Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

sŭus

  • 101 sovo

    sovo, sovom, sovos s. suus .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sovo

  • 102 suatim

    1. suātim, Adv. (sus), nach Schweineart, Nigid. b. Non. 40, 26.
    ————————
    2. suātim, Adv. (suus), nach seiner Weise, Gramm. Vatic. de adv. 6 (Class. auct. 5, 279, a).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > suatim

  • 103 sui

    sui (Genet.), das griech. οὗ, seiner (seiner eigenen Person), gegen sich, Dat. sibi, sich (seiner eigenen Person), Acc. se u. sese, sich (seine eigene Person), bezieht sich (als Pronom. reflex.) auf das nächst vorhergehende Subjekt, I) im allg.: se ipsum amat, Cic.: ipse per se faceret, Cic.: venerunt sui (von einer Mehrheit Menschen) purgandi causā, Caes.: so auch sui conservandi causā profugerunt, Cic.: eum sibi demandasse, Cic.: qui (optimates) hoc sibi nomen arrogaverunt, Cic.: persuasisset, ut se dimitterem, ihn, Cic.: so auch petivit, ut se scriberent, Cic.: quod sese movet, Cic.: fugae sese mandabant, Cic.: – Zuw. (bes. in der Umgangsspr.) sibi für ei (ihm), se für eum (ihn), Abl. se für eo, s. Brix Plaut. mil. 182. Dräger Hist. Synt.2 1. § 30. – II) insbes.: A) sibi, α) als Dat. ethic., quid hic sibi vestitus quaerit? Ter.: quidnam sibi clamor vellet, Liv. – β) bei suus als Verstärkung des Besitzbegriffes, suo sibi hunc gladio iugulo, Ter.: singula suo sibi iure eluito, Colum. – B) ad se, apud se, wie unser zu sich, bei sich = in seine-, in seiner Behausung, intro nos vocat ad se, tenet intus apud se, Lucil. fr.: ut veniam ad se rogat, Cic.: qui a me petierit, ut secum et apud se essem cotidie, Cic. – so auch bildl., esse apud se, bei sich = bei Besinnung sein, Ter. Hec. 707. – arch. Dat. sibe, nach Quint. 1, 7, 24: seibi, Corp. inscr. Lat. 1, 1223: sibei, Corp.
    ————
    inscr. Lat. 1, 38; 1, 196, 4 u.ö.: vulg. Dat. sebe, Corp. inscr. Lat. 12, 1356: arch. Akk. Plur. sed, ibid. 1, 196, 13 u. 14; 1, 197, 21. – Verstärkt, sepse = se ipse, Cic. de rep. 3, 12 (vgl. Sen. ep. 108, 32). – sibimet (vgl. Diom. 332, 10), Vulg. Ierem. 3, 6: sibimet ipsi, Vulg. Hebr. 5, 6. – semet (vgl. Diom. 332, 10), Titin. com. 147. Hor. sat. 1, 6, 78. Liv. 2, 12, 7 u. 2, 44, 8: semet ipsum, ipso, ipsos, ipsas, oft in der Vulg., s. Concordant. bibl. sacr. (Venet. 1768). p. 627. col. b u. c.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sui

