Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

sine+mora

  • 1 Sine mora

    лат. без промедления

    Англо-русский универсальный дополнительный практический переводческий словарь И. Мостицкого > Sine mora

  • 2 mora

    [st1]1 [-] mŏra, ae, f.: a - délai, retard, retardement; obstacle, empêchement.    - alicui (alicui rei) moram inferre: retarder qqn (qqch).    - moram afferre bello: retarder la guerre.    - nullā interpositā morā, Caes. BC. 3, 75, 1: sans retard.    - sine mora, Cic. Ep. Br. 1, 18, 1: sans retard.    - sine ulla mora: sans retard.    - esse in mora alicui: faire attendre qqn.    - esse in mora nuptiis: retarder le mariage.    - ne morae meis nuptiis egomet sim, Ter. Ad. 716: il ne faut pas que je retarde moi-même mon mariage.    - pelle moram: vinces, Ov. M. 10, 659: ne tarde pas: tu vas remporter la victoire.    - ut aliquid esset morae, Cic. Verr. 4, 142: pour gagner du temps.    - moram supplicio quaerere, Cic. Verr. 5, 165: chercher à retarder le supplice.    - supplicii aliam parvam moram adferre, Cic. Verr. 5, 165: apporter un tant soit peu de retard au supplice.    - inferre nullam moram ad insequendum, Caes. BC. 3, 75, 2: ne mettre aucun retard à la poursuite.    - alicui moram facere, Cic. Sull. 58: donner un délai à un créancier.    - inter moras, Plin. Ep. 9, 13, 20: sur ces entrefaites, pendant ce temps-là.    - per hunc nullast mora, Ter. And. 693: il n'apporte aucun retardement (de son côté, pas d'obstacle).    - saltus... nequaquan tanta in mora est quanta... Cic. Fam. 10, 31. 1: le défilé ne cause pas autant de retard que..    - in mora esse alicui, Ter. And. 468: faire attendre qqn.    - mora, dum proficiscantur legati, Cic. Phil. 5, 31: attente du départ des ambassadeurs.    - nullam moram interponere, quin... Cic. Phil 10, 1; Ac. 1, 1: ne mettre aucun retard à...    - nulla mora est quin eam uxorem ducam, Ter. And. 971: je vais l'épouser à l'instant même.    - si tantulum morae fuisset, quominus ei pecunia illa numeraretur, Cic. Verr. 2, 93: (il aurait vendu les biens) si l'on eût apporté le moindre retard à lui compter cette somme.    - Caesar nihil in mora habuit, quominus... Vell. 2, 51, 2: César ne fut en rien empêché de...    - mora est + inf. Ov. M, 3, 225: ce serait long de.    - longa mora est enumerare, Ov. M. 1, 124: ce serait trop long d'énumérer.    - quae memini, mora mera est monerier, Plaut. Cap. 396: ce que j'ai bien en mémoire, c'est pure perte de temps que de me le rappeler. b - pauses dans le débit oratoire.    - Cic. Or. 53. c - retardement, obstacle.    - esse in mora quominus: empêcher que.    - restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es, Liv. 23, 9, 11: tu es un obstacle et un empêchement à la reddition de Capoue aux Romains.    - clipei mora, Virg. En. 12, 541: l'obstacle du bouclier.    - cf. Virg. En. 9, 143; 10, 485. d - espace de temps, temps, intervalle.    - mora temporis, Ov. M. 9, 134: espace de temps.    - dolor finitus est morā, Ov.: la douleur prit fin avec le temps.    - an tibi notitiam mora temporis eripit horum? Ov. P. 2, 10, 5: le temps détruirait-il en toi ces souvenirs?    - quippe qui moram temporis quaererent dum Hannibal in Africam trajiceret, Liv. 30, 16, 14: car ils cherchaient à laisser à Hannibal le temps d'arriver en Afrique.    - temporaria mora, Plin. 36, 15, 24, § 114: longueur du temps. [st1]2 [-] mŏra, ae, f.: Nep. more (corps de troupes lacédémoniennes, troupe d'élite).    - [gr]gr. μόρα.
    * * *
    [st1]1 [-] mŏra, ae, f.: a - délai, retard, retardement; obstacle, empêchement.    - alicui (alicui rei) moram inferre: retarder qqn (qqch).    - moram afferre bello: retarder la guerre.    - nullā interpositā morā, Caes. BC. 3, 75, 1: sans retard.    - sine mora, Cic. Ep. Br. 1, 18, 1: sans retard.    - sine ulla mora: sans retard.    - esse in mora alicui: faire attendre qqn.    - esse in mora nuptiis: retarder le mariage.    - ne morae meis nuptiis egomet sim, Ter. Ad. 716: il ne faut pas que je retarde moi-même mon mariage.    - pelle moram: vinces, Ov. M. 10, 659: ne tarde pas: tu vas remporter la victoire.    - ut aliquid esset morae, Cic. Verr. 4, 142: pour gagner du temps.    - moram supplicio quaerere, Cic. Verr. 5, 165: chercher à retarder le supplice.    - supplicii aliam parvam moram adferre, Cic. Verr. 5, 165: apporter un tant soit peu de retard au supplice.    - inferre nullam moram ad insequendum, Caes. BC. 3, 75, 2: ne mettre aucun retard à la poursuite.    - alicui moram facere, Cic. Sull. 58: donner un délai à un créancier.    - inter moras, Plin. Ep. 9, 13, 20: sur ces entrefaites, pendant ce temps-là.    - per hunc nullast mora, Ter. And. 693: il n'apporte aucun retardement (de son côté, pas d'obstacle).    - saltus... nequaquan tanta in mora est quanta... Cic. Fam. 10, 31. 1: le défilé ne cause pas autant de retard que..    - in mora esse alicui, Ter. And. 468: faire attendre qqn.    - mora, dum proficiscantur legati, Cic. Phil. 5, 31: attente du départ des ambassadeurs.    - nullam moram interponere, quin... Cic. Phil 10, 1; Ac. 1, 1: ne mettre aucun retard à...    - nulla mora est quin eam uxorem ducam, Ter. And. 971: je vais l'épouser à l'instant même.    - si tantulum morae fuisset, quominus ei pecunia illa numeraretur, Cic. Verr. 2, 93: (il aurait vendu les biens) si l'on eût apporté le moindre retard à lui compter cette somme.    - Caesar nihil in mora habuit, quominus... Vell. 2, 51, 2: César ne fut en rien empêché de...    - mora est + inf. Ov. M, 3, 225: ce serait long de.    - longa mora est enumerare, Ov. M. 1, 124: ce serait trop long d'énumérer.    - quae memini, mora mera est monerier, Plaut. Cap. 396: ce que j'ai bien en mémoire, c'est pure perte de temps que de me le rappeler. b - pauses dans le débit oratoire.    - Cic. Or. 53. c - retardement, obstacle.    - esse in mora quominus: empêcher que.    - restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es, Liv. 23, 9, 11: tu es un obstacle et un empêchement à la reddition de Capoue aux Romains.    - clipei mora, Virg. En. 12, 541: l'obstacle du bouclier.    - cf. Virg. En. 9, 143; 10, 485. d - espace de temps, temps, intervalle.    - mora temporis, Ov. M. 9, 134: espace de temps.    - dolor finitus est morā, Ov.: la douleur prit fin avec le temps.    - an tibi notitiam mora temporis eripit horum? Ov. P. 2, 10, 5: le temps détruirait-il en toi ces souvenirs?    - quippe qui moram temporis quaererent dum Hannibal in Africam trajiceret, Liv. 30, 16, 14: car ils cherchaient à laisser à Hannibal le temps d'arriver en Afrique.    - temporaria mora, Plin. 36, 15, 24, § 114: longueur du temps. [st1]2 [-] mŏra, ae, f.: Nep. more (corps de troupes lacédémoniennes, troupe d'élite).    - [gr]gr. μόρα.
    * * *
        Mora, morae, a Moror, moraris, vt quidam volunt. Retardement, Delay, Attente, Demeure.
    \
        Annosa mora. Ouid. Longue attente, Long temps.
    \
        Nec mora vlla est, quin eam vxorem ducam. Terent. Il n'y a rien qui empesche, Il ne tient à rien que, etc.
    \
        Tibi nulla ad decedendum mora. Cic. Il n'y a rien qui te retarde que tu ne, etc.
    \
        Afferre moram supplicii. Cic. Retarder la punition.
    \
        Ne moram quidem mortis assequi potuit. Cic. Il ne peut obtenir delay, ou retardement de sa mort.
    \
        Creare moram. Plaut. Retarder, Differer, Faire empeschement.
    \
        - postquam videt nuptias Paratas, nec moram vllam, quin ducat, dari. Teren. Qu'on ne luy donnoit aucun delay, Qu'il la falloit tout à l'heure prendre à femme.
    \
        Ducere moras. Quintil. Tarder.
    \
        Moram non puto esse faciendam. Cic. Je ne suis pas d'advis qu'on tarde.
    \
        Vaenire omnes suas possessiones maluit, quam vllam moram fieri cuiquam creditorum suorum. Cic. Que de faire attendre aucun crediteur.
    \
        Moram facere. Liuius. Tarder.
    \
        Moras male fert. Ouid. Il ne peult endurer la longue attente.
    \
        Frangere moras portarum. Stat. Rompre les portes qui retardent et empeschent.
    \
        Non puto tam expeditum negotium futurum, vt non habeat aliquid morae. Cic. Qu'il ne tarde quelque peu.
    \
        Habeo aliquid morae, dum promissa militibus persoluo. Cassius ad Ciceronem. Je suis retardé.
    \
        Inferre moram et impedimentum alicui. Cic. Le retarder.
    \
        Ne minimam quidem moram interposuisti, quin quamprimum maximo gaudio frueremur. Cic. Tu n'as point tardé.
    \
        Pone moras. Horat. Despesche toy.
    \
        Rumpe moras omnes. Virgil. Laisse soubdain toute besongne et empeschement.
    \
        Ne mora meis nutpiis egomet siem. Teren. Que je ne retarde moymesme mes nopces.
    \
        - hoc mihi mora est, Tibicina, et hymenaeum qui cantent. Terent. Voila qui me retarde, et qui m'empesche.
    \
        Faxo haud quicquam sit morae. Plaut. Je feray qu'on n'attendra point apres moy.
    \
        Sequere me intro, ne in mora illi sis. Terent. Que tu ne le retardes, Qu'il n'attende apres toy.
    \
        Si alia memorem, mora est. Plaut. Je seroye long temps.
    \
        Quid ergo erat morae et tergiuersationis? Cic. Qui est ce qui empeschoit et retardoit?
    \
        Ne mora sit, quin pugnus continuo in mala haereat. Terentius. Que tu luy bailles incontinent, etc. Que tu n'attendes point de luy bailler, etc.
    \
        Neque istic, neque alibi tibi vsquam erit in me mora. Terent. En ceci, et en autre chose tu me trouveras tousjours tout prest.
    \
        Nulla est in nobis mora. Terent. Il ne tient point à nous, Nous sommes prests.
    \
        Per hunc nulla est mora. Teren. Il ne tient point à luy, Il n'empesche point, Il ne contredit point.
    \
        Trahere moras. Virgil. Retarder, Delayer.
    \
        Quod ego, vt debui, sine mora feci. Cic. Tout incontinent, Sans delay.
    \
        Mora. Cels. Une barre, Un arrest.

