-
1 praep.
praepositio - предлог -
2 praep.
praepositio - предлог -
3 we
praep→ w -
4 ana
-
5 apud
praep. cum acc.а) у, при, возле, подле, околоa. aliquem Ter, Pl, C etc. — у кого-л. (в чьём-л. доме)a. se non est Pl, Ter, Sen etc. — он вне себяa. exercitum esse C — находиться при армии, т. е. в штабе ( in exercitu esse быть в армии)a. populum C — перед народом (в присутствии народа)a. homines C — у (в глазах, во мнении) людейa. Platonem C — по Платону, у Платонаaliquid a. Homerum legere Pt — прочесть о чём-л. у Гомераa. oppidum Cs — около (у) городаa. mensam AG — за столомa. Asiam T — в Азииsacrificare a. deos T — приносить жертвы богамб) редко после acc.Misenum a. T — у Мизена -
6 cis
praep. cum acc.1) пространство: по сю сторону, с этой стороны (c. Taurum C; c. Padum ultraque L) -
7 endo
-
8 indu
praep. арх. ( = in)в (i. foro Enn; i. mari Enn) -
9 penes
praep. cum acc.1) у, в обладании, в руках (potestas est p. aliquem C)eloquentia est p. eum C — он обладает красноречиемusus, p. quem arbitrium est H — обычай, который имеет решающее значениеp. te es? H — в уме ли ты?causam p. judices vicisse Ap — выиграть дело в суде2) на стороне (p. rem publicam esse T)p. te culpa est Ter — ты виноват -
10 alboż
praep. przest., książk. alboż ja ci kiedy kłamałem? have I ever lied to you? a. told you a lie?- alboż to się godzi? it (just) doesn’t do, does it? książk.- dlaczego wyjechał? alboż mu tu było źle? why did he go (away)? – weren’t things going well for him here?* * *part.= albo.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > alboż
-
11 dla
praep. 1. (przeznaczony) for- dla kogoś for sb- pokój dla dzieci a room for children, a children’s room- krem do twarzy dla kobiet po czterdziestce a face cream for women over forty- książki dla dzieci books for children, children’s books- film dla dorosłych a film for adults, an adult film- zasiłki dla bezrobotnych unemployment benefits- zasiłki dla samotnych matek benefits for single mothers- pomoc dla powodzian aid for flood victims- kurs dla początkujących/zaawansowanych a beginners’/an advanced course- przedział dla palących/niepalących a smoking/non-smoking compartment- „dla panów/pań” (napis na drzwiach toalety) ‘ladies/gentlemen’- lekarstwo dla mojego ojca some medicine for my father- dla kogo są te kwiaty? who are these flowers for?- kupiła prezenty dla całej rodziny she bought presents for the whole family- przesyłam ukłony dla małżonki książk. please give my regards to your wife2. (w celu zapewnienia) for- dla czegoś for sth- dla pozoru for the sake of appearance- dla własnego dobra for one’s own good- zrobić coś dla efektu/wygody/zysku to do sth for effect/for the sake of convenience/for profit- grać na skrzypcach dla przyjemności to play the violin for (one’s own) pleasure- wyjść za mąż/ożenić się dla pieniędzy to marry for money- tupać nogami dla rozgrzewki to stamp one’s feet to get warm- wypić coś dla ochłody to drink sth to cool off- wystawa została zorganizowana dla uczczenia stulecia uczelni the exhibition was mounted for the university’s centenary celebrations- nosić broń dla własnego bezpieczeństwa to carry arms for one’s own safety- zażywać witamin dla wzmocnienia organizmu to take vitamins to strengthen one’s body3. (wobec, względem) for- podziw/szacunek dla kogoś admiration/respect for sb- sympatia/miłość dla kogoś liking/love for sb- poparcie dla partii/wniosku support a. backing for a party/motion- nie ma usprawiedliwienia dla takiego zachowania there’s no excuse for such behaviour- miły/uprzejmy dla kogoś nice/kind to sb- przyjemny dla oka/ucha pleasing to the eye/ear- przyjazny dla środowiska environment-friendly- szkodliwy dla środowiska/zdrowia harmful a. damaging to the environment/to health4. (jeśli chodzi o) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- podjazd dogodny dla