  • 104 sum

    1. sum, fuī, esse (ein unregelmäßiges, aus Teilen zweier verschiedener Verba zusammengesetztes Wort: sum abgekürzt aus esum st. eso v. griech. Stamm ΕΣ, wov. εἰμί; fui aber vom veralteten fuo, griech. φύω), I) als verbum concretum, sein, vorhanden sein, A) im allg.: 1) übh.: a) von der Existenz eines Gegenstandes, sein, vorhanden sein, existieren, dasein, am Leben sein, esse ea dico, quae cerni tangive possunt, Cic.: omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri, sunt, Cic.: nec enim, dum ero, angar ullā re, Cic.: adhuc sumus, Cic.: fuit, er hat gelebt, Tibull.: fuimus Troes, fuit Ilium, Verg.: nullus sum, es ist aus mit mir, ich bin verloren, Komik., Cic. u.a.: alteri nulli sunt, sind zugrunde gegangen, Cic. – b) von dem Vorhandensein eines Zustandes, sein, vorhanden sein, vorliegen, stattfinden, non est periculum, Cic.: neque Romanorum in se meritum esse, Liv.: solis defectio fuit, fand statt, ereignete sich, Cic.: quid tibi est? was ist dir (geschehen)? was hast du? Cic.: quid se futurum esset, was würde mit ihnen geschehen, Liv. – c) von dem Befinden an einem Orte, sein, sich finden, leben, cum Athenis fuissem, Cic.: Romae esse, Cic.: in castris, in agro, in hortis, Cic.: esse in alqo, in jmd. stecken, in seine Gestalt, in ihn verwandelt sein, Ov. – d) von dem Befinden in einem Zustande, sein, leben, sich befinden, esse in
    ————
    aere alieno, Cic.: in bonis, Cic. in servitute, Cic.: in spe, Cic.: in maestitia, Cic.: in nomine et gloria, Cic.: in laudibus, Cic.: in officio, Cic.: in vitio, Cic.: in mora, Verzug verursachen, Ter.: in amore et deliciis alci, Cic. – e) v. Beruhen auf etwas, in etwas bestehen = auf etwas beruhen, omnem spem in impetu esse equitum, Liv.: totum in eo est, ut etc., Cic.: totum in eo est, ne etc., Colum.
    2) Besondere Verbindungen: a) sunt qui, es gibt Leute, Dinge, die, α) mit folg. Indicat., wenn etwas Bestimmtes bezeichnet wird, sunt qui non audent, Cic.: sunt quae praeterii, Cic.: sunt quos genus hoc minime iuvat, Hor.: est quibus Eleae concurrit palma quadrigae, Prop. – bes. steht bei Indicat., wenn ein Subjekt genau angegeben wird, sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, Cic.: sunt bestiae quaedam, in quibus inest etc., Cic. – β) m. folg. Coniunctiv, wenn etwas Gedachtes, Vorgestelltes od. Unbestimmtes bezeichnet wird, sunt qui dicant, Cic.: sunt qui anteponant, Cic.: erat nemo, in quem ea suspicio conveniret, Cic. – Auch findet sich est quibus, Prop. 3, 9, 17. – b) mihi est res, ich habe eine Sache, privatus illis census erat brevis, Hor.: cui nomen Arethusa est, Cic.: unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. – c) esse ad od. apud alqm, bei jmd. (in jmds. Hause) sein od. sich befinden, jmd. besuchen, eaque est nunc ad uxorem tuam, Ter.: fuit ad me satis
    ————
    diu, Cic.: quorum sint legati apud se, Caes.: fuisti apud Laecam illā nocte, Cic.: apud te est, ut volumus, Cic.: Brutum apud me fuisse gaudeo, Cic.: apud me sis volo, bei mir zu Tische seiest, bei mir speisest, Ter. – d) esse cum alqo (alqa), α) bei jmd. (in jmds. Zimmer, Hause) sein, essetne quis intus cum Caesare? Suet.: me te oblectes, mecum tota sis, Ter.: quam vellem Menedemum invitatum, ut nobiscum esset (bei mir zu Tische sei, speise), amplius (dringender), Ter.: doppelsinnig, tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur: erit enim mecum (mit mir = auf meiner Seite), si tecum erit, Cic. de fin. 5, 86. – β) mit jmd. zusammensein, umgehen, erat nemo, quicum essem libentius, Cic.: multum mecum sunt, Cic.: secum esse, für sich sein, Cic. – γ) ehelich mit jmd. umgehen, Plaut., Cic. u.a. – e) esse alci cum alqo, mit jmd. zu tun haben, mit jmd. in Verbindung stehen, sibi cum illa nihil futurum, Cic.: si mihi tecum minus esset, Cic. – f) esse ab alqo, von jmd. sein, zu jmd. gehören, ab Andria est ancilla haec, Ter.: erat ab Aristotele, war ein Aristoteliker, Cic.: vide, ne hoc totum sit a me, für mich spricht, Cic. – g) esse pro alqo, für jmd. sein, jmdm. zustatten kommen, Cic. – h) esse in alqm locum, wohin sein (= wohin gegangen sein und sich dort befinden), fui hodie in funus, war zum Begräbnisse, Petron.: in conspectum fuisse, Suet. ( aber Cic. ad Att. 15, 4, 2 Wesenberg quo die
