-
1 alphabet
['ælfëbit] n. alfabet- Alfabeti i gjuhës angleze ka 26 shkronja, kurse gjuha ka 44 tinguj. Prandaj egziston shpërthuje e madhe mes të shkruarit dhe të shqiptuarit. Shumë zëra shkruhen me më shumë shkronja apo të njejtat shkronja shqiptohen ndryshe. Këto dy terme nuk duhet përzier. Shkronjat shkruhen ndërsa tingujt shqiptohen.- Gjuha shqipe është gjuhë fonetike - tingulli shkruhet ashtu si shqiptohet. Çdo tingull prezentohet me një shkronjë dhe çdo tingull shprehet gjithmonë me të njëjtën shkronjë.- Gjuha angleze nuk është si gjuha shqipe-fjala ndryshe shqiptohet dhe ndryshe shkruhet.- Rregulla për shqiptim, megjithatë, egzistojnë por janë aq të koklavitura saqë s'e vlenë barra qiranë të mësohen. Mbetet edhe metoda tjetër (e përqafuar në përgjithësi): Për çdo fjalë të mësohet edhe shqiptimi njëkohësisht. Kjo metodë niset nga zërat, e jo nga mënyra se si shkruhen këto.- Theksi është një nga pjesët më të rëndësishme të gjuhës së folur për të mos thënë më e rëndësishmja. Në rast se e lëvizim theksin nga një vend i fjalës në një tjetër,mund të ndryshoj kuptimi i saj. (si në shqip- ba ri dhe bari).- Në të njëjtën mënyrë edhe theksimi apo mëshimi i zërit në zanoren ku bie theksi është kryesorë për anglishten e folur.Kujdesi më i madh për fillim është që të kontrollohemi nëse e kemi në vendin e duhur theksin në fjalën që mësojmë. Mos u nxitoni me shpejtësi në fillim, sepse një shtrembërim i lehtë i një fjale të mësuar keq në fillim, sjell pasoja që ndreqen me shumë vështirësi.Ja alfabeti sipas rendit të shkronjave:A (ei)B (bi:)C (si:)D (di:)E (i:)F (ef)G (xhi:)H (eixh)I (ai)J (xhei)K (kei)L (el)M (em)N (en)O (ou)P (pi:)Q (kju:)R (a:)S (es)T (ti:)U (ju:)V (vi:)W (dablju:)X (eks)Y (wai:) Z (zed)* Për të arritur të fitosh një shqiptim të mirë, kërkohet kohë dhe ushtrim. Shpeshherë edhe ai që flet mirë, e shqipton ndonjë fjalë në një mënyrë që nuk kuptuhet shpejt nga ai që e dëgjon.Në këtë rast bashkëbiseduesi kërkon me mirësjellje që fjala të përsëritet duke i thënë shkronjat që përbëjnë fjalën njëra pas tjetrës, dhe në këtë mënyrë e dëgjon ashtu siç shkruhet.Është pak a shumë ajo që bëjmë kur duam që të merret vesh mirë nëpërmjet telefonit emri i një personi ose i një qyteti.* Zakonisht pyetja në këto raste është: How do you spell it ? - që don të thotë -Si e shkruani.Pra, është e nevojshme të dimë se si shqiptohen secili emër veç e veç i shkronjave të alfabetit anglez,që janë 26.- Asnjëherë nuk do të ishte e tepërt të përsëritej se për të pasur një shqiptim të mirë, është thelbësore të dëgjoni me vëmendje dhe të imitoni me kujdes.- Elementet themelore që përcaktojnë shqiptimin e një gjuhe janë tre: intenziteti (domethënë mënyra në të cilën disa rrokje theksohen e disa jo); toni (ose mënyra në të cilën zëri ngrihet më shumë mbi një zanore se sa në një zanore tjetër); dhe së fundi vetë tingujt (ose më mirë,mënyra se si përfitohen ata nga organet e zërit.Çdonjëri nga këta tre elemente është i rëndësishëm: secili prej tyre i marrëveç e veç, nuk është i mjaftueshëm për të arritur një shqiptim të mirë.- Rrokjet e fjalëve angleze ndryshojnë në mënyrë të dukshme në varësi të theksit tonik.Një rrokje e theksuar,shqiptohet me forcë më të madhe se të tjerat..Mos u druani nëse e teproni për të vënë në dukje rrokjen e theksuar. Ajo që ka rëndësi është të dihet se ku bije theksi në fjalë të ndryshme.