Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

socium/de/xx

  • 1 socium

    Политика: социум

    Универсальный англо-русский словарь > socium

  • 2 socium

    сущ.
    лит. социум

    Французско-русский универсальный словарь > socium

  • 3 socium

    Беларуска (лацінка)-рускі слоўнік і слоўнік беларускай кірыліцы > socium

  • 4 women's socium

    генд. женский социум

    Англо-русский универсальный дополнительный практический переводческий словарь И. Мостицкого > women's socium

  • 5 socius

    [st1]1 [-] sŏcĭus, a, um:    - gén. plur. socium Virg. En. 5, 174; Liv. 21,17,2 ; 22, 27, 11, etc. a - associé, en commun.    - socium cum aliquo nomen habere, Ov. F. 1, 608: partager un nom avec qqn.    - mea consilia pacis socia fuerunt, Cic. Marc. 14: ma politique a fait cause commune avec la paix.    - nocte socia, Cic. Phil. 2, 45: avec la complicité de la nuit.    - socium templum, Ov.: temple commun à deux divinités. b - allié, auxiliaire.    - urbs socia, Liv. 27, 1, 6: ville alliée.    - regum sociorum auxilia, Cic. Fam. 15, 4, 3: les troupes auxiliaires fournies par les rois alliés.    - socia agmina, Virg.: troupes auxiliaires.    - socii navales, Liv. 21, 50: matelots, équipage de la flotte. c - conjugal, nuptial.    - socius lectus, Ov. A. A. 2, 377: lit conjugal.    - socios ad ignes convenire, Ov. M. 9, 797: se réunir près des torches nuptiales. [st1]2 [-] sŏcĭus, ĭi, m.: a - compagnon, associé.    - socius regni, Cic. Rep. 2 35: associé au trône.    - socius culpae, Cic. Att. 11, 14, 1: qui prend sa part d'une faute. --- cf. Cic. Fam. 13, 71; Rep. 2, 14.    - socius alicui rei, Virg. En. 5, 712: associé à qqch.    - poét. socius generis ou sanguinis, Ov. M. 3, 259 ; Tr. 4, 5, 29: ayant en commun la race, le sang (parent).    - socius tori, Ov. M. 14, 678: époux. b - associé [dans une affaire commerciale], collaborateur.    - Cic. Verr. 3, 50 ; Amer. 116.    - socii, Cic. Br. 86: membres d'une société fermière, publicains. --- cf. Cic. Fam. 13, 9, 3.    - pro socio damnari, Cic. Fl. 43: être condamné pour fraude envers un associé. c - allié.    - socii et Latini, Cic. Lael. 12: les alliés et les Latins.    - socii et nomen Latinum, Sall. J. 39, 2: les alliés et les villes de nom latin.    - fides sociūm (= sociorum), Liv.: la fidélité des alliés.    - socius haereditatis, Plin.-jn.: cohéritier.    - socius sanguinis, Ov.: parent.    - socia, ae, f.: - [abcl]a - compagne. - [abcl]b - épouse.
    * * *
    [st1]1 [-] sŏcĭus, a, um:    - gén. plur. socium Virg. En. 5, 174; Liv. 21,17,2 ; 22, 27, 11, etc. a - associé, en commun.    - socium cum aliquo nomen habere, Ov. F. 1, 608: partager un nom avec qqn.    - mea consilia pacis socia fuerunt, Cic. Marc. 14: ma politique a fait cause commune avec la paix.    - nocte socia, Cic. Phil. 2, 45: avec la complicité de la nuit.    - socium templum, Ov.: temple commun à deux divinités. b - allié, auxiliaire.    - urbs socia, Liv. 27, 1, 6: ville alliée.    - regum sociorum auxilia, Cic. Fam. 15, 4, 3: les troupes auxiliaires fournies par les rois alliés.    - socia agmina, Virg.: troupes auxiliaires.    - socii navales, Liv. 21, 50: matelots, équipage de la flotte. c - conjugal, nuptial.    - socius lectus, Ov. A. A. 2, 377: lit conjugal.    - socios ad ignes convenire, Ov. M. 9, 797: se réunir près des torches nuptiales. [st1]2 [-] sŏcĭus, ĭi, m.: a - compagnon, associé.    - socius regni, Cic. Rep. 2 35: associé au trône.    - socius culpae, Cic. Att. 11, 14, 1: qui prend sa part d'une faute. --- cf. Cic. Fam. 13, 71; Rep. 2, 14.    - socius alicui rei, Virg. En. 5, 712: associé à qqch.    - poét. socius generis ou sanguinis, Ov. M. 3, 259 ; Tr. 4, 5, 29: ayant en commun la race, le sang (parent).    - socius tori, Ov. M. 14, 678: époux. b - associé [dans une affaire commerciale], collaborateur.    - Cic. Verr. 3, 50 ; Amer. 116.    - socii, Cic. Br. 86: membres d'une société fermière, publicains. --- cf. Cic. Fam. 13, 9, 3.    - pro socio damnari, Cic. Fl. 43: être condamné pour fraude envers un associé. c - allié.    - socii et Latini, Cic. Lael. 12: les alliés et les Latins.    - socii et nomen Latinum, Sall. J. 39, 2: les alliés et les villes de nom latin.    - fides sociūm (= sociorum), Liv.: la fidélité des alliés.    - socius haereditatis, Plin.-jn.: cohéritier.    - socius sanguinis, Ov.: parent.    - socia, ae, f.: - [abcl]a - compagne. - [abcl]b - épouse.
    * * *
    I.
        Socius, socii. Cic. Compaignon en touts labeurs et peines.
    \
        Socii populi Romani. Cic. Les alliez du peuple Romain, et compaignons.
    \
        Iugales socii. Sil. Chevauls qui tirent ensemble.
    \
        Consiliorum socius. Cic. A qui on communique ses conseils.
    \
        Doloris et periculorum socius. Plin. Participant de mes doleurs et perils.
    \
        Omnium itinerum, nauigationum, laborum, periculorum meorum socius. Cic. Qui m'a tenu compaignie par tout où j'ay esté, et en touts mes dangers.
    \
        Flagitiorum et rapinarum socius. Cic. Complice, Consors.
    \
        Operum socii. Horat. Compaignons de besongne.
    \
        Regni socii. Lucan. Qui regnent ensemble.
    \
        Addere se socium alicui. Virgil. S'accompaigner avec aucun, S'associer avec luy.
    \
        Adhibere aliquem socium sibi. Virg. Le prendre à compaignon, L'associer avec soy.
    \
        Inferre se socium. Virg. Se mettre en la compaignie.
    II.
        Arma socia ferebat auxilio. Sil. Le secouroit de ses gents de guerre, et se joignoit avec luy.
    \
        Dii maris exceptum socio dignantur honore. Ouid. Le receurent en leur compaignie et divinité, Le receurent à estre dieu marin comme eulx.
    \
        Linguae sociae commercia. Ouid. Collocution de gents qui parlent un mesme language.
    \
        Nox socia. Cic. Aidant à faire quelque cas.
    \
        Nox socia. Stat. En laquelle le mari et la femme sont couchez ensemble.
    \
        Sanguis socius. Ouid. Le sang de noz parents.
    \
        Sermo socius. Ouid. Pourparlement, Devis, Collocution.

    Dictionarium latinogallicum > socius

  • 6 socius

    sŏcĭus, a, um, adj. [root sec- of sequor], sharing, joining in, partaking, united, associated, kindred, allied, fellow (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf. subst. infra):

    hic (Augustus) socium cum Jove nomen habet,

    Ov. F. 1, 608:

    aurea possedit socio Capitolia templo Mater,

    i. e. in common with Jupiter, id. ib. 6, 73:

    regnum,

    id. M. 5, 378:

    classis,

    id. ib. 13, 352:

    sepulcrum,

    id. H. 11, 123:

    lectus,

    id. A. A. 2, 377:

    ignes,

    id. M. 9, 795:

    anni,

    id. H. 2, 33:

    linguae,

    id. Tr. 5, 10, 35:

    dei,

    id. F. 2, 618:

    spes,

    id. M. 13, 375:

    sociis quid noctibus uxor anxia,

    Stat. S. 3, 5, 1:

    platanus clara in Lyciā gelidi fontis sociā amoenitate,

    Plin. 12, 1, 5, § 9:

    potestas,

    Amm. 26, 2, 8.—
    II.
    Esp., leagued, allied, confederate:

    cura sociae retinendae urbis,

    Liv. 27, 1; so,

    urbs,

    id. 31, 24:

    civitates,

    id. 41, 6 fin.; Quint. 3, 8, 12; cf.:

    civitas nobis,

    Tac. A. 13, 57:

