Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

terĕre+tempus+l

  • 1 tero

    tĕro, ĕre, trīvi, trītum - tr. - [st2]1 [-] frotter, user en frottant, broyer, triturer, piler. [st2]2 [-] battre (le blé). [st2]3 [-] façonner par le frottement, polir, lisser. [st2]4 [-] user par le frottement, amoindrir, détériorer, émousser; manier sans cesse. [st2]5 [-] fouler (un chemin), fréquenter (un lieu). [st2]6 [-] employer souvent (un mot); rendre banal (un mot). [st2]7 [-] perdre (son temps). [st2]8 [-] épuiser, miner, affaiblir.    - terere tempus: - [abcl]a - passer son temps à (+ in et abl.). - [abcl]b - qqf. perdre son temps.    - in armis plebem terere: user la plèbe à des guerres.    - terere cibum in ventre, Cels. 1 praef.: digérer.
    * * *
    tĕro, ĕre, trīvi, trītum - tr. - [st2]1 [-] frotter, user en frottant, broyer, triturer, piler. [st2]2 [-] battre (le blé). [st2]3 [-] façonner par le frottement, polir, lisser. [st2]4 [-] user par le frottement, amoindrir, détériorer, émousser; manier sans cesse. [st2]5 [-] fouler (un chemin), fréquenter (un lieu). [st2]6 [-] employer souvent (un mot); rendre banal (un mot). [st2]7 [-] perdre (son temps). [st2]8 [-] épuiser, miner, affaiblir.    - terere tempus: - [abcl]a - passer son temps à (+ in et abl.). - [abcl]b - qqf. perdre son temps.    - in armis plebem terere: user la plèbe à des guerres.    - terere cibum in ventre, Cels. 1 praef.: digérer.
    * * *
        Tero, teris, triui, tritum, terere. Plin. Broyer, Piler, User en frottant l'un contre l'autre.
    \
        Barba aspera terit amplexus. Tibul. Quand la barbe rude fait mal à la femme qu'on tient embrassee.
    \
        Calcem calce terit. Virgil. Il luy marche sur les talons, tant le suit de pres.
    \
        Area terit fruges. Virgil. On bat le blé en l'aire.
    \
        Iter terere. Virgil. Frayer, Cheminer, Aller et venir souvent par un chemin, Hanter un chemin.
    \
        Radio triuere rotis. Virgilius. Ils ont tourné des raiz pour les roues, Ils ont faict et faconné au tour, etc.
    \
        Vestis teritur assidué. Lucret. Se use.
    \
        Via cunctis terenda. Propert. Par où il fault que touts cheminent.
    \
        Terere tempus. Liu. Passer le temps et user, Consumer.
    \
        Terere otium conuiuiis. Liu. Passer et user le temps en banquets.
    \
        Hoc verbum satis hesterno sermone triuimus. Cic. Nous usasmes assez de ce mot hier en nostre devis.
    \
        Rerum nomina nouarum, quae nunc consuetudo diuturna triuit. Cic. A mis en usage, A usité et accoustumé.

    Dictionarium latinogallicum > tero

  • 2 casse

    cassē [ cassus ]
    тщетно, напрасно ( terĕre tempus L)

    Латинско-русский словарь > casse

  • 3 verwenden

    verwenden, I) v. tr.: 1) wegwenden; z.B. kein Auge (keinen Blick) von jmd. verwenden, oculos ab alqo non demovere. oculos a vultu alcis non-movere. oculos in vultu alcis defigere (im allg., jmd. fortwährend ansehen); ab ore alcis pendēre (von einem Sprechenden kein Auge verwenden, an jmds. Munde hangen); oculos ab alqo nusquam deicere (jmd. immer im Auge behalten): kein Auge von etwas v., oculos ab alqa re non demovere. – 2) für einen Zweck gebrauchen, anwenden: insumere in od. ad alqd (zu etwas nehmen, bestimmen). – impendĕre in od. ad alqd (auf etwas verwenden). – conferre ad alqd (auf etwas anwenden). – consumere in alqd od. in alqa re od. alqā re (bei od. mit etwas verbrauchen, [2555] aufgehen lassen). – collocare in alqa re (auf etwas gleichs. anlegen; alle diese z.B. Geld). – tribuere alqd alci rei (eine Zeit zu etwas bestimmen, z.B. his rebus undecim dies: u. nonnihil temporis litteris). – alqā re uti od. abuti ad alqd (zu etw. gebrauchen). – etwas übel v., alqd male consumere (z.B. Geld): vergebens v., alqd perdere (z.B. Geld, Mühe): etwas besser v., alqd melius insumere. – zu etwas verwendet werden können, usui esse ad alqd: gar nicht verwendet werden, nullum usum habere (z.B. in medicina): häufig verwendet werden, in maximo usu esse. – viel Geld auf etwas v., magnam pecuniam conicere in alqd: seine Zeit auf etwas v., tempus consumere od. collocare in alqa re; tempus terere od. conterere alqā re-(seine Zeit ganz mit etwas hinbringen): viel Zeit auf etwas v., multum temporis alci rei tribuere: die Morgenstunden auf etw. v., tempora matutina consumere alqā re (z.B. lectiunculis): seine Zeit gut auf etwas v., tempus bene locare od. collocare in alqa re: seine Zeit unnütz (vergeblich) v., tempus frustra conterere: Zeit u. Mühe unnütz (vergeblich) v., oleum et operam perdere: Zeit und Mühe sind unnütz (vergeblich) verwendet, oleum et opera periit: du konntest diese Stunden besser verwenden, poteras has horas non perdere: unnütz verwendete Zeit, tempus male exactum. – II) v. r. sich verwenden, a) für eine Person: alci suffragari (jmd. empfehlen, bes. bei Bewerbung um ein Amt). – deprecari od. supplicare pro alqo (Fürbitte einlegen für jmd.). – precarium auxilium ferre alci (jmdm. auf dem Wege der Bitte Hilfe leisten). – b) für etwas: patrocinium alcis rei suscipere.

    deutsch-lateinisches > verwenden

  • 4 tero

    tĕro, trīvi, trītum, 3 ( perf. terii, acc. to Charis. p. 220 P.; perf. sync. tristi, Cat. 66, 30), v. a. [root ter; Gr. teirô, truô, tribô, to rub; cf. Lat. tribulare, triticum; akin to terên, tender, Lat. teres], to rub, rub to pieces; to bruise, grind, bray, triturate (syn.: frico, tundo, pinso).
    I.
    Lit. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    In gen.: num me illuc ducis, ubi lapis lapidem terit? (i. e. into a mill), Plaut. As. 1, 1, 16:

    lacrimulam oculos terendo vix vi exprimere,

    Ter. Eun. 1, 1, 23:

    teritur lignum ligno ignemque concipit attritu,

    Plin. 16, 40, 77. § 208: sed nihil hederā praestantius quae [p. 1860] teritur, lauro quae terat, id. ib.:

    aliquid in mortario,

    id. 34, 10, 22, § 104:

    aliquid in farinam,

    id. 34, 18, 50, § 170:

    bacam trapetis,

    Verg. G. 2, 519:

    unguibus herbas,

    Ov. M. 9, 655:

    dentes in stipite,

    id. ib. 8, 369:

    lumina manu,

    Cat. 66, 30:

    sucina trita redolent,

    Mart. 3, 64, 5:

    piper,

    Petr. 74:

    Appia trita rotis,

    Ov. P. 2, 7, 44:

    cibum in ventre,

    i. e. to digest, Cels. 1 praef. med. — Poet.: labellum calamo, i. e. to rub one ' s lip (in playing), Verg. E. 2, 34:

    calcemque terit jam calce Diores,

    treads upon, id. A. 5, 324:

    crystalla labris,

    Mart. 9, 23, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    To rub grain from the ears by treading, to tread out, thresh:

    frumentum,

    Varr. R. R. 1, 13, 5:

    milia frumenti tua triverit area centum,

    Hor. S. 1, 1, 45:

    area dum messes teret,

    Tib. 1, 5, 22:

    teret area culmos,

    Verg. G. 1, 192; cf.:

    ut patria careo, bis frugibus area trita est,

    i. e. it has twice been harvest-time, Ov. Tr. 4, 6, 19.—
    2.
    To cleanse or beautify by rubbing, to smooth, furbish, burnish, polish, sharpen (syn.:

    polio, acuo): oculos,

    Plaut. Poen. 1, 2, 103:

    crura mordaci pumice,

    Ov. A. A. 1, 506:

    hinc radios trivere rotis,

    smoothed, turned, Verg. G. 2, 444:

    vitrum torno,

    Plin. 36, 26, 66, § 193:

    catillum manibus,

    Hor. S. 1, 3, 90:

    tritus cimice lectus,

    Mart. 11, 33, 1.—
    3.
    To lessen by rubbing, to rub away; to wear away by use, wear out:

    (navem) ligneam, saepe tritam,

    Plaut. Men. 2, 3, 52:

    hoc (tempus) rigidas silices, hoc adamanta terit,

    Ov. Tr. 4, 6. 14:

    ferrum,

    to dull, id. M. 12, 167:

    mucronem rubigine silicem liquore,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 15:

    trita labore colla,

    Ov. M. 15, 124:

    trita subucula,

    Hor. Ep. 1, 1, 96:

    trita vestis,

    id. ib. 1, 19, 38:

    librum,

    i. e. to read often, Mart. 8, 3, 4; 11, 3, 4; cf.:

    quid haberet, Quod legeret tereretque viritim publicus usus?

