Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

new

  • 101 NIÐR

    I)
    (-s, pl. niðjar, acc. niði, gen. niðja), m. son, kinsman, relative.
    adv.
    1) down (hann féll dauðr niðr); setjast niðr, to sit down; fœra niðr korn, to sow corn;
    2) of direction without motion, down, downward (n. ok norðr liggr helvegr).
    * * *
    1.
    m. some of the cases of which are taken from niðr (gen. niðs), some from a supposed niði (gen. niðja); from the former are nom. niðr, acc. nið, gen. niðs; from the latter, the plur. niðjar, niðja, niðjum; an acc. sing. niðja also occurs, Ó. H. (in a verse), as also gen. sing. niðja, Bragi; cp. also langniðjar: [Ulf. niþjis = συγγενής]:—a son, and hence of any kinsman, a descendant; nema reisi niðr at nið, man after man, Hm. 71; Börs niðr, the son of B. = Odin, Eg. (in a verse); Fjölnis niðr, Yggs niðr, the son of F., of Ygg, Ýt. 6, Fagrsk. (in a verse); Ása niðr, the scion of the A., Ht.; sjávarniðr, the sea’s kinsman = fire, Ýt. 4.
    II. in the law it seems to mean distant relatives (cp. Grág. i. 171 and 237), which is confirmed by the use of the word in the early Swed. niþ, and in niþararf, which, according to Schlyter, means devolution to distant relatives; niðr would therefore answer to mod. Icel. útarfar, as opp. to frændr: it occurs chiefiy in the allit. phrase, inn nánasti niðr, the nearest nið, Grág. i. 171, 175; til ens nánasta niðs, 237; nú lifir ekki þeirra manna, þá skal taka inn nánasti niðr frjáls-borinna manna ok arfgengr, 171; þá eigu þau í föður-ætt at hverfa þar til þau eru sextán vetra, en síðan til ens nánasta niðs, 237; tvá nánustu niði, N. G. L. i. 56; cp. næsti na-nithi in early Dan. law; biðja griða nás nið eðr nefa, Grág. ii. 20.
    2.
    adv. [A. S. nider; Scot. neth; Germ. nieder; Dan. neder; but not in Goth., for Ulf. renders κάτω by dalaþ]:—down; lúta niðr, to ‘lout low,’ bow down, Fms. i. 159; falla niðr, to fall down, Nj. 9; falla dauðr niðr, Fms. xi. 145; setjask niðr, to sit down, Nj. 3; færa korn niðr, to sow corn, 169; setja niðr lík, to bury, H. E. i. 491, Fms. iv. 110, x. 406; leggja niðr, to lay down; drepa niðr, to cut down, slaughter, vii. 243; færa niðr, to put doiun, Ld. 168; svelgja niðr, to swallow down, Pr. 475; renna niðr, id.
    2. of direction without motion; hamrar eru upp ok niðr frá hellinum, niðr frá Mælifelli, Landn. 71, Fbr. 91 new Ed.; hann hefir upp líking manns, en niðr dýr, Best. 47:—with motion, niðr á jörð, Stj. 218; fara niðr á Egiptaland, down to Egypt (from Palestine), Stj. 162, 215.
    II. metaph., koma niðr boði, to celebrate a wedding, Sturl. iii. 277: to hit, lóga eigi beltinu nema þú komir vel niðr, Fms. xi. 272; koma niðr í góðan stað, to fall into good hands; koma hart niðr, to smart, be hardly treated, metaphor from a severe fall, Nj. 165; drepa niðr, to put down, quash, 21, 33, Boll. 346, N. G. L. i. 73; slá niðr, to fling down, Fms. xi. 72.
    B. niðri, denoting in a place, vera niðri, liggja niðri, etc., passim, see the remarks to frammi (p. 169, col. 2), to which the use of niðri is perfectly analogous:—down; uppi ok niðri ok þar í miðju, Lil. 1; skoðuðu hann uppi ok niðri, all over, high and low, Skíða R. 196; niðri við sjó, Gísl. 72; vera niðri í kili, Fbr. 81 new Ed.
    2. metaph. underneath, Stj. 393: beneath, underneath, secretly, styrktu hann undir niðri til slíkra údáða, Mar.; hann elskaði aðra konu undir niðri, id., passim.

    Íslensk-ensk orðabók > NIÐR

  • 102 NÓTT

    * * *
    (gen. nætr, pl. nætr), f. night, = nátt; at miðri nótt, of miðja nótt, about midnight; um nóttina, through the night, during the night; um nóttina áðr, the preceding night; í nótt, tonight (eigi mun hann láta drepa Egil í nótt); the last night (ek ók í nótt eptir viði); nætr ok daga, both by day and by night; nóttin helga, the holy night, Christmas night.
    * * *
    f., gen. nætr, pl. nætr; the old writers mostly spell this word thus (not nátt), agreeably with its mod. sound and form; this, however, is not a real ó, but a remains of the old umlaut ́ (n́tt); nom. nótt, Sdm. 26, Hkv. 1. 2, Vþm. 24, 25, Gkv. 2. 12, Skm. 42, Alm. 29, 30, Sks. 50 new Ed.: acc. nótt, Hm. 112; miðja nótt, Grág. (Kb.) i. 36 (four times), 32, 37; þvátt-n́tt, id.: dat. nótt, Ó. H. 187, Vsp. 6; nóttina, Ó. H. 62, 72, 115, 118 (twice), 187, Íb. 12, Edda 28, 29, 89, Fb. ii. 381: dat. pl. nóttom, Vkv. 6, Hkv. 2. 51; so also in old rhymes, nótt, óttu, Fms. vi. (in a verse): the spelling with á chiefly occurs in Norse MSS. or in writers influenced by the Norwegians, dag ok nátt, Stj. 15, and so rhymed in Skíða R. 194; náttinni, Stj. 15, 16: gen. nætr, passim; náttar only in a few compds: pl. nætr, but næternar (irreg.), Kb. i. 33, 36. In most kindred Teut. languages with á, not ó: [Goth. nahts; A. S. and Engl. night; O. H. G. naht; Germ. nacht; Swed. natt; Lat. noct-is; Gr. νύξ, νυκτ-ός.] ☞ A dat. sing. nóttu is used in mod. poets, e. g. Bs. ii. 479 (in a poem of 1548); eg var að ráða árið um kring það Egill kvað á nóttu, in a ditty of Björn á Skarðsá; and even in acc., þessa nóttu þegar í óttu, það til bar, Hallgr. Pétr; but in old vellums this form is not attested; for the Jd. 39, line 8 (sáttir á einni nóttu), is a mod. conjectural addition, as the vellum (Cd. Reg.) ceases at line 7 of that verse.
    B. The night; en at miðri nótt, Ó. H. 187, Edda 29; of miðja nótt, id.; nótt ok degi, Sks. 54; nótt með degi, day and night, Gísl. 14; í alla nótt, all night long, Eg. 418; um nóttina, through the night, Fms. vi. 16; þá nótt, that night, Grág. ii. 322; nótt ok dag, night and day; í nótt, to-night, Eg. 283, 416: the last night, 564, Ísl. ii. 156; í alla nátt Skíða R.; um nætr sakir, for one night, Bjarn. 53: in some phrases the plur. only is used, bæði um nætr ok um daga, both by day and by night, Sks. 63 new Ed.: so also, bjóða góðar nætr ! to bid good night,—Guð gefi þér góðar nætr ! Jóla-nótt, Yule night, Grág. (Kb.) passim; haust-nótt, an autumn night; hý-nott, the bridal night; nótt ina helgu, the holy night = Germ. weih-nachten = Christmas night, Gþl. 295, 297. The years of one’s age were counted by the Yule nights, N. G. L. i. 31, 32, see the remarks to Jól:—sayings, nótt skal nema nýræða til = ἐν νυκτι βουλή, Spenser’s ‘night, they say, gives counsel best,’ Hrafnag. 22; það er tjaldað til einnar nætr, a tent raised for one night, i. e. brief and shifty; láta þar nótt sem nemr, see nema; það er ekki öll nótt úti enn. Time was (and still is) counted, not by days, but by nights (as years are by winters); eigi síðarr en nótt sé af þingi, Grág. i. 101; enda skal eigi Leið vera fyrr en fjórtán nætr eru frá alþingi, 122; tveggja nátta Leið, id.; sjau nóttum fyrir sumar, ii. 244; þá er sextán nætr eru liðnar frá þingi, 80; nefna féránsdóm fjórtán nóttum eptir vápna-tak, 81; fám nóttum siðarr, Bs. i. 321; hann var eigi lengr á Leið en þrjár nætr, Fms. ix. 267; níu nóttum síðarr, Edda 23; þrjátigi nóttum síðar, Bs.: hence, mánuðr þritog-náttar, a calendar month, Íb. 7, K. Þ. K., cp. ein-nættr, etc.; an infant is in Iceland said to be so many ‘nights’ old, tíu nátta gamalt, einnar nætr. So Tacitus tells us that the Germans of his day, nec dierum numerum ut nos sed noctium computant, Germ. ch. 11; it still survives in Engl. ‘fort-night:’—in poetry the winter is called bear’s night (bjarnar-nótt, húns-nótt), Edda, Fas. i. (in a verse), Rekst.
    II. mythical, Nótt, the giantess Night, daughter of Nörfi and the mother of Earth and Day, Edda, Sdm., Vþm.
    C. COMPDS:
    I. náttar-: náttar-lega, u, f. night-quarters, Boldt 169. náttar-tal, n. a tale or number of nights, Mar. náttar-tími, a, m. = nætrtími, Stj. 16, 71, Fas. ii. 371. náttar-þel, n., in the phrase, á náttarþeli, at dead of the night, Fms. vii. 57, x. 413, Rd. 284, Orkn. 74, Bs. i. 139, N. G. L. i. 62.
    II. nætr-: nætr-björg, f. help through the night, Bjarn. 43. nætr-elding, f. the ‘eld of night,’ i. e. the end of night (see elding), Fms. iv. 263, xi. 241, Hrafn. 20, Stj. 787. nætr-ferðir, f. pl. night wanderings, Fas. iii. 478. nætr-friðr, m. peace, truce during the night, Fbr. 98, v. l. nætr-frost, n. a night frost. nætr-fyllr, f. one night’s fill, N. G. L. i. 144. nætr-gagn, n. a chamber-pot. nætr-gali, a, m. [from the Dan. nattergal, Germ. nachtigall], the nightingale, (mod.) nætr-gamall, adj. one nigbt old, Rb. 522. nætr-gestr, m. a night guest, one who stays the night, Gullþ. 30. nætr-gisting, f. the staying a night. nætr-greiði, a, m. a night’s entertainment, Fas. i. 94. nætr-greiðing, f. = nætrgreiði, Fas. iii. 209, 219. nætr-göltr, n. a roving about by night. nætr-kuldi, a, m. night-cold, Stj. 97. nætr-langt, n. adj. night-long. Fas. i. 77. nætr-ligr, adj. nocturnal, Sks. 627. nætr-skemtan, f. night-enjoyment (euphem. = cohabitation), Fas. iii. 210. nætr-staðr, m. = náttstaðr; in the saying, einginn ræðr sínum nætrstað. nætr-tími, a, m. night-time. nætr-vist, f. night-quarters, Fms. i. 69.