inwalidów/wózków a ramp (convenient) for the handicapped/for prams- sytuacja korzystna/niekorzystna dla przedsiębiorstwa a favourable/an unfavourable situation for the company- tragiczna dla obrońców klęska a tragic defeat for the defenders- charakterystyczny dla kogoś/czegoś characteristic of sb/sth- to dla niego typowe it’s typical of him- z typowym a. charakterystycznym dla siebie optymizmem with (his/her) typical a. characteristic optimism- nie dla kogoś not for sb- nie dla mnie takie życie that’s no life for me- gotowanie – to nie dla mnie cooking is not for me a. not my kind of thing- to nie jest facet dla ciebie this is not the (right) guy for you- to nie jest praca dla ciebie this is not the/a job for you- obszar niedostępny dla turystów an area out of bounds GB a. off limits US to tourists- dźwięki niesłyszalne dla ludzkiego ucha sounds inaudible to the human ear- myśliwce niewykrywalne dla radaru fighters undetectable by radar5. (w opinii) for, to- dla kogoś for a. to sb- to był dla niej wielki szok it was a great shock to a. for her- dla mnie nie ma nic piękniejszego od tych wierszy to a. for me there’s nothing more beautiful than those poems- dla nich liczą się tylko pieniądze for a. with them, money is the only thing that counts- będzie to dla nich dowód, że mam rację this will show them a. prove to them that I’m right- (jak) dla mnie ten film był zbyt długi as far as I’m concerned a. for me, the film was too long6. (z powodu, dla dobra) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- porzuciła go dla jakiegoś cudzoziemca she dropped him for some foreigner- poświecić wszystko dla rodziny to sacrifice everything for (the sake of) one’s family- oddać życie dla ojczyzny to sacrifice one’s life for one’s country- stracić głowę dla kogoś to lose one’s head over sb7. [pracować] for (kogoś/czegoś sb/sth)- (ona) kręci filmy dla telewizji she makes films for television- (on) tłumaczy dla firmy prawniczej he does translations for a law firm8. książk. (przyczyna) for, because of- dla czegoś for a. because of sth- ryby hodowane dla smacznego mięsa fish bred for their tasty flesh- rośliny uprawiane dla jadalnych owoców plants grown for their edible fruit- na dziki polowano dla mięsa wild boar were hunted for their meat- dla ważnych powodów odłożył spotkanie important considerations caused him to postpone the meeting* * *prep(+gen) ( dla oznaczenia przeznaczenia) for; ( wobec) to, towards* * *prep.+ Gen.1. for; dla mnie/ciebie/ich for me/you/them; dla niej czas się nie liczy for her, time doesn't count; dla frajdy/przyjemności/zysku for fun l. kicks/pleasure/gain; dla twojego l. twego dobra for your own good; dla wspólnego dobra for the common good; dla zasady on principle; kupić/zrobić coś dla kogoś buy/do sth for sb; mieć coś wyłącznie dla siebie keep sth to o.s.; ważny dla sprawy important for the cause.2. ( tłumaczone przez użycie rzeczownika jako przydawki) domek dla lalek doll house; karma dla psów dog food.3. ( tłumaczone przez złożenie) klatka dla ptaków birdcage; kładka dla pieszych footbridge; przejście dla pieszych crosswalk; Br. pedestrian crossing.4. to; być grzecznym l. miłym dla kogoś be nice to sb; grzeczny/życzliwy dla (osób) starszych polite/kind to the elderly; szkodliwy dla zdrowia harmful to your health.5. (z rzeczownikiem odczasownikowym: tłumaczone bezokolicznikiem z „to”) dla zachowania pozorów to keep up the pretense, Br. to keep up the pretence; dla zatarcia śladów to cover one's tracks.7. ( w utartych zwrotach) dla chcącego nic trudnego where there's a will there's a way; dla każdego coś miłego (there's) something for everyone; nie dla psa kiełbasa! pog. it's too good for the likes of you!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dla
-
12 jako
