-
61 agnoscere
l) = cognoscere, познавать, узнавать, fraudem (1. 32 § 4 D. 26, 7);2) = recognoscere, признавать, agn. instrumenta (1. 11 D. 44, 1), tabulas testamenti, sigillum suum (l. 1 § 2. 1. 7 D. 29, 3), liberos, partum (tit. D. 25, 3). 3) принимать, допускать, одобрять, agn. sententiam (1. 10 § 4. 1. 17 pr. D. 49, 1), voluntatem, judicium testatoris (1. 8 § 10. 1. 12 § 1. 32 pr. D. 5, 2), tutelam (1. 7 D. 26, 1), nolmina a tutore facta s. quod gessit tutor in contrah. nominibus, agn. debitum, bonam fidem (1. 9 § 6. 1. 16. 44 pr. 1. 46 pr. D. 26, 7). 4) нести, брать на себя, onus aeris alieni (1. 35 § 1 D. 28, 5), hereditatis (1. 88 § 2 D. 31), alimentorum (1. 15 pr. D. 34, 1), usurarum (1. 54 pr. D. 19, 2), tributi (1. 42 D. 2, 19);servum agn. noxium (1. 3 § 7 D. 10, 4. 1. 1 § 8 D. 11, 4).
5) принимать, hereditatem agn. = adire, acquirere (1. 58 D. 24, 3. 1. 12. 55 D. 29, 2);agn. damnum, poenam (1. 52 § 4. I. 55. 63 § 8 D. 17, 2), periculum (1. 13. 36 § 1 D. 50, 1), sumtum litis (нести расходы, издержки) (1. 5 § 12 D. 13, 6), officium, munus (1. 38 § 6 D. 50, 1. 1. 3 § 6. 1. 9 D. 50, 4).
agn. partes hered. (1. 2 eod.), successionem (1. 88 eod.), bona (1. 6 § 3 D. 36, 1), bon. possessionem (1. 3 § 4 D. 37, 1. 1. 3 § 15 D. 37, 10. 1. 12 D. 37, 11), legatum (1. 12 pr. D. 5, 2. 1. 81 § 1 D. 30).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > agnoscere
-
62 censualis
(adi.) 1) относящийся к оценке вмущества, касающийся наложения податей: cens. forma, распоряжения по этому делу (1. 4 pr. D. 50, 15);vinculis cens. teneri (1. 4 § 8 eod.);
2) относящийся к т. н. censuales или magister census: cens. ministerium (1. 2 C. 10, 69), munus (1. 2 C. 12, 29);cens. professio, опись имущества со стороны самих граждан, для оценки и определения податного сбора (1. 18 § 16 D. 50, 4. 1. 3 C. 4, 47. 1. 7 C. 8, 54): cens. libri, окладные книги (1. 4 C. 11, 47).
testamenta, quae apud officium cens. publicari solent (I. 18 C. 6, 23);
cens. apparitio, прислуга т. н. magister census (1. 23 eod.).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > censualis
-
63 civicus
= civilis см 1: civ. munus, civ. honor (1. 4 C. 11, 9. 1. 4. 7. 27. 29. 46. C. Th. 12, 1);annonae cuv. (1. 9 seq. C. Th. 14, 17).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > civicus
-
64 civilis
1,) касающийся государства или города: гражданский, городской, цубличный, напр. munus civ. (1. 2 § 1 D. 50, 5. 1. 18 D. 50, 16. 1. 8. 13 C. 5, 62. 1. 1. 3 C. 10, 41);civ. officia (1 13 pr. D. 50, 6. 1. 2 D. 50, 17), onera (1. 6 D. 27. 10);
annonae civ. = publicae (tit. C. 11, 24); сапоп civ. (canon. s. 2);
bellum civ. (1. 1 § 2. 3 D. 50. 15. 1. 1 pr. C. 6, 51);
2) свойственный народу, государству: jus civile, национальное право известного народа, государства, прот. jus gentium (§ 1. 2 J. 1, 2. 1. 6 pr. 1. 9 D. 1, 1); по отнош. к римскому народу обозначает римское национальное право а) против. jus gentium или jus naturale (1. 1 pr D. 41, 1);dissensiones civ. (1. 21 § 1 D. 49, 15).