    Íslensk-ensk orðabók > NÓTT

  • 103 Nýj-ár

    n. New Year. Nýjárs-dagr, m. New Year’s Day.

    Íslensk-ensk orðabók > Nýj-ár

  • 104 nýligr

    a.
    1) new, recent;
    * * *
    adj. new, recent, Skv. 3, 26: present, Hom. 25, 26.

    Íslensk-ensk orðabók > nýligr

  • 105 ný-mæli

    n. news, a novelty; ef þeir yrði við nokkura n. varir, Fms. ix. 465, v. l.; þótti þetta n., Fms. v. 66. nýmæla-laust, n. adj. no news.
    II. a law term, Lat. novella, a new law; rétta lög sín ok göra n., Grág. i. 6; þar skal n. öll upp segja á Leið, 122; þat var n. gört þá er Magnús Gizorarson var byskup orðinn, at …, þat var annat n., at …, Grág. (Kb.) i. 36, 37. nýmæla-bréf, n. a new ordinance, letter, Ann. 1314.

    Íslensk-ensk orðabók > ný-mæli

  • 106 ORÐ

    n.
    1) word;
    ef maðr mælir nökkuru orði í mót, if a man speaks a word against it;
    taka til orða, to begin to speak;
    kveða at orði, to say, utter;
    hafa við orð, to hint at;
    vel orði farinn, well-spoken, eloquent;
    fornkveðit orð, an old saw;
    2) word, repute, report (gott, illt orð);
    leggja e-t til orðs, to talk about;
    þótt okkr sé þat til orðs lagit, although we are blamed for it;
    3) message (senda, gøra e-m orð).
    * * *
    n. [Ulf. waurd = λόγος, ρημα; a word common to all Teut. languages, old and mod.; cp. also Lat. verbum]:—a word. In the earliest usage, as in Old Engl., every sentence, clause, or saw is called a word, cp. Germ. sprüch-wort; an address or a reply is ‘a word,’ cp. Germ. ant-wort; the grammatical notion (Lat. vox, verbum) is later and derived; hann skyldi hafa þau þrjú orð í framburði sínum, þat it fyrsta orð, ‘at allir menn skyldu Kristnir vera;’ þat annat ‘at úheilög skyldi vera hof öll ok skurðgoð;’ þat var it þriðja orð, ‘at fjörbaugsgarð skyldi varða blót öll, ef váttnæm yrði,’ Fms. ii. 237; þau eru orð þrjú er skóggang varða öll, ef maðr kallar mann ragan eðr stroðinn eðr sorðinn, enda á maðr vígt í gegn þeim orðum þremr, Grág. ii. 147; orð mér af orði orðs leitaði verk mér af verki verks leitaði, Hm. 142: the saw, ferr orð ef um munn líðr, Þorst. Síðu H., Vápn. 15; ef maðr mælir nokkuru orði í mót, if he says a word against it, Nj. 216; trúa öngu orði því er ek segi, 265; vil eg eiga leiðrétting orða minna, 132; cp. the saying, allir eiga leiðrétting orða sinna: satt orð, Fms. vii. (in a verse); sinna þrimr orðum við e-n, to exchange three words with a person, Hm. 126; mæla mörgum orðum, 104; skilin orð, 135; spyrja einu orði, Fms. vi. (in a verse); fá orð, a few words; góð orð good words; íll orð, bad language; hálft orð, in the phrase, eg vildi tala hálft orð við þig (half a word, i. e. a few words), lofa e-n í hverju orði; lasta hann í hverju orði; í einu orði, in one word; segja í sínu orði hvárt, to say one thing in one breath and another in the next, Nj. 261; auka tekið orð; orð eptir orð, word for word, Dipl. iii. 11; taka til orða orðs, to begin to speak, Nj. 122, 230; kveða at orði, to say, utter, 233, 238; hafa við orð, to hint at, 160; hafa þat orð á, to give out, Fms. vii. 285; göra orð á e-u, to notice, Nj. 197; vel orði farinn, well spoken, eloquent, Fms. xi. 193, Ld. 122; varð þeim mjök at orðum, they came to high words, Nj. 27 (sundr-orða, and-orða):—allit., orð ok verk (orig. vord ok verk), words and work, Grág. i. 162, ii. 336; fullréttis-orð, 147; fornkveðit orð, an old saw, Eg. 520; Heilög orð, holy words, Grág. i. 76; fá sér e-ð til orða, to notice, to resent; eg vil ekki fá mér það til orða, Vídal. ii. 41.
    2. vísu-orð, a verse line, the eighth part of a strophe, Edda (Ht.); átta menn yrki alla vísu, ok yrki eitt orð hverr þeirra, if eight persons make a strophe, each of them making a ‘word,’ of a libel, Grág. ii. 152; ef maðr yrkir tvau orð en annarr önnur tvau ok ráða þeir báðir samt um ok varðar skóggang hvárum-tveggja, 148 (of a libel); síðan kváðu þær vísu þessa, ok kvað sitt orð hver, Sturl. ii. 9.
    3. gramm. a word, verb; sögn er inn minnsti hluti samansetts máls, sú sögn er af alþyðu kölluð orð, Skálda 180; nafn ok orð, noun and verb, id.; viðr-orð, adverb, id.; þóat þat orð sé í tvau samstöfur deilt, 164.
    II. metaph. and special usages:
    1. word, fame, report; gott orð, good report, Fs. 17, Nj. 16; þar féll hann fyrir Barða, ok hafði gott orð, Ísl. ii. 366; íllt orð, evil report, Fms. vii. 59; lék hit sama orð á, Fs. 75; er þat hætt við orði, it will give rise to evil report. Band. 12 new Ed.; fyrir orðs sakir, for report’s sake, because of what people say, Nj. 6; þótt okkr sé þat til orðs lagit, although we are blamed for it, 246; þat lagði Skamkell mér til orðs, 85; aðrir leggja þeim þetta til orðs, Gísl. 84; en mér er þat lítt at skapi at hón hljóti af þér nökkut orð, Fbr. 30 new Ed.
    2. a message; senda, göra e-m orð, Eg. 19, 26, 742, Nj. 163: a word, reply, sendimaðr sagði honum orð Úlfs, 160: a request, entreaty, ef þú vill ekki göra fyrir mín orð, 88; hann hefr upp orð sin ok biðr hennar, Eg. 26 (bónorð).
    3. as a law phrase, an indictment, summons; enda á hann orði at ráða við hinn er við tekr, the receiver has the right of indictment or summoning, Grág. i. 334; hann á kost at sækja þann er hann vill um ok ráða sjálfr orði, 401; ok á sá orði um at ráða er eggver á, ii. 307; ok á þá hinn orði at ráða um við hann er fé þat átti, 309: orð ok særi, words and oaths, Vsp. 30:—a word, verdict, vote, or the like, kveðja búa allra þeirra orða, er hann skylda lög til um at skilja, Grág. i. 369, Nj. 238; sækja orð (vote) lögréttumanns til búðar, Grág. 1. 9; þá skal sækjandi bera fram vætti þat er nefnt var at orðum biskups, þá er hann lofaði fjár-heimting, 377.
    III. bón-orð, wooing; heit-orð, lof-orð, a promise; dóms-orð, a sentence; vátt-orð, testimony; urðar-orð, the ‘weird’s word,’ fate, Fsm. May there not be some etymological connection between ‘word’ and ‘weird,’ Icel. orð and urðr, qs. word, wurðr? the notion of weird, doom prevails in compds, as ban-orð, dauða-orð, = death-weird, fate; other compds denote state, condition, as in leg-orð, vit-orð, = Ulf. wit-ods; goð-orð, priesthood; met-orð, rank; gjaf-orð, marriage, being given away.
    B. COMPDS: orðaatvik, orðaákast, orðabelgr, orðabók, orðadráttr, orðafar, orðafjöldi, orðaframburðr, orðaframkast, orðafullting, orðfyndni, orðaglæsur, orðagnótt, orðagrein, orðahagr, orðahald, orðahendingar, orðheppinn, orðahjaldr, orðahnippingar, orðhof, orðskviðr, orðskviðaháttr, orðakvöð, orðalag, orðlagðr, orðalauss, orðaleiðing, orðalengd, orðlengja, orðamaðr, orðreyrr, orðarómr, orðræmðr, orðasafn, orðasamr, orðasemi, orðaskak, orðaskil, orðaskipan, orðaskipti, orðaskortr, orðaskrap, orðaskrum, orðastaðr, orðstafir, orðasveimr, orðsvif, orðatiltekja, orðatiltæki, orðstírr.