Ⅰ praep. 1. (w okresie życia) as- jako dziecko/młody człowiek as a child/young man- nauczył się francuskiego jako dziecko he learnt French when he was a child2. (w charakterze) as; in the capacity of książk.- jako gospodarz/nauczyciel as host/teacher- jako lekarz uważam, że… in my capacity as (a) doctor, I believe that…- zasłynął jako aktor komediowy he was famous as a comedy a. comic actor- występował w procesie jako tłumacz he took part in the trial as an interpreter- radzono się go jako eksperta he was consulted as an expert- jego wystąpienie potraktowano jako próbę nacisku his statement was seen as an attempt to exert pressure- jako kolejnego gościa mam zaszczyt powitać… as my next guest, I have the honour to welcome…- premier uczestniczył w uroczystości jako osoba prywatna the Prime Minister attended the ceremony in a private capacityⅡ conj. as- stany określane jako depresyjne conditions described as depressive- jako pierwszy przyszedł mój brat my brother was the first to arrive- urodził się jako pierwszy/ostatni z siedmiorga rodzeństwa he was born the oldest/youngest of seven children- jako taki as such- nie chodzi o politykę jako taką it’s not a question of politics as suchⅢ jako że a. iż książk. as, since- jako że dzień był pochmurny, paliły się wszystkie światła as it was cloudy, all the lights were on- wioska ocalała, jako że leży wyżej the village escaped damage as it lies higher upⅣ jako tako pot. 1. (nie najgorzej) [czuć się] so-so pot.; [zachowywać się] tolerably- „jak ci poszedł egzamin?” – „jako tako” ‘how did the exam go?’ – ‘so-so’2. (średnio) [inteligentny] fairly* * *conjasja jako były premier... — as a former prime minister, I...
* * *conj.1. (= jak) as; jako dziecko (= w dzieciństwie) as a child; mówię do ciebie jako twój ojciec I am speaking to you as your father.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jako
-
13 między
Ⅰ praep. 1. (w przestrzeni) (pośrodku) between; (w otoczeniu) among, amid- między drogą a lasem between the road and the forest- między ogrodami jest mur there’s a wall between the gardens- autobus nie zatrzymuje się między Warszawą a Radomiem the bus doesn’t stop between Warsaw and Radom- pociąg kursuje między Krakowem a Berlinem the train runs from Cracow to Berlin a. between Cracow and Berlin- ustaw lampę między tapczanem a szafą put the lamp between the sofa and the wardrobe- weszli między tłum they mingled with the crowd- między (godziną) drugą a trzecią between two and three- między pierwszym a piętnastym listopada between the first and fifteenth of November- między posiłkami between meals3. (zależność) (dwóch) between; (kilku) among, between- różnice między nimi differences between/among them- współpraca między dwoma instytutami/członkami organizacji cooperation between two institutes/amongst a. among the members of an organization- wybierać między dwoma kandydatami/kilkoma możliwościami to choose between two candidates/among a. between several options- podzielił majątek między dwóch synów/swych spadkobierców he divided his estate between his two sons/among his heirs5. (o wspólnych cechach) between- kolor między żółtym a brązowym a colour which is between yellow and brown- to coś pośredniego między powieścią a autobiografią it’s something between a novel and an autobiography6. książk. (spośród, ze) (from) among, of- najprzystojniejszy między rówieśnikami the most good-looking in his age groupⅡ między- w wyrazach złożonych inter-- międzykomórkowy intercellular- międzyrządowy intergovernmental- mówiąc między nami a. między nami mówiąc (just) between you and me, just between ourselves; between you and me and the bedpost a. gatepost a. wall pot.- niech to zostanie między nami that’s just between you and me* * *prep(+acc) (dla oznaczenia kierunku: pomiędzy) between; ( wśród) among; ( przy podziale) between; ( przy wyborze) betweenmiędzy sobą — between ourselves/yourselves/themselves
