-
1 spopondi
-
2 spondeo
spopondī, spōnsum, ēre1) торжественно обязаться, клятвенно обещать (s. alicui pecunias, agros C; fidem O)2) выступать поручителем, ручаться, гарантировать (jam non promittĕre, sed s. Sen)aliquem vocare sponsum (supin.) H — звать кого-л. в поручителиs. pro aliquo C, H, Sen — поручиться за кого-л.s. aliquid Pl etc. — ручаться за что-л.3) сговорить, помолвить (filiam suam s. alicui uxorem Pl)4) предвещать (nihil placidum O; clara de aliquo Su); подавать надежду (ingenium Philippi magnum spondebat virum Just). — см. тж. sponsus -
3 spondeo
, spopondi, sponsum, spondere 2клятвенно обещать, ручаться, гарантировать -
4 spondeo
spondĕo, ēre, spŏpondi, sponsum - tr. et intr. - - Lebaigue P. 1185 et P. 1186. - de *spendo -- gr. σπένδω: faire une libation --- σπονδαί: libation. - formes arch. sponden (Plaut.) = spondesne. --- parf. spepondi (Gell. 7, 9, 12 sq.; Inscr. Orell. 4358) --- sponderat, Tert. Carm. adv. Mart. 3, 135; subj. sponsis = spoponderis (Fest. p. 351 Müll.) [st1]1 [-] promettre (solennellement, dans les formes prescrites pour qqn), répondre (pour qqn), cautionner, servir de caution. - abs. pro aliquo spondere, Cic.: se porter caution pour qqn. - au supin - hic sponsum vocat, Hor. Ep. 2, 2, 67: un tel m'invite à lui servir de caution. - sponsum descendam, quia promisi, Sen. Ben. 4, 39, 2: je descendrai au forum pour servir de caution, parce que je l'ai promis. - spondere pro multis, Cic.: être caution pour beaucoup de gens. - spondere levi pro paupere, Hor.: répondre pour un pauvre diable sans argent. - spoponderunt consules, legati, quaestores, Liv. 9: l'engagement solennel a été pris par les consuls, les légats, les questeurs. [st1]2 [-] promettre sur l'honneur, s'engager à; promettre en mariage, fiancer. - filiam uxorem spondere: promettre sa fille en mariage. - filiam tuam sponden' mihi uxorem dari? Plaut.: t'engages-tu à me donner ta fille en mariage? - sponden tu ergo tuam gnatam uxorem mihi? Plaut.: alors tu me promets ta fille en mariage. [st1]3 [-] prendre un engagement moral, assurer, garantir. - praemia spondere, Cic.: prendre l'engagement de donner des récompenses. - fidem spondere, Ov.: engager sa parole. - quod ego de me tibi spondere possum, Cic. Fam. 15, 21, 1: en quoi je ne puis te répondre de moi-même. - tantum sibi de viribus suis spondentes, Just. 3, 4, 1: n'attendant rien moins de leurs forces. - avec prop. inf. - quis est qui spondeat eundem, si differtur bellum, animum postea fore, Liv. 5: qui peut assurer que plus tard, si on diffère la guerre, ils ne changeront pas d'avis?* * *spondĕo, ēre, spŏpondi, sponsum - tr. et intr. - - Lebaigue P. 1185 et P. 1186. - de *spendo -- gr. σπένδω: faire une libation --- σπονδαί: libation. - formes arch. sponden (Plaut.) = spondesne. --- parf. spepondi (Gell. 7, 9, 12 sq.; Inscr. Orell. 4358) --- sponderat, Tert. Carm. adv. Mart. 3, 135; subj. sponsis = spoponderis (Fest. p. 351 Müll.) [st1]1 [-] promettre (solennellement, dans les formes prescrites pour qqn), répondre (pour qqn), cautionner, servir de caution. - abs. pro aliquo spondere, Cic.: se porter caution pour qqn. - au supin - hic sponsum vocat, Hor. Ep. 2, 2, 67: un tel m'invite à lui servir de caution. - sponsum descendam, quia promisi, Sen. Ben. 4, 39, 2: je descendrai au forum pour servir de caution, parce que je l'ai promis. - spondere pro multis, Cic.: être caution pour beaucoup de gens. - spondere levi pro paupere, Hor.: répondre pour un pauvre diable sans argent. - spoponderunt consules, legati, quaestores, Liv. 9: l'engagement solennel a été pris par les consuls, les légats, les questeurs. [st1]2 [-] promettre sur l'honneur, s'engager à; promettre en mariage, fiancer. - filiam uxorem spondere: promettre sa fille en mariage. - filiam tuam sponden' mihi uxorem dari? Plaut.: t'engages-tu à me donner ta fille en mariage? - sponden tu ergo tuam gnatam uxorem mihi? Plaut.: alors tu me promets ta fille en mariage. [st1]3 [-] prendre un engagement moral, assurer, garantir. - praemia spondere, Cic.: prendre l'engagement de donner des récompenses. - fidem spondere, Ov.: engager sa parole. - quod ego de me tibi spondere possum, Cic. Fam. 15, 21, 1: en quoi je ne puis te répondre de moi-même. - tantum sibi de viribus suis spondentes, Just. 3, 4, 1: n'attendant rien moins de leurs forces. - avec prop. inf. - quis est qui spondeat eundem, si differtur bellum, animum postea fore, Liv. 5: qui peut assurer que plus tard, si on diffère la guerre, ils ne changeront pas d'avis?* * *Spondeo, spondes, spopondi, sponsum, spondere. Cicero. Promettre de franche volunté.\Spondere puellam dicitur pater alicui. Plaut. Promettre en mariage, Accorder. -