    agmina,

    Verg. A. 2, 371: manus, i. e. of the allies (in the Bellum Sociale), Ov. Am. 3, 15, 10:

    classis,

    id. M. 13, 352:

    arma,

    Sil. 7, 635.—Hence, substt
    A.
    sŏcĭus, i, m. ( gen. plur. socium, Liv. 43, 6, 12; 44, 21, 10; v. II. B. infra;

    also in the poets,

    Verg. A. 5, 174; Prop. 3, 7, 41; Neue, Formenl. 1, 112 sq.).
    1.
    In gen., fellow, sharer, partner, comrade, companion, associate (very freq. and class.;

    syn.: consors, particeps): belli particeps et socius et adjutor,

    Cic. Att. 9, 10, 5; cf.:

    consiliorum omnium particeps et socius paene regni,

    id. Rep. 2, 20, 35; cf.:

    regni sociis,

    Luc. 1, 92:

    hereditatis,

    Plin. Pan. 38:

    tuorum consiliorum (with particeps),

    Plaut. Mil. 4, 2, 22:

    fortunarum omnium (with particeps),

    Cic. Font. 17, 37 (21, 47):

    me quidem certe tuarum actionum, sententiarum, rerum denique omnium socium comitemque habebis,

    id. Fam. 1, 9, 22:

    praeter Laelium neminem habeo culpae socium,

    id. Att. 11, 14, 1:

    Agusius, omnium laborum, periculorum meorum socius,

    id. Fam. 13, 71:

    socius et consors gloriosi laboris,

    id. Brut. 1, 2; Sall. J. 29, 2:

    Romuli socius in Sabino proelio,

    Cic. Rep. 2, 8, 14; for which, with dat.:

    alicui socius,

    Plaut. Rud. 1, 2, 72:

    hunc cape consiliis socium,

    Verg. A. 5, 712:

    hos castris adhibe socios,

    id. 8, 56:

    socium esse in negotiis,

    Ter. Heaut. 3, 1, 9:

    quia sine sociis nemo quicquam tale conatur,

    Cic. Lael. 12, 42:

    socium ad malam rem quaerere,

    Plaut. As. 2, 2, 22:

    cum sociis operum,

    Hor. Ep. 2, 1, 142:

    ante alios Infert se socium Aeneas,

    Verg. A. 4, 142:

    amissā sociorum parte,

    Ov. M. 14, 242.— Poet.:

    generis socii,

    i. e. relatives, Ov. M. 3, 259; cf.

    sanguinis,

    id. Tr. 4, 5, 29:

    tori,

    i. e. a spouse, consort, id. M. 14, 678.—
    2.
    In partic.
    a.
    In mercant. lang., a copartner, partner in business:

    socii putandi sunt, quos inter res communicata est, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 20, § 50; id. Rosc. Am. 40, 116; id. Quint. 3, 12:

    nefarium est socium fallere qui se in negotio conjunxit,

    id. Rosc. Com. 6, 16.—So, socii, of the company of farmers of the public revenue, Cic. Fam. 13, 9, 3; Plin. 33, 7, 40, § 120; cf. societas, II. A. 2. —Hence,
    (β).
    Jurid. t. t.:

    pro socio (agere, damnari, etc.),

    for defrauding a partner, Cic. Fl. 18, 43; id. Quint. 3, 13; cf. Dig. 17, [p. 1716] tit. 2: Pro socio.—
    b.
    In publicists' lang., an ally, confederate (cf. foederatus); plur., Plaut. Men. 1, 2, 25:

    servate vestros socios,

    id. Cist. 1, 3, 51:

    Boios receptos ad se socios sibi asciscunt,

    Caes. B. G. 1, 5 fin.; 1, 11 fin.; 1, 14; 1, 15;

    1, 36: Cyprius rex, cujus majores huic populo socii atque amici semper fuerunt,

    Cic. Dom. 20, 52; Liv. 29, 17; 44, 1 et saep. al.;

    opp. hostes,

    Sall. C. 51, 38; id. J. 92, 2.— Sing.:

    socius et amicus populi Romani,

    Sall. J. 24, 3.—In the connection, socii et Latini, or, more freq., socii et nomen Latinum, the term socii denotes the Italian people dwelling out of Latium who were under the protection of and allied with Rome, the Italian allies, Cic. Lael. 3, 12; id. Rep. 6, 12, 12; id. Sest. 13, 30; id. Rep. 1, 19, 31; 3, 29, 41; Sall. J. 39, 2; 42, 1:

    socii nomenque Latinum,

    id. ib. 43, 4 Kritz N. cr.; Liv. 29, 27;

    for which, also: socii ac nominis Latini,

    id. 41, 8;

    and without ellipsis: per homines nominis Latini et socios Italicos impedimenta parabant,

    Sall. J. 40, 2; cf.

    also: quos (milites) uti ex Latio et a sociis cogeret,

    id. ib. 95, 1. —The socii Latini nominis, on the other hand, are simply the Latin allies, the Latins, Liv. 40, 36; 32, 8; 41, 12:

    socii ab nomine Latino,

    id. 22, 38.—In this sense the gen. plur. is usually socium, Liv. 21, 17, 2; 22, 27, 11 et saep.:

    socii navales,

    id. 21, 50; v. navalis.—
    B.
    sŏcĭa, ae, f.:

    eos, qui nos socias sumpserunt sibi,

    Plaut. Stich. 1, 2, 45:

    (eloquentia) pacis est comes otiique socia,

    Cic. Brut. 12, 45:

    vitae socia virtus, mortis comes gloria,

    id. Font. 17, 39 (21, 49); cf.: est socia mortis homini vita ingloria, Publ. Syr. App. 213 Rib.:

    nox socia,

    Cic. Phil. 2, 18, 45:

    quam plurimas uxores habent.... nulla pro sociā obtinet,

    Sall. J. 80, 7:

    addit se sociam,

    Verg. E. 6, 20:

    socias sorores Impietatis habet,

    Ov. M. 4, 3:

    hic socias tu quoque junge moras,

    id. A. A. 1, 492:

    sociae doloris casusque tui,

    App. M. 5, p. 166, 18.— Poet.: socia generisque torique, related by blood and marriage, relative and wife (Juno), Ov. M. 1, 620; so,

    tori,

    id. ib. 8, 521;

    10, 268: ulmus cum sociā vite,

    id. ib. 14, 662.

    Lewis & Short latin dictionary > socius

  • 7 socius

        socius ī, m    ( gen plur. sociūm, L., V.), a fellow, sharer, partner, comrade, companion, associate: belli particeps et socius: regni: neminem habeo culpae socium: gloriosi laboris: Hunc cape consiliis socium, V.: socium esse in negotiis, T.: Cum sociis operum, H.: amissā sociorum parte, O.: generis socii, i. e. relatives, O.: tori, i. e. consort, O.—In business, an associate, copartner, partner: socii putandi sunt, quos inter res communicata est: utilitas sociorum per te defensa, of the members of the company: furti et pro socio damnatus, for defrauding a partner.—In public life, an ally, confederate, friend: Boios socios sibi asciscunt, Cs.: socii atque amici populi R.: omnes, socii atque hostes, S.—In phrases with Latini or nomen Latinum, to denote the whole body of Italian confederates of Rome: socii et Latini, i. e. the Italian allies in and beyond Latium: ab sociis et nomine Latino auxilia accersere, S.: socii ac nominis Latini, L.: socii Latini nominis, the Latin allies, L.
    * * *
    associate, companion; ally

    Latin-English dictionary > socius

  • 8 Gehilfe

    Gehilfe, adiutor (im allg., auch als Lehrer; z.B. negotiorum publicorum: u. belli). – socius (Genosse, der an etw. teilnimmt und die Arbeit, Mühe u. Gefahren teilt, z.B. opificis: u. in opere rustico: u. furtorum); verb. socius et particeps alcis rei. – minister. administer (der bei etw. in untergeordneter Rolle an die Hand geht, z.B. Assistent eines Arztes: im üblen Sinne = Helfershelfer); auch verb. minister et adiutor; servus et minister alcis rei. – collega (G. in einem Amte). – hypodidascalus (G. eines Lehrers, Unterlehrer). – jmds. G. sein bei etwas, alcis socium esse in alqa re; vgl. »helfen«: der G., bei einem Verbrechen gewesen sein, sceleri affinem esse: jmd. zum G. nehmen, alqm socium sibi adiungere: bei etw., alqm socium adhibere in alqa re. Gehilfin, adiutrix. socia. ministra (s. »Gehilfe« den Untersch. der Maskulina).