    Hor. Ep. 2, 1, 92:

    pocula labris patrum trita,

    Mart. 11, 12, 3: ut illum di terant, qui primum olitor caepam protulit, crush, annihilate, Naev. ap. Prisc. p. 681 P.—
    4.
    Of persons, pass., to be employed in. occupied with:

    nos qui in foro verisque litibus terimur,

    Plin. Ep. 2, 3, 5:

    litibus,

    id. ib. 10, 12, 3.—
    5.
    To tread often, to visit, frequent a way or place (cf.:

    calco, calcito): angustum formica terens iter,

    Verg. G. 1, 380:

    iter propositum,

    Prop. 2, 30 (3, 28), 14:

    Appiam mannis,

    Hor. Epod. 4, 14:

    viam,

    Ov. A. A. 1, 52; Lucr. 1, 927:

    via trita pede,

    Tib. 4, 13, 10:

    ambulator porticum terit,

    Mart. 2, 11, 2:

    limina,

    id. 10, 10, 2:

    mea nocturnis trita fenestra dolis,

    Prop. 4 (5), 7, 16:

    nec jam clarissimorum virorum receptacula habitatore servo teruntur,

    Plin. Pan. 50, 3: flavaeque terens querceta Maricae Liris, Claud. Cons. Prob. et Olybr 259. —
    6.
    In mal. part.:

    Bojus est, Bojam terit,

    Plaut. Capt. 4, 2, 108; so Prop. 3, 11 (4. 10), 30; Petr. 87. —
    II.
    Trop. (freq. in good prose).
    A.
    To wear away, use up, i. e. to pass, spend time; usu. to waste, spend in dissipation, etc. (syn.:

    absumo, consumo): teritur dies,

    Plaut. Truc. 5, 20:

    diem sermone terere segnities merast,

    id. Trin. 3, 3, 67:

    naves diem trivere,

    Liv. 37, 27, 8:

    tempus in convivio luxuque,

    id. 1, 57, 9:

    tempus ibi in secreto,

    id. 26, 19, 5:

    omnem aetatem in his discendis rebus,

    Cic. de Or. 3, 31, 123:

    teretur interea tempus,

    id. Phil. 5, 11, 30:

    jam alteram aetatem bellis civilibus,

    Hor. Epod. 16, 1:

    omne aevum ferro,

    Verg. A. 9, 609:

    spe otia,

    id. ib. 4, 271:

    otium conviviis comissationibusque inter se,

    Liv. 1, 57, 5. —
    B.
    To expend, employ (late Lat.):

    qui operam teri frustra,

    Amm. 27, 12, 12. —
    C.
    To exert greatly, exhaust:

    ne in opere longinquo sese tererent, Liv 6, 8, 10: ut in armis terant plebem,

    id. 6, 27, 7.—
    D.
    Of language, to wear out by use, i. e. to render common, commonplace, or trite (in verb finit. very rare, but freq. as a P. a.):

    jam hoc verbum satis hesterno sermone trivimus,

    Cic. Ac. 2, 6, 18:

    quae (nomina) nunc consuetudo diurna trivit,

    id. Fin. 3, 4, 15.—
    * E.
    To tread under foot, i. e. to injure, violate a thing:

    jurata deorum majestas teritur,

    Claud. in Rufin. 1, 228. — Hence, P. a.: trītus, a, um.
    A.
    Prop. of a road or way, oft-trodden, beaten, frequented, common:

    iter,

    Cic. Phil. 1, 3, 7:

    via,

    id. Brut. 81, 281:

    quadrijugi spatium,

    Ov. M. 2, 167. — Sup.:

    tritissima quaeque via,

    Sen. Vit. Beat. 1, 2. —
    B.
    Fig.
    1.
    Practised, expert:

    tritas aures habere,

    Cic. Fam. 9, 16, 4; so id. Brut. 32, 124.— Comp.:

    tritiores manūs ad aedificandum perficere,

    Vitr. 2, 1, 6. —
    2.
    Of language, used often or much, familiar, common, commonplace, trite:

    quid in Graeco sermone tam tritum atque celebratum est, quam, etc.,

    Cic. Fl. 27, 65:

    nomen minus tritum sermone nostro,

    id. Rep. 2, 29, 52:

    ex quo illud: summum jus summā injuriā factum est jam tritum sermone proverbium,

    id. Off. 1, 10, 33.— Comp.:

    faciamus tractando usitatius hoc verbum ac tritius,

    Cic. Ac. 1, 7, 27:

    compedes, quas induere aureas mos tritior vetat,

    Plin. 33, 12, 54, § 152.

    Lewis & Short latin dictionary > tero

  • 5 hinbringen

    hinbringen, I) eig.: perferre. afferre (tragend). – pervehere. advehere (fahrend). – perducere. adducere (führend). – II) uneig., eine Zeit verbringen, zubringen: agere. degere (z.B. totos dies iuxta focum atque ignem ag.: u. noctem metu [in F.] ag.: u. totam noctem ag. cum magno animi motu perpetuis vigiliis: u. vitam in otio et conviviis ag.: u. aetatem deg. inter feras). – mit od. bei etw. h., ducere od. traducere alqā re (z.B. noctem iucundis sermonibus). – consumere od. terere od. conterere alqā re od. in alqa re (aufgehen lassen, aufwenden, verwenden auf etw., od. [im üblen Sinne] verschleichen lassen bei od. unter etc., z.B. totam vitam in studiis litterarum cont. od. cons.: u. cont. totum diem cursando atque ambulando: u. noctem cont. legendo: u. aetatem suam in perpetuaperegrinatione cons.: u. tempus deliberando od. cunctando ter.). – absumere alqā re od. in alqa re (unnütz hinbr., vergeuden, mit etwas, z.B. die Zeit mit Reden, tempus dicendo: u. diem in apparatu). – extrahere alqā re (unnütz verschleifen, ohne zu einem Resultat zu gelangen, z.B. diem cunctando: u. rei gerendae tempus loquendo et intempestive consultando). fallere alqā re (unvermerkt mit etwas h., z.B. horas sermonibus). – den Tag mit Reden h. (so daß es zu keinem Beschlusse kommt), diem dicendo eximere: den Tag mit jmd. [1317] h., diem conterere cum alqo: drei Tage mit od. bei jmd. h., triduum cum alqo esse: die Nacht an einem Orte h., pernoctare alqo loco od. in alqo loco (übernachten, z.B. außerhalb des Hauses, foris: auf der Straße, in publico); manere in alqo loco (wo während der Nacht bleiben od. bleiben müssen, z.B. in tabernaculo: u. inter vicos et vias [auf der Straße]): bei jmd. die Nacht hinbringen (zubringen), pernoctare cum alqo od. apud alqm. – sich od. sein Leben mit etwas h. (d.i. fristen), vitam tolerare alqā re; auch paupertatem sustentare alqā re (von einem Armen): sich mit Spinnen u. Weben h., lanā ae telā victum quaeritare: sich kümmerlich u. knapp h., parce ac duriter vitam agere.