5 spondeō
spondeō spopondī, spōnsus, ēre [cf. σπένδω], to promise sacredly, warrant, vow, give assurance: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, etc.: quis est qui spondeat eundum animum postea fore, L.: spondebant animis id (bellum) Cornelium finiturum, i. e. were entirely confident, L.: spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curi mores: praemia, quae spopondimus: fidem, O.: legionibus agros: non si mihi Iuppiter auctor Spondeat, hoc sperem, V.—In law, to assume an obligation, promise solemnly, bind oneself, undertake: quis spopondisse me dicit? nemo: si quis quod spopondit... si id non facit, condemnatur. —In behalf of another, to engage, vouch, become security, enter bail: pro multis: et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, L.: Hic sponsum (me) vocat, H.: Fraudator homines cum advocat sponsum inprobos, Ph.— To make a wager of law, agree to a forfeit on failure to prove an assertion: eum illi iacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret.—In public life, to engage, stipulate, agree, conclude, promise: spoponderunt consules, legati (in concluding peace), L.: quod spondendo pacem servassent exercitum, L.: hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis iussistis, L.: quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum R.? L.— To promise in marriage, engage, betroth: quae sponsa est mihi, T.—Of things, to promise, forbode: nec quicquam placidum spondentia Sidera, O.: quod prope diem futurum spondet fortuna vestra, L.* * *Ispondere, spepondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriageIIspondere, spopondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriage -
6 facio
fēcī, factum, ere (арх.: imper. face = fac ; fut. II faxo = fecero; pf. conjct. faxim = fecerim; pass. см. fīo)1) делать (statua ex aere facta C; scuta ex cortĭce f. Cs); производить, совершать (impĕtum in hostem C; eruptiones ex oppīdo Cs; incursionem L); изготовлять, выделывать (caseum, vinum Vr); строить, сооружать (muros, classem, pontem in Arări Cs); раскидывать, разбивать (castra Cs, C); разводить, добывать ( ignem ex lignis C); прокладывать, проводить (viam sibi L; semĭtam Pl)quo facto Pt — когда это было сделано (совершено, готово), т. е. после этого2) воспитывать, формировать ( mores Sen)3) производить, порождать, выделять ( calorem PM); класть, откладывать ( ova Vr); выводить (pullos Vr; subolem Col, PM); давать ( multam herbam Col)4) произноситьf. verba C, L — говорить5) сочинять, слагать (orationem C; versus C, H); составлять, писать ( litteras ad aliquem C)7) разрешать, позволять, предоставлять ( alicui transĭtum L)f. alicui potestatem (gratiam или copiam) dicendi L — позволить говорить (предоставить слово) кому-л.8) поступать, действовать, вести себя (humaniter C; arroganter Cs; bene, male alicui Pl, Ter etc.; contra aliquem Sl)alicui aegre f. Ter — огорчать кого-л.f. cum (ab) aliquo C, Nep etc. — действовать заодно с кем-л. (поддерживать кого-л.)f. adversus aliquem L etc. — быть (действовать) против кого-л.9) ( о правонарушениях) совершать (scelus, facinus, caedem, furtum Pl, C etc.)10) приносить в жертву (Jovi aliquid L или aliquā re Vr)f. sacra (sacrificium или res divīnas) C — совершать жертвоприношения11) (тж. bene f. Sen etc.) благотворно действовать, помогатьnec coelum nec aquae faciunt O — плохо действуют (на меня здесь) и климат, и вода12) быть полезным, иметь значениеplurimum facit diligenter nosse causas Q — чрезвычайно важно основательно знать суть делаgratiam f. delicti Sl — прощать (чью-л.) провинность14) брать, забирать, захватывать (praedam Cs, Nep; manubias C)15) получать (stipendia Sl, L); зарабатывать (lucrum C; assem Pt); наживать, накоплять ( maximam pecuniam C)corpus f. CC, Ph — полнеть16) собирать, взыскивать ( tribūtum C)17) набирать (exercitum C, VP; auxilia mercēde T)18) проделывать, проходить, пробегать (iter C; cursu quinquaginta stadia Just)20) составлять, равняться (duplicatum jugĕrum Col; dodrantem bonorum Dig)21) приносить, воздавать ( gratulationem alicui C)gratiam f. alicui alicujus rei L — благодарить кого-л. за