    ————
    in Tusculanum essem venturus). – i) esse in m. Abl., in einer Schrift stehen (s. Meißner Cic. Tusc. 1, 3. p. 4, a), quid fuit in litteris (in dem Br.)? Cic.: quamquam est in Originibus m. folg. Acc. u. Infin., Cic.
    B) prägn., wirklich sein, stattfinden, statthaben, der Fall sein, in Kraft sein, Geltung haben, gelten, nec provocatio erat, Liv.: neque dictio est, Ter.: sunt ista, das ist so, Cic. – So bes. a) est, es ist so, es ist an dem, Cic.: sit ita, es sei so, gut, meinetwegen, Cic.: so auch esto, es mag sein, gut, meinetwegen, Cic. u. Hor.: m. folg. Acc. u. Infin., esto, alios teneri, Hor.: so auch sit m. folg. ut u. Konj., sit, ut intereant, Colum. – est ut od. m. folg. Infin., α) = es ist der Fall, daß usw., est, ut id deceat, Cic.: est, ut philosophi tradant, Cic.: non est, ut possit, Hor.: futurum esse, ut omnes pellerentur, Caes.: at enim solum id est, ut me Siculi maxime velint, Cic.: m. folg. Infin., fuerit mihi eguisse, Sall.: ne sit tibi montes semper adire, Prop.: numquam est mit folg. quin u. Konj., numquam est, quin velimus, Cornif. rhet. – β) est, man darf, man kann, neque est, ut putemus, wir dürfen nicht usw., Plin.: m. folg. Infin., scire est liberum ingenium, Ter.: quae verbo obiecta, verbo negare sit, läßt sich mit einem W. verneinen, Liv.: ut coniectare erat intentione vultus, Tac.: quantum dinoscere erat, Val. Max. – b) est ubi, es ist der Fall wo = zuweilen, Cic. – c) est cum, es ist der Fall
    ————
    da = zuweilen, Cornif. rhet. – d) est quod m. Indikat u. Konj., od. ut u. Konj., es ist Ursache dazu da, ich (du, er usw.) habe Ursache zu usw., zB. est quod suscenset tibi, Ter.: est quod me transire ad forum iam oportet, Ter.: magis est, quod gratuler, Cic.: magis est, ut ipse moleste ferat errasse se, Cic.: hingegen non est quod od. ut etc., od. nihil est quod od. cur, es ist keine Ursache da, ich (du usw.) habe nicht Ursache zu usw., nihil est, quod gestias, Cic.: non est igitur, ut mirandum sit, man braucht sich also nicht zu wundern, Cic.
    II) als verbum copulativum = etwas od. irgendwie sein, a) in Verbindung mit einem Adi., Subst. od. Pronom., praeclara res est, et sumus otiosi, Cic.: tuus sum, Plaut.: nos numerus sumus, Hor.: domus non ea est, quam, Cic. – b) in Verbindung m. Adv.: α) der Art u. Weise (s. Brix Plaut. trin. 46), si ita es, ut ego te volo, Plaut.: sic sum ut vides, Plaut.: hae aedes ita erant ut dixi tibi, Plaut.: ita (in solcher Lage) sunt res nostrae, Cic.: sic vita hominum est, Cic.: sic est, Cic.: quod ita cum sit, Cic. – mit speziellen, satis est, Cic.: frustra id inceptum fuit, Liv.: bene est, recte est, Cic.: cum in convivio comiter et iucunde fuisses, Cic.: mihi pulchre est od. pulchre est mihi, Cic. u. Hor.: dicta impune erant, Tac. – β) des Ortes u. der Zeit, sunt procul ab huius aetatis memoria, Cic.: diu esse, lange dauern, währen, Prop. – c) mit einem Genet. od. Abl.
    ————
    der Beschaffenheit, sein von einer Beschaffenheit, eine Beschaffenheit haben, α) m. Genet.: eiusdem aetatis fuit, aus demselben Zeitalter, lebte zu derselben Zeit, Nep.: nulli consili sum, ich bin ratlos, Ter.: summi ut sint laboris, zu großer Arbeit tauglich sind, Caes.: nec se suae potestatis esse, hätten nicht über sich zu verfügen, Liv. – Ferner gehört hierher magni, tanti etc. esse (pretii), in hohem Werte sein, viel gelten, viel kosten, αα) cig., frumentum fuit tanti, Cic.: ager pluris est, Cic. – ββ) bildl., in großem Werte sein, viel gelten, geschätzt werden, magni erunt mihi tuae litterae, Cic.: mea conscientia mihi pluris est, Cic. – β) m. Abl.: esse collecto pallio, capite operto, gehen mit usw., Plaut. u. Cic.: aegro corpore esse, krank sein, Cic.: aetate eā sum, bin in dem Alter, in den Jahren, Ter.: fac animo magno sis, habe usw., Cic.: quaere, quo sit patre, Hor.: simus eā mente, so gesinnt, Cic.: mille sestertiis esse, zu stehen kommen, gelten, kosten, Cic. – d) mit Genet. des Maßes od. des Inhalts (durch) attrib. Zahlwörter), bestehen aus usw., sich belaufen auf usw., betragen, zählen, Xerxis classis mille et ducentarum navium longarum fuit, Nep.: Iulius Caesar annum ad solis cursum accommodavit, ut trecentorum sexaginta quinque dierum esset, Suet.: bona patris huiusce Sex. Roscii, quae sunt sexagies (sc. centenûm milium), Cic. – e) m. Genet. des Gegenstandes, dem etwas ge-