    deutsch-lateinisches > hinbringen

  • 6 verlieren

    verlieren, amittere (eine Sache verlieren, so daß sie nicht mehr in unserm Besitz ist, daß man sie vermißt; insbes. eine Person durch den Tod verlieren). – perdere (eine Sache verlieren, so daß ste gar nicht mehr vorhanden od. wenigstens nicht mehr brauchbar ist; insbes. aber = im Spiele verlieren, absol. od. mit folg. Akk. des Verlustes, z.B. multum). – deperdere de od. ex etc. (von dem, was man hat, etwas verlieren, einbüßen). – alcis rei iacturam facere (eine Sache einbüßen, verlieren, so daß man sie zwar vermißt, aber leicht verschmerzt). – privari alqā re (einer Sache beraubt werden). – orbari alqo od. alqā re (eig. durch jmds. Tod zur Waise gemachtwerden, z.B. Kinder, Eltern, Anverwandte; dann einer Sache, auf der unser Heil beruht, beraubt werden). – capi alqā re (an einem Teil des Körpers, an einem Sinn geschwächt werden, z.B. oculo altero: und auribus [das Gehör], mente). – es verliert etwas (prägn. = es verliert etw. an Anmut), alqd perdit gratiam. – die Blätter v. (v. Bäumen), foliis nudari: wenig, viele Leute (Soldaten) v., paucos, permultos milites amittere; paucos, multos ex suis deperdere: niemand, keinen Mann (in der Schlacht) verloren haben, desiderare neminem: den Kopf v., vitā privari (eig., des Lebens beraubt werden); a mente deseri (bildl., von der Besinnung verlassen werden): das Leben v., vitam oder animam amittere (im allg., des Lebens verlustig gehen); cadere (fallen im Kampfe, in der Schlacht, dah. auch mit dem Zus. proelio, acie, bello); occĭdere (fallen im Kampfe, z.B. in bello). – die Schlacht, das Treffen v., inferiorem esse od. discedere (unterliegen); pro victo abire (als Besiegter abziehen); pugnā od. proelio vinci (im Kampf besiegt werden): die so gut als verlorene Schlacht, pugna profligata. – die Zeit v., temporis iacturam facere (die Zeit ohne Erfolg mit etwas hinbringen); tempus perdere (die Zeit unnütz verschwenden): Zeit u. Mühe v., operam et oleum perdere: Zeit u. Mühe ist verloren, opera etoleum periit: keine Zeit (keinen Augenblick) zu verlieren haben, morandi tempus non habere: ohne Zeit zu v., sine mora (ohne Verzug); continuo (sofort, sogleich): es ist kein Augenblick zu verlieren, res non habet moram: die Zeit mit od. bei etwas v., tempus terere alqā re od. in alqa re (z.B. segni obsidione: u. in urbe oppugnanda): kein Wort v., tacere: den Weg v., s. sich verirren: die Richtung v. (auf der See), cursum non tenere: das Land aus dem Gesichte (aus den Augen) v., e conspectu terrae auferri: jmd. (aus den Augen) v., alqm e conspectu amittere (eig.): etwas nicht aus den Augen v., alqd numquam dimittere (bildl., etwas nie aufgeben, z.B. die Bearbeitung des Xenophon, Xenophontem): in jmds. Augen (Meinung) v., apud alqm de existimatione sua deperdere. – viel an jmd. v., multum in alqo amittere; magnam in alqo iacturam facere: viel bei etwas v., magnum detrimentum [2502] ex alqa re capere: nichts bei etw. v., nihil detrimenti ex. alqa. re facere oder capere: daran verlierst du nichts, daß du etc., damni nihil facis, quod etc. (z.B. quod dec lamationibus nostris cares): an seiner frühern Heiligkeit nichts verloren haben, pristinam religionem conservare (z.B. von einem Götterbilde): ich bin verloren! occĭdi! perii!: ich bin rettungslos verloren! occĭdi atque interii!: der Staat ist rettungslos verloren, desperata complorataque res est publica: es ist alles verloren! perditae sunt res! od. actum estl – verloren gehen, amitti. perdi (verloren werden, s. oben die VV.); perire (umkommen, zugrunde gehen, v. Pers. u. v. Lebl., z.B. vom Geld, das verschwendet wird te.); absumi (weggenommen werden, vergeudet werden, unnütz verloren gehen, z.B. von Tagen); intercĭdere (wegfallen, wegkommen, z.B. von Briefen, von Worten im Text etc.): ein Wort istverloren gegangen, verbi usus amissus est: eine Kunst ist verloren gegangen, ars exolevit. – etwas verloren geben, für verloren halten, desperare de alqa re: sich unrettbar verloren geben, spem salutis proicere: einen Kranken verloren geben, für verloren halten, aegrum deponere; de aegroti salute desperare: alle Ärzte geben ihn verloren, halten ihn für verloren, omnes medici diffidunt: alle Ärzte haben ihn verloren gegeben, a medicis relictus od. desertus est. sich verlieren, amitti (verloren werden). – abire. decedere (weggehen, z.B. von Krankheiten vom Fieber etc.). – evanescere (verschwinden, v. Farben, von Tönen, von einem Gerücht etc.). – desinere audiri (nicht mehr gehört werden, von Tönen etc.). – dilabi (gleichs. zerrinnen, z.B. omnis invidia prolatandis consultationibus dilapsa foret). – perire (verloren gehen, von Pers.). – das Geschwätz der Leute verliert sich, levissimus sermo hominum refrigeratur (erkaltet): die siebente Mündung der Donau verliert sich in Sümpfen, septimum Danuvii os paludibus hauritur: ein Berg verliert sich in der Ebene, mons in planitiem paulatim redit: die Berge verlieren sich in den Wolken, abeunt montes in nubila. – in Gedanken verloren, in cogitatione defixus.

    deutsch-lateinisches > verlieren

  • 7 dūcō

        dūcō ūxī (dūxtī, Ct., Pr.), uctus, ere    [DVC-], to lead, conduct, guide, direct, draw, bring, fetch, escort: secum mulierculas: vix quā singuli carri ducerentur, Cs.: Curru Victorem, H.: ducente deo, under the conduct of, V.: mucronem, from the scabbard, V.: ferrum vaginā, O.: bracchia (of the bow), bend, V.: sors ducitur: ductus Neptuno sorte sacerdos, for Neptune, V.: pondus aratri, draw, O.: remos, row, O.: lanas, spin, O.: ubera, milk, O.: frena manu, govern, O.: ilia, i. e. be broken-winded, H.: os, make wry faces: te magna inter praemia, to great glory, V.: sibi quisque ducere, trahere, appropriate, S. — Of a road or path, to lead, conduct: quā te ducit via, V.: iter ad urbem, O.: via quae sublicio ponte ducit ad laniculum, L. — With se, to betake oneself, go: se duxit foras, T.—Of offenders, to take, arrest, lead away, drag, carry off: in ius debitorem, L.: duci in carcerem: ad mortem: Fuficium duci iussit, to be imprisoned: ductum se ab creditore in ergastulum, Cs.—Of a wife, to lead home, take, marry: inopem (uxorem) domum. T.: uxorem filiam Scipionis: filiam Orgetorigis in matrimonium, Cs.: ex quā domo in matrimonium, L.: tibi ducitur uxor, V.: qui ducat abest, the bridegroom, O.: Conlegam Lepidum, wedded, H.—Of a commander, to lead, guide, cause to move, march: locis apertis exercitum, Cs.: cohortīs ad eam partem, etc., Cs.: sex legiones expeditas, led forward, Cs.: navem contra praedones: per triumphum alquem ante currum (of a prisoner): quam in partem aut quo consilio ducerentur, march, Cs.: ducit quam proxime ad hostem potest, moves, L. — To lead, command, be commander of: quā in legatione duxit exercitum: primum pilum ad Caesarem, in Caesar's army, Cs.: exercitūs partem ipse ducebat, S.: agmina, V.— To lead, be leader of, be the head of, be first in: familiam: ordines: toros, O.— To take in, inhale, drink, quaff, imbibe: spiritum: tura naribus, H.: pocula, H.: somnos, V.: ab ipso animum ferro, H. — To produce, form, construct, make, fashion, shape, mould, cast, dispose: parietem per vestibulum sororis, to erect: muros, H.: vallum ex castris ad aquam, Cs.: voltūs de marmore, V.: aera, H.: (litteram) in pulvere, draw, O.: mores, Iu.: alapam sibi gravem, Ph.: epos, spin out, H.: carmen, O.: Pocula ducentia somnos, H.— Of processions, etc., to conduct, marshal, lead, accompany: funus: triumphos, V.: choros, H.: ludos et inania honoris, Ta. — To receive, admit, take, get, assume: ubi primum ducta cicatrix (i. e. obducta), L.: rimam, O.: colorem, V.: pallorem, to grow pale, O.: Cānentem senectam, V.: nomina, H. — Fig., to lead, guide, draw, conduct: quo te sapientia duceret, H.: Ad strepitum citharae cessatum ducere curam (i. e. ut cessat), H.: Triste per augurium pectora, i. e. fill with forebodings, V.: totum poëma, carries off, i. e. makes acceptable, H.: series rerum ducta ab origine gentis, followed, V.— To draw, deduce, derive: ab aliquā re totius vitae exordium: ab dis inmortalibus principia: genus Olympo, V.: utrumque (amor et amicitia) ductum est ab amando.— To lead, move, incite, induce, allure, charm: me ad credendum: ducit te species, H.: Quo ducit gula, H.: lumina in errorem, O.: si quis earum (statuarum) honore ducitur. — To mislead, cheat, deceive: me istis dictis, T.: lino et hamis piscīs, O.—In time, to draw out, extend, protract, prolong, spend: bellum, Cs.: in ducendo bello tempus terere, L.: longas in fletum voces, V.: rem prope in noctem, Cs.: ut ita tempus duceretur, ut, etc.: vitam, live long, V.: ubi se diutius duci intellexit, put off, Cs.: aetatem in litteris, spend. — To calculate, compute, reckon: quoniam XC medimnūm duximus. — To reckon, consider, hold, account, esteem, regard: eum hominem, T.: filium adsistere turpe ducunt, Cs.: pericula parvi esse ducenda: ea pro falsis ducit, S.: si quis despicatui ducitur: deorum numero eos ducunt Cs.: modestiam in conscientiam, construe as, S.: nil rectum nisi quod placuit sibi, H.: Sic equidem ducebam animo futurum, V.: omnia tua in te posita esse: quae mox usu fore ducebat, expected, S.— To regard, care for, have respect to (only with rationem): suam quoque rationem ducere, one's own advantage: non ullius rationem sui commodi.
    * * *
    I
    ducere, additional forms V
    lead, command; think, consider, regard; prolong
    II
    ducere, duxi, ductus V
    lead, command; think, consider, regard; prolong