    Dictionarium latinogallicum > mora

  • 3 mora

    1.
    mŏra, ae, f. [Sanscr. smar, remember; Gr. root mer-, mar-; mermêra, merimna, care; martur, witness; cf. memor, memoria; perh. mellein], a delay.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    tarditas sententiarum, moraque rerum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    mora et sustentatio,

    id. Inv. 2, 49, 146:

    mora aut tergiversatio,

    id. Mil. 20, 54:

    moram rei alicui inferre,

    to delay, put off, defer, hinder, id. Inv. 1, 9, 12:

    moram ad insequendum intulit,

    Caes. B. C. 3, 75:

    afferre,

    Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165:

    facere delectui,

    Liv. 6, 31:

    facere dimicandi,

    id. 21, 32:

    facere creditoribus,

    to put off payment, Cic. Sull. 20, 58:

    moras nectere,

    Sen. Ira, 3, 39, 2:

    offerre,

    Plaut. Ps. 1, 3, 17:

    obicere,

    id. Poen. 1, 3, 37:

    trahere,

    to delay, Verg. A. 10, 888:

    moliri,

    to cause delay, id. ib. 1, 414:

    producere malo alicui,

    to defer, Ter. And. 3, 5, 9:

    tibi moram dictis creas,

    Plaut. Ps. 1, 3, 168:

    rumpere,

    Verg. A. 4, 569:

    pellere,

    Ov. M. 10, 659:

    corripere,

    id. ib. 9, 282:

    removere,

    to make haste, not to delay, Plaut. Stich. 2, 1, 37:

    moram interponere,

    to interpose delay, Cic. Phil. 10, 1, 1: habeo paululum morae, dum, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 12, 2:

    Caesar nihil in morā habuit, quominus perveniret,

    delayed not, Vell. 2, 51, 2: saltus Castulonensis nequaquam tantā in morā est, does not hinder, Asin. Pall. ap. Cic. Fam. 10, 31, 1:

    nec mora ulla est, quin eam uxorem ducam,

    I will without delay, Ter. And. 5, 6, 7;

    so freq. in the poets: nec (haud) mora,

    Prop. 4 (5), 4, 82; Ov. M. 1, 717; 6, 53; Verg. G. 4, 548; id. A. 5, 140:

    ne in morā illi sis,

    hinder, keep waiting, Ter. And. 3, 1, 9:

    per me nulla est mora,

    there is no delay on my part, id. ib. 3, 4, 14:

    in me mora non erit ulla,

    Verg. E. 3, 52; Ter. And. 2, 5, 9: nulla igitur mora per Novium... quin, etc., it is no fault of Novius, etc., Juv. 12, 111:

    nam si alia memorem, mora est,

    it will detain us too long, Plaut. Capt. 4, 3, 6: inter [p. 1164] moras consul mittit senatum, in the meantime, meanwhile, Plin. Ep. 9, 13, 20:

    inter aliquas moras,

    Suet. Aug. 78; id. Ner. 49: sine mora, without delay, at once:

    quod ego, ut debui, sine mora feci,

    Cic. Ep. ad Erut. 1, 18, 1, id. Fam. 10, 18, 4:

    moram certaminis hosti exemit,

    i. e. hastened it on, Liv. 9, 43.—
    B.
    In partic., of speech, a stopping or pause:

    morae, respirationesque,

    Cic. Or. 16, 53:

    oratio non ictu magis quam morā imprimitur,

    Plin. Ep. 1, 20, 3. —
    II.
    Transf.
    A.
    Any thing that retards or delays, a hinderance:

    ne morae illi sim,

    Plaut. Rud. 2, 3, 81:

    ne morae meis nuptiis egomet siem (al. mora),

    hinder, Ter. Ad. 4, 5, 78:

    hoc mihi morae est,

    id. ib. 5, 7, 5:

    restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es,

    Liv. 23, 9, 11:

    Abas pugnae nodusque moraque,

    Verg. A. 10, 428:

    loricaeque moras et pectus perforat ingens,

    id. ib. 10, 485; cf. Flor. 4, 9, 1.—
    B.
    Mora temporis, a space of time, Ov. M. 9, 134:

    an tibi notitiam mora temporis eripit horum?

    id. P. 2, 10, 5:

    moram temporis quaerere dum Hannibal in Africam traiceret,

    Liv. 30, 16, 14; so,

    temporaria,

    Plin. 36, 15, 24, § 114.
    2.
    mŏra, ae, f., the fish echeneis, Plin. 32, 1, 1, § 6 (al. remora).
    3.
    mŏra, ae, f., = mora, a division of the Spartan army, consisting of three, five, or seven hundred men:

    moram Lacedaemoniorum intercepit,

    the Spartan army, Nep. Iphicr. 2, 3 (but in Cic. Tusc. 2, 16, 37, the best reading is agmen, v. Klotz ad h. l.).

    Lewis & Short latin dictionary > mora

  • 4 mora [1]

    1. mora, ae, f., I) der Verzug, die Verzögerung, der Aufschub, der Aufenthalt, A) im allg.: moram alci rei inferre od. afferre od. facere, Cic.: moram alci rei offerre od. inicere, Liv.: moram exigere, Vell.: dare moram parvulam, Iuven.: nec mora nec requies interdatur fluendi, Lucr.: moram interponere, s. inter-pōnono. II, B: moras agitare, Sall.: moras nectere, Flor.: moram moliri, Verg.: moram u. moras (Aufschub) quaerere, Corp. inscr. Lat. 4, 2069. Ov. met. 2, 461 (vgl. si fenerator in recipiendo tardus ac difficilis moras quaerit, Sen. de ben. 2, 17, 7): morae ad decernendum bellum auctorem fuisse, Liv. 31, 40, 9 (vgl. 21, 45, 9): moram trahere, zögern, Verg.: moram producere malo, das Übel aufschieben, Ter.: moras rumpere, Verg., pellere od. corripere, Ov., praecipitare, Verg.: moras tollere, Ov.: pati lentas obsidione moras, eine sich langsam hinziehende Belagerung aushalten, Ov.: quaeris in nullo amore moram, bei keiner Liebe suchst du, hast du lange Verzug, d.i. bald findest du bei den Mädchen Gehör, Prop.: res habet (leidet) moram, Cic.: habui paululum morae, dum etc., mußte ein wenig verziehen, Caes. in Cic. ep.: tibi paululum esse morae, Cic.: nihil in mora habuit, quo minus etc., zögerte nicht usw., Vell.: est alqd in mora, quo minus m. Konj., Liv., od. ne m. Konj., Liv.: so auch alci esse in mora, Ter.: od. esse morae nuptiis, Ter.: in mora tribuni erant, waren hinderlich, Liv.: neque ego in mora sum, Liv.: alci esse in mora, Plaut.: hoc mihi morae est, hält mich auf, Ter.: per me nulla mora est, Ter., od. nulla in me est m., Verg., ich halte es nicht auf: non m. tibi erit in me, ich werde dich nicht aufhalten, Ter.: nulla m. est, das kann ohne weiteres (sogleich) geschehen, Nep.: iam iam nulla mora est, jetzt zögere ich nicht mehr, Verg.: in iudice nulla mora est, der R. läßt nicht auf sich warten, ist bereit, Ov. – non (nulla) mora est u. dgl. m. folg. quin od. quo minus u. Konj., nec m. ulla est, quin... ducam, ich will sogleich usw., an mir soll's nicht liegen usw., Ter.: nec per nos erit mora, quo minus gratissimi simus, Sen.: et (bona Sthenii) vendidisset, si tantulum morae fuisset, quo minus ei pecunia illa numeraretur, Cic.: quaero, num quando tibi moram attulerit, quo minus concilium advocares, Cic.: nullam exoriri moram posse, quo minus diriperentur, Caes.: nullam moram interponendam putavimus, quin videremus hominem, Cic.: haud ullam intercessuram moram, quin urbs in potestatem eins tradatur, Liv.: nulla mora facta, quin Poenus in aciem educeret, Liv.: moram mihi nullam fore, daß ich nicht zögern dürfe, Cic.: est m., das hält zu lange auf, ist zu langweilig, Plaut.: nec mora, und sogleich (ohne Verzug), Verg., Ov. u. Apul. – mora est m. Infin., es würde aufhalten, Ov. met. 3, 225: mera mora est m. Infin. = es wäre reine Zeitverschwendung, Plaut. capt. 396: longa mora est m. Infin., es würde zu lange aufhalten, Ov. met. 1, 214; 5, 207 u. 463; 13, 205: aber hoc quoque, cur ita sit, dicere nulla mora est, sag ich dir ohne Verzug, Ov. fast. 3, 768: sine mora, Cic., od. haud mora, Verg., od. nullā morā, Prop., d.i. ohne Verzug: inter moras, unterdessen, mittlerweile, Plin. ep. 9, 13, 20. Suet. Ner. 49, 2: u. so inter aliquas moras, Suet. Aug. 78, 2. – B) insbes.: 1) der Aufenthalt auf dem Marsche, die Rast, der Rasttag, Liv. u. Ov. – 2) als rhet. t. t. = das Innehalten im Reden, die Pause, interpuncta, morae respirationesque, Cic.: respiratio est m., Quint. – 3) der Nachdruck beim Stoß mit einer Waffe, bildl., sic oratio non ictu magis quam morā imprimitur, Plin. ep. 1, 20, 3. – II) übtr.: 1) die Zeit, insofern sie eine Weile währt, der Zeitraum, die Länge der Zeit, longa fuit medii mora temporis, eine lange Zwischenzeit verstrich, Ov.: dolor finitus est morā (mit der L. d. Z., mit der Zeit), Ov.: u. so molliri morā, Ov.: non temporariā morā, verum aeternitatis destinatione, Plin. – 2) meton., v. dem, was Verzug macht, der Verzug, das Hindernis, v. einer Pers., restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es, verzögerst u. verhinderst, Liv. 23, 9, 11: si nihil aliud erimus certe belli mora, Sen. suas. 2. § 19: Abas pugnae nodusque moraque, der den Sieg verhindert u. verzögert, Verg. Aen. 10, 428: u. so nodus et mora publicae securitatis Antonius, Flor. 4, 9, 1. – v. einem Fisch, s. echenēis. – v. Lebl., moris indupedita exiguis, Lucr. 6, 453: quae tantae tenuere morae? Verg. Aen. 2, 283 (u. so absol. 9, 13; 10, 888; 12, 699): m. subj. Genet., mora clipei, 12, 541: crudi mora corticis, Val. Flacc. 6, 97: morae loricae, Verg. Aen. 10, 485: morae capuli, aeris, Sil. 1, 516 u. 5, 319: morae fossarum, Verg. Aen. 9, 143 u. Sil. 9, 218: morae portarum, Stat. Theb. 10, 196.

    lateinisch-deutsches > mora [1]

