Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

to+serve+in

  • 1 uppgjöf

    * * *
    f. remission (uppgjöf um sakir).

    Íslensk-ensk orðabók > uppgjöf

  • 2 bera fram

    Íslensk-ensk orðabók > bera fram

  • 3 bera fram, framreiîa

    Íslensk-ensk orðabók > bera fram, framreiîa

  • 4 duga, nÿtast

    Íslensk-ensk orðabók > duga, nÿtast

  • 5 eiga (e-î) skiliî

    Íslensk-ensk orðabók > eiga (e-î) skiliî

  • 6 gefa upp

    Íslensk-ensk orðabók > gefa upp

  • 7 gegna hlutverki

    Íslensk-ensk orðabók > gegna hlutverki

  • 8 gegna hlutverki/skyldu

    Íslensk-ensk orðabók > gegna hlutverki/skyldu

  • 9 sitja af sér

    Íslensk-ensk orðabók > sitja af sér

  • 10 skammta

    Íslensk-ensk orðabók > skammta

  • 11 vera í læri

    Íslensk-ensk orðabók > vera í læri

  • 12 ÞJÓNA

    (að), v.
    1) to serve (settist hann heima ok þjónaði ekki konungi); þjóna til e-s, to serve, pay homage to (kvaðst hann skyldr at þjóna til konungs); to deserve (launa þeim sem þeir hafa til þjónat); þjóna undir e-n, to serve under one;
    2) to attend on as a servant, wait on (hón þjónaði honum eigi verr enn bónda sínum).
    * * *
    að, [A. S. þenian; O. H. G. diunon; Germ. dienen; mod. Dan. tjene, Swed. tjäna, mod. Icel. þéna; the proper Dan. form would be tyne]:—to serve; settisk hann heima ok þjónaði ekki konungi, Eg. 83; þessi guðin er þú þjónar, serves, worships, Fms. i. 97; líf ok dauði þjóna Dróttni, 623. 27; þjóna Guði, Stj. 375; þjóna til e-s, to serve, pay homage to, of allegiance; kvaðsk hann skyldr at þ. til konungs, Fms. ix. 431; engi vildi til þeirra þjóna upp frá því, xi. 334; þeir er til hans (i. e. Christ) þjóna, Mar.; þjóna til hans né annarra, Fms. iv. 23: þjóna undir e-n, to serve under one, Sturl. ii. 4: absol., Jb. 383.
    2. to attend on as a servant, wait on, with dat., Stj. 441; hón þjónaði honum eigi verr enn bónda sínum, Nj. 62; lét göra honum laug ok þjónaði honum sjálfr, Fms. vi. 303; þ. at konungs-borði, Fb. ii. 428; þ. fyrir borði, Fms. vii. 84: in Icel. households chiefly used of maid-servants, cp. Ld. ch. 11.
    3. in eccl. sense, to perform service; þjóna kirkju (dat.), Bs. i. 179, Hom.; þ. kapellu, D. N. ii. 338.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞJÓNA

  • 13 SKENKJA

    (-ta, -tr), v.
    1) with dat. to serve with drink (fjórir menn skenktu konum);
    2) to pour out, serve (drink), to one (skenkja e-m mjöð).
    * * *
    t, [Dan. skjœnke; Germ. schenken, einschenken], to serve drink, fill one’s cup, often with dat. of pers.; Orkn. 216; hann skenkti honum með fríðu horni búnu, Fms. iv. 49; drekka silfri skenkt it fagra vín, Edda (H.); Freyja fór þá at s. honum …, eða hví Freyja skal s. honum sem at gildi Ása, Edda 57; s. mjöð, 76; þann mann er þar hafði skenkt um kveldit, Eg. 557; s. drykk, Flóv. 12; öll minni þau er bændr skenktu, Fms. i. 37; at hann skyldi s. sjálfum honum, Stj. 201; hann lét standa fyrir borði sínu skutil-sveina at s. sér með borðkerum, Fms. vi. 442, N. G. L. ii. 447: to give drink, skenkta ek þyrstanda, Sks. 632: mod., skenkja kaffé, to give one a cup of coffee.
    II. to make presents, mod.