* * *prep.+ Ins.1. (przy lokalizacji kogoś/czegoś) between; między domami between the houses; między lasem a szosą between the forest and the road; między młotem a kowadłem przen. between the devil and the deep blue sea, between a rock and a hard place; czytać coś między wierszami przen. read between the lines.2. (kiedy ktoś/coś jest otoczone ze wszystkich stron) in the middle of, among; między drzewami znajdowało się małe jeziorko there was a little lake surrounded by trees.3. ( dla wyróżnienia jednego z wielu) (= wśród) among; najzdolniejszy między studentami pierwszego roku the most talented among the first year students; między innymi among other things.4. (dla oznaczenia relacji, w jakiej pozostają jakieś osoby, przedmioty) between; między nami mówiąc between you and me; między sobą between ourselves/yourselves/themselves; kłótnie między małżonkami nuptial rows, arguments between the spouses.5. ( dla oznaczenia czasu) between; będę między pierwszą a drugą po południu I'll be there between 1 and 2 p.m.6. + Acc. ( dla oznaczenia kierunku) (= pomiędzy) between, among; odłożyć coś między książki put sth among the books; włożyć coś między bajki przen. dismiss sth.7. + Acc. ( przy podziale) between, among; rozdzielić majątek między syna i córkę divide one's property between one's son and one's daughter.8. + Ins. ( przy wyborze) between; wybierać między dobrem a złem choose between the good and the bad.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > między
-
14 mimo
Ⅰ praep. 1. (na przekór) in spite of, despite- mimo deszczu/trudności in spite of a. despite the rain/difficulties- mimo późnej pory dworzec tętnił życiem in spite of a. despite the late hour, the station was bustling with life- wyszedł z domu mimo zakazu he went out despite having been told not to- mimo wszystkich niedociągnięć plan został przyjęty notwithstanding all its shortcomings, the plan was accepted książk.2. przest. (obok) [przejść, przejechać] past (kogoś/czegoś sb/sth) Ⅱ adv. przest. (obok) [przejechać, przejść] past Ⅲ mimo że a. iż conj. even though, in spite of (the fact that), despite (the fact that)- mówiła doskonale po polsku, mimo że spędziła za granicą całe dzieciństwo she spoke impeccable Polish, despite having spent her entire childhood abroadⅣ mimo to part. yet, still; nonetheless książk.- widziałem go wcześniej tylko raz, mimo to od razu go poznałem I had seen him only once before, yet I recognized him immediately; I had seen him only once before, nonetheless, I recognized him immediatelyⅤ mimo wszystko part. despite everything, in spite of everything; nevertheless książk.- mimo wszystko była szczęśliwa despite everything she was happy, she was happy in spite of everything- mimo wszystko ich lubię I (still) like them all the same a. for all that; I like them nevertheless książk.* * *prep(+gen) despite, in spite ofmimo woli — unintentionally, involuntarily
* * *prep.+ Gen. in spite ( czegoś of sth) despite ( czegoś sth); mimo wszystko in spite of all; mimo woli unwittingly, inadvertently, unawares; mimo to still, even so, despite (all) that.conj.although, though; mimo że (even) though; postanowiliśmy zostać, mimo że było już bardzo późno we decided to stay, even though it was very late.adv.przest. past; Adam przeszedł mimo niezauważony Adam walked past unnoticed.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mimo
-
15 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
16 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
17 naprzeciwko