  • 5 mora

    1. mora, ae, f., I) der Verzug, die Verzögerung, der Aufschub, der Aufenthalt, A) im allg.: moram alci rei inferre od. afferre od. facere, Cic.: moram alci rei offerre od. inicere, Liv.: moram exigere, Vell.: dare moram parvulam, Iuven.: nec mora nec requies interdatur fluendi, Lucr.: moram interponere, s. interpono no. II, B: moras agitare, Sall.: moras nectere, Flor.: moram moliri, Verg.: moram u. moras (Aufschub) quaerere, Corp. inscr. Lat. 4, 2069. Ov. met. 2, 461 (vgl. si fenerator in recipiendo tardus ac difficilis moras quaerit, Sen. de ben. 2, 17, 7): morae ad decernendum bellum auctorem fuisse, Liv. 31, 40, 9 (vgl. 21, 45, 9): moram trahere, zögern, Verg.: moram producere malo, das Übel aufschieben, Ter.: moras rumpere, Verg., pellere od. corripere, Ov., praecipitare, Verg.: moras tollere, Ov.: pati lentas obsidione moras, eine sich langsam hinziehende Belagerung aushalten, Ov.: quaeris in nullo amore moram, bei keiner Liebe suchst du, hast du lange Verzug, d.i. bald findest du bei den Mädchen Gehör, Prop.: res habet (leidet) moram, Cic.: habui paululum morae, dum etc., mußte ein wenig verziehen, Caes. in Cic. ep.: tibi paululum esse morae, Cic.: nihil in mora habuit, quo minus etc., zögerte nicht usw., Vell.: est alqd in mora, quo minus m. Konj., Liv., od. ne m. Konj., Liv.: so auch alci esse in mora, Ter.: od. esse morae
    ————
    nuptiis, Ter.: in mora tribuni erant, waren hinderlich, Liv.: neque ego in mora sum, Liv.: alci esse in mora, Plaut.: hoc mihi morae est, hält mich auf, Ter.: per me nulla mora est, Ter., od. nulla in me est m., Verg., ich halte es nicht auf: non m. tibi erit in me, ich werde dich nicht aufhalten, Ter.: nulla m. est, das kann ohne weiteres (sogleich) geschehen, Nep.: iam iam nulla mora est, jetzt zögere ich nicht mehr, Verg.: in iudice nulla mora est, der R. läßt nicht auf sich warten, ist bereit, Ov. – non (nulla) mora est u. dgl. m. folg. quin od. quo minus u. Konj., nec m. ulla est, quin... ducam, ich will sogleich usw., an mir soll's nicht liegen usw., Ter.: nec per nos erit mora, quo minus gratissimi simus, Sen.: et (bona Sthenii) vendidisset, si tantulum morae fuisset, quo minus ei pecunia illa numeraretur, Cic.: quaero, num quando tibi moram attulerit, quo minus concilium advocares, Cic.: nullam exoriri moram posse, quo minus diriperentur, Caes.: nullam moram interponendam putavimus, quin videremus hominem, Cic.: haud ullam intercessuram moram, quin urbs in potestatem eins tradatur, Liv.: nulla mora facta, quin Poenus in aciem educeret, Liv.: moram mihi nullam fore, daß ich nicht zögern dürfe, Cic.: est m., das hält zu lange auf, ist zu langweilig, Plaut.: nec mora, und sogleich (ohne Verzug), Verg., Ov. u. Apul. – mora est m. Infin., es würde aufhalten, Ov. met. 3, 225: mera mora est m.
    ————
    Infin. = es wäre reine Zeitverschwendung, Plaut. capt. 396: longa mora est m. Infin., es würde zu lange aufhalten, Ov. met. 1, 214; 5, 207 u. 463; 13, 205: aber hoc quoque, cur ita sit, dicere nulla mora est, sag ich dir ohne Verzug, Ov. fast. 3, 768: sine mora, Cic., od. haud mora, Verg., od. nullā morā, Prop., d.i. ohne Verzug: inter moras, unterdessen, mittlerweile, Plin. ep. 9, 13, 20. Suet. Ner. 49, 2: u. so inter aliquas moras, Suet. Aug. 78, 2. – B) insbes.: 1) der Aufenthalt auf dem Marsche, die Rast, der Rasttag, Liv. u. Ov. – 2) als rhet. t. t. = das Innehalten im Reden, die Pause, interpuncta, morae respirationesque, Cic.: respiratio est m., Quint. – 3) der Nachdruck beim Stoß mit einer Waffe, bildl., sic oratio non ictu magis quam morā imprimitur, Plin. ep. 1, 20, 3. – II) übtr.: 1) die Zeit, insofern sie eine Weile währt, der Zeitraum, die Länge der Zeit, longa fuit medii mora temporis, eine lange Zwischenzeit verstrich, Ov.: dolor finitus est morā (mit der L. d. Z., mit der Zeit), Ov.: u. so molliri morā, Ov.: non temporariā morā, verum aeternitatis destinatione, Plin. – 2) meton., v. dem, was Verzug macht, der Verzug, das Hindernis, v. einer Pers., restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es, verzögerst u. verhinderst, Liv. 23, 9, 11: si nihil aliud erimus certe belli mora, Sen. suas. 2. § 19: Abas pugnae nodusque moraque, der den Sieg verhindert u.
    ————
    verzögert, Verg. Aen. 10, 428: u. so nodus et mora publicae securitatis Antonius, Flor. 4, 9, 1. – v. einem Fisch, s. echeneis. – v. Lebl., moris indupedita exiguis, Lucr. 6, 453: quae tantae tenuere morae? Verg. Aen. 2, 283 (u. so absol. 9, 13; 10, 888; 12, 699): m. subj. Genet., mora clipei, 12, 541: crudi mora corticis, Val. Flacc. 6, 97: morae loricae, Verg. Aen. 10, 485: morae capuli, aeris, Sil. 1, 516 u. 5, 319: morae fossarum, Verg. Aen. 9, 143 u. Sil. 9, 218: morae portarum, Stat. Theb. 10, 196.
    ————————
    2. mora, ae, f. (μόρα), eine Abteilung des spartanischen Heeres, die aus vierhundert, fünfhundert, siebenhundert, ja neunhundert Mann bestand, eine More, Nep. Iph. 2, 3.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > mora

  • 6 mora

    I ae f.
    1) замедление, промедление, задержка
    sine morā C (nullā morā interposĭtā Cs, haud m. V, O, Prp, nec m. Pt, Ap и non fit m. Pt) — без промедления, немедленно
    moram alicui rei afferre H, C (inferre, facere C, interponĕre, interjicĕre C) — вызывать задержку, задерживать, замедлять, отсрочивать
    moram trahĕre V (moras agitare Sl) — медлить, затягивать, мешкать, отставать
    moras rumpĕre V (pellere O) — не медлить, спешить
    nulla m. est Nep etc.медлить нечего (т. е. за чем же дело стало?)
    nihil in morā habuit (quomĭnus) VP — он не медлил (с тем, чтобы)
    est aliquid in morā (quominus) L — нечто препятствует (тому, чтобы)
    2) привал, днёвка L, O
    3) остановка, пауза ( in dicendo C)
    4) промежуток времени, время
    morā — с течением времени, постепенно ( dolor finītus est morā O)
    6) препятствие, преграда, помеха (omnes moras rumpere V; m. atque impedimentum alicui rei L)
    7) утолщение, вздутие (m. circumsurgens CC)
    8) стих. мора (греч. chrónos), единица просодического времени (краткий слог имеет 1 мору, долгийдве)
    II mora, ae f. (греч.)
    мора, военное подразделение у лакедемонян (от 400 до 900 человек = 4 лохам) Nep
    III mōra Pl f. к morus II

