sich+bei+j-m

pron refl A özünü; D özünə; fellərdə çox vaxt felin qayıdış fel olmasını göstərir: \sich beziehen* auf A münasibət göstərmək; \sich waschen yuyunmaq; er ist nicht bei \sich o özündə deyil; das Ding an \sich fəls. şey özündə; das Ding für \sich fəls. şey özü üçün; an und für\sich öz-özündən; es hat nichts auf \sich bunun heç bir əhəmiyyəti yoxdur; es macht \sich pis deyil, dözmək olar

(sich): sich bei j-m \einschmeicheln bir kəsə yaltaqlıq etmək, bir kəsin qılığına girmək

I vt yerləşdirmək, yerbəyer etmək; einguartiert sein mənzil kirayə etmək; II sich \einquartieren: sich bei j-m \einquartieren kirayə ilə ev tutmaq

n (5) uşaq; das \Kind meldet sich 1) uşaq tərpənir (ana bətnində); 2) uşaq səs çıxarır (doğuşda); ein frühgeborenes / unrei-fes \Kind yarımçıq doğulmuş uşaq; ein unehliches / natürliches \Kind bic doğulmuş uşaq; ein \Kind abtreiben uşaq salmaq; ein \Kind bekommen / kriegen uşaq doğmaq; ein \Kind erwarten / mit einem \Kind gehen / ein \Kind unter dem Herzen tragen boylu olmaq; von \Kind auf uşaqlıqdan; an \Kindes Statt annehmen* övladlığa götürmək; ◊ das \Kind beim rechten Namen nennen şeyləri öz adı ilə adlandırmaq; sich bei j-m lieb \Kind machen kiminsə qılığına girmək; mit \Kind und Kegel bütün ailəsi ilə (duz torbası ilə) birlikdə; das \Kind mit dem Bade ausschütten qaşını düzəldən yerdə vurub gözünü çıxartmaq; \Kinder und Narren sagen die Wahrheit ata. söz. Sözün düzünü uşaqla dəlidən soruşarlar; Gebranntes \Kind scheut das Feuer ata. söz. Sıyıqdan ağzı yanan çiy süddən qorxar

a sevimli, populyar, çox yayılmış; sich bei j-m \beliebt machen kiminsə məhəbbətini qazanmaq; ◊ wie \beliebt? bağışlayın, nə dediniz?

vt baxmaq, tamaşa etmək; das muß man sich bei Lichte \besehen məc. bunu müfəssəl müzakirə etmək lazımdır

(sich) təşəkkür etmək; (bei D kiməsə, für A nə üçünsə); sei bedankt! təşəkkür edirəm!; ich habe mich bei ihm bedankt mən ona təşəkkür etdim; ich bedanke mich (dafür)! kin. bu mənə əl vermir!, məni bağışlayın!

(sich) I (bei, an D) iştirak etmək; II vt payını vermək, ayırıb vermək

I vt 1. (bei D) tutmaq, yapışmaq; die Gelegenheit beim Schöpfe \fassen məc. fürsəti əldən qaçırmamaq; j-n beim Worte \fassen məc. kimisə sözündən tutmaq; j-n bei seiner schwachen Seite \fassen məc. kiminsə boş damarını tutmaq; 2. haşiyəyə (çərçivəyə) almaq; 3.: (in sich) \fassen özündə tutmaq, yerləşdirmək; das können keine Worte \fassen bunu heç bir sözlə ifadə etmək mümkün deyil; 4. başa düşmək; ◊ ins Auge \fassen baxmaq, gözdən keçirtmək; j-n scharf ins Auge \fassen 1) kiməsə diqqətlə baxmaq; 2) kimisə diqqətlə izləmək; einen Beschluß \fassen qərar qəbul etmək; in Worte \fassen sözlə ifadə etmək; Fuß \fassen ayaq tutub yerimək; Hoffnung \fassen ümidlənmək; Mut \fassen cəsarətlənmək; Wurzel \fassen kök atmaq; sich (D) ein Herz \fassen cürətlənmək; cəsarətini toplamaq; II sich \fassen fikrini toplamaq; özünü ələ almaq; sich kurz \fassen müxtəsər danışmaq