    ————
    hört, angehört, dem etwas zukommt, α) eigen sein, gehören, Gallia est Ariovisti, Caes.: cuius tum fasces erant, der damals die Regierung hatte, Cic.: Rhodiorum esse, den Rhodiern gehören, ihnen unterworfen sein, Liv. – β) eigen-, ergeben sein ( mit totus u. ohne dasselbe), me Pompei totum esse, Cic.: plebs novarum rerum atque Hannibalis tota est, Liv.: hominum, non causarum erant, nahmen bloß Rücksicht auf die Personen, nicht auf die Sachen, Liv.: suarum rerum erant, bekümmerten sich nur um ihre eigenen Angelegenheiten, Liv. – γ) eigentümlich sein, jmds. Sache, Gewohnheit, Pflicht sein, das Zeichen von etwas sein, cuiusvis hominis est errare, es ist jedes Menschen Sache zu irren, jeder kann irren, Cic.: est hoc Gallicae consuetudinis, ut etc., Caes.: est adulescentis maiores natu vereri, Cic.: est miserorum, ut malevolentes sint, Plaut. – Anstatt des Genet. eines persönl. Pron. das Possess. im Neutr., fuit tuum lugere, Caes.: est tuum videre, Cic. – f) m. Genet. eines Subst. u. Gerundivs, zu etw. dienen, etw. zum Zwecke haben (s. Weißenb. Liv. 3, 24, 1), quod initio conservandae libertatis atque augendae rei publicae fuerat, Sall.: frustrationem eam legis tollendae esse, Liv. – g) mit dem Dat. der Bestimmung, des Zweckes, α) v. Pers. od. einer Sache, jmdm. etw. sein = für jmd. od. etw. abgeben, alci custodem, patrem, matrem esse, alci adiutricem, fautricem esse, Komik
    ————
    (s. Lorenz Plaut. most. 1139. Philol. 32, 298): Romam caput Latio esse, Liv. – od. wozu dienen, radix est vescendo, Plin.: esui potuique esse, ICt. – β) passen, schicklich sein, est palaestrae, Cic. – γ) geschickt-, tauglich sein, sum oneri ferendo, ich kann tragen, Liv.: non esse solvendo, nicht bezahlen können, Cic.: solvendo aeri alieno esse, Liv. – δ) sein, gereichen, impedimento esse alci, Cic.: detrimento, maculae esse, Cic.: esse argumento, Cic. – h) m. ad u. Akk., dienlich-, tauglich sein gegen od zu usw., vinum murteum est ad alvum crudam, Cato: res, quae sunt ad incendia, Caes.: valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime, Cic. – i) mit de u. Abl., über od. von etw. handeln (s. Sorof Cic. Tusc. 1, 24), is liber, qui est de animo, Cic.: haec omnis, quae est de vita et de moribus philosophia, Cic.: id est, hoc est, das ist, das heißt, zuweilen auch steigernd: was so viel ist als, das heißt also, also, Cic.; vgl. Kritz Sall. Iug. 31, 20. – Archaist. Formen: esum = sum, Varro LL. 9, 100: Fut. escit = erit, XII tabb. fr. ed. Schoell tab. 1. fr. 3 ( bei Gell. 20, 1, 25); tab. 5. fr. 4 ( bei Ulp. fr. 26, 1); tab. 5. fr. 5 (in Mos. et Rom. legg. coll. 16, 4. § 2); tab. 5. fr. 7 ( bei Fest. 162 19 u. Cornif. rhet. 1, 23 Klolz). Lucr. 1, 619 (vgl. Wesenberg Cic. Tusc. 3, 11. p. 278. 14 ed. Baiter): escunt = erunt, XII tabb. fr. tab. 10. fr. 9 ( bei Cic. de legg. 2, 60). – Coni. Praes. siem, Plaut. Amph. prol.
    ————
    57 u.a. Ter. Andr. 586: sies, Pompon. com. 103. Plaut. Amph. 924 u. 934 a. Ter. Andr. 424 u.a. Cato fr. inc. 3 (p. 87, 7 ed. Jordan): siet, Acc. tr. 310. Plaut. Amph. prol. 58 u.a. Ter. Andr. 234 u.a. Lucr. 3, 101. Formul. vet. bei Gell. 5, 19. Cato origg. 5, 1 u.a. Cato r.r. prooem. § 1. u. c. 6. § 4 (vgl. Müller Nachtr. zur Plaut. Pros. S. 83 f.): sient, SC. de Bacchan. im Corp. inscr. Lat. 1, 196. lin. 30. Plaut. Amph. 209. Ter. Andr. 390. Cato origg. 4. fr. 8: fuam, Plaut. Bacch. 156 u.a.: fuas, Liv. Andr. tr. 21: fuat, Enn. fr. scen. 177. Pacuv. tr. 116. Plaut. Amph. 985 u.a. Ter. Hec. 610. Carm. vet. bei Liv. 25, 12, 6. Verg. Aen. 10, 108. Fronto de eloqu. 1. p. 143, 14 N.: fuant, Plaut. Bacch. 1033 u.a. – Perf. fuei = fui, Corp. inscr. Lat. 1, 1008: fuveit = fuit, ibid. 1051: fuvimus, Enn. ann. (377) bei Cic. de or. 3, 168 Friedrich (Vahlen fuimus). – Partiz. ens von Cäsar gebraucht nach Prisc. 18, 75.
    ————————
    [b]2. sum = suum, s. suus a.E. .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sum