    Íslensk-ensk orðabók > ORÐ

  • 107 ÓR

    * * *
    prep. with dat.
    1) out of, from; tekinn ór jörðu, taken out of the earth; vakna ór svefni, to wake out of sleep; Ísland bygðist ór Noregi, from Norway; ór Mön, from the Isle of Man; er þá bar ór hafi, from the sea; spyrja ór kaupstefnu, to ask news from the market; hús ór húsi, from house to house; ráðast ór hernaði, to leave off freebooting;
    2) denoting the substance of which a thing is made, of, out of; ór Ymis holdi var jörð um sköpuð, out of Y.’s flesh the earth was made, hjölt ór gulli, a golden hilt;
    3) out of, from among (þessir féllu ór liði Haralds);
    4) denoting cause; deyja ór sárum, sótt, to die of wounds, sickness;
    5) beyond; svá mikill snjór, at þat var ór dœnum, beyond exaniple, unexampled; ór hófi, beyond measure; þurru mjök vinsældir hans ór því sem vóru, his popularily dwindled from what it had been;
    6) ór því, after (nú skal segja, hvat gørðist ór því F. var í burtu farinn);
    7) absol., hann skar ór spjótit, he cut the spear clean through.
    * * *
    or or, written with o in older vellums, or now and then even with y, yr; in later MSS. with u, ur, which in mod. Icel. is sounded long, úr. In other Teut. languages this prep. has been lost as an independent word; only the Goth. has us = ἐκ, ἀπό, and the O. H. G. ar, ir, ur, which in mid. H. G. was lost and replaced by the adverb aus, O. H. G. uz, answering to Icel. út. Engl. out, a word altogether different from ór, see Grimm’s Dict. s. v. er; ur, however, survived as a prefixed particle in a countless number of compds, in A. S. â-, in O. H. G. ar-, ir-, in mid. H. G. and Germ. er-; causal verbs are formed by means of this prefixed particle, e. g. Goth. us-wakjan, A. S. â-weccan, Engl. to awaken, O. H. G. ar-wechan, Germ. er-wecken. In the Scandin. languages, on the other hand, the independent prep. has been preserved in its fullest extent, whereas the prefixed particle is rare, mostly wiih adjectives, and is sounded and spelt ör-, e. g. ör-endr = exanimis; seldom er-, for erlendr (q. v.) is different; ór- or úr- seems to belong only to words of later formation, as ór-lausn, ór-skurðr, úr-kast, úr-þvætti, refuse; úr-hættis, out of time (from skera ór, kasta úr). These compds will be given under the head of ör- and úr-. The quantity of the root-vowel in the particle or, ur is an unsettled question; the German and Saxon forms er-, ar-, as also the Icel. prefixed ör-, seem to indicate a short, the present Icel. pronunciation úr- a long, vowel. The MSS. in these cases give no help; in this Dictionary it has been assumed as long (ór) in deference to the majority of Editions and the present Icel. spelling and pronunciation.
    A. Out of, from; as remarked in the introduction to the prep. af, the prep. ór (p. 3, col. 2) denotes from the inside of a thing ( out of which), and in most cases corresponds to í, so that the same case which goes with ór would also go with í, (and thus it answers to í with dat., see í A. I-III); tekinn ór jörðu, taken out of the earth (answering to í jörðu, of anything lying in the earth), Fms. i. 51; ór skóginum, vi. 225; yr afrétt, Grág. ii. 233; yr héraði, Ísl. ii. 322, 333; fara ór landi, to leave the country, Fms. vi. 284; ór Þrándheimi, Eg. 32 (opp. to í Þrándheimi); ór Tungu, Nj. 95, 192; Ísland bygðisk ór Noregi. from Norway, Íb. 4; austan ór Smálöndum, Nj. 122; ór Breiðafirði, Ísl. ii. 368; ór Eyjum (all names compounded from Ey), Landn. passim; ór Mön, from the Isle of Man, Nj. 138; ór Hrafnistu (an island), 164; ór Þjóttu (a Norse island), Fms. iv. 275; ór Skógi, Skógum, Nj. 89; ór Gili, 113; ór Mörk, 192; ór Þórólfsfelli, 39; ór Saurbæ, 164; ór Garði, Landn., Nj. 164; cp. i, p. 315, col. 2 (A. loc. II); er þá bar ór hafi, Fms. ii. 64; ór lopti, passim; úr eldi, Nj. 132; ór vötnum, Fms. i. 226; ór höll, xi. 16; ór Valhöllu, Nj. 132; ór tjaldi, Fms. ii. 268; ór garði, Nj. 54; ór kirkju, Fms. ix. 471; ór poka, Ld. 202; hús ór húsi, from house to house, Bs. i. 386; flokk ór flokki, Karl. 244; ór gólfinu, Ld. 53; ór húsum, Grág. ii. 336; ór norðri, suðri, vestri, austri, Eg. 133: ór hendi, out of one’s hand, Greg. 62, Nj. 84: the phrase, bíða ór stað, to bide ‘out of’ one’s place, i. e. to bide without moving, Ó. H. (in a verse).
    2. with adverbs; ofan ór fjalli, Eg. 766: niðr ór, Fms. iii 94; fram ór, out of; út úr, out of, (Goth. ût-;us, whence arose the mod Germ. aus); út ór hringinum, Ld. 276.
    3. ok ræðr lækr ór henni til sævar, Dipl. ii. 2; festina er ór var fjötrinum, Edda 20; þit skulut spyrja ór kaupstefnu, to ask news from the meeting, Ísl. ii. 346; ráðask ór hernaði, to leave off freebooting, Eg. 2; komask ór barnæsku, Sturl. i. 226; vakna ór svefni, to wake out of sleep, 623. 14; rísa upp ór dauða, 655 ix. C. 1; segjask ór lögum, to secede, Íb. 11; vera ór sögunni, to be out of the story, Nj. 22, 120; falla ór minni, Bs. i. 39.
    B. Metaph., denoting forfeiture; þá er hann útlagr ok ór goðorði sínu, Grág. i. 33; ok ór öllum skrúðanum, and stripped off all their ornaments, Nj. 132.
    2. of a part of the whole; þessir téllu ór liði Haralds, Eg. 11; kveðja fimm búa yr sóknar kvið, Grág ii. 208; ryðja búa ór kviði, kvöð, Nj. 110; menn sakna Skeggja ór flokkinum, Grett. 30 new Ed.; maðr andask ór kvöðinni, Band. 14 new Ed.; Joseph var ór kyni Davíðs, Post.; þriðjungr ór feti, Rb. 482.
    3. denoting cause; andask, deyja ór sárum, sótt, to die of wounds, sickness. Eg. 36, Landn. 217, Fms. ii. 164, Sks. 594.
    4. of the substance of which a thing is made (see af C. III); ór járni, of iron, Nj. 272; ór gulli, silfri, Akv. 7; þat er ór jörðu, Eluc. 9; ór Ymis holdi var jörð of sköpuð, en ór sveita siár, björg or beinum, baðinr ór hari, en or hausi himin, en or hans heila, etc., Vþm.; úr hári, ullu, etc.; ór osti, Fms. vi. 253.
    5. of changing from one state to another, from; ek veil ekki hvat ór honum er orðit, 623. 53; verða at ösku ór miklu mannvirki, Al. 48; görir heimska ór herskum, Hm. 93; auka ór því sem áðr hafði verit, beyond what it was, Al. 145, Nj. 192; hefir þú nokkut samit þik ór því sem var, Ísl. ii. 211: þurru mjök vinsældir hans ór því sem vóru, they dwindled from what they had been, Fms. x. 160; ór hófi (cp. öróf, öræfi), exceeding, out of measure; allt ór hófi, Al. 54; fégjarn ór hófi, Rb. 370; ganga ór dæmum, beyond example, unexampled. Fms. i. 214, viii. 52.
    II. ellipt. and adverb. usages; annarra brjóstum ór, Hm.; skar ór spjótið, to cut through, Hkr. i. 37; ok skar út ór, Fms. i. 217.
    III. with verbs; fara ór, to take off a garment, Nj. 279; ganga ýr, to withdraw, 86, 113; fyrr en ór sliti (ór-slit), till it was all over, 105; skera ór, to decide; leysa ór, to read a riddle, answer, Fms. ii. 283; ráða ór (ór-ræði), to solve a difficulty, Nj. 177, 243; ok hefir þú ílla ór haft við mik, thou hast behaved badly towards me, Fs. 140.
    IV. ór því, since; nú er at segja hvat görðisk í Noregs ór því hann var í burtu farinn, Fas. ii. 84: causal, since, úr því þú vilt það, since thou wishest it, mod.
    V. double prepp. as adv. ellipt. and as prep.; tók ór verk allan yr augum hans, Bs. i. 336; at ór sé grátraust ór skapi hans, Nj. 82.