    Íslensk-ensk orðabók > SKENKJA

  • 14 BINDA

    * * *
    (bind; batt, bundum; bundinn), v.
    1) to bind, tie, fasten, tie up;
    binda hest, hund, to tie up a horse, dog;
    binda skó, þvengi, to tie shoes, thongs;
    binda stein við háls e-m, to fasten a stone to one’s neck;
    binda fyrir augu e-m, to blindfold one;
    2) to bind in parcels, to pack up (binda varning til skips);
    binda hey á hest, to truss hay on a horse’s back;
    binda klyf, to tie up a pack;
    3) binda e-t um e-t, to bind round;
    hann batt silkiræmu um fót sér, he bound a strip of silk round his leg;
    binda um e-t, to put a bandage on;
    batt Yngvildr um fót honum, bound up his (wounded) leg;
    binda um sár, to bind up a wound;
    fig., hefir margr hlotit um sárt at binda fyrir mér, many a man has had wounds to tie up by my means (i. e. inflicted by me);
    þykkir mér bezt um heilt at binda, to bind a sound limb, to keep safe and sound;
    binda sár = binda um sár;
    binda hönd e-s, to bind his hand;
    4) to make, form, contract, enter into (binda samfélag, vináttu, tengdir, hjúskap);
    binda sætt ok frið, to make a reconciliation and peace;
    binda ráð, to resolve;
    absol. with infin., to fix, engage (bundu þeir Þórir at hittast á ákveðnum stáð);
    em ek þó eigi þess búinn, nema fleiri bindist, unless more persons bind themselves, enter the league;
    bindast á hendi (höndum) e-m, to bind oneself to serve another (bindast á hendi konungum);
    bindast (= binda sik) í e-u, to engage in a thing (bindast í heitum);
    with gen. (bindast e-s = bindast af or frá e-u), to refrain from a thing;
    eigi bazt hann ferligra orða, he did not refrain from bad words.
    * * *
    batt, 2nd pers. bazt, pl. bundu, bundit; pres. bind; 3rd pers. reflex. bizt; imperat. bind, bind þú; 2nd pers. bittú, bitt þú, Fm. 40; battú, Bret. 32; bitzt, Post. 154: [Goth., A. S., Hel. bindan; Engl. bind; Germ. binden; Swed. binda, 2nd pers. bandt; in Icel. by assimilation batt; bant, however, Hb. 20, 32 (1865)]:— to bind:
    I. prop. to bind in fetters, (cp. bönd, vincula; bandingi, prisoner), Hom. 119, Fms. xi. 146, Gþl. 179:
    1. to tie, fasten, tie up, b. hest, Nj. 83; naut, Ld. 98, Bs. i. 171; b. hund, Grág. ii. 119; b. við e-t, to fasten to; b. stein við háls e-m, 655 xxviii; b. blæju við stöng, Fms. ix. 358; b. skó, þvengi, to tie the shoes, Nj. 143, Þorst. St. 53, Orkn. 430: to bind in parcels, to pack up, b. varning, Fms. iii. 91, ix. 241 (a pun); b. hey, to truss hay for carting, Nj. 74; klyf, Grett. 123; b. at, til, to bind round a sack, parcel, Fms. i. 10; to bind a book, (band, bindi, volume, are mod. phrases), Dipl. i. 5, 9, ii. 13.
    β. medic. to bind wounds, to bind up, b. sár, Eg. 33, Bs. i. 639, Fms. i. 46 (cp. Germ. verbinden); b. um, of fomentation, Str. 4. 72: metaph. phrase, eiga um sárt at b., to have a sore wound to bind up, one feeling sore; hefir margr hlotið um sárt at b. fyrir mér, i. e. I have inflicted deep wounds on many, Nj. 54: the proverb, bezt er um heilt at b., or eiga um heilt at b., to bind a sound limb, i. e. to be safe and sound; þykir mér bezt um heilt at b., I think to keep my limbs unhurt, to run no risk, Fms. vii. 263.
    2. with a notion of impediment; b. skjöld sinn, to entangle the shield: metaph., bundin (closed, shut) skjaldborg, Sks. 385.
    II. metaph. to bind, make obligatory; leysa ok b., of the pope, Fms. x. 11: to make, contract a league, friendship, affinity, wedding, fellowship, oath, or the like; b. ráð, to resolve, Ld. 4, Eg. 30; samfélag, lag, vináttu, eið, tengdir, hjúskap, Fms. i. 53, iv. 15, 20, 108, 210, ix. 52, Stj. 633, K. Á. 110: absol. with a following infin., binda ( fix) þeir Þórir at hittast í ákveðnum stað, Ísl. ii. 147.
    III. reflex, to bind, engage oneself, enter a league; leikmenn höfðu saman bundizt at setjast á kirkjueignir, Bs. i. 733; bindask (b. sik) í e-u, to engage in a thing; þótt hann væri bundinn í slíkum hlutum, 655; at b. sik í veraldligu starfi, id.; hann bazt í því, at sýslumenn yðrir skyldu eigi koma á mörkina, Eg. 71; em ek þó eigi þessa búinn, nema fleiri bindist, unless more people bind themselves, enter the league, Fær. 25, Valla L. 216; bindast í banns atkvæði, H. E. i. 465; binda sik undir e-t, with a following infin. to bind oneself to do, Vm. 25; b. sik við e-t, id., N. G. L. i. 89; bindask e-m á hendi, to bind oneself to serve another, esp. of the service of great personages; b. á hendi konungum, Fms. xi. 203, x. 215, Bs. i. 681, Orkn. 422; bindast fyrir e-u, to place oneself at the head of an undertaking, to head, Hkr. iii. 40; Öngull vildi b. fyrir um atför við Gretti, Grett. 147 A.
    2. with gen., bindask e-s, to refrain from a thing; eigi bazt harm ferligra orða, i. e. he did not refrain from bad language, 655. 12; b. tára (only negative), to refrain from bursting into tears, Fms. ii. 32; hlátrs, Sks. 118; b. við e-t, id., El. 21; b. af e-u, Stj. 56.