  • 105 terror

    terror, ōris, m. (terreo), der (das) Schrecken, der Schreck, der erschreckende, einschüchternde Eindruck, I) eig. (oft verb. terror pavorque, terror ac pavor, pavor terrorque, Liv., metus et terror, Tac.; vgl. Fabri Liv. 24, 40, 12), m. subj. Genet., exercitus, Caes.: ceterorum, Tac. – m. obj. Genet. (vor, wegen, über), belli, Cic.: equorum, Caes.: praesentis exercitus, Caes.: caesi regis (über die Ermordung des K.), Liv.: iudiciorum, Liv.: mortis, Cic.: nominis nostri, Liv., nominis Alexandrini, Iustin.: populationum, Liv. – m. Adii., terror amens, Claud.: anceps (doppelter), Liv.: u. so duplex, Liv.: equester, Liv.: arcanus, geh. Schauer, Tac.: barbarus atque immanis terror verborum, barbarische und wilde Schreckensworte, Cic.: terror externus, Schr. von außen (= wegen auswärtiger Feinde), Liv.: ebenso peregrinus, Liv.: repentinus, Cic. u. Liv.: servilis, vor den Sklaven, Liv.: vanus, Liv.: meus, suus, von mir, von ihm veranlaßter, vor mir, vor ihm, Plaut. – expers terroris Achilles, Catull.: terrore coactus, Cic.: attonitus terrore, Lucan.: exanimatus terrore, Cael. or. fr. bei Quint.: pallens terrore, Ov.: pavens terrore, Ov.: inani percussus terrore, Lucan. – ubi vanus terror abiit, Liv.: populationibus agri terror est oppidanis admotus, Liv.: eo plus nuntii terroris attulere, Liv.: cuius ingressio laetitiam attulit sociis, terrorem autem hostibus, Cic.:
    ————
    cuius rei subita trepidatio magnum terrorem attulit nostris, Auct. b. Alex.: elephantos agere ante signa terroris causā, Liv.: augere hostibus terrorem, Sall.: eorum minis et terrore commoveri, Cic.: conicere Romanos in terrorem ac tumultum, Liv.: conicere omnium animos in terrorem, Auct. b. Afr.: terrore latius dato (verbreitet), Flor.: demere terrorem Romanis (v. einer Pers.), Liv., terrorem omnem Rhodiis (v. einem Umstande), Liv.: passim eos pavor terrorque distulerant, Liv.: terror hominibus mentem consiliumque eripit, Auct. b. Alex.: erat in oppido terror ex superioribus proeliis magnus, Caes.: tantus fuit post discessum hostium terror, ut etc., Caes.: in oppido ingens terror erat, ne etc., Sall.: fr.: alci terrori esse, jmdm. Schr. einflößen, einjagen, Caes. u. Sall.: ebenso alci maximo terrori esse, Sall.: in magno terrore esse propter adventum alcis, Liv.: prosperam navigationem sine terrore ac tumultu fuisse, Liv.: facere (einjagen) ibi terrorem et militibus et ipsi Appio, Liv.: u. so Aequi tantum terrorem Romae fecere, ut etc., Liv.: haud paulo ibi plus, quam quod secum ipsi attulerant, terroris fecerunt, Liv.: circumferendo passim bello tantum terrorem sui facere, ut etc., Liv.: non minus terroris a classe Romana et periculo maritumae orae habere, Liv.: si M. Antonio patuisset Gallia, quantus rei publicae terror impenderet, Cic.: implere omnia terrore, omnia terrore ac tumultu, Liv.: terror hostibus ex
    ————
    fiducia sui incessit, Sall. fr.: tantus terror incĭdit eius exercitui, ut etc., Caes.: incutere alci terrorem, Auct. b. Afr., terrorem ingentem, Liv. (u. so cum subito novus et pristino maior terror incutitur, Curt.): inferre terrorem alci, Cic., alci quam maximum terrorem, Caes., alci non minimum terrorem, Hirt. b.G.: duplex inde terror illatus Romanis, hinc... hinc, Liv.: inicere alci magnum terrorem, Caes.: inicere terrorem mortis, Cic.: ingens terror patres invasit, Liv.: terror nominis eius invaserat orbem, Iustin.: offerre terrorem, Caes.: omnium rerum terror oculis auribusque est offusus, Liv.: ad urbem quoque terrorem perferre, Liv.: aliquantum quoque apertā pugnā praebuerunt terroris, Liv.: repellere alqm terrore periculoque mortis, Cic.: ut in terrore solet (sc. fieri), Sall. fr.: teneri terrore aliquo, Liv.: eiusdem vim dicendi terroremque timuerunt, die erschütternde Kraft der Rede, Cic.: nec ultra Samnis tolerare terrorem equitum peditumque vim potuit, Liv.: repente vertere terrorem in Romanos, Liv. – Plur., feri lugubresque terrores, Amm. 16, 12, 61. – II) meton.: a) der schreckende Gegenstand, das Schrecknis, terra repleta est trepido terrore, Lucr. 5, 41: ingens hostium terror (v. Eichelwagen), Curt. 4, 9 (35), 4: praeciquus terror (v. Elefanten), Curt. 9, 2 (7), 4: terror Macedonum (v. Elefanten), Curt. 5, 2 (8), 10: unicus quondam Graeciae terror (v. einer Örtl.), Curt. 5, 7 (23), 8: is terror (v. einer Schlange),
    ————
    Plin. 35, 121: Xerxes, terror ante gentium, Iustin. 3, 1, 1: Dionysius gentium quondam terror, Amm. 14, 11, 30: Plur., huius urbis terrores, von Karthago u. Numantia, Cic. de rep. 1, 71: von dens. terrores rei publicae, Vell. 2, 4, 5: terrores Romani nominis, v. Barbarenvölkern, Treb. Poll. Claud. 11, 4. – b) Schreckensnachricht, alius praesens terror affertur, Scythas adventare, Curt. 7, 4 (19), 32. – u. Plur. terrores, Schrecken, Schrecknisse = Schrecken erregende-, beängstigende Nachrichten, Romam tanti terrores erant allati, ut patres vigilias in urbe habendas censerent, Liv. 3, 42, 6: miros terrores ad alqm afferre Caesarianos (in betreff Cäsars), Cic. ad Att. 6, 8, 2: fictis mentitisque terroribus vera pericula augere, Plin. ep. 6, 20, 15. – od. = Schrecken erregende, drohende Äußerungen, non mediocres terrores iacĕre atque denuntiare, Cic. ad Att. 2, 23, 3. – od. = Schrecken erregende Vorfälle, ceteri omnes caelestes maritimique terrores, Liv. 29, 27, 14. – III) personif., Terror, der Schrecken, Ov. met. 4, 485.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > terror