- Për të lehtësuar punën, përpara çdo rrokjeje të theksuar, vendoset shenja (,) P.sh.fjalën cigarette, do ta gjejmë të shkurtuar kështu: (sig?,ret)- Përveç theksit tonik, d.m.th. theksit në trupin e një fjale, ka edhe një mëshim më të madh që një fjalë merr në fjali. Zakonisht janë emrat, mbiemrat dhe foljet ata që theksohen me mëshim më të madh.Kjo duhet të kijet kujdes, se është thelbësore për një shqiptim më të mire.- Vetëm në sajë të një ushtrimi dhe praktike të gjatë bashkëbisedimi, mund të mësohet toni i drejtë, që në anglishten e folur ka një rëndësi të madhe. Nëpërgjithësi, mund të vihet re, se zëri ulet duke shkuar drejt fundit të fjalisë, veçanarisht kur është fjala për një pohim. Por, pa pritur mund të bëhet i mprehtë, mbi të gjitha në fund të një fjalie pyetëse.- Në fillim të ligjeratës, zëri mund të jetë i mprehtë ose i rëndë.- Një rrokje e theksuar, mund të jetë me ton më të rëndë ose më të mprehtë se sa ato që e paraprijnë ose që e ndjekin.- Për të bërë të mundur leximin korrekt përdoret alfabeti fonetik në transkriptim të fjalës. Transkriptimi e përdor alfabetin fonetik të përpiluar nga Shoqata Ndërkombëtare Fonetike që është paraqitur me 44 simbole.Secila shenjë e këtij alfabeti përfaqëson një tingull dhe vetëm një tigull.Për gjuhën angleze një sistem veçanarisht i vlefshëm, pasi shkrimi i saj shumë shpesh është krejt ndryshe nga shqiptimi.- Më poshtë, në kllapa katrore paraqiten shkronjat e alfabetit fonetik.Lista përfshin shembuj të fjalëve që përmbajnë tingullin përkatës, në fillim, në mes dhe në fund të fjalës. Përveç kësaj jepen shembuj për të treguar mënyrat e ndryshme për të paraqitur të njëjtin tingull në fjalë të ndryshme.- Siç kemi thënë, shenja [ , ] përpara një rrokje tregon se kjo është e theksuar.Shenja [ : ] pas një zanoreje, tregon se është puna për një zanore të zgjatur;shënja [ : ] tregon se shkronja "r" fundore, zakonisht e shurdhët, shqiptohet kur ndiqet nga një fjalë që fillon me zanore.- Në gjuhën angleze egzistojnë 12 zanore.Dy pikat ( :) të shënuara pas zanores tregojnë se zanorja shqiptohet e zgjatur.i: - /i/- e gjatë - ea st [i:st], fee l [fi:l], he [hi:], three [thri:], sea t [si:t], the se [ði:z].i - /i/- e shkurtë - sit [sit], in [in], is [iz], city [,siti], this [ðis].e - /e/- e hapur - set [set], any [,eni:], end [end], yes [jes], head [hed], letter [,letë:].æ - në mes tingujve /a-e / - sat [sæt], match [mæç], hat [hæt], hand [hænd].a: - /a/- e gjatë - ask [a : sk], father [,fa:ðë:], car [ka:], March [ma: ç], after [,a:ftë(r)].a - /a/- e shkurtë - much [maç, us [as], come [kam], son [san], mother [,maðë:].o - në mes tingujve /a-o / - on [on], off [of], dog [dog], pot [pot], gone [gon].o: - /o/- e gjatë - all [o:l], saw [so:] , more [mo:], four [fo:], thought [tho:t], caught [ko:t].u: - /u/- e gjatë - do [du:], you [ju:], food [fu:d], group [gru:p].u - /u/- e shkurtë - good [gud], foot [fut], book [buk], put [put].3: ose c: - /ë/- e gjatë - turn [t3:n], word [w3:d], early [,ë:li], her [hë:], bird [bë:d], church [çë:ç].ë - /ë/- e shkurtë- a [ë], about [ë,baut], the [ðë], father [,fa:ðë:], away [ë,wei], collect [kë,lekt].- Diftonjgjet paraqesin grup prej dy zanoresh që shqiptohen si një rrokje e vetme..Zanorja e parë, si bartëse e rrokjes, shqiptohet zëshëm dhe qartë,kurse e dyta pazëshëm dhe pjesërisht.Në gjuhën angleze egzistijnë 8 diftonjgje:ei take [teik], wait [weit], April [,eipril], they [ðei], play [plei], name [neim].ai I [ai], my [mai], mine [main], light [lait], five [faiv].oi oil [oil], boy [boi], noise [noiz].ëu no [nëu], open [,ëupën], over [,ëuvë:], go [gëu], window [windëu],au our [auë], now [nau], house [haus].ië ear [ië:], here [hië:], hear [hië(r)], beer [bië:], beard [biëd], deer [dië(r)].eë air [eë], hair [heë:], there [ðeë:], their [ðeë:], where [weë(r)].uë poor [puë:], sure [shuë:], tour [tuë(r)], endure [in,djuë(r)].- Shumica e bashkëtingëlloreve në gjuhën angleze shqiptohen njësoj ose përafërsisht si ato në gjuhenshqipe me perjashtim te dy bashketinglloreve:/ ng / dhe / w / te cilat nuk egzistojne ne gjuhen shqipe.b, d, g, f, h, j, k, l, m, n, p, r, s, t, v, z,±- /c/ ; (r) - /xh/ ; ? - /sh/ ; ¥ - /zh/ ; ? - /th/ ; ð- / dh / ; ng-/ng/ si një tingull;w - fillon si / u / dhe menjiherë kalon në shqiptimin e zanores së pastajme.