    Latin-English dictionary > dūcō

  • 8 terō

        terō trīvī (trīstī for trīvistī, Ct.), trītus, ere    [1 TER-], to rub, rub away, wear away, bruise, grind, bray triturate: lacrimulam oculos terendo exprimere, T.: unguibus herbas, O.: calamo labellum, i. e. to blow upon the flute, V.: calcem calce, tread upon, V.—Of grain, to rub off, tread out, thresh: Milia frumenti tua triverit area centum, H.: teret area culmos, V.: Ut patriā careo, bis frugibus area trita est, i. e. during two harvests, O.— To rub smooth, burnish, polish, sharpen: mordaci pumice crura, O.: radios rotis, smoothed, turned, V.: catillum manibus, H.— To lessen by rubbing, rub away, wear away by use, wear out: silices, O.: ferrum, to dull, O.: trita vestis, H.—Of a place, to wear, tread often, visit, frequent: iter, V.: Appiam mannis, H.: viam, O.—Fig., of time, to wear away, use up, pass, spend, waste, kill: in convivio tempus, L.: teretur interea tempus: teritur bellis civilibus aetas, H.: Omne aevum ferro, V.: otium conviviis comissationibusque inter se, L.— To exert greatly, exhaust, wear out: in opere longinquo sese, L.: in armis plebem, L.—Of words, to wear by use, render common, make trite: verbum sermone: quae (nomina) consuetudo diurna trivit.
    * * *
    terere, trivi, tritus V
    rub, wear away, wear out; tread

    Latin-English dictionary > terō

  • 9 sedulo

    sēdulō adv. [ sedulus ]
    1) усердно, прилежно, ревностно (facĕre Pl, Ter, C; bonas artes colĕre Ap); внимательно (audire PJ; pensiculare aliquid Ap)
    2) намеренно, нарочно, умышленно, ( tempus terere L)

    Латинско-русский словарь > sedulo

  • 10 delibero

    dē-lībero, āvī, ātum, āre (de u. libra), erwägen, in Erwägung ziehen, reiflich überlegen, in reifliche Überlegung ziehen, sich bedenken, sich besinnen, zu Rate gehen, I) eig.: consilium fidele deliberanti (dem noch Bedenkenden = Unschlüssigen) dare, Cic.: usque ad septimum diem deliberandi sibi spatium relinquere, sich Bedenkzeit lassen, Nep.: so diem ad deliberandum sumere, Caes.: quinque dierum spatium ad deliberandum sumere, Liv.: deliberandi spatium Postulare, Iustin.: deliberando tempus terere, Liv. – m. de u. Abl., de summa rerum, Caes.: maxima de re, Cic. – m. cum u. Abl., cum adversario quasi d., Cic.: cum iis qui audiunt quasi d., Cic.: cum ea parte animi, Cic.: de Corintho cum imperatore Romano, Liv.: tecum coram potius quam per litteras de salute nostra fortunisque, Cic.: unpers. m. inter u. Akk., ita Sardianos inter Zmyrnaeosque deliberatum, Tac. – m. Acc., delibera hoc, dum ego redeo, Ter.: deliberatā re, Cic.: deliberatā morte (durch wohlerwogenen T.) ferocior, Hor.: omnia cum amico delibera, sed de ipso prius, Sen. – m. folg. indir. Fragesatz, oft im Passiv deliberatur unpers., deliberas mecum quemadmodum pecunia... salva sit, Plin. ep.: spatium etiam deliberandi habuerunt, quem potissimum vitae cursum sequi vellent, Cic.: si iam tibi deliberatum est, quibus abroges fidem iuris iurandi, responde, Cic.: utri potissimum consulendum sit deliberetur, Cic.: deliberet velitne an non, Ter.: delibero od. mihi deliberandum est, utrum... an etc., Cic.: deliberatur de Avarico, incendi placeret an defendi, Caes.: quod an facerem non deliberabam, Plin. ep. – deliberari potest m. folg. indir. Fragesatz = es kann in Frage kommen (= es kann zweifelhaft sein), zB. ex eo deliberari potent, ducenda necne alvus sit, Cels. 4, 13 (20). p. 146, 26 D. – deliberari non potest m. folg. indir. Fragesatz = es kann nicht in Frage kommen, zB. neque maneatis an abeatis deliberari potest (= ihr müßt offenbar diesen Ort verlassen), Liv. 7, 35, 8: M. Aemilius, qui peior an ignavior sit, deliberari non potest (= seine Untüchtigkeit ist offenbar größer als seine Schlechtigkeit), Sall. hist. fr. 1, 48 (51), 3. – ähnlich nemo deliberat m. folg. Acc. u. Infin., niemand besinnt sich = es ist für jedermann außer Zweifel, eos merito torqueri, qui deum nesciunt, nisi profanus nemo deliberat, Minuc. Fel. 35, 4 (dagegen ist bei Iustin. 42, 4, 6 von Jeep non dubitabant hergestellt). – non ultra del. m. folg. quominus u. Konj., nec ultra deliberatum, quominus non quidem extrema decernerent, man besann sich nicht länger, wenn auch nicht das Äußerste zu beschließen, Tac. ann. 5, 5. – II) meton.: A) jmd. um Rat fragen, befragen, bei jmd. sich Rat holen, deliberanti consilium dare, Augustin. enchir. 24: bes. ein Orakel, Nep. Milt. 1, 2; Them. 2, 6. – B) nach angestellter Erwägung sich entscheiden, m. folg. Infin., iste certe statuerat atque deliberaverat non adesse, Cic.: mihi deliberatum est abesse ex ea urbe, in qua etc., Cic.: certum est deliberatumque, quae ad causam pertinere arbitrer, omnia non modo dicere, verum otiam libenter, audacter libereque dicere, Cic.: mihi deliberatum et constitutum est ita gerere consulatum etc., Cic.: so auch sic habuisti statutum cum animo ac deliberatum omnes, qui habitarent in Sicilia, iudices reicere, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin., statui mecum ac deliberavi esse magnam materiam etc., Plin. ep.: certum ac deliberatum est me illis obsequi, Turpil. com. fr.: deliberatum est id quoque lenius vindicari, Amm.

    lateinisch-deutsches > delibero

  • 11 reses

    reses, idis (resideo), I) sitzen geblieben, zurückgeblieben, reses in urbe plebs, Liv. 2, 32, 5. – v. Lebl., caseus in corpore, unverdaulich, Varro: aqua, stehendes Wasser, Varro. – II) träge, untätig, unbeschäftigt, eum residem tempus terere, Liv.: populi resides, die lange nicht gekämpft, Verg.: animi, erkaltetes Herz, Verg. – m. Genet., bellorum resides, Stat. Theb. 7, 285.