  • 106 violator

    violātor, ōris, m. (violo), der Verletzer, Schänder, Entehrer, templi, Ov. ex Pont. 2, 2, 27: gentium iuris, Liv. 4, 19, 3: eius domus, Vell. 2, 100, 4: fidei, Tac. ann. 11, 19: foederis, Tac. ann. 1, 58: castitatis, Ambros. de off. 1, 50, 257: sepulturae, Augustin. epist. 82. c. 2. no. 16 extr.: viol. suus, Hyg. fab. 100 extr.: dictatoris, v. Mörder, Macr. sat. 2, 3, 13: pacis, Oros. 4, 12, 2. – Beim femin., natrix violator aquae, vergiftend, Lucan. 9, 720.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > violator

  • 107 agnasci

    1) родиться, о молодых животных (1. 28 D. 33, 7. 1. 1 § 11. D. 47, 4);

    agnata, приплод, ex agnatis gregem supplere (1. 68 § 2. D. 7, 1).

    2) рождаться, как suus heres, после смерти завещателя или после составленного наследодателем завещания, находясь под его отеческой властью;

    quasi agnasci говорится о тех, которые через усыновление, после составленного завещания, сделались sui heredes наследодателя (1. 3 pr. 1. 6 pr. 1. 13 D. 28, 3).

    3) вообще о тех, которые через усыновление стали необходимыми наследниками (sui) или агнатами кого-нибудь (1. 10. 23 D. 1, 7).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > agnasci

  • 108 agnatio

    1) рождение, как suus heres, после смерти завещателя или после составленного наследодателем завещания;

    quasi agnatio, о тех, которые через усыновление или succedendo in locum sui h. сделались наследниками завещателя (1. 22 D. 28, 2. 1. 1. 7 pr. 1. 13 D. 28, 3).

    2) агнатство, или родство гражданское, основанием которого служит отеческая власть; агнатами были не только те лица, которые в давнее время связаны этою властью, но и те, которые подчинялись бы ей, если бы их общий властитель был в живых (1. 7. 23 D. 1, 7. 1. 4 D. 38, 8). 3) = agnati (1. 11 C. 3, 28. 1. 48 C. 10, 31); ср. Gai. I. 155. 156. 165. 168. II. 64. III. 9. 17. 21. 23. 27. 29. 34. 37.

