Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

niobe

  • 41 spectabilis

    spectābilis, e (specto), I) sichtbar, corpus caeli, Cic.: sp. undique campus, Ov. – II) sehenswert, ansehnlich, heros, Ov.: Niobe vestibus intexto Phrygiis spectabilis auro, Ov.: proceritas arborum, Plin.: mons, Plin.: victoria, Tac.: pax et victoria, Gell.: – dah. Spectabilis unter den Kaisern ein Titel der vornehmsten Beamten vom zweiten Range, vir, Cod. Iust.: iudices, ibid.: praefectus vigilum, Paul. dig.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > spectabilis

  • 42 verto

    verto (archaist. vorto), vertī (vortī), versum (vorsum), ere (altind. vártatē, er dreht sich, got. waнrЮan, ahd. werdan, werden), nach einer anderen, bes. nach der entgegengesetzten Richtung kehren, wenden, drehen, umkehren, umwenden, umdrehen, refl. vertere se u. bl. vertere, u. Passiv verti medial, sich kehren, sich wenden, sich drehen, I) im allg.: A) eig.: 1) übh.: a) m. Angabe wohin? α) durch Praepp.: ora in alqm, Ov.: omnium ora in se, Tac.: raptum vexillum ad ripam, Tac.: currum in fugam, Curt.: aquam v. in subiecta, ableiten in die Niederungen, Tac.: equos ad moenia, Verg.: armentum ad litora, nach dem U. zutreiben, Ov.: mucronem in se, Liv. epit.: v. harpen in alqm, Ov.: morsus exiguam in Cererem (Brot), Verg. – refl., verti me a Minturnis Arpinum versus, Cic.: u. ohne se, ad Orientem vertit, kehrte um, Treb. Poll.: ut (sol) vortat metas ad solstitiales, Lucr.: alterius ramos videmus vertere in alterius, Verg.: o utinam vocula mea vertat in auriculas dominae, gelange, Prop.: Char. quo vortisti (wohin hast du dich gedreht = wohin siehst du)? Dem. ad illum qui emit, Plaut. merc. 434: u. passiv medial, velatum vortier ad lapidem, sich (anbetend) hinzuwenden zu einem (heiligen) Stein, Lucr.: homines, quorum oculi perversā semper acie vertantur, sich drehen, Firm. – β) durch Advv.: sidera retro, Verg.:
    ————
    quo vertere cursus (iubeat), Verg.: quo vocat, vertamus iter, Verg.: v. ora huc et huc, Hor.: nunc huc nunc illuc verso mari, Liv. – refl., vorte hāc te, puere, wende dich hierher = komm hierher, Plaut. – b) m. bl. Acc.: flumina et lacus, ableiten, Tac.: fores cardine tacito, leise aufmachen, Tibull.; vgl. verso cardine strepitum fecit, Ov.: clavem vertere (umdrehen), Iulian. bei Augustin.: simulat gradu discedere verso, Ov.; vgl. verso pede premere arenam, Ov.: u. ille tuus tam cito vertit pennas amor? hat seine Fittige gewendet (= hat sich von mir entfernt, mich aufgegeben)? Prop. – refl., cum haesisset descendenti (virgini Vestali) stola, vertit se et recollegit, Plin. ep. 4, 11, 9. – 2) als milit. t.t.: alqm (hostes, equites u. dgl.) in fugam, in die Fl. treiben, -schlagen, Auct. b. Afr., Liv. u.a.: u. so bl. agmina, Verg.: u. Philippis versa acies retro, die zu Ph. verlorene Schlacht, Hor. – iter retro, eine rückgängige Bewegung machen, Liv.; vgl. ni Vitellium retro Fortuna vertisset, zur Umkehr genötigt hätte, Tac. – terga v., kehrtmachen = fliehen, Caes. u.a.: u. so refl., se, Caes. u.a.: u. ohne se, versuros omnes in fugam extemplo ratus, überzeugt, daß alle sofort kehrtmachen würden, Liv. – in circumsedentes Capuam se vertit, wendete sich gegen usw., Liv. 26, 5, 4. – 3) von der örtl. Lage, bes. als geogr. t.t., refl. Scytharum gens, haud procul Thraciā sita, ab oriente ad septentrionem se vertit, wohnt in der Rich-
    ————
    tung von O.n.N. (= nordöstlich), Curt. 7, 7 (29), 3. – u. medial, versus in od. ad m. Akk., gewendet, gerichtet, hin- od. hinausgehend, hin- od. hinausliegend u. dgl., squamarum series a cauda ad caput versa, hinlaufend, Plin.: v. Örtlichkeiten, fenestrae in viam versae, Liv.: Epirus in septentrionem versa, Liv.: mare ad occidentem versum, Liv.: (Maeander) nunc ad fontes, nunc in mare versus, hinlaufend, Ov.: u. so (Rhenus) modico flexu in occidentem versus, Tac.: versa est Pachynos ad austros, liegt nach Süden, Ov.
    B) bildl.: 1) im allg.: a) übh.: α) mit Angabe wohin? αα) durch Praepp.: usum olei ad luxuriam, den Gebr. des Öles zur Verschwendung wenden, d.i. bis zur Verschwendung treiben, Plin.: in se studia civium, Tac.: v. bonas aures ad pacem, dem Fr. gütiges Gehör zu schenken geneigt sein, Prop.: indomitum animum in bonum, Tac.: animum alias ad curas, Tac.: consilia curasque in oppugnationem Placentiae, Tac.: venena et artes in alium, Tac.: in nos vertite iras, Liv.: patrem ab alienis in suos vertisse superbiam, Liv. – Passiv, versa Romam res, wurde die Sache (Untersuchung) nach Rom gespielt, Liv.: summa curae in Bostarem versa erat, die Hauptsorge war dem B. zugewälzt, lag auf B., Liv. – in admirationem versus (rex), zur B. hingerissen, Liv. – verti certamine irarum ad caedem, hingetrieben werden, Liv.: u. so solitae cu-
    ————
