Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

turbĭdus

  • 1 turbidus

    turbĭdus, a, um, adj. [turba], full of confusion or disorder, wild, confused, disordered (class.; cf.: agitatus, tumultuosus).
    I.
    Lit.:

    turbida tempestas heri fuit,

    wild, stormy, Plaut. Rud. 4, 3, 3:

    tempestas,

    Lucr. 4, 169; 6, 376; Cic. Inv 1, 3, 4; Caes. B. C. 2, 22; Suet. Calig. 15:

    tempestas telorum,

    Verg. A. 12, 283:

    Auster,

    Hor. C. 3, 3, 5:

    aequora ponti,

    Lucr. 5, 1000:

    scaturiges,

    Liv. 44, 33, 3:

    nubila,

    Verg. A. 4, 245:

    caelum inmite ac turbidum,

    Plin. Ep. 8, 17, 1:

    imber,

    Verg. A. 12, 685:

    caligine atrā Pulvis,

    id. ib. 11, 876:

    coma,

    Ov. H. 10, 16:

    freta ventis Turbida,

    id. ib. 17 (18), 7.—
    B.
    In partic., of fluids, troubled, thick, muddy, turbid:

    aqua,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    torrentes,

    Quint. 12, 10, 19:

    turbidus caeno gurges,

    Verg. A. 6, 296:

    auro turbidus Hermus,

    id. G. 2, 137.—
    II.
    Trop., troubled, disordered, disturbed, perplexed, violent, boisterous, turbulent, vehement:

    mens, quae omni turbido motu semper vacet,

    Cic. Tusc. 1, 33, 80: turbidi animorum, concitatique motus, id. ib. 4, 15, 34:

    mores,

    Plaut. Trin. 2, 2, 18:

    ingenium,

    Tac. A. 14, 59:

    Venulo adversum se turbidus infert,

    Verg. A. 11, 742; 9, 57:

    turbidus et clamosus altercator,

    Quint. 6, 4, 15:

    reduxit in hiberna turbidos et nihil ausos,

    mutinous, seditious, Tac. A. 1, 38; so,

    civitas,

    id. H. 4, 11:

    ex oculis se turbidus abstulit Arruns,

    frightened, confused, Verg. A. 11, 814; cf.

    frons,

    Sen. Hippol. 432:

    acies oculi,

    id. Herc. Fur. 954:

    lumen lunae,

    id. Hippol. 790:

    puella,

    Ov. A. A. 3, 246:

    C. Caesar turbidus animi,

    Tac. H. 4, 48:

    turbidus irae,

    Sil. 12, 417;

    for which: turbidus irā,

    Stat. S. 3, 1, 39:

    turbidus ausi,

    Sil. 13, 214:

    res timida aut turbida,

    i. e. troubled, dangerous, perilous, Plaut. Most. 5, 1, 11; cf.: res turbidas tractare, Enn. ap. Cic. de Or. 1, 45, 199 (Trag. v. 189 Vahl.):

    esse in turbidis rebus,

    Cic. Phil. 2, 16, 39:

    hoc tum turbido tempore,

    Nep. Pelop. 4, 1.— Comp.:

    pectora sunt ipso turbidiora mari,

    Ov. Tr. 1, 11, 34:

    tumultuosius atque turbidius,

    Quint. 3, 8, 60.— Sup.:

    turbidissimus quisque,

    Tac. H. 3, 49:

    actiones,

    Quint. 1, 10, 28. —
    b.
    Neutr. absol.: si turbidissima sapienter ferebas, the most perilous or troubled circumstances, Cic. Fam. 6, 14, 3: nisi quod in turbido minus perspicuum fore putent quid agatur, in confused or troubled times, Liv. 3, 40, 10; so,

    in turbido,

    Sen. Ep. 3, 5; Tac. H. 1, 21; Curt. 4, 3, 18.—Turbidum, adverb.:

    mens turbidum Laetatur,

    confusedly, Hor. C. 2, 19, 6.—Hence, adv.: turbĭdē, in disorder, confusedly, Cic. Tusc. 4, 10, 24; Tac. A. 3, 12; Gell. 5, 9, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > turbidus