vt 1. götürmək, almaq, qəbul etmək; j-n bei der Hand \nehmen kiminsə əlindən tutmaq; j-n beim Kragen \nehmen kiminsə yaxasından yapışmaq; j-n auf den Arm \nehmen 1) kimisə qucağına almaq / götürmək; məc. 2) kimisə araya qoymaq / ələ salmaq; j-n in Haft \nehmen kimisə həbs etmək; Platz \nehmen oturmaq, əyləşmək; an sich (A) \nehmen 1) özünə götürmək, mənimsəmək; 2) nəyisə gizlətmək; zu sich \nehmen 1) yemək (xörək və s.); 2) qəbul etmək; almaq (D kimdənsə); Arznei \nehmen dərman qəbul etmək, dərman içmək; für Ernst \nehmen ciddi qəbul etmək; im ganzen genommen ümumiyyətlə; xülasə; ein Ende \nehmen qurtarmaq; etw. in Angriff \nehmen nəyəsə başlamaq, nəyəsə girişmək; sich (A) in acht \nehmen özünü qorumaq; özünü gözləmək; kein Blatt vor den Mund \nehmen həqiqəti açıq (utanmadan) söyləmək; sich die (D) Freiheit \nehmen cürət etmək, ürək eləmək; özünə eyib bilməmək; sich (D) die Mühe \nehmen özünə əziyyət vermək; sich (D) Zeit \nehmen tələsməmək, bir işi arxayın görmək; \nehmen wir den Fall… fərz edək, tutaq (ki)…; \nehmen Sie es, wie Sie wollen necə istəyirsiniz düşünün; das nimmt mich Wunder bu məni təəccübləndirir

I vt 1. saxlamaq, dayandırmaq; həbs etmək; 2. saxlamaq, yubandırmaq; j-n mit einem Gespräch \aufhalten kimisə söhbətə tutmaq; dieser Prozeß ist nicht aufzuhalten bu işi dayandırmaq qeyri-mümkündür; 3. açıq saxlamaq; Il sich \aufhalten 1. yubanmaq, ləngimək; qalmaq, bir yerdə olmaq; mövcud olmaq (heyvanlar haqqında); sich im Freien \aufhalten açıq havada olmaq; sich unterwegs \aufhalten yarı yolda dayanmaq; 2. (bei D) (hansısa) məsələ üzərində dayanmaq; sich mit Kleinigkeiten \aufhalten boş (lazımsız) işlərlə məşğul olmaq; 3. (über A) hiddətlənmək; tənqid etmək; sie halten sich über dein Benehmen auf onlar sənin davranışını pisləyirlər/tənqid edirlər

n (2) saç; tük; sich (D) die \Haar e (aus)raufen saçlarını yolmaq; an den \Haar en herbeiziehen* məc. güc-bəla ilə qaydaya salmaq; die \Haare stiegen* ihm zu Berge məc. onun tükləri biz-biz oldu; aufs \Haar, bis aufs \Haar nöqtəbənöqtə, lap, tamamilə, eyni ilə; um ein \Haar azacıq, az qala; ◊ \Haare auf den Zähnen haben dilli olmaq; dilotu yemək; sich keine grauen \Haare wachsen lassen* nəyisə ürəyinə salmamaq; mit Haut und \Haar olduğu kimi; sich (D) in den \Haaren liegen* / sich (D) in die \Haare geraten* / sich (D) bei den \Haaren haben /einanfer in die \Haare fahren saçyoldusuna çıxmaq, dalaşmaq, savaşmaq; \Haare lassen* zərər çəkmək; kein gutes \Haar an j-n lassen* kimdəsə sağ yer qoymamaq; \Haare spalten / klauben xırdaçılıq (çürükçülük) etmək; ein \Haar in der Suppe finden* dan. hər xırda şeydən ötrü deyinmək

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

I vt 1. (in A) aparmaq; (bis zu D) nəyisə nəyəsə çatdırmaq; j-n am Gängelband \führen kimisə yedəkdə gəzdirmək; 2. rəhbərlik etmək, komandanlıq etmək; məc. yaxşı qələmi olmaq; einen Bau \führen tikintiyə başçılıq etmək; das Ruder \führen avar çəkmək; den Haushaft \führen ev işlərini görmək; Krieg \führen müharibə aparmaq; das Wort \führen 1) söhbət aparmaq; 2) əmr vermək, sərəncam vermək; Bücher \führen mühasibat kitablarını yazmaq (doldurmaq); 3. gətirmək, daşımaq; Holz \führen odun gətirmək; 4.: einen Artikel \führen tic. dükanda malı olmaq; bei sich \führen yanında (özündə) gəzdirmək; j-n hinters Licht \führen kimisə aldatmaq; etw. im Schilde \führen nəyinsə niyyətində (qəsdində) olmaq; das große Wort \führen həlledici rol oynamaq; j-n auf die Spur \führen kimisə izə salmaq; in die lrre \führen yanlış yola aparmaq; sich (D) etw. zu Gemüte \führen nəyisə nəzərə almaq; j-n aufs Glatteis \führen kimisə pis vəziyyətdə qoymaq; kimisə aldatmaq; j-n am Narrenseil \führen kimisə araya (lağa) qoymaq; II vi aparmaq, gətirmək; wohin soll das \führen? bu nəyə gətirib çıxaracaq?; III sich \führen özünü aparmaq