    Латинско-русский словарь > mora

  • 7 mora

        mora ae, f    [1 SMAR-], a delay, procrastination: comitiorum, S.: inter eas moras, S.: rerum: moram praeceptis inferre, defer: moram ad insequendum intulit, Cs.: facere dilectui, L.: facere creditoribus, put off payment: trahere, delay, V.: moliri, cause delay, V.: moram interponere, interpose delay: mora reliquorum, delay in pursuing, Cs.: morā dies extrahens, talking against time, Cs.: Nec mora ullast, quin iam uxorem ducam, I will without delay, T.: Quosque referre mora est, would take too long, O.: Parva mora est sumpsisse, he promptly took, O.: per hunc nullast mora, on his part, T.: in me mora non erit ulla, V.: Nulla mora est, I am ready, O.: sine ullā morā negotium suscipere, at once: moram certaminis hosti exemit, i. e. hastened it on, L.: Molliri morā, with delay, i. e. gradually, O.—In speech, a stop, pause: morae respirationesque.— An obstruction, hinderance, cause of delay: ne morae meis nuptiis egomet siem, hinder, T.: ne in morā illi sis, T.: magnā fluminis morā interpositā, Cs.: restituendae Romanis Capuae mora atque impedimentum es, L.: quae tantae tenuere morae? V.: Rumpe moras, V.—In the phrase, mora temporis, an interval, lapse of time: Longa fuit medii mora temporis, O.: moram temporis quaerere dum, etc., L.
    * * *
    delay, hindrance, obstacle; pause

    Latin-English dictionary > mora

  • 8 mora

    замедление, просрочка a) вооб.напр. m. temporis quod datur iudicatis (1. 51 D. 15, 1): m. modici temp. (1. 21 D. 5, 1. 1. 24 § 4 D. 19, 2);

    inter moras - interim s. 1. (1. 15 D. 3, 5. 1. 49. D. 5, 3. 1. 33 D. 6, 1. 1. 33. 60 § 4 D. 23, 2. 1. 28 pr. D. 26, 7);

    sine (ulla) mora (1. 24 § 1 D. 48, 5. 1. 123 § 1 D. 30. 1. 41 § 2 D. 40, 4. 1. 5 D. 1, 16. cf. l. 2 § 1 D. 50, 7. 1. 2 § 18 D. 38, 17);

    ne manumittatur (1. 13 D. 40, 5. 1. 5 § 4 D. 40, 4);

    depositioni (1. 7 § 10 D. 26, 7. 1. 56 pr. D. 23, 3. 1. 26 § 4 D. 9, 4. 1. 15 pr. D. 36, 3);

    m. iudicii (1. 23 § 4 D. 4, 6. 1. 39 D. 27, 1. 1. 1 D. 49, 10);

    cautionis (1. 8 D. 37, 6. 1. 26 § 3. 4 D. 40, 5. 1. 7 pr. § 6 D. 36, 2. 1. 1 § 1 D. 31. 1. 30 § 1 D. 29, 2); (1. 1 pr. D. 38, 9. 1. 53 D. 5, 3. cf. 1. 7 § 2 D. 26, 10. 1. 5 § 1 D. 28, 8. 1. 2 § 9 D. 37, 6. 1. 27 D. 42, 5, 1. 8 D. 2, 11);

    b) в тесн. смысле разумеется под mora намеренное замедление в исполнении обязательства, которое может быть б) со стороны должника - mora solvendi, mora debitoris, когда он виновен в несвоевременном исполнении обязательства, причем требуется со стороны верителя заявление желания (denuntiatio - interpellatio) получить уплату по обязательству, бб) mora ex persona (1. 32 pr. D. 22, 1. 1. 24 pr. eod. 1. 63 D. 50, 17. cf. 1. 82 § 1 D. 45, 1. 1. 40 D. 12, 1. cf. 1. 53 § 1 D. 2, 14. 1. 21 D. 22, 1);

    m. solutions (1. 22 D. 39, 5. 1. 2 § 3 D. 50, 8. 1. 2 C. 7, 53. 1. 14 pr. D. 22, 1. 1. 92 D. 35, 1. 1. 44 § 1 D. 36, 1. 1. 5 § 16 D. 36, 4);

    in homine reddendo (1. 17 § 1 D. 6, 1. 1. 17 § 3 D. 22, 1);

    moram solutionis facere (Gai. II. 280);

    mora rei et fideiussori nocet (1. 88 D. 45, 1. cf. 1. 58 § 1 D. 46, 1. 1. 24 § 1 D. 22, 1. 1. 54 pr. D. 19, 2. 1. 32 § 4. 5 D. 22, 1. 1. 47 D. 19, 1. 1. 39 § 1 cf. 1. 47 § 6 D. 30. § 3 eod. 1. 51 pr. D. 19, 1. 1. 73 § 2. cf. 1. 91 § 3 D. 45, 1. 1. 8 pr. cf. 1. 14 D. 46, 2); вв) m. ex re, когда не требуется напоминания (interpellatio), когда промедление является в силу обстоятельства, которое рассматривается тождественным с актом интерпелляции (1. 32 pr. D. 22, 1. 1. 23 § 1 eod. 1. 3 C. 2, 41. 1. 26 § 1 D. 40, 5. cf. 1. 3 § 2 D. 34, 4. 1. 17 § 3 D. 22, 1);

    semper moram fur facere videtur, вор считается с самого начала в просрочке (1. 8 § 1. cf. 1. 17. 20 D. 13, 1); - в) со стороны верителя, когда он без законного основания отказывается принять предложенную уплату или препятствует должнику исполнить обязательство, mora accipendi или m. creditoris: pro soluto id, in quo creditor accipiendo moram fecit, oportet esse (1. 72 pr. D. 46, 3. 1. 3 § 4 D. 19, 1. 1. 9 D. 24, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > mora

  • 9 Без

    sine; absque; citra;

    • без ведома - clam;

    • без опыта - inexperte;

    • без плана - temere;

    • без подготовки - subito;

    • без номера - sine(absque) numero;

    • без сомнения - sine(absque) dubio;

    • без указания места - sine loci indicatione;

    • без чего-либо - carens, entis; destitutus, a, um; expers, tis;

    • водные растения без корней - plantae aquaticae radicibus nullis;

    • без различия - indistincte;

    • без страха - impune;

    • без волокиты - sine mora, haud cunctanter;

    • без дальних околичностей - missis ambagibus;

    • Этого без поддержки ты сделать не сможешь - hoc facere nequis, nisi adjutus;

    • без принуждения - sponte, ultro;

    • без отлагательства - e vestigio, mox, illico, protinus, actutum;

    • без потерь - sine jactura; citra jacturam;

    • без шума - tacite, silenter;

    • провести ночь без сна - noctem insomnem ducere;

    • пробыть два дня без еды - per biduum inediam sustinere;

    • Он наказан без вины. - Poenas dedit licet innoxius;

    • без основания - nequiquam;

    • без ограничения времени - citra temporis finem;

    • без всякого обмана - absque ulla fraude;

    • без украшений - purus;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Без

  • 10 Наскоро

    - sine mora; sine cunctatione; statim; illico; festinanter; festive; properte; leviter;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Наскоро