    deutsch-lateinisches > Gehilfe

  • 9 adiungo

    ad-iungo, iūnxi, iūnctum, ere, anknüpfen, anbinden, I) eig.: a) das Vieh = anspannen an usw., plostello mures, Hor.: equos, Ov. – b) Reben anbinden an usw. (Synon. alligare), ulmis vites, Verg. II) übtr., übh. anfügen, anreihen, anschließen, A) räumlich u. zeitlich: a) räuml.: α) lebl. Objj.: parietem ad parietem communem, Cic.: accessionem aedibus, Cic.: litteras, Cic. – bes. im Passiv, adiunctum esse, an einen Ort sich anschließen, angrenzen, linguae radicibus, Cic.: fundo uxoris, Cic.: lateri castrorum, Verg.: adiunctus fundus, Cic. – β) leb. Wesen: Triton natantibus invehens beluis adiunctis humano corpori, die seinem menschl. Körper angefügt sind (weil Triton mit zwei Fischleibern statt der Füße dargestellt wird), Cic.: leo hominis se adiungit corpori, schmiegt sich an usw., Gell. – besond. als Begleiter usw. beigeben, beigesellen, vereinigen, fidelem libertum lateri filii sui, Quint.: Samnitium exercitum, Liv.: u. im Gleichnis, iuris scientiam eloquentiae tamquam ancillulam pedisequamque, Cic. – b) zeitlich: alterum (anni tempus) hiemi senescenti adiunctum est, Cic.: horum aetatibus adiuncti duo C. Fannii, C. et M. filii, fuerunt, deren Zeitgenossen waren usw., Cic.: ei (M. Druso) proxime adiunctus C. Drusus frater fuit, Cic.: hoc factis adiunge prioribus unum, Ov.: proximam necem Laterani, Tac.

    B) übh. äußerlich oder innerlich in eine Verbindung, einen Zusammenhang, in ein Verhältnis bringen, a) lebl. Objj.: α) in der Rede an etw. anknüpfen, anfügen, verba ad nomen adiuncta, Epitheta, Cic. – u. an das Gesagte anknüpfen, zu etw. hinzufügen (Synon. annectere, adicere, addere), postea ad id, quod definieris, factum eius, qui accusabitur, adiungere oportebit, Cic.: similitudines (Beispiele) adiungens, Cic. – u. in der Erzählung hinzufügen, noch erzählen, quod cum dicerem, illud adiunxi m. folg. Akk. u. Infin., Cic.: si hoc unum adiunxero m. folg. Akk. u. Infin., Nep. – β) in der Deduktion an etw. anknüpfen, anreihen, von etw. abhängig machen (Synon. annectere), rebus praesentibus adiungere atque annectere futuras, Cic.: sequentia (die Folgesätze), Cic. – γ) politisch zu etw. hinzufügen, schlagen, Ciliciam ad imperium populi Rom., Cic.: societati Achaeorum Lacedaemonios, Liv.: agros populo Rom., Cic.: vectigalia (sc. ad imp. populi Rom.), Cic. – δ) irgend ein Verhältnis an etw. od. jmd. knüpfen = beilegen, zulegen, beimessen, verleihen, verschaffen, fidem visis, Cic.: honorem populi Rom. rebus, Cic.: alci tantum decoris, tantum dignitatis, ut etc., Cic.: imperium, quod amicitiā adiungitur (sc. nobis), die mit Fr. gegen uns geübt wird, Ter. – u. sibi alqd, sich etw. zulegen, erwerben, gewinnen, verschaffen, sibi auxilium, Cic.: sibi alcis diligentiam (sorgfältige Aufmerksamkeit), Cic.: u. so benevolentiam (sc. sibi) lenitate audiendi, Cic. – ε.) irgend ein Verhältnis als Folge, Begleitung, Zugabe an ein anderes anknüpfen = ihm folgen lassen, beifügen, beigesellen, mit etw. vereinigen, verbinden, paaren u. dgl., ad honestatem voluptatem, Cic.: ad illam vim (mit jener G.) dominationis adiuncta est auctoritas, Cic.: gravem poenam municipiis, außerdem auferlegen, Cic.: insolentiam honestati, Cic.: verbis solutis numeros, Cic.: summae gravitati tantum comitatis, Plin. ep.: u. im Abl. absol., adiuncto vero, ut iidem etiam prudentes haberentur, vereinigte sich aber damit, daß usw., Cic. de off. 2, 42. – ζ) die geistige Tätigkeit gleichs. an etw. anknüpfen, fesseln = ausschließlich od. ernstlich nach ihm hinrichten, ihm zuwenden (Synon. applicare), huc animum adiungas tuum, Ter.: animum ad aliquod studium, Ter.: crimen et suspicionem potius ad praedam, quam ad egestatem, Cic. – b) Pers.: α) jmd. in einer Schrift als Teilnehmer eines Gesprächs anbringen, jmdm. eine Rolle zuteilen, alqm ad suos sermones (polit. Gespräche = polit. Schriften im Gesprächstone), Cic.: ei dialogo adiunctum esse tertium, die dritte Rolle haben, Cic. – β) jmd. (sich) in politischer, moral. od. geselliger Hinsicht an jmd. (sich) od. etw. knüpfen, fesseln, sich anschließen lassen, mit jmd. verbinden, vereinigen, urbem ad amicitiam, Liv., in societatem, Nep.: bellicosas nationes (alci), Nep.: alqm sibi socium, u. bl. alqm socium, Cic.: exercitum (sc. sibi), sich zulegen, Cic. – u. se ad alqm od. ad alqd, sich anschließen an usw., se ad probos, Plaut.: se ad causam alcis, Cic.: sese ad alterutram partem, Gell.: sese alterutrā parte, Gell. 2, 12, 1. – m. dopp. Acc., se comitem (als B.) fugae alcis, Cic. ad Att. 9, 10, 2: eum amicum (als Fr.) sibi cupiebat adiungi, Nep. Alc. 9, 2. – / Parag. Infin. adiungier, Val. Flacc. 2, 421.

    lateinisch-deutsches > adiungo

  • 10 beteiligen, sich

    beteiligen, sich, bei etw., alci rei interesse (tätig beiwohnen, z. B. alcis furori [an jmds. rasendem Beginnen]). – adiuvare alqd (tätig unterstützen, z. B. sermonem). – sich bei etwas beteiligt haben, aliquam partem alcis rei attigisse (z. B. sceleris Clodiani): sich bei etw. nicht beteiligt haben, afuisse ab alqa re (z. B. ab hoc consilio): sich bei etw. b. wollen, societatem alcis rei petere. beteiligt sein, bei etw., participem esse alcis rei (teilhaben, teilnehmen an etw.). – affinem esse alci rei (gleichs. verwandt sein, bes. bei einer schlechten Handlung). – socium esse alcis rei (Genosse sein bei etw.); verb. socium aut affinem esse alcis rei. – versari in alqa re (sich in etwas bewegen, bei etw. mit im Spielesein). – contineri alqā re (in etw. enthalten sein, z. B. hoc sermone, v. Pers.). – bei dem Verbrechen sind mehr Leute beteiligt, als man glaubt, scelus ad plures pertinet, quam quisquam putat. – bei einer Erbschaft b. sein, s. miterben. – der Beteiligte, particeps; consors: bei einem Prozesse, qui subscribit (der die Klageschrift mit unterschreibt): bei einer Erbschaft, coheres.

    deutsch-lateinisches > beteiligen, sich

  • 11 Mitregent

    Mitregent, regni od. imperii socius. – regni od. imperii collega (als Kollege). – jmd. zum M. nehmen, alqm socium regni sibi assumere od. adiungere: einen zum M. jmds. machen, dare alqm alci socium regni: M. werden, in societatem regni accipi od. assumi.