    pidine caedis in pecudes, Ov. – medial, in quem (Scipionem) tum omnis civitas versa erat, die Augen der ganzen St. (voll Erwartung) gerichtet waren, Liv.: pater totus in Persea versus, dem P. ganz zugewandt, sich ganz hingebend, Liv. – refl. ohne se, zB. periculum in creditores a debitoribus verterat, Liv.: omnis ira belli ad populationem vertit, ging am Ende hinaus auf B., Liv. – verterat periculum in Romanos, Liv., pernicies ad accusatorem, Tac. – Caesar vertit in Sabinum, lenkte (in dem Schreiben) auf den S. ein, Tac. ann. 4, 70. – ββ) durch Advv.: quo me vortam, wohin soll ich mich (in meiner Not, Verlegenheit) wenden? Ter.: redigam ut, quo se vortat, nesciat, daß er sich nicht zu raten u. zu helfen weiß, Ter.: quo se verteret, nesciebat, Cic.: quoquo verteris, wie man es auch drehen u. wenden mag, Cic. – depulsi aemulatione alio vertunt, davon abgebracht durch Eifersucht, nehmen sie eine andere Wendung, schlagen sie einen anderen Weg ein, Tac. ann. 1, 18: u. so bl. ut verteret, Tac. ann. 4. 10. – β) mit bl. Acc.: versa amicitiae terga dedere meae, kehrten meiner Fr. den Rücken, Ov.: v. sinistrum lenti itineris rumorem prospero proelio, (von sich) abwenden, Tac. – b) Gelder, Einkünfte wohin wenden, d.i. α) zuwenden, ex illa pecunia magnam partem ad se, sich aneignen, Cic.: in se Cotyi data, Tac.: litem in suam rem, das Streitobjekt sich zusprechen, Liv.: Lugdunensium reditus in fi-
    ————
    scum, zum F. schlagen, Tac. – u. so wohl verte aliquid, wende dir etwas zu = mache eine Prellerei, ein betrügerisches Geschäft, Pers. 5, 137. – β) wie unser » wohin wenden« = verwenden, benutzen, pecuniam in suos usus, ICt.: pecuniam mutuam in rem alcis, ICt. – captos in praedam, Tac.: seditiosa in praedam, Tac.: occasionem ad bonum publicum, Tac. – c) etwas so u. so (auf die üble od. gute Seite) wenden, m. in u. Akk. od. m. bl. Dat. zur Ang. wozu? α) in der Beurteilung, machen, gereichen lassen zu usw., ansehen als usw., comitia biennio habita in religionem, zu einem Gegenstande frommen Bedenkens machen, Liv.: ne ea, quae rei publicae causā egerit, in suam contumeliam vertat, zu einer Beleidigung gegen sich, Caes.: Romanos obicis mihi et ea, quae gloriae esse debent, in crimen vertis, Liv.: ne sibi vitio verterent, quod etc., Cic. – in prodigium versa ea tempestas, Liv. – β) in der Ausführung, so u. so wenden = die u. die Wendung geben, so u. so ausschlagen, -ablaufen lassen, u. refl. (ohne se) u. Pass. medial, sich wenden, die u. die Wendung nehmen, so u. so ausschlagen, ablaufen, somnia in melius, Tibull.: cognomen in risum, ins Lächerliche ziehen, Hor.: di bene vortant quod agas, Ter. – refl., haec... extemplo in invidiam, mox etiam in perniciem Demetrio verterunt, Liv.: detrimentum in bonum verteret, Caes.: auspicia in bonum verterunt, Liv.: ne memoria Augusti,
    ————
    ne nomen Caesarum in ludibria et contumelias verterent, Tac.: magnitudo pecuniae malo vertit (sc. ei), wurde sein Unglück, Tac.: quae res bene vortat mihi, Plaut.: quae res tibi vertat male, Ter.: quod bene, nec bene vertat, Liv. u. Verg.: u. medial, factum est versum in laudem, Liv. – d) in der Beurteilung auf jmd. od. etw. (als Urheber, Ursache) etw. wenden = jmdm. od. einem Umstande usw. etwas zuschreiben, beimessen, devictorum Samnitium decus ad legatos est versum, Liv.: v. omnium secundorum adversorumque causas in deos, Liv.: quaeque alia in deûm iras vertunt (sc. homines), Liv.: quam rem alii in superbiam vertebant, Sall.
    2) insbes.: a) etw. wenden, d.i. etw. ändern, verändern, wechseln, α) Körperliches: comas (durch Färben) v., Prop.: u. so capillum, Tertull.: furentium certa indicia sunt audax et minax vultus... color versus, veränderte, wechselnde Gesichtfsarbe (= Sich- Verfärben), Sen. – auster in Africum se vertit, schlug zum Südwestwind um, Caes. – β) Zustände usw.: iussa, Verg.: quae mea culpa tuam mentem vertit? Ov.: u. so quae sententia te (dich = deine Gesinnung) vertit? Verg.: statum, Tertull. – refl., vorterunt se memoriae (Zeiten), Plaut.: fortuna iam verterat, hatte sich gewendet (geändert), Liv. – medial, omnia vertuntur, certe vertuntur amores, Prop.: videte, quam versa et mutata in peiorem partem sint omnia, Cic.:
    ————
    verso civitatis statu, Tac.: verso Marte, Liv.: versis ad prospera fatis, Ov.: versā vice, umgekehrt, Sen. poët., Iustin. u.a.: versa facundia, Poesie, Apul. – b) seinem ganzen Wesen, seiner Gestalt nach in etw. übergehen lassen, verwandeln, pectora in silicem, Ov.: alqd in lapidem, Ov.: in cinerem, s. cinis: Niobe, quae nimio fletu in lapidem versa est, Hyg. – refl. u. medial = in etw. übergehen, sich verwandeln, zu etw. werden, se in imaginem Amphitruonis (v. Jupiter), Plaut.: terra in aquam se vertit, Cic.: se in omnes facies, Verg.: vidit fusa in obscenum se vertere vina cruorem, Verg. – medial, in pus verti, Cels.: verti in parva animalia, Ov.: m. Acc. resp., formam vertitur oris antiquum in Buten, verwandelt sich an Gestalt in den alten B., Verg. – c) Schriftwerke usw. übertragen, übersetzen, Philemo scripsit (fabulam), Plautus barbare (lateinisch) vertit, Plaut.: si sic verterem Platonem, ut verterunt nostri poëtae fabulas, Cic.: verti etiam multa de Graecis, Cic.: v. Graeca in Latinum, Quint.: annales ex Graeco in Latinum sermonem, Liv.: ex Graeco in Latinum vel ex Latino vertere in Graecum, Plin. ep. – d) als publiz. t.t., v. solum, sich außer Landes begeben, auswandern, bes. v. Verbannten, dah. oft mit dem Zusatz exsilii causā, Cic. u.a.: vertere solum exsilio, Amm. 15, 3, 12.
    II) prägn.: A) = versare, wie drehen prägn. = wieder und wieder drehen, hin und her drehen, -wen-
    ————