    Íslensk-ensk orðabók > BINDA

  • 15 embætta

    (-tta, -tt), v.
    1) to attend, serve, wait upon, e. e-m (eiga gestum. at e.); e. fé, to attend to the cattle, to milk;
    * * *
    tt, mod. að, to attend, wait upon, with dat.; e. gestum, to wait upon guests; kann vera at Guð yðvarr sé á málstefnu, eðr eigi gestum at e., Stj. 593. I Kings xviii. 27; eigi samneytti hon, heldr e. hon, she ate not with the people, but waited on them, 655 xxxi A. 3; e. fé, to serve the cattle, to milk, Ísl. ii. 334, 482.
    2. eccl. to say mass, to celebrate the eucharist, D. N.
    β. in mod. usage since the Reformation, to officiate as a clergyman.

    Íslensk-ensk orðabók > embætta

  • 16 embætti

    n.
    1) service, = þjónosta 1; veita e-m e., to serve one; bindast í e-s e., to enter one’s service; guðligt e., holy service; hefi ek mörg vandræði þolat í þinu e., in your service;
    2) the sacrament, eucharist, = þjónosta 3;
    3) office (biskupligt e.); bjóða e-m af e., to depose one from office.
    * * *
    (embuð, Anecd. 38), n. [Germ. amt; Dan. embede; as to the root vide ambátt, p. 19], service, office; bjóða e-m af e., to depose one from office, Bs. i. 550; Guðs e., Hom. 121, 160, Stj. 613. 2 Kings iv. 13; mikit e., hard work, a great task, Hom. 153; veita e-m e., to serve one, Fms. viii. 332, 406; bindask í e-s e., to enter one’s service, Sks. 357; fremja e., to perform a service, Bs. i. 426; Guðligt e., holy service, Fms, ii. 198; heilagt skírnar e., holy baptism, i. 148: officiating at mass, D. N.
    2. in mod. use,
    α. divine service, answering to ‘mass’ in the Roman church; fyrir, eptir e., before, after service.
    β. in a secular sense, [Germ. amt, Dan. embede], a public office.
    COMPDS: embættisfærr, embættisgörð, embættislauss, embættismaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > embætti