  • 11 ungesäumt

    ungesäumt, haud cunctanter. sine cunctatione. abiectā omni cunctatione (ohne Zögern). – sine mora. nullā morā. nullā morā interpositā (ohne Verzug, unverzüglich). – impigre (unverdrossen, z.B. alci opem ferre). – ung. etwas tun, nullam moram facere mit Genet. Gerundii (z.B. sich ung. einschiffen, nullam moram conscendendi facere: ung. den Krieg wieder anfangen, nullam moram rebellandi facere); od. nulla mora est, quin etc. (z.B. ich will sie ung. heiraten, nulla mora est, quin eam uxorem ducam).

    deutsch-lateinisches > ungesäumt

  • 12 Verzug

    Verzug, mora. retardatio (Aufhaltung, Hemmung); verb. retardatio et mora. – cunctatio (das Zaudern); verb. cunctatio et mora. – dilatio (Aufschub). – ohne V., sine mora; nullā interpositā morā; sine dilatione; prptĭnus. statim. continuo (sogleich, w. s.): ohne allen V., abiectā omni cunctatione: ohne V. etwas gewähren, leisten, alqd repraesentare: keinen V. leiden, dilationem non pati oder non recipere: keinen V. eintreten lassen, nullam moram inferre oder interponere.

    deutsch-lateinisches > Verzug

  • 13 Aufschub

    Aufschub, dilatio (z. B. comitiorum: u. minimi temporis = der geringste Au.). – prolatio (z. B. iudicii, diei). – procrastinatio (Au. von einem Tage zum andern). – mora. retardatio (Verzug, Verzögerung, Zögerung). – prorogatio (Verlängerung einer Zahlungsfrist). [220] – Au. einer Sache, auch durch das Partiz. von deferre, z. B. Au. des Kampfes, dilata pugna: Au. der Hinrichtung des Bläsus, dilata Blaesi mors. – durch Au., auch differendo, proferendo (z. B. diem de die, von einem Tag zum andern). – keinen Au. leiden, dilationem non pati; dilationem od. cunctationem non recipere: den Au. von etwas herbeiführen, differre alqd (z. B. bellum, v. Umständen): ohne Au., sine dilatione; sine mora; nullā interpositā morā.

    deutsch-lateinisches > Aufschub

  • 14 Umstand

    Umstand, res. – causa (Beschaffenheit, Lage einer Sache; daher verb. res et causa, d. i. [2363] die Sache selbst u. ihre Umstände). – tempus, bes. der Plur. tempora (durch die Zeitumstände herbeigeführte Lage). – ratio (ein in den Umständen liegender Grund; daher der Umstand selbst). – momentum (der entscheidende Umstand, z.B. geringe Umstände, parva momenta). – condicio (Bedingung, hinzutretende Einschränkung: und Umstände = Stellung im Leben, Los etc.)- mora (Verzug, Weitläufigkeit). – dieser glückliche U., haec opportunitas. – äußere (begünstigende) Umstände, praesidium fortunae (z.B. sine praesidio fortunae). – Am häufigsten steht für unser »Umstand« im Lateinischen das allgemeine res od. (meist im Nomin. od. Akkus.) das Neutrum eines Pronomens, z.B. ein U., der etc., quae res; quod: dieser U., haec od. ea res; hoc; id: gerade auch der U., daß etc., id quidem etiam, quod etc.: ich übergehe bei der Sache den U., daß etc., qua in re praetereo illud mit folg. Akk. u. Infin.: auf diesem U. beruht die ganze Sache, in eo tota res vertitur. – ich weiß nichts weiter dafür anzuführen als den U., daß ich es habe erzählen hören, nihil habeo praeter auditum. – der U., daß der Vater abwesend war, quod pater aberat: hierzu kommt noch der Ü., daß etc., accedit, quod etc. – nach den Umständen, pro re. pro re nata (nach Beschaffenheit der Sache); ex od. pro tempore (nach Beschaffenheit der Zeitumstände): nach den Umständen verfahren, ex re consulere: unter diesen oder solchen Umständen, his rebus. quae cum ita sint oder essent (in dieser Lage, bei so bewandten Umständen); in hoc od. in tali tempore (in dieser, solcher gefahrvollen Zeit, bei so mißlichen Zeitumständen); auch bl. ita (so) od. hic (hier): unter den gegenwärtigen Umständen. in praesentia: unter allen Umständen, d. i. um jeden Preis, s. Preis no. II: sich nach den mständen richten, tempori servire (den Mantel nach dem Wind hängen); necessitati parēre (aus der Not eine Tugend machen): in guten Umständen sein, in rebus secundis esse; in bona condicione constitutum esse. – Umstände machen, moram facere od. nectere (Verzug machen); gravari (schwer od. ungern darangehen): mit jmd. Umstände machen, honorem alci habere od. tribuere. – ohne Umstände, sine mora (ohne Verzug); missis od. positis ambagibus (ohne Umschweife); sine ulla dubitatione (ohne alles Bedenken); non gravate oder non gravatim. nullo negotio (ohne Schwierigkeiten zu machen); simpliciter (gerade heraus, z.B. dicere).

    deutsch-lateinisches > Umstand

  • 15 Anstand

    Anstand, I) Standort bei den Jägern: insidiae (Hinterhalt). – auf dem A. sein, feris insidiari. – II) Aufschub: dilatio. – mora (Verzug). – cunctatio (Zögern). – ohne A., sine mora od. cunctatione od. dilatione; haud cunctanter. – III) Bedenklichkeit; z. B. A. nehmen = Bedenken tragen, s. Bedenken. – ohne allen A., sine ulla dubitatione. – IV) die Art, wie man geht, steht, sich trägt: 1) in eng. Bed.: habitus (die Körperhaltung u. Tracht). – gestus (das Gebärdenspiel). – motus (die Körperbewegung); verb. gestus motusque. – ein edler A., corporis dignitas; ad dignitatem apposita forma et species; in der Körperbewegung, dignitas motus: ein schlechter A., habitusinurbanus: ein schöner äußerer A., formosus habitus (schöne Körperhaltung); corporis oder formae dignitas (angeborene würdevolle Schönheit des Körpers, der Gestalt); decorus corporis motus (anständige Körperbewegung). – 2) in weit. Bed., Wohlanständigkeit, decorum. decor. – modestia (das bescheidene, gesittete Benehmen, Ggstz. immodestia). – elegantia (der Geschmack, die Feinheit, Eleganz. sowohl in Sitten als in der Lebensweise). – Gefühl für A., pudor: Sinn für A., decoris cura od. custodia (Beobachtung des A.). – der seine A. im ganzen Benehmen, urbanitas; politior humanitas: mit A., s. anständig (Adv.): den A. beobachten, decorum sequi, servare, tenere, custodire; modestiam retinere: den A. vergessen, gegen die Regeln des A. verstoßen, decoris od. modestiae oblivisci.

