Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

nutu+deorum+c

  • 1 nutus

    nūtus, ūs, m. [nuo, ĕre (of abnuo, etc.); cf. nuto], a nodding, a nod.
    I.
    Lit.:

    Scipio nutu finire disceptationem potuisset,

    Liv. 34, 62:

    nutu tremefecit Olympum,

    Verg. A. 9, 106:

    digitisque saepe est nutuque locutus,

    Ov. Tr. 2, 453:

    signaque dat nutu,

    id. F. 1, 418:

    nutus conferre loquaces,

    Tib. 1, 2, 21:

    digiti,

    i.e. a beckoning, Tert. adv. Herm. 27:

    membrorum,

    Plin. 6, 30, 35, § 188: uno meo [p. 1231] nutu jugulari utrumque vestrum posse, Suet. Calig. 32:

    nutibus oculorum,

    winks, Vulg. Isa. 3, 16.—
    B.
    Transf., a downward tendency or motion, gravity:

    terrena suopte nutu et suo pondere in terram ferri,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    terra suā vi nutuque tenetur,

    id. de Or. 3, 45, 178; so in plur., id. N. D. 2, 39, 98.—
    II.
    Trop., command, will, pleasure:

    ad eorum arbitrium et nutum totos se fingunt,

    Cic. Or. 8, 24:

    jura omnia praetoris nutu atque arbitrio meretriculae gubernari,

    id. Verr. 2, 5, 13, § 34:

    ad alicujus voluntatem nutumque convertere,

    id. Fam. 3, 10, 10:

    omnia deorum nutu atque potestate administrari,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    auctoritate nutuque iegum domitas habere libidines,

    id. de Or. 1, 43, 194:

    paratum esse ad nutum,

    id. Phil. 7, 6, 18:

    ad nutum praesto esse,

    id. Verr. 2, 1, 31, § 78:

    respirare contra nutum dicionemque alicujus,

    id. Quint. 30, 94:

    alterius sub nutu degitur aetas,

    Lucr. 4, 1122:

    saevae nutu Junonis eunt res,

    Verg. A. 7, 592.

    Lewis & Short latin dictionary > nutus

  • 2 nūtus

        nūtus —, abl. ū (only nom sing. and acc. and abl sing. and plur.), m    [2 NV-], a nodding, nod: id significare nutu: nutu finire disceptationem, L.: nutu tremefecit Olympum, V.: nutu signa remittis, O.— A hint, intimation: an mihi nutus tuus non faceret fidem?— A tendency, inclination, gravity: terrena suopte nutu in terram ferri: terra in sese nutibus suis conglobata.—Fig., assent, compliance: adnuite nutum numenque vestrum invictum Campanis, L.— Command, will, pleasure: res ad nutum eius facta, Cs.: omnia deorum nutu administrari: contra nutum Naevi: ad nutūs aptus erilīs, H.: nutu Iunonis eunt res, V.: sub nutu atque arbitrio alcuius esse, L.
    * * *
    nod; command, will

    ad nutum -- instantly; with the agreement of

    Latin-English dictionary > nūtus

  • 3 cuncti

    cunctus, a, um, and more freq. in plur. cuncti, ae, a, adj. [contr. from conjunctus], all in a body, all together, the whole, all, entire (cf. Paul. ex Fest. p. 50, 15 Müll.: cuncti significat quidem omnes, sed conjuncti et congregati; very freq. and class.).
    1.
    Sing.
    (α).
    Masc.:

    senatus,

    Cic. Fam. 4, 4, 3:

    senatus populusque,

    Liv. 9, 6, 7:

    terrarum orbis,

    Verg. A. 1, 233:

    pelagi fragor,

    id. ib. 1, 154:

    in ordinem,

    Cic. Leg. 3, 14, 32:

    a populo,

    id. Fam. 3, 11, 2.—
    (β).
    Fem.:

    Aegyptus,

    Cic. Agr. 2, 16, 41:

    Gallia,

    Caes. B. G. 7, 10:

    civitas,

    Sall. J. 69, 3; Cic. Phil. 2, 9, 21:

    plebes,

    Sall. C. 37, 1:

    terra,

    Cic. N. D. 2, 39, 99: provincia, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 5:

    gens,

    Verg. G. 3, 473:

    gratia,

    Plaut. Most. 5, 2, 46:

    ad cunctam militarem disciplinam,

    Liv. 44, 1, 5:

    vis,

    Sall. H. 3, 61, 5 Dietsch:

    a Graeciā,

    Nep. Them. 9, 4.—
    (γ).
    Neutr.:

    vulgus,

    Hor. S. 2, 3, 63:

    pectore,

    Cat. 64, 92; Stat. Th. 5, 202.—
    2.
    Plur.:

    deduntque se... In dicionem... cuncti Thebano poplo,

    Plaut. Am. 1, 1, 103:

    quin cuncti vivi caperentur,

    Caes. B. G. 7, 11 fin.:

    cuncti aut magna pars Siccensium,

    Sall. J. 56, 5:

    prope cunctis civibus lucem ingenii sui porrigens,

    Cic. de Or. 1, 40, 184:

    cunctarum exordia rerum,

    Lucr. 2, 333; 4, 115:

    cuncta maria terraeque patebant,

    Sall. C. 10, 1:

    moenia,

    id. J. 57, 2:

    inconsulto cuncta simul agebant,

    id. C. 42, 2; cf.

    agitare,

    id. J. 66, 1:

    Mario procedere,

    id. ib. 65, 5:

    deorum nutu portendi,

    id. ib. 92, 2:

    putas unā virtute minora,

    Hor. Ep. 1, 12, 11 et saep.—
    b.
    Poet. or in post-Aug. prose, with gen.
    (α).
    In the gender of the noun (cf. Rudd. 2, p. 80; Zumpt, Gram. § 430;

    Kühner, Gram. II. p. 314): hominum cunctos ingenti corpore praestans,

    Ov. M. 4, 631:

    Baetica cunctas provinciarum diviti cultu praecedit,

    Plin. 3, 1, 3, § 7:

    postquam cuncta scelerum suorum pro egregiis accipi vidit,

    Tac. A. 14, 60 Nipperd. ad loc.—
    (β).
    In neutr. plur., with masc. or fem. gen.:

    viaï cuncta,

    Lucr. 5, 739; so,

    terrarum,

    Hor. C. 2, 1, 23:

    camporum,

    Tac. H. 5, 10:

    curarum,

    id. A. 3, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > cuncti

  • 4 cunctus

    cunctus, a, um, and more freq. in plur. cuncti, ae, a, adj. [contr. from conjunctus], all in a body, all together, the whole, all, entire (cf. Paul. ex Fest. p. 50, 15 Müll.: cuncti significat quidem omnes, sed conjuncti et congregati; very freq. and class.).
    1.
    Sing.
    (α).
    Masc.:

    senatus,

    Cic. Fam. 4, 4, 3:

    senatus populusque,

    Liv. 9, 6, 7:

    terrarum orbis,

    Verg. A. 1, 233:

    pelagi fragor,

    id. ib. 1, 154:

    in ordinem,

    Cic. Leg. 3, 14, 32:

    a populo,

    id. Fam. 3, 11, 2.—
    (β).
    Fem.:

    Aegyptus,

    Cic. Agr. 2, 16, 41:

    Gallia,

    Caes. B. G. 7, 10:

    civitas,

    Sall. J. 69, 3; Cic. Phil. 2, 9, 21:

    plebes,

    Sall. C. 37, 1:

    terra,

    Cic. N. D. 2, 39, 99: provincia, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 5:

    gens,

    Verg. G. 3, 473:

    gratia,

    Plaut. Most. 5, 2, 46:

    ad cunctam militarem disciplinam,

    Liv. 44, 1, 5:

    vis,

    Sall. H. 3, 61, 5 Dietsch:

    a Graeciā,

    Nep. Them. 9, 4.—
    (γ).
    Neutr.:

    vulgus,

    Hor. S. 2, 3, 63:

    pectore,

    Cat. 64, 92; Stat. Th. 5, 202.—
    2.
    Plur.:

    deduntque se... In dicionem... cuncti Thebano poplo,

    Plaut. Am. 1, 1, 103:

    quin cuncti vivi caperentur,

    Caes. B. G. 7, 11 fin.:

    cuncti aut magna pars Siccensium,

    Sall. J. 56, 5:

    prope cunctis civibus lucem ingenii sui porrigens,

    Cic. de Or. 1, 40, 184:

    cunctarum exordia rerum,

    Lucr. 2, 333; 4, 115:

    cuncta maria terraeque patebant,

    Sall. C. 10, 1:

    moenia,

    id. J. 57, 2:

    inconsulto cuncta simul agebant,

    id. C. 42, 2; cf.