    lateinisch-deutsches > reses

  • 12 klein

    klein, parvus. parvulus (nicht groß u. nicht erwachsen; bildl. = spärlich, gering, unbeträchtlich, Ggstz. magnus: kleiner, minor: der kleinste, ganz klein, minimus, die beide dann für »klein« stehen müssen, wenn von zweien der kleinere od. von mehreren der kleinste genannt wird, z.B. Kleinasien, Asia minor: der k. Finger, digitus minimus). – paulus. paululus (verwandt mit parvus, sowohl klein der Ausdehnung in Raum u. Zeit als der Zahl, dem Werte nach [Ggstz. magnus od. multus]. Häufig paulum und paululum subst. mit Genet., wo wir das Adjektiv »klein« setzen, z.B. ein k. Gewinn, paulum lucri: ein k. Dienst, paululum operae: ein k. Verzug, paululum morae). – pusillus (klein, sehr klein, bes. im Sinne des im Wachstum Zurückgebliebenen; bildl. = kleinlich, z.B. animus). – minutus (klein gemacht, winzig, von der kleinsten od. einer kaum bemerkbaren Größe, bildl. = kleinlich, z.B. animus: u. interrogatiunculae: dazu Adv.minute, minutim, minutatim = in kleinen Teilen oder Stücken). – brevis (kurz, von geringer Ausdehnung, sowohl der Zeit als dem Raume nach, Ggstz. longus). – exiguus (was leicht zu übersehen, auszumessen ist, unbeträchtlich, unansehnlich, klein, wenig, winzig, der Menge, Zahl u. Zeit nach). – humilis,Adv.humiliter (niedrig, nicht hoch, klein der Ausdehnung in die Höhe nach, von der Statur des Menschen, von Tieren u. Gewächsen; bildl. = niedrig, kleinlich denkend, z.B. animus). – humilis staturae. humili staturā (klein von Statur, von Menschen u. Tieren). – angustus (nicht breit, schmal, Ggstz. latus, z.B. Öffnung einer Flasche etc.; dann bildl. = engherzig. kleinherzig, z.B. animus). – parvulus. infans (unerwachsen, s. jung). – Ost durch ein Diminutiv, z.B. k. Geld, nummuli (od. auch nummi minoris notae): ein k. Buch, eine k. Schrift, libellus: ein k. Geschenk, munusculum: ein k. Gewinn, lucellum: ein k. Kind, infantulus usw., s. die verschiedenen Artikel, bei denen »klein« steht. – Zuw. auch durch aliquid mit Genet., z.B. ein k. Stolz, aliquid superbiae.

    [1449] zu klein, parum magnus; iusto minor (Ggstz. iusto maior); iusto brevior (kürzer, als recht ist, Ggstz. iusto longior); nimium angustus (allzu eng, z.B. alcis cupiditati nimium angustus orbis terrarum): nicht zu k., non parum magnus. – sehr klein, ganz klein, minimus; perparvus; perparvulus; valde pusillus, perpusillus; minutulus; perexiguus. – wie klein, quantus. quantillus (der Beschaffenheit u. Größe nach); quotus (der Zeit nach): so klein, tantus od. (Diminut.) – so gar klein, tantulus (z.B. homines tantulaestaturae): ein klein wenig, paulo, paululum. – ein k. Mensch, homo parvae od. exiguae staturae. homo brevis staturā. homo brevi staturā (klein von Statur); homo corpore parvo (klein von Körper); homo taturā humili et corpore exiguo (k. u. unansehnlich von Statur und Körper); homo pusillus (ein zwerghafter, im Wachstum zurückgebliebener): k. von Statur sein, brevemhabere staturam: brevi esse staturā; staturae parvae od. exiguae esse: kleine Leute, homines staturā breves; homines pusilli: so kleine Leute, Leute von so kleiner Statur, homines tantulae staturae. – ein kleines Kind, s. Kindlein. – ein k. Knabe, s. Knäbchen: der k. Romulus, infans, puer Romulus (s. »Kind« über inf. u. puer), – die Auerochsen sind etwas kleiner als die Elefanten, uri suntmagnitudine paulo infra elephantos: ein k. Brief, epistula minuscula, pusilla: kleine Buchstaben, kleine Schrift, litterae minutae od. minutiores od. (ganz kleine) minutulae: eine k. Sache, ein k. Prozeß, s. Kleinigkeit, Bagatelle. – in k. Stücke zerschlagen, zerbrechen, comminuere, frangere et comminuere (z.B. anulum); resolvere (auflösen in kleine Stückchen, z.B. glebas sarculis): in k. Stücke zerschneiden, hacken, zerhacken, in k. Stücke stoßen, s. unten »klein machen«. – eine k. Zeit, tempus parvum od. breve od. exiguum: eine k. Zeit (lang), eine k. Weile, paulisper (ein klein wenig, eine kleine Weile lang, im Sinne des Aushaltens, Ggstz. in perpetuum; z.B. mane paulisper); parumper (nur ein klein wenig, nur eine kleine Weile, nur vor der Hand, im Sinne des Abkürzens, z.B. mane parumper): ein k. Schmerz, dolor brevis. – eine k. Anzahl, parvus (od. exiguus) numerus, von etwas, alcis rei: die k. Anzahl (die jmd. bei sich hat etc.), paucitas (z.B. militum): k. Summe Geld, parva pecunia; paulula pecunia; paululum pecuniae: k. Teil, pars exigua. – warum sollen wir diesen Gewinn, so klein er ist, verschmähen? cur hoc quantulumcumque est lucrum fastidimus? – ich habe noch eine k. Frage zu tun, habeo paulum, quod requiram.

    Rom im kleinen, Roma pusilla; Roma minor: das Haus ist ein Staat im kleinen, domus res publica pusilla est. – vom kleinen (klein) anfangen, a parvulo incipere: ang fangen haben, ex tenui principio se promovisse: das ist etwas Kleines u. dgl., s. Kleinigkeit (das ist eine K. u. dgl.): alles, das Kleinste wie das Größte, wird an Cäsar berichtet, omnia minima maxima ad Caesarem mittuntur: sich mit jmd. über das Kleinste u. Größte [1450] beraten, cum alqo de minimis maximisque rebus deliberare: bis ins kleinste eingehend (bis ins kleinste Detail) fragen, minutatim interrogare. – die Kleinen (die Kinder), parvi oder parvuli; liberi parvi (im Ggstz. zu parentes): unsere Kleinen, parvuli nostri: die ganz Kleinen, pueri infantes u. pueri infantes minutuli. – die Großen u. die Kleinen, s. »Hohe u. Niedere« unter »hoch«. – von klein auf, s. »von Kindheit an« unter »Kindheit«. – über od. um ein kleines, brevi; paulo post. k. schreiben, minute scribere: k. machen, minute od. minutim od. minutatim concīdere. minutim caedere (in kleine Stücke hacken, zerhacken, klein hacken); minutatim consecare (in kleine Stücke schneiden); minute od. minutim contundere (klein stoßen); minutim terere (klein reiben); minutim commolere (klein mahlen); minutim frangere (klein brechen); conficere (k. kauen, v. den Zähnen): sich k. machen (bildl.), se abicere. – kleiner werden, minui (s. »abnehmen no. II« die Synon.): ganz klein werden, ad minimum deduci (z.B. von einem Flusse). – k. denken, humiliter sentire: von jmd. k. denken, alqm contemnere: k. von jmd. reden, contemptim de alqo loqui.

    deutsch-lateinisches > klein

  • 13 schwelgerisch

    schwelgerisch, luxuriosus (üppig). – delicatus (weichlich). – die Zeit bei einem sch. Gastmahl hinbringen, in convivio luxuque tempus terere. Adv. luxuriose; delicate; delicate et molliter.

    deutsch-lateinisches > schwelgerisch

  • 14 vertreiben

    vertreiben, I) mit Gewalt entfernen: pellere. depellere (eig. u. bildl., z.B. pell. curas u. curas inanes: u. dep. famem sitimque cibo et potione). – abigere (fortjagen, fortscheuchen, eig. u. bildl., z.B. febres: u. lassitudinem). – expel lere. exigere (heraustreiben, -jagen, nur da ohne folg. ex etc., wo der Ort, aus dem man vertreibt, aus dem Zshg. erhellt). – propellere. propulsare (forttreiben durch Schlagen, Stoßenn. Hauen, z.B. hostem; dann propuls. auch bildl.). – proturbare (in Unordnung, über Hals u. Kopf forttreiben, fortjagen, z.B. hostes). – submovere (aus chem Wege schaffen, z.B. noxia animalia). – vertreiben aus od. von etc., pellere alqā re, ex od. de alqa re (z.B. alqm domo, civitate, patriā, foro, e foro, aquam de agro); expellere alqā re, ex od. ab alqa re (heraustreiben, -stoßen, -lagen, z.B. domo: u. ex urbe: u. civitate, ex re publica: u. possessionibus: u. a patria); depellere alqm alqā re, de od. ex alqa re (wegtreiben, wegjagen, z.B. urbe, ex urbe, de provincia); exigere alqā re od. ex alqa re (herausjagen, z.B. domo: u. ex urbe, e civitate: u. lassitudinem ex corpore); eicere alqm alqā re, ex od. de alqa re (herauswerfen, verjagen, verstoßen, z.B. domo, urbe); deicere ex od. de alqa re (herauswerfen, jagen, z.B. ex castello: u. hostes ex locis montanis: u. alqm de fundo). exturbare ex alqa re (in Unordnung, über Hals und Kopf herausjagen, z.B. hostem ex ruinis muri). – alqm cogere exire loco od, ex loco (jmd. nötigen herauszugehen, z.B. domo armis: u. ex urbe). Vgl. »ausweisen, verbannen«. – die Besatzung (einer Burg etc.) v., praesidium deicere: die Könige v., reges eicere, exigere (aus der Stadt, ex urbe). – Bildl., Gewalt mit Gewalt v., vim vi repellere (übh.); arma armis propulsare (Waffengewalt mit Waffengewalt): Furcht mit Furcht, Gewalt mit Gewalt v., metum metu, vim vi discutere: Gewalt muß mit Gewalt vertrieben werden, vi opus est ut vim repellamus: eine Krankheit v., morbum depellere; morbum [2547] medicamentis vincere: jmdm. die Sorgen v., curis alqm levare oder solvere: die Traurigkeit v., tristitiam ex animo pellere: sich die Zeit mit etwas v., tempus od. horas od. tempora tarde labentia fallere alqā re (z.B. mit Gesprächen, Erzählen, sermonibus, narrando); otium temporis oblectare alqā re (sich in der von Geschäften freien Zeit mit etw. belustigen, z.B. hendecasyllabis); otium inter se terere alqā re (die von Geschäften freie Zeit mit etwas hinbringen, von mehreren, z.B. conviviis comissationibusque). – II) durch Verkauf unter die Leute bringen: exigere (z.B. merces: u. agrorum fructus). – divendere (einzeln losschlagen). – vendere (verkaufen übh.).