    deutsch-lateinisches > Anstand

  • 16 sogleich

    sogleich, statim (stehenden Fußes). – e vestigio (auf frischer Spur). – actutum (unverzüglich, flugs). – ilico (auf der Stelle). – recenti negotio. recenti re (auf frischer Tat). – continuo (gleich oder unmittelbar darauf). – propere (eilig, sofort, z.B. sogleich die Stadt räumen, facessere propere ex urbe). – extemplo (augenblicklich, alsbald). – confestim (eiligst). – protĭnus (sofort, ohne Aufenthalt). – sine mora, stärker, sine ulla mora. non moratus (ohne Verzug, ungesäumt). – etiam (unser »gleich« in der Konversationsspr. in ungeduldigen Fragen, die den Begriff einer Aufforderung in sich schließen, z.B. willst du sogleich [od. gleich] fort? etiam tu hinc abis?: willst du sogleich [od. gleich] schweigen? etiam taces?). – sogleich bei seiner Ankunft, primo adventu; primum ut advenit. – Oft ist »sogleich« mit einem Verbum im Latein. durch non morari u. »nicht sogleich« durch morari auszudrücken, z.B. einen Befehl sogl. ausführen, non morari imperium: jmds. Hoffnung sogl. entsprechen, non morari spem: da die Pferde nicht sogl. kamen, cum morarentur iumenta.

    deutsch-lateinisches > sogleich

  • 17 zaudern

    zaudern, (aus Unentschlossenheit zögern, anstehen). – cessare (aus Trägheit etc. sich säumig zeigen, säumen, es an sichkommen lassen). – morari. moram facere (sich verziehen, wo man weiter gehen, handeln sollte). – tardare (säumen aus Langsamkeit und Unlust). – gravari (schwer darangehen aus Bedenklichkeit). – tergiversari (Ausflüchte machen). – dubitare (schwanken, aus Unschlüssigkeit). – haesitare (aus Verlegenheit Anstand nehmen). – mit etwas z., cunctari, cessare, morari mit folg. Infin.: aus Furcht z., zu etc., tardari timore mit folg. Infin.: man darf nicht z., nulla mora est (es ist kein Verzug); maturato opus est (es ist Eile nötig): man zauderte nicht, anzugreifen, mora dimicandi nulla est facta: ohne zu z., sine mora (ohne Verzug); propere. festinanter (eilends, s. d.).

    deutsch-lateinisches > zaudern

  • 18 dedo

    dē-do, didī, ditum, ere, hingeben = zu jmds. Verfügung, in jmds. Besitz oder Gewalt übergeben, I) eig.: a) auf dem Wege der Übergabe, Auslieferung, Preisgebung = überantworten, überliefern, ausliefern, preisgeben, ancillas, Ter.: auctores belli, Liv., auctores discordiae, Curt.: Vercingetorigem, Caes.: Hannibalem concitorem belli, Eutr.: verens, ne dederetur (v. Hannibal), Nep.: senatum paenituit dediti principis, die Auslieferung des usw., Liv. – eodem tempore Ti. Numicius Q. Maelius, qui tum tribuni plebis erant, quod eorum auctoritate pax erat facta, dediti sunt, ut pax Samnitium repudiaretur, Cic. – mit dopp. Acc., multos mortales obsides (als G.), Sall. – mit in u. Akk., in pistrinum usque ad necem, Ter.: eos pueros in potestatem, Liv. – m. Dat wem? dedita haec mihi est habitatio, das ist meine mir eigene Wohnung, Plaut.: si ego iniuste impieque illos homines illasque res dedier mihi exposco, tum etc., Formul. vet. bei Liv.: eius rei auctores affinesque Achaeis, Liv.: noxios exposcentibus hostibus, Liv.: alci infamem iuvencum, Hor.: quem reum sententiis iudicum tradidisset, eum telis militum dedere, Cic. – m. dopp. Acc., alqm trucidandum populo Romano, Liv.: alqm vinctum od. nudum hostibus, Cic. u. Vell. – m. ad od. in u. Akk. od. durch bl. Dat. wozu? alqm ad necem (Ggstz. alqm servare), Liv.: alqm alci ad supplicium, Caes. u. Liv.: alqm hostibus in cruciatum, Caes.: alqm alci noxae, Ov., Sen. u.a.: alqm neci, Ov., alqm neci, ne prodigus sit, Verg. – b) auf dem Wege der Unterwerfung übergeben, überantworten, unterwerfen, urbem, agros, aras, focos seque, Formul. vet. bei Liv.: Cirtam, Liv.: regnum, Sall.: manus (bildl. = sich ergeben, sich fügen), Lucr. 2, 1043. – m. in u. Akk., populum Campanum urbemque Capuam, agros, delubra deûm, divina humanaque omnia in vestram, patres conscripti, populique Romani dicionem dedimus, Liv. – bes. dedere se u. im Passiv dedi medial = sich ergeben, kapitulieren, se dedere, Caes., Liv. u.a.: sese dedere sine fraude, Caes.: se suaque omnia dediderunt sine mora, Caes.: bellum se cum iis, ni dederentur, gesturum, Liv.: Helorumque atqus Herbesum dedentibus ipsis (indem sich dieselben Städte selbst ergaben) recipit, Liv. 24, 35, 1: u. Partiz. Perf., si statim deditus (als einer, der sich sogleich ergeben) traherer, Tac.: u. Plur. subst., dediti, die sich ergeben haben, die Unterworfenen, Caes.; auch verb. dediti victique, Liv. u.a. – m. Dat. wem? dedere se populo Romano, Caes., od. se hostibus, Liv., od. velut hostibus se praetoribus, Sall.: se suaque omnia od. se atque oppidum Caesari, Caes.: omnes unius huius se imperio ac potestati, Cic. – m. in u. Akk., se in arbitrium dicionemque populi Romani, Liv.: se, urbem et liberos in dicionem atque in arbitrium Thebano poplo, Plaut.: se prius in fidem quam in potestatem populi Romani, Liv. – m. ad u. Akk., ad Quintum Fulvium Hirpini et Lucani et Volcientes dediderunt sese, Liv. 27, 15, 2.

    II) übtr.: a) hingeben, übergeben, widmen, weihen, im üblen Sinne = preisgeben, in die Hände liefern, opfern, gew. m. Dat. wem? Davo istuc iam negotii, Ter.: membra molli somno, Lucr.: aures suas poëtis, sein Ohr leihen, Cic.: animum sacris, Liv.: cum bonis famā fortunisque omnibus alcis cupiditati crudelitatique dedi, Cic.: filiam suā manu occīdere potius, quam ea Ap. Claudii libidini dederetur, Cic.: ded. alqm omnibus periculis, Cic. fr.: collegam liberto, Tac. – bes. oft dedere se, sich hingeben, sich ergeben, sich unterwerfen, sich fügen, im üblen Sinne = einer Sache frönen, se alci, Komik. (s. Spengel Ter. Andr. 63. Wagner Ter. heaut. 681): se amicitiae eorum, Caes.: se patrum auctoritati, Liv.: se desidiae aut maestitiae potius quam litteris, Cic.: se non otiosis disputationibus, sed administrationibus rei publicae, Quint.: se doctrinae, Cic., penitus se doctrinae, Lact. (s. Bünem. Lact. 1, 1. § 1): se duritiae (strengen Lebensart), Nep.: se litteris, Cic.: se altioribus studiis artibusque, Plin. ep.: se ei studio, Cic.: se lamentis muliebriter lacrimisque, Cic.: se voluptatibus, Cic. – mit dopp. Acc., se totum ab adulescentia Catoni, Cic.: se totum patriae od. rei publicae, Cic. u. Nep.: se totum aegritudini, Cic. – m. pro u. Abl., voveo dedoque me pro re publica, Sall. hist. fr. 2, 50 (41), 10. – b) in der Verbindung deditā operā ( selten operā deditā), mit Fleiß, geflissentlich, absichtlich, quasi deditā operā quae ego volo tu non vis, Naev. com. fr.: deinde aliquid deditā operā controversiae concinno, Afran. com. fr.: nam ego deditā operā huc ad te venio, Plaut.: deditā operā passim ad illecebras propulsa pecora, Liv.: itaque epistulam misi deditā operā (durch einen Expressen), Cic.: ne nos id, quod faciemus, operā deditā facere videamur, Cic. – / Parag. Infin. Präs. Pass. dedier, Formula vetus bei Liv. 1, 32, 7.