collectum est (privatum jus) ex naturalibus praeceptis, aut civilibus (1. 1 § 2 D. 1, 1);
proprietas (aedium superfic.) et civili, et naturali jure ejus est, cujus est solum (1. 2 D. 43, 18);
b) против. преторскому праву (1. 7 D. 1, 1. 1. 1 § 8. 1. 3 § 1. 2 D. 13, 5. 1. 14 D. 22, 5. 1. 23 D. 28, 1. 1. 8 pr. D. 37, 4. 1. 1 pr. 1. 2 D. 38, 8);
juris civ. actio прот. interdictum (1. 14 D. 43, 26);
jure civ. destitutum testamentum (1. 38 § 3 D. 28, 6);
jure civ. constitutum, receptum etc. (pr. J. 2, 6. 1. 24 D. 35, 1);
jure civ. data potestas (1. 2 pr. D. 26, 2. 1. 57 pr. D. 29, 2);
3) касающийся jus civile, основывающийся на jus civ. (в смысле s. 2. a - c.), a) прот. naturalis; напр. et civ. et natur. ratio suadet etc. (pr. J. 1, 10): civ. ratio naturalia jura corrumpere non potest (1. 8 D. 4, 5);c) в тесн. см. относится к праву, выработанному римскими юристами = quod sine scripto in sola prudentium interpretatione consistit (1. 2 § 5. 12 D. l, 2).
neque civile, neque naturale est (1. 83 § 5 D. 45, 1); (1. 49 D. 50, 16);
civ. possessio (1. 2 § 1 D. 41, 5);
civ. cognatio = agnatio (1. 4 § 2 D. 38, 10);
verbis civil. (повелительными выражениями) facere substitutionem (I 7 D. 28, 6);
b) в особ. прот. honorarius s. praetorius, напр. actio civ. (1. 25 § 2 D. 44, 7. § 3 J. 4, 6);
obligatio civ. прот. praetoria (§ 1 J. 3, 12);
c) actio praescriptis verbis назыв. actio civ., ежели иск основывается на jus civ. в значении s. 2 с. (1. 7 § 2 D. 2, 14. 1. 15 D. 19, 5); т. к. оценочный договор (contractus aestimatorius), из которого проистекал иск praescr. verbis, называют civ. negotium (1. 1 pr. D. 19, 3);
4) вообще по праву, по справедливости (1. 78 § 2 D. 2 3 3. 1. 5 C. 6, 2). 5) относящийся к частным юридическим отношениям лица и к гражданскому судопроизводству, напр. negot. civ. прот. criminale (1. 2 D. 49, 5);cuiv. sapientia, законоведение (1. 1 § 5 D. 50, 13).
civ. judicium (1. 5 C. 3, 41);
civ. petitio (1. 17 C. 9, 1);
et civ. et criminalis actio (1. 1 C. 9, 31);
civ. causae (1. 13 C. 7, 62);
crimini civ. causa adjungitur (1. 3 C. 3, 8. 1. 1 C. 6, 34).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > civilis
-
65 competere
1) требовать что-нибудь судебным порядком = vindicare;competitio = petitio, vindicatio;
2) пренадлежать, actio competit alicui (1. 54 D. 50, 16);competitor = petitor (I. 27 § 6. 1. 29 pr. 30. 31 C. Th. 10, 10).