    den, fort und fort herumdrehen, -wenden, refl. vertere se u. Pass. vertī medial, sich (hin und her-, sich herum-) drehen, AA) eig. u. übtr.: 1) eig.: lumina, rollen (v. der Gorgo), Verg.: caput, herumrollen, - wälzen (v. Meere), Prop. – medial, vertitur interea caelum (dreht sich [um die Erde]) cum ingentibus signis, Enn.: u. so vertitur interea caelum et ruit (bricht herauf) Oceano Nox, Verg.: si oculi cum dolore vertuntur, wenn sich die Augen unter Schmerz bewegen (bei der Bewegung die Augen schmerzen), Cels.; aber im üblen Sinne, oculi vertuntur, die Augen verdrehen sich, Cels.: u. intestinum verti videtur, der Darm scheint sich krampfhaft zu krümmen, Cels.
    2) übtr., u. zwar refl. vertere se u. medial vertī, a) v. Pers., irgendwo sich umherbewegen, sich umhertreiben, sich umhertummeln, v. se ante postes, Prop.: u. oft medial, verti in mediis catervis, Verg.: inter primos, Verg.: sub pedibus omnia verti regique videbunt, sich unter ihren Füßen zu winden (von den Untertanen), Verg. – b) v. der Zeit = umrollen, umlaufen, septima post Troiae excidium iam vertitur aestas, Verg.: decima haec iam vertitur aestas, Sil. – bes. im Partic., hunc mensem vertentem servibit, diesen vollen Monat, Plaut.: mense vertente, innerhalb eines M., Vitr.: intra finem anni vertentis, innerhalb des laufenden Jahres, Cic.: u. bes. anno vertente, im Verlauf-, innerhalb des Jahres od. eines Jahres, Cic.
    ————
    u. Nep.: u. so tum ille vere vertens annus appellari potest, ein völliges Jahr (vom großen Weltjahre, das aber selbst annus magnus heißt), Cic. de rep. 6, 24. Vgl. über annus vertens überhaupt Censor. 19 in.
    BB) bildl.: 1) im allg.: stimulos sub pectore, unter dem H. die St. drehen = das Herz zur Begeisterung anstacheln, Verg. Aen. 6, 101.
    2) insbes., u. zwar medial vertī, sich in irgend einem Gebiete, einem Fache, einem Elemente bewegen, a) v. Pers.: iam homo in mercatura vortitur, gibt sich schon mit dem Handel ab, Plaut. most. 639. – b) v. Lebl.: ubi ego video rem verti in meo foro, sich auf m.F. bewegt, vor mein F. gehört, von mir abhängt, Plaut.: in iure, in quo causa illa vertebatur (zu dessen Gebiete jener Prozeß gehörte), paratissimus, Cic.: in eo verti (drehe sich) spes civitatis, Liv. – quam maxime resisto, tam res in periculo vortitur, desto größer wird die G., Plaut.: in maiore discrimine domi res vertebatur, weit mißlicher stand es um usw., Liv. – omnia in unius potestate ac moderatione vertentur, die G.u.L. des Ganzen wird in der Hand eines einzigen liegen, Cic.: totum id vertitur in voluntate Philippi, hängt von der Gesinnung des Ph. ab, Liv.: in eo victoriam verti, darauf beruhe der S., das sei für den S. entscheidend, Liv.: in eo verti ceterorum animos, si etc., es sei für die Stimmung der übrigen entscheidend, Liv. – so auch mit circa u. Akk., cum circa hanc
    ————
    fere consultationem disceptatio omnis verteretur (sich drehte), Liv. 36, 7, 1. – u.m. Advv., ibi summam rerum bellique verti, daß dort das ganze Schicksal des Staates u. Kr. entschieden werde, Liv.: ibi maiestatem regiam verti, unde soror Alexandri staret, auf deren Seite sei die k.M., zu denen sich die Schw. des Al. halte, Iustin. – u. impers., vertebatur (= vertebatur disceptatio in eo), utrum... an etc., darum drehte sich die Frage, ob... oder usw., Liv. 39, 48, 3.
    B) = invertere, convertere, umkehren, umwenden, AA) eig.: 1) im allg.: a) übh.: hominem in id latus, cuius auris eo modo laborat, auf die S. legen, Cels.: saepe stilum, Hor.: palpebram cotidie, Cels.: arma (bei einem Trauerzuge), Verg.: manum non vertere, s. manus (S. 807). – b) als t.t. des Landbaues, mit dem Pfluge od. mit der Hacke umwenden, wenden, bidentibus solum vertere utilius est, quam aratro, Colum.: u. so terram aratro, Verg. u. Hor., u. (poet.) ferro, Verg.: Massica rastris, Verg.: agros bove patrio, Prop.: lupinum in flore, Colum.: collem in quattuor pedes (vier F. tief), Colum. – poet. übtr., v. Rudernden, umwühlen, freta versa lacertis, Verg.: spumant vada marmore verso, Verg. – c) als t.t. der Weberkunst, die Spindel drehen, ad torquenda subtegmina in alveolis fusa vertantur, Hieron. epist. 130, 15. – d) ein Gefäß umkippen, umlegen u. so abzapfen, ausleeren, cadum, Plaut.; u. cadus non ante ver-
    ————
    sus = ein noch nicht angezapfter, Hor.: crateras, ausleeren, Verg.
    2) insbes., gewaltsam umkehren, umstürzen, über den Haufen werfen, Cycnum vi, Ov.: fraxinos, Hor.: arces, Verg.: moenia ab imo, Verg.: summa in imum, Auson.: versa puppis, Lucan.: versi Penates, Verg.
    BB) bildl.: 1) im allg.: Callicratidas cum multa fecisset egregie, vertit ad extremum omnia, warf alles um = verdarb alles, Cic. de off. 1, 84.
    2) insbes.: a) gewaltsam umkehren, fortuna summa in imum vertit et versa erigit, kehrt das Oberste zu unterst, Auson. epigr. 143, 3. – b) politisch umstürzen, über den Haufen werfen, umstoßen, stürzen, zerrütten, zugrunde richten, verderben (vgl. Heräus Tac. hist. 1, 2 extr.), res Phrygias fundo, Verg.: regna ab imo, Sen. poët.: leges funditus (gänzlich), Tac.: cuncta secum, Verg.: ne socius rex, ne Armenia scelere et pecuniā verteretur, Tac.: versā Caesarum subole, Tac. – Parag. Infin., vertier (vortier), Plaut. rud. 886. Lucr. 1, 710 u.a.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > verto