    deutsch-lateinisches > Mitregent

  • 12 Teil, teil

    Teil, teil, pars (der Teil, insofern er als etwas selbständiges Kleineres zu einem größeren Ganzen gehört). – portio (der Anteil, das zukommende Quantum, in der mustergültigen Prosa nur in der Verbindung pro portione). – membrum (Glied, z.B. des Körpers, einer Rede). – locus (Punkt einer Wissenschaft, Abhandlung, z.B. quattuor loci, in quos honesti naturam divisimus). – der »mittlere, der äußerste, der unterste, der höchste Teil« einer Sache, gew. durch die partitiven medius, extremus, infimus, summus, z.B. der mittlere T. der Stadt, urbs media: der äußerste T. des Tisches, mensa extrema: der unterste, der höchste T. des Berges, mons infimus, mons summus. – Zuw. wird »Teil« mit einem Adjektiv bloß durch das Neutrum des Adjektivs angedeutet, z.B. als dritter T. (Punkt) ist aufgestellt worden, daß etc., tertium est propositum, ut etc.: die innern (mittlern) Teile der Stadt, media urbis: die innern Teile des Reichs, interiora regni: die entlegenen Teile der Stadt. aversa urbis. – großen, größten Teils, s. großenteils, größtenteils. – ein gutes T., aliquantum mit Genet. (z.B. viae): um ein gutes T., aliquanto (z.B. maior). – der eine Teil... der andere Teil, pars... pars;partim... partim (auch mit einem Genet. od. der Präposit. ex); pars od. partim... alii,ae, a; alii, ae, a... alii, ae, a (alle v. Pers. u. Dingen). – einesteils... andernteils, teils... teils, partim... partim (welche Partikeln aber nur dann stehen können, wenn von einer wirklichen Einteilung der vorhandenen Gegenstände die Rede ist, s. vorher); quā... quā (auf der einen Seite... auf der andern Seite); et... et. cum... tum (»sowohl... als auch«, s. »sowohl« über den Untersch. dieser Ausdrr.). – ich für meinen Teil, ego quidem. equidem (ich für mich, ich nach meiner subjektiven Meinung etc.); quod ad me attinet (was mich betrifft); pro mea parte (nach meinen Kräften): jeder für seinen Teil, pro sua quisque parte (jeder nach seinen Kräften): auf einen Teil (Anteil), pro portione; pro rataparte; secundum ratam partem. – an etw. teilhaben, alcis rei participem esse. partem od. societatem in alqa re habere (an etw. Gutem); alcis rei socium esse (an etw. Gutem u. an etw. Schlechtem); affinem esse alcisrei od. alci rei (an etwas Schlechtem, z.B. an einer Untat, facinori): teilnehmen an etwas, partem alcis rei capere (z.B. an der Staatsverwaltung, administrandae rei publicae);in partem alcis rei venire; interesse alcirei (bei etwas zugegen sein, z.B. pugnae: und rebus divinis); socium esse alcis rei (Genosse sein bei etwas, z.B. laboris, sollicitudinis): moveri od. commoveri alqā re (etw. mit empfinden, z.B. alcis dolore): keinen T. an etwas haben, nehmen, alcis rei expertem [2275] esse; partem alcis rei non habere, abstinere alqā re (sich mit etw. nicht befassen, z.B. pugnā): teilnehmen lassen, alqm in partem vocare, an etwas, alcis rei; übrig. s. teilen (etwas mit jmd.): jmd. an Beratschlagungen teilnehmen lassen, alqm in consilium adhibere od. ad consilium admittere. – es wird mir etwas zuteil, alqd mihi obvenit od. obtingit: es wird einem Beamten ein Amt durch das Los zuteil, sorte obvenit od. bl. obvenit oder obtingit alci alqd (z.B. ea provincia [Verwaltung]: u. Macedonia).

    deutsch-lateinisches > Teil, teil

  • 13 teilen

    teilen, dividere (voneinander scheiden, -teilen, z.B. verbum: u. intentionem animi: u. flumen in duas partes (v. einem Stück Land]). – partiri (ein Ganzes in proportionierte Teile zerlegen, z.B. corpus: u. alqd in membra: u. genus in species). – dispertire (in Teile absondern, z.B. tempora voluptatis laborisque). – distribuere (gehörig verteilen). – discribere (schriftlich abteilen, einteilen, verteilen, z.B. annum in duodecim menses: und terram in regiones). – dispensare (verhältnismäßig teilen, zuteilen). – secare (zerschneiden, z.B. alqm in partes: u. übtr., z.B. generain partes). – in Teile teilen, in partes dividere oder secare: etwas in zwei, drei, vier Teile teilen, alqd in duas, tres, quattuor partes dividere; alqd bifariam od. bipertīto, trifariam od. tripertīto, quadrifariam od. quadripertīto dividere, distribuere, dispertire: in gleiche Teile teilen, aequabiliter dispertire (gleichmäßig austeilen, z.B. praedam): etwas in zwölf gleiche Teile teilen, alqd in duodecim partes aequabiliter dividere: mit jmd. teilen, partiri cum alqo. – etwas mit jmd. t., dividere alqd cum alqo (z.B. cum esuriente panem suum). – partirialqd cum alqo (z.B. omnia bona: u. curas). participare alqd cum alqo (jmd. einer Sache mit teilhaftig machen, z.B. laudes suascum alqo). – impertire alci alqd oder alcide alqa re (jmdm. seinen Teil von etwas zukommen lassen, geben). – alqd communicarecum alqo (mit jmd. etwas gemeinschaftlich machen, z.B. provinciam, imperium, gloriamvictoriae, curas). – alqm in partem alcisrei vocare (jmd. an etwas teilnehmen lassen, z.B. praedae). – alqm ad societatem alcisrei vocare (jmd. zur Teilnahme an etwas gleichs. einladen, z.B. gaudii). – alqm socium alcis rei sibi adiungere (sich jmd. zum Genossen, Gefährten in od. bei etwas zugesellen, z.B. regni: u. laborum). – sociare alqd cumalqo (jmd. zum Genossen, Kompagnon etc. von etwas annehmen, z.B. regnum). – alqm socium habere alcis rei. alqs est socius alcisrei (jmd. zum Genossen, Teilnehmereiner Sache haben, z.B. regni: u. gloriae: u. periculorum: u. laboris: u. sollicitudinum). – tolerare alqd unā cum alqo. alqd unā perferre (etwas mit jmd. zugleich ertragen, z.B. bonaet mala tol.: u. paupertatem gravem unāperf.). – mit den. übrigen die Schicksale des Krieges t., communes cum reliquis belli casus [2276] sustinere. – unter sich teilen, partiri in ter se. – etwas unter sich t. od. sich in etw. t., alqd inter se dividere od. partiri oder dispertire: etwas unter mehrere t., partiri oder dispertire alqd inter etc.: die Zeit zwischen Arbeit u. Erholung t., tempora laboris voluptatisque dispertire. sich teilen, dividi (geteilt werden übh.). – in partes discedere (in Teile auseinandergehen). – discedere. in diversum abire (auseinandergehen). – dissidere. discrepare. distrahi (verschiedener, geteilter Meinung sein). – sich in zwei Arme t. (von einem Fluß), in duas partes dividi; in duo ora discurrere (in zwei Mündungen auslaufen): hier teilt sich der Weg, hinc diversae secantur viae. – sich in zwei Parteien t., in duas partes discedere. – ganz geteilter Meinung sein, in contrarias sententias distrahi: der Senat war geteilter Meinung, duae sententiae senatum distinebant: die Meinungen sind geteilt, sententiae in diversum tendunt; sententiae variantur: bei geteilten Meinungen, variatis sententiis.