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > agnatio

  • 109 heres

    наследник, к которому neреходит имущество наследодателя, всеобщий преемник имущественных прав и обязанностей покойника, по гражданскому праву (iure civili), прот. bonorum possessor (см. bona s. 1. b); обозн. также отказопринимателя и фидеикоммиссария (heres fideicommissarius) (l. 37 D. 29, 2. 1. 11 D. 44, 3. 1. 6 § 6 D. 3, 2);

    heres ex asse-ex parte (1. 10 § 1 D. 5, 3);

    heredem scribere, instituere, substituere (см.);

    heredem exsistere (см. s. 1);

    pro herede gerere, gestio (см. gerere s. 2);

    pro herede possidere, usucapere (1. 9. 11 pr. D. 5, 3. tit. D. 41, 5);

    cui suus heres nec escit (L. XII tab. V. 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > heres

  • 110 necessarius

    1) необходимый;

    necessarie s. necessario, по необходимости, a) нужный, потребный (1. 5 § 3 D. 37, 10. 1. 43 D. 50, 16. 1. 47 § 1 D. 46, 3);

    necessario emere rem (1. 22 D. 3, 5);

    impensae necess. прот. utiles, voluptariae (1. 79 pr. D. 50, 16. cf. 1. 38. 39 D. 5, 3. 1. 8 pr. D. 13, 7. 1. 1. 4. 5. 14 D. 25, 1. 1. 51 pr. D. 5, 3. 1. 8 D. 16, 3. 1. 30 § 1 D. 21, 1. 1. 55 § 1 D. 19, 2);

    operi necessarii (1. 1 § 8 D. 11, 8);

    cautio nec. (1. 39 pr. D. 39, 2);

    b) поневоле, принужденный, недобровольный, прот. voluntarius;

    necessario прот. sponte, напр. adiudicatio necess. est, emtio voluntaria (1. 39 D. 10, 2. 1. 214 D. 50, 16. 1. 6 D. 3, 1. 1. 7 § 1 D. 2, 8. 1. 6 D. 27, 2. 1. 22 § 3 D. 50, 1);

    necess. heres, который наследует ipso iure, даже против воли б) раб завещателя, назначенный в завещании наследником (§ 1 I. 2, 19. 1. 22 D. 24, 1. 1. 12 D. 28, 1. 1. 3 § 3. 1. 30 D. 28, 5. 1. 57 § 2 D. 29, 2. 1. 7 § 18 D. 2, 14. 1. 10 § 10 D. 42, 8); в) suus heres (§ 2 I. cit. 1. 7 § 5 D. 4, 4. 1. 20 D. 28, 2. 1. 86 § 1 D. 28, 5. 1. 18 pr. 48 § 2 D. 28, 6. 1. 12 D. 28, 7. 1. 15. 16. 57 D. 29, 2. 1. 5 pr. D. 29, 5. 1. 19 pr. D. 34, 5. 1. 6 § 2 D. 36, 1. 1. 18 pr. D. 49, 17).

    2) находящийся в тесной связи (с кем), necess. (alicui) personae, necessarii (alicuius), родетвенник, родной (1. 13 § 1 D. 1, 18. 1. 1. 2 D. 2, 6. 1. 59 D. 2, 14. 1. 20. 2 D. 24, 3. 1. 7 pr. D. 26, 10. 1. 1 § 9 D. 27, 5. 1. 5 § 11 D. 27, 9. 1. 3 § 1. 1. 6 D. 40, 12. 1. 2 § 3 D. 49, 4. 1. 4 C. 5, 31. 1. 1 C. 5, 63. 1. 27 C. 8, 54).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > necessarius

  • 111 quisque

    1) каждый (1. 29 D. 28, 5. 1. 2 § 10 D. 1, 2. 1. 1 § 1 D. 4, 4. 1. 1 pr. § 4 D. 11, 5. 1. 15 § 28 D. 47, 10. 1. 25 D. 36, 1. 1. 5. 22 D. 36, 4. 1. 1 § 22 D. 43, 20. 1. un. pr. D. 43, 28);

    sua quaque die, suo quoque tempore (см. suus s. c.).

    2) который бы ни (1. 41 D. 1, 3. 1. 2 pr. D. 1, 8. 1. 3 § 2 D. 37, 1. 1. 3 pr. D. 3, 5. 1. un. pr. D. 38, 14).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > quisque

  • 112 subdere

    1) прибавлять, breve subditum (1. 1 C. 10, 64. 1. 33 pr. D. 8, 3. 1. 6 C. 2, 4) 2) подставлять, подкидывать, подменять (1. 8 § 2 D. 16, 1);

    subditus iudex (1. 60 D. 5, 1);

    subd. partum (1. 19 § 1 D. 48, 10).