что-л.22) заниматься (какой-л. профессией)f. argentariam C — вести денежные операции (быть менялой)medicinam f. Pl, Ph — заниматься врачеваниемmedicinam f. alicui C — лечить кого-л.23) быть способным (пригодным), подходить, соответствовать ( ad aliquid или alicui rei)24) заключать (pacem, indutias C)25) совершать, осуществлять, проводитьf. bellum Cs — начинать войну или Cs, C вести войнуproelio facto Cs — после бояfugam f. Sl, L — обращать и обращаться в бегствоf. deditionem Sl — сдаваться (победителю)f. moram alicui Pl, C — задерживать кого-л.comitia f. C — проводить комиции (собрания)26) выполнять (promissa C; imperata Cs)jussa f. O — повиноваться приказаниям27) устраивать (cenas, ludos C)28) возбуждать, вызывать (desiderium alicui alicujus rei L; spem C, L; suspicionem C); причинять, доставлять ( dolorem alicui C); внушать (metum CC, T, L)f. fletum C и f. flere O — доводить до слёзfidem alicui f. L — внушить кому-л. уверенность (убедить кого-л.) (в чём-л.)29) обусловливать, создаватьquid sit, quod memoriam facit Q — (вопрос о том), в чём сущность памяти30) терпеть, нести (detrimentum, damnum C)naufragium f. C etc. — терпеть кораблекрушениеf. vitium C, PM — приходить в негодность, портиться31) допускать, (пред)полагать, воображатьfac, qui ego sum, esse te C — вообрази, что ты — я, т. е. представь себя на моём местеse f. — делать вид, прикидываться (se f. alias res agere C)32) делать (кого-л. кем-л.), выбирать или назначать (aliquem herēdem, consulem C etc.)f. aliquem reum C — привлечь кого-л. к судебной ответственностиaliquem testem f. Ter, L — взять кого-л. в свидетелиse aliquem f. Ter, C — прикинуться кем-л. (выдать себя за кого-л.)33) превращать, обращать (Siciliam provinciam f. VP)aliquem certum ( certiorem) f. Pl, V etc. — поставить кого-л. в известность34) делать чьим-л. достоянием, присваиватьoptionem alicujus f. Sl — предоставить кому-л. выборaliquem sui juris f. VP — подчинить себе кого-л.aliquem proprii juris f. Just — предоставить кому-л. независимостьaliquam terram suam f. Cs — завладеть какой-л. землёй35) ценить, уважать, ставить (maximi, pluris, parvi, minimi, nihili Pl, Ter, C etc.)aequi bonique f. aliquid C — быть вполне удовлетворённым чём-л.36) выводить на сцену, представлять (bonas matrōnas, meretrīces malas Ter)37) (тж. se f.) отправляться, направляться ( ad stelas Pt)se intra limen f. Ap — переступить порогhaec ut primum ante judĭcis conspectum facta es Ap — как только она (Венера) предстала перед судьёй (Парисом)incumbite in causam, ut facitis O — работайте (и впредь) над этим, как работаетеf. non possum, quin ad te litteras mittam C — не могу (удержаться, чтобы) не послать тебе письма40) euph.si quid eo factum esset C — если с ним что-л. случится (т. е. если он умрёт)suae rei causā f. Pt — ventrem exoneraref. Ctl, Pers, J, O, Pt, M — concumbere41) (как вспом. гл. для описательно-подчёркнутой императивности)fac fideli sis fidelis Pl — будь верен тому, кто верен (тебе)fac exspectes O — ожидай -
7 spepondi
-
8 spondeo
-
9 spondeo
-
10 spondeo
-
11 spondeo
spondeo, spopondī, spōnsum, ēre (griech. σπένδω, σπονδή,), förmlich-, feierlich versprechen, -sich verpflichten, geloben, angeloben, 1) als publiz. u. jurist. t.t., bei Bündnissen, Verträgen, Verhandlungen, qui stulte spondet, Cato fr.: qui spopondisse me dicit? Cic.: nomina omnium, qui spoponderunt, exstant, Liv. – m. Acc., si quis, quod spopondit, qua in re verbo se obligavit uno, si id non facit, maturo iudicio sine ulla religione iudicis condemnatur, Cic.: fenoris tui, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam particulam percipe, Colum.: qui spondet mille nummûm? P. African. fr. bei Gell.: illis spondere pacem, Liv.: im Passiv, spondebatur aut pecunia aut filia nuptiarum causā (s. no. 3), Varro LL. 6, 70: pecunia sponsa, ibid. – m. folg. Acc. u. Infin., si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum, Liv. 9, 9, 6. – Partiz. spōnsum subst., s. bes. – 2) sich verbürgen, Bürge sein, se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, Liv.: ita vindicatur Virginia spondentibus propinquis, Liv.: hic sponsum (Supin.) vocat, Hor.: fraudator homines cum advocat sponsum improbos, Phaedr.: sponsum descendam, quia promisi, Sen. – m. pro u. Abl., pro multis, pro Cornificio, Cic.: levi (kreditlosen) pro paupere, Hor.: pro iudicato (für einen Verurteilten), Sen.: quod mihi pro illo spoponderat, Cic. – m. Acc. (für wen?) sustine carnifex! adsum, quem spopondit, für den er sich verbürgt hat, Hygin. fab. 257. – 3) eine Tochter versprechen, verloben (vgl. Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2), Lu. sponden tu ergo tuam gratam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippûm dotis, Plaut.: spondesne, miles, mihi hanc uxorem? Plaut.: sponden tuam gnatam filio uxorem meo? Poëta bei Varro LL. 6, 70: istāc lege filiam tuam sponden mi uxorem dari? Plaut.: Passiv, scis (Pamphilam) sponsam mihi? Ter. eun. 1036; vgl. oben no. 1 aus Varro LL. 6, 70. – Partiz. subst., spōnsus, ī, m., der Verlobte, der Bräutigam, u. spōnsa, ae, f., die Verlobte, die Braut, Komik., Cic., Liv. u.a.: sponsus sponsaque, ICt.: sponsus et sponsa, Isid.: sponsi Penelopae, poet. = die Freier, Hor. ep. 1, 2, 28: vulg. synk. sposus, Corp. inscr. Lat. 4318 (= maritus). – Sprichw., suam cuique sponsam, mihi meam, jedem nach seinem Geschmacke, Atil. com. 1 ( bei Cic. ad Att. 14, 20, 3). – 4) weissagend usw. verheißen, verkünden, de infante Scribonius mathematicus praeclara spopondit, Suet. Tib. 14, 2: illius et dites monitis spondentibus Indi, Val. Flacc. 6, 117: sponde adfore reges, Val. Flacc. 3, 504. – v.d. Gestirnen, te fera nec quicquam placidum spondentia Martis sidera presserunt, Ov. Ib. 213 sq. – 5) übh. heilig versichern, -versprechen, verheißen, geloben, gleichs. Bürge sein, a) v. Pers., m. Acc., non solam fidem (Verschwiegenheit), Ov.: iis honores et praemia, Cic.: celeres missae (sorori) recursus, Ov.: officium (Dienstwilligkeit) commisso amori, Ov.: impunitatem vitiis suis, Lact.: non, si mihi Iuppiter auctor spondeat, hoc sperem, Verg. – m. allg. Acc. u.m. de u. Abl., quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi, Cic. ep. 15, 21, 1: tantum sibi vel de viribus suis vel de fortuna spondentes, sich versprechend von usw., Iustin. 3, 4, 1: u. so multa sibi de lenitudine Romana spondebant, Amm. 24, 1, 8. – m. folg. Acc. u. Infin., quem ego vobis ita commendo, ut cupidissimum otii, studiosissimum bonorum... futurum esse promittam et spondeam, Cic.: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis etc., Cic.: spopondit Lacedaemonios eo nolle classe confligere, quod etc., Nep.: spondeo sollicitudini tuae, spei meae, magnitudini causae (eum) suffecturum, Plin. ep. – m. bl. Infin., at ego fide meā spondeo (ich gebe dir mein heiliges Wort) futurum, ut omnia longe ampliora quam a me praedicantur invenias, Plin. ep. 1, 14, 10: oboedire praeceptis promptissime spoponderunt, Amm. 17, 12, 11. – b) übtr., v. Lebl., m. Acc., quod (ingenium) magnum spondebat virum, einen gr. M. verhieß, Iustin. 7, 6, 1. – m. de u. Abl., implent (epistulae tuae) me bonā spe et iam non promittunt de te, sed spondent, Sen. ep. 19, 1. – m. Acc. u. Infin., quod propediem futurum spondet et virtus et fortuna vestra, Liv. 7, 30, 8. – / spondēn = spondesne, Plaut. capt. 898 u.a. Comoed. pall. inc. fr. 15. p. 114 R.2 – Perf. auch spepondi, Val. Ant. fr. bei Gell. 7, 9, 12 (nach Gell. 7, 9, 14 auch Cic. u. Caes.). Corp. inscr. Lat. 6, 10241, 30. – ohne Reduplikation spondi, Vulg. (Amiat.) genes. 26, 3; spondisti, Itala (Floriac.) prov. 6, 3, sponderis, Vulg. (Amiat.) Sirach 8, 16, sponderit, Itala (Tolet.) 17, 18: Plusquamperf. sponderat, Ps. Tert. carm. adv. Marc. 3, 135: sponsis = spoponderis, Form. augur. vet. bei Fest. 351 (a), 10. – Nbf. nach der 3. Konjug. spondit = spondet, Gloss. IV, 174, 43 u.ö.
-
12 spondeo
spondeo, spopondī, spōnsum, ēre (griech. σπένδω, σπονδή,), förmlich-, feierlich versprechen, -sich verpflichten, geloben, angeloben, 1) als publiz. u. jurist. t.t., bei Bündnissen, Verträgen, Verhandlungen, qui stulte spondet, Cato fr.: qui spopondisse me dicit? Cic.: nomina omnium, qui spoponderunt, exstant, Liv. – m. Acc., si quis, quod spopondit, qua in re verbo se obligavit uno, si id non facit, maturo iudicio sine ulla religione iudicis condemnatur, Cic.: fenoris tui, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam particulam percipe, Colum.: qui spondet mille nummûm? P. African. fr. bei Gell.: illis spondere pacem, Liv.: im Passiv, spondebatur aut pecunia aut filia nuptiarum causā (s. no. 3), Varro LL. 6, 70: pecunia sponsa, ibid. – m. folg. Acc. u. Infin., si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum, Liv. 9, 9, 6. – Partiz. spōnsum subst., s. bes. – 2) sich verbürgen, Bürge sein, se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, Liv.: ita vindicatur Virginia spondentibus propinquis, Liv.: hic sponsum (Supin.) vocat, Hor.: fraudator homines cum advocat sponsum improbos, Phaedr.: sponsum descendam, quia promisi, Sen. – m. pro u. Abl., pro multis, pro Cornificio, Cic.: levi (kreditlosen) pro paupere, Hor.: pro iudicato (für einen Verurteilten), Sen.: quod mihi pro illo spoponderat, Cic. – m. Acc. (für wen?) sustine carnifex!