  • 43 resideō

        resideō sēdī, —, ēre    [re-+sedeo], to sit back, remain sitting, remain behind, be left, stay, remain, rest, linger, tarry, abide, reside: piger pandi tergo residebat aselli, O.: Acidis in gremio (latitans), resting, O.: si te interfici iussero, residebit in re p. reliqua coniuratorum manus: corvus celsā residens arbore, Ph.: in oppido: orba resedit inter natos (Niobe), O.—Fig., to remain behind, remain, be left, stay: in corpore nullum residere sensum: si iste unus tolletur, periculum residebit: si quid in te residet amoris erga me: quorum in nutu residebat auctoritas: cum horum tectis residere aliquod bellum semper videtur: apud me plus offici residere facillime patior: si qua (ira) ex certamine residet, L.
    * * *
    residere, resedi, - V
    reside, stay, remain

    Latin-English dictionary > resideō

  • 44 saxeus

        saxeus adj.    [saxum], of rock, of stone, rocky, stony: moles: scopulus, O.: umbra, of the rocks, V.: Niobe saxea facta, O.
    * * *
    saxea, saxeum ADJ
    rocky, stony, made of stones

    Latin-English dictionary > saxeus

  • 45 sēnsus

        sēnsus ūs, m    [SENT-], a perceiving, observation: utere igitur argumento tute ipse sensūs tui, accept a proof from your own experience: oppidanos a sensu eius (operis) avertere, Cu.— A power of perceiving, perception, feeling, sensation, sense, consciousness: doloris: moriundi sensum celeritas abstulit: (Niobe) posuit sensum, saxea facta, mali, O.— A sense, special sense: ut nec ullus sensus maneat: oculorum: neque oculis neque auribus neque ullo sensu percipi: gustatus, qui est sensus maxime voluptarius: sensūs in capite conlocati sunt.— Feeling, sentiment, emotion, inclination, disposition: ipse in commovendis iudicibus eis ipsis sensibus permoveri: vestri sensūs ignarus: amandi... amoris: meus me sensus, quanta vis fraterni sit amoris, admonet: erga nos sensus civium.— An opinion, thought, sense, view, notion: animi: sensus eius de re p.: dissidenti sensūs suos aperire, N.: in his ipsis rebus aliquem sensum habere.— A habit of mind, mode of thinking, notion, taste: volgaris popularisque: haec oratio longe a nostris sensibus abhorrebat.—Esp., with communis, a general mode of thinking, prevailing notion, common insight, common sense: id a consuetudine communis sensūs abhorrere: quae versantur in sensu hominis communi: Communi sensu plane caret, H.: quod in communibus hominum sensibus positum est: ex communibus sensibus ducta oratio, from the usual lines of thought, Ta. — Consciousness, sense, understanding: a mero redeant in pectora sensūs, O.: nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque, O.— Sense, idea, meaning, signification: testamenti, Ph.: verba, quibus voces sensūsque notarent, H.: verbi, O.
    * * *
    feeling, sense

    Latin-English dictionary > sēnsus

  • 46 spectābilis

        spectābilis e, adj.    [specto], that may be seen, visible: corpus caeli: undique campus, i. e. open, O.— Worth seeing, notable, admirable, remarkable: Niobe auro, O.: roseo ore, O.: victoria, Ta.
    * * *
    I
    Respectable, title of high officers of late empire; (below Illustres)
    II
    spectabilis, spectabile ADJ
    noteworthy, outstanding; worth consideration/looking at; able to be seen

    Latin-English dictionary > spectābilis

  • 47 Tantalis

        Tantalis idis, f, Τανταλίσ, a descendant of Tantalus, i. e. Niobe, O.; Hermione, O.