См. также в других словарях:
Take off — v. t. 1. To remove, as from the surface or outside; to remove from the top of anything; as, to take off a load; to take off one s hat. [1913 Webster] 2. To cut off; as, to take off the head, or a limb. [1913 Webster] 3. To destroy; as, to take o … The Collaborative International Dictionary of English
take·off — /ˈteıkˌɑːf/ noun, pl offs 1 : the moment when an airplane, helicopter, etc., leaves the ground and begins to fly [noncount] Please remain seated during takeoff. Air Force One, you re ready for takeoff. [count] perfect … Useful english dictionary
Power take-off — A power take off (PTO) is a splined driveshaft, usually on a tractor or that can be used to provide power to an attachment or separate machine. It is designed to be easily connected and disconnected. The power take off allows implements to draw… … Wikipedia
take — [tāk] vt. took, taken, taking [ME taken < OE tacan < ON taka < ? IE base * dēg , to lay hold of] I to get possession of by force or skill; seize, grasp, catch, capture, win, etc. 1. to get by conquering; capture; seize 2. to trap, snare … English World dictionary
take — ► VERB (past took; past part. taken) 1) lay hold of with one s hands; reach for and hold. 2) occupy (a place or position). 3) capture or gain possession of by force. 4) carry or bring with one; convey. 5) remove from a place. 6) … English terms dictionary
take — [c]/teɪk / (say tayk) verb (took, taken, taking) –verb (t) 1. to get into one s hands or possession by force or artifice. 2. to seize, catch, or capture. 3. to grasp, grip or hold. 4. to get into one s hold, possession, control, etc., by one s… …
take — verb (past took; past participle taken) 1》 reach for and hold with one s hands. 2》 carry or bring with one; convey or guide. ↘remove from a place. ↘subtract. 3》 accept or receive. ↘understand or accept as valid. ↘submit to,… … English new terms dictionary
take — takable, takeable, adj. taker, n. /tayk/, v., took, taken, taking, n. v.t. 1. to get into one s hold or possession by voluntary action: to take a cigarette out of a box; to take a pen and begin to write. 2. to hold, grasp, or grip: to take a book … Universalium
Force 10 from Navarone (film) — Infobox Film name = Force 10 From Navarone caption = film poster by Brian Bysouth imdb id = 0077572 writer = Robin Chapman George MacDonald Fraser (uncredited) starring = Robert Shaw Edward Fox Harrison Ford Barbara Bach director = Guy Hamilton… … Wikipedia
take — [[t]teɪk[/t]] v. took, tak•en, tak•ing, n. 1) to get into one s hands or possession by voluntary action: Take the book, please[/ex] 2) to hold, grasp, or grip: to take a child by the hand[/ex] 3) to get into one s possession or control by force… … From formal English to slang
force — forceable, adj. forceless, adj. forcer, n. forcingly, adv. /fawrs, fohrs/, n., v., forced, forcing. n. 1. physical power or strength possessed by a living being: He used all his force in opening the window. 2. strength or power exerted upon an… … Universalium
