ranić

* * *

1. (= zadawać rany) wound, injure; (= kaleczyć) cut, hurt; (o kolcach itp.) hurt.

2. (= sprawiać przykrość) hurt; ranić czyjeś uczucia hurt sb's feelings.

= zranić.

vt impf/pf

1) (= kaleczyć) to wound

2) (uczucia) to hurt

* * *

* * *

1. (= tłuc, rozłupywać na części) break, shatter, break up; fiz. (cząstkę, atom) split; ( skałę) spall; ( skorupkę) (zwł. o pisklętach) chip; rozbić coś w drobny mak shaffer sth to smithereens, make a matchwood of sth; rozbijać na ułamki mat. fractionize.

2. (= roztrzaskiwać, niszczyć) crush; rozbić samochód smash a car.

3. (= uszkadzać, ranić) bruise, injure, hurt, mutilate; rozbić komuś nos smash sb's nose.

4. (= dezorganizować, skłócać) disrupt, frustrate, throw into disarray; (rodzinę, zespół, nadzieje) break up; (społeczeństwo, opozycję) fragment; (= powodować rozłam) disunite, fraction; rozbijać (na frakcje) polit. factionalize, fraction.

5. (= ugniatać) crush.

6. (= włamywać się) break open; rozbić bank break the bank.

7. (= pokonać, rozgromić) defeat, beat, crush; rozbić kogoś w pył l. puch pulverize sb, crush sb.

8. (= dzielić) divide ( coś na coś sth into sth).

9. rozbijać namiot pitch a tent, set up a tent; rozbijać obóz set up camp, pitch a camp.

1. (= ulegać rozbiciu) break, get broken, be shattered; (o samochodzie, falach, dzbanku) smash; ( o samolocie) crash; rozbijać się o coś ( o kroplach deszczu) splash against l. on l. over sth.

2. (= ranić się) injure l. hurt o.s.

3. (= dzielić się) divide, break up, separate.

4. (= nie dochodzić do skutku) fall through ( o coś because of sth); be thwarted ( o coś by sth).

5. pot. (= hulać) carouse, party; rozbijać się samochodem po mieście cruise around town.

- poranić komuś twarz to wound a. lacerate sb’s face

- poranić sobie stopy to lacerate one’s feet

- żołnierz poraniony w bitwie a soldier wounded in a battle

- poranione ręce/nogi wounded a. lacerated hands/legs ⇒ ranić

- poranił się przy czyszczeniu broni he was wounded while cleaning his gun ⇒ ranić się

- raniono go w walce he was wounded in a. during combat

- ranił ją nożem he injured a. wounded her with a knife

- raniono go ciężko he was heavily a. badly a. severely wounded

- kolce róż raniły jej dłonie rose thorns cut a. pierced her fingers, she pricked her fingers on the rose thorns

- ostry żwir ranił bose stopy sharp pebbles stabbed his/her bare feet

- ranić czyjeś serce to hurt sb’s feelings

- ranił jej uczucia he hurt her feelings

- posądzenia raniły jego dumę suspicions wounded his pride ⇒ zranić

- zranić kogoś nożem to wound sb with a knife

- zranić nogę o wystający gwóźdź to cut one’s leg on a protruding nail

- zranione zwierzę padło the wounded animal died

- zraniła ją spadająca gałąź she was injured by a falling branch ⇒ ranić

- jego słowa bardzo ją zraniły his words wounded her deeply

- zranić czyjąś dumę to hurt sb’s pride ⇒ ranić

- zranić się w palec/ramię to hurt a. injure one’s finger/arm

- zranić się kawałkiem rozbitego szkła to cut oneself on a piece of broken glass ⇒ ranić się

- zacinać się

* * *

1. (= ranić czymś ostrym) cut.

2. (= smagać) whip, lash.

3. (= ściskać) clench, set; zacinać zęby przen. clench l. set one's teeth.

zaciąć się pf.

1. (= kaleczyć się) cut o.s.

2. (o zamku, karabinie, drzwiach) jam; (= utknąć, nie dać się otworzyć, poruszyć) (np. o drzwiach, szufladzie) get l. be stuck, stick.

3. pot. (= jąkać się) stumble ( na czymś over sth).

4. (= upierać się) persist ( w czymś in sth); zaciąć się w gniewie persist in one's anger.

* * *

- zę -ziesz - zł -źli

1. ( przy użyciu zębów) bite; (np. kość) gnaw; (= przeżuwać) chew, munch; gryźć ziemię pot. be pushing up the daisies, be six feet under l. deep.

2. (= ranić zębami) bite.

3. (= żądlić) sting.

4. (= drażnić) ( o dymie) sting; ( o tkaninie) scratch.

5. przen. (= niepokoić) torment, distress, bother; co cię gryzie? what's eating you?, what's wrong (with you)?

(= kąsać się)

1. bite one another; gryźć się w język przen. hold l. bite one's tongue.

2. przen. (= dręczyć się) worry, fret.