    deutsch-lateinisches > teilen

  • 14 addo

    addo, ĕre, dĭdī, dĭtum, tr. [st1]1 [-] approcher de, placer à côté de, attacher à, mettre dans.    - addere frena feris, Virg.: mettre le frein à des chevaux fougueux.    - alicui socium se addere, Virg.: s'attacher comme compagnon à qqn.    - addere manus in arma, Ov.: mettre les armes à la main.    - addere virgas alicui, Liv.: frapper qqn de verges.    - addere allium in cava dentium, Plin.: introduire de l'ail dans les dents creuses.    - addere se in florem, Ov.: passer à l'état de fleur. [st1]2 [-] au fig.: apporter, donner.    - fletus ingenio muliebri additus est, Pac.: les larmes sont le partage des femmes.    - alicui animum (animos) addere: donner du courage à qqn, donner un surcroît de courage à qqn.    - addere dignitatem, Sall.: donner de la considération.    - addere moram rebus, Virg.: retarder une entreprise.    - addere modum dextrae, Sil.: suspendre ses coups. [st1]3 [-] ajouter à (ad + acc., ou dat.), adjoindre, joindre, donner (en surplus).    - nihil addo, Cic. de Or. 2, 63, 255: je ne mets rien de plus, je ne renchéris pas.    - addere res novas in edictum, Nep.: ajouter de nouvelles dispositions à un édit.    - avec dat. addere flammae aquam, Tib. 2, 4, 42: jeter de l'eau sur le feu.    - rem ad rem addere: ajouter qqch à qqch.    - avec dat. non esse malo addendum malum, Phaedr. 6: il ne faut pas à un mal ajouter un autre mal.    - rogo ut pari simplicitate, si qua existimabitis addenda commutanda omittenda, indicetis mihi, Plin. Ep. 3, 10: je vous prie de m'indiquer en toute simplicité les ajouts, les modifications et les suppressions qu'il y a lieu de faire.    - magnitudinem animi in addendo, non demendo reipublicae, ostendere, Sall.: mettre sa grandeur d'âme à enrichir et non à dépouiller la république.    - addere + prop, inf.: ajouter que.    - addere ut: ajouter que.    - addere ne: ajouter que... ne... pas.    - addere gradum (s.-ent. gradui): doubler le pas, presser le pas.    - (huc) adde quod: (à cela) ajoute le fait que.    - hunc laborem ad cotidiana opera addebant, Caes. BC. 3, 49: ils ajoutaient cette peine à leurs tâches quotidiennes.    - eas epistulas in eundem fasciculum velim addas, Cic. Att. 12, 53: je voudrais que tu joignes les lettres au même paquet.    - conpertum ego habeo verba virtutem addere, Sall. C. 58: je sais bien que les paroles ne donnent pas de courage.    - addere alicui calcar: éperonner qqn, stimuler qqn.    - multum animis eorum addere, Sall. J. 75: accroître leur courage.    - addere de aliqua re, Caes. BG. 5, 41: parler en outre de qqch.    - pauca addit, Caes. BC, 1, 8, 4: il ajoute quelques mots.    - ceteris audaciam addere, Sall. J. 94: inspirer de l'audace aux autres.    - nugis pondus addere, Hor. Ep. 1, 18: donner de l'importance à des bagatelles.    - addere arti plurimum, Quint.: contribuer beaucoup au progrès de l'art. [st1]4 [-] additionner, faire une addition.    - addendo deducendoque videre quae reliqui summa fiat, Cic. Off. 1, 18, 59: [en ajoutant et en retranchant, voir ce que devient le total du reste] = par des additions et des soustractions, voir ce qui reste au total.
    * * *
    addo, ĕre, dĭdī, dĭtum, tr. [st1]1 [-] approcher de, placer à côté de, attacher à, mettre dans.    - addere frena feris, Virg.: mettre le frein à des chevaux fougueux.    - alicui socium se addere, Virg.: s'attacher comme compagnon à qqn.    - addere manus in arma, Ov.: mettre les armes à la main.    - addere virgas alicui, Liv.: frapper qqn de verges.    - addere allium in cava dentium, Plin.: introduire de l'ail dans les dents creuses.    - addere se in florem, Ov.: passer à l'état de fleur. [st1]2 [-] au fig.: apporter, donner.    - fletus ingenio muliebri additus est, Pac.: les larmes sont le partage des femmes.    - alicui animum (animos) addere: donner du courage à qqn, donner un surcroît de courage à qqn.    - addere dignitatem, Sall.: donner de la considération.    - addere moram rebus, Virg.: retarder une entreprise.    - addere modum dextrae, Sil.: suspendre ses coups. [st1]3 [-] ajouter à (ad + acc., ou dat.), adjoindre, joindre, donner (en surplus).    - nihil addo, Cic. de Or. 2, 63, 255: je ne mets rien de plus, je ne renchéris pas.    - addere res novas in edictum, Nep.: ajouter de nouvelles dispositions à un édit.    - avec dat. addere flammae aquam, Tib. 2, 4, 42: jeter de l'eau sur le feu.    - rem ad rem addere: ajouter qqch à qqch.    - avec dat. non esse malo addendum malum, Phaedr. 6: il ne faut pas à un mal ajouter un autre mal.    - rogo ut pari simplicitate, si qua existimabitis addenda commutanda omittenda, indicetis mihi, Plin. Ep. 3, 10: je vous prie de m'indiquer en toute simplicité les ajouts, les modifications et les suppressions qu'il y a lieu de faire.    - magnitudinem animi in addendo, non demendo reipublicae, ostendere, Sall.: mettre sa grandeur d'âme à enrichir et non à dépouiller la république.    - addere + prop, inf.: ajouter que.    - addere ut: ajouter que.    - addere ne: ajouter que... ne... pas.    - addere gradum (s.-ent. gradui): doubler le pas, presser le pas.    - (huc) adde quod: (à cela) ajoute le fait que.    - hunc laborem ad cotidiana opera addebant, Caes. BC. 3, 49: ils ajoutaient cette peine à leurs tâches quotidiennes.    - eas epistulas in eundem fasciculum velim addas, Cic. Att. 12, 53: je voudrais que tu joignes les lettres au même paquet.    - conpertum ego habeo verba virtutem addere, Sall. C. 58: je sais bien que les paroles ne donnent pas de courage.    - addere alicui calcar: éperonner qqn, stimuler qqn.    - multum animis eorum addere, Sall. J. 75: accroître leur courage.    - addere de aliqua re, Caes. BG. 5, 41: parler en outre de qqch.    - pauca addit, Caes. BC, 1, 8, 4: il ajoute quelques mots.    - ceteris audaciam addere, Sall. J. 94: inspirer de l'audace aux autres.    - nugis pondus addere, Hor. Ep. 1, 18: donner de l'importance à des bagatelles.    - addere arti plurimum, Quint.: contribuer beaucoup au progrès de l'art. [st1]4 [-] additionner, faire une addition.    - addendo deducendoque videre quae reliqui summa fiat, Cic. Off. 1, 18, 59: [en ajoutant et en retranchant, voir ce que devient le total du reste] = par des additions et des soustractions, voir ce qui reste au total.
    * * *
    I.
        Addo, addas, addare, pen. corr. Plaut. Donner.
    II.
        Addo, addis, addidi, penul. corr. additum, pen. corr. addere, Ex Ad, et Do, das. Adjouster, Bailler d'avantage.
    \
        Quid ad hanc mansuetudinem addi potest? Cic. Est il possible d'estre plus doulx?
    \
        Addere in potu vnguentum. Plin. Mesler parmi.
    \
        Nihil addo de meo. Cic. Je n'y adjouste rien du mien.
    \
        Literas meas in eundem fasciculum velim addas. Cic. Que tu les mettes au mesme pacquet.
    \
        Hoc addebat. Terent. Il disoit d'avantage, Il adjoustoit oultre.
    \
        In vnguenta additur ab aliquibus. Plin. Aucuns le meslent parmi ou dedens les onguents, Le meslent avec les autres drogues pour faire des onguents.
    \
        In medicamenta additur. Plin. Il entre dedens les medicaments, On en fait des medicaments.
    \
        In mustum addere. Plin. Mesler parmi, ou Mettre dedens du moust.
    \
        Additur in caua dentium. Pli. On le met dedens le creux des dents.
    \
        Addere in coronas. Plin. En faire des chapeaux avec d'autres fleurs. \ Addere in nares. Plin. Mettre dedens le nez.
    \
        Adde huc praedas hominum atque pecudum actas. Liu. Adjouste ci endroit les ravissements des hommes et bestails.
    \
        Adde quod insidiae sacris a vatibus absunt. Ouid. Oultre ce.
    \
        Addere animum. Cic. Accroistre le courage.
    \
        Annos duos addiderat ad duo lustra. Ouid. Il avoit douze ans, Il estoit aagé de douze ans.
    \
        Aquam addere flammae. Tibull. Jecter de l'eau sur la flambe pour l'esteindre.
    \
        Calcar addere alicui. Horat. Inciter, Picquer.
    \
        Cornua addere pauperi. Horat. Luy bailler des cornes, Luy bailler occasion d'estre fier, orgueilleux, ou violent.
    \
        Hunc virtus addidit astris. Ouid. Ses vertus l'ont mis au ciel, Par ses vertus il est monté au ciel.
    \
        Addere cognomen. Liu. Surnommer.
    \
        Addere, vel ponere ad compendium. Plaut. Abbreger son compte.
    \
        Addere custodem vel comitem. Plaut. Bailler pour garde, ou Pour faire compagnie.
    \
        Addere dono. Plaut. Donner oultre, ou D'avantage.
    \
        Exemplis melioribus se addere. Claudia. Suyvre les meilleurs exemples.
    \
        Facta pollicitis addere. Ouid. Faire ce qu'on a promis, Accomplir sa promesse, Tenir promesse.
    \
        Addere fidem. Plin. iunior. Confermer.
    \
        Fidem pollicitam dictis addere. Ouid. Pollicitam dictis Iuppiter adde fidem. Tien ta promesse, Fay ce que tu m'as promis.
    \
        Fiduciam addere alicui rei. Tacit. Donner fiance ou bonne esperance.
    \
        Finem addere alicui rei. Claudian. Mettre fin.
    \
        Fraena equis addere. Virgil. Brider.
    \
        Gradum addere. Plin. iunior. Se haster, Marcher plus viste, Avancer son pas.
    \
        Laborem addere alicui rei. Tacit. Prendre, ou Mettre peine à bien accoustrer quelque chose.
    \
        Manus addere in vincula. Ouid. Lier les mains.
    \
        Addere naturam. Virgil. Bailler une nature, ou condition.
    \
        Nomen addere alicui. Claud. Nommer, Imposer un nom.
    \
        Addere operam. Plaut. Mettre peine.
    \
        Cancer partes illaesas addit vitiatis. Ouid. Le chancre corrompt les parties saines.
    \
        Scelus addere in scelus. Oui. Faire meschanceté sur meschanceté.
    \
        Spem et metum addere alicui. Tacit. Donner esperance et crainte.
    \
        Stimulos in praelia menti addere. Lucan. Inciter au combat, Encourager pour combatre.
    \
        Addere vitium pudicitiae. Plaut. Despuceler une vierge.
    \
        Vocabulum aliquod filio addere. Claudian. Donner, ou Imposer quelque nom.
    \
        Virtutem addere. Sallust. Faire plus vaillant, ou vertueux.
    \
        Addidit multum reipublicae. Sallust. Il a beaucoup profité à la republique, Il a beaucoup augmenté le bien public.
    \
        Addere, pro Large et copiose dare seu ministrare. Adde merum. Tibullus. Verse moy du vin largement, et sans eau, Renforce de vin.