    agitare,

    id. J. 66, 1:

    Mario procedere,

    id. ib. 65, 5:

    deorum nutu portendi,

    id. ib. 92, 2:

    putas unā virtute minora,

    Hor. Ep. 1, 12, 11 et saep.—
    b.
    Poet. or in post-Aug. prose, with gen.
    (α).
    In the gender of the noun (cf. Rudd. 2, p. 80; Zumpt, Gram. § 430;

    Kühner, Gram. II. p. 314): hominum cunctos ingenti corpore praestans,

    Ov. M. 4, 631:

    Baetica cunctas provinciarum diviti cultu praecedit,

    Plin. 3, 1, 3, § 7:

    postquam cuncta scelerum suorum pro egregiis accipi vidit,

    Tac. A. 14, 60 Nipperd. ad loc.—
    (β).
    In neutr. plur., with masc. or fem. gen.:

    viaï cuncta,

    Lucr. 5, 739; so,

    terrarum,

    Hor. C. 2, 1, 23:

    camporum,

    Tac. H. 5, 10:

    curarum,

    id. A. 3, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > cunctus

  • 5 numen

    nūmen, ĭnis, n. [for nuimen, root nu-; Gr. neuô, nod; Lat. nuo in re-nuo, etc], prop., a nodding with the head, a nod: numen quasi nutus dei ac potestas dicitur, Paul. ex Fest. p. 173 Müll.—Hence, trop., a nod, i. e. command, will.
    * I.
    In gen.:

    ad numen mentis momenque moveri,

    Lucr. 3, 144 (but id. 2, 632, and 4, 179, the correct reading is momine, v. Lachm.).—
    II.
    In partic., the divine will, the will or power of the gods, divine sway (the class. signif. of the word):

    numen dicunt esse imperium, dictum ab nutu: numina sunt, quojus imperium maximum esse videatur,

    Varr. L. L. 7, § 85 Müll.:

    deo, cujus numini parent omnia,

    Cic. Div. 1, 53, 120:

    multa saepe prodigia vim ejus (Cereris) numenque declarant,

    id. Verr. 2, 4, 49, § 107:

    di inmortales suo numine atque auxilio sua templa atque urbis tecta defendunt,

    id. Cat. 2, 13, 29:

    numen interdictumque deorum immortalium,

    id. Pis. 21, 48: nox et Diana, Nunc, nunc adeste, nunc in hostiles domos Iram atque numen vertite, Hor. Epod. [p. 1225] 5, 54.—To Fortune:

    nullum numen abest, si sit prudentia,

    Juv. 10, 365.—Hence, transf., of the will, might, authority of powerful persons:

    flectere tenta Caesareum numen, numine, Bacche, tuo,

    Ov. Tr. 5, 3, 45; cf. id. P. 4, 13, 24:

    annuite, Patres Conscripti, nutum numenque vestrum invictum Campanis,

    Liv. 7, 30; cf.:

    quanta potestas, quanta majestas, quantum denique numen, sit historiae,

    Plin. Ep. 9, 27, 1.—
    B.
    Godhead, divinity, deity, divine majesty, etc.:

    numina Palladis,

    Verg. A. 3, 543:

    per Dianae numina,

    Hor. Epod. 17, 3:

    venerantur numina nymphae, Mygdonidesque nurus,

    Ov. M. 6, 44:

    audis... positas ut glaciet nives Puro numine Juppiter,

    Hor. C. 3, 10, 8.—Concr., a divinity, deity, a god, goddess:

    caeleste numen,

    Liv. 1, 21, 1; Val. Max. 2, 4, 4; 5, 1, 3; Amm. 19, 1, 4:

    summum,

    Sen. Q. N. 7, 30, 4; Amm. 15, 8, 9; 17, 7, 3 al.:

    templa et effigies numinum,

    Tac. A. 1, 10; 1, 73; 3, 71; 15, 45; Suet. Calig. 22:

    nos magna precati Numina,

    Verg. A. 3, 634:

    si quem Numina laeva sinunt,

    id. G. 4, 7:

    promissaque numine firmat,

    i. e. by calling a god to witness, by an oath, Ov. M. 10, 430:

    vadimus immixti haud numine nostro,

    the divinity not with us, Verg. A. 2, 396, cf. sqq.:

    hospes numinis Idaei,

    Juv. 3, 138:

    in contumeliam numinum,

    Plin. Pan. 11:

    Titus numinibus aequatus est,

    id. ib. 35:

    numinis loco habere,

    Tac. G. 8:

    numina quibus sacrificabat,

    Val. Max. 5, 10, ext. 2:

    ea numina, i. e. Apollo and Diana,

    Tac. A. 3, 61; Plin. 4, 7, 12, § 25; 18, 13, 35, § 132.—Of the manes of a beloved person:

    juro per illos manes, numina mei doloris,

    Quint. 6 prooem. § 10 Spald.

    Lewis & Short latin dictionary > numen

  • 6 voco

    vŏco, āvi, ātum ( inf. vocarier, Plaut. Capt. 5, 4, 27), 1, v. a. and n. [Sanscr. vak-, to say; Gr. root Wep:, in epos, word; eipon, said], to call; to call upon, summon, invoke; to call together, convoke, etc. (cf.: appello, compello).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: (patrem) blandā voce vocabam, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.):

    quis vocat? quis nominat me?

    Plaut. Curc. 2, 3, 25: He. Vin' vocem huc ad te (patrem)? Ly. Voca, id. Capt. 2, 2, 110:

    Trebonius magnam jumentorum atque hominum multitudinem ex omni provinciā vocat,

    Caes. B. C. 2, 1:

    Dumnorigem ad se vocat,

    id. B. G. 1, 20:

    populum Romanum ad arma,

    id. B. C. 1, 7:

    milites ad concilium classico ad tribunos,

    Liv. 5, 47, 7:

    aliquem in contionem,

    Cic. Ac. 2, 47, 144;

    for which, contionem,

    Tac. A. 1, 29:

    concilium,

    Verg. A. 10, 2; 6, 433; Ov. M. 1, 167:

    patribus vocatis,

    Verg. A. 5, 758:

    ipse vocat pugnas,

    id. ib. 7, 614:

    fertur haec moriens pueris dixisse vocatis,

    Hor. S. 2, 3, 170.— With dat. (post-Aug. and rare):

    populumque ac senatum auxilio vocare,

    Tac. A. 4, 67 fin.; 12, 45.— Absol.:

    in senatum vocare (sc. patres),

    Liv. 23, 32, 3; 36, 21, 7.— Impers.:

    in contionem vocari placuit,

    Liv. 24, 28, 1:

    cum in senatum vocari jussissent,

    id. 2, 55, 10.— Poet.:

    tum cornix plenā pluviam vocat improba voce,

    i. e. announces, Verg. G. 1, 388; so,

    ventos aurasque,

    Lucr. 5, 1086:

    voce vocans Hecaten caeloque Ereboque potentem,

    invoking, Verg. A. 6, 247:

    patrios Voce deos,

    id. A. 4, 680; 12, 638; Tib. 2, 1, 83; Just. 38, 7, 8:

    ventis vocatis,

    Verg. A. 3, 253:

    numina magna,

    id. ib. 3, 264;

    12, 181: auxilio deos,

    id. ib. 5, 686:

    divos in vota,

    id. ib. 5, 234;

