Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

terga+collis+l

  • 1 tergum

    tergum, i ( poet. and in post-Aug. prose also tergus, ŏris), n. ( masc.:

    familiarem tergum,

    Plaut. As. 2, 2, 53; cf. Non. 227, 23) [cf. Gr. trachêlos, neck; perh. root trechô, to run], the back of men or beasts (syn. dor sum).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form tergum:

    dabitur pol supplicium mihi de tergo vestre,

    Plaut. As. 2, 4, 75:

    vae illis virgis miseris quae hodie in tergo morientur meo,

    id. Capt 3, 4, 117: manibus ad tergum rejectis, Asin ap. Cic. Fam. 10, 32, 3:

    boum terga,

    id. N D. 2, 63, 159; cf. tergo poenae pendere Ter. Heaut. 4, 4, 6:

    tergo ac capite puniri, Liv 3, 55, 14.—Of cranes eaeque in tergo praevolantium Colla reponunt,

    Cic. N. D. 2 49, 125. —

    Of the dolphin, Ov F 2, 113.— Of the crocodile: ejus terga cataphracta,

    Amm. 22, 15, 16.—
    (β).
    Form tergus aurea quam molli tergore vexit ovis, Prop. 2, 26 (3, 21), 6:

    ut equa facilem sui tergoris ascensum praebeat,

    Col. 6, 37, 10.—
    II.
    Transf.
    A. 1.
    Esp. in the phrases terga vertere or dare, to turn the back, pregn., for to take to flight, to flee: omnes hostes terga verterunt;

    neque prius fugere destiterunt, quam, etc.,

    Caes. B. G. 1, 53; so,

    terga vertere,

    id. ib. 3, 19; 3, 21; id. B. C. 3, 63;

    and even of a single person: terga vertit,

    Sen. Ep. 22, 7:

    qui plures simul terga dederant, etc., Liv 22, 29, 5: terga dare,

    id. 36, 38, 4:

    inter duas acies Etrusci, cum in vicem his atque illis terga darent,

    id. 2, 51, 9; Ov. M. 13, 224:

    terga fugae praebere,

    id. ib. 10, 706:

    terga praestare (fugae),

    Tac. Agr 37; Juv. 15, 75. — Trop. jam felicior aetas Terga dedit, tremuloque gradu venit aegra senectus, Ov M. 14, 143.—
    2.
    In gen.:

    inflexo mox dare terga genu,

    i. e. yield to the burden, Prop. 3, 9 (4, 8), 6: praebere Phoebo [p. 1859] terga, to sun itself, Ov. M. 4, 715:

    concurrit ex insidiis versisque in Lucretium Etruscis terga caedit,

    the rear, Liv. 2, 11, 9; Flor. 4, 12, 7:

    terga Parthorum dicam,

    the flight, Ov. A. A. 1, 209:

    terga collis,

    Liv. 25, 15, 12; cf.:

    terga vincentium,

    Tac. Agr. 37:

    summi plena jam margine libri Scriptus et in tergo necdum finitus Orestes,

    written on the back, Juv. 1, 6:

    retro atque a tergo,

    behind one, Cic. Div. 1, 24, 49; cf.:

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    id. Phil. 3, 13, 32:

    ut a tergo Milonem adorirentur,

    behind, id. Mil. 10, 29; 21, 56; id. Verr 2, 5, 38, § 98:

    tumultum hostilem a tergo accepit,

    Sall. J. 58, 4; Caes. B. G 7, 87; Curt. 3, 1, 19; 3, 8, 27; 8, 5, 1:

    post tergum hostium legionem ostenderunt,

    Caes. B. G. 7, 62:

    ne nostros post tergum adorirentur,

    id. B. C. 3, 44:

    Germani post tergum clamore audito,

    id. B. G. 4, 15:

    post tergum hostem relinquere,

    id. ib. 4, 22:

    qui jam post terga reliquit Sexaginta annos,

    has left behind him, has passed, Juv. 13, 16:

    omnia jam diutino bello exhausta post tergum sunt,

    Curt. 4, 14, 11:

    omnia, quae post tergum erant, strata,

    id. 3, 10, 7:

    tot amnibus montibusque post tergum objectis,

    id. 4, 13, 7.—
    B.
    The back of any thing spread out horizontally, as land or water, i. e. the surface ( poet.):

    proscisso quae suscitat aequore terga,

    Verg. G. 1, 97:

    crassa,

    id. ib. 2, 236:

    amnis,

    Ov. P. 1, 2, 82; Claud. B. G. 338; Luc. 5, 564; 9, 341.—
    C.
    (Pars pro toto.) The body of an animal ( poet.).
    (α).
    Form tergum:

    (serpens) Squamea convolvens sublato pectore terga,

    Verg. G. 3, 426;

    so of a serpent,

    id. A. 2, 208; Petr 89;

    of Cerberus,

    Verg. A. 6, 422:

    horrentia centum Terga suum,

    i. e. a hundred head of swine, id. ib. 1, 635:

    nigrantis terga juvencos,

    id. ib. 6, 243:

    perpetui tergo bovis,

    id. ib. 8, 183.—
    (β).
    Form tergus:

    resecat de tergore (suis) partem,

    of a chine of bacon, Ov. M. 8, 649:

    diviso tergore (juvenci),

    Phaedr. 2, 1, 11:

    squalenti tergore serpens,

    Sil. 3, 209.—
    D.
    The covering of the back, the skin, hide, leather, etc. (in this signif. tergus freq. occurs; syn.: pellis, corium).
    (α).
    Form tergum:

    taurino quantum possent circumdare tergo,

    ox-hide, Verg. A. 1, 368:

    ferre novae nares taurorum terga recusant,

    Ov. A. A. 2, 655.—
    (β).
    Form tergus:

    tergora deripiunt costis et viscera nudant,

    Verg. A. 1, 211; so Cels. 7, 25, 1; 8, 1 med.:

    durissimum dorso tergus,

    Plin. 8, 10, 10, § 30; cf. id. 9, 35, 53, § 105; Col. 7, 4 fin.
    2.
    Transf., a thing made of hide or leather.
    (α).
    Form tergum: venti bovis inclusi tergo, i. e. in a bag made of a bull ' s hide, Ov. M. 14, 225; 15, 305:

    et feriunt molles taurea terga manus,

    i. e. tymbals, id. F. 4, 342; so id. ib. 4, 212:

    Idae terga,

    Stat. Th. 8, 221:

    pulsant terga,

    id. Achill. 2, 154: rupit Terga novena boum, i. e. the nine thicknesses of bull ' s hide, Ov. M. 12, 97:

    tergum Sulmonis,

    Verg. A. 9, 412; 10, 482; 10, 718;

    hence even: per linea terga (scuti),

    id. ib. 10, 784 (v. the passage in connection):

    duroque intendere bracchia tergo, i. e. cestus,

    id. ib. 5, 403; so id. ib. 5, 419.—
    (β).
    Form tergus:

    gestasset laevā taurorum tergora septem,

    a shield covered with seven layers of hide, Ov. M. 13, 347:

    Martis tergus Geticum,

    Mart. 7, 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > tergum

  • 2 frons

    1.
    frons (also anciently fruns; plur. frundes, Enn. Ann. 266 Vahl.; cf. Charis. p. 105 P.—Also in nom. fros or frus, Varr. ib.; Enn. v in the foll.; cf. Prisc. p. 554 P.; and FRONDIS, acc. to Serv. Verg. G. 2, 372), dis, f. [etym. dub.], a leafy branch, green bough, foliage.
    I.
    Lit. (class.; in sing. and plur.; syn. folium).
    (α).
    Sing.: populea frus, Enn. ap. Aus. Technop. (Edyll. 5) 158 sq. (id. Ann. v. 562 Vahl.):

    ilignea, quernea,

    Cato, R. R. 37, 2:

    in nemoribus, ubi virgulta et frons multa,

    Varr. R. R. 2, 5, 11:

    bobus praestabit vilicus frondem,

    Col. 11, 3, 101: alta frons decidit, Varr. ap. Non. 486, 13:

    ne caules allii in frondem luxurient,

    Plin. 19, 6, 34, § 113:

    perenni frunde corona,

    Lucr. 1, 119:

    nigrae feraci frondis in Algido,

    Hor. C. 4, 4, 58:

    sine fronde,

    Ov. Tr. 3, 10, 75:

    immaturam destringere,

    Quint. 12, 6, 2.—
    (β).
    Plur.: russescunt frundes, Enn. ap. Charis. p. 105 P. (Ann. v. 266 Vahl.):

    deserta via et inculta atque interclusa jam frondibus et virgultis relinquatur,

    Cic. Cael. 18, 42:

    viminibus salices fecundi, frondibus ulmi,

    Verg. G. 2, 446:

    frondibus teneris non adhibendam esse falcem,

    Quint. 2, 4, 11:

    bovemque Disjunctum curas et strictis frondibus exples,

    Hor. Ep. 1, 14, 28; id. C. 3, 18, 14.—
    II.
    Poet. transf., a garland made of leafy boughs, a garland of leaves, leafy chaplet: donec Alterutrum velox victoria fronde coronet, Hor. Ep. 1, 18, 64; so in sing., id. C. 4, 2, 36; id. Ep. 2, 1, 110:

    nos delubra deum festa velamus fronde,

    Verg. A. 2, 249; 5, 661; Ov. M. 1, 449; 565; id. A. A. 1, 108.—In plur., Ov. F. 1, 711; 3, 482.
    2.
    frons, frontis, f. ( masc., Cato ap. Gell. 15, 9, 5; and ap. Fest. s. v. recto, p. 286, b, Müll.; Plaut. Mil. 2, 2, 46 Ritschl, N. cr.; id. ap. Non. 205, 4; Caecil. ap. Gell. 15, 9, 3; Vitr. 10, 17) [cf. Sanscr. brhū; Gr. ophrus; Germ. Braue; Engl. brow; v. Curt. Gr. Etym. p. 296], the forehead, brow, front (syn.: vultus, os, facies).
    I.
    Lit.:

    frons et aliis (animalibus), sed homini tantum tristitiae, hilaritatis, clementiae, severitatis index: in adsensu ejus supercilia homini et pariter et alterna mobilia,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    tanta erat gravitas in oculo, tanta contractio frontis, ut illo supercilio res publica, tamquam Atlante caelum, niti videretur,

    Cic. Sest. 8, 19: frontem contrahere, to contract or knit the brows, id. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125;

    for which, adducere,

    Sen. Ben. 1, 1:

    attrahere,

    id. ib. 6, 7: remittere frontem, to smooth the brow, i. e. to cheer up, Plin. Ep. 2, 5, 5;

    for which: exporge frontem,

    Ter. Ad. 5, 3, 53; cf.:

    primum ego te porrectiore fronte volo mecum loqui,

    Plaut. Cas. 2, 4, 3:

    explicare,

    Hor. C. 3, 29, 16;

    solvere,

    Mart. 14, 183: ut frontem ferias, smitest thy forehead (as a sign of vexation), Cic. Att. 1, 1, 1; cf.:

    nulla perturbatio animi, nulla corporis, frons non percussa, non femur,

    id. Brut. 80, 278:

    femur, pectus, frontem caedere,

    Quint. 2, 12, 10:

    frontem sudario tergere,

    id. 6, 3, 60;

    for which: siccare frontem sudario,

    id. 11, 3, 148:

    capillos a fronte retroagere,

    id. ib. 160:

    mediam ferro gemina inter tempora frontem Dividit,

    Verg. A. 9, 750:

    quorundam capita per medium frontis et verticis mucrone distincta, in utrumque humerum pendebant,

    Amm. 31, 7, 14:

    insignem tenui fronte Lycorida (a small forehead was regarded as a beauty by the ancients),

    Hor. C. 1, 33, 5; cf. id. Ep. 1, 7, 26; Petr. 126; Mart. 4, 42, 9; Arn. 2, 72.—Of the forehead of animals:

    est bos cervi figura: cujus a media fronte, etc.,

    Caes. B. G. 6, 26, 1:

    tauri torva fronte,

    Plin. 8, 45, 70, § 181:

    equi,

    Ov. Tr. 5, 9, 30:

    ovis,

    id. F. 4, 102:

    cui (haedo) frons turgida cornibus Primis,

    Hor. C. 3, 13, 4:

    (vitulus) Fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    id. ib. 4, 2, 57.—In plur., Lucr. 5, 1034. —
    2.
    The brow as a mirror of the feelings:

    non solum ex oratione, sed etiam ex vultu et oculis et fronte, ut aiunt, meum erga te amorem perspicere potuisses,

    Cic. Att. 14, 13, B, 1; cf. Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44; and:

    homines fronte et oratione magis, quam ipso beneficio reque capiuntur,

    expression of countenance, id. ib. 12, 46:

    si verum tum, cum verissima fronte, dixerunt, nunc mentiuntur,

    Cic. Rab. Post. 12, 35:

    haec ipsa fero equidem fronte et vultu bellissime, sed angor intimis sensibus,

    id. Att. 5, 10, 3: frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur;

    oratio vero saepissime,

    id. Q. F. 1, 1, 5, § 15; cf.:

    oculi, supercilia, frons, vultus denique totus, qui sermo quidam tacitus mentis est, hic in fraudem homines impulit,

    id. Pis. 1, 1; id. Fam. 1, 9, 17:

    fronte occultare sententiam,

    id. Lael. 18, 65:

    tranquilla et serena,

    id. Tusc. 3, 15, 31; cf.:

    reliquiae pristinae frontis,

    id. Fam. 9, 10, 2:

    laeta,

    Verg. A. 6, 862:

    sollicita,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    tristis,

    Tib. 2, 3, 33:

    gravis,

    Plin. Pan. 41, 3:

    humana, lenis, placida,

    Sen. Ben. 2, 13:

    inverecunda,

    Quint. 2, 4, 16:

    proterva,

    Hor. C. 2, 5, 16:

    urbana (i. e. impudens),

    id. Ep. 1, 9, 11:

    impudens, proterva, Aug. Op. imperf. c. Jul. 6, 21: impudentissima,

    id. ib. 26; cf.:

    impudentia frontis,

    Hier. adv. Rufin. 1, 7:

    fronte inverecunda nummos captare,

    Val. Max. 8, 2, 2.—In plur.:

    si populo grata est tabella, quae frontes aperit hominum, mentes tegat,

    Cic. Planc. 6, 16.—
    3.
    Prov.:

    frons occipitio prior est,

    i. e. better work before the master's face than behind his back, Cato, R. R. 4; Plin. 18, 5, 6, § 31.—
    B.
    Transf
    1.
    The forepart of any thing, the front, façade, van (opp. tergum and latus):

    copias ante frontem castrorum struit,

    Caes. B. C. 3, 37, 1:

    aedium,

    Vitr. 3, 2:

    parietum,

    id. 2, 8:

    januae,

    Ov. F. 1, 135:

    scena,

    Verg. G. 3, 24:

    (navium),

    id. A. 5, 158:

    pontis,

    Hirt. B. G. 8, 9, 4:

    collis ex utraque parte lateris dejectus habebat, et in frontem leniter fastigatus, etc.,

    Caes. B. G. 2, 8; 7, 23: intervallum justum arborum quadrageni pedes in terga frontemque, in latera viceni, Plin. 17, 23, 35, § 202; cf. Quint. 1, 10, 43:

    octo cohortes in fronte constituit,

    Sall. C. 59, 2:

    quatuor legionum aquilae per frontem,

    Tac. H. 2, 89:

    una fronte contra hostem castra muniunt,

    only in front, Caes. B. C. 1, 80, 2 Herz.:

    aequa fronte ad pugnam procedebat,

    Liv. 36, 44, 1:

    nec tamen aequari frontes poterant, cum extenuando infirmam mediam aciem haberent,

    id. 5, 38, 2:

    recta fronte concurrere hosti (opp. in dextrum cornu),

    Curt. 4, 13 med.; cf.:

    directa fronte pugnandum est,

    Quint. 5, 13, 11:

    veritus ne simul in frontem simul et latera suorum pugnaretur,

    Tac. Agr. 35:

    transisse aestuaria pulchrum ac decorum in frontem (i. e. fronti),

    for the front, the van, id. ib. 33: dextra fronte prima legio incessit, on the right front, i. e. on the right wing, id. H. 2, 24 fin.:

    laeva,

    Claud. in Ruf. 2, 174; cf.:

    frons laevi cornu haec erat,

    Curt. 4, 13 fin. — Poet. transf., of clouds:

    ut non tam concurrere nubes Frontibus adversis possint quam de latere ire,

    Lucr. 6, 117;

    of a precipice: Fronte sub adversa scopulis pendentibus antrum,

    Verg. A. 1, 166.—Esp. freq.: a fronte, in front, before (opp. a tergo and a latere):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur, si in Galliam venerit,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.:

    totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris,

    id. B. G. 2, 23, 4. —
    2.
    The outer end of a book-roll or volume, Tib. 3, 1, 13; Ov. Tr. 1, 1, 11.—
    3. 4.
    In measuring land = latitudo, the breadth:

    mille pedes in fronte, trecentos cippus in agrum Hic dabat,

    Hor. S. 1, 8, 12; Inscr. Orell. 4558; 4560.—
    II.
    Trop.
    A.
    The outside, exterior, external quality, appearance (cf. species and facies;

    mostly post-Aug.): Pompeius Scauro studet: sed utrum fronte an mente, dubitatur,

    Cic. Att. 4, 15, 7:

    plus habet in recessu, quam fronte promittat,

    Quint. 1, 4, 2; 11, 1, 61; cf.:

    frons causae non satis honesta,

    id. 4, 1, 42 Spald.:

    decipit Frons prima multos,

    the first appearance, Phaedr. 4, 2, 6; cf.:

    dura primā fronte quaestio,

    Quint. 7, 1, 56:

    ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    id. 12, 7, 8.—
    B.
    The character or feelings expressed by the brow.
    1.
    Poet. in partic., shame:

    exclamet perisse Frontem de rebus,

    Pers. 5, 104 (for which:

    clament periisse pudorem,

    Hor. Ep. 2, 1, 80).—
    2.
    Impudence, boldness (late Lat.; cf.