3. pot., przen. (= kłócić się) fight (o kogoś/coś over sb/sth).

4. pot. (= nie pasować) clash, jar ( z czymś with sth).

- kaleczyć się

* * *

(np. nożem) cut; (= ranić) wound; ( dotkliwie) lacerate; kaleczyć język francuski/niemiecki murder the French/German language, speak broken French/German.

cut o.s., hurt o.s.

* * *

1. (= wydzielać krew) bleed.

2. (= ranić do krwi) make (sb l. sth) bleed, wound.

3. poet. (= zabarwiać czerwono) redden, taint ( sth) blood-red.

* * *

1. (= mordować) massacre.

2. (= ranić) beat up, batter, maul.

* * *

* * *

naruszyć pf.

1. (= przekraczać, łamać, zaburzać) (dyscyplinę, reguły, postanowienia) violate; (granicę, terytorium) encroach on ( sth); (plan, harmonogram) interfere with ( sth); ( równowagę) disturb; naruszać prawo break l. infringe the law; naruszać zasady break l. violate the rules.

2. ( napoczynać) break into ( sth).

3. (= nadłamywać) break; (= lekko uszkadzać) chip, damage; (= lekko ranić) injure.

4. (= ujawniać) reveal, betray.

* * *

1. ( o zmianie kierunku) reflect, deflect; odbić piłkę return a ball; odbijać piłkę bounce a ball; odbijać głos reflect the voice, echo, resound, reverberate; odbijać światło reflect light.

2. (= odzwierciedlać) reflect.

3. (= otwierać) hit open, open; odbić butelkę pot. hit a bottle open.

4. (= odrywać) break l. force open; break off, detach; odbijać tynk hammer down.

5. (= uszkodzić, ranić) beat (up), rough up; odbić komuś nerki kidney punch sb.

6. (= powielać) copy; print; odbijać ślady leave traces; odbijać pieczątkę put a stamp, stamp.

7. (= odpierać) ward off, repulse, repel; odbijać cios parry a blow.

8. ( o statku) (= odpływać) set sail, depart.

9. (= skręcać) turn; odbijać w prawo turn right.

10. (= uwalniać) free, rescue; odbić więźniów/jeńców free l. rescue prisoners/prisoners of war.

11. (= odzyskać własność) recapture, retake, win back.

12. ( w tańcu) cut in on.

13. pot. (= uwodzić cudzą żonę, dziewczynę) steal.

14. (= powetować) recoup, make up for, compensate.

15. odbić na kimś swój gniew vent one's anger on sb.

16. (= kontrastować) contrast, differ ( od czegoś from sth).

17. ( o broni palnej) recoil, kick back.

18. pot. (= wariować) go crazy; szajba komuś odbiła sb went crazy l. berserk; palma komuś odbiła sb went crazy l. berserk.

1. ( zmieniać kierunek) be reflected l. deflected; odbijać się jak groch od ściany fall on deaf ears; odbijać się głośnym echem reverberate.

2. (= skakać) take off; odbić się od dna rebound, bounce back.

3. (wytworzyć obraz w wodzie, szybie) be reflected.

4. (= przejawiać się) manifest o.s.

5. (= odciskać się) leave a trace, be impressed l. imprinted.

6. przen. leave a mark, influence, have an impact on.

7. (= odłączać się) break away, leave.

8. pot. (= powetować sobie) recoup o.s., make o.s. up for.

9. (= bekać) belch, burp.

* * *

* * *

zob. okaleczyć.

* * *

rażę razisz

1. (= sprawiać przykre wrażenie) offend ( czymś with sth); raził wszystkich swoim zachowaniem his behavior antagonized everybody.

2. (= oślepiać) dazzle, blind; raziło go ostre słońce the blazing sun dazzled him.

3. lit. (= uderzać, ranić) smite.

