-
21 restituo
rē-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to put or set up again, i. e. either to replace in its former position, or (more freq.) to restore to its former condition, to rebuild, revive, etc. (freq. and class.; syn.: restauro, renovo, reficio).I.In gen.A.Lit.:B.senatus decrevit, ut Minerva nostra, quam turbo dejecerat, restitueretur,
Cic. Fam. 12, 25, a, 1:arborem,
Verg. G. 2, 272:luxatum femur ex toto,
Cels. 8, 20: aedes (with reficere), Cic. Top. 3, 15:domum a Clodio disjectam,
i. e. to rebuild, Vell. 2, 45, 3; cf.domum,
Suet. Ner. 31:theatrum,
id. Claud. 21:statuas (disjectas),
id. Calig. 34:tropaea disjecta,
id. Caes. 11:fores effractas,
Ter. Ad. 1, 2, 40:oppida vicosque, quos incenderant,
Caes. B. G. 1, 28:fontes et Flumina,
Ov. M. 2, 407:turbatas comas,
id. F. 3, 16:ordines,
Sall. J. 51, 3; cf.aciem,
Liv. 5, 18; 29, 2 al.:inclinatam aciem,
Suet. Caes. 62:(eos, qui) quaedam contra naturam depravata habent, restituere et corrigere,
Cic. Div. 2, 46, 96:oculos (luminibus orbati),
Suet. Vesp. 7:visum,
Plin. 25, 8, 50, § 89:pilos,
id. 32, 10, 40, § 119:se (apes, with reviviscere),
Varr. R. R. 3, 16 fin.; cf.:aliquem a limine mortis,
Cat. 68, 4; Verg. Cul. 223;and restinctos,
to raise the dead, Ov. P. 3, 6, 35:apes restituunt se ac reviviscunt,
Varr. R. R. 3, 16, 38.—Trop., to restore, revive, renew, reform, etc.: unus homo nobis cunctando restituit rem, Enn. ap. Cic. Off. 1, 24, 84; Cic. Att. 2, 19, 2; Liv. 30, 26; Verg. A. 6, 846 Serv.; Macr. S. 6, 1; Ov. F. 2, 242; Aug. ap. Suet. Tib. 21 al. (Ann. v. 313 Vahl.); cf.:II.rem prolapsam,
Liv. 2, 63:res perditas,
id. 25, 37; 6, 22:rem impeditam et perditam,
Ter. And. 3, 5, 13;and simply rem,
Liv. 3, 12 Drak.; 8, 11;25, 37: veteres clientelas,
Caes. B. G. 6, 12:veterem tuam illam calliditatem atque prudentiam,
Cic. Rosc. Am. 22, 61:tribuniciam potestatem,
id. Agr. 2, 14, 36:tribuniciam intercessionem armis,
Caes. B. C. 1, 7: proelium, Poet. ap. Cic. Tusc. 4, 23, 52; Caes. B. G. 7, 87; 1, 53; Liv. 6, 8; cf.:pugnam omnibus locis,
id. 4, 38 fin.; 2, 19:damna Romano accepta bello,
id. 31, 43:sanitatem,
Just. 6, 4, 13:bellum,
id. 35, 1, 10; Plin. 20, 6, 23, § 56; cf.vires,
Val. Fl. 2, 70:adulescentem corruptum,
to reform, Plaut. Trin. 1, 2, 81:suorum a pudore maritimae ignominiae restituti animi,
restored, revived, Liv. 35, 27:consolando aliquorum restituere voluntatem aut benevolentiam in dominum,
Varr. R. R. 1, 17, 7.—In partic., to give back, deliver up, return, restore a thing belonging to a person or place (syn. reddo).A.Lit.: Mi. Paterna oportet reddi filio bona. Ha. Restituentur omnia, Plaut. Poen. 5, 2, 122:2.tribuni vobis amissa reddent ac restituent?
