заско́к [пу́нктик]
    an [in] ihm nagt der Wurm его́ гло́жет червь
    der Wurm im Gewissen угрызе́ния со́вести
    j-m die Würmer aus der Nase ziehen выпы́тывать у кого́-л. та́йну; клеща́ми тащи́ть из кого́-л. како́е-л. призна́ние

    Allgemeines Lexikon > Wurm

  • 71 Wurm

    Wurm I m -(e)s, Wǘ rmer
    1. червь, червя́к; глист; глиста́ (разг.)

    das Kind hat Würmer [l idet an Wǘ rmern] — у ребё́нка глисты́

    Würmer btreiben* — выводи́ть глисто́в

    sich wie ein Wurm krǘ mmen — извива́ться червяко́м [как червь]

    2. (pl Wǘ rmer) че́рви ( Vermes)
    3. разг. беззащи́тный [беспо́мощный, сла́бенький] ребё́нок

    das ( rme) Wurm — козя́вка

    der n gende Wurm des Gew ssens высок. — ≅ угрызе́ния со́вести

    da ist [sitzt] der Wurm drin разг. — тут что-то нела́дно

    den Wurm b den разг. шутл. — уди́ть ры́бу

    j-m die Würmer aus der N se z ehen* фам. — выпы́тывать у кого́-л. та́йну; ≅ клеща́ми тащи́ть из кого́-л. како́е-л. призна́ние
     
    Wurm II m - (e)s уст., поэт.
    змий; драко́н

    Большой немецко-русский словарь > Wurm

  • 72 ἄνθρωπος, -ου

    + N 2 313-146-351-335-285=1430 Gn 1,26.27; 2,5.7(bis)
    man, human Gn 1,26; the men, people (of Judah) Bar 1,15; man (opp. γυνή) Dt 22,29; a man, one
    (semit., rendering Hebr. שׁאי) Lv 27,28; ἄνθρωποι human-kind JgsA 9,9
    ἄνθρωπος ἄνθρωπος any one (semit., rendering Hebr. שׁאי שׁאי) Lv 17,3; ἄνθρωπος ἀνθρώπῳ one man to another Sir 28,3; ἄνθρωποι ἀδελφοί men, brothers (often ἄνθρωπος
    [*]+subst.) Gn 13,8
    *Nm 24,17 ἄνθρωπος corr. ἄνθος? influenced by Is 11,1?, see also Nm 24,7; *Is 25,4 ἀπὸ ἀνθρώπων πονηρῶν from wicked men, from strangers-זרים/מ? for MT זרם/מ from the storm; *Is 32,3 ἀνθρώποις men-אדם? for MT ראים they that see; *Jer 17,9 ἄνθρωπος a man-שׁאנו for MT שׁאנ corrupt, see also Is 17,11; Jer 17,16; *Ez 27,16 ἀνθρώπους men-אדם for MT ארם Aram; *Am 9,12 τῶν ἀνθρώπων of the
    humankind-אדם for MT אדום Edom; *Na 2,4 ἐξ ἀνθρώπων from among men-אדם/מ for MT מאדם dyed red;
    *DnLXX 11,17 ἀνθρώπου men-יםשׁאנ for MT יםשׁנ/ה the women
    Cf. BICKERMAN 1968=1986 160; HARL 1986a, 59.95-96.104-105; LLEWELYN 1992 44-45 (n. 56-57);
    VERMES 1961 59-60.159-166 (Nm 24); →NIDNTT; TWNT

    Lust (λαγνεία) > ἄνθρωπος, -ου

  • 73 οἰκέτις,-ιδος

    N 3 2-0-0-1-0=3 Ex 21,7; Lv 19,20; Prv 30,23
    Cf. AMUSIN 1986 120-121.145-146; LE BOULLUEC 1989 216(Ex 21,7); LEE, J. 1983, 33; VERMES 1975,
    70-71; WEVERS 1990 326(Ex 21,7)

    Lust (λαγνεία) > οἰκέτις,-ιδος

  • 74 vermis

    vermis ['vɜ:mɪs] (pl vermes [-mi:z])
    Anatomy vermis m

    Un panorama unique de l'anglais et du français > vermis

  • 75 червь

    14 С м. од.
    1. uss (ka ülek.), tõuk, vagel; zool. \червьи ussid ( Vermes), шелковичный \червьь siidiliblikas ( Bombyx mori), дождевой \червьь vihmauss ( Lumricus), limukas, настоящие дождевые \червьи vihmauslased ( Lumbricidae), плоские \червьи lameussid ( Plathelminthes), кольчатые \червьи rõngussid ( Annelidae), ленточные \червьи paelussid ( Cestoidea), круглые \червьи ümarloomad ( Nemathelminthes);
    2. ülek. ussike (inimese kohta); ‚
    \червьь сомнения kahtluseuss

    Русско-эстонский новый словарь > червь

См. также в других словарях:

  • Vermes — Basisdaten Staat: Schweiz Kanton …   Deutsch Wikipedia

  • Vermes — Vue du village de Vermes Administration Pays Suisse …   Wikipédia en Français

  • Vermes — Escudo …   Wikipedia Español

  • Vermes — ( worms ) is an obsolete taxon used by Carolus Linnaeus and Jean Baptiste Lamarck for all non arthropod invertebrate animals. Linnaeus divided the group as follows: [cite book last= Linnaeus first= Carolus authorlink= Carolus Linnaeus title=… …   Wikipedia

  • Vermeș — ist der Name mehrerer Orte in Rumänien: Vermeș (Caraș Severin), Gemeinde im Kreis Caraș Severin Vermeș (Bistrița Năsăud), Dorf im Kreis Bistrița Năsăud Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wort bezeichne …   Deutsch Wikipedia

  • Vermes — Ver mes, n. pl. [L. vermes, pl. of vermis a worm.] (Zo[ o]l.) (a) An extensive artificial division of the animal kingdom, including the parasitic worms, or helminths, together with the nemerteans, annelids, and allied groups. By some writers the… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Vermeş — is a commune in Caraş Severin County, western Romania with a population of 1.663 people which includes Ersig, Izgar and Vermeş villages …   Wikipedia

  • Vermes — (lat.), Würmer …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Vermes — (lat.), s. Würmer …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Vermes — Original name in latin Verme Name in other language Krassovermes, Krassvermes, Vermes, Verme Vermus State code RO Continent/City Europe/Bucharest longitude 45.52056 latitude 21.65972 altitude 136 Population 1705 Date 2012 06 12 …   Cities with a population over 1000 database

  • VERMES, GEZA — (1924– ), leading scholar in the study of the Dead Sea Scrolls, Judaism during the Second Temple Period, and Jesus. Vermes led a unique and varied career. Born in Mako in Hungary to an assimilated Jewish family, Vermes primary and secondary… …   Encyclopedia of Judaism

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»