————adsum, quem spopondit, für den er sich verbürgt hat, Hygin. fab. 257. – 3) eine Tochter versprechen, verloben (vgl. Serv. Sulpic. bei Gell. 4, 4, 2), Lu. sponden tu ergo tuam gratam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippûm dotis, Plaut.: spondesne, miles, mihi hanc uxorem? Plaut.: sponden tuam gnatam filio uxorem meo? Poëta bei Varro LL. 6, 70: istāc lege filiam tuam sponden mi uxorem dari? Plaut.: Passiv, scis (Pamphilam) sponsam mihi? Ter. eun. 1036; vgl. oben no. 1 aus Varro LL. 6, 70. – Partiz. subst., spōnsus, ī, m., der Verlobte, der Bräutigam, u. spōnsa, ae, f., die Verlobte, die Braut, Komik., Cic., Liv. u.a.: sponsus sponsaque, ICt.: sponsus et sponsa, Isid.: sponsi Penelopae, poet. = die Freier, Hor. ep. 1, 2, 28: vulg. synk. sposus, Corp. inscr. Lat. 4318 (= maritus). – Sprichw., suam cuique sponsam, mihi meam, jedem nach seinem Geschmacke, Atil. com. 1 ( bei Cic. ad Att. 14, 20, 3). – 4) weissagend usw. verheißen, verkünden, de infante Scribonius mathematicus praeclara spopondit, Suet. Tib. 14, 2: illius et dites monitis spondentibus Indi, Val. Flacc. 6, 117: sponde adfore reges, Val. Flacc. 3, 504. – v.d. Gestirnen, te fera nec quicquam placidum spondentia Martis sidera presserunt, Ov. Ib. 213 sq. – 5) übh. heilig versichern, -versprechen, verheißen, geloben, gleichs. Bürge sein, a) v. Pers., m. Acc., non solam fidem (Verschwiegenheit), Ov.:————iis honores et praemia, Cic.: celeres missae (sorori) recursus, Ov.: officium (Dienstwilligkeit) commisso amori, Ov.: impunitatem vitiis suis, Lact.: non, si mihi Iuppiter auctor spondeat, hoc sperem, Verg. – m. allg. Acc. u.m. de u. Abl., quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi, Cic. ep. 15, 21, 1: tantum sibi vel de viribus suis vel de fortuna spondentes, sich versprechend von usw., Iustin. 3, 4, 1: u. so multa sibi de lenitudine Romana spondebant, Amm. 24, 1, 8. – m. folg. Acc. u. Infin., quem ego vobis ita commendo, ut cupidissimum otii, studiosissimum bonorum... futurum esse promittam et spondeam, Cic.: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis etc., Cic.: spopondit Lacedaemonios eo nolle classe confligere, quod etc., Nep.: spondeo sollicitudini tuae, spei meae, magnitudini causae (eum) suffecturum, Plin. ep. – m. bl. Infin., at ego fide meā spondeo (ich gebe dir mein heiliges Wort) futurum, ut omnia longe ampliora quam a me praedicantur invenias, Plin. ep. 1, 14, 10: oboedire praeceptis promptissime spoponderunt, Amm. 17, 12, 11. – b) übtr., v. Lebl., m. Acc., quod (ingenium) magnum spondebat virum, einen gr. M. verhieß, Iustin. 7, 6, 1. – m. de u. Abl., implent (epistulae tuae) me bonā spe et iam non promittunt de te, sed spondent, Sen. ep. 19, 1. – m. Acc. u. Infin., quod propediem futurum spondet et virtus et fortuna vestra,————Liv. 7, 30, 8. – ⇒ spondēn = spondesne, Plaut. capt. 898 u.a. Comoed. pall. inc. fr. 15. p. 114 R.2 – Perf. auch spepondi, Val. Ant. fr. bei Gell. 7, 9, 12 (nach Gell. 7, 9, 14 auch Cic. u. Caes.). Corp. inscr. Lat. 6, 10241, 30. – ohne Reduplikation spondi, Vulg. (Amiat.) genes. 26, 3; spondisti, Itala (Floriac.) prov. 6, 3, sponderis, Vulg. (Amiat.) Sirach 8, 16, sponderit, Itala (Tolet.) 17, 18: Plusquamperf. sponderat, Ps. Tert. carm. adv. Marc. 3, 135: sponsis = spoponderis, Form. augur. vet. bei Fest. 351 (a), 10. – Nbf. nach der 3. Konjug. spondit = spondet, Gloss. IV, 174, 43 u.ö. -
13 despondeo
dē-spondĕo, spondi, sponsum, 2 ( perf. despopondisse, Plaut. Trin. 3, 1, 2; plqpf. despoponderas, id. Truc. 4, 3, 51;I.with despondi,
id. Aul. 2, 3, 4:despondisse,
id. Trin. 5, 2, 9 et saep.), v. a., to promise to give, to promise, pledge.Lit.A.In gen. (rarely):B.librum alicui,
Cic. Att. 13, 12, 3:Syriam homini,
id. ib. 1, 16, 8:domum, hortos, Baias sibi,
id. ib. 11, 6, 6:imperium Orientis Romanis,
Liv. 26, 37:consulatum,