  • 2 turbidus

        turbidus adj. with comp. and sup.    [turba], full of confusion, wild, confused, disordered: tempestas: Tempestas telorum, V.: Auster, H.: scaturiges, L.: coma, dishevelled, O.—Of liquids, troubled, thick, muddy, turbid: aqua: Turbidus caeno gurges, V.—Fig., troubled, disordered, disturbed, perplexed, violent, boisterous, turbulent, vehement: mens, quae omni turbido motu semper vacet: animorum motūs: ex oculis se turbidus abstulit Arruns, in confusion, V.: puella, O.: in turbido tempore: Pectora turbidiora mari, O.— As subst n.: turbidissima sapienter ferre, the most troubled circumstances: in turbido, in troubled times, L.— Acc adverb.: mens turbidum Laetatur, confusedly, H.
    * * *
    turbida, turbidum ADJ
    wild/stormy; muddy/turbid; murky/foggy/clouded/opaque; gloomy, frowning; confused, disordered; impatient, troubled, dazed, frantic; unruly, mutinous

    Latin-English dictionary > turbidus

  • 3 in-turbidus

        in-turbidus adj.,     undisturbed: externis rebus annus, Ta.: iuventa, Ta.—Not turbulent: vir, T.

    Latin-English dictionary > in-turbidus

  • 4 auster

        auster trī, m    [AVS-], the south wind: portus ab austro tutus, Cs.: vehemens: turbidus, H.: pluvius, O.: frigidus, V.: floribus austrum inmisi, have exposed to the parching blast, V.—The south country, the south: in aquilonis austrive partibus: mundus Libyae devexus in austros, south of Libya, V.
    * * *
    I
    austeris -e, austerior -or -us, austerrimus -a -um ADJ
    austere, plain; bitter, sour; dry (wine); sharp, pungent; dark, somber, morose
    II
    south; south wind; southern parts (pl.)

    Latin-English dictionary > auster

  • 5 caenum

        caenum (not coenum), ī, n    dirt, filth, mud, mire: iudices caeno obliti: Turbidus (Acheron) caeno, V.: caeno evellere plantam, H.: corpore infames caeno mergere, Ta.—Fig., filth, dirt, uncleanness: alqm opponere labi illi atque caeno, vile fellow: plebeium, the unclean mob, L.
    * * *
    mud, mire, filth, slime, dirt, uncleanness; (of persons) scum/filth

    Latin-English dictionary > caenum

  • 6 gurges

        gurges itis, m    [GVOR-], a raging abyss, whirlpool, gulf: Rheni fossa gurgitibus illis redundans: turbidus caeno, V.: per medios gurgites, L.: hauriebantur gurgitibus, L.: Stygius, O.: caenosus, the Styx, Iu.— Waters, a stream, sea: Iberus, V.: gurgite ab alto, abyss, V.: Herculeus, i. e. the Atlantic, Iu.—Fig., an abyss, gulf: libidinum: qui est gurges vitiorum: patrimoni, spendthrift.
    * * *
    whirlpool; raging abyss; gulf, the sea; "flood", "stream"