competens, компетентный, надлежащий: comp. actio (1. 1 § 18 D. 16, 3), judex (1. 19 pr. D. 2. 1. 1. 20 D. 46, 7. 1. 5 § 5 D. 49, 5), tribunal (1. 35 § 2 D. 3, 3); приличный, удобный, сообразный: sententia boni viri arbitrio competens (1. 31 § 1 D. 39, 5);
comp. remedium (1. 7 D. 1, 18), cautela (1. 21 D. 5, 1), munus (1. 3 § 6 D. 50, 4), tempus (1. 6 C. 12, 38);
debiti quantitas cum usuris competentibus (1. 3 C. 7, 46);
poena legibus competens (1. 3 C. 12, 38);
competenter (adv.) надлежащим образом, comp. puniri (1. 16 D. 22, 5), consuli (1. 22. § 9 D. 24, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > competere
-
66 corpus
1) тело, corporalis, телесный, физический: vitium corporis s. corporale, прот. v. animi (1. 1 § 10 D. 21, 4);in corpore vel in animo damnum sentire (1. 9 § 3 D. 1, 3);
in suum corpus saevire (1. 9 § 7 D. 15, 1);
corpore quaestum faecre (1. 47 D. 23, 2);
corpus miscere cum aliquo, совокупляться (1. 144 D. 50, 16);
causae corpori cohaerentes, телесные качества раба (1. 22 § 1 D. 9, 2);
liberum corpus, тело свободного человека, aestimationem non recipit (1. 3 D. 9, 1. 1. 7 D, 9. 3. 1. 2 § 2 D. 14, 2);
praesentia corporis (1. 1 § 1 D. 26, 8);
in corpore hominis errare, ошибка в лице (1. 9 pr. D. 28, 5);
corpus ac salus furiosi, против. patrimonium (1. 7 pr. D. 27, 10);
corpori indicta obsequia прот. onera patrimonii (1. 4 § 2 D. 50. 4);
corporale munus, ministerium, corpor. labor (1. 3 § 3 1. 18 § 1. 26 eod. 1. 8 § 4 D. 50, 5);
2) физическое действие: соrpore apprehendere, acquirere possessionem, possidere (1. 1 pr. 21 1. 3 § 1. 8 D. 41, 2); (1. 44 § 2 eod.);corpus, мертвое тело, труп (1. 1 § 5. 1. 14 § 5. 1. 38-40 D. 11, 7. 1. 3 § 4. 5. 1. 7. 11 1). 47, 12).
corporalis possessio, владение вещью (1. 24. 25 § 2 eod. 1. 40 § 2 D. 13, 7)ж corporaliter tenere (1. 24 cit.), omittere possessionem (1. 23 § 1 eod.);
jusjurandum, sacramentum corporaliter praestare (1. 1 C. 2, 28. 1. 3 C. 2, 43);
3) вещество, материя: res abesse videntur etiam hae, quarum corpus manet, forma mutata est (1. 13 § 1 D. 50, 16);corporalis iniuria (l. 2 C. 11, 13).
oсоб, физический предмет, res corporalis, quae tangi potest. прост., "quae iu iure consistit" (1. 1 § 1 D. 1, 8); также corpus прот. ius, например universae res hereditatis - sive iura, sive corpora sint (1. 18 § 2 D. 5, 3); (1. 50 pr. eod.);
bona - sive in corporibus sunt sive in actionibus (1. 3 pr. D. 37, 1); 1. 3 § 1 eod.), corporale pignus прот. nomen (1. 15 § 10 D. 42, 1);
possideri possunt, quae sunt corporalia (I. 3 pr. D. 41, 2); (1. 2 § 3 D. 43, 26); (1. 222 D. 50, 16), sive corporis dominus, sive is, qui ius habet (1. 13 § 1 D. 39, 2);
sive in corpore, sive in iure, loci, ubi aqua oritur, habeat quis ius (1. 8 D. 39, 3); (1. 4 pr. D. 8, 5);
corpus прот. pecunia (1. 9 pr. D. 4, 4. 1. 13 § 2 D. 20, 1. 1. 21 § 2 D. 21, 2. 1. 5 pr. D. 25, 1);
corpora nummorum. отдельные монеты (I. 19 § 2 D. 12, 6. 1. 24 D. 16, 3. 1. 51 D. 30. 1. 29 pr. D. 45, 1), также corpor. pecuniae (1. 34 § 2 D. 20, 1);
corp. instrumentorum (1. 3 § 5 D. 43, 5), rationum, счетные книги (1. 37 D. 40, 5); (1. 40 D. 19, 1);
si de corpore conveniat, error autem sit in vocabulo (1. 6 § 4 D. 6, 1);
in corpore consentire, dissentire (1. 9 pr. D. 18, 1. 1. 34 pr. D. 41, 2);
corporaliter, относительно материального состава вещи: corp. deminii (1. 5 pr. D. 25, 1);
corp. rem transferre (1. 1 § 5 D. 43, 3);
4) совокупность различных предметов, как одно целое: corp. instrumentorum (1. 15 D 42, 5);pignori dare (1. 1 § 15 D. 41, 2).