    lateinisch-deutsches > dedo

  • 19 beständig

    beständig, I) von ununterbrochener Dauer, unaufhörlich: a) Adj.:perennis (in einem fort gehend, z. B. cursus stellarum). – perpetuus (fortwährend, z. B. risus). – continens. continuus (unmittelbar u. ohne Unterbrechung aufeinanderfolgend, z. B. incommoda, labor, imber), sempiternus (immerwährend, z. B. ignis Vestae). – assiduus (immer-, beständig gegenwärtig; dah. v. Dingen, die immer da sind, also anhalten, z. B. imbres). – infinitus (endlos, z. B. occupationes). – b. fließendes Wasser, aqua perennis od. iugis. – b) Adv.:perpetuo (fortwährend). – continenter. sine intermissione. nullo temporis puncto intermisso (ohne Unterlaß). – assidue (anhaltend, ununterbrochen). – infinite (endlos). – usque (immer = immerfort, ohne Unterlaß). semper (immer = allezeit, von jeher u. dgl.). – b. seinen Vorsätzen getreu, firmus proposito: b. studieren, studia numquam intermittere; haerere in libris (b. überden Büchern sitzen): b. arbeiten, nullum tempus ad laborem intermittere: jmd. b. bitten, alqm precibus fatigare. – Oft umschr. durch non desino (ich höre nicht auf) od. non desisto (ich stehe nicht ab) od. non intermitto (ich setze nicht aus, ich lasse nicht unterbleiben) mit Infin., z. B. ich bitte den König b. in Briefen, non desino per litteras rogare regem: ich empfehle dich b., ego te commendare non desisto: er versicherte b., daß er unverzüglich komme, non intermisit ille affirmare se sine mora venire. – II) in einer bestimmten Eigenschaft fortdauernd, sich gleichbleibend, bes. v. Menschen: a) Adj.:constans (beharrlich, konsequent in Gesinnung u. Handlung, Ggstz. inconstans). firmus (fest, unerschütterlich). – stabilis (unveränderlich, Ggstz. mobilis). – fidelis (jmdm. fest anhangend, treu, z. B. amicus, coniunx); verb. fidelis et firmus (z. B. amicus). – aequalis (sich gleichbleibend, gleichförmig, z. B. Witterung, tempestas). – die Witterung ist nicht b., caelum od. tempestas variat. – b) Adv.:constanter; firme. – b. in od. bei etwas sein od. bleiben, perstare, persistere, perseverare in alqa re (bei etwas beharren. s. d.).

    deutsch-lateinisches > beständig

  • 20 Einwendung

    Einwendung, id quod contra dicitur. ea quae contra dicuntur; od. (in bezug auf die Pers.) ea quae alqs contra dicit. id quod opponitur od. obicitur. od. id quod opponi od. obici potest (Einwurf). – altercatio (Ei. von einer Seite gemacht, von einer andern beantwortet, s. Quint. 10, 1, 35: altercationes et interrogationes). – dubitatio (Anstand, Zweifel). – excusatio (Entschuldigung gegen Beschuldigungen u. Befehle). – ohne Ei, sine mora; sine ulla dubitatione; hand cunctanter; non dubitanter: eine Ei. machen, contra dicere; occurrere, gegen etwas, alci rei: wegen etwas, excusare alqd; uti alcis rei excusatione: man kann jetzt die Ei. nicht machen, daß etc., non iam potest dici mit folg. Akk. u. Infin.: jmdm. die Ei. machen, daß etc., alci opponere mit folg. Akk. u. Infin. – keine Ei.! nihil audio! (Komik.): Einwendungen machen (absol. = sich weigern), recusare. – ich begegne als Redner (im voraus) einer Ei., ante occupo, quod opponi video (videam); id quod obici potest occupo: hier ist keine Ei. möglich, in hac re nihil contra dici potest; in hac re nihil ab altera parte responderi potest. – Zuw. wird »Einwendung (Einwurf)« bl. durch das Neutrum eines Pronomens angedeutet, z.B. die andere Ei., daß etc., alterum illud, quod etc: jene Ei. will nichts heißen, daß wir etc., illud parvi refert m. folg. Akk. u. Infin.

    deutsch-lateinisches > Einwendung

См. также в других словарях:

  • sine mora — (izg. sȉne mȍra) DEFINICIJA bez oklijevanja, bez premišljanja ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

  • Sine mora — (lat.), ohne Verzug …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Ora et labora, Deus adest sine mora — Ora et labora (deutsch: Bete und arbeite) ist ein Grundsatz aus der Tradition der Benediktiner, der den Sinn der Ordensregel des Benedikt von Nursia umschreibt. Herkunft und Bedeutung Obwohl er als Grundsatz der benediktinischen Klöster gilt, ist …   Deutsch Wikipedia

  • sine —   prep. without .    ♦ sine die, without a day or date ; indefinitely.    ♦ sine mora,    without delay .    ♦ sine qua non, without which not ; essential adjunct or condition …   Dictionary of difficult words

  • Sine — Sine, lat., ohne; s. Cerere et Baccho friget Venus, ohne Ceres u. Bacchus friert die Venus d.h. Hunger u. Durst vertreiben den Kitzel; s. die et consule, ohne Tag und Konsul d.h. ohne Angabe des Tags und Jahrs; s. dubio, ohne Zweifel; s. ira et… …   Herders Conversations-Lexikon

  • RYSVICUM i. e. RYSWYK — RYSVICUM, i. e. RYSWYK pagus celebris, et peramoenus Hollandiae, suburbanus Hagae Comitum, Potentissimi, Augustissimi, Felicissini, Serenissimi VILHELMI III. Magnae Britanniae Regis, Castro sumptuosissimo, magnificentissimo nobilitatus; in cuius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Welt — 1. A Wearelt as trinj üsch n Hingsthaad, man egh üschen Pankuuk. – Johansen, 29. Die Welt ist rund wie ein Pferdekopf, aber nicht wie ein Pfannkuchen. 2. Ade Welt, du bist mir langweilig, ich gehe ins Kloster. – Klosterspiegel, 24, 16. 3. Ade… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Grasshopper Manufacture — Logo de Grasshopper Manufacture Création 30 mars 1998 Personnages clés …   Wikipédia en Français

  • 2012 год в компьютерных играх — Коды платформ PS3 PlayStation 3 PSN PlayStation Network Wii Wii X360 Xbox 360 XBLA Xbox Live Arcade PS2 PlayStation 2 XB Xbox GCN …   Википедия

  • STAPES et STAPIA — STAPES, et STAPIA vox recens, a stando et pes, Graece Ἀναβολἐυς, Item Ἐγκεντρὶς; Lipsius subicem pedaneum vocat: Recens inventum est, uti discimus ex Polydoro Virgilio de Rer. Inventoribus l. 3. c. 18. Est et illud novum inventum, in quo uterque… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VEXILLUM — I. VEXILLUM Feudale, cuius traditione illustria feuda, Fanelhen proin dicta, ab Imperatore conferuntur, et quidem solo: neque enim vacante imperiô, Electori Palatino, dum Provisoris partes agit, aliaque disponit beneficia, haec conferre… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»