Ⅰ praep. opposite, across from- naprzeciwko kogoś/czegoś opposite a. across from sb/sth- przystanek autobusowy jest naprzeciwko hotelu the bus stop is opposite the hotel a. across the street from the hotel- stali naprzeciwko siebie they stood facing each otherⅡ adv. opposite- mieszkają naprzeciwko (po drugiej stronie ulicy) they live across the street a. over the way; (po drugiej stronie klatki) they live across the landing■ z naprzeciwka [zbliżać się] from the opposite direction- kobieta z naprzeciwka (z innego domu) the lady from across the street; (z innego mieszkania) the lady from across the landing* * *adv* * *adv. i prep.= naprzeciw; z naprzeciwka (= z sądziedztwa) from across (the street); nadchodzić z naprzeciwka approach from the opposite direction.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naprzeciwko
-
18 niby
Ⅰ praep. (jak) like- miękki niby puch soft as a. like down- usłyszałem coś niby płacz dziecka I heard a noise like (that of) a child cryingⅡ conj. (jakby) as if, as though- przeglądała się w wodzie niby w lustrze she looked at herself in the water as if a. as though it were a mirror- rozsiedli się niby do jakiegoś obrządku they sat down as if to perform some riteⅢ part. 1. (jakoby) supposedly; (na pozór) apparently, seemingly- (ona) niby go lubi, a drwi z niego she supposedly likes him, but she makes fun of him- zwolniono go z funkcji, niby z powodu złego stanu zdrowia he was relieved of his duties, apparently a. supposedly for health reasons- jest niby utalentowany he’s supposed to be a. he’s apparently talented- niby nic się nie stało, jednak… it might look like nothing serious happened, but still…; apparently nothing serious happened, but still…- niby się uczy, a w rzeczywistości czyta książkę he’s supposed to be studying, but in fact he’s reading a book- niby przypadkiem as though a. apparently by accident2. (do pewnego stopnia) kind of pot., sort of pot.- niby coś przeczuwał he kind a. sort of sensed something- coś niby kogut, niby wąż something a bit like a rooster and a bit like a snake- niby racja/prawda, ale niezupełnie that’s right/true, of course, up to a point3. (niedowierzanie, zastrzeżenie, dezaprobata) „kto to napisał?” – „no niby ja” ‘who wrote it?’ – ‘I guess, I did’ a. ‘I did like’ pot.- niby dlaczego? and why is that exactly?; why would that be? iron.- „wychodzimy” – „niby dokąd?” ‘we’re going’ – ‘like where to (exactly)?’- niby nie wiesz, kto to zrobił? I don’t suppose you know who did it, of course? iron.Ⅳ na niby make-believe; pretend dziec.- bitwa na niby a pretend battle- robić coś na niby to pretend to be doing sth- pracują na niby, ale pieniądze dostają nie na niby they only pretend to be working, but the money they get is real enoughⅤ niby- w wyrazach złożonych pseudo- pejor.; quasi-- nibynóżki Biol. pseudopoolia* * *partniby przypadkiem — as if lub though by accident
* * *adv.supposedly, allegedly; as if, as though; like; niby przypadkiem as if by chance; poszedł niby do pracy he supposedly went to work; on jest niby bystry he is supposed to be clever; on jest niby geniuszem he's (supposed to be) some kind l. sort of genius.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > niby
-
19 obok
Ⅰ praep. 1. (koło) by, next to- kontakt jest obok drzwi the switch is by the door- stał obok Anny he was standing next to a. beside Anna- siedzieli obok siebie they were sitting next to each other a. side by side- przeszedł tuż obok mnie he walked right past a. by me- mieszkają obok mojej siostry they live next door to my sister- obok mnie zatrzymała się taksówka a taxi drew up alongside me2. kryt. (oprócz) besides, apart from- obok malarstwa interesował się też rzeźbą as well as a. apart from painting, he was also interested in sculptureⅡ adv. na stole stał pusty talerz, a obok kieliszek there was an empty plate on the table and a glass next to it a. beside it- dopędził ją i szedł obok bez słowa he caught up with her and walked beside her a. by her side without saying a word- mieszkamy obok we live next door- burza przeszła obok the storm passed by- tuż obok czegoś right next to sth* * *1. prep 2. adv(tuż) obok — nearby, (very) close