    Latin-English dictionary > Tantalis

  • 48 Amphion

    Amphīon, ŏnis, m., = Amphiôn, son of Antiope by Jupiter, king of Thebes, and husband of Niobe; renowned for his music. by the magical power of which the stones came together for the building of the walls of Thebes, Hyg. Fab. 6 and 7; Hor. A. P. 394. He killed himself on account of grief for the loss of his children, who had been slain by the arrows of Apollo and Diana, Ov. M. 6, 221; 6, 271; 6, 402:

    Amphionis arces,

    i. e. Thebes, id. ib. 15, 427.—Whence, Amphīŏnĭus, a, um, adj., Amphionian:

    Amphioniae lyrae,

    Prop. 1, 9, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Amphion

  • 49 Amphionius

    Amphīon, ŏnis, m., = Amphiôn, son of Antiope by Jupiter, king of Thebes, and husband of Niobe; renowned for his music. by the magical power of which the stones came together for the building of the walls of Thebes, Hyg. Fab. 6 and 7; Hor. A. P. 394. He killed himself on account of grief for the loss of his children, who had been slain by the arrows of Apollo and Diana, Ov. M. 6, 221; 6, 271; 6, 402:

    Amphionis arces,

    i. e. Thebes, id. ib. 15, 427.—Whence, Amphīŏnĭus, a, um, adj., Amphionian:

    Amphioniae lyrae,

    Prop. 1, 9, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Amphionius

  • 50 Chloris

    Chlōrĭs, ĭdis, f., = Chlôris (greenness) = Flora, the goddess of flowers, Ov. F. 5, 195; Lact. 1, 20, 8.—
    II. III.
    A Greek female name, Hor. C. 2, 5, 18; 3, 15, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > Chloris

  • 51 Damasichthon

    Dămăsichthōn, ŏnis, m., Damasichthôn, son of Amphion and Niobe, slain by Apollo, Ov. M. 6, 254 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Damasichthon

  • 52 derigesco

    dē-rĭgesco, gŭi, 3, v. inch. n. (occurring only in the perf.), to become stiff or rigid; to curdle (a poet. word):

    formidine sanguis deriguit,

    Verg. A. 3, 260:

    deriguere oculi,

    were fixed, id. ib. 7, 447; so,

    oculi,

    Ov. M. 14, 754:

    hirsutae comae,

    id. F. 3, 332:

    manus,

    Luc. 3, 613:

    cervix,

    Ov. M. 5, 233:

    Niobe malis,

    id. ib. 6, 303 (al. diriguit).

    Lewis & Short latin dictionary > derigesco

  • 53 gelida

    gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

    aquaï,

    Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).
    I.
    Lit.:

    (Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    aqua,

    Lucr. 3, 693:

    aquam gelidam bibere,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

    gelidissimae aquae,

    Plin. 31, 2, 6, § 10:

    fontium gelidae perennitates,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    fluvii,

    Lucr. 6, 1172:

    nives,

    id. 6, 107:

    pruina,

    id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

    loca gelida propinquitate Tauri montis,

    Liv. 38, 27, 9:

    nemus,

    Hor. C. 1, 1, 30:

    valles,

    Verg. G. 2, 488:

    rupes,

    id. A. 8, 343:

    Haemus,

    Hor. C. 1, 12, 6:

    Algidus,

    id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

    saxum,

    Lucr. 3, 892:

    umbrae frigoris,

    id. 5, 641:

    nox,

    Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

    aether,

    Verg. A. 8, 28:

    December,

    Ov. Tr. 1, 11, 3:

    foci,

    i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

    tyrannus (i. e. Boreas),

    id. M. 6, 711.—
    B.
    Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

    calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

    Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—
    II.
    In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

    (Niobe) corporibus gelidis incumbit,

    Ov. M. 6, 277:

    artus,

    id. ib. 4, 247;

    6, 249: vultus,

    id. ib. 4, 141:

    gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

    Verg. A. 5, 395:

    et gelidum subito frigore pectus erat,

    Ov. F. 1, 98; so,

    pavidus gelidusque,

    id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

    gelidi vestigia leti,

    Lucr. 3, 530:

    mors,

    Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

    metus,

    id. H. 11, 82; cf.

    formido,

    id. M. 2, 200:

    horror,

    id. H. 16, 67:

    terror,

    id. M. 3, 100:

    tremor,

    Verg. A. 2, 120:

    pallor,

    Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

    quod res omnes timide gelideque ministrat,

    Hor. A. P. 171.

    Lewis & Short latin dictionary > gelida

  • 54 gelidus

    gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

    aquaï,

    Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).
    I.
    Lit.:

    (Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    aqua,

    Lucr. 3, 693:

    aquam gelidam bibere,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

    gelidissimae aquae,

    Plin. 31, 2, 6, § 10:

    fontium gelidae perennitates,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    fluvii,

    Lucr. 6, 1172:

    nives,

    id. 6, 107:

    pruina,

    id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

    loca gelida propinquitate Tauri montis,

    Liv. 38, 27, 9:

    nemus,

    Hor. C. 1, 1, 30:

    valles,

    Verg. G. 2, 488:

    rupes,

    id. A. 8, 343:

    Haemus,

    Hor. C. 1, 12, 6:

    Algidus,

    id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

    saxum,

    Lucr. 3, 892:

    umbrae frigoris,

    id. 5, 641:

    nox,

    Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

    aether,

    Verg. A. 8, 28:

    December,

    Ov. Tr. 1, 11, 3:

    foci,

    i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

    tyrannus (i. e. Boreas),

    id. M. 6, 711.—
    B.
    Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

    calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

    Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—
    II.
    In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

    (Niobe) corporibus gelidis incumbit,

    Ov. M. 6, 277:

    artus,

    id. ib. 4, 247;

    6, 249: vultus,

    id. ib. 4, 141:

    gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

    Verg. A. 5, 395:

    et gelidum subito frigore pectus erat,

    Ov. F. 1, 98; so,

    pavidus gelidusque,

    id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

    gelidi vestigia leti,

    Lucr. 3, 530:

    mors,

    Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

    metus,

    id. H. 11, 82; cf.

    formido,

    id. M. 2, 200:

    horror,

    id. H. 16, 67:

    terror,

    id. M. 3, 100:

    tremor,

    Verg. A. 2, 120:

    pallor,

    Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

    quod res omnes timide gelideque ministrat,

    Hor. A. P. 171.

