-
1 transcendo
trānscendo (trānsscendo), scendī, scēnsum, ere (trans u. scando), I) intr. hinübersteigen, -schreiten, 1) eig.: ab asinis ad boves, Plaut.: in Italiam, Liv.: in hostium naves, Caes. – 2) übtr., übergehen, a) übh.: ex minore aetate in maiorem, Hyg. bei Gell. 16, 6, 15: iam haec censura ex foro in castra transcendit, Val. Max. 2, 9, 8. – b) in der Rede, ad maiora, Vell.: ad leviora, Quint.: ad ea, Tac.: ad testimonium illud Crassi a suspicionibus Aemiliani, Apul. – II) tr. etwas übersteigen, überschreiten, 1) eig.: maceriam, Caes.: ruinas, Liv.: saepem, Liv.: per semirutos partim scalis integros muros, Liv.: valles, Caes.: Caucasum, Cic.: Alpes, Ruf. Fest.: Rhenum, Liv. epit. u. Tac.: fluvium, Apul.: flumen Albim exercitu, Tac.: Ilissi amnis modicum fluentum, Apul. – 2) übtr.: a) überschreiten, übertreten, fines iuris, Lucr.: ordinem aetatis, Liv.: prohibita impune, Tac.: transcendendo media summa imis continuare, Liv.: nec declinari transcendique (umgangen werden) posse agmina fati et volumina, Gell. – b) übertreffen, facta, Sil.: annos factis, Sil.: florentes annos viribus, Sil.
-
2 transcendo
trānscendo (trānsscendo), scendī, scēnsum, ere (trans u. scando), I) intr. hinübersteigen, -schreiten, 1) eig.: ab asinis ad boves, Plaut.: in Italiam, Liv.: in hostium naves, Caes. – 2) übtr., übergehen, a) übh.: ex minore aetate in maiorem, Hyg. bei Gell. 16, 6, 15: iam haec censura ex foro in castra transcendit, Val. Max. 2, 9, 8. – b) in der Rede, ad maiora, Vell.: ad leviora, Quint.: ad ea, Tac.: ad testimonium illud Crassi a suspicionibus Aemiliani, Apul. – II) tr. etwas übersteigen, überschreiten, 1) eig.: maceriam, Caes.: ruinas, Liv.: saepem, Liv.: per semirutos partim scalis integros muros, Liv.: valles, Caes.: Caucasum, Cic.: Alpes, Ruf. Fest.: Rhenum, Liv. epit. u. Tac.: fluvium, Apul.: flumen Albim exercitu, Tac.: Ilissi amnis modicum fluentum, Apul. – 2) übtr.: a) überschreiten, übertreten, fines iuris, Lucr.: ordinem aetatis, Liv.: prohibita impune, Tac.: transcendendo media summa imis continuare, Liv.: nec declinari transcendique (umgangen werden) posse agmina fati et volumina, Gell. – b) übertreffen, facta, Sil.: annos factis, Sil.: florentes annos viribus, Sil.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transcendo
-
3 transcendentia
trānscendentia, ae, f. (transcendo), das Übersteigen, Überschreiten, Gromat. vet. 25, 30 u.a.
-
4 transcensio
trānscēnsio, ōnis, f. (transcendo) = ὑπερβατόν, die Überschreitung der gewöhnlichen Stellung der Wörter und Redeglieder, das Hyperbaton, eine gramm. u. rhet. Figur, Auct. carm. de fig. 160. p. 69 Halm. Isid. orig. 1, 36, 16.
-
5 transcensus
trānscēnsus, Abl. ū, m. (transcendo), das Hinübersteigen, scalarum, Hinaufsteigen auf L., Amm. 19, 5, 6: tr. Arnon, die Überfahrt über den Arnon, Vulg. Isai. 16, 2. – bildl., transcensus ad meliora, der Übergang zu einem besseren Leben, Hieron. epist. 119, 10. – als rhet. t.t. = ὑπερβατόν (s. trānscēnsio), Auct. carm. de fig. 160. p. 69 Halm.