    3) подчиняться, se subd. sententiae (1. 3 pr. D. 46, 7);

    poenae (1. 34 D. 49, 14. 1. 31 C. 9, 9);

    tormentis (1. 3 C. 9, 8);

    alterius iuri subdita persona;

    subditus (filius), прот. suus (1. 1 C. 4, 27. 1. 4 C. 6, 24).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > subdere

  • 113 accūsātor

        accūsātor ōris, m    [accuso], the accuser, prosecutor, plaintiff: acres atque acerbi: sui capitis, L.—Meton., an accuser, betrayer: suus, N.
    * * *
    accuser, prosecutor at trial; plaintiff; informer

    Latin-English dictionary > accūsātor

  • 114 carnifex or carnufex

        carnifex or carnufex ficis, m    [caro + 2 FAC-], an executioner, hangman: carnificum cruciamenta: iacens Inter carnifices, Iu.: suus, his destroyer: tuus, employed by you: O carnifex, scoundrel.—A tormentor, murderer: meus, T.: civium, butcher: ad vexandam plebem creatus, L.

    Latin-English dictionary > carnifex or carnufex

  • 115 conlūsor (coll-)

        conlūsor (coll-) ōris, m    [conludo], a fellow gambler: suus.— A playmate: infans cum conlusore catello, Iu.

    Latin-English dictionary > conlūsor (coll-)

  • 116 cōn-sors

        cōn-sors sortis, m and f    I. Adj, having a common lot, of the same fortune: pectora (i. e. sorores), O.: sanguis, a brother's, O.: tecta, common, V.: casūs: fratres, partners: socius, H. —    II. Subst, a sharer, co-heir, partner, associate, colleague, comrade: consortes mendicitatis: thalami, wife, O.: frater et consors censoris, co-heir, L.: in lucris: me consortem nati concede sepulchro, V.— A brother, sister: Remus, Tb.: Iovis, O.: suus, O.

    Latin-English dictionary > cōn-sors

  • 117 dē-fīniō

        dē-fīniō īvī, ītus, īre,    to bound, set bounds to, limit, terminate, define: fundi extremam partem oleae ordine: orbem terrarum (loca): huius generis orationem, bring to an end. — Fig., to limit, define, explain: genus brevi definiri potest: unum hoc definio, tantam esse, etc., this only I declare, etc. — To fix, determine, establish, appoint: aedīs sibi: ut suus cuique locus erat definitus, Cs.: ante quem diem iturus sit, Cs.: cum esset omnibus definita mors. — To limit, bound, restrict, confine: amicitiam paribus officiis ac voluntatibus.

    Latin-English dictionary > dē-fīniō

  • 118 dēpecūlātor

        dēpecūlātor ōris, m    [depeculor], a plunderer, embezzler: aerari: suus (i. e. eorum).
    * * *
    fraud; plunderer, embezzler (Cas)

    Latin-English dictionary > dēpecūlātor

  • 119 gener

        gener erī, m    [GEN-], a daughter's husband, son-in-law: illum generum capimus, T.: generi nuptiae: cum soceris generi non lavantur: suus, Cs.: gener auxilium Priamo ferebat, i. e. wishing to be a son-in-law, V.— A sister's husband, brotherin-law: regis, N.
    * * *

    Latin-English dictionary > gener

  • 120 generātor

        generātor ōris, m    [genero], a begetter, producer: suus: Acragas equorum, V.
    * * *
    begetter, father, sire

    Latin-English dictionary > generātor

См. также в других словарях:

  • SUUS — apud Ael. Spartian. in Praef. Vitae Aelii Veri, Diocletiano Aug. Aelius Spartianus suus Sal. Graece est ὁ αὐτοῦ ἴδιος. Quâ adiectione vocis insolentis videtur significare, non tam amicitiâ Diocletiani valde familiariter se usum, quam Libertum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Suus heres — Suus heres, nach dem Römischen Erbrecht das ohne Zwischenstehen anderer Personen unmittelbar in der Gewalt eines verstorbenen Hausvaters (Paterfamilias) gestanden habende Familienglied, daher bes. der noch in väterlicher Gewalt befindliche Sohn,… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • suus — su·us …   English syllables

  • suus — <fr. sauce> Xörək şirəsi …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • suus — His own …   Ballentine's law dictionary

  • Suus cuique mos est. — См. У всякой пташки свои замашки …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • suus haeres — /s(y)uwas hiriyz/ See haeres …   Black's law dictionary

  • suus heres — /s(y)uwas hiriyz/ See haeres …   Black's law dictionary

  • suus judex — /s(y)uwas juwdeks/ In old English law, a proper judge; a judge having cognizance of a cause. Literally, one s own judge …   Black's law dictionary

  • suus et necessarius heres — ˈsüəˌsetˌnekəˈsärēəsˈhāˌrās noun Etymology: Latin, literally, own and necessary heir : a family heir including a slave in the paternal power of a decedent at the latter s death who by Roman law becomes sui juris and succeeds to the decedent s… …   Useful english dictionary

  • suus heres — …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»