    Lewis & Short latin dictionary > gelidus

  • 55 Ilioneus

    Īlĭŏneus (quadrisyl.), ei, m., = Ilioneus.
    I.
    The youngest son of Niobe, Ov. M. 6, 261.—
    II.
    A Trojan, a follower of Æneas, Verg. A. 1, 521.

    Lewis & Short latin dictionary > Ilioneus

  • 56 Ogygia

    Ōgygĭa, ae, f.
    1.
    One of the seven daughters of Amphion and Niobe. Hyg. Fab. 69.—
    2.
    A gate at Thebes, Hyg. Fab. 69.—
    3.

    Lewis & Short latin dictionary > Ogygia

  • 57 resupinus

    I.
    Lit.: resupinum in caelo contueri, i. e. lying on [p. 1585] one ' s back, face upwards, supine, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

    fertur equis curruque haeret resupinus inani,

    Verg. A. 1, 476:

    eque tuo pendet resupino spiritus ore,

    Lucr. 1, 37; Ov. H. 16, 255; id. M. 2, 267:

    jacuit resupinus humi,

    id. ib. 4, 121;

    12, 324: hunc ego resupinum fudi,

    id. ib. 13, 86 al.:

    retro lentas tendo resupinus habenas,

    bent back, id. ib. 15, 520:

    collum,

    id. ib. 1, 730:

    pectus,

    id. ib. 12, 138:

    caput,

    Plin. 8, 25, 38, § 93 et saep. — Of an arrogant gait or manner: (Niobe) mediam tulerat gressus resupina per urbem, with head thrown back, i. e. proudly, Ov. M. 6, 275; cf. Sen. Ep. 80, 7;

    Cod. Th. 9, 3, 6: si non resupini spectantesque tectum expectaverimus, quid obveniat,

    Quint. 10, 3, 15:

    spectat resupino sidera vultu,

    Mart. 9, 44, 3.—
    B.
    Transf., of things turned or bent back:

    Elis,

    spread out on a hill, Stat. Th. 4, 237:

    labra lilii,

    Plin. 21, 5, 11, § 23:

    vomer,

    id. 18, 18, 48, § 171.—
    II.
    Trop., lazy, slothful, effeminate, careless, negligent:

    voluptas,

    Quint. 5, 12, 20; cf. id. 11, 3, 167:

    qui solvit, numquam ita resupinus est, ut facile suas pecunias jactet,

    Dig. 22, 3, 25:

    existimatio,

    ib. 43, 24, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > resupinus

  • 58 saxeus

    saxĕus, a, um, adj. [id.].
    I.
    Lit., of rock, of stone, rocky, stony: saxea est verruca in summo montis vertice, Auct. ap. Quint. 8, 3, 48: moles, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89; Ov. M. 12, 283:

    scopulus,

    id. ib. 14, 73:

    saepta,

    Lucr. 4, 699:

    strata viarum,

    id. 1, 315:

    tecta,

    id. 5, 984; Ov. H. 10, 128:

    crepido,

    Plin. 12, 1, 5, § 9:

    effigies bacchantis,

    Cat. 64, 61:

    umbra,

    of the rocks, Verg. G. 3, 145 et saep.:

    mater ad auditas stupuit ceu saxea voces,

    Ov. M. 5, 509:

    Niobe saxea facta,

    id. P. 1, 2, 32:

    pons,

    Luc. 4, 15:

    juga,

    id. 4, 157:

    imber,

    Sil. 13, 181:

    ipse Anien, infraque superque Saxeus,

    rocky in its shores and bed, Stat. S. 1, 3, 20:

    vasa,

    Vulg. Exod. 7, 19.—
    B.
    Transf., as hard as stone:

    dentes (asini),

    App. M. 10, p. 249, 10:

    durities jecoris,

    Cael. Aur. Tard. 3, 6, 81.—
    * II.
    Trop., stony, i.e. hard, unfeeling, obdurate:

    saxeus ferreusque es,

    Plin. Ep. 2, 3, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > saxeus

  • 59 sensus

    1.
    sensus, a, um, Part. of sentio.
    2. I.
    Corporeal, perception, feeling, sensation:

    omne animal sensus habet: sentit igitur et calida et frigida et dulcia et amara, nec potest ullo sensu jucunda accipere et non accipere contraria: si igitur voluptatis sensum capit, doloris etiam capit. etc.,

    Cic. N. D. 3, 13, 32:

    moriendi sensum celeritas abstulit,

    id. Lael. 3, 12:

    si quis est sensus in morte,

    id. Phil. 9, 6, 13:

    (Niobe) posuit sensum saxea facta mali,

    Ov. P. 1, 2, 32:

    sensum voluptatemque percipere,

    Plin. Ep. 1, 10, 12. [p. 1671] —
    B.
    A sense, capacity for feeling:

    ut idem interitus sit animorum et corporum nec ullus sensus maneat, etc.,

    Cic. Lael. 4, 14:

    tactus corporis est sensus,

    Lucr. 2, 435:

    oculorum,

    id. 3, 361; so,

    oculorum, aurium,

    Cic. Tusc. 5, 38, 111; id. Fin. 2, 16, 52; id. Div. 2, 52, 107; cf.