* * *

1. (narząd; fragment piersi; natura człowieka; siedlisko uczuć; wyobrażenie serca, rysunek; odwaga; środek czegoś) heart; bratnie serce a person after one's own heart; Serce Jezusowe kośc. the Sacred Heart; serce miasta the heart of the city; sztuczne serce med. artificial heart; waleczne serce brave heart; ( osoba) a heart of oak; niewydolność serca pat. heart l. cardiac failure; zawał serca l. mięśnia sercowego pat. coronary thrombosis; pot. coronary, heart attack; zatrzymanie akcji serca pat. cardiac arrest; bicie serca heartbeat; dama serca ladylove; dobroć serca kind-heartedness, the milk of human kindness; linia serca ( na dłoni) heartline; operacja na otwartym sercu chir. open-heart surgery; przeszczep serca chir. heart transplant; przyjaciel od serca bosom friend; rozmowa od serca heart-to-heart talk; bez serca ( o osobie) heartless; całym sercem l. z całego serca whole-heartedly, with all one's heart and soul; chować w sercu urazę do kogoś bear a grudge against sb; chwytać za serce tear at sb's heart; co w sercu, to na języku what the heart thinks, the mouth speaks; co z oczu, to i z serca out of sight, out of mind; człowiek wielkiego serca a person of great heart; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; drogi memu sercu dear to my heart; iść l. pójść za głosem serca let one's heart rule one's head; kamień spadł mi z serca that's a load l. weight off my chest l. mind; leżeć komuś na sercu (o problemie, sprawie) press heavily on sb's mind; ( o winie) lie heavy on sb; mieć dobre serce be kind-hearted, have one's heart in the right place; mieć do czegoś serce have one's heart in sth, have the heart to do sth; nie miałem serca mu o tym powiedzieć I didn't have the heart to tell him about it; wiesz, jakoś nie mam do tego serca (= nie mam na to ochoty) you know, I just don't have my heart in it; mieć miękkie serce be soft-hearted; mieć miękkie serce dla kogoś be an easy touch for sb, have a soft spot for sb; mieć problemy z sercem have a heart condition; mieć serce na dłoni wear one's heart on l. upon one's sleeve; mieć serce z kamienia have a heart of stone l. flint; mieć złote serce have a heart of gold; miejże serce! (= okaż dobroć) have a heart!, show mercy!; nie mieć Boga w sercu be heartless; oddać komuś swe serce (= zakochać się) give l. lose one's heart to sb; od serca l. z serca płynące (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart, heart-felt; okazać komuś serce show kindness to sb; otworzyć l. obnażyć przed kimś serce open l. bare one's heart to sb; podbić czyjeś serce win sb's heart; przyjąć kogoś z otwartym sercem give sb a heart-felt welcome; przypadł mi do serca I got to like him; radować czyjeś serce gladden one's heart; radujący serce (widok, historia) heartwarming; ranić czyjeś serce make sb's heart ache; rozdzierać komuś serce rend one's heart, tear one's heart out; rozpierać komuś serce ( o uczuciu) fill one's heart; serce mi krwawi (z jej powodu) my heart is bleeding (for her); serce się kraje my heart breaks l. bleeds; serce mi się wyrywa my heart is willing; serce mi stanęło (ze strachu, podniecenia) my heart missed l. skipped a beat; serce mi zmiękło (z litości) my heart melted (with pity); serce nie sługa the heart wants what it wants; serce podchodzi mi do gardła I've got my heart in my mouth l. throat; serce zabiło mi mocniej l. skoczyło (z radości) my heart leapt (with joy); serce zaczęło mi bić szybciej my heart quickened; sercem jestem z tobą my heart goes out to you; skraść komuś serce steal one's heart; sprawić, że serce komuś szybciej zabije stir sb's blood; to balsam na moje serce it warms the cockles of my heart; to mi szkodzi na serce it's bad for my heart; w głębi serca ( być kimś) at heart; (myśleć, czuć) deep in one's heart, in one's heart of hearts; wkładać w coś dużo serca put one's heart to sth; wziąć sobie coś do serca take sth to heart; z biciem serca with a beating l. pounding heart; z całego serca with all one's heart; (= entuzjastycznie) with heart and hand; ( kochać kogoś) heart and soul; z bólem serca reluctantly; z ciężkim/lekkim sercem with a heavy/light heart; zrobiłem to z ciężkim sercem ( niechętnie) it went very much against the grain with me; z dobrego serca out of the goodness of one's heart; z głębi serca from the bottom of one's heart; złamać komuś serce break sb's heart; z ręką na sercu hand on heart; z ręką na sercu, nie wiem cross my heart, I don't know; żywiej zabiło mi serce my pulse quickened.

2. ( dzwonu) tongue, clapper.

* * *

* * *

1. (= uderzać w bolące miejsce) hurt.

2. (= sprawiać przykrość) offend, hurt, wound; urazić czyjąś dumę hurt sb's pride.

1. (= uderzać się w bolące miejsce) hurt o.s.

2. (= obrażać się) take offense, feel offended l. hurt.

* * *

1. (= skaleczyć) wound, injure; zranić kogoś nożem wound sb with a knife; zranić sobie rękę szkłem cut one's hand with a bit of glass.

2. (= sprawić przykrość) hurt sb; zranić czyjeś uczucia hurt sb's feelings.

(= skaleczyć się) cut o.s.

- co chwila bodła konia ostrogą she kept jabbing her spurs into the horse

- chlasnąć kogoś w twarz to swipe sb across the face

- gałęzie chlastały nas po twarzach the branches lashed our faces

- chlasnęła psa smyczą she swiped the dog with the lead

- deszcz chlastał o szyby the rain lashed against the window panes

- koń chlastał się ogonem po bokach the horse swished its tail from side to side

- chlasnął się przy goleniu he cut himself (while) shaving

- chlastali się mokrymi ręcznikami they swiped each other with wet towels

- chlastać się szablami podczas pojedynku to slash at each other with swords during a duel

■ chlastać językiem (mówić nieostrożnie) to blab; (mówić ostro) to give sb a piece of one’s mind