corpus servorum (l. 195 § 3 D. 50, 16); (§ 18 J. 2, 20. 1. 23 § 5D. 6, 1. 1. 30 pr. В. 41, 3);
corpus matrimonii, состояние, имущественная масса (1. 20 D. 4, 2. 1. 9 § 5 D. 22, 6. 1. 23. 25 D. 34, 4);
corpus Homeri, все сочинения Гомера (1. 52 § 2 D. 32);
4) корпорация, общество: collegia v. corpora, quibus ius coeundi lege permissum est (1. 5 § 12 D. 50, 6);omne corpus iuris, собрание всех законов (1. 1 pr. C. 5, 13).
corpus cui licet coire (1. 21 D 34, 5);
corpus habere, составлять корпорцию (1. 1 pr. § 1 D. 3, 4);
a municipibus et societatibus et corporibus bon. poss. agnosci potest (1. 3 § 4 D. 37, 1);
qui manumittitur a corpore aliquo s. collegio (I. 10 § 4 D. 2, 4); (1. 17 § 2 D. 27, 1);
corpus mensorum frumenti (1. 10 § 1 D. 50, 5); отсюда corporatus, принадлежащий к известной корпорации, особ. цеховой член, напр. corporati urbis Romae (tit. C. 11, 14), civitatis Alexandrinae (1. un. C. 11, 28);
municipes et corporati eiusdem loci (I. 8 C. 11, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > corpus
-
67 defugere
уклоняться, не исполнять, def. curiam (I. 38 C. 10, 31), munus (1. 11 C. Th. 13, 5); особ. defugere для обозначения продавца (auctor), который уклоняется от принятия участия в процессе, предъявленном покупщиком против третьего лица по эвикции (1. 39 § 5 D. 21, 2. 1. 85 § 5. 1. 139 D. 45, 1).Латинско-русский словарь к источникам римского права > defugere
-
68 delegare
1) отсылать, отправлять (1. 8 C. 10, 16). 2) препоручать (1. 5 C. 3, 1. 1. 5 § 8 D. 23, 3). 3) передать, вверять, поручать, publici iudicii exercitatio lege vel Scto delegata (1. 1 pr. D. 1, 21);delegatum munus (1. 12 § 4 D. 11, 7), publica pecunia delegata (1. 2 D. 48, 13); (1. 2 § 1 D. 11, 6);
4) в тесном смысле: подставлять вместо себя другого должника кредитору;causam (процесс) delegare, delegatio causae (1. un. C. 3, 4); (1. 19 C. 7, 62).