    videndi,

    id. de Or. 2, 87, 357:

    audiendi,

    id. Rep. 6, 18, 19:

    quod neque oculis neque auribus neque ullo sensu percipi potest,

    id. Or. 2, 8:

    quamquam oriretur (tertia philosophiae pars) a sensibus, tamen non esse judicium veritatis in sensibus,

    id. Ac. 1, 8, 30:

    res subjectae sensibus,

    id. ib. 1, 8, 31:

    gustatus, qui est sensus ex omnibus maxime voluptarius,

    id. de Or. 3, 25, 99:

    sensus autem interpretes ac nuntii rerum in capite et facti et conlocati sunt,

    id. N. D. 2, 56, 140:

    omne animal sensus habet,

    id. ib. 3, 13, 32:

    carent conchae visu, omnique sensu alio quam cibi et periculi,

    Plin. 9, 30, 48, § 90:

    ab eā parte opus orsus, ut a sensu ejus, averteret,

    Curt. 4, 6, 9.—
    II.
    Mental, feeling, sentiment, emotion, affection; sense, understanding, capacity; humor, inclination, disposition, frame of mind, etc.:

    ipse in commovendis judicibus eis ipsis sensibus, ad quos illos adducere vellem, permoverer,

    Cic. de Or. 2, 45, 189:

    an vos quoque hic innocentium cruciatus pari sensu doloris adficit?

    id. Verr. 2, 5, 46, § 123:

    vestri sensus ignarus,

    id. Mil. 27, 72:

    humanitatis,

    id. Verr. 2, 1, 18, § 47; id. Rosc. Am. 53, 154:

    applicatio animi cum quodam sensu amandi... ut facile earum (bestiarum) sensus appareat... sensus amoris exsistit, etc.,

    id. Lael. 8, 27; cf.:

    ipsi intellegamus naturā gigni sensum diligendi,

    id. ib. 9, 32:

    meus me sensus, quanta vis fraterni sit amoris, admonet,

    id. Fam. 5, 2, 10:

    utere argumento ipse sensus tui,

    id. Rep. 1, 38, 59:

    nihil est tam molle, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos sensusque civium,

    id. Mil. 16, 42:

    quae mihi indigna et intolerabilia videntur, ea pro me ipso et animi mei sensu ac dolore pronuntio,

    id. Rosc. Am. 44, 129.—
    2.
    Opinion, thought, sense, view:

    animi,

    Cic. de Or. 2, 35, 148:

    valde mihi placebat sensus ejus de re publicā,

    id. Att. 15, 7:

    (orator) ita peragrat per animos hominum, ita sensus mentesque pertractat, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 51, 222 sq.:

    qui est iste tuus sensus, quae cogitatio? Brutos ut non probes, Antonios probes?

    id. Phil. 10, 2, 4:

    dissidenti sensus suos aperire,

    Nep. Dion, 8, 2:

    sensus reconditi,

    Plin. Ep. 2, 3, 2.—
    3.
    Esp., the common feelings of humanity, the moral sense, taste, discretion, tact in intercourse with men, often called in full sensus communis (sometimes with hominum), and often in other phrases of similar force:

    ut in ceteris (artium studiis) id maxime excellat, quod longissime sit ab imperitorum intellegentiā sensuque disjunctum, in dicendo autem vitium vel maximum sit a volgari genere orationis atque a consuetudine communis sensus abhorrere,

    Cic. de Or. 1, 3, 12:

    quae versantur in sensu hominum communi,

    id. ib. 2, 16, 68; id. Planc. 13, 31:

    communis ille sensus in aliis fortasse latuit,

    id. ib. 14, 34; Hor. S. 1, 3, 66:

    sit in beneficio sensus communis,

    Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20:

    rarus sensus communis in illā fortunā,

    Juv. 8, 73. — Plur., Cic. Clu. 6, 17:

    ea sunt in communibus infixa sensibus,

    id. de Or. 3, 50, 195; so,

    vulgaris popularisque sensus,

    id. ib. 1, 23, 108:

    haec oratio longe a nostris sensibus abhorrebat,

    id. ib. 1, 18, 83; cf.:

    mirari solebam istum in his ipsis rebus aliquem sensum habere, quem scirem nullā in re quicquam simile hominis habere,

    id. Verr. 2, 4, 14, § 33.—
    B.
    Transf. (in the poets, and also in prose after the Aug. per.), of the thinking faculty, sense, understanding, mind, reason (syn.: mens, ratio).
    1.
    In gen. (rare):

    misero quod omnes Eripit sensus mihi,

    Cat. 51, 6; cf.:

    tibi sensibus ereptis mens excidit,

    id. 66, 25; Ov. M. 3, 631; 14, 178:

    (quibus fortuna) sensum communem abstulit,

    common sense, Phaedr. 1, 7, 4 (in another signif., v. supra, II. A. fin., and infra, 2. fin.):

    eam personam, quae furore detenta est, quia sensum non habet, etc.,

    Dig. 24, 3, 22, § 7:

    nec potest animal injuriam fecisse, quod sensu caret,

    ib. 9, 1, 1, § 3.—
    2.
    In partic., of discourse.
    a.
    Abstr., sense, idea, notion, meaning, signification (syn.: sententia, notio, significatio, vis; poet. and post-Aug.; freq. in Quint.): nec testamenti potuit sensus colligi, Phaedr. 4, 5, 19:

    verba, quibus voces sensusque notarent,

    Hor. S. 1, 3, 103:

    is verbi sensus,

    Ov. F. 5, 484:

    quae verbis aperta occultos sensus habent,

    Quint. 8, 2, 20:

    ambiguitas, quae turbare potest sensum,

    id. 8, 2, 16:

    verba duos sensus significantia,

    id. 6, 3, 48: allêgoria aliud verbis, aliud sensu ostendit, id. 8, 6, 44:

    Pomponium sensibus celebrem, verbis rudem,

    Vell. 2, 9, 5:

    horum versuum sensus atque ordo sic, opinor, est,

    Gell. 7, 2, 10:

    egregie dicta circa eumdem sensum tria,

    Sen. Ep. 7, 10.—Introducing a quotation:

    erat autem litterarum sensus hujusmodi,

    Amm. 20, 8, 4.—With gen. person:

    salvo modo poëtae sensu,

    the meaning, Quint. 1, 9, 2.—
    b.
    Concr., a thought expressed in words, a sentence, period (postAug.):

    sensus omnis habet suum finem, poscitque naturale intervallum, quo a sequentis initio dividatur,

    Quint. 9, 4, 61; 7, 10, 16; cf. id. 11, 2, 20:

    puer ut sciat, ubi claudatur sensus,

    id. 1, 8, 1:

    ridendi, qui velut leges prooemiis omnibus dederunt, ut intra quattuor sensus terminarentur,

    id. 4, 1, 62:

    verbo sensum cludere multo optimum est,

    id. 9, 4, 26 et saep.—Hence, communes sensus (corresp. with loci), commonplaces, Tac. Or. 31.