    Dictionarium latinogallicum > addo

  • 15 assumo

    assumo (adsumo), ĕre, sumpsi, sumptum - tr. - [st2]1 [-] prendre (pour nourriture), manger, absorber; prendre, s'approprier, se donner. [st2]2 [-] prendre sur soi, se charger de, s'attribuer, s'arroger. [st2]3 [-] prendre en plus, ajouter.    - assumere in exemplum, Quint.: prendre pour exemple.    - assumere sibi artem, Cic.: se choisir un métier.    - aliquem socium assumere: prendre qqn pour allié.    - assumere sibi aliquid: s’arroger qqch., prétendre à qqch.    - in societatem consilii aliquem assumere, Liv. 2, 4, 2: associer qqn à un projet.
    * * *
    assumo (adsumo), ĕre, sumpsi, sumptum - tr. - [st2]1 [-] prendre (pour nourriture), manger, absorber; prendre, s'approprier, se donner. [st2]2 [-] prendre sur soi, se charger de, s'attribuer, s'arroger. [st2]3 [-] prendre en plus, ajouter.    - assumere in exemplum, Quint.: prendre pour exemple.    - assumere sibi artem, Cic.: se choisir un métier.    - aliquem socium assumere: prendre qqn pour allié.    - assumere sibi aliquid: s’arroger qqch., prétendre à qqch.    - in societatem consilii aliquem assumere, Liv. 2, 4, 2: associer qqn à un projet.
    * * *
        Assumo, assumis, pe. pro. assumpsi, assumptum, assumere. Prendre à soy, quasi recueillir.
    \
        Assumere copiam dicendi cum iure ciuili. Cic. Mesler l'art oratoire avec le droict civil, ou en user.
    \
        Generum assumere. Plin. Prendre un gendre.
    \
        Noctis assumere aliquantum. Cic. Obscurcir son langage.
    \
        Voluptatem. Cic. Prendre ses plaisirs.
    \
        Assumere aliquem. Horat. Le mener avec soy, Le prendre pour compaignon.
    \
        Assumere aliquem in consilium. Plin. iunior. Appeler et prendre quelcun à son conseil, Se conseiller à luy.
    \
        Assumere in societatem. Liu. Prendre à compaignon, Associer autruy à soy.
    \
        Assumere aliquem in nomen. Plin. iunior. Recevoir aucun à porter son nom, et à estre de sa famille.
    \
        In exemplum operis aliquem sibi assumere. Quint. Prendre exemple et patron sur quelcun pour faire comme luy.
    \
        Assumere oratores dicuntur, quum quid afferunt quod faciat ad ostendendam propositionem. Cic. Ramener pour aider à leur propos.
    \
        Assumere sibi. Cic. S'attribuer beaucoup.
    \
        Assumere suae laudi. Cic. Adjouster à sa louange.
    \
        Assumere, pro Esitare et cibum sumere. Celsus. Prendre viande, Manger.
    \
        Assumere semel die epulas. Cels. Manger une fois le jour.

    Dictionarium latinogallicum > assumo

  • 16 comes

    [st1]1 [-] cŏmĕs, ĭtis, m. et f.: - [abcl][b]a - compagnon, compagne; associé à, partisan de. - [abcl]b - Virg. Suet. pédagogue, gouverneur d'un enfant (esclave qui accompagnait un enfant à l'école et portait son cartable). - [abcl]c - qui est de la suite, personne de l’escorte. - [abcl]d - comte, dignitaire du Bas-Empire.[/b]    - alicui comitem se praebere (addere): accompagner qqn.    - comes alicujus (alicui) esse: être le compagnon de qqn.    - cum se victoriae Pompeii comitem esse mallet quam socium Caesaris in rebus adversus, Caes. BC. 3, 80: préférant se rallier à la victoire de Pompée plutôt que de s'associer à César qui subissait des revers. [st1]2 [-] cŏmēs = comedis → comedo, edere.
    * * *
    [st1]1 [-] cŏmĕs, ĭtis, m. et f.: - [abcl][b]a - compagnon, compagne; associé à, partisan de. - [abcl]b - Virg. Suet. pédagogue, gouverneur d'un enfant (esclave qui accompagnait un enfant à l'école et portait son cartable). - [abcl]c - qui est de la suite, personne de l’escorte. - [abcl]d - comte, dignitaire du Bas-Empire.[/b]    - alicui comitem se praebere (addere): accompagner qqn.    - comes alicujus (alicui) esse: être le compagnon de qqn.    - cum se victoriae Pompeii comitem esse mallet quam socium Caesaris in rebus adversus, Caes. BC. 3, 80: préférant se rallier à la victoire de Pompée plutôt que de s'associer à César qui subissait des revers. [st1]2 [-] cŏmēs = comedis → comedo, edere.
    * * *
        Comes, huius comitis, pen. corr. com. gen. Vlpian. Qui accompaigne.
    \
        Comes fugae paternae. Liu. Qui luy tient compaignie en s'en fuyant.
    \
        Comes itineris. Plaut. Qui tient compaignie par chemin.
    \
        Patriae laudis comites. Senec. Imitateurs de la vertu paternelle.
    \
        Sedendi comes. Cic. Qui tient compaignie à quelcun assis, Compaignon de repos.
    \
        Veris comites, animae Thraciae. Horat. Vens qui soufflent au printemps.
    \
        Virginitatis comites. Ouid. Qui gardent leur virginité.
    \
        Genius comes. Horat. Nostre bon ange.
    \
        Manus comitum. Stat. La troupe de, etc.
    \
        Exterior comes. Horat. Qui en faisant compaignie à aucun se tient du costé gauche.
    \
        Abnegare comitem. Horat. Refuser de faire compaignie.
    \
        Addere sese comitem alicui. Virgil. L'accompaigner.
    \
        Ire comitem alicui. Virgil. Luy faire compaignie.
    \
        Negare comitem. Ouid. Refuser de faire compaignie.
    \
        Comitem se praebere furoris alterius. Cic. Suyvre autruy à mal faire.
    \
        Comes relatum ad ducem. Cic. Qui suit un autre.
    \
        Comes consiliis alicuius. Plaut. A qui on communique son secret.
    \
        Comites iudicum. Cic. La suite et officiers qui estoyent avec un Magistrat en la province.