    Latin-English dictionary > gurges

  • 7 sī-ve or seu

        sī-ve or seu     conj, or if (cf. vel si): postulo, sive aequomst, te oro, ut, etc., T.: ut mihi Platonis illud, seu quis dixit alius (i. e. vel si quis), or whoever else said it: Bis denas Italo texamus robore navīs, Seu plurīs complere valent, etc., V.: turdus, Sive aliud privum dabitur tibi, devolet illuc, H.— When, of two or more suppositions, it is indifferent which is true or accepted; in the formula, si... sive, or si... seu, if... or if: Si ista uxor sive amica est, T.: si nocte sive luce, si servus sive liber faxit, L.: si arborum trunci, sive naves essent a barbaris missae, Cs.—In the formula, sive... sive, or seu... seu (poet. also sive... seu, or seu... sive), be it that... or that, if... or if, whether... or: sive retractabis; sive properabis: sive regi sive optimatibus serviant: seu periculi magnitudine seu animi mobilitate inpulsi, S.: Sive deae seu sint dirae volucres, V.—Often more than twice: sive Sulla sive Marius sive uterque sive Octavius sive qui alius... eum detestabilem iudico.—With ellips. of sive in the first clause (poet.): Quo non arbiter Hadriae Maior, tollere seu ponere volt freta, H.—The suppositions are sometimes followed, each by its own conclusion: nam sive timuit, quid ignavius? sive meliorem suam causam fore putavit, quid iniustius?: eos seu dedi placeat, dedere se paratos esse, seu supplicio adfici, daturos poenas, L.—When the second supposition is presented as contrary to the first, it may be introduced, after sive, by sin or si vero: sive sensus exstinguitur... quis me beatior? sin vera sunt, etc.: sive enim abscedant, cui dubium esse quin... sin autem manendum ibi nihilo minus sit, L.: sive enim Zenonem sequare, magnum est efficere... si vero Academiam veterem persequamur, etc.—Correl. with aut or ne (poet.): (saxum) seu turbidus imber Proluit, aut annis solvit sublapsa vetustas, whether... or, V.: Substitit, erravitne viā, seu lassa resedit, Incertum, whether... or, V.—As a simple disjunctive, or: quid perturbatius hoc ab urbe discessu, sive potius turpissimā fugā?: remotis sive omnino missis lictoribus: te rogo... resistas sive etiam occurras negotiis.— Introducing an alternative which is preferred, or rather, or more accurately, or as I should say: eiecto sive emisso iam ex urbe Catilinā, ille arma misit: urbem matri seu novercae relinquit, L.: quam (sagittam) Parthus sive Cydon torsit, V.

    Latin-English dictionary > sī-ve or seu

  • 8 turbidē

        turbidē adv.    [turbidus], in disorder, confusedly: omnia esse suscepta.

    Latin-English dictionary > turbidē

  • 9 auster

    1.
    auster, tri, m. [Sanscr. ush-, to burn; the burning, hot wind], the south wind (opp. aquilo, the north wind).
    I.
    Lit.:

    auster fulmine pollens,

    Lucr. 5, 745:

    validus,

    id. 1, 899; Hor. Ep. 1, 11, 15:

    vehemens,

    Cic. Att. 16, 7:

    turbidus,

    Hor. C. 3, 3, 4: nubilus. [p. 210] Prop. 3, 8, 56: umidus, bringing or producing rain, Verg. G. 1, 462; so,

    pluvius,

    Ov. M. 1, 66:

    frigidus,

    Verg. G. 4, 261, and Prop. 3, 22, 16: hibernus. Tib. 1, 1, 47; Vulg. Cant. 4, 16; ib. Luc. 12, 25 et saep.—
    II.
    Meton., the south country, the south:

    in aquilonis austrive partibus,

    Cic. Rep. 6, 20, 22; so Varr. L. L. 9, § 25 Müll.; Plin. 2, 9, 6, § 43; Vulg. Exod. 26, 16; ib. Matt. 12, 42.
    2.
    auster = austerus, q. v.

    Lewis & Short latin dictionary > auster

  • 10 clamosus

    clāmōsus, a, um, adj. [clamor] (mostly post-Aug.), full of clamor or noise, i. e.,
    I.
    Act., clamoring or bawling continually or loudly, clamorous, noisy, bawling:

    turbidus et clamosus altercator,

    Quint. 6, 4, 15:

    pater,

    Juv. 14, 191:

    magister,

    Mart. 5, 84, 2.—
    * Adv.: clāmōsē, clamorously:

    clamose ne dicamus omnia,

    Quint. 11, 3, 45.—
    II.
    Pass., filled with noise or clamor, noisy:

    urbs,

    Stat. S. 4, 4, 18:

    theatri turba,

    id. ib. 3, 5, 16:

    valles,

    id. Th. 4, 448:

    circus,

    Juv. 9, 144; Mart. 10, 53:

    Subura,

    id. 12, 18, 2.— Poet. with gen.:

    undae clamosus Helorus,

    Sil. 14, 269.—
    B.
    Accompanied with noise or clamor:

    actio,

    Quint. 5, 3, 2:

    Phasma Catulli,

    Juv. 8, 186:

    adceleratio,

    Auct. Her. 3, 13, 23:

    mortes boum,

    Veg. Vet. 4, pr. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > clamosus

  • 11 Gurges

    1.
    gurges, ĭtis, m. [v. gula; and cf. barathron, vorago], a raging abyss, whirlpool, gulf (syn.: vorago, barathrum).
    I.
    Lit. (class.):

    non Rheni fossam gurgitibus illis redundantem,

    Cic. Pis. 33, 81:

    turbidus hic coeno vastaque voragine gurges Aestuat,

    Verg. A. 6, 296:

    multamque trahens sub gurgite arenam Volturnus,

    Ov. M. 15, 714:

    alterno procurrens gurgite pontus,

    Verg. A. 11, 624:

    per medios gurgites (opp. vada),

    Liv. 21, 5, 14:

    deficientibus animis hauriebantur gurgitibus,

    id. 22, 6, 7:

    caenosus,

    the Styx, Juv. 3, 266.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., waters, stream, sea ( poet.):

    fessos jam gurgite Phoebus Ibero Tingat equos,

    Verg. A. 11, 913:

    Euboicus,

    Ov. M. 9, 227:

    Carpathius,

    Verg. G. 4, 387:

    Atlanteus,

    Stat. Ach. 1, 223:

    Tusci,

    id. S. 4, 5, 4:

    gurgite ab alto,

    Verg. A. 6, 310; 7, 704:

    Herculeus,

    i. e. the Atlantic, beyond Gibraltar, Juv. 14, 280.—
    B.
    Of insatiable craving, an abyss; of persons, a spendthrift, prodigal:

    qui immensa aliqua vorago est, aut gurges vitiorum turpitudinumque omnium,

    Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23; cf.:

    divitias in profundissimum libidinum gurgitem profundere,

    id. Sest. 43, 93:

    gurges ac vorago patrimonii,

    id. ib. 52, 111; cf.:

    ille gurges atque heluo, natus abdomini suo,

    id. Pis. 17, 41:

    Apicius, nepotum omnium altissimus gurges,

    Plin. 10, 48, 68, § 133.
    2.
    Gurges, ĭtis, m., a surname.
    I.
    Q. Fabius, Q. F. M. N. Gurges, Macr. S. 2, 9.—
    II.
    Fabius Gurges, Juv. 6, 266.—
    III.
    C. Volcatius Gurges, Plin. 7, 53, 54, § 181.

    Lewis & Short latin dictionary > Gurges

  • 12 gurges

    1.
    gurges, ĭtis, m. [v. gula; and cf. barathron, vorago], a raging abyss, whirlpool, gulf (syn.: vorago, barathrum).
    I.
    Lit. (class.):

    non Rheni fossam gurgitibus illis redundantem,

    Cic. Pis. 33, 81:

    turbidus hic coeno vastaque voragine gurges Aestuat,

    Verg. A. 6, 296:

    multamque trahens sub gurgite arenam Volturnus,

    Ov. M. 15, 714:

    alterno procurrens gurgite pontus,

    Verg. A. 11, 624:

    per medios gurgites (opp. vada),

    Liv. 21, 5, 14:

    deficientibus animis hauriebantur gurgitibus,

    id. 22, 6, 7:

    caenosus,

    the Styx, Juv. 3, 266.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., waters, stream, sea ( poet.):

    fessos jam gurgite Phoebus Ibero Tingat equos,

    Verg. A. 11, 913:

    Euboicus,

    Ov. M. 9, 227:

    Carpathius,

    Verg. G. 4, 387:

    Atlanteus,

    Stat. Ach. 1, 223:

    Tusci,

    id. S. 4, 5, 4:

    gurgite ab alto,

    Verg. A. 6, 310; 7, 704:

    Herculeus,

    i. e. the Atlantic, beyond Gibraltar, Juv. 14, 280.—
    B.
    Of insatiable craving, an abyss; of persons, a spendthrift, prodigal:

    qui immensa aliqua vorago est, aut gurges vitiorum turpitudinumque omnium,

    Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23; cf.:

    divitias in profundissimum libidinum gurgitem profundere,

    id. Sest. 43, 93:

    gurges ac vorago patrimonii,

    id. ib. 52, 111; cf.:

    ille gurges atque heluo, natus abdomini suo,

    id. Pis. 17, 41:

    Apicius, nepotum omnium altissimus gurges,

    Plin. 10, 48, 68, § 133.
    2.
    Gurges, ĭtis, m., a surname.
    I.
    Q. Fabius, Q. F. M. N. Gurges, Macr. S. 2, 9.—
    II.
    Fabius Gurges, Juv. 6, 266.—
    III.
    C. Volcatius Gurges, Plin. 7, 53, 54, § 181.

    Lewis & Short latin dictionary > gurges

  • 13 Hadria

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadria

  • 14 Hadriacus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadriacus

  • 15 Hadrianalis

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadrianalis

  • 16 Hadrianus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadrianus

  • 17 Hadriaticus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadriaticus

  • 18 haurio

    haurĭo, hausi, haustum, 4 (archaic imperf. hauribant, Lucr. 5, 1324; perf. subj. haurierint, Varr. ap. Prisc. p. 905 P.; part. perf. haurītus, App. M. 3, p. 139; 6, p. 178; supin. hauritu, id. ib. 2, p. 121; part. fut. hauritura, Juv. in Joh. 2, 253:

    hausurus,

    Verg. A. 4, 383; Sil. 7, 584; 16, 11:

    hausturus,

    Sen. Q. N. 4, 2, 1; dep. perf. foramen fama est lucem hausum, Sol. 5, 15), v. a. [perh. for haus-io; cf. hio, hisco; prop. to empty], to draw up or out, to draw (class., esp. freq. in the transf. and trop. signif.; cf. sorbeo).
    I.
    Lit., to draw water, etc.:

    cum vidisset haustam aquam de jugi puteo, terrae motum dixit instare,

    Cic. Div. 1, 50, 112:

    palmis hausta duabus aqua,

    Ov. F. 2, 294:

    is neque limo Turbatam haurit aquam,

    Hor. S. 1, 1, 60:

    ipse manus hausta victrices abluit unda,

    Ov. M. 4, 740.— Absol.:

    num igitur, si potare velit, de dolio sibi hauriendum putet?

    Cic. Brut. 83, 288. —Prov.: de faece haurire, to draw from the dregs, i. e. to choose the worst:

    tu quidem de faece hauris,

    i. e. speak of the worst orators, id. ib. 69, 244.—
    B.
    Transf.
    1.
    To drain, drink up; to spill, shed:

    ita vina ex libidine hauriuntur, atque etiam praemio invitatur ebrietas (shortly before and after, bibere),

    Plin. 14, 22, 28, § 140; cf. id. ib. § 146; and: cui non audita est obscoenae Salmacis undae Aethiopesque lacus, quos si quis faucibus hausit, Aut furit [p. 843] aut, etc., Ov. M. 15, 320 (for which:

    qui ex Clitorio lacu biberint,

    Plin. 31, 2, 13, § 16):

    quae (pocula) simul arenti sitientes hausimus ore,

    i. e. drained, emptied, drunk off, Ov. M. 14, 277; so,

    cratera,

    id. ib. 8, 680:

    spumantem pateram,

    Verg. A. 1, 738: statim me perculso ad meum sanguinem hauriendum, et spirante re publica ad ejus spolia detrahenda advolaverunt, to drain, i. e. to spill, shed, Cic. Sest. 24, 54:

    cruorem,

    Ov. M. 7, 333; 13, 331:

    nudantis cervicem jugulumque, et reliquum sanguinem jubentes haurire,

    Liv. 22, 51, 7; Lact. 5, 1, 8:

    quem (sanguinem) civiles hauserunt,

    Luc. 1, 13.—
    b.
    Of things:

    imoque a gurgite pontus Vertitur et canas alveus haurit aquas,

    draws in, lets in, Ov. F. 3, 591: jam flammae tulerint, inimicus et hauserit ensis, drunk up, i. e. their blood, Verg. A. 2, 600.—
    2.
    In gen., to tear up, pluck out, draw out, to take to one's self, take; to swallow, devour, consume, exhaust:

    (ventus) Arbusta evolvens radicibus haurit ab imis,

    Lucr. 6, 141:

    haurit arenas ungula,

    Stat. Th. 2, 46; cf.:

    humumque Effodit... terraeque immurmurat haustae,

    i. e. torn up, dug up, Ov. M. 11, 187:

    Actoridae magni rostro femur hausit adunco (= transfodit),

    tore open, id. ib. 8, 370:

    pectora ferro,

    id. ib. 8, 438:

    latus alicui,

    Lucr. 5, 1324; Ov. M. 5, 126; 9, 412; Verg. A. 10, 314; Luc. 10, 387:

    ventrem atque inguina uno alteroque ictu,

    Liv. 7, 10, 10; Sil. 5, 524:

    tum latus ejus gladio haurit,

    Curt. 7, 2, 27:

    impresso gladio jugulum ejus hausisse,

    Tac. H. 1, 41 fin.:

    lumen,

    to pluck out the eye, Ov. M. 13, 564:

    cineres haustos,

    i. e. scraped up, collected, id. ib. 8, 538; so,

    cineres,

    id. ib. 13, 425 sq.; cf. id. ib. 14, 136:

    ille cavis hausto spargit me pulvere palmis,

    id. ib. 9, 35:

    sumptum haurit ex aerario,

    draws, takes, Cic. Agr. 2, 13, 32; cf.:

    at suave est ex magno tollere acervo. Dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas, Cur? etc.,

    Hor. S. 1, 1, 52:

    quia dentibus carent, aut lambunt cibos aut integros hauriunt,

    to swallow, Col. 8, 17, 11; cf.:

    solidos haurire cervos taurosque,

    Plin. 8, 14, 14, § 36: hausisti patrias luxuriosus opes, qs. hast swallowed up, devoured, consumed, Mart. 9, 83, 4:

    nos tellus haurit,

    Sil. 3, 654; cf.:

    sua haurire,

    Tac. A. 16, 18; 2, 8; 3, 72:

    animam recipere auramque communem haurire,

    i. e. inhale, breathe, Quint. 6 praef. §

    12: suspiratus,

    fetching a deep sigh, Ov. M. 14, 129: hauriat hunc oculis ignem crudelis ab alto Dardanus, may he swallow with his eyes, i. e. greedily look at, Verg. A. 4, 661; so,

    aliquid oculis,

    ib. 12, 946; Sil. 11, 284;

    and without oculis: caelum,

    Verg. A. 10, 899; cf.:

    lucem (primae pecudes),

    i. e. to see the light, be born, Verg. G. 2, 340:

    vocemque his auribus hausi,

    I received his voice with these ears, id. A. 4, 359; so,

    dicta auribus,

    Ov. M. 13, 787; cf.:

    oculis auribusque tantum gaudium,

    Liv. 27, 51:

    hauriri urbes terrae hiatibus,

    to be swallowed up, Plin. 36, 15, 24, § 119; cf.:

    cum praealtis paludibus arma, equi haurirentur,

    Tac. H. 5, 15:

    altitudine et mollitia nivis hauriebantur,

    id. ib. 1, 79:

    hauriuntur gurgitibus,

    id. A. 1, 70:

    aggerem ac vineas incendium hausit,

    Liv. 5, 7, 3:

    cunctos incendium hausit,

    Tac. H. 4, 60:

    miratur et haurit Pectore ignes,

    imbibes, Ov. M. 10, 253; cf.:

    flammasque latentes Hausit,

    id. ib. 8, 325:

    caelo medium Sol igneus orbem Hauserat,

    i. e. had rapidly passed through, finished, Verg. G. 4, 427:

    vastum iter,

    Stat. Th. 1, 369: bracchia Cancri (Titan), Col. poët. 10, 313: cum spes arrectae juvenum exsultantiaque haurit Corda pavor pulsans, exhausts = exhaurit, Verg. G. 3, 105:

    pariter pallorque ruborque Purpureas hausere genas,

    Stat. Th. 1, 538.—
    II.
    Trop., to draw, borrow, take, drink in, derive:

    sequimur potissimum Stoicos, non ut interpretes, sed, ut solemus, e fontibus eorum judicio arbitrioque nostro, quantum quoque modo videbitur, hauriemus,