    7, 471: vos (deos) in verba,

    as witnesses, Ov. F. 5, 527:

    quem vocet divum populus,

    Hor. C. 1, 2, 25; cf. id. ib. 1, 14, 10; 1, 30, 2; 3, 22, 3; id. Epod. 5, 5:

    votis imbrem,

    to call down, Verg. G. 1, 157.— Poet. with inf.:

    hic (Charon) levare functum Pauperem laboribus Vocatus atque non vocatus audit,

    Hor. C. 2, 18, 40.—
    B.
    In partic.
    1.
    To cite, summon into court, before a magistrate (syn. cito):

    in jus vocas: sequitur,

    Cic. Quint. 19, 61: tribuni etiam consulem in rostra vocari jusserunt, Varr. ap. Gell. 13, 12, 6.—
    2.
    To bid, invite one as a guest, to dinner, etc. (syn. invito): Pa. Solus cenabo domi? Ge. Non enim solus:

    me vocato,

    Plaut. Stich. 4, 2, 20:

    si quis esum me vocat,

    id. ib. 1, 3, 28:

    aliquem ad cenam,

    Ter. And. 2, 6, 22; Cic. Att. 6, 3, 9:

    vulgo ad prandium,

    id. Mur. 34, 72:

    domum suam istum non fere quisquam vocabat,

    id. Rosc. Am. 18, 52:

    nos parasiti, quos numquam quisquam neque vocat neque invocat,

    Plaut. Capt. 1, 1, 7:

    convivam,

    id. As. 4, 1, 23:

    spatium apparandis nuptiis, vocandi, sacrificandi dabitur paululum,

    Ter. Phorm. 4, 4, 21: Ge. Cenabis apud me. Ep. Vocata est opera nunc quidem, i. e. I have been already invited, I have an engagement, Plaut. Stich. 3, 2, 18; so,

    too, bene vocas! verum vocata res est,

    id. Curc. 4, 4, 7: bene vocas;

    tum gratia'st,

    id. Men. 2, 3, 36 Brix ad loc.—
    3.
    In gen., to call, invite, exhort, summon, urge, stimulate, etc.:

    quod me ad vitam vocas,

    Cic. Att. 3, 7, 2:

    haec nisi vides expediri, quam in spem me vocas?

    id. ib. 3, 15, 6: quarum rerum spe ad laudem me vocasti, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2.—
    b.
    Of inanimate or abstract subjects, to invite, call, summon, incite, arouse: quo cujusque cibus vocat atque invitat aventes, Lucr. 5, 524:

    lenis crepitans vocat Auster in altum,

    Verg. A. 3, 70; cf.:

    quāque vo. cant fluctus,

    Ov. R. Am. 532:

    Carthaginienses fessos nox imberque ad necessariam quietem vocabat,

    Liv. 28, 15, 12:

    me ad studium (feriae),

    Phaedr. 3, prol. 9:

    quocumque vocasset defectionis ab Romanis spes,

    Liv. 24, 36, 9; cf.: arrogantiā offensas vo care, to provoke or excite hostility, Tac. H. 4, 80.— Pass.:

    cum ipso anni tempore ad gerendum bellum vocaretur,

    Caes. B. G. 7, 32. — Poet., with inf.:

    sedare sitim fluvii fontesque vocabant,

    Lucr. 5, 945.—
    4.
    To challenge:

    centuriones... nutu vocibusque hostes, si introire vellent, vocare coeperunt,

    Caes. B. G. 5, 43:

    cum hinc Aetoli, haud dubie hostes, vocarent ad bellum,

    Liv. 34, 43, 5:

    vocare hostem et vulnera mereri,

    Tac. G. 14; Verg. G. 3, 194; 4, 76; id. A. 11, 375; 11, 442; Sil. 14, 199; Stat. Th. 6, 747; cf. Verg. A. 6, 172; 4, 223 Heyne ad loc.—
    5.
    To call by name, to name, denominate (freq. and class.; syn. nomino): certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48. 107 (Ann. v. 85 Vahl.): quem Graeci vocant Aërem, id. ap. Varr. L. L. 5, § 65 Müll. (Epicharm. v. 8 Vahl.):

    cum penes unum est omnium summa rerum, regen illum unum vocamus,

    Cic. Rep. 1, 26, 42: comprehensio, quam katalêpsin illi vocant, id. Ac. 2, 6, 17:

    urbem ex Antiochi patris nomine Antiochiam vocavit,

    Just. 15, 4, 8:

    ad Spelaeum, quod vocant, biduum moratus,

    Liv. 45, 33, 8:

    me miserum vocares,

    Hor. Ep. 1, 7, 92:

    non possidentem multa vocaveris Recte beatum,

    id. C. 4, 9, 45.— With de, to call after, to name after:

    lapis, quem Magneta vocant patrio de nomine Graeci,

    Lucr. 6, 908:

    patrioque vocant de nomine mensem,

    Ov. F. 3, 77.— Pass.:

    ego vocor Lyconides,

    Plaut. Aul. 4, 10, 49: De. Quī vocare? Ge. Geta, Ter. Ad. 5, 6, 3:

    jam lepidus vocor,

    id. ib. 5, 7, 13; id. Eun. 2, 2, 33:

    a se visum esse in eo colle Romulum, qui nunc Quirinalis vocatur... se deum esse et Quirinum vocari,

    Cic. Rep. 2, 10, 20:

    syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    patiens vocari Caesaris ultor,

    id. C. 1, 2, 43:

    sive tu Lucina probas vocari,

    id. C. S. 15.—With de, to be named for, etc.:

    Taurini vocantur de fluvio qui propter fuit,

    Cat. Orig. 3, fr. 1:

    ludi, qui de nomine Augusti fastis additi, Augustales vocarentur,

    Tac. A. 1, 15.—
    6.
    In eccl. Lat., to call to a knowledge of the gospel, Vulg. 1 Cor. 1, 2; id. Gal. 1, 6; id. 1 Thess. 2, 12.—
    II.
    Transf., to call, i. e. to bring, draw, put, set, place in some position or condition:

    ne me apud milites in invidiam voces,

    Cic. Phil. 2, 24, 59:

    aliquem in odium aut invidiam,

    id. Off. 1, 25, 86:

    cujusdam familia in suspitionem est vocata conjurationis,

    id. Verr. 2, 5, 4, § 10:

    aliquem in luctum,

    id. Att. 3, 7, 2:

    in partem (hereditatis) mulieres vocatae sunt,

    succeeded to a share, id. Caecin. 4, 12; so,

    aliquem in partem curarum,

    Tac. A. 1, 11:

    in portionem muneris,

    Just. 5, 2, 9:

    me ad Democritum vocas,

    to refer, Cic. Ac. 2, 18, 56.—With inanimate or abstract objects:

    ex eā die ad hanc diem quae fecisti, in judicium voco,

    I call to account, Cic. Verr. 2, 1, 12, § 34; so,

    aliquid in judicium,

    id. de Or. 1, 57, 241; id. Balb. 28, 64 al.:

    singula verba sub judicium,

    Ov. P. 1, 5, 20:

    ad calculos vocare amicitiam,

    Cic. Lael. 16, 58; Liv. 5, 4, 7; Plin. Pan. 38, 3:

    nulla fere potest res in dicendi disceptationem aut controversium vocari, quae, etc.,

    Cic. de Or. 2, 72, 291:

    aliquid in dubium,

    id. Inv. 2, 28, 84:

    templa deorum immortalium, tecta urbis, vitam omnium civium, Italiam denique totam ad exitium et vastitatem vocas,

    bring to destruction, reduce to ruin, destroy, id. Cat. 1, 5, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > voco

См. также в других словарях:

  • FULMEN — in Theologie Poetica, ut et Tonitru, designatut Geryonis fabula, cui a γηρύειν, i. e. φωνεῖν, Lat. sonando, nomen. Unde quod is triceps, quod boves ei tributi, quorum in Ins. Erythia sedes; quod idem ex Chrysaore et Callirrhoe natus fingitur,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PRAESIDIA Arcana — in Inscr. vet. Romana. ANNUANT. DII. ROMANAE. REI PUBLICAE. ARCANAQUE. URBIS. PRAESIDIA. QUORUM. NUTU. IMPERIO. ROMANO. REGNA. CESSERE. Sunt Praesidia fatalia, quae figebant olim in penetralibus Sacrariorum, salvis illis Rem publicam non posse… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»