    Íslensk-ensk orðabók > ÓR

  • 108 prím

    n.
    2) = prími.
    * * *
    n. [Lat.], the prime moon, i. e. the new moon, Rb. 506, 518, Stj. 16.
    2. a part of the mass; óttu-söngr, prím, nón, tertia, aptan-söngr, … prím, þat sem sungit var fyrir prédikan, Bs. ii. 247, 249.

    Íslensk-ensk orðabók > prím

  • 109 REIGJASK

    ð, the vellums always spell with i, not ey, and Eb. 117 new Ed. note 6 is a misprint; [rígr and reigjask point to a lost strong verb, ríga, reig]:—to throw the body back, with the notion of stiffness and haughtiness; reigðsk hann við ok lét útrúliga, Eb. 320; reigðisk (thus the vellum) næsta brúðr í móti, Þryml. 50; hón reigðisk við honum ok mælti, Fas. ii. 131; ok svá sem á leið þeirra tal, þá reigðusk æ því meir við liðs-menn, Fms. viii. 158; Þórdís reigðisk (ræiddisk Ed. wrongly) nokkut svá við honum, ok skaut öxl við Þormóði, Fb. ii. 153; reygðisk, Fbr. 38 new Ed., a paper MS., is an error.

    Íslensk-ensk orðabók > REIGJASK

  • 110 RYÐJA

    (ryð, rudda, ruddr), v.
    1) to clear, free (land) from trees (ryðja markir; hann ruddi lönd í Haukadal);
    ryðja götu gegnum skóg, to clear, open a road through a forest;
    2) to clear, empty;
    ryðja búrit, to empty the pantry;
    ryðja skip, to unload a ship;
    ryðja höfn, to clear the harbour, leave the haven;
    impers., hvernig skjótt ruddi samnaðinn, how the flock dispersed;
    3) as a law term, to challenge;
    ryðja kvið, dóm, to challenge neighbours, jurors, out of the kviðr, dómr;
    4) with preps.:
    ryðja e-u á e-t, to throw, toss upon (þeir ruddu viðinum á hurðina);
    ryðja e-m í brott, to drive away, sweep off;
    ryðja sér til ríkis, to clear the way to a kingdom, obtain it by conquest;
    ryðja til e-s, to clear the way for a thing, prepare for (ok ruddu þeir til likgraptarins);
    ryðja e-u upp, to tear up (þeir ruddu upp jörðu ok grjóti);
    5) refl., ryðjast um, to clear one’s way, make great havoc.
    * * *
    ryð, ruddi, rutt, [this word has lost the initial h (qs. hryðja), being derived from hrjóða, denoting ‘to clear, rid of,’ cp. also hroði, hryðja, sweepings, offal; and is altogether different from rjóða = to redden; the h remains in hruðning, q. v.; see hrjóða; Engl. rid; Scot. red or redde; Dan. rydde.]
    B. To clear; taka at ryðja mörkina ok brenna, ok byggja síðan … en er spurðisk til Ólafs at hann ryðr markir, kölluðu þeir hann Trételgju, Hkr. i. 55; hann ruddi lönd í Haukadal, Landn. 103; Önundr konungr lagði á þat kapp mikit ok kostnað at ryðja markir ok byggja eptir ruðin, Hkr. i. 45; sumir konungar ruddu marklönd stór ok bygðu þar, 48; þeir ruddu markir ok bygðu stór héruð, 137; sú bygð var mjök sundrlaus, bygð við vötn en rudd í skógum, Ó. H. 174; hann lét húsa ok r. Ekreyjar, Fms. x. 154; hér eptir ruddisk landit ok siðaðisl, Fb. i. 575; hann lét r. viða í skógum ok byggja, Landn. 68; r. götu gegnum skóg, Fb. i. 72; r. land fyrir sér, to clear it, N. G. L. i. 173; r. götu, to open a road, Eb. 46 new Ed.; r. veg, stíg, to clear the way, Fms. x. 15, Eg. 293:—ryðja sér til rúms, to make oneself room, Fms. viii. 93; þar sem ek gæta rutt mér til rúms ok kippt manni ór sæti, Fb. i. 136; r. sér til ríkis. to clear the way to a kingdom, conquer it, Fms. iv. 60; r. sér til landa, Glúm, (in a verse):—r. skip, to clear, unload a ship, Fs. 182, Gullþ. 55, Eg. 100, Nj. 10, Fb. i.496, ii. 229: ryðja búrit, to empty it, Háv. 41–43 new Ed.:—to strip, disable, in fighting, Eg. 123:—r. höfn, to clear the harbour, leave the haven, Fms. ix. 45; ryðja lögréttu, to clear the court of strangers, Grág. i. 7; munu halir allir heimstöð ryðja, to clear, make empty the homestead, Vsp.; Valhöll ryðja fyr vegnu fólki, to clear Valhalla, make it ready for receiving slain heroes, Em. 1:—with dat., ryðja e-u brott, to drive away, 544. 38, Fms. iv. 231; ryðja herklæðum af sér, to strip off one’s armour, El. 102, cp. Hkm. 4:—to heap, pile, þeir ruddu viðinum á hurðina, they blocked up the door, Gullþ. 60:—r. til e-s, to clear the way for a thing; at r. til þeirra atburða er Ólafr konungr verðr við staddr, Fms.ii. 89; ok mundi þat r. til landauðnar, Bs. i. 24; ok ruddu þeir til líkagraptarins við Sléttu-karla, Fbr. 58; Þorlákr biskup ruddi til þess á sínum dögum, at þá var settr ok ritaðr Kristinna-laga þáttr, Bs. i. 73; ok ryði hvárr-tveggi sín vitni til bókar, K. Á. 184:—impers., hvernig skjótt ruddi samnaðinn, how the flock dispersed, Ó. H. 220.
    II. as a law term; ryðja kvið, dóm, or also ryðja mann ór kvið, dómi, to challenge a neighbour, juror, out of the kviðr or dómr, Grág. i. 7, 17, 34, 49, Nj. 110, 235; ef hann ryðr kvið at frændsemi, … hann skal ryðja við sjálfan sik at frændsemi ok at mægðum, skalat maðr ryðja við sjálfan sik at guðsifjum, hann skal r. við sóknar aðilja eða varnar, … ok er honum rett at r. þann upp, Grág. i. 50; sá er ór er ruddr, 31; þá er hann ruddi hann ór dómi, 31, and passim.
    III. reflex., ryðjask um, to clear one’s way, make great havoc; Atli hleypr upp á skip at Rúti ok ryðsk um fast, Nj. 9, Fb. ii. 219; eu þeir ruddusk um ágæta vel, Fas. ii. 492; andask ómaginn, ok ryðsk svá til ( it turns out) at ómaginn átti fé eptir, Grág. i. 224:—to throng, crowd, ryðjask að.

    Íslensk-ensk orðabók > RYÐJA

  • 111 rökva

    and rökkva, að, [Ulf. riquizjan = σκοτίζεσθαι]:—to grow dark, darken; eigi verðr þat allt at regni sem rökkr í lopti, Ísl. ii. 481 (out of a lost verse in Heiðarv. S.); rökr at regni miklu, it darkens for rain, Ó. H. (in a verse of A. D. 1030); ok nú rökr (rekr Kd.) at élinn annat sinn, Fms. xi. 137.
    II. of the twilight, to grow dark; er tekr at rökkva ok nátta, Sks. 50 new Ed.; er rökkr ok kveldar, v. l.; þegar er rökkva tók, Grett. 158 new Ed.; jafnan er rökkva tók á vetrum, Bs. i. (Laur. S.)