    Cic. Off. 1, 2, 6; cf.:

    fontes, unde hauriretis,

    id. de Or. 1, 46, 203:

    a fontibus potius haurire quam rivulos consectari,

    id. Ac. 1, 2, 8:

    reconditis atque abditis e fontibus haurire,

    id. de Or. 1, 3, 12:

    omnia dixi hausta e fonte naturae,

    id. Fin. 1, 21, 71:

    eodem fonte haurire laudes suas,

    id. Fam. 6, 6, 9; id. Caecin. 27, 78:

    quam (legem) non didicimus, accepimus, legimus, verum ex natura ipsa arripuimus, hausimus, expressimus,

    id. Mil. 4, 10 (quoted in Cic. Or. 49, 165):

    quas (artes) cum domo haurire non posses, arcessivisti ex urbe ea (i. e. Athenis), quae, etc.,

    id. Brut. 97, 332:

    ex divinitate, unde omnes animos haustos aut acceptos aut libatos haberemus,

    id. Div. 2, 11, 26; cf.:

    animos hominum quadam ex parte extrinsecus esse tractos et haustos,

    id. ib. 1, 32, 70:

    quid enim non sorbere animo, quid non haurire cogitatione, cujus sanguinem non bibere censetis?

    id. Phil. 11, 5, 10; cf.:

    libertatem sitiens hausit,

    id. Rep. 1, 43:

    voluptates undique,

    id. Tusc. 5, 6, 16:

    dolorem,

    id. Cael. 24, 59:

    calamitates,

    id. Tusc. 1, 35, 86:

    luctum,

    id. Sest. 29, 63:

    unde laboris Plus haurire mali est quam ex re decerpere fructus,

    Hor. S. 1, 2, 79:

    animo spem turbidus hausit inanem,

    drank in illusive hope, Verg. A. 10, 648:

    expugnationes urbium, populationes agrorum, raptus Penatium hauserant animo,

    had thought of, intended, Tac. H. 1, 51:

    supplicia,

    to suffer, Verg. A. 4, 383:

    (Thessali) velut ex diutina siti nimis avide meram haurientes libertatem,

    indulging, revelling in, Liv. 39, 26, 7; cf.:

    studium philosophiae acriter hausisse,

    Tac. Agr. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > haurio

  • 19 Hister

    1.
    Hister, tri (less correctly Ister), m., = Istros, the lower part of the Danube (the upper part, Danubius).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    Ponticum simul et Hadriaticum mare et Histrum amnem et Alpes conspici posse,

    Liv. 40, 21:

    turbidus et torquens flaventes Hister arenas,

    Verg. G. 3, 350:

    stat vetus urbs, ripae vicina binominis Histri,

    Ov. P. 1, 8, 11.—
    B.
    Esp.: Histro fallacior, an epithet applied by Tertullian to Marcion; because the river, on account of its strong eddies and many mouths, was dangerous to the navigator, Tert. adv. Marc. 1, 1.—
    II.
    Meton., one who dwells on the Danube:

    collo triumphati proculcat Honorius Histri,

    Claud. VI. Cons. Honor. 648:

    aut tibi captivo famulus mittetur ab Histro,

    Mart. 7, 79, 11.
    2.
    hister, v. histrio init.