id. 4, 13: Tarpeias arces sibi (sc. diripiendas, with promittere), Luc. 7, 758.— Far more freq. and class.,In partic. t. t., to promise in marriage, to betroth, engage: qui spoponderat filiam, despondisse dicebatur, quod de sponte ejus, id est de voluntate exierat, Varr. L. L. 6, § 71 Müll.:2.filiam alicui,
Plaut. Aul. 2, 2, 28; id. Rud. 4, 8, 5; Ter. Heaut. 4, 5, 36; Cic. Att. 1, 3 fin.; id. de Or. 1, 56, 239; id. Clu. 64, 179; Liv. 1, 26; 1, 39; Ov. M. 9, 715:vos uni viro,
Vulg. 2 Cor. 11, 2 et saep.— Absol.:placuit despondi (sc. eam),
Ter. And. 1, 1, 75; cf.:sororem suam in tam fortem familiam,
Plaut. Trin. 5, 2, 9; and:filiam suam in divitias maxumas,
id. Cist. 2, 3, 57. —Rarely with sibi: Orestillae filiam sibi, to espouse, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 7.— Pass. impers.:intus despondebitur,
Ter. And. 5, 6, 16.—Transf., facete:II.bibliothecam tuam cave cuiquam despondeas, quamvis acrem amatorem inveneris,
Cic. Att. 1, 10, 4.—Trop.A.To promise, give up, devote to:B.spes reipublicae despondetur anno consulatus tui,
Cic. Fam. 12, 9, 2:perjuria meritis poenis,
Val. Fl. 7, 509.—With predom. idea of removing, putting away from one's self, to give up, yield, resign. So esp. freq. in Plaut.: animum, to lose courage, to despair, despond:ne lamentetur neve animum despondeat,
Plaut. Mil. 1, 1, 6; 4, 2, 63; id. Merc. 3, 4, 29; id. Men. prol. 35; Varr. R. R. 3, 5, 6;in the same sense, animos,
Liv. 3, 38; 26, 7; 31, 22;and simply, despondere,
Col. 8, 10, 1:sapientiam,
to despair of acquiring wisdom, Col. 11, 1, 11; cf.: nempe quas spopondi? St. Immo, quas despondi, inquito, have got rid of by promising, i. e. by being security for others, Plaut. Trin. 2, 4, 25 Ritschl (Fleck. dependi). -
14 spondeo
spondĕo, spŏpondi, sponsum, 2 ( perf. spepondi, Cic., Caes., and Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 12 sq.; Inscr. Orell. 4358;I.without redup. sponderat,
Tert. Carm. adv. Mart. 3, 135; subj. sponsis = spoponderis, an ancient formula of prayer in Fest. p. 351 Müll.), v. a. [akin with spendô, to pour out, = libare; cf. spondai, league].Jurid. and publicists' t. t.A.In bargains, covenants, treaties, etc., to promise solemnly, to bind, engage, or pledge one's self (class.; syn.: recipio, stipulor, promitto; cf.: vadimonium obire, vadari); according to the civil law in its original form, it was essential to a binding contract verbally made (verbis) that a proposition and its acceptance should be expressed by the question spondes? and the answer spondeo; and only at a later period was the use of promitto, etc., valid (v. Sandars, Introd. ad Just. Inst. p. LV): verbis obligatio fit ex interrogatione et responsione, velut, Dari spondes? Spondeo. Dabis? Dabo. Promittis? Promitto;B.sed haec quidem verborum obligatio: dari spondes? spondeo, propria civium Romanorum est, cetera vero juris gentium sunt,
Gai. Inst. 3, 91 sq.; Dig. 45, 1, 126; 45, 1, 133; cf.the whole title,
ib. 45, 1: De verborum obligationibus: He. Aeternum tibi dapinabo victum, si vera autumas... Er. Sponden' tu istut? He. Spondeo, Plaut. Capt. 4, 2, 118: qui stulte spondet, Cato ap. Rufin. 18, p. 210:quis stipulatus est? Ubi? Quo die? Quis spopondisse me dicit? Nemo,
Cic. Rosc. Com. 5, 13:ut aliquando spondere se diceret,
id. Verr. 2, 5, 54, § 142:si quis quod spopondit, quā in re verbo se obligavit uno, si id non facit, etc.,
id. Caecin. 3, 7:faeneris, quod stipulanti spoponderam tibi, reliquam pensiunculam percipe,
Col. 10 praef.:ego meā fide spondeo futurum ut omnia invenias, etc.,
Plin. Ep. 1, 14, 10.—To promise for another, to become security for a person, to enter bail, etc.:2.quod multis benigne fecerit, pro multis spoponderit,
has become security, Cic. Planc. 19, 47:sed tamen scire velim quando dicar spopondisse et pro patre anne pro filio,
id. Att. 12, 14, 2:quod pro Cornificio me abhinc annis XXV. spopondisse dicit Flavius,
id. ib. 12, 17:et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere,
Liv. 3, 46, 7:sponsum diceres advocasse, Cic. Fragm. Clod. et Cur. 3, 4, p. 29 B. and K.: hic sponsum vocat,
Hor. Ep. 2, 2, 67:sponsum descendam, quia promisi,
Sen. Ben. 4, 39, 2. —Transf., of promises or pledges made in behalf of a government, etc.:C.non foedere pax Caudina, sed per sponsionem facta est... Spoponderunt consules, legati, quaestores, tribuni militum,
Liv. 9, 5, 4:quod spondendo pacem servassent exercitum,
id. 9, 8, 15:quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum Romanum?