Liv. 3, 68.—With a personal object: virginem suis Restituere ac reddere,
Ter. Eun. 1, 2, 67; 4, 6, 8:alicui filium,
id. Heaut. 3, 1, 83; id. And. 3, 3, 38; id. Hec. 5, 3, 20:amissa cuique,
Caes. B. C. 1, 87:bona iis,
id. ib. 2, 21:majorum locum huic,
id. B. G. 5, 25:agrum Veientibus,
Liv. 2, 13 et saep.:alicui suum familiarem et hospitem, ereptum e manibus hostium,
Caes. B. G. 1, 53:Sextus Pompeius civitati restitutus,
Cic. Phil. 5, 15, 41:captum victori,
Liv. 9, 11:apibus fructum suum,
Phaedr. 3, 13, 15:Caesaris imperio restituendus erat,
Ov. P. 4, 13, 38:illum restituam huic, hic autem in Alidem me meo patri,
Plaut. Capt. 3, 4, 56:aliquem natalibus,
to set free, Dig. 40, tit. 11;v. natalis.— With abstr. object: sed etiam meam vocem et auctoritatem et vobis et rei publicae conservatam ac restitutam puto,
Cic. Marcell. 1, 2:lucem salutemque redditam sibi ac restitutam,
id. Dom. 28, 75.—Without dat.:amissa (opp. adimere),
Caes. B. C. 1, 7:fraudata,
id. ib. 3, 60 fin. al.:Arpi restituti ad Romanos,
Liv. 24, 47; cf.:(Cloelia) sospites omnes Romam ad propinquos restituit,
id. 2, 13; 49:aliquem in aliquem locum,
Ter. And. 4, 1, 58; cf. Plaut. Mil. 3, 1, 108:(Siciliam) in antiquum statum,
Cic. Verr. 1, 4, 12; cf.:civitates afflictas in melius,
Suet. Vesp. 17. —Publicists' and jurid. t. t., to bring back or restore to his previous state or condition; to recall, reinstate a person condemned, banished, deprived of his property, etc. (cf. reduco):b.restituebat multos calamitosos... Licinium Denticulam de aleā condemnatum restituit,
Cic. Phil. 2, 23, 56:omnes, qui lege Pompeiā condemnati essent,
id. Att. 10, 4, 8:quae fuisset justa causa restituendi mei, nisi fuisset injusta eiciendi?
id. Mil. 14, 36; cf. id. ib. 15, 39:aliquem (damnatum),
Suet. Caes. 41; id. Calig. 15:exsulem,
id. Claud. 12:legionem totam cum ignominiā missam,
id. Caes. 69:neque enim praetor, si ex eo fundo essem dejectus, ita me restitui jussit,
Cic. Caecin. 29, 82; cf. id. ib. 8, 23: nonnullos ambitus Pompeiā lege damnatos in integrum restituit, Caes. B. C. 3, 1:aliquem in integrum,
Cic. Clu. 36, 98; Dig. 4, 1, 4; 4, 15 (cf. the whole section, ib. 4, 1: De in integrum restitutionibus); cf.:Sampsiceramum restitui in eum locum cupere, ex quo decidit,
Cic. Att. 2, 23, 2:equites Romanos in tribunicium honorem,
Caes. B. C. 1, 77 fin.:tribunos plebis in suam dignitatem,
id. ib. 1, 22:restitutus in patriam (Camillus) patriam ipsam restituit,
Liv. 7, 1 fin.; so,in patriam,
Suet. Ner. 3.—Transf.(α).Of things, to deliver up again, to make restitution of, restore:(β).in utriusque bonis nihil erat, quod restitui posset, nisi quod moveri loco non poterat,
Cic. Verr. 2, 2, 25, § 62; Dig. 43, 8, 2, § 34; 43, 12, 1, § 19 al.—Of a previous judicial sentence or of injustice committed, to reverse, i. e. to make null and void, to make good again, repair (cf.:(γ).rescindo, resolvo): alia judicia Lilybaei, alia Agrigenti, alia Panhormi restituta sunt,
Cic. Verr. 2, 2, 26, § 63:qui (praetor) dies totos aut vim fieri vetat aut restitui factam jubet, etc.,
id. Caecin. 13, 36:ut si ego eum condemnaro, tu restituas,
id. Fam. 9, 10, 2; cf.:restitui in integrum aequom est,
Ter. Phorm. 2, 4, 11.—To compensate for, make good (rare):B.damnum,
Liv. 31, 43, 4; Vulg. Exod. 22, 12:jacturam,
Col. 11, 1, 28. —Trop., to restore to a former condition, to re-establish, etc.:ut anno XVI. post reges exactos secederent, leges sacratas ipsi sibi restituerent,
restored for themselves, re-established, Cic. Corn. 1, Fragm. 23, p. 450 fin. Orell.:restituit his animos parva una res,
Liv. 25, 18; cf. id. 21, 53:ut interfecto Punico praesidio restituerent se Romanis,
join themselves again to the Romans, id. 23, 7:ulcera sanitati restituens,
restoring, Plin. 20, 6, 23, § 51; cf. id. 14, 18, 22, § 118:Bacchus peccasse fatentem Restituit,
restored to his former condition, Ov. M. 11, 135; cf.:cum semel occideris... Non, Torquate, genus, non te facundia, non te Restituet pietas,
Hor. C. 4, 7, 24:restituam jam ego te in gaudia,
Plaut. Merc. 5, 2, 44:haud facile te in eundem rursus restitues locum,
Cic. Prov. Cons. 9, 23; Plaut. Mil. 3, 1, 108; cf.:cives ex servitute in libertatem,
Liv. 28, 39:poëtam in locum, Ter. Hec. prol. alt. 13: aliquem rursus in gratiam,