    Íslensk-ensk orðabók > rökva

  • 112 SANNR

    I)
    (sónn, satt), a.
    1) true (sónn saga); hón sagði þór satt frá Geirróði, she told Thor the truth about G.; nú skal ek segja þér it sanna, now I will tell thee the truth; hafa e-t fyrir satt, to be sure (convinced) of; hafa sannara, to be in the right (skal konungr um segja, hvárir sannara hafi); gøra e-t satt, to make good, prove (hvern veg gørir þú þat satt); s. sem dagr, true as day, clear as noonday (= dagsannr); sönnu sagðr, justly charged; með sönnu, at sönnu, in truth, truly; til sanns, certainly, for certain (vita e-t til sanns);
    2) meet, proper (væri þat sannara, at þú værir drepinn);
    3) s. at e-u, convicted of, (proved) guilty of (s. at sökinni).
    m.
    1) truth (vita sann á e-u); fœra e-m heim sanninn, to tell one the bitter truth;
    2) fairness; e-t er nær sanni, is fair or reasonable; ástir þeirra vóru at góðum sanni, they loved each other fittingly;
    3) estimation; bœtta e-t við góðra manna sann, according to the estimate of good men.
    * * *
    adj., fem. sönn, neut. satt for sannt, Dan. sandt; an older form saðr, as also saðrar, saðri, see introduction to letter N; cp. sannari, sannastr: with suffix satt-na, Bs. i. 469, v. l.: [Goth. sunis is assumed from Ulf. sunjeins = ἀληθής, sunja = ἀλήθεια; A. S. and Hel. sôð; Engl.sooth; O. H. G. sunnis; old Frank, sone; cp. Germ. ver-söhnen, all with a radical u sound, whereas Swed.-Dan. sann, sand; Lat. -sons, -sontis, is the same word; the old Norse law term, sannr at sök, or ú-sannr, eigi sannr at sök, exactly answers to the Lat. law term ‘in-sons’; thus Lat. injuriae insons is literally rendered in Icel. by ‘ú-sannr at sök.’]:—sooth, true; allit., vitni salt ok sært, D. N. ii. 140; sönn saga, Ld. 52; sönn sök, Hm. 119; sannar jarteinir, Eg. 476; segja satt, to say sooth, Vþm. 43, Ld. 194, Eb. 47 new Ed.; hafa e-t fyrir satt, to believe to be true, be convinced of, Nj. 10; eigi er þat satt, Fs. 97; þat er satt, ‘tis true, Bs. i. 469; hverir sannara hafa, Fas. i. 317, N. G. L. i. 40; hann kveðsk sagt hafa sem hann vissi sannast, Ld. 194; it sannasta, Vþm. 42; mála sannast, Ísl. ii. 125:—at sönnu. forsooth, Sks. 491 B, MS. 655 xiii. A. 2, 633. 31: in mod. used as Germ. zwar (‘tis true enough …, but); með sönnu, Ld. 76; til sanns. forsooth, Fms. vi. 41, 128, Gþl. 315, Eg. 458, 568; vera, verða sannr at e-n, to be convicted of, be guilty of; þeir báru Gunnar sannan at sökinni, Nj. 87, Eb. 22 new Ed.; þeir er sannir urðu at á verkum við Sigurð konung, Fms. vii. 248; er áðr hefir kuðr ok saðr orðinn at þjófskap, Grág. ii. 189, Fs. 97, 159; er hann sönnu sagðr, is he justly charged? Bret. 12; þá þykkir þú bleyði borinn eða sönnu sagðr, Sdm. 25.
    2. sincere; með sönnu hugskoti, Mar.: due, meet, væri þat sannara at þú værir drepinn, Gísl. 50.

    Íslensk-ensk orðabók > SANNR

  • 113 SIÐR

    (-ar, -ir, acc. -u), m.
    1) custom, habit (þat mun hér vera s., at menn ganga vápnlausir fyrir konung);
    2) conduct, moral life (spilla ill mál góðum siðum);
    3) religion, faith; inn forni s., the ancient (heathen) faith; inn nýi s., the new (Christian) faith; kristinn s., the Christian religion; heiðinn s., heathenism; í fornum sið, in the olden, or heathen, times.
    * * *
    m., gen. siðar, dat. sið, pl. siðir, acc. siðu, mod. siði, [Ulf. sidus = ήθος; Hel. sidu; O. H. G. situ; Germ. sitte; Dan. sæd; Swed. sed]:—custom, habit, manner, Lat. mos, a word of importance and wide use; sjá, kanna annarra manna siðu, Sks. 17; sem þá var víða siðr til, Bs. i. 41; þat mun hér vera siðr, Eg. 110; sæmileikr hennar ok siðir, Str. 21; konungliga siðu, kaupmanna siðu, lærðra manna siðu, … siðu ok athæfi, Sks. 5; lands-siðr, the custom of the land; í fyrnskunni var sá siðr, at …, N. G. L. ii. 416: conversation, falla í sið með mönnum, to live sociably, Þiðr. 149 (sið-blendinn).
    2. conduct, moral life [Lat. mores]; góðir siðir, þat er upphaf allra góðra siða at elska Guð, N. G. L. ii. 419; hann tók at semja heima-manna siðu ok híbýla-háttu, Bs. i. 102; sjá ok nema góða siðu, 271; at hvergi hefði þeir séð fegri siðu, id.; siða-tjón, Sks. 352; ó-siðir, ill manners, a wicked life, Bs. i. 62, N. G. L. ii 419; það er ó-siðr, ‘tis ill-breeding.
    3. siðr (also in plur.) is the old and expressive word for religion, faith, as it appears in the life, laws, habits, and rites of a people; thus, inn Forni siðr, the ancient (heathen) faith; inn Nýi siðr, the new (Christian) faith; Kristinn siðr, the Christian religion; Heiðinn siðr, heathenism, etc.; snúa öllum til Kristins siðar, 655 iii. 3; eptir því sem mér skilsk, eru mjök sundrlausir siðir várir, Bs. i. 38; skurðgoða-blót ak allan heiðinn sið, 43; at þeir mætti sjá atferði siðar þess, er Kristnir menn höfðu, Ld. 174; er þat ok nær mínu hugborði, at þú, Kjartan, hafir betra sið þá er þú siglir af Noregi enn þá er þu komt hegat, 172; geldr at nýbreytni konungs, ok þessa ens nýja siðar er goðin hafa reiðsk … hversu ertú fúss, frændi, at taka við trú þeirri er konungr býðr?—Ekki em ek þess fúss, segir Bolli, þvíat mér lízt siðr þeirra veykligr mjök, 168, 170; kom þat ásamt með þeim, at níta sið þeim er konungr bauð, 166; Ólafr konungr boðaði siða-skipti þar í landi, Fms. ii. 26; þat spurðisk þar með at siða-skipti var orðit í Noregi, höfðu þeir kastað enum forna sið … Ok ef þeir menn koma út hingat er þann sið bjóða, þá skal ek þat vel flytja, Nj. 156; þeir hafa Ebreska tíða-görð ok alla siðu, Symb. 57; þeir biskup fóru með nýjan sið, Fs. 76; með nýjum sið ok boðorðum. 91; siðar þess er várir foreldrar hata haft, O. H. L. 23; í fornum sið, in the olden times, in the heathen times: hann var göfgastr allra herkonunga ok bezt at sér í fornum sið, Fb. i. 349. The same term was afterwards used of the Reformation (the Reformed faith as opp. to the Roman Catholic faith), [cp. Germ. die alte Sitten]; féllu þeir helzt í sið með herra Gizuri biskupi, sira Gísli Jónsson …, Bs. ii. 250; nokkuð ágrip um gömlu siðina, 247; hann tók af alla Pápista siðu, 249; vegna þeirra nýju siða, Safn i. 682.
    4. a rite, ceremonial, esp. in plur.; brúðkaups-siðir, bridal ceremonies; kirkju-siðir. church rites; hirð-siðir, court ceremonies; borð-siðir, table ceremonies.
    COMPDS: siðabót, siðamaðr, siðasamr, siðaskipti, siðavandr, siðavendni.