id. 9, 9, 6:ea demum sponsio esset, quam populi jussu spopondissemus,
id. 9, 9, 13:hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis jussistis,
id. 9, 9, 16.—Esp., to promise or engage in marriage, betroth: qui uxorem ducturus erat ab eo unde ducenda erat, stipulabatur eam in matrimonium ductam iri; [p. 1746] qui daturus erat itidem spondebat. Tum quae promissa erat sponsa appellabatur, qui spoponderat ducturum, sponsus, Sulp. Dot. ap. Gell. 4, 4, 2: Ly. Istac lege filiam tuam sponden' mihi uxorem dari? Ch. Spondeo. Ca. Et ego spondeo idem hoc, Plaut. Trin. 5, 2, 38 sq.; 2, 4, 172: Me. Etiam mihi despondes filiam? Eu. Illis legibus, Cum illā dote quam tibi dixi. Me. Sponden' ergo? Eu. Spondeo, id. Aul. 2, 2, 78: Ph. Spondesne, miles, mi hanc uxorem? Th. Spondeo. Ph. Et ego huic victum spondeo, id. Curc. 5, 2, 73 sq.: sponden tu ergo tuam gnatam uxorem mihi? Ch. Spondeo et mille auri Philippum dotis, id. Trin. 5, 2, 34.—Hence, of women, alicui sponsam esse, to be betrothed, engaged to a man:D.si volt Demipho Dare quantum ab hac accipio, quae sponsa est mihi,
Ter. Phorm. 4, 3, 52:scis, sponsam mihi (esse)?
id. Eun. 5, 9 (8), 6; Plaut. Trin. 2, 4, 101 sq.; 2, 4, 172; 2, 4, 174; id. Poen. 5, 3, 43.—= sponsionem facere (v. sponsio, II.), to lay a judicial wager, to enter into an agreement to pay contingent on the truth or falsity of an assertion: si hoc ita est, qui spondet mille nummūm? P. Afric. ap. Gell. 6 (7), 11, 9.— So, absol.:II. 1.cum illi jacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret,
should declare that he made the required wager, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (cf. sponsum, P. a. fin. infra); Dig. 11, 5, 3.—With fut. inf.:2.promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,
Cic. Phil. 5, 18, 51:ut (eum) inimicissimum huic conjurationi futurum esse, promittam et spondeam,
id. Mur. 41, 90:et ipse spondeo et omnes hoc tibi tui pro me recipient, te fructum esse capturum, etc.,
id. Fam. 13, 50, 2:quis est qui spondeat eundum, si differtur bellum, animum postea fore,
Liv. 5, 5, 9:quae si perpetua concordia sit, quis non spondere ausit, maximum hoc imperium brevi futurum esse?
id. 5, 3, 10:spondebant animis id (bellum) P. Cornelium finiturum,
with full conviction, id. 28, 38, 9; cf. id. 3, 59, 3:sponde affore reges,
Val. Fl. 3, 504.—With inf. pres., to warrant, give assurance of an existing fact:3.spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curii mores,
Cic. Fam. 13, 17, 2.—With acc. of thing (and often dat. pers.):4.quibus cum consulem suum reliquissent, honores et praemia spopondistis,
Cic. Phil. 5, 11, 28: mihi sex menses sati' sunt vitae, septimum Orco spondeo, Poët. ap. Cic. Fin. 2, 7, 22: ea spondent, confirmant, quae, quidem mihi exploratiora essent, si remansissem, Cic Att. 11, 6, 3:quod ego non modo de me tibi spondere possum, sed de te etiam mihi,
id. Fam. 15, 21, 1:ac de infante (Tiberio) Scribonius mathematicus praeclara spopondit,
Suet. Tib. 14:tantum sibi vel de viribus suis, vel de fortunā spondentes,
Just. 3, 4, 1; Amm. 24, 1, 8:illius et dites monitis spondentibus Indi,
Val. Fl. 6, 117:non si mihi Juppiter auctor Spondeat, hoc sperem Italiam contingere caelo,
Verg. A. 5, 18:spondere fidem,
Ov. M. 10, 395:officium Amori,
id. ib. 10, 418.—Transf., of inanim. or abstract subjects (mostly poet. and post-Aug.):A.nec quicquam placidum spondentia Martis Sidera presserunt,
Ov. Ib. 217:quod prope diem futurum spondet et virtus et fortuna vestra,
Liv. 7, 30, 8:eorum hominum erat, qui, quantum spes spopondisset, cuperent, ni, etc.,
id. 45, 19, 7:magna de illo (Philippo) spes fuit propter ipsius ingenium, quod magnum spondebat virum,