  • 17 reiða

    I)
    (-dda, -ddr), v.
    1) to cary on horseback; hverr reiddi yðr yfir Markarfljót, who put you across M.?;
    2) reiða e-t um (of) öxl, to carry a thing (poised) on one’s shoulder (heinn hafði hann fyrir vápn ok reiddi of öxl);
    3) to make one rock, shake, push (reiðit hana af baki, svá at hún falli í lœkinn ofan);
    4) to toss, of wind and waves (bátinn undir honum reiddi vindr ok straumr norðr með landi); impers. to be tossed about (reiddi þá ymsa vega); tók þá at r. saman skipin, the ships began to drive against one another; e-u reiðir e-n veg af, it ends (turns out) in a certain way (vóru þá margir hræddir um, hversu af mundi r.);
    5) to carry about, spread abroad (kann vera, at þeir menn reiði orð mín úvitrlig fyrir alþýðu);
    6) to brandish, swing, raise in the air (hann greip øxina ok reiddi upp);
    7) to weigh in a balance (r. silfr, fé);
    8) to pay (r. fé af hendi, r. verð fyrir e-t).
    f.
    1) attendance, service (vist ok öll r.); vinna e-m reiðu, to serve, attend;
    2) accomodation (á þeim skógi var svá hörð reiðan þeirra, at ekki var at eta, nema börk af viði);
    3) vera til reiðu, to be ready at hand (til reiðu er yðr hér vetrvist); konungr lét þat þegar til reiðu, the king granted that at once;
    4) henda reiður á e-u, to notice, heed (jarl spurði, hvert hann fœri þaðan; þeir kváðust eigi reiður hafa á hent).
    * * *
    u, f. implements, an outfit; kveðja matar ok allrar reiðu er hann skal hafa á þingi, Grág. i. 133, ii. 54, 55; hafi hann þá reiðu með sér, er barn megi skúa, K. Þ. K. 6; Eyjarskeggjar fengu skipverjum þá reiðu sem þeir þurftu at hafa til brautferðar, Post. 656 C. 23; var svá hörð reiðan þeirra, at ekki var at eta nema börkr af viði ok safi. Fms. viii. 32; vistin ok reiðan, 440, v. l.; skip-r., berserkja-r., Hornklofi: allit., róð ok reiðu, rudder and rigging, of a ship; hence, rá ok reiði, Fms. ix. 36.
    2. attendance, service; vist ok öll reiða, Edda 69; vinna e-m reiðu, to serve, attend, Blas. 54; hón reis upp ór rekkju ok vann at nekkverju til reiðu sér, Bs. i. 353; hann lá þrjár nætr í sárum, ok fékk alla reiðu (= þjónustu), ok andaðisk, Sturl. i. 140.
    3. wages; þá hefir prestr fyrir-farit reiðu sinni þá tólf mánaðr, N. G. L. i. 135; krefja reiðu biskups, 7, 13 (prest-reiða).
    4. the phrase, til reiðu, ready on hand; konungr lét þat þegar til reiðu, the king gave it (paid it, had it ready) at once, Fms. i. 98, Stj. 131; þeir sögðu at þat var allt til reiðu með þeim sem hón þurfti at hafa. Fms. x. 103.
    5. affairs; sú (kona) er hann hefir engar reiður við áttar, Grág. i. 332.
    6. the phrase, henda reiður á e-u, to notice, heed; jarl spurði hvert hann færi þaðan, þeir kváðusk eigi reiður hafa á hent, Nj. 133, Fms. iii. 530; það er ekki að henda reiður á því, ‘tis untrustworthy, mere gossip.
    COMPDS: reiðubúinn, reiðugipt, reiðuliga, reiðuligr, reiðumaðr, reiðupenningar, reiðustóll.