    Íslensk-ensk orðabók > SIÐR

  • 114 SINN

    I)
    (sín, sitt), poss. pron. his, her, its, their;
    1) referring to the subj. in a sentence, Hallgerðr fastnaði dóttur sína, H. betrothed her daughter;
    Hrútr var harðráðr við úvini sína, H. was stern towards his foes;
    2) referring to the object;
    hvat vill Haraldr bjóða Nóregs konungi fyrir sitt starf, what will H. offer to the king of Norway for his (viz. the latter’s) trouble? Sigurðr jarl gaf upp Orkneyingum óðul sín, their odals;
    hann þakkar honum sitt sinni, he thanks him for his help;
    3) neut. as subst.;
    kostaði hann einn allt fyrir, en bœndr ekki af sínu, nothing of their own;
    allt mun þat sínu fran fara um aldr manna, it will all go its own course to a man’s life;
    4) with sjálfr both words are declined;
    þeir báðu hana taka sjálfrar sinnar ráð, they bade her take her own counsel;
    5) with hvárr and hverr in a distributive sense;
    tók sitt langskip hvárr þeira, each of the two took a long ship;
    sinn vetr þá hvárr heimboð at öðrum, they visited each other, winter about;
    sínu sinni at hvárs búum, alternately on each other’s estates;
    sinn veg hvárr, one each way;
    þykkir nökkut sinn veg hváru, each took his own view of the matter;
    ferr sinn veg hverr um skóginn, they (all) went each his own way in the wood;
    skulu vaka sinn þriðjung nætr hverir tveir, two and two in turn.
    n. time;
    eitt sinn, einu sinni, one time, once (þat var eitt sinn, at Egill gekk til elda at verma sik);
    eitthvert sinn, einhverju sinni = eitt sinn, einu sinni;
    einhverju sinni bar svá til, at, one time it happened that;
    ekki sinn, engu sinni, never;
    aldri sinn, never more (aldri skaltu koma í mína rekkju sinn síðan);
    þat sinn, that time;
    þessu sinni, this time;
    (í) annat sinn, öðru sinni, a second time, again;
    hit fyrra sinn, the first time;
    hit þriðja sinn, for the third time;
    at sinni, for the present (þeir skilja tal sitt at sinni);
    um sinn, once (veg þú aldri meirr í inn sama knérunn en um sinn);
    for this one time (ek mun leysa þik ór vandræði þessu um sinn);
    um sinns sakir, for this once (eigi vil ek synja þér um sinns sakir þessa);
    dat. pl., sjau sinnum, seven times;
    endr ok sinnum, now and then, from time to time;
    nökkurum sinnum, several times.
    * * *
    sín, sitt, pron. possess. reflex.; the better and true form is sínn, sín, sítt, with í throughout, see the remarks on minn; [Ulf. seins, etc.]:—his, hers, its, theirs = Lat. suus, usually placed after, but also, if emphatic, before; þar sitr Sigyn um sínum ver, Vsp. 39; síns um freista frama, Hm. 2; mál síns maga, 20; síns ins heila hugar, síns ins svára sofa, 105: properly referring to the subject in a sentence, Hallgerðr fastnaði dóttur sína, H. gave away her daughter. Nj. 51; Hrútr var hagráðr við vini sína, 2; hann skipaði sínum mónnum, 50; þeir leiða hesta sína, 265; hann kvaddi Ólaf stjúpson sinn til at söðla sér hest, Ó. H. 15; síðan vóru honum öll ráð sín þungrærð ok torsótt, 195; var honum sjálfum hugr sinn bæði fyrir skjöld ok brynju, Fbr. 56 new Ed. The pronoun may also refer to the object, or, in a complex sentence, to a second person in the predicate of the sentence, hvat vill Haraldr bjóða Noregs konungi fyrir sitt starf, what will H. offer to the king of Norway for his (i. e. the Norse king’s) trouble? Fms. vi. 415; Sigurðr jarl gaf upp Orkneyingum óðul sín (their odals), Orkn. 20, cp. the Lat. ‘Syracusanis res suas restituit;’ sagði Dufþakr at Ormr skyldi hafa byrði sína, i. e. as much as O. could carry, Fb. i. 523; eigi þér at bæta prestinum rétt sinn, to the priest his due, Bs. i. 709; Eyjólfr þakkar konungi gjafir sínar ok vinmæli for his (the king’s) gifts, Lv. 112; hann þakkar honum sitt sinni, he thanks him for his help, Fas. ii. 542: so also in mod. writers, og hann gaf hann aptr sinni móður, Luke vii. 15 (Vídal.); ræn ei Guð Sínum rétti, rob thou not God of his right, Pass. 7. 11, and passim.
    II. neut. as subst.; allt mun þat sínu fram fara ( go its own course) um aldr manna, Nj. 259; ryðik hann um sitt, = Lat. pro virili, i. e. for his own part, with might and main, Fms. xi. 132: ellipt., hann segir sínar (viz. farar) eigi sléttar, Korm. 158; kom hann svá sinni (viz. ár) fyrir borð, Fas. i. 524.
    III. with sjálfr, both words are declined; skaða sjálfs síns, one’s own self’s scathe, Sks. 228 B; minni sjálfs síns, one’s own recollection, D. N. ii. 110; þeir báðu hana taka sjálfrar sinnar ráð. ‘take her own self’s rede,’ act for herself, Fms. x. 103; með höndum sjálfra sinna, Barl. 25; leggr hón í veð sjálfra sinna eignir, D. N. ii. 82; sakir óforsjó sálfra sinna, i. 107: in mod. usage both the possessive and the indeclinable forms are used, thus, sjálfs síns eignum, but if placed after, eignum sjálfs sín; the possessive however is more freq., as it also is the better form of the two.
    IV. with hvárr (dual), hverr (plur.), in a distributive sense:
    α. sinn-hverr in n purely distributive sense; tók sitt langskip ‘hvárr þeirra, they took a long ship, each of the two, Eg. 74; England ok Skotland er ein ey, ok er þó sitt hvárt konungs-ríki, England and Scotland are one island, and yet each is a separate kingdom, Symb. 14: lét sitt naut hvárr fram leiða, Eg. 506; sinn vetr þá hvúrr heimboð at öðrum, each his winter, alternately, Nj. 51; ef sinn lögsögu-mann vilja hvárir, Grág. i. 1; þeirra manna er tví-tyngðir eru ok hafa í sínum hváptinum hvára tunguna, Al. 4; hón hélt sinni hendi um háls hvárum þeirra, … liggi til sinnar handar mér hvárr ykkar, Fms. i. 9.
    β. sinn hverr (plur.), ferr sinn veg hverr um skóginn, they went each his own way in the wood, i. e. dispersed, Glúm. 329; skulu vaka sinn þriðjung nætr hverir tveir, two and two in turn, Fms. iv. 299; hann selr sína bolöxi í hendr hverjum þeirra, v. 288; hann sá þrjú hásæti ok sátu þrír menn, sinn í hverju, Edda 2; hann kastaði um öxl hverja sínum sauðum tveimr, Grett. 134 new Ed.; fór sinn veg hverr, they went each his own way, i. e. they parted; but, fór hverr sinn veg, each his (appointed) way: rarely with the possessive placed after, fóru hvárir leið sína, Nj. 34; fara hvárir til síns heima, Korm. 222. In mod. usage, when sinn is placed after hverr, it gives emphasis with the notion of one’s due, one’s own, thus, gefa hverjum sitt, to give every one his due, Lat. suum cuique; whereas ‘sitt hverjum,’ with the order reversed, is merely distributive; thus hver fékk sinn penning, Matth. xx. 9 (of wages due to each); whereas ‘fékk sinn pening hverr’ would be said of alms distributed.
    B. COMPDS: sinn-veg, sinn-eg, sinn-ig, adv. one each way; þykkir nokkut sinnveg hváru, they disagreed, Ld. 90; talaði annarr at öðrum, ok hóf sinneg; hverr, they all spoke in turn, and each began his speech differently, Fms. vii. 222. Also, sinns-ig, adv.; flýði sinnsig hverr, Fms. viii. 413, v. l.; sinnsiginn var litr hvers steins, Konr.; skildu þeir svá sínu tali, at sinnsiginn líkaði hverjum, Bs. (Laur.); segir svá Gregorius papa, at sinnsig á hvern á at minna, each has to be admonished in his own way, one this way, another that, 655 xi. 2.

    Íslensk-ensk orðabók > SINN

  • 115 sinna

    (að, or -ta, -t), v.
    1) poet. to journey, travel;
    2) to go with, side with one (vilda ek, at þú sinnaðir frændum mínum);
    3) to plead, support (þeir hétu þá at sinna hans máli);
    4) to mind, care for, heed;
    ekki sinni ek hégóma þínum, I heed not thy idle talk;
    ekki sinni ek fé (ef nökkurr vill ganga í málit), I do not mind the money;
    hón sinnaði um engan hlut, she cared about nothing;
    vera e-m sinnandi, to be attentive to one, take care of.
    * * *
    1.
    t and að, [A. S. siðjan], to journey, travel; enn hverr er austr vill sinna, whosoever travels to the east, Sighvat; ek sé hrafna sinna til hafnar, I see the ravens make for the haven, id.; en man hón sinna til sala þinna, Fas. ii. 34 (in a verse); at sinna með úlfs lifru, to go with the wolf’s sister (Hel, i. e. to perish), Bragi; sinna út, Fms. x. 74 (in a verse); this sense is obsolete and not found in prose.
    II. metaph. to go with one, side with, with dat.; vilda ek at þú sinnaðir frændum mínum, Grett. 9 new Ed.; sem vér höfum skjótliga sinnt ok sannat, Stj. 3; Runólfr sinnaði meir með Árna biskupi, R. sided more with bishop A., Bs. i. 709; hann sinnar hvárigum né samþykkir, Stj. 16; sinnta ek því sem ek mátta framast, at …, I pleaded the best I could, that …, Bs. i. 845; þeir hétu þá at sinna hans máli, 882; hvárt hann sinnaði meirr þeim erendum, er …, 868.
    2. to mind, care for, give heed to, with dat.; ekki sinni ek hégóma þínum, I heed not thy idle talk, Ísl. ii. 214; ekki sinni ek þínum áburði, Grett. 161; ekki sinni ek fé ( I do not mind the money) ef nokkurr vildi ganga í málit, Band. 6; sinnaði Pharao hans ráðum, Ph. gave heed to his rede, Stj. 248; þeir sinntu ( took care of) skipum þeim sem skatta fluttu, 233; so in mod. usage, sinna gestum, to attend to the guests; hón sinnaði um engan hlut, she cared about nothing, Fas. iii. 300: in mod. usage also of a person distressed or annoyed, hann sinnir engu, hann er engum sinnandi, he cares about nothing; hón er ekki mönnum sinnandi, hón varð honum aldri sinnandi (of a wife), and many similar instances.
    3. part. siding with one, disposed so and so; at þeir væri þér heldr sinnaðir enn í móti, Fms. i. 297; vænti ek at hann sé þér sinnaðr í þraut, Fb. i. 78: part. act., vera e-m sinnandi, to be attentive to one, take care of, Grett. 27 new Ed.
    2.
    u, f. [from the Germ. sinn], the mind; sinnu-reitr, Skáld H. i. 20: the senses, kvinnan var aldrei með jafnri sinnu ok áðr, Ann. 1407.