    Dictionarium latinogallicum > comes

  • 17 experior

    expĕrĭor, īri, expertus sum - tr. -    - cf. gr. πεῖρα: expérience.    - fut. arch. experibere (Ter.).    - voir expertus (avec sens actif ou passif). [st1]1 [-] essayer, faire l'expérience de, mettre à l'épreuve.    - experiri libet quantum audeatis, Liv.: je voudrais éprouver l'étendue de votre audace.    - vin' me experiri? Plaut. Merc.: veux-tu me mettre à l'épreuve?    - experiendo magis quam discendo cognovi, Cic. Fam. 1: je l'ai appris plutôt par l'expérience que par l'étude.    - dare boves experiendos, Varr.: donner des boeufs à l'essai.    - ipsa re experibere, Ter.: tu vas le savoir par expérience. [st1]2 [-] tenter, faire une tentative, risquer, s'efforcer de.    - experiri ut: tenter de, s'efforcer de.    - experiri ultima, Liv.: avoir recours aux derniers moyens.    - experiri omnia extrema, Sall.: en venir aux dernières extrémités.    - per virtutem belli fortunam experiri, Caes. BC. 2: tenter avec courage les hasards de la guerre. [st1]3 [-] éprouver, sentir, supporter, subir.    - experiri pietatem filii in aliquo, Just.: trouver chez qqn les sentiments d'un fils.    - ne Mucianum socium spreveris, quia aemulum non experiris, Tac. H. 2: ne dédaigne pas Mucius comme associé, parce que tu ne l'as pas comme rival.    - di, quos experior nimium constanter iniquos, Ov.: dieux, dont je subis les trop constantes rigueurs. [st1]4 [-] se mesurer avec (la justice, l'ennemi).    - experiri (jus): **se mesurer avec la justice** = avoir recours à la justice; faire valoir ses droits.    - experiri legibus (jure): avoir recours à la justice; faire valoir ses droits.    - judicium populi Romani experiri, Liv.: s'en remettre à la décision du peuple romain.    - experiri intra parietes aut summo jure, Cic.: régler un différend à l'amiable ou en justice.    - experiri cum aliquo, Cic.: être en procès avec qqn.    - Romanos experiri, Nep.: se mesurer avec les Romains. [st1]5 [-] aux temps du parfait: avoir fait l'essai, savoir par expérience.    - expertus sum: je sais par expérience ([j’ai fait l’essai]).    - expertus sum prodesse... Quint.: je sais par expérience qu'il est utile de...    - bis experti, Caes.: instruits par une double expérience.
    * * *
    expĕrĭor, īri, expertus sum - tr. -    - cf. gr. πεῖρα: expérience.    - fut. arch. experibere (Ter.).    - voir expertus (avec sens actif ou passif). [st1]1 [-] essayer, faire l'expérience de, mettre à l'épreuve.    - experiri libet quantum audeatis, Liv.: je voudrais éprouver l'étendue de votre audace.    - vin' me experiri? Plaut. Merc.: veux-tu me mettre à l'épreuve?    - experiendo magis quam discendo cognovi, Cic. Fam. 1: je l'ai appris plutôt par l'expérience que par l'étude.    - dare boves experiendos, Varr.: donner des boeufs à l'essai.    - ipsa re experibere, Ter.: tu vas le savoir par expérience. [st1]2 [-] tenter, faire une tentative, risquer, s'efforcer de.    - experiri ut: tenter de, s'efforcer de.    - experiri ultima, Liv.: avoir recours aux derniers moyens.    - experiri omnia extrema, Sall.: en venir aux dernières extrémités.    - per virtutem belli fortunam experiri, Caes. BC. 2: tenter avec courage les hasards de la guerre. [st1]3 [-] éprouver, sentir, supporter, subir.    - experiri pietatem filii in aliquo, Just.: trouver chez qqn les sentiments d'un fils.    - ne Mucianum socium spreveris, quia aemulum non experiris, Tac. H. 2: ne dédaigne pas Mucius comme associé, parce que tu ne l'as pas comme rival.    - di, quos experior nimium constanter iniquos, Ov.: dieux, dont je subis les trop constantes rigueurs. [st1]4 [-] se mesurer avec (la justice, l'ennemi).    - experiri (jus): **se mesurer avec la justice** = avoir recours à la justice; faire valoir ses droits.    - experiri legibus (jure): avoir recours à la justice; faire valoir ses droits.    - judicium populi Romani experiri, Liv.: s'en remettre à la décision du peuple romain.    - experiri intra parietes aut summo jure, Cic.: régler un différend à l'amiable ou en justice.    - experiri cum aliquo, Cic.: être en procès avec qqn.    - Romanos experiri, Nep.: se mesurer avec les Romains. [st1]5 [-] aux temps du parfait: avoir fait l'essai, savoir par expérience.    - expertus sum: je sais par expérience ([j’ai fait l’essai]).    - expertus sum prodesse... Quint.: je sais par expérience qu'il est utile de...    - bis experti, Caes.: instruits par une double expérience.
    * * *
        Experior, experiris, penult. prod. expertus sum, experiri. Plautus. Experimenter, Esprouver, Essayer, Tenter, Faire essay et preuve.
    \
        Experiri ad arborem cornua. Plin. Esprouver contre un arbre si elles sont fortes.
    \
        Actione experiri. Paulus. Poursuyvre son droict par action en jugement.
    \
        Certamen. Liu. Essayer le hazard du combat, Attendre le coup.
    \
        Extrema. Sallust. Essayer le dernier remede, User du dernier remede.
    \
        Fortunam. Caes. Se mettre à l'adventure.
    \
        Ius. Paulus. Poursuyvre son droict en jugement.
    \
        Libertatem. Sallust. Tascher à se mettre en liberté.
    \
        Vltima experiri. Liu. Hazarder tout, Jouer à quicte ou à double. Essayer le dernier remede.
    \
        Experiri. Vlpianus. Poursuyvre ou defendre son droict en jugement.
    \
        Expertum est. Gellius. Cela est esprouvé et experimenté.
    \
        Experiendum est. Cic. Il fault esprouver.

    Dictionarium latinogallicum > experior

  • 18 noster

    noster, nostra, nostrum [st2]1 [-] notre, nos; le nôtre, nos. [st2]2 [-] c. ego. [st2]3 [-] qui nous convient, favorable, avantageux.    - voir la déclinaison    - nostra omnis vis, Sall.: toute notre force.    - nostrum peditum illud est opus, Liv.: c'est notre affaire, à nous fantassins.    - nostra sentire, Amm.: avoir nos sentiments.    - non nostrum est, Virg.: il ne m'appartient pas (de).    - nostros vidisti flentis ocellos, Ov.: tu as vu mes yeux en pleurs.    - noster amor: l'affection qu'on a pour nous ou notre affection mutuelle.    - nostrum honorem habes, Plaut.: tu t'occupes de nous.    - avorti praedam ab hostibus nostrum (= nostrorum) salute socium, Plaut. Men.: j'ai prélevé ce butin aux dépens de nos ennemis pour le bonheur de nos alliés.    - nostra, Amm.: notre pays.    - neque noster quisquam, Lucr.: et pas un homme de notre race.    - nostri (masc. plur.): les nôtres, nos soldats, nos compatriotes.    - nostra (neutre plur.): nos biens.    - Allienus noster est, Cic.: Alliénus est tout à nous.    - o Syre noster, salve, Ter. Ad. 5, 5, 2: ah! mon cher Syrus, bonjour.    - noster esto, Plaut. Rud. 4, 7, 19: tu es mon homme (formule d'assentiment).    - novi ego nostros, Plaut. Ep. 1, 2, 45: je connais mon monde.    - minime istuc faciet noster Daemones, Plaut.: mon Damones (= moi) ne le fera certes pas.    - nostris locis, Liv. 9, 19: dans des lieux qui nous conviennent, dans des lieux avantageux pour nous.    - haud numine nostro, Virg.: sans l'appui de la divinité.    - hora nostra est, Sil. 12, 193: le moment est propice.
    * * *
    noster, nostra, nostrum [st2]1 [-] notre, nos; le nôtre, nos. [st2]2 [-] c. ego. [st2]3 [-] qui nous convient, favorable, avantageux.    - voir la déclinaison    - nostra omnis vis, Sall.: toute notre force.    - nostrum peditum illud est opus, Liv.: c'est notre affaire, à nous fantassins.    - nostra sentire, Amm.: avoir nos sentiments.    - non nostrum est, Virg.: il ne m'appartient pas (de).    - nostros vidisti flentis ocellos, Ov.: tu as vu mes yeux en pleurs.    - noster amor: l'affection qu'on a pour nous ou notre affection mutuelle.    - nostrum honorem habes, Plaut.: tu t'occupes de nous.    - avorti praedam ab hostibus nostrum (= nostrorum) salute socium, Plaut. Men.: j'ai prélevé ce butin aux dépens de nos ennemis pour le bonheur de nos alliés.    - nostra, Amm.: notre pays.    - neque noster quisquam, Lucr.: et pas un homme de notre race.    - nostri (masc. plur.): les nôtres, nos soldats, nos compatriotes.    - nostra (neutre plur.): nos biens.    - Allienus noster est, Cic.: Alliénus est tout à nous.    - o Syre noster, salve, Ter. Ad. 5, 5, 2: ah! mon cher Syrus, bonjour.    - noster esto, Plaut. Rud. 4, 7, 19: tu es mon homme (formule d'assentiment).    - novi ego nostros, Plaut. Ep. 1, 2, 45: je connais mon monde.    - minime istuc faciet noster Daemones, Plaut.: mon Damones (= moi) ne le fera certes pas.    - nostris locis, Liv. 9, 19: dans des lieux qui nous conviennent, dans des lieux avantageux pour nous.    - haud numine nostro, Virg.: sans l'appui de la divinité.    - hora nostra est, Sil. 12, 193: le moment est propice.
    * * *
        Noster, nostra, nostrum: nostri, nostrae, nostri, Pronomen possessiuum. Nostre.
    \
        Noster quid ageret, nescire. Terent. Cestuy nostre.
    \
        Noster est. Terent. Il est de nostre famille.
    \
        Haud similis virgo est virginum nostrarum. Terentius. Ce n'est point une vierge semblable aux vierges de nostre cité, ou de nostre pays.
    \
        Nostra omnis lis est. Plaut. Nous avons gaigné nostre proces.
    \
        - perscrutari hic volo Sceledre, nos nostri, An alienisimus. Plaut. Je veulx ici demander si nous ne sommes pas nousmesmes, ou si nous sommes d'autres.