    Íslensk-ensk orðabók > reiða

  • 18 SKJÖLDR

    (gen. skjaldar, dat. skildi; pl. skildir, acc. skjöldu), m. shield;
    hafa e-n at skildi fyrir sér, to have another as a shield before one;
    bera efra (hærra) skjöld, to have the best of it, to gain the day;
    þjóna undir þann skjöld, to serve under that standard;
    leika tveim skjöldum, to play a double game;
    koma í opna skjöldu, to attack in flank (from the left);
    skjóta skildi yfir e-n, to protect one.
    * * *
    m., gen. skjaldar, dat. skildi; an old dat. in poets skjaldi,—hj aldrs á mínum skj aldi, Eb. 27 new Ed. (in a verse); h aldorð í bug skj aldi, Fms. vi. (in a verse); h aldir fast ok skj aldi, Kormak: plur. skildir; acc. skjöldu, mod. skildi: [Ulf. skildus = θυρεός, Ephes. vi. 16; Dan. skjold; Swed. sköld; common to all Teut. languages: it is commonly derived from skjól, shelter, although the short root vowel and the final d of skild speak against this: ‘skillingr’ or ‘skildingr’ ( a shilling) may be a derivative from ‘skildus,’ from the shape, and from the painted or scratched ‘ring’ on the shields; see below: in fact, an old poet (Bragi) calls the shield ‘the penny of the hall of Odin.’]
    A. A shield, the generic name; the special names are, rönd, rít, baugr, targa, lind; þeir höfðu ekki langa skjöldu, Fas. i. 379; góðan skjöld ok þjökkan á hálsi, Sks. 407; skjöld á hlið, Bjarn. 62, and so in countless instances.
    II. special phrases; halda skildi fyrir e-m (e-n), to hold one’s shield, as a second in a holmganga, Glúm. 332, Korm. 88; or, fyrir e-n, Ísl. ii. 257; era héra at borgnara þótt hæna beri skjöld, Fms. vii. 116: hafa e-n at skildi, to have another as one’s shield, i. e. seek shelter behind him, Nj. 8; bera efra skjöld, to carry the highest shield, gain the day, Fas. i. 383, Fms. x. 394: þjóna undir þann skjöld, to serve under that shield, that standard, vii. 293; þjóna undir sama skjöld, viii. 109: binda öllum jafnan skjöld, to tie the same shield to all, treat all in one fashion (metaphor from a withy-shield?), Clem. 44: leika tveim skjöldum, to play with two shields, play a double game (metaphor from the red and white shields, see B), Am. 70, Hkr. i. (in a verse): koma í opna skjöldu, to fall into the open (hollow) shield, to attack in flank ( from the left), Fms. vi. 408, Stj. 365, Eg. 295, Fb. ii. 123; rennir sá maðr í kirkjugarð, ok sækir þingat skjöld, and seeks protection there, N. G. L. i. 352; múrr ok skjöldr, Mar.
    III. of any shield-formed thing; tólgar-s., a round piece of tallow; also of shield-like spots on cattle or whales: of a white tablet in churches, Vm. 142, 162, 168, Ám. 55, Pm. 17: brjóst-skjöldr, a round brooch.
    IV. a pr. name, Nj., Hkr. (of the son of Odin, the ancestor of the Danish kings); Skjöldungar, Edda; Skjöldr Skánunga goð, Fb. iii. 246.
    COMPDS: skjaldarband, skjaldarbukl, skjaldarfetill, skjaldarjötunn, skjaldarrönd, skjaldarskirfl, skjaldarsporðr.
    B. Remarks on the shield.—A shield was raised as a signal in time of war; a red shield betokened war (rauðr skjöldr, her-skjöldr), a white shield peace (hvítr skjöldr, friðar-skjöldr, a peace-shield); in a battle the red shield was hoisted, Hkv. 1. 33; but, bregða upp friðar skildi, to hoist the (white) shield of peace, was a sign that the battle was to cease; hann lét skjóta upp skildi hvítum, Fagrsk. 6l, Fms. vii. 23; hence also the phrase, bera herskjöld, or, fara herskildi, to harry, overrun a land with the ‘war shield,’ see frið-skjöldr and her-skjöldr (s. v. herr). War ships were lined from stem to stern with a wall of shields,—skip skarat skjöldum, or skjaldat skip; hann kom í Bjarnar-fjörð með al-skjölduðu skipi, síðan var hann Skjaldar-Björn kallaðr, Landn. 156. The halls of the ancients were hung all round with a row of shields, Gm. 9, Edda 2, Eg. 43, see the curious story in Fas. iii. 42. For the shield-wall in battles see skjald-borg. Ancient sayings; nú er skarð fyrir skildi, now there is a gap for a shield, a breach in the fence, of a heavy loss, such as the death of a person, nú er skarð fyrir skildi, nú er svanrinn nár á Tjörn, Jón Þorl.; höggva skarð í skildi e-s, to cut a notch in one’s shield, inflict a severe blow, Orkn. (in a verse). Shields were furnished with a painted or carved ‘ring’ representing mythological or heroic subjects; these rings are the earliest works of Northern art on record, hence come the names rít, baugr, rönd, of which rít points to scratching (whereas Bragi used ‘fá’ = to paint); rauðum skildi, rönd var ór gulli, Hkv. 1. 33. Such shields were a lordly gift, and gave rise to several ancient poems treating of the subjects carved or painted on the shield, such as the famous Haust-löng by Thjodolf, the Ragnars-kviða by Bragi, the two Beru-drápur (Shield-songs) by Egill; these ‘shield-lays’ were afterwards the sources of the writer of the Edda, but only a few fragments are preserved; (cp. the Greek lay on ‘the shield of Heracles,’ and the lay on Achilles’ shield in the Iliad.)