    Íslensk-ensk orðabók > sinna

  • 116 SKAPA

    (að; pret. also skóp), v.
    1) to shape, form, mould, make (ór Ymis holdi var jörð sköpuð); to create (guð, er mik skóp); s. skegg, to trim the beard; s. skeið, to take a run (þetta dýr skapaði skeið at oss); s. ok skera e-t, or um e-t, to decide, settle (ek skal einn skera ok s. okkar á milli);
    2) to assign as one’s fate or destiny (ek skapa honum þat, at hann skal eigi lifa lengr en kerti þat brenner); s. e-m aldr, to fashion one’s future life; syni þínum verðr-a sæla sköpuð, bliss is not fated to thy son;
    3) to fix, appoint (haf þá eina fémuni, er ek skapa þér); s. e-m víti, to impose a fine or penalty; at sköpuðu, in the order of nature, according to the course of nature (væri þat at sköpuðu fyrir aldrs sakir, at þú lifðir lengr okkar); láta skeika at sköpuðu, to let things go their own course (according to fate); láta skapat skera, to let fate decide;
    4) refl., skapast, to take shape; freista, hvé þá skapist, try how things will go then; Ámundi kvað jarl úáhlýðinn ok mun lítt at s., A. said the earl was self-willed, and little will come of it.
    * * *
    the forms of this word vary much; there was a strong form, skapa, skóp, but defective, for only the pret. (skóp, skópu) remains; the other tenses follow the weak form skapa, að (of the first weak conjugation), which is freq. in old writers, while it is the only form in mod. usage.
    2. there are also remains of another weak verb, skepja (answering to Goth. skapjan), to which belong the pret. skapði, part. skapið, skaptr; the infin. skepja, however, only occurs in a few instances, Kormak, D. I. i. 243. l. 31 (H. E. iv. 154), Bs. i. 734; as also the pres. part. skepjandi (in ein-skepjandi): [Ulf. skapjan = κτίζειν; A. S. and Hel. scapan; Engl. shape; O. H. G. skafan; Germ schaffen; Dan. skabe.]
    B. To shape, form, mould, which is the original sense; takit einn trédrumb, ok skapit þar af líkneskjur, Barl. 165: the saying, engi skapar sik sjálfr, Grett. 103 new Ed.; á hverfanda hveli vóru þeim hjörtu sköpuð, Hm. 83; Skíðblaðni að skapa, to shape (build) the ship S., Gm. 43; skepja skil, to shape one’s words, Korm. 164 (in a verse).
    2. to make; ór Ýmis holdi var jörð um sköpuð, Vþm. 21; áðr væri jörð sköpuð, 29: to create, Guð skóp allar skepnur senn, Rb. 78; Guðs er mik skóp, Fms. i. 3; með þeim hætti er Kristr hefir skapat, iv. 175; sá maðr er Guð skapði fyrstan í heim þenna, Hom. (St.); mörgum þeim hlutum er skapara-spekðin skapði, 677. 2; í upp-hafi skapaði Guð himin og jörð, Gen. i. 1, passim.
    3. to shape for one, assign as one’s fate or destiny, as denoting also what is natural or inborn; ek skapa honum þat, at hann skal eigi lifa lengr en kerti þat brennr, er upp er tendrat hjá sveininum, Fas. i. 341; s. e-m aldr, to shape one’s future life, of the weird-sisters; Nornir kómu þær er öðlingi aldr um skópu, Hkv. 1. 2; at eigi skapi Hallgerðr þér aldr (ironic.), Nj. 57; einu sinni var mér aldr skapaðr ok allt líf um lagit, Skm. 13; skapa e-m kaldan aldr, to ‘shape one a cold age,’ i. e. to make life sad, Korm.; var þér þat skapat, at…, Hkv. 2. 26; af þeim væri þat skapað, if that was fated to them, Grág. i. 368; syni þínum verðra sæla sköpuð, bliss is not fated to thy son, Skv. 2. 6; mun engi renna undan því sem honum er skapat, Grett. 159 new Ed.; mér var skapat at eiga hana, Bjarn. (in a verse); láta skapað skera, let doom decide, Fms. viii. 88; láta skeika at sköpuðu, to let things go their own course, ii. 112; vera at sköpuðu, to be according to the course of nature, Eg. 82; mun þat svá fara sem minnr er at sköpuðu, Sturl. iii. 7 (sköp).
    4. to appoint, fix; at Þórólfr hafði sjálfr sér þar laun fyrir skapit, Th. had taken the reward himself, Eg. 65 A; ok þar sinn hag eptir skapa, Hom. 68: s. e-m víti, to impose a fine or penalty; sklít víti á honum at s. fyrir þat á sitt hóf sem karlmanni, ef…, Ld. 136; ok væri henni sjálf-skapat víti, self-injlicted punishment, 140; s. honum fimmtar-grið af því þingi ór landeign konungs várs, N. G. L. i. 13; þá skal s. þeim leiðar-lengd, 32; skapði hón svá skæru, Am. 48; þá eina fjár-muni er ek skapa þér, which I grant thee, Hrafn. 21; skapa sinn hug eptir e-u, Hom.; segja svá skapaða sök fram, Grág. i. 39, Nj. 110; berum vér svá skapaðan níu búa kvið, 238.
    5. to shape, trim, the beard, hair; var skegg skapat, Rm. 15; breiðleitr ok vel farit andlitinu, optast skapat skegg, Fms. viii. 447; bandingjar ok útlagar láta ekki hár sitt skapa ok skera, Stj. 202; Cato skar aldrei hár sitt né skapaði skegg, Róm. 190; með saurgum búnaði ok ú-skapaðu skeggi, Stj. 538.
    6. special phrases; skapa skeið, prop. to ‘shape a race,’ take a run; þetta dýr skapaði skeið at oss, Al. 169; Jökull skapar at skeið, Fs. 51 (see v. l., so undoubtedly the vellum Vh., not skopa); skjaldmærin skapaði skeið, ok ætlaði at hlaupa eptir honum, en er hón kom á bakkann varð henni bilt, Fas. ii. 553; whence in later vellums and in mod. usage, skopa skeið, 283 (l. c.), Gísl. 69.
    II. reflex. to take shape, grow; þá mátti hann eigi skilja né skapask til trúar, 655 ix. B. 1; svá skapaðisk ok Kristnin ór síðu ens krossfesta Krists, 656 C. 25; freista, hve þá skapisk, how things will shape themselves, Fms. viii. 421; vildi Þórgautr þá fara aptr, þótti ekki at skapask, iv. 112; Ámundi kvað jarl ú-áhlýðinn ok mun lítið at skapask, little will come out of it, Orkn. 40; hafði mjök skapask um bygðir, Sd. 138; at nú skyli nokkut skapask at með oss, Fms. ix. 509; ef nokkut má at skapask, if any opportunity should arise, Eb. 186.

    Íslensk-ensk orðabók > SKAPA

  • 117 SKAUT

    I) n.
    1) corner of a square cloth (hann var borinn í fjórum skautum til búðar);
    feldr fimm alna í s., a cloak five ells square;
    of the heaven (þeir gerðu þar af himin ok settu hann upp yfir jörðina með fjórum skautum);
    byrr beggja skauta, a fair wind (right astern);
    fig., hann mun verða yðr þungr í skauti, hard to deal with;
    3) flap, skirt of a cloak (hón hafði yfir sik skallats-skikkju hlaðbúna í s. niðr);
    4) lap (sitja, liggja í skauti e-s);
    5) a square piece of cloth, kerchief (menn báru þá hluti sína í s., ok tók jarlinn upp);
    6) a lady’s hood.
    II) from skjóta.
    * * *
    n. [Ulf. skauts = κράσπεδον, Matth. ix. 20, Mark vi. 56, Luke viii. 44; A. S. sceât; Engl. sheet; O. H. G. skoza; Germ. schoss; Dan. sköd]:—the sheet, i. e. the corner of a square cloth or other object; hann sá niðr síga dúk mikinn af himni með fjórum skautum, 656 C. 8 (Acts xi. 5); hann var borinn í fjórum skautum til búðar, Glúm. 395, Fbr. 95 new Ed.; var hann fluttr heim í fjórum skautum, Vígl. 24; feldr fimm álna í skaut, a cloak of five ells square, Korm. 86: of the heaven, þeir görðu þar af himinn ok settu hann yfir jörðina með fjórum skautum, with four ‘sheets,’ i. e. corners (east, west, north, south), Edda; whence himin-skaut, the airts, four quarters of the heavens; or heims-skaut, the poles, norðr-skaut or norðr-heims-skaut, the north pole; jarðar-skaut, the earth’s corner, outskirt of the earth, Edda (in a verse).
    2. the sheet, i. e. the rope fastened to the corner of a sail, by which it is let out or hauled close, N. G. L. ii. 283; þeir létu landit á bakborða ok létu skaut horfa á land, Fb. i. 431; skautin ok líkin, Hem. (Gr. H. Mind. ii. 662): the phrase, beggja skauta byrr, a fair wind (right astern), Bs. ii. 48, freq. in mod. usage.
    3. the skirt or sleeve of a garment; of a cloak, hann hafði rauða skikkju ok drepit upp skautunum, Fms. vii. 297, cp. Eb. 226; skikkju hlaðbúna í skaut niðr, Nj. 48, 169; hence, bera hlut í skaut, to throw the lot into the skirt of the cloak, Grág. i. 37, Eg. 347 (see hlutr; or is skaut here = a kerchief (skauti) tied together to make a purse?); ef fé liggr í skauti, Karl. 170: hann hafði und skauti sér leyniliga handöxi, Fms. x. 397: whence the phrases, hafa brögð undir skauti, of a cunning person (cp. hafa ráð undir hverju rifi), Bs. i. 730; hafa ráð und skauti, Sturl. i. 35 (in a verse); hann mun verða yðr þungr í skauti, heavy in the flap, hard to deal with, Fb. ii. 130: hence the bosom, Dan. skjöd (cp. Lat. sinus), hvern dag sitr hann ok liggr í hennar skauti, ok leikr sér, Mar.; Abrahams-skaut, Bible. A new-born infant used to be taken into the ‘skaut’ of his parents, and was thenceforth counted as legitimate; hence the phrases, sá maðr er borinn er skauta á meðal, skal taka slíkan rétt sem faðir hans hafði, N. G. L. i. 212: the same ceremony was also a token of adoption, þann mann skal leiða á rekks skaut ok rýgiar, 209; möttul-skaut, q. v.
    4. of a head-dress, a hood, thrown round the head with the ends hanging down; klæði með hettu ok mjófu skauti bak ok fyrir, Mar.; skaut eða húfu, Karl. 60; síðfaldin skaut á höfði … lyptir hón skautinu brott ór höfðinu, id.; haf þat þér fyrir skaut ok höfuð-dúk, Stj. 127; kasta af höfði þér skautum ok höfuð-dúk, 208; krúsat skaut, D. N. iv. 359, 363; skaut, höfuð-dúkr, 217; kvenna-skaut, Bs. ii. 358; hálsa-skaut, a ‘neck-sheet,’ the flap of the hood, Vtkv. 12 (in a riddle); Ránar skaut, poët. of the waves, Edda (in a verse).
    COMPDS: skautafaldr, skautasegl, skautasigling.