-
6 transcendentia
trānscendentia, ae, f. (transcendo), das Übersteigen, Überschreiten, Gromat. vet. 25, 30 u.a.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transcendentia
-
7 transcensio
trānscēnsio, ōnis, f. (transcendo) = ὑπερβατόν, die Überschreitung der gewöhnlichen Stellung der Wörter und Redeglieder, das Hyperbaton, eine gramm. u. rhet. Figur, Auct. carm. de fig. 160. p. 69 Halm. Isid. orig. 1, 36, 16.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transcensio
-
8 transcensus
trānscēnsus, Abl. ū, m. (transcendo), das Hinübersteigen, scalarum, Hinaufsteigen auf L., Amm. 19, 5, 6: tr. Arnon, die Überfahrt über den Arnon, Vulg. Isai. 16, 2. – bildl., transcensus ad meliora, der Übergang zu einem besseren Leben, Hieron. epist. 119, 10. – als rhet. t.t. = ὑπερβατόν (s. transcensio), Auct. carm. de fig. 160. p. 69 Halm.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transcensus
-
9 transscendo
trānsscendo, transscēnsus, s. transcendo etc.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transscendo
См. также в других словарях:
ТРАНСЦЕНДЕНТАЛЬНЫЙ — ТРАНСЦЕНДЕНТАЛЬНЫЙ, трансцендентальная, трансцендентальное; трансцендентален, трансцендентальна, трансцендентально (от лат. transcendo переступаю, перешагиваю) (филос.). прил., по знач. связанное в идеалистической философии с признанием… … Толковый словарь Ушакова
ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ — ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ, трансцендентная, трансцендентное; трансцендентен, трансцендентна, трансцендентно (от лат. transcendo переступаю, перешагиваю). 1. В идеалистической философии лежащий за пределами опыта, недоступный опытному познанию; ант.… … Толковый словарь Ушакова
Трансцендентальное — Кантианство … Википедия
ТРАНСЦЕНДЕНТАЛЬНЫЙ — [< лат. transcendens (transcendentis) выходящий за пределы] филос. у И. Канта: изначально присущий рассудку, не приобретенный из опыта; касающийся форм познания, а не его предмета и содержания. Ср. ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ. Словарь иностранных слов.… … Словарь иностранных слов русского языка
ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ — ТРАНСЦЕНДЕНТАЛЬНЫЙ или ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ Философский термин, которым обозначается все, выходящее за пределы опыта и постигаемое лишь высшим умозрением. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ТРАНСЦЕНДЕНТНЫЙ… … Словарь иностранных слов русского языка
ԳԵՐԱԶԱՆՑԵՄ — (եցի.) NBH 1 0543 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c, 13c չ. ὐπερβάλλω, ὐπερβαίνω, ὐπερέχω excello, excedo, supero, transcendo Գերազանց լինել քան զայլս. յառաջել անցանել. առաւելուլ. եւ Զանցանել ըստ չափ. *Յերկաքանչիւրումն գերազանցէ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԱՆՑ — (զանցք.) NBH 1 0714 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 11c, 12c, 14c գ. Սաստկականն եւ հայցականն բառիս՝ Անց, անցք. որպէս Անցումն ըստ չափ սովորական. վարի ընդ բայս, եւ ʼի բաղադրութիւնս բայից, եւ դուն ուրեք առանձինն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԱՆՑԱՆԵՄ — (զանցի, ցեր. կամ ցեայ, ցեար, ցեալ.) NBH 1 0715 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 11c չ. ὐπερβαίνω, ἁναβαίνω , ὐπερβάλλω, διαφέρω transcendo, excedo, antecello Անցանել ըստ չափն եւ ըստ սահմանն իրիք կարգի. գերազանցել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՔԱՅԼԵՄ — (եցի.) NBH 2 0977 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 13c չ. βαδίζω (յորմէ լտ. vado. լծ. հյ. վազել.) gradior ὐπεραίνω transgredior, transcendo. Քայլափոխել. գնալ. ընթանալ. երթալ. յառաջել. կոխել. քաշել. ... *Ոչ կոխեն, այլ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