    Íslensk-ensk orðabók > SKJÖLDR

  • 19 UNDIR

    * * *
    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    1) under;
    þá brast í sundr jörð undir hesti hans, the earth burst asunder under his horse;
    þungr undir árum, heavy to row;
    þeir leita þeirra ok finna þá undir eyju einni, they seek for them and find them under an island;
    undir þeim hesti var alinn Eiðfaxi, that horse was the sire of E.;
    2) fig. (undir þeim biskupi eru ellifu hundruð kirkna);
    eiga undir sér, to have under one, in one’s power;
    eiga fé undir e-m, to have money in his hands, deposited with him;
    3) under, depending on;
    orlög vár eru eigi undir orðum þínum, our fate does not depend on thy words;
    hann á vin undir hverjum manni, he has a friend in every man;
    4) ellipt. or adverbial usages;
    vóru þau (Njáll ok Bergþóra) úbrunnin undir, they were unburned underneath;
    meðan töður manna eru undir, whilst the hay is lying (mown, but not got in);
    ef þér þœtti nökkut undir um mik, if thou hast cared at all for me;
    sól (dagr) er undir, the sun (day) is down, under the horizon;
    væri oss mikit undir, at vér fengim liðsinni hans, it were worth much to us to get his help;
    II. with acc.
    1) under, underneath, denoting motion (var settr undir hann stóll);
    2) of time;
    hrökk undir miðdegi, it drew close to midday;
    3) fig. leggja undir sik, to lay under oneself, to subjugate;
    þjóna undir e-n, to serve under one;
    þessa laxveiði gaf hann undir kirkjuna, he made it over to the church;
    bera fé undir e-n, to bribe one;
    leggja virðing konungs undir vápn mín, to let it depend on my weapons;
    ef undir oss skal koma kjörit, if the choice is to be left with us;
    Hjört þótti mér þeir hafa undir, H. me thought they got under;
    ef kona tekr mann undir bónda sinn, if she be untrue to her husband;
    bjóða fé í leigu undir sik, to offer to pay money for one’s passage.
    * * *
    prep. with dat. and acc.; an older monosyllabic und is often used in poets, Ls. 44, Hdl. 11, Þkv. 16, Hm. 58; und valkesti, und árum, Lex. Poët.; und hánum, Haustl.: unt = und, Akv. 26 (Bugge): [Ulf. undar; A. S., Engl., and Dan. under; O. H. G. untar; Germ. unter]:—under, underneath, below.
    A. With dat., undir hesti hans, Nj. 158; tréit u. honum, underneath him, 202; mána vegr und hánum, Haustl.; skipit undir þeim, Háv. 42, Ld. 78; troða undir fótum, Fms. ii. 172; bera undir hendi sér, Eg. 237, Nj. 200; sverðit brotnaði undir hjaltinu, 43; sitja undir borðum, 68; róa undir seglum, Fms. viii. 131; skip þungt undir árum, heavy to row. Eg. 354; undir túngarði, Ld. 138; u. veggnum, Háv. 49; u. haugnum, Eb. 94; u. heiðinni, Eg. 277; fjöll undir jöklum, Fb. i. 540; liggja undir nesi einu, Nj. 43; undir garðinum, Njarð. 374; und kvernum, Ls. 44: und Miðgarði, Hdl. 11; undir Þríhyrningi, Nj. 89, 114; undir Hrauni, Eb. 52; undir Felli, Nj. 16, of places seated under a fell, Landn. passim.
    2. hvárt þat fé hefði undir því kvikendi alizt, of a dam, Grág. ii. 312; undir þeim var alinn Freyfaxi, she ( the mare) was the dam of F., Landn. 195.
    II. metaph. usages; alla sem undir honum eru, Sks. 677 B; u. þeim biskupi eru ellifu hundrað kirkna, Rb. 332; búa u. e-m, Fms. i. 107; undir hendi, höndum e-m, hönd (B.I. fine); eiga undir sér, to have under one, in one’s power, Fms. iv. 271, Ld. 250, Vígl. 33, Sturl. i. 20; see eiga (A. IV. 2): eiga fé undir e-m, to have money in his hands, deposited with him, Nj. 101; taka tíu hundruð u. Eiríki bónda, ten hundred in E.’s keeping, Dipl. ii. 6; tvau hundruð u. sonum herra Stepháns, i. 11; þeim manni er féit er undir, Grág. i. 184; er und einum mér öll hodd Hniflunga, Akv. 26.
    2. under, depending on; svá var ávísat sem u. væri bani ykkar beggja, Am. 12; örlög vár eru eigi u. orðum þínum, Karl. 339; hans líf stendr þar u., Stj. 219; undir því væri, at ek hefða góð málalok, Nj. 47; hvárt þykkir þer u. því sem mest, 263; mikit þótti spökum mönnum undir, at …, Ld. 38; undir þínum þokka þykkir mér mest af þínum frændum, I am most concerned for what thou thinkest, Lv. 72.