    Íslensk-ensk orðabók > SKAUT

  • 118 SKEYTA

    (-tta, -ttr), v.
    1) to transfer, convey a piece of land to another (s. e-m jörð, s. jarðir til kirkju);
    2) vera undir e-n skyldr ok skeyttr, to be bound, subject to one;
    3) skeyta e-m forvitni, to satisfy one’s curiosity;
    4) s. e-t saman, to join together;
    5) s. um e-t, to care for, trouble oneself about (þeir skeyttu ekki um þá).
    * * *
    t, [skaut; Dan. sköde], a law term derived from the symbolical act used in transferring land by donation or bequest; the donor put a sod from the land into the new owner’s lap (for the reference from N. G. L. i. 96, see s. v. mold); hence skeyta land, to convey a piece of land to another; nú kaupir maðr jörð í fjölda manna, þá eigu þingmenn at skeyta honum jörð, … þá eigu þingmenn honum með vápna-taki jörð at s., … þat skal jamt halda sem á þingi sé skeytt, N. G. L. i. 96; skeyta jörð undir e-n, Munk. 79, 139, D. N. iii. 250, 253; konungr skeytti honum jarðir austr við lands-enda, Fms. vi. 432; taka þeir fasteignir kirkjunnar ok s. ok skipta sem þeim líkar, K. Á. 232: of a person, vera skyldr ok skeyttr undir e-n í öllum hlutum, or vera e-m skyldr ok skeyttr, to be bound, subject to one, Fms. vi. 53, vii. 315; jörð brigð ok skeytt undir mik ok minn ættlegg, Gþl. 296, 302; skeytti hann (the king) jarðir miklar til kirkju, Ó. H. 168; þá var skeytt þangat Hernes mikla á Frostu, Fms. vii. 196; nú kaupir maðr jörð til skeytingar ok vill hinn eigi s. er seldi, N. G. L. i. 93; skeyta e-m forvitni, to satisfy one’s curiosity, Ld. 98, Ísl, ii. 375.
    2. skeyta saman [skauti], to join together; gékk í sundr skip-rá þeirra … vill þú skeyta rá vára saman, Fbr. 81 new Ed., freq. in mod. usage.
    II. metaph., s. um e-t, to care for; þeir skeyttu ekki um þá, Sturl. ii. 100; ef sá vill sem fyrir verðr, en ef hann skeytir eigi um, þá á konungr ekki á því, N. G. L. i. 334: freq. in mod. usage, e. g. Matth. xxii. 16.

    Íslensk-ensk orðabók > SKEYTA

  • 119 skírr

    (skírri or skírari, skírstr), a.
    1) clear, bright, pure, of glass, metal, water, sky, etc. (s. mjöðr, skírt vatn, s. málmr, skírt silfr);
    2) cleansed from guilt (hón skal øruggliga bera mega þetta járn ok skír verða);
    3) of the voice, clear (með skírri raustu).
    * * *
    adj., compar. skírri, superl. skírstr, Sks. 138 new Ed., MS. 15. 5; [Goth. skeirs; A. S. scîr; Engl. sheer; Germ. schier; Dan. skjær; cp. also skærr and skýrr]:—clear, bright, pure, of glass, water, sky, light, etc.; gler allra hreinst ok skírst, MS. 15. 5; skírt vatn, Hb. 544. 39; skír ok úskír vötn, Rb. 352; skír veðr eðr úskír, Stj. 15; þrjár merkr gang-silfrs móti einni skírri, 732. 16; skírt silfr, id.; sýndisk honum eigi skírt mála-silfrit, Fms. vi. 243; átta hundruð marka skírra, x. 92; drykkr skírri hverju víni, id.; getinn af skírri meyju ok flekklaussi, 625. 70.
    2. metaph. cleansed from guilt, esp. referring to an ordeal; hreinn ok skírr, 655 i. 1; emk skírr um þat, I am clear of that, Sighvat; verðr hón af járni skír þá er hón sýkn saka, N. G. L. i. 351; þá varð sá skírr er undir jarðar-men gékk ef torfan féll eigi á hann, Ld. 58.
    3. með skírri raust, wfth a clear voice, Sks. 138 new Ed.

    Íslensk-ensk orðabók > skírr

  • 120 SKJÁR

    * * *
    (pl. skjáir), m. a window-frame with a transparent membrane over it, fitting to the opening (ljóri) in the roof, or to the window in the sidewall (cf. hliðskjár).
    * * *
    m. (the older form was prob. ské, analogous to lé, klé, q. v.):— a window (the opening). In old dwellings the openings were round, fitted with a hoop or frame (called skjá-grind), which had a membrane (skjall) stretched over it, and this was used instead of glass, and could be taken out at pleasure-; such windows are still found in Icel. farm-houses, all such openings being in the roof, not in the walls, cp. Nj. ch. 78 (init.); and when the frame was taken out, these openings served as outlets for smoke. In some instances skjár seems to be used synonymously with ljóri (q. v.); the hlið-skjár (q. v.), or ‘side-skjar,’ would then answer to the window or opening in mod. Icel. dwellings; hristust skjáir ( chimney-pot = mod. strompr. q. v.)á húsum sem fyrir vindi hvössum, Ann. 1341; Þorbjörn þreif upp stokk ok reisti undir skjáinn ok fór þar út, Gullþ. 19; taka af skjána ok láta leggja út reykinn, Fbr. 99 new Ed.; ef menn sitja í húsum þeim er skjáir eru á, þá er svá ljóst inni, at hverr maðr kennir annan, Sks. 47 new Ed.; konungr hafði gört skjá fyrir stofuna, Fms. vii. 34; fara upp á stofuna ok taka af skjáinn (i. e. the frame), Fbr. 170; hann kastaði því inn um skjáinn, Fas. ii. 81; brutu þeir stofuna um skjána, Sturl. i. 168; hlið-skjár, Sturl. ii. 85; hann hlörar við hliðskjáinn er á var stofunni, Bs. i. 628: the phrase, nú gengr eigi skjall á skjá, N. G. L. i. 384 (see skjall); krumminn á skjá, skjá, skekr belgi þrjá, a nursery rhyme.
    COMPDS: skjágluggi, skjágrind, skjávindauga.

    Íslensk-ensk orðabók > SKJÁR

Страницы

См. также в других словарях:

  • New — (n[=u]), a. [Compar. {Newer} (n[=u] [ e]r); superl. {Newest}.] [OE. OE. newe, AS. niwe, neowe; akin to D. nieuw, OS. niwi, OHG. niuwi, G. neu, Icel. n[=y]r, Dan. & Sw. ny, Goth. niujis, Lith. naujas, Russ. novuii, Ir. nua, nuadh, Gael. nuadh, W.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • New — «New» Sencillo de No Doubt del álbum Retourn Of Saturn Formato CD Single Grabación 1999 Género(s) New Wave Duración 3:04 …   Wikipedia Español

  • New I/O — New I/O, usually called NIO, is a collection of Java programming language APIs that offer features for intensive I/O operations. It was introduced with the J2SE 1.4 release of Java by Sun Microsystems to complement an existing standard I/O. NIO… …   Wikipedia

  • New — (n[=u]), adv. Newly; recently. Chaucer. [1913 Webster] Note: New is much used in composition, adverbially, in the sense of newly, recently, to qualify other words, as in new born, new formed, new found, new mown. [1913 Webster] {Of new}, anew.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • New FM — City of license Newcastle Slogan Hottest Songs from the 80 s, 90 s and Today Frequency 105.3 MHz First air date 6 May 1989 ( …   Wikipedia

  • NEW — ist: das IATA Kürzel für den New Orleans Lakefront Airport das Kfz Kennzeichen des Landkreises Neustadt an der Waldnaab new ist: das Kürzel für die Sprache Newari nach ISO 639 2 New ist ein englischer Familienname. Harry S. New (1858–1937), US… …   Deutsch Wikipedia

  • New — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. NEW, sigle composé des trois lettres N, E et W, peut faire référence à : Lakefront Airport, un aéroport régional de la Nouvelle Orléans en Louisiane …   Wikipédia en Français

  • New — New, v. t. & i. To make new; to renew. [Obs.] [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • New TV — est une chaîne de télévision fondée par Tahsin Khayat. Elle se situe à Beyrouth, spécifiquement à la Mazraa . Son service politique est dirigé par la journaliste Maria Maalouf …   Wikipédia en Français

  • New (C++) — In the C++ programming language, new is an operator that allows dynamic memory allocation on the heap. new attempts to allocate enough memory on the heap for the new data and, if successful, returns the address to the newly allocated… …   Wikipedia

  • new — I. adjective Etymology: Middle English, from Old English nīwe; akin to Old High German niuwi new, Latin novus, Greek neos Date: before 12th century 1. having recently come into existence ; recent, modern 2. a. (1) having been seen, used, or known …   New Collegiate Dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»