vt (bei / auf D) kimisə suç üstündə tutmaq; ertappt werden (bei, auf D) suç üstündə tutulmaq (yaxalanmaq); auf frischer Tat \ertappen cinayət başında tutmaq; sich \ertappen lassen* ələ keçmək, yaxalanmaq

m (1*) 1. anat. ayaq; 2. ayaq, qıç (masa və s.) Gewehr bei \Fuß! hərb. ayağa al!; auf / mit bloßen Füßen ayaqyalın; stehenden \Fußes 1) o saat, o dəqiqə, dərhal; 2) ayaq üstdə; (festen) \Fuß fassen ayaqları üstdə möhkəm durmaq; auf freien \Fuß setzen azad etmək; auf großem \Fuß(e) leben varlı həyat keçirmək; auf eigenen Füßen stehen* müstəqil olmaq; mit j-m auf gutem \Fuß stehen* kimləsə yaxşı münasibətdə olmaq; j-m Füße machen kimisə qovmaq; sich die Füße ablaufen* gəzməkdən yorulmaq; zu \Fuß piyada; das hat Hand und \Fuß bu diqqətəlayiqdir (dəyərlidir); das hat weder Hand noch \Fuß bu heç nəyə yaramır; sich mit Händen und Füsen gegen etw. wehren var gücü ilə özünü müdafiə etmək; 3. ətək, yamac (dağda); 4. bölgü (şeirdə); 5. inv fut (ölçü); ◊ auf dem \Fuß(e) folgen dalınca getmək

n (5) 1. buynuz; 2. oh. pl buynuz (xammal); 3. buynuz (qab); 4. (pl \Horne) coğr. dağın zirvəsi, dağın şiş təpəsi; 5. (pl \Horne) mus. şeypur, sümsü; ins \Horn stoßen* mus. şeypur çalmaq; ◊ mit j-m in dasselbe / ins gleiche \Horn blasen* kimləsə curlaşmaq; sich (D) die Hörner ablaufen* / abrennen / abstoßen ağıllanmaq; sich mit Hörnern und Klauen zur Wehr setzen dişiylə-dırnağıyla özünü müdafiəyə qalxmaq; j-m die Hörner bieten / zeigen kiməsə buynuz göstərmək; j-m die Hörner stutzen kiminsə buynuzunu sındırmaq; j-m Hörner aufsetzen kiməsə buynuz qoymaq; əri oğraş etmək, ərə xəyanət etmək; Hörner tragen* buynuz gəzdirmək, oğraş olmaq; den Stier bei den Hörnern fassen işin kökündən yapışmaq

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

I vt 1. əl vurmaq, götürmək; toxunmaq, qamarlamaq; 2.: eine Sache \angreifen işə başlamaq; 3. yormaq, üzmək, taqətdən salmaq; die Krankheit greift mich an xəstəlik məni üzür; 4. hücum etmək; 5. hücuma keçmək; j-s Ehre \angreifen kiminsə namusuna toxunmaq; er mußte den Vorrat \angreifen o, yığdığını xərcləməli oldu; das Ğbel bei der Wurzel \angreifen pis işi kökündən kəsmək; Il sich \angreifen yorulmaq, üzülmək

f (10) 1. iş, əmək, peşə; in \Arbeit sein işdə olmaq; işlənmək; \Arbeit leisten iş görmək; bei j-m in \Arbeit stehen kiminsə yanında işləmək; die \Arbeit einstellen 1) işi dayandırmaq; 2) tətilə başlamaq; auf \Arbeit gehen bir yerdə işləmək; die \Arbeit schwänzen proqul etmək; işdən boyun qaçırmaq; sich an die \Arbeit machen işə başlamaq (girişmək); etw. in \Arbeit nehmen iş götürmək; etw. in der \Arbeit haben bir işin üzərində çalışmaq; keine \Arbeit haben işsiz qalmaq; 2. oh. pl əmək, əmək prinsipi; körperliche \Arbeit fiziki əmək; geistige \Arbeit zehni əmək; 3.: eingelegte \Arbeit tex. şirmayı işi