* * *I.obok1prep.+ Gen. (= blisko) by, near, close to; (= oprócz) beside.II.obok2adv.close by, near by, beside, alongside; tuż obok close by, next door, (close) at hand; ktoś/coś jest obok sb/sth is close by; istnieć l. występować obok czegoś coexist with sth; przebiec/przelecieć/przejść obok czegoś run/fly/go by l. past sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obok
-
20 około
Ⅰ praep. (round) about, around- około stu osób about a. around a hundred people- około szóstej/północy about a. around six/midnight- około 1990 roku around 1990Ⅱ part. kryt. about, around- przez około dziesięć minut for about ten minutes- po około dwugodzinnym zebraniu after roughly a two-hour meeting- ceny wzrosły około trzykrotnie prices went up by around 300 per cent* * *prep(+gen) about* * *prep.+ Gen. about, around, roughly, approximately; około dwóch godzin about two hours; około połowy maja somewhere round mid-May; około dwóch kilogramów around l. about two kilos; około dwóch mil around l. about two miles, two miles or thereabout; gdzieś około południa somewhere around noon, noonish; około dwustu ludzi roughly two hundred people; on ma około 45 lat he's in his mid-forties.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > około
См. также в других словарях:
PRAEP — praepositi, praeposito, praepositum, praepositus … Abbreviations in Latin Inscriptions
Numenius of Apamea — Part of a series on … Wikipedia
ЕССЕИ — [греч. ἐσσαῖοι, ἐσσηνο], иудейское религ. движение в Палестине II в. до Р. Х. I в. по Р. Х. Этимология слова остается предметом дискуссий. Название движения передается в источниках по разному: по гречески либо ἐσσηνο (у Иосифа Флавия (14 раз),… … Православная энциклопедия
Eupolemus — was a Jewish historian whose work survives only in five fragments (or possibly six fragments) in the Eusebius of Caesarea s Praeparatio Evangelia (hereafter abbreviated as Praep. ) embedded in quotations from the historian Alexander Polyhistor… … Wikipedia
ДЕМЕТРИЙ ХРОНОГРАФ — евр. историк и экзегет эпохи эллинизма. Время и обстоятельства его жизни точно неизвестны. Прозвище Хронограф добавлено к его имени в XIX в. нем. историком и теологом Я. Фройденталем (Freudenthal. S. 35 37). Большинство исследователей считают,… … Православная энциклопедия
ЗЕНОН КИТИЙСКИЙ — [греч. Ζήνων ὁ Κιτιεύς] (IV III вв. до Р. Х.), древнегреч. философ, основатель стоической философской школы (см. ст. Стоицизм). Жизнь и сочинения Точная дата рождения З. К. неизвестна, приблизительная датировка дается по ряду косвенных… … Православная энциклопедия
АРТАПАН — [греч. ̓Αρτάπανος], евр. экзегет в Александрии, автор работы «О евреях» (Περὶ ̓Ιουδαίων) (или «Иудаика» (̓Ιουδαϊκά)). Она сохранилась во фрагментах у Евсевия Кесарийского (Praep. Evang. IX 18. 1; IX 23. 1 4; IX 27. 1 37), частично находит… … Православная энциклопедия
ДИОНИСИЙ ВЕЛИКИЙ — [греч. Διονύσιος ὁ Μέγας] (кон. II в. 264/5), свт.,исп. (пам. 5 окт., пам. греч. 3 окт.), еп. Александрийский, богослов, церковно общественный деятель. Жизнь Основным источником жизнеописания Д. В. являются сочинения Евсевия Кесарийского… … Православная энциклопедия
Yahweh — For information about Yahweh, see God in Abrahamic religions, which provides useful links. Yahweh is an English transliteration of he. יַהְוֶה a 19th century proposed punctuation of he. יהוה (the Tetragrammaton), which is the distinctive personal … Wikipedia
Tinzaparin — Strukturformel n = 1 bis 25, R = H oder SO3Na, R1 = H, SO3Na oder COCH3, R2 = H und R3 = COONa oder R2 = COONa und R3 = H … Deutsch Wikipedia
ABRAHAM — I. ABRAHAM Eremita Aegyptius, grandem (iam defessis aetate parentibus) hereditatem mox habiturus, non exspectavit; sed ut nudus discedens, in solitudine sibi cellam constinut: deinde ills vitâ defunctis, cum ad capiendum tantarum opum pattimonium … Hofmann J. Lexicon universale