    Lewis & Short latin dictionary > sensus

  • 60 spectabilis

    spectābĭlis, e, adj. [specto].
    I.
    In gen., that may be seen, visible:

    corpus caeli,

    Cic. Univ. 8 (al. aspectabile); so,

    corpus,

    Ov. Tr. 3, 8, 35:

    purus ab arboribus, spectabilis undique campus,

    i. e. open, id. M. 3, 709.—
    II.
    Pregn., that is worth seeing, notable, admirable, remarkable (only poet. and in post-Aug. prose):

    Niobe Vestibus intexto Phrygiis spectabilis auro,

    Ov. M. 6, 166:

    quod sit roseo spectabilis ore,

    id. ib. 7, 705:

    heros,

    id. ib. 7, 496:

    mons topiario naturae opere,

    Plin. 4, 8, 15, § 29:

    flumen portu,

    id. 5, 1, 1, § 13:

    texenda spectabili subtilitate,

    id. 16, 37, 68, § 174:

    pulchra et spectabilis victoria,

    Tac. Agr. 34 fin.:

    mater spectabile tela duxit opus,

    Val. Fl. 1, 429.—
    B.
    Under the emperors: Spectabilis, a title of high officers:

    apud virum Spectabilem proconsulem,

    Cod. Just. 2, 7, 11 fin.:

    judices,

    ib. 7, 62, 32:

    praefectus vigilum,

    Dig. 1, 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > spectabilis

См. также в других словарях:

  • Niobe — bezeichnet: in der griechischen Mythologie die Tochter von Tantalos und Dione, siehe Niobe (Mythologie) in der griechischen Mythologie die Tochter von Phoroneus und Teledike (Kinna), siehe Niobe (Tochter des Phoroneus) einen weiblichen Vornamen,… …   Deutsch Wikipedia

  • Niobe — NIOBE, es, (⇒ Tab. XXX.) des Tantalus und der Dione Tochter. Hygin. Fab. 9. Sie heurathete den Amphion, und zeugete mit ihm viele Kinder. Insgemein nennet man deren vierzehn, nämlich sieben Söhne und sieben Töchter. Jene waren Sipylus, Minytus,… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • NIOBÉ — Dans la mythologie grecque, fille de Tantale et épouse d’Amphion, roi de Thèbes. Elle avait, dit la légende homérique, six filles et six garçons; fière de sa fécondité, elle se vanta d’être supérieure à Léto, qui n’avait eu que deux enfants,… …   Encyclopédie Universelle

  • Niobe — {{Niobe}} Tochter des Tantalos*, Frau des Königs von Theben, Amphion*. Voll Stolz auf ihre sieben Söhne und sieben Töchter verhöhnte Niobe die Göttin Latona*, da sie nur zwei Kinder zur Welt gebracht habe. Die beiden – Apollon* und Artemis* –… …   Who's who in der antiken Mythologie

  • Niobe — Ni o*be, n. [L. Nioba, Niobe, Gr. ?.] (Class. Myth.) The daughter of Tantalus, and wife of Amphion, king of Thebes. Her pride in her children provoked Apollo and Diana, who slew them all. Niobe herself was changed by the gods into stone. [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Niobe — puede referirse a: Níobe, personaje mitológico, hija de Tántalo. Un sinónimo del género botánico Hosta. Esta página de desambiguación cataloga artículos relacionados con el mismo título. Si llegaste aquí a través de …   Wikipedia Español

  • Niobe — [nī′ō bē΄] n. [L < Gr Niobē] Gr. Myth. a queen of Thebes, daughter of Tantalus, who, weeping for her slain children, is turned into a stone from which tears continue to flow …   English World dictionary

  • Niŏbe — Niŏbe, 1) Tochter des Phoroneus, die erste Sterbliche, welche von Zeus umarmt wurde. Sie gebar ihm den Argos u. Pelasgos. 2) Tochter des Tantalos u. der Pleiade Taygete od. der Hyade Dione, Schwester des Pelops u. Gemahlin Amphions, welchem sie… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Nīobe — Nīobe, im griech. Mythus Tochter des Tantalos und der Dione, Schwester des Pelops, Gemahlin des thebanischen Königs Amphion. Stolz auf ihre vielen Kinder (nach Homer sechs Söhne und sechs Töchter, nach andren noch mehr), stellte sie sich der Leto …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Niobe — Niŏbe, Tochter des Tantalos, Gemahlin des theban. Königs Amphion, wagte sich in ihrem Mutterstolze der Leto, der Mutter des Apollon und der Artemis, zu vergleichen. Zur Strafe töteten diese mit ihren nie fehlenden Pfeilen sämtliche 12 Kinder vor… …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Niobe — Niobe, myth., des Tantalus Tochter, beleidigte die Latona durch ihren Stolz auf ihre 14 Kinder, worauf diese von Apollo und Diana mit Pfeilen getödtet wurden, während Zeus die Mutter in einen Stein verwandelte. Die Gruppe der N., aus 15 Statuen… …   Herders Conversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»