delegatio, такой переход долга, такая юридическая операция, на основании которой прежний должник (delegans) предлагает новому должнику (delegatus) взять на себя долг с согласия верителя (delegatarius), причем delegans освобождается от обязательства (tit. D. 46, 2. C. 8, 42. - 1. 11 pr. D. cit.); поручение (mandatum-iussus) прежнего должника считается здесь единственною формальностью, к которой также относится выражение delegare (1. 17 eod.: "Delegare scriptura vel nutu, ubi fari non potest, debitorem suum quis potest. "); с другой стороны, перемена обязательств основывалась на формальном соглашении (stipulatio) между delegatus и delegatarius, почему и в источниках stipulatio и одие раз litis contestatio считаются формами делегации (1. 11 § 1 eod.: "Fit autem delegatio vel per stipulationem vel per litis contestationem". 1. 1 C. eod.: Delegatio debiti, nisi consentiente et stipulanti promittente debitore, iure perfici non potest". Замена обязательства другим совершается ipso iure в момент litis contestationis, что новейшие юристы называют необходимым обновлением. Обязательство делегата относительно делегатария считается вполне новым, самостоятельным (1. 19 D. 46, 2. 1. 12. 13. 33. D. eod. 1. 21 § l. D. 39, 5. 1. 5 § 5. D. 44, 4), в том состоит различие между delegatio и novatio (cp. Salpius, Novation и Delegation. р. 118). Для делегации не требуется, чтобы новый должник (delegatus) был должником старого (delegans), таккак источники говорят о делегации в том случае, когда delegatus в качестве дарителя, вступает на место прежнего должника (1. 21 pr. D. 39, 5. 1. 33 § 3 eod. I. 41 pr. D. 42, 1. 1. 5 § 513. 44, 4); также не требуется, чтобы delegatarius был нообходимо верителем старого должника; цель делегации может состоять в том, чтобы, напр., установить дарение или назначить приданое в пользу верителя;
deltgatio есть вообще форма для передвижения требования (debitum, nomen) от одного лица к другому, средство уплаты (numerare, solvere) не наличными деньгами, а требованием (1. 41 pr. D. 42, 1;-"si non creditori meo, sed ei, cui dare volebam, te delegavero". 1. 11 C. 8, 54. 1. 2 C. 4, 10). Если delegans был должником делегатария и верителем нового должника, то существующие обязательные отношения прекращаются вследствие заключения нового обязательства между delegatus и верителем; в этом случае delegatio равняется уплате долга (1. 8 § 3 D. 16,1: - "solvit et, qui reum delegat. " 1. 37 § 4 D. 38, 1:-"si crertitori suo libertum patronus delegaverit - solutionis vicem continet haec delegatio. " 1. 18 D. 46, 1. 1. 31 § 1 D. 46, 2). Выражение delegare относится не только к лицу нового должника, но также к самому предмету делегации, del. потеп (1. 9 D. 19, 5. 1. 1 § 12 D. 37, 6), legata (1. 41 D. 35, 1);
delegatio debiti, nominis (см. выше). По отношению к delegatus: se delegare: подставлять себя в качестве должника (1. 4 § 1 D. 40, 1); ср. Gai. III. 130.
Латинско-русский словарь к источникам римского права > delegare
-
69 detrectare
отклонять от себя, отказываться, detrectandi testimonii causa abesse (1. 19 pr. D. 22, 5); (1. 39 § 6 D. 26, 7), onera civilia (1. 6 D. 27, 10), munus militiae (1. 4 § 10 D. 49, 16), fungi munere (1. 9 D. 50, 4); (1. 21 § 3 D. 4, 6). Detrectatio, отказ, неповиновение, abesse sine detrectatione противоп. evitandi criminis causa (1. 15 § 1. 2 D. 48, 5).Латинско-русский словарь к источникам римского права > detrectare