id. ib. 3, 1, 11; cf.:fratrem in antiquum locum gratiae et honoris,
Caes. B. G. 1, 18:fratrem (sc. in gratiam),
Curt. 8, 6, 26:Acarnanas in antiquam formulam jurisque ac dicionis eorum,
Liv. 26, 24:vos in amicitiam societatemque nostram,
id. 31, 31 fin. et saep.:cum praecipitata raptim consilia neque revocari neque in integrum restitui possint,
id. 31, 32:patientiae veteri (Britanniam),
Tac. Agr. 16. -
22 subpositicius
suppŏsĭtīcĭus ( subpŏs-) or - tĭus, a, um, adj. [suppono, I. B.], put in the place of another, substituted. *I.In gen.: Hermes supposititius sibi ipsi, is his own substitute, i. e. he needs no one to replace him in combat, Mart. 5, 24, 8.—II.In partic., not genuine, false, supposititious:mater,
Varr. R. R. 2, 8, 2:explorator,
Plaut. Ps. 4, 7, 71. -
23 suppositicius
suppŏsĭtīcĭus ( subpŏs-) or - tĭus, a, um, adj. [suppono, I. B.], put in the place of another, substituted. *I.In gen.: Hermes supposititius sibi ipsi, is his own substitute, i. e. he needs no one to replace him in combat, Mart. 5, 24, 8.—II.In partic., not genuine, false, supposititious:mater,
Varr. R. R. 2, 8, 2:explorator,
Plaut. Ps. 4, 7, 71. -
24 supposititius
suppŏsĭtīcĭus ( subpŏs-) or - tĭus, a, um, adj. [suppono, I. B.], put in the place of another, substituted. *I.In gen.: Hermes supposititius sibi ipsi, is his own substitute, i. e. he needs no one to replace him in combat, Mart. 5, 24, 8.—II.In partic., not genuine, false, supposititious:mater,
Varr. R. R. 2, 8, 2:explorator,
Plaut. Ps. 4, 7, 71.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
replace — re‧place [rɪˈpleɪs] verb [transitive] 1. to start being used, doing a job etc instead of something or someone else: • The tax replaces a levy of 13.5% on manufactured goods. • He will be replaced as chief executive by the current finance director … Financial and business terms
Replace — Re*place (r? pl?s ), v. t. [Pref. re + place: cf. F. replacer.] 1. To place again; to restore to a former place, position, condition, or the like. [1913 Webster] The earl . . . was replaced in his government. Bacon. [1913 Webster] 2. To refund;… … The Collaborative International Dictionary of English
replace — replace, displace, supplant, supersede are rarely interchangeable terms, but they can carry the same basic meaning to put a person or thing out of his or its place or into the place of another. Replace implies supplying a substitute for what has… … New Dictionary of Synonyms
replace — replace, substitute 1. The typical construction is to replace A with B (or, in the passive, B is replaced by A), or B can simply replace A, whereas with substitute it is to substitute B for A or to substitute B without any continuation (more… … Modern English usage
replace — [ri plās′] vt. replaced, replacing 1. to place again; put back in a former or the proper place or position 2. to take the place of; supplant [workers replaced by automated equipment] 3. to provide a substitute or equivalent for [to replace a worn … English World dictionary
replace — I verb act for, alternate, change, commute, compensate, cover for, depute, deputize, duplicate, exchange, fill in for, interchange, make amends, pay back, put back, refund, reimburse, reinstall, reinstate, repay, reponere, represent, restitute,… … Law dictionary
replacé — replacé, ée (re pla sé, sée) part. passé de replacer. La statue de Napoléon Ier replacée sur la colonne de la place Vendôme … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré
replace — 1590s, to restore to a previous place, from RE (Cf. re ) back, again + PLACE (Cf. place) (v.). Meaning to take the place of is recorded from 1733 … Etymology dictionary
replace — [v] take the place of; put in place of alter, back up, change, compensate, displace, fill in, follow, front for*, give back, mend, oust, outplace, patch, pinch hit for*, put back, reconstitute, recoup, recover, redeem, redress, reestablish,… … New thesaurus
replacé — Replacé, [replac]ée. part … Dictionnaire de l'Académie française
replace — ► VERB 1) take the place of. 2) provide a substitute for. 3) put back in a previous place or position. DERIVATIVES replaceable adjective replacer noun … English terms dictionary