    Dictionarium latinogallicum > noster

  • 19 социум

    м. книжн.
    socium [-jɔm] m, société f
    * * *
    n
    liter. socium

    Dictionnaire russe-français universel > социум

  • 20 adiungo

    ad-iungo, iūnxi, iūnctum, ere, anknüpfen, anbinden, I) eig.: a) das Vieh = anspannen an usw., plostello mures, Hor.: equos, Ov. – b) Reben anbinden an usw. (Synon. alligare), ulmis vites, Verg. II) übtr., übh. anfügen, anreihen, anschließen, A) räumlich u. zeitlich: a) räuml.: α) lebl. Objj.: parietem ad parietem communem, Cic.: accessionem aedibus, Cic.: litteras, Cic. – bes. im Passiv, adiunctum esse, an einen Ort sich anschließen, angrenzen, linguae radicibus, Cic.: fundo uxoris, Cic.: lateri castrorum, Verg.: adiunctus fundus, Cic. – β) leb. Wesen: Triton natantibus invehens beluis adiunctis humano corpori, die seinem menschl. Körper angefügt sind (weil Triton mit zwei Fischleibern statt der Füße dargestellt wird), Cic.: leo hominis se adiungit corpori, schmiegt sich an usw., Gell. – besond. als Begleiter usw. beigeben, beigesellen, vereinigen, fidelem libertum lateri filii sui, Quint.: Samnitium exercitum, Liv.: u. im Gleichnis, iuris scientiam eloquentiae tamquam ancillulam pedisequamque, Cic. – b) zeitlich: alterum (anni tempus) hiemi senescenti adiunctum est, Cic.: horum aetatibus adiuncti duo C. Fannii, C. et M. filii, fuerunt, deren Zeitgenossen waren usw., Cic.: ei (M. Druso) proxime adiunctus C. Drusus frater fuit, Cic.: hoc factis adiunge prioribus unum, Ov.: proximam necem Laterani, Tac.
    ————
    B) übh. äußerlich oder innerlich in eine Verbindung, einen Zusammenhang, in ein Verhältnis bringen, a) lebl. Objj.: α) in der Rede an etw. anknüpfen, anfügen, verba ad nomen adiuncta, Epitheta, Cic. – u. an das Gesagte anknüpfen, zu etw. hinzufügen (Synon. annectere, adicere, addere), postea ad id, quod definieris, factum eius, qui accusabitur, adiungere oportebit, Cic.: similitudines (Beispiele) adiungens, Cic. – u. in der Erzählung hinzufügen, noch erzählen, quod cum dicerem, illud adiunxi m. folg. Akk. u. Infin., Cic.: si hoc unum adiunxero m. folg. Akk. u. Infin., Nep. – β) in der Deduktion an etw. anknüpfen, anreihen, von etw. abhängig machen (Synon. annectere), rebus praesentibus adiungere atque annectere futuras, Cic.: sequentia (die Folgesätze), Cic. – γ) politisch zu etw. hinzufügen, schlagen, Ciliciam ad imperium populi Rom., Cic.: societati Achaeorum Lacedaemonios, Liv.: agros populo Rom., Cic.: vectigalia (sc. ad imp. populi Rom.), Cic. – δ) irgend ein Verhältnis an etw. od. jmd. knüpfen = beilegen, zulegen, beimessen, verleihen, verschaffen, fidem visis, Cic.: honorem populi Rom. rebus, Cic.: alci tantum decoris, tantum dignitatis, ut etc., Cic.: imperium, quod amicitiā adiungitur (sc. nobis), die mit Fr. gegen uns geübt wird, Ter. – u. sibi alqd, sich etw. zulegen, erwerben, gewinnen, verschaffen, sibi auxilium, Cic.: sibi alcis diligen-
    ————
    tiam (sorgfältige Aufmerksamkeit), Cic.: u. so benevolentiam (sc. sibi) lenitate audiendi, Cic. – ε.) irgend ein Verhältnis als Folge, Begleitung, Zugabe an ein anderes anknüpfen = ihm folgen lassen, beifügen, beigesellen, mit etw. vereinigen, verbinden, paaren u. dgl., ad honestatem voluptatem, Cic.: ad illam vim (mit jener G.) dominationis adiuncta est auctoritas, Cic.: gravem poenam municipiis, außerdem auferlegen, Cic.: insolentiam honestati, Cic.: verbis solutis numeros, Cic.: summae gravitati tantum comitatis, Plin. ep.: u. im Abl. absol., adiuncto vero, ut iidem etiam prudentes haberentur, vereinigte sich aber damit, daß usw., Cic. de off. 2, 42. – ζ) die geistige Tätigkeit gleichs. an etw. anknüpfen, fesseln = ausschließlich od. ernstlich nach ihm hinrichten, ihm zuwenden (Synon. applicare), huc animum adiungas tuum, Ter.: animum ad aliquod studium, Ter.: crimen et suspicionem potius ad praedam, quam ad egestatem, Cic. – b) Pers.: α) jmd. in einer Schrift als Teilnehmer eines Gesprächs anbringen, jmdm. eine Rolle zuteilen, alqm ad suos sermones (polit. Gespräche = polit. Schriften im Gesprächstone), Cic.: ei dialogo adiunctum esse tertium, die dritte Rolle haben, Cic. – β) jmd. (sich) in politischer, moral. od. geselliger Hinsicht an jmd. (sich) od. etw. knüpfen, fesseln, sich anschließen lassen, mit jmd. verbinden, vereinigen, urbem ad amicitiam, Liv., in
    ————
    societatem, Nep.: bellicosas nationes (alci), Nep.: alqm sibi socium, u. bl. alqm socium, Cic.: exercitum (sc. sibi), sich zulegen, Cic. – u. se ad alqm od. ad alqd, sich anschließen an usw., se ad probos, Plaut.: se ad causam alcis, Cic.: sese ad alterutram partem, Gell.: sese alterutrā parte, Gell. 2, 12, 1. – m. dopp. Acc., se comitem (als B.) fugae alcis, Cic. ad Att. 9, 10, 2: eum amicum (als Fr.) sibi cupiebat adiungi, Nep. Alc. 9, 2. – Parag. Infin. adiungier, Val. Flacc. 2, 421.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adiungo

См. также в других словарях:

  • Марк Юний Силан (Praefectus socium) — Связать? В Википедии есть статьи о других людях с именем Марк Юний Силан …   Википедия

  • Marcus Iunius Silanus (Praefectus socium) — Marcus Iunius Silanus († 196 v. Chr.) entstammte der römischen Adelsfamilie der Junier. Er war vielleicht der Sohn des während des Zweiten Punischen Krieges recht erfolgreich in Spanien operierenden gleichnamigen Prätors. Über Silanus ist nur… …   Deutsch Wikipedia

  • women's socium — женский социум …   Термины гендерных исследований

  • QUI PARUM DILIGENTCM SIBI SOCIUM ADQUIRIT, DE SE QUERI DEBET — – кто выбирает себе нерадивого участника в общем деле, тот должен пенять сам на себя …   Советский юридический словарь

  • admittendo in socium — /aedrmtendow in sowshiyam/ An old English writ for associating certain persons, as knights and other gentlemen of the county, to justices of assize on the circuit …   Black's law dictionary

  • admittendo in socium — /aedrmtendow in sowshiyam/ An old English writ for associating certain persons, as knights and other gentlemen of the county, to justices of assize on the circuit …   Black's law dictionary

  • admittendo in socium — A writ associating certain persons to justices of assize …   Ballentine's law dictionary

  • Q-сортировка — методика, используемая в контент анализе для измерения силы оценочных суждений …   Социологический словарь Socium

  • Абсентеизм политический — уклонение избирателей от участия в выборах в государственные органы …   Социологический словарь Socium

  • Абсентеизм — отсутствие индивидов в определенном месте в определенное время и связанное с этим невыполнение соответствующих соц. функций …   Социологический словарь Socium

  • Абстракция — момент (этап) познания, основанный на мысленном выделении существенных свойств предмета и отвлечении от других частных его свойств и связей …   Социологический словарь Socium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»