Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

to+hurl

  • 101 tendo

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tendo

  • 102 tenno

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tenno

  • 103 tenta

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tenta

  • 104 traicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > traicio

  • 105 trajicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > trajicio

  • 106 transicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transicio

  • 107 transjicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transjicio

См. также в других словарях:

  • Hurl — Hurl, v. t. [imp. & p. p. {Hurled}; p. pr. & vb. n. {Hurling}.] [OE. hurlen, hourlen; prob. contracted fr. OE. hurtlen to hurtle, or probably akin to E. whirl. [root]16. See {Hurtle}.] 1. To send whirling or whizzing through the air; to throw… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • hurl — [hə:l US hə:rl] v [Date: 1100 1200; Origin: Probably copying the action] 1.) [T always + adverb/preposition] to throw something with a lot of force, especially because you are angry ▪ Demonstrators were hurling bricks through the windows. ▪ He… …   Dictionary of contemporary English

  • hurl|y — hurl|y1 «HUR lee», noun, plural hurl|ies. commotion; hurly burly: »with the hurly, death itself awakes (Shakespeare). ╂[< hurl] hurl|y2 «HUR lee», noun, plural hurl|ie …   Useful english dictionary

  • Hurl — Hurl, v. i. 1. To hurl one s self; to go quickly. [R.] [1913 Webster] 2. To perform the act of hurling something; to throw something (at another). [1913 Webster] God shall hurl at him and not spare. Job xxvii. 22 (Rev. Ver. ). [1913 Webster] 3.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • hurl — hurl·bar·row; hurl·er; hurl·ey; hurl; …   English syllables

  • Hurl Rock Motel — (Миртл Бич,США) Категория отеля: 2 звездочный отель Адрес: 2010 South Ocean Boulevar …   Каталог отелей

  • hurl´er — hurl «hurl», verb, noun. –v.t. 1. to throw with much force; cast; fling: »The man hurled his spear at one bear, and the dogs hurled themselves at the other. 2. Figurative. to throw forth (words, cries, or shouts) v …   Useful english dictionary

  • Hurl — Hurl, n. 1. The act of hurling or throwing with violence; a cast; a fling. Congreve. [1913 Webster] 2. Tumult; riot; hurly burly. [Obs.] Knolles. [1913 Webster] 3. (Hat Manuf.) A table on which fiber is stirred and mixed by beating with a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Hurl — may refer to:* Hurley (stick) * Slang for vomiting * Hurl!, a reality show airing on G4 …   Wikipedia

  • hurl — (v.) early 13c., hurlen, to run against (each other), come into collision, later throw forcibly (c.1300); rush violently (late 14c.); perhaps related to Low Ger. hurreln to throw, to dash, and E.Fris. hurreln to roar, to bluster. OED suggests all …   Etymology dictionary

  • hurl — [hʉrl] vt. [ME hurlen, prob. of ON echoic orig. as in Dan hurle, to whir, Norw hurla, to buzz] 1. to throw or fling with force or violence 2. to cast down; overthrow 3. to utter vehemently [to hurl insults ] ☆ 4. Baseball Informal to pitch vi …   English World dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»