    deutsch-lateinisches > vertreiben

  • 15 delibero

    dē-lībero, āvī, ātum, āre (de u. libra), erwägen, in Erwägung ziehen, reiflich überlegen, in reifliche Überlegung ziehen, sich bedenken, sich besinnen, zu Rate gehen, I) eig.: consilium fidele deliberanti (dem noch Bedenkenden = Unschlüssigen) dare, Cic.: usque ad septimum diem deliberandi sibi spatium relinquere, sich Bedenkzeit lassen, Nep.: so diem ad deliberandum sumere, Caes.: quinque dierum spatium ad deliberandum sumere, Liv.: deliberandi spatium Postulare, Iustin.: deliberando tempus terere, Liv. – m. de u. Abl., de summa rerum, Caes.: maxima de re, Cic. – m. cum u. Abl., cum adversario quasi d., Cic.: cum iis qui audiunt quasi d., Cic.: cum ea parte animi, Cic.: de Corintho cum imperatore Romano, Liv.: tecum coram potius quam per litteras de salute nostra fortunisque, Cic.: unpers. m. inter u. Akk., ita Sardianos inter Zmyrnaeosque deliberatum, Tac. – m. Acc., delibera hoc, dum ego redeo, Ter.: deliberatā re, Cic.: deliberatā morte (durch wohlerwogenen T.) ferocior, Hor.: omnia cum amico delibera, sed de ipso prius, Sen. – m. folg. indir. Fragesatz, oft im Passiv deliberatur unpers., deliberas mecum quemadmodum pecunia... salva sit, Plin. ep.: spatium etiam deliberandi habuerunt, quem potissimum vitae cursum sequi vellent, Cic.: si iam tibi deliberatum est, quibus abroges fidem iuris iurandi, responde, Cic.: utri potissi-
    ————
    mum consulendum sit deliberetur, Cic.: deliberet velitne an non, Ter.: delibero od. mihi deliberandum est, utrum... an etc., Cic.: deliberatur de Avarico, incendi placeret an defendi, Caes.: quod an facerem non deliberabam, Plin. ep. – deliberari potest m. folg. indir. Fragesatz = es kann in Frage kommen (= es kann zweifelhaft sein), zB. ex eo deliberari potent, ducenda necne alvus sit, Cels. 4, 13 (20). p. 146, 26 D. – deliberari non potest m. folg. indir. Fragesatz = es kann nicht in Frage kommen, zB. neque maneatis an abeatis deliberari potest (= ihr müßt offenbar diesen Ort verlassen), Liv. 7, 35, 8: M. Aemilius, qui peior an ignavior sit, deliberari non potest (= seine Untüchtigkeit ist offenbar größer als seine Schlechtigkeit), Sall. hist. fr. 1, 48 (51), 3. – ähnlich nemo deliberat m. folg. Acc. u. Infin., niemand besinnt sich = es ist für jedermann außer Zweifel, eos merito torqueri, qui deum nesciunt, nisi profanus nemo deliberat, Minuc. Fel. 35, 4 (dagegen ist bei Iustin. 42, 4, 6 von Jeep non dubitabant hergestellt). – non ultra del. m. folg. quominus u. Konj., nec ultra deliberatum, quominus non quidem extrema decernerent, man besann sich nicht länger, wenn auch nicht das Äußerste zu beschließen, Tac. ann. 5, 5. – II) meton.: A) jmd. um Rat fragen, befragen, bei jmd. sich Rat holen, deliberanti consilium dare, Augustin. enchir. 24: bes. ein Orakel, Nep. Milt. 1, 2; Them. 2, 6. – B) nach ange-
    ————
    stellter Erwägung sich entscheiden, m. folg. Infin., iste certe statuerat atque deliberaverat non adesse, Cic.: mihi deliberatum est abesse ex ea urbe, in qua etc., Cic.: certum est deliberatumque, quae ad causam pertinere arbitrer, omnia non modo dicere, verum otiam libenter, audacter libereque dicere, Cic.: mihi deliberatum et constitutum est ita gerere consulatum etc., Cic.: so auch sic habuisti statutum cum animo ac deliberatum omnes, qui habitarent in Sicilia, iudices reicere, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin., statui mecum ac deliberavi esse magnam materiam etc., Plin. ep.: certum ac deliberatum est me illis obsequi, Turpil. com. fr.: deliberatum est id quoque lenius vindicari, Amm.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > delibero

  • 16 reses

    reses, idis (resideo), I) sitzen geblieben, zurückgeblieben, reses in urbe plebs, Liv. 2, 32, 5. – v. Lebl., caseus in corpore, unverdaulich, Varro: aqua, stehendes Wasser, Varro. – II) träge, untätig, unbeschäftigt, eum residem tempus terere, Liv.: populi resides, die lange nicht gekämpft, Verg.: animi, erkaltetes Herz, Verg. – m. Genet., bellorum resides, Stat. Theb. 7, 285.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > reses

  • 17 (reses)

        (reses) idis, adj.    [re-+SED-], that stays behind, remaining, left: in urbe plebes, L.— Inactive, inert, sluggish, slothful, lazy, idle: eum residem intra vallum tempus terere, L.: residesque movebit Tullus in arma viros, V.: resides et desuetudine tardi, O.

    Latin-English dictionary > (reses)

  • 18 sēcrētum

        sēcrētum ī, n    [P. n. of secerno], a hidden thing, mystery, secret: aperto maris sui secreto, Ta.: litterarum secreta ignorant, Ta.: sua ne secreta viderent, mysteries, O.: illud, quod solā reverentiā vident, that mysterious being, Ta.— A hidden place, hiding-place, retirement, solitude, retreat: secreto suo satiatus, Ta.: Seductus in secretum est, Ph.: in secreto tempus terere, in solitude, L.: se a volgo in secreta removere, H.: horrendae procul secreta Sibyllae petit, V.
    * * *
    secret, mystic rite, haunt

    Latin-English dictionary > sēcrētum

  • 19 sedulus

    sēdŭlus, a, um, adj. [etym. dub.; acc. to Curt. from root hed-, to go; Gr. hodos, way; whence Lat. solum, solium; cf. tremulus, from tremo; prop. active, inclined to motion; but perh. better referred to root sed-, sid-, (Sanscr. sad-), of sedeo; Engl. sit; cf. assiduus. The derivation from sē - dolo, adopted by Don. Ter. Ad. 3, 3, 59; Serv. Verg. A. 2, 374; Non. 37, 28; and Isid. Orig. 10, 244 and 247; cf. Döderl. Syn. 1, p. 117 sq. al., is an error]; orig. sitting fast, persisting in some course of action; hence, busy, diligent, industrious, zealous, careful, unremitting, solicitous, assiduous, sedulous (mostly poet.;

    syn.: diligens, officiosus, attentus): eloquentes videbare, non sedulos velle conquirere,

    orators, not those who labor at oratory, Cic. Brut. 47, 176:

    haec a concubitu fit sedula, tardior illa,

    Ov. A. A. 1, 377:

    exanimat lentus spectator, sedulus inflat,

    Hor. Ep. 2, 1, 178:

    tantum venerata virum hunc sedula curet,

    Tib. 1, 5, 33; cf.