    os),

    Aug. Civ. D. 3, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > frons

  • 3 latus

    1.
    lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.
    I.
    Lit.:

    fossa,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    mare,

    id. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    via,

    id. ib. 2, 4, 53, §

    119: agri,

    id. Rep. 5, 2, 3:

    clavus,

    Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):

    umeri,

    Verg. A. 9, 725; cf.:

    artus barbarorum,

    Tac. A. 2, 21:

    lati et lacertosi viri,

    broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:

    rana bove latior,

    Phaedr. 1, 24, 5:

    palus non latior pedibus quinquaginta,

    Caes. B. G. 7, 19:

    latissimum flumen,

    id. ib. 2, 27:

    latissimae solitudines,

    id. ib. 6, 22:

    comesse panem tris pedes latum,

    Plaut. Bacch. 4, 1, 8:

    fossae quindecim pedes latae,

    Caes. B. G. 7, 72:

    areas latas pedum denum facito,

    Col. 2, 10, 26:

    populi,

    Verg. A. 1, 225:

    moenia lata videt,

    id. ib. 6, 549:

    latis otia fundis,

    id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:

    ager,

    Liv. 23, 46:

    orbis,

    Hor. C. 1, 12, 57:

    terrae,

    Ov. M. 2, 307:

    lata Polyphemi acies,

    wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:

    crescere in latum,

    to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:

    per latum,

    Vulg. Ezech. 46, 22:

    in lato pedum centum,

    Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—
    B.
    Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):

    latus ut in circo spatiere,

    that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:

    lati incesserunt et cothurnati (histriones),

    Sen. Ep. 76, 31. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):

    vox,

    Quint. 11, 3, 82; cf.:

    verba,

    pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:

    gloria,

    widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:

    lato Murrus caligat in hoste,

    Sil. 1, 499:

    interpretatio,

    broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:

    culpa,

    great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:

    fuga,

    a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—
    B.
    In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:

    oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),

    Cic. Brut. 31, 120:

    latum atque fusum,

    Quint. 11, 3, 50:

    latiore varioque tractatu,

    id. 7, 3, 16:

    latiore quadam comprehensione,

    id. 2, 5, 14:

    genus orandi latum et sonans,

    Tac. H. 1, 90:

    Aeschines his latior et audentior,

    Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.
    1.
    Lit.:

    late longeque diffusus,

    Cic. Leg. 1, 12, 34:

    omnibus longe lateque aedificiis incensis,

    Caes. B. G. 4, 35:

    minus late vagari,

    id. ib. 1, 2:

    regnare,

    Just. 13, 7:

    populus late rex,

    Verg. A. 1, 21; cf.:

    diu Lateque victrix,

    Hor. C. 4, 4, 23:

    cladem inferre,

    Tac. H. 3, 23.— Comp.:

    latius demum operaest pretium ivisse,

    Plaut. Most. 3, 2, 156:

    itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),

    Liv. 21, 11:

    possidere (agros),

    Ov. M. 5, 131:

    metui,

    Tac. A. 12, 43. — Sup.:

    ager latissime continuatus,

    Cic. Agr. 2, 26, 70:

    quam latissime possint, ignes faciant,

    Nep. Eum. 9, 3.—
    2.
    Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:

    Phrygiae late refer primordia gentis,

    Ov. H. 17, 57.— Comp.:

    latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,

    Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:

    latius perscribere,

    Caes. B. C. 2, 17:

    uti opibus,

    more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:

    fidei bonae nomen latissime manat,

    Cic. Off. 3, 17, 70:

    latissime patere,

    id. ib. 3, 17, 69.
    2.
    lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.
    I.
    Lit.:

    ego vostra faciam latera lorea,

    Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:

    occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    cujus latus ille mucro petebat,

    id. Lig. 3, 9:

    laterique accommodat ensem,

    Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:

    laterum inclinatione forti ac virili,

    id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:

    si tetigit latus acrior,

    Juv. 7, 109:

    tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,

    pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,

    lateris dolor,

    Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:

    lateris vigili cum febre dolor,

    Juv. 13, 229; cf.:

    laterum dolor aut tussis,

    Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:

    latus tegere alicui,

    to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:

    claudere alicui,

    Juv. 3, 131; and:

    mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),

    Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:

    equorum,

    Lucr. 5, 1324:

    cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38.—
    2.
    Of orators, the lungs:

    lateribus aut clamore contendere,

    Cic. de Or. 1, 60, 255:

    quae vox, quae latera, quae vires, etc.,

    id. Verr. 2, 4, 30, § 67:

    ut lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; cf.:

    lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,

    id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:

    dum vox ac latus praeparetur,

    id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:

    voce, latere, firmitate (constat orator),

    id. 12, 11, 2:

    neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,

    Cic. de Sen. 9, 27:

    cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,

    id. ib. 5, 14:

    illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,

    Quint. 9, 1, 29.—
    3.
    Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:

    lateri parcere,

    Juv. 6, 37.—
    B.
    Transf., in gen.
    1.
    The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;

    v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,

    on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:

    terra angusta verticibus, lateribus latior,

    Cic. Rep. 6, 20, 21:

    latus unum castrorum,

    Caes. B. G. 2, 5:

    insula, cujus unum latus est contra Galliam,

    id. ib. 5, 13:

    et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:

    Illyricum,

    Juv. 8, 117:

    castelli,

    Sall. J. 93:

    tum prora avertit et undis Dat latus,

    the ship's side, Verg. A. 1, 105:

    ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,

    Ov. M. 11, 529:

    nudum remigio,

    Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:

    dextrum (domus),

    id. Ep. 1, 16, 6:

    mundi,

    id. C. 1, 22, 19:

    crystallus sexangulis nascitur lateribus,

    surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:

    reliquos equites ad latera disponit,

    Caes. B. G. 6, 7:

    ex itinere nostros latere aperto aggressi,

    id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:

    ad latus apertum hostium constitui,

    id. ib. 4, 25:

    ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,

    Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—
    b.
    Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:

    ab omni latere securus,

    Amm. 16, 9, 3:

    ab latere aggredi,

    Liv. 27, 48:

    disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,

    Sall. J. 50 fin.:

    ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,

    Caes. B. G. 3, 29:

    Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,

    Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:

    a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,

    Plin. Ep. 2, 17, 5.—
    c.
    Less freq. with ex:

    latere ex utroque,

    Lucr. 2, 1049:

    ex lateribus aggredi aliquem,

    Sall. C. 60:

    tribus ex lateribus (locus) tegebatur,

    Hirt. B. Alex. 28, 4:

    ex alio latere cubiculum est politissimum,

    Plin. Ep. 2, 17, 10:

    omni ex latere armorum molibus urgeri,

    Amm. 19, 7, 7.—
    d.
    With de:

    de latere ire,

    Lucr. 6, 117.—Without prep.:

    alio latere,

    Tac. A. 3, 74.—
    2.
    Poet. (pars pro toto), the body:

    penna latus vestit, tenet,

    Ov. M. 2, 376:

    nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,

    id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;

    14, 710: forte,

    Hor. Ep. 1, 7, 26:

    fessum longā militiā,

    id. C. 2, 7, 18:

    credidit tauro latus,

    id. ib. 3, 27, 26:

    liminis aut aquae Caelestis patiens latus,

    id. ib. 3, 10, 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:

    ut a sems latere numquam discederem,

    never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,

    alicui latus dare, of a client,

    Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):

    lateri adhaerere gravem dominum,

    hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:

    Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,

    Just. 29, 4, 8; cf.:

    Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,

    id. 30, 2, 5:

    circumfusa turba lateri meo,

    Liv. 6, 15.—Esp.:

    sacpe dabis nudum latus,

    expose, Tib. 1, 4, 52:

    la. tus imperii nudum,

    Flor. 3, 5, 4:

    nec adulatoribus latus praebeas,

    expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:

    hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,

    Hor. S. 1, 3, 59:

    ex uno latere constat contractus,

    on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:

    nulla ex utroque latere nascitur actio,

    ib. 3, 5, 6, § 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    To express intimacy, attachment:

    latus alicui cingere,

    to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):

    ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,

    Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:

    ille tuum, Castrice, dulce latus,

    your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—
    2.
    Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):

    quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,

    Plin. Ep. 8, 10, 3:

    sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,

    Dig. 38, 10, 10, § 8:

    ex latere uxorem ducere,

    ib. 23, 2, 68:

    latus omne divinae domus,

    Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.
    3.
    lātus, a, um, Part., v. fero.

    Lewis & Short latin dictionary > latus

  • 4 meta

    mēta, ae, f. [root ma-, measure, whence Gr. metron; Lat. manus, mane, etc. (q. v.), properly, that which marks a measured space, hence], any mark at a boundary or limit, esp.,
    I.
    The conical columns set in the ground at each end of the Roman Circus, the goal, turning-post:

    metaque fervidis Evitata rotis,

    Hor. C. 1, 1, 5:

    aut prius infecto deposcit praemia cursu Septima quam metam triverit ante rota,

    Prop. 3, 20, 25; cf.:

    et modo lora dabo, modo verbere terga notabo, Nunc stringam metas interiore rotā,