    3. undir vitni e-s, 623. 15; u. handlagi e-s, Dipl. i. 11; hann á vin undir hverjum manni, he has a friend in every man, Fas. i. 290; jafnan er munr undir manns liði (= í manns liði), a man’s help is something, Bs. i; þó at smátt sé und einum, though one man (more or less) makes little difference, Hallfred; um þá gripi er görsemar eru undir, things of value, Gísl. 80; lítil eru tiðendi u. förum mínum, Fms. xi. 118; fela ván sína alla u. Guði, 686 B. 2; eiga traust u. e-m, Fms. i. 261; undir trausti, skjóli, hlífð … e-s, 623. 15; u. griðum, Grág. ii. 194; segja hvat honum er undir fréttinni, Grág. (Kb.) i. 51; mjök var undir heimboði við þik, at vér vildim, Ld. 236; hvat undir mun búa bæn þessi, Eg. 764; þat bjó mest undir ferð Áka, at …, Fms. xi. 45; jarl spyrr hvat undir kveðju sé, Fas. iii. 567.
    III. ellipt. or adverbial usages; vóru þau úbrunnin undir, underneath, Nj. 208; mér þótti hann vera í rauðum hosum undir, 214; var þar undir niðri skógr, Eg. 580; meðan töður manna eru undir, whilst the hay is down, of hay mown, but not got in, Nj. 192; hart mun þykkja u. at búa, 90.
    2. at þat sé eigi verr undir, enn vara, of not less value, substance, K. Þ. K. 172; ef mér þætti nökkut u. um mik, if I thought it mattered aught, Nj. 19; þykki mér mikit u., at …, does it matter much to thee? 65; hverjum manni muni þykkja nokkut undir, at …, Sturl. i. 176.
    B. With acc., under, underneath, Lat. sub, denoting motion; var settr undir hann stóll, Nj. 269; koma fótum undir sik, 202; fara undir skipit, Njarð. 376; kominn undir jarðar-menit, Ld. 60; renna u. hendr e-m, Háv. 41; þeim tók undir hendr, Ld. 38; kom u. kverk öxinni, Nj. 84; láta u. belti sér, 168; setjask u. borð, 176; heimtask út u. akkerin, Fms. ix. 44; stýra u. veðr, … beita undir veðr, Fb. i. 540; leggja út u. Eyjar, Nj. 125; riða austr u. Eyjafjöll, 216; sigla suðr u. England, Hkr. i. 129; leggjask niðr u. hauginn, Eb. 94; ganga u. hamar-skúta nökkurn, Nj. 264; hleypa heim undir Þríhyrning, 105.
    2. of time; hrökk undir miðdegi, it drew close to midday, Fas. i. 506; cp. the mod. phrase, það er komið undir dagmál, hádegi, … náttmál, of time, close to, hard upon.
    II. metaph. usages; gefa hann undir vápn yður, Njarð. 354; leggja virðing konungs undir vápn mín, to let it depend on, Fms. x. 199; jarl hverr skyldi hafa und sik þrjá hersa (= undir sér), 182; Hjört þótti mér þeir hafa undir, they had him under, had him on the ground, Nj. 95; leggja undir sik, to lay under oneself, subjugate, Fms. i. 3; skattgilda undir sik. Eg. 402; ganga undir e-n, to submit to, Fms. i. 37, 156, Ld. 166; játtask undir e-t, Fms. ix. 227; taka vel … u. e-t, Ld. 150; þjóna u. e-n, to serve under, Fms. x. 23; draga u. sik, Eg. 61; arf berr undir e-n, devolves upon, Grág. i. 179; þessa laxveiði gaf hann undir kirkjuna, he made it over to the church, Fms. i. 272; Sámsey er undir biskup, is under a bishop, xi. 230; þær eignir liggja undir þá ætt, vi. 432; leita ráðs u. e-n, xi. 80, MS. 686 B. 13; vikja máli u. e-n, Nj. 77; skírskota u. e-n, Ó. H. 86, Eg. 352, N. G. L. i. 348; bera fé u. e-n, to bribe, Ld. 114. Fms. v. 187; játa sik undir at gjalda, to engage oneself, Dipl. ii. 2; leggja e-t undir þegnskap sinn, upon one’s honour, Grág. (Kb.) i. 48; þá mælti Einarr svá undir málit, interrupt it, Sturl. i. 66 C.
    2. special phrases; ef kona tekr mann undir bónda sinn, if she be untrue to her husband, N. G. L. i. 351, H. E. i. 236; því fylgðu engir mann-lestir, þvíat ek tók engan mann undir Gísla, I was true to G., Gísl. 15; land styrkvara undir bú, at heyföngum, stronger in the way of household, yielding more crops, Sturl. iii. 271; bjóða fé í leigu u. sik, to offer money for a passage, Nj. 128; taka penning veginn u. blóðlát, for letting blood, Rétt. 2. 10; taka eyri u. hvert lispund, id.; líða undir lok, to come to-an end, Nj. 156.
    III. ellipt., sól er undir, the sun is under, Grág. i. 104; dagr er undir, Fb. iii. 384; slá u. sem mest má þessa viku, to mow as much as possible this week, so as to prepare for drying it the next, Eb. 150; standa undir með e-m, to back, Sturl. i. 20.