    puer (minister),

    Hor. C. 1, 38, 6:

    agricola,

    Plin. 17, 14, 24, § 101:

    olitor, Col. poët. 10, 148: apis,

    Tib. 2, 1, 50; Ov. M. 13, 928:

    Baucis,

    id. ib. 8, 640:

    anus,

    Tib. 1, 3, 84:

    nutrix,

    Ov. H. 21, 95; id. M. 10, 438; Hor. A. P. 116:

    mater,

    Phaedr. 4, 5, 13:

    deducat juvenum sedula turba senem,

    Tib. 1, 4, 80:

    sedula fune viri contento bracchia lassant,

    Ov. F. 4, 297:

    labor,

    Sen. Hippol. 1109:

    opera,

    App. M. 9, p. 237:

    industria,

    id. ib. 2, p. 128:

    ministerium,

    id. ib. 11, p. 267:

    cura,

    Col. 8, 1, 3 et saep.: velim te arbitrari factum. R. Sedulum est, submoventur hostes, removentur lapides, Plaut. Fragm. ap. Charis. p. 194 P.—
    II.
    With an invidious implication, officious, obtrusive:

    ne studio nostri pecces odiumque libellis Sedulus importes opera vehemente minister,

    Hor. Ep. 1, 13, 5:

    hospes,

    id. S. 1, 5, 71:

    nec quisquam flammae sedulus addat aquam,

    Tib. 2, 4, 42:

    luna,

    Prop. 1, 3, 32; cf.:

    male sedulus,

    Ov. A. A. 3, 699; id. M. 10, 438.—Hence, advv.
    A. 1.
    In gen. (very freq. and class.;

    a favorite word of Plaut. and Ter.): nam ille amico suo sodali sedulo rem mandatam exsequitur,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 71 sq.:

    ut cognorant, dabimus operam sedulo,

    id. Cas. prol. 16; so,

    operam dare,

    id. Pers. 4, 7, 10; id. Men. 5, 7, 20:

    addere,

    id. Cist. 1, 1, 54; id. Most. 1, 2, 41:

    comparare quae opus sunt,

    Liv. 1, 41:

    faciam sedulo, Ut, etc.,

    Plaut. Capt. 2, 3, 25.—Most freq. with facere; cf. Cato, R. R. 2, 2; Plaut. Ep. 2, 2, 108; id. Bacch. 4, 8, 30; id. Merc. 2, 3, 126; id. Poen. 1, 2, 144; id. Pers. 1, 1, 47 sq.; Ter. And. 3, 4, 18; 4, 1, 56; id. Eun. 2, 3, 71; id. Heaut. 1, 1, 74; 2, 4, 16; id. Ad. 1, 1, 25; 2, 2, 43; Cic. Clu. 21, 58; id. Fin. 3, 4 fin.; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 a, 2.—With fieri, Plaut. Merc. 2, 2, 31; id. Rud. 1, 4, 22; id. Trin. 1, 2, 155; Ter. Ad. 3, 3, 59; id. Phorm. 1, 4, 51; 5, 8, 12; Cic. Fam. 2, 11 fin.; cf.:

    sedulo id ago,

    Ter. And. 3, 5, 8:

    agitans mecum,

    id. Phorm. 4, 3, 10: ad socios nostros sedulo dispertieram, alio frumentum, alio legatos, etc., Cato ap. Charis. p. 197 P.; cf.: salutem impertit studiose et sedulo, Lucil. ap. Non. 37, 30:

    aliquid conservare,

    Cato, R. R. 5, 8:

    servare,

    Plaut. Capt. 2, 2, 7; id. Curc. 5, 2, 41; id. Rud. 2, 3, 52:

    celare,

    id. Aul. 1, 2, 35:

    dissimulare,

    Ter. Hec. 4, 2, 2; id. Phorm. 2, 3, 81:

    animum advertere,

    Plaut. Stich. 4, 1, 40; id. Rud. 2, 2, 1; cf.:

    munditer se habere,

    id. Poen. 1, 2, 26: Ge. Valuistine usque? Ep. Sustentatum'st sedulo, id. Stich. 3, 2, 14; 4, 2, 8:

    sedulo aliquid dicere,

    to assert emphatically, protest, id. Capt. 4, 2, 106; cf.: ego illud sedulo Negare factum;

    ille instat factum,

    Ter. And. 1, 1, 119; so,

    moneo,

    id. Ad. 3, 3, 72:

    et moneo, et hortor,

    id. Hec. 1, 1, 6:

    credere,

    i. e. sincerely, id. Phorm. 2, 4, 13; cf.

    argumentari,

    Cic. Att. 3, 12, 1.—
    2.
    In partic., with an implication of design, on purpose, designedly, intentionally (rare;

    not in Cic.): aliquid occultare,

    Plaut. Capt. 2, 2, 48:

    fingit causas, ne det, sedulo,

    Ter. Eun. 1, 2, 58:

    nusquam nisi in virtute spes est, milites, et ego sedulo, ne esset, feci,

    Liv. 34, 14:

    diem extrahere,

    id. 28, 15:

    tempus terere,

    id. 3, 46: imitari aliquem, Quint. 7, 1, 54.—
    B.
    sēdŭlē, busily, diligently, carefully, etc. (post-Aug. and rare):

    semper custos sedule circumire debet alvearia,

    Col. 9, 9, 1: hoc munus implet sedule, Prud. steph. 5, 407; Vulg. 4 Reg. 4, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > sedulus

  • 20 vacuum

    văcŭus, a, um, adj. [vaco], empty, void, free, clear, devoid of, without something (freq. and class.; cf. inanis.)
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., in material sense.
    (α).
    Absol.:

    spatium vacuum,

    Lucr. 1, 523; cf. id. 1, 394; 1, 509:

    vacua castra,

    Caes. B. G. 7, 45:

    perque domos Ditis vacuas et inania regna,

    Verg. A. 6, 269:

    atria,

    id. ib. 7, 379;

    2, 528: porticus,

    id. ib. 2, 761:

    videntur Aëra per vacuum ferri,

    id. G. 3, 109:

    Acerrae,

    unpeopled, id. ib. 2, 225:

    Cumae,

    Juv. 3, 2:

    Ulubrae,

    id. 10, 102:

    agri,

    Verg. G. 2, 54:

    aurae,

    id. A. 12, 592:

    caelum,

    id. ib. 5, 515:

    oppida, Auct. B. Afr. 9: aliquam partem aedium vacuam facere,

    Liv. 39, 14, 2:

    aër,

    Hor. C. 1, 3, 34:

    theatrum,

    id. Ep. 2, 2, 130:

    aula,

    id. C. 4, 14, 36:

    tabellae,

    Quint. 10, 3, 32:

    numerus peditum in vicem prolapsorum equitum vacuos capientium ad pugnam equos,

    Liv. 44, 26, 3:

    lectus,

    Prop. 2, 2, 1: Ov. M. 11, 471:

    per vacuum locum inruperunt,

    Liv. 25, 3, 18:

    manus,

    Quint. 11, 2, 42:

    ossa vacuis exsucta medullis,

    Juv. 8, 90: si vacuo ventre mulier fuit, not pregnant (opp. plenus), Dig. 29, 2, 84:

    vultus,

    without eyes, Sen. Oedip. 1012.—
    (β).
    With abl.:

    nihil igni vacuum videri potest,

    Cic. Univ. 4:

    gladium vaginā vacuum in urbe non vidimus,

    id. Marcell. 6, 17:

    moenia defensoribus,

    Liv. 42, 63, 6:

    viae occursu hominum,

    id. 5, 41, 5:

    cultoribus agri,

    Ov. M. 7, 653:

    ense ebur,

    id. ib. 4, 148:

    arvum arboribus,

    Col. 3, 11, 3:

    loca fetu in vite,

    id. 3, 10, 5:

    pectus velamine,

    Stat. Th. 1, 593.—
    (γ).
    With ab and abl.:

    Messana ab his rebus...vacua ac nuda est,

    Cic. Verr. 2, 4, 2, § 3:

    oppidum vacuum ab defensoribus,

    without, Caes. B. G. 2, 12:

    pars Galliae ab exercitu,

    Hirt. B. G. 8, 46:

    vacuum ab hostibus mare,

    Liv. 37, 13, 6.—
    (δ).
    With gen. (rare; mostly poet.):

    ager aridus et frugum vacuus,

    Sall. J. 90, 1:

    Romana urbs annonae,

    Mamert. Grat. Act. ad Julian. 14.—
    b.
    Subst.: vă-cŭum, i, n., an empty space, an open or vacant place, a void, vacuity:

    vacuum minus intus habere,

    Lucr. 1, 367:

    in vacuum poterunt se extendere rami,

    Verg. G. 2, 287:

    ne per vacuum incurreret hostis,

    Hor. S. 2, 1, 37:

    libera per vacuum posui vestigia princeps,

    Hor. Ep. 1, 19, 21.—
    B.
    Transf., free from, clear, devoid of, without.
    (α).
    With abl.:

    animus per somnum sensibus et curis vacuus,

    Cic. Div. 2, 11, 27:

    molestiis,

    id. Fam. 4, 4, 2:

    cupiditate et timore,

    id. Fin. 2, 10, 30:

    consilium periculo,

    id. Att. 10, 16, 2:

    cum vacui curis etiam quid in caelo fiat scire avemus,

    id. Fin. 2, 14, 46:

    vacui negotiis vivere possimus,

    id. ib. 4, 5, 12:

    his rebus mens vacua,

    id. Tusc. 3, 4, 9:

    vacuus duellis Janus,

    Hor. C. 4, 15, 8:

    crimine nox vacua est,

    Ov. F. 4, 581:

    ille metu vacuus,

    id. M. 3, 582:

    nullum tempus sterile et vacuum beneficio,

    Plin. Pan. 56, 2:

    aemulatione,

    Tac. A. 12, 2:

    curā domesticā vacuus,

    id. H. 1, 88:

    tali culpā,

    id. A. 6, 16:

    tributo,

    id. ib. 12, 61:

    vacuam laboribus egi vitam,

    Ov. Tr. 5, 3, 9.—
    (β).
    With ab and abl.:

    Mamertini soli vacui, expertes, soluti ac liberi fuerunt ab omni sumptu, molestiā, munere,

    Cic. Verr. 2, 4, 10, § 23:

    a securibus et tributis,

    Tac. A. 12, 34; 12, 61:

    hora nulla vacua a furto, a scelere, crudelitate, flagitio reperietur,

    Cic. Verr. 2, 1, 12, § 34:

    nullus dies ab exercitationibus oratoriis,

    id. Brut. 90, 309:

    animus a talibus factis vacuus et integer,

    id. Inv. 2, 7, 24:

    cum ab omni molestiā vacuus esses,

    id. Fam. 11, 16, 1:

    domus a suspitione religionis vacua atque pura,

    id. Har. Resp. 6, 11:

    ab odio, amicitiā, irā atque misericordiā,

    Sall. C. 51, 1:

    a culpa,

    id. ib. 14, 4: censores vacui ab operum locandorun;

    curā,

    Liv. 24, 18, 1.—
    (γ).
    With gen.:

    vacuas caedis habete manus,

    Ov. A. A. 1, 642:

    operum vacuus,

    Hor. S. 2, 2, 119:

    vacuas habuissem criminis umbras,

    Ov. M. 6, 541:

    composuit ad Caesarem litteras, quasi confecto bello verbis magnificas, rerum vacuas,

    Tac. A. 15, 8.—
    (δ).
    With dat. of that for which room or a vacancy exists or is made:

    Aruns Tarquinius et Tullia minor, prope continuatis funeribus cum domos vacuas novo matrimonio fecissent, junguntur,

    Liv. 1, 46, 9:

    necato filio vacuam domum scelestis nuptiis fecisse,

    Sall. C. 15, 2:

    quanto molimine circumspectemus vacuam Romanis vatibus aedem (Apollinis),

    Hor. Ep. 2, 2, 94.— Subst.: văcŭum, i, n., leisure:

    aliquid invenire vacui,

    Quint. 10, 6, 1.—
    II.
    In partic. (cf. vaco, II.).
    A.
    Free from labor or occupation, without business, at leisure, clear, disengaged, unoccupied, idle:

    quoniam vacui sumus, dicam,

    Cic. Leg. 1, 4, 13:

    si es animo vacuo, expone nobis quod quaerimus... hunc elegimus diem, cum te sciremus esse vacuum,

    id. Brut. 5, 20:

    animus vacuus ac solutus,

    id. Verr. 1, 9, 26:

    aures vacuae atque eruditae,

    Quint. 10, 1, 32:

    aures,

    Hor. Ep. 1, 16, 26; Ov. M. 4, 41; 12, 56:

    pedibus vacuis terere Porticum,

    id. A. A. 1, 491:

    si quid vacui sub umbrā Lusimus,

    Hor. C. 1, 32, 1:

    cetera, quae vacuas tenuissent carmine mentes,

    Verg. G. 3, 3:

    ne vacuum esse me nunc ad narrandum credas,

    Ter. And. 4, 2, 23:

    ut animum vacuum ad res difficiles scribendas afferam,

    Cic. Att. 12, 38, 3:

    cum per tot menses vacuā civitate nemo controversiam fecerit,

    Liv. 3, 40, 10.— Sup.:

    nec rursus jubeo, dum sit vacuissima quaeras,

    Ov. P. 3, 1, 141.— Poet., transf., of places in which to lounge or enjoy leisure, quiet, peaceful, undisturbed, etc.:

    Tibur,

    Hor. Ep. 1, 7, 45:

    Athenae,

    id. ib. 2, 2, 81:

    tonsoris in umbrā,

    id. ib. 1, 7, 50 (cf.:

    otiosa Neapolis,

    id. Epod. 5, 43).—Rarely of persons, free from care, calm, composed:

    Rutilius animo vacuus,

    i. e. careless, without apprehension, Sall. J. 52, 6:

    haud animi vacuus,

    quiet, Stat. Th. 5, 644:

    cantamus vacui, sive quid urimur,

    Hor. C. 1, 6, 19; so of one free from love, id. ib. 1, 5, 10.—Of female animals, not bearing young:

    equa,

    Col. 6, 37, 10.— Impers.: vacuum est, with inf., there is leisure, time, Sall. H. 1, 10; Tac. H. 2, 28.—
    B.
    Of time, free, vacant, disengaged, leisure:

    etiam si spatium ad dicendum nostro commodo vacuosque dies habuissemus,

    Cic. Verr. 1, 17, 56:

    cum vacui temporis nihil haberem,

    id. Att. 2, 23, 1:

    vacuam noctem operi dedere,

    Liv. 3, 28, 7:

    tempora,

    Col. 12, 4, 1; cf. Luc. 3, 26.—
    C.
    Of women, free, unmarried, single:

    ubi mulier vacua fuit,

    Tac. A. 13, 44: vacuis indicere nuptias, Pseudo - Quint. Decl. 376:

    Hersilia,

    i. e. widowed, Ov. M. 14, 831.—
    D.
    Of possessions, free, vacant, without an occupant or master:

    vacuam possessionem regni sperans,

    Caes. B. C. 3, 112:

    prudentiae doctrinaeque possessio... quasi caduca atque vacua,

    Cic. de Or. 3, 31, 122:

    centuria, id. Tull. § 17: sese praedia vacua filio traditurum,

    id. Rosc. Am. 9, 26:

    vacuam rempublicam tradere Hannibali,

    Liv. 23, 2, 7:

    ut impetus fiat in vacuam rempublicam,

    Sall. C. 52, 23:

    sacerdotia ut vacua contulit in alios,

    Tac. A. 6, 40; cf.:

    Syriam provinciam vacuam tum morte Atilii Rufi,

    id. Agr. 40:

    vacua Armenia,

    without a ruler, id. A. 12, 50:

    bona,

    Dig. 38, 9, 1, § 12:

    possessio,

    ib. 41, 3, 4, § 22; Gai Inst. 4, 131.— Subst.: văcŭum, i, n.:

    si quis casus puerum egerit Orco, In vacuum venias,

    into the vacant property, Hor. S. 2, 5, 50:

    ut in vacuum lege praeditoriā venalis pependerit,

    Suet. Claud. 9; cf. Quint. 12, 9, 8.—
    E.
    Without value, worthless, useless, empty, vain, unprofitable, = vanus (rare;

    not anteAug.): si respublica et senatus et populus vacua nomina sunt,

    Tac. H. 1, 30:

    rem,

    Petr. 102:

    vacua et inanis productio verbi,

    Gell. 11, 15, 6:

    tollens vacuum plus nimio Gloria verticem,

    her empty head, Hor. C. 1, 18, 15:

    pecunia,

    unused, unproductive, Dig. 19, 5, 24; cf. ib. 16, 3, 28.

    Lewis & Short latin dictionary > vacuum

См. также в других словарях:

  • temps — Temps, m. Vient du Latin Tempus par syncope de la voyelle u, Tempus, Tempestas, l Espagnol et l Italien s esloignent trop dudit mot Latin, disant le premier Tiempo, et l autre Tempo. Le temps, ou jour, Dies. Le temps soit d un an, d un jour, ou d …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»