    Ov. Am. 3, 2, 11; Suet. Caes. 39:

    petra in metae maxime modum erecta est, cujus ima spatiosiora sunt, altiora in artius coëunt, summa in acutum cacumen exsurgunt,

    i. e. in the shape of a cone, Curt. 8, 39, 6; cf. III. 3. infra).—
    II.
    Any goal or winning-post, the mark, goal, in any contest of speed:

    optatam cursu contingere metam, of a footrace,

    Hor. A. P. 412:

    metam tenere, in a boatrace,

    Verg. A. 5, 159.—
    2.
    Trop. (because of the danger to drivers of striking the goal, and breaking their oars), a critical point, place of danger:

    fama adulescentis paulum haesit ad metas, notitiā novā mulieris,

    broke down, failed, at the critical point, Cic. Cael. 31.—
    III.
    Transf., an end, period, extremity, boundary, limit:

    longarum haec meta viarum,

    Verg. A. 3, 714:

    ad metas aevi pervenire,

    id. ib. 10, 472:

    metam tangere vitae,

    Ov. Tr. 1, 9, 1:

    ad metam properare,

    id. A. A. 2, 727:

    ultima,

    id. Am. 3, 15, 2:

    hic tibi mortis erant metae,

    Verg. A. 12, 546:

    ad quas metas naturae sit perveniendum usu,

    i. e. extremes, Varr. L. L. 8, 16, 31:

    quando illa (luna) incurrat in umbram terrae, quae est meta noctis, eam obscurari necesse est,

    the limit, measure of night, Cic. Div. 2, 6, 17 (but v. 3. below, fin. and the passage there cited from Pliny): sol ex aequo metā distabat utrāque, equally far from both ends of his course, i. e. at noon, Ov. M. 3, 145:

    intercalariis mensibus interponendis ita dispensavit (Numa), ut vices uno anno ad metam eandem solis unde orsi essent... dies congruerent,

    Liv. 1, 19, 6 Weissenb. ad loc.:

    metae Marsicae, = fines Marsorum,

    Mart. Cap. 4, § 331 Kapp:

    pares horarum metas, tam antemeridialium quam postremarum, manifestant,

    id. 6, § 600.—
    2.
    A turning-point in one's course:

    praestat Trinacrii metas lustrare Pachyni,

    to sail around the promontory of Pachynus, Verg. A. 3, 429.—
    3.
    Of any thing resembling in shape the meta of the Circus; any thing of a conical or pyramidal form, a cone, pyramid (class.);

    of a conical hill: ipse collis est in modum metae, in acutum cacumen a fundo satis lato fastigatus,

    Liv. 37, 27:

    buxus in metas emittitur,

    into cones, Plin. 16, 16, 28, § 70:

    in metas foenum exstruere,

    in ricks, haycocks, Col. 2, 18, 2:

    lactantes,

    conical cheeses, Mart. 1, 44, 7:

    lactis,

    id. 3, 58, 35:

    meta sudans,

    a conical stone on a fountain, dripping with water, Sen. Ep. 56, 4: meta molendaria, or molendinaria, that part of the upper millstone which projects downward and grinds the corn (the upper part is the catillus, q. v.); = Gr. onos aletês, Dig. 33, 7, 18, § 5:

    metas molendinarias rotare,

    Amm. 17, 4, 15:

    si minor materia quam lux, metae existere effigiem,

    i. e. if the solid body be smaller than the light, its shadow will be conical, Plin. 2, 11, 8, § 51 (cf. the context).

    Lewis & Short latin dictionary > meta

  • 5 nudo

    nūdo, āvi, ātum, 1, v. a. [nudus], to make naked or bare; to strip, bare, lay bare, expose to view, uncover (syn.: exuo, detego, revelo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: nudare inter cives corpora, Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 33, 70 (Trag. v. 426 Vahl.):

    hominem nudari ac deligari jubet,

    Cic. Verr. 2, 5, 62, § 161:

    nudatum caput,

    Verg. A. 12, 312:

    duros nudantia dentes,

    Lucr. 5, 1064; Quint. 11, 3, 81:

    gladios,

    Liv. 28, 33:

    telum nudatum vaginā,

    Nep. Dat. 11, 4:

    viscera,

    Verg. A. 1, 211:

    crura,

    id. G. 2, 7; Tac. A. 6, 33:

    si interrupto nudaret gurgite pontum,

    Tib. 4, 1, 75:

    nudata cacumina silvae Ostendunt,

    Ov. M. 1, 345:

    ubera,

    id. ib. 10, 391:

    tertia nudandas acceperat area messes,

    i. e. to be threshed out, id. F. 3, 557.—
    B.
    In partic.
    1.
    In milit. lang., to leave uncovered, leave exposed or defenceless, to expose a place to the enemy:

    latera sua,

    Liv. 1, 27:

    murus nudatus defensoribus,

    Caes. B. G. 2, 6; Liv. 21, 11:

    collis nudatus hominibus,

    Caes. B. G. 7, 44:

    neque sibi nudanda litora existimabant,

    id. B. C. 3, 15:

    ne castra nudentur,

    id. B. G. 7, 70:

    praesidiis nudatus,

    Sall. J. 88, 4; Liv. 30, 2, 5:

    terga fugā nudant,

    Verg. A. 5, 586. —
    2.
    Pregn., to strip, spoil, plunder:

    spoliavit nudavitque omnia,

    Cic. Verr. 1, 5, 14:

    agros nudare populando,

    Liv. 44, 27:

    opibus,

    id. 42, 50:

    quem praeceps alea nudat,

    Hor. Ep. 1, 18, 21:

    moveat cornicula risum Furtivis nudata coloribus,

    id. ib. 1, 3, 19:

    nec nuder ab illis,

    Ov. Tr. 1, 6, 7.—
    II.
    Trop.
    A.
    To lay bare, expose:

    te evolutum illis integumentis dissimulationis tuae nudatumque perspicio,

    Cic. de Or. 2, 86, 350:

    vis ingenii etiamsi hac scientiā juris nudata sit,

    id. ib. 1, 38, 172.—
    B.
    To lay bare, make visible, expose, betray, disclose:

    defectionem,

    Liv. 35, 32:

    nec illi primo statim creati nudare, quid vellent,

    id. 24, 27:

    fama equestris pugnae nudavit voluntates hominum,

    id. 42, 63:

    ne poena ejus consilia adversus Romanos nudaret,

    id. 40, 24:

    animos,

    id. 33, 21; Hor. S. 2, 5, 47:

    ingenium res Adversae nudare solent, celare secundae,

    id. ib. 2, 8, 74:

    alicui amorem,

    Tib. 4, 7, 2.—
    C.
    To deprive of, strip of:

    nudata omnibus rebus tribunicia potestas,

    Caes. B. C. 1, 7: nudatos opere censorio aut sententiā judicum de ambitu condemnatos restituit, those who had been stripped by the censor of their rights and privileges, Suet. Caes. 41 (al. notatos):

    cum tuo exercitusque tui praesidio nudatam Italiam viderint,

    Liv. 28, 42.

    Lewis & Short latin dictionary > nudo

См. также в других словарях:

  • Codes Postaux Des Villes D'Algérie — Classement par ordre alphabétique N.B. : Les codes postaux de plusieurs communes ayant changé, vérifiez les. Liste des codes postaux des villes d Algérie, les deux premiers chiffres correspondent aux Wilayas. Sommaire : Haut A B C D E F …   Wikipédia en Français

  • Codes postaux des villes d'Algerie — Codes postaux des villes d Algérie Classement par ordre alphabétique N.B. : Les codes postaux de plusieurs communes ayant changé, vérifiez les. Liste des codes postaux des villes d Algérie, les deux premiers chiffres correspondent aux… …   Wikipédia en Français

  • Codes postaux des villes d'Algérie — Classement par ordre alphabétique N.B. : Les codes postaux de plusieurs communes ayant changé, vérifiez les. Liste des codes postaux des villes d Algérie, les deux premiers chiffres correspondent aux Wilayas. Sommaire : Haut A B C D E F …   Wikipédia en Français

  • Codes postaux des villes d'algérie — Classement par ordre alphabétique N.B. : Les codes postaux de plusieurs communes ayant changé, vérifiez les. Liste des codes postaux des villes d Algérie, les deux premiers chiffres correspondent aux Wilayas. Sommaire : Haut A B C D E F …   Wikipédia en Français

  • Liste des codes postaux d'Algérie — Cet article recense les codes postaux d Algérie. Ils comportent cinq chiffres. Les deux premiers correspondent à la wilaya, les trois suivants à la ville (000 s il s agit du chef lieu). Sommaire 1 Classement par ville 1.1 A 1.2 B …   Wikipédia en Français

  • List of postal codes in Algeria — List of postal codes of cities in Algeria; the first two numbers stand for the provincial code; postal codes of larger cities are mostly formed of the provincial code and the zeros after it. There are also large neighborhoods in the official city …   Wikipedia

  • Meta (Circus) — Meta Die Meta (lateinisch, Plural: metae) bezeichnet im Singular oder im Plural die drei Säulen, die jeweils die Wendemarken einer Wagenrennbahn kennzeichnen, insbesondere die beiden Wendemarken im römischen Circus, deren Säulen nach oben… …   Deutsch Wikipedia

  • COLLUM — pars animalis, pluribus descripta Plinio, l. 11. c. 37. ubi inter alia: Gula nervô et carne constat. Cervix nulli, nisi quibus haec utraque. (arteria et gula) Ceteris Collum, quibus tantum gula. Sed quibus cervix, e multis vertebratisque… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»