    Íslensk-ensk orðabók > UNDIR

  • 20 þéna

    (að, or -ta), v. to serve.
    * * *
    t and að, later form for þjóna (q. v.), to serve; hann þénti hátíðis-dag, Nik. 73; þéatu, Fas. iii. 358, Th. 4.

    Íslensk-ensk orðabók > þéna

См. также в других словарях:

  • Serve — Serve, v. t. [imp. & p. p. {Served}; p. pr. & vb. n. {Serving}.] [OE. serven, servien, OF. & F. servir, fr. L. servire; akin to servus a servant or slave, servare to protect, preserve, observe; cf. Zend har to protect, haurva protecting. Cf.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Serve and volley — is a style of play in tennis where the player serving moves quickly towards the net after hitting a serve. The server then attempts to hit a volley (a shot where the ball is struck without allowing it to bounce), as opposed to the baseline style …   Wikipedia

  • serve — → serf ● serf, serve adjectif (latin servus, esclave) Relatif à l état des serfs : Des hommes de condition serve. Littéraire. Qui fait preuve d une soumission complète à l égard d autrui. ● serf, serve (homonymes) adjectif (latin servus, esclave) …   Encyclopédie Universelle

  • serve — [sɜːv ǁ sɜːrv] verb 1. [transitive] COMMERCE to supply customers with a particular product or service or with something they need: • The firm plans to open a London office to serve clients with investments and businesses in Europe. • JAL Group… …   Financial and business terms

  • serve — [sʉrv] vt. served, serving [ME serven < OFr servir < L servire, to serve < servus, servant, slave: see SERF] 1. to work for as a servant 2. a) to do services or duties for; give service to; aid; assist; help b) to give obedience and… …   English World dictionary

  • serve two masters — serve one/two etc/masters phrase to be controlled by one two etc people or things Thesaurus: not free or independentsynonym Main entry: master * * * take orders from two superiors or follow two conflicting or opposing princip …   Useful english dictionary

  • Serve-and-Volley — Serve and Vol|ley 〈[sœ:v ənd vɔ̣lı] n.; s; unz.; Sp.; Tennis〉 Spielweise, bei der der Spieler unmittelbar nach dem eigenen Aufschlag ans Netz läuft, um anzugreifen [<engl. serve „aufschlagen“ + and „und“ + volley „Flugball“] * * * Serve and… …   Universal-Lexikon

  • serve someone right — (of something unpleasant) to be no more than deserved • • • Main Entry: ↑serve * * * be someone s deserved punishment or misfortune it would serve you right if Jeff walked out on you * * * serve someone right see ↑serve, 1 • • • Main Entry: ↑ …   Useful english dictionary

  • serve — vt served, serv·ing 1: to deliver, publish, or execute (notice or process) as required by law no notice of any such request was ever served on the husband National Law Journal 2: to make legal service upon (the person named in a process): inform… …   Law dictionary

  • serve — late 12c., to render habitual obedience to, from O.Fr. servir to serve, from L. servire to serve, originally be a slave, related to servus slave, perhaps from an Etruscan word (Cf. Etruscan proper names Servi, Serve). Meaning to attend to (a… …   Etymology dictionary

  • Serve — Serve, v. i. 1. To be a servant or a slave; to be employed in labor or other business for another; to be in subjection or bondage; to render menial service. [1913 Webster] The Lord shall give thee rest . . . from the hard bondage wherein thou… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»