Just. 7, 6, 1.— Hence, sponsus, a, um, P. a., promised, engaged, betrothed, affianced; substt,sponsus, i, m., a betrothed man, a bridegroom: virgo Sponso superba, Titin. ap. Non. 305, 5:B.accede ad sponsum audacter,
id. ib. 227, 15; Cic. Inv. 2, 26, 78:sponsus regius,
Hor. C. 3, 2, 10.— Poet., of Penelope's suitors, Hor. Ep. 1, 2, 28.—spon-sa, ae, f., a betrothed woman, a bride:C.scio equidem, sponsam tibi esse et filium ex sponsā tuā,
Plaut. Truc. 4, 4, 12; Ter. And. 2, 1, 24:flebilis sponsa,
Hor. C. 4, 2, 21 et saep.—Prov.: suam cuique sponsam, mihi meam, i. e. every one to his taste, Atil. ap. Cic. Att. 14, 20, 3.—sponsum, i, n., a covenant, agreement, engagement: sponsum negare, to break or disown one's pledge, Hor. S. 1, 3, 95:(β).sponsus contra sponsum rogatus,
Varr. L. L. 7, § 107 Müll.—Esp., a judicial wager (cf. sponsio, II.):ex sponso egit,
Cic. Quint. 9, 32. -
15 BAIL
[N]PRAESTATIO (-ONIS) (F)VADIMONIUM (-I) (N)PRAES (PRAEDIS) (M)VAS (VADIS) (M)OBSES (-IDIS) (MF)OPSES (-IDIS) (MF)CAUITIO (-ONIS) (F)[V]SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM)- GIVING OF BAIL- GO BAIL FOR -
16 BETROTH
[V]DESPONSO (-ARE -AVI -ATUM)DESPONDEO (-ERE -SPONDI -SPONSUM)SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM) -
17 ENGAGE
[V]AUCTORO (-ARE -AVI -ATUM)SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM)SUSCIPIO (-ERE -CEPI -CEPTUM)IMPLICO (-ARE -PLICUI -PLICITUM)INPLICO (-ARE -PLICUI -PLICITUM)PROMITTO (-ERE -MISI -MISSUM)OBEO (-IRE -IVI -ITUM)INGREDIOR (-GREDI -GRESSUS SUM)CAPESSO (-ERE -IVI -ITUM)CONDUCO (-ERE -DUXI -DUCTUM)CONGREDIOR (-GREDI -GRESSUS SUM)PROELIOR (-ARI -ATUS SUM)PRAELIOR (-ARI -ATUS SUM)CONFLIGO (-ERE -FLIXI -FLICTUM)OCCUPO (-ARE -AVI -ATUM)OBCUPO (-ARE -AVI -ATUM)COSMITTO (-ERE -MISI -MISSUS)CONSPONDEO (-ERE -SPONDI -SPONSUS)- BE ENGAGED -
18 FOREBODE
[V]PRAEMONEO (-ERE -UI -ITUM)AUGURO (-ARE -AVI -ATUM)AUGUROR (-ARI -ATUS SUM)PRAENOTO (-ARE -AVI -ATUM)OMINOR (-ARI -ATUS SUM)PRAEDIVINO (-ARE -AVI -ATUM)PRAENOSCO (-ERE -NOVI -NOTUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM)SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM) -
19 GUARANTEE
[N]FIDES (-EI) (F)SATISDATIO (-ONIS) (F)PRAESTATIO (-ONIS) (F)SACRAMENTUM (-I) (N)AUCTORITAS (-ATIS) (F)CAUTIO (-ONIS) (F)CAUITIO (-ONIS) (F)[V]SATISDO (-ARE -DEDI -DATUM)PRAESTO (-ARE -STITI -STITUM)SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM)SUBSIGNO (-ARE -AVI -ATUM)PROMITTO (-ERE -MISI -MISSUM)RECIPIO (-ERE -CEPI -CEPTUM)CAVEO (-ERE CAVI CAUTUM)PIGNEROR (-ARI -ATUS SUM)PIGNOROR (-ARI -ATUS SUM)PIGNORO (-ARE -AVI -ATUS)REPROMITTO (-ERE -MISI -MISSUS) -
20 PLEDGE
[N]PIGNUS (-ORIS) (N)PIGNUS (-ERIS) (N)OBSES (-IDIS) (MF)OPSES (-IDIS) (MF)VAS (VADIS) (M)PRAES (PRAEDIS) (M)DEXTRA (-AE) (F)DEXTELLA (-AE) (F)DEXTERA (-AE) (F)TESTIMONIUM (-I) (N)CAUTIO (-ONIS) (F)[V]PIGNERO (-ARE -AVI -ATUM)PROMITTO (-ERE -MISI -MISSUM)SPONDEO (-ERE SPOPONDI SPONSUM)SPHONDEO (-ERE SPHOPONDI SPHONSUM)OPPONO (-ERE -POSUI -POSITUM)OBSTRINGO (-ERE -STRINXI -STRICTUM)OPSTRINGO (-ERE -STRINXI -STRICTUM)DESPONDEO (-ERE -SPONDI -SPONSUM)CAVEO (-ERE CAVI CAUTUM)PIGNEROR (-ARI -ATUS SUM)PIGNORO (-ARE -AVI -ATUS)PIGNOROR (-ARI -ATUS SUM)
- 1
- 2
См. также в других словарях:
SPPODI — spopondi … Abbreviations in Latin Inscriptions
Reduplication — in linguistics is a morphological process in which the root or stem of a word (or part of it) is repeated exactly or with a slight change. Reduplication is used in inflections to convey a grammatical function, such as plurality, intensification,… … Wikipedia
Irregular verb — In contrast to regular verbs, irregular verbs are those verbs that fall outside the standard patterns of conjugation in the languages in which they occur.When comparing languages, one measure often brought into play as one of the few quantitative … Wikipedia
SERSPPODI — servus spopondi … Abbreviations in Latin Inscriptions