    Lewis & Short latin dictionary > Hister

  • 20 hister

    1.
    Hister, tri (less correctly Ister), m., = Istros, the lower part of the Danube (the upper part, Danubius).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    Ponticum simul et Hadriaticum mare et Histrum amnem et Alpes conspici posse,

    Liv. 40, 21:

    turbidus et torquens flaventes Hister arenas,

    Verg. G. 3, 350:

    stat vetus urbs, ripae vicina binominis Histri,

    Ov. P. 1, 8, 11.—
    B.
    Esp.: Histro fallacior, an epithet applied by Tertullian to Marcion; because the river, on account of its strong eddies and many mouths, was dangerous to the navigator, Tert. adv. Marc. 1, 1.—
    II.
    Meton., one who dwells on the Danube:

    collo triumphati proculcat Honorius Histri,

    Claud. VI. Cons. Honor. 648:

    aut tibi captivo famulus mittetur ab Histro,

    Mart. 7, 79, 11.
    2.
    hister, v. histrio init.

    Lewis & Short latin dictionary > hister

См. также в других словарях:

  • Haageocereus pseudomelanostele — subsp. carminiflorus Systematik Ordnung: Nelkenarti …   Deutsch Wikipedia

  • trouble — 1. trouble [ trubl ] adj. • 1160; lat. pop. °turbulus, crois. de turbidus « agité » et turbulentus (→ turbulent) 1 ♦ Se dit d un liquide qui n est pas limpide, qui contient des particules en suspension (⇒ 1. boueux, vaseux). Eau trouble. « ce… …   Encyclopédie Universelle

  • troublé — 1. trouble [ trubl ] adj. • 1160; lat. pop. °turbulus, crois. de turbidus « agité » et turbulentus (→ turbulent) 1 ♦ Se dit d un liquide qui n est pas limpide, qui contient des particules en suspension (⇒ 1. boueux, vaseux). Eau trouble. « ce… …   Encyclopédie Universelle

  • turbide — [ tyrbid ] adj. • 1615; « tempétueux » 1538; lat. turbidus ♦ Littér. Troublé, agité. « les fleuves équatoriaux entraînent dans leur flot turbide des mondes confus d arbres et d herbes » (Claudel). ● turbide adjectif (latin turbidus) Littéraire.… …   Encyclopédie Universelle

  • turbio — (Del lat. turbidus .) ► adjetivo 1 Que no tiene su transparencia natural por estar sucio o mezclado con una cosa: ■ el agua del río baja turbia de barro . TAMBIÉN túrbido ANTÓNIMO nítido 2 Que es confuso o poco claro: ■ tengo la vista turbia y… …   Enciclopedia Universal

  • túrbido — (Del lat. turbidus .) ► adjetivo Turbio [en todas sus acepciones]. * * * túrbido, a (del lat. «turbĭdus») adj. Turbio. * * * túrbido, da. (Del lat. turbĭdus). adj. turbio …   Enciclopedia Universal

  • Turbidimetrie — Tur|bi|di|me|t|rie [lat. turbidus = unruhig, verwirrt, trübe; ↑ metrie], die; , …ri|en; Syn.: Trübungsmessung: im weitesten Sinne Bez. für die Bestimmung des Feststoffanteils in Fl., z. B. Trinkwasser, Abwässern, Infusionslösungen, Obstsäften etc …   Universal-Lexikon

  • TAGUS — I. TAGUS fluvius Hispaniae celeberrimus, vulgo Taio. Oritur ex monte Orospeda in Celtiberis geminô fonte, ac per Toletum, Liboram, Norbam Caesaream, Scalabim et Ulyssipponem longô decurrens tractu, in Oceanum occiduum sese (latus in ore 2. leuc.) …   Hofmann J. Lexicon universale

  • турбидиметрия — (от лат. turbidus  мутный и ...метрия), метод количественного химического анализа. Основан на измерении интенсивности света, прошедшего через суспензию, образованную частицами определяемого вещества в жидкой фазе. Из за малой точности… …   Энциклопедический словарь

  • trouble — [13] Trouble is etymologically something that ‘disturbs’ one – indeed, the two words are related. Trouble was borrowed from Old French trouble or tourble, a derivative of the verb tourbler. This was descended from Vulgar Latin *turbulāre, a… …   The Hutchinson dictionary of word origins

  • trouble — [13] Trouble is etymologically something that ‘disturbs’ one – indeed, the two words are related. Trouble was borrowed from Old French trouble or tourble, a derivative of the verb tourbler. This was descended from Vulgar Latin *turbulāre, a… …   Word origins

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»