-
70 devocare
1) призывать, dev. aliquem ad munus (1. 4 C. 10, 60);2) вести, devocari in irritum (1. 41 C. 7, 16); (1. 1 C. 3, 8).devocari ad munera (1. 3 C. 10, 42. 1. 1 0. 11, 64), ad obsequium (1. 1 C. 11, 54), ad collationem, ad praebendas operas (1. 4 C. Th. 13, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > devocare
-
71 edere
1) есть, см. esse 1. 2), указывать, выдавать, давать, предлагать а) ed. actionem, iudicium, formulam (Gai. IV. 93. 141. 165. 170. Coll. II. 16, 3);editio (actionis), сообщение жалобы ответчику, уведомление о предъявлении иска со стороны истца (1. l D. 2, 13. 1 3. C. 2, l);
debitori actionem ed. (1. 21 D. 5, 1);
ed. genus actionis (1. 33 eod.);
ed. iudicium = предъявлять, вчинать иск (1. 2 D. 41, 6. 1. 4. § 19 D. 44, 4. 1. 22 § 8 D. 46, 8);
accipiens et edens iudisium = ответчик и истец (1. 15 D. 26; 8);
b) edere rationes, представлять отчет (1. 1. § 2 D. 2, 13. 1. 4. 6-10 D. 2, 13);
ed. librum rationum (1. 46 § 5 D. 26, 7);
ed. instrumenta, acta, exempla instrumentorum, actorum, выдавать копию (1. 1 § 3. 1. 3. 11 D. 2, 13. 1. 2. § 2. 1. 45 § 5. 6 D. 49, 14);
ed. exemplum litterarum, relationis (1. 3 D. 49, 4. 1. 6 D. 49, 5);
editio actorum communium (1. 2 C. 1, 21);
c) edere interdictum, предлагать, давать интердикт (1. 3. D 43, 1. 1. 2 § 4 D 43, 3. 1. 1 § 40 D. 43, 16. 1. 8 § 4 D. 43, 26);
d) ed. nomina, называть, указывать (1. 1 § 1. D. 1, 10. 1. 2 § 23 D. 38, 17. 1. 2 C. 5, 31);
ed. mandatorem (1. 2 § 5 D. 49, 14); (1. 1 § 7 D. 1, 12. 1 9 D. 26, 1);
edere professionem peculii (1. 19 pr. D. 33, 8); (1. 2 D. 50, 15); (1. 4 § 9 eod.);
3) исполнять, совершать, оказывать, editio = praestatio, напр. ed. operas;e) ed. librum ad iufamiam alic. pertinentem, издавать (1. 5 § 9 D. 47, 10).
operarum editio (1. 9 § 1. 1. 19. 21. 22. pr. 49. 50 D. 38, 1);
ed. munus, ludos, spectacula, venationem, устраивать;
editio muneris, certaminis (l. 16. 17 D. 33, 2. 1. 36 pr D. 35, 1. 1. 4. D. 50, 8 1. 5. 10 D. 50, 12. 1. un. C. 11, 41);
4) производить, poждать;editor muneris, ludorum (1. 5. 7. 18. 31 C. Th. 6, 4).
editio, рождение, edere partum, geminos (1. 15. 16. 18 D. 1, 5);
sobolem (1. 10 § 1 D. 23, 3); (l. 70 § 4 D. 7, 1); (1. 2 § 6 D. 50, 2); (1. 136 D. 50, 16);
exciso utero edere (1. 141 eod.).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > edere
-
72 exigere
1) изгонять, exactis regibus (1. 2 § 3. 16. 20 D. 1, 2);2) требовать, а) вообще = desiderare, напр. si res exegerit, si ita res exigit (1. 21 § 2. 4. 6. 1. 8 § 1 D. 10, 1);exig. in exsilium (l. 8 D. 48, 8).
pront causa exegerit (1. 1 § 19 D. 48, 18. 1. 22 § 1 D. 7, 8): ubi usus exigit (1. 18 § 10 D. 50, 4. 1. 11 D. 27, 10. 1. 118 D. 30);
ex. cautionem (1. 1 § 15. 1. 8 D. 27, 8. 1. 11 § 18 D. 32. 1. 13 § 11 D. 39, 2. 1. 33 pr. D. 26, 7. 1. 47 § 5 D. 30);
exig. reum iudicio sisti (1. 2 pr. D. 2, 11);
exig. aliqitem: exigi rationes edere (1. 8 pr. D. 2, 13): b) отыскивать что-либо судебным порядком: exigere posse, quia actio delata est (1. 64 § 6 D. 24, 3);
exig. per personalem actionem (1. 35 D. 5, 1. 1. 9 D. 34, 3);
exig. debita a debitore (1. 7 § 4 seq. 1. 8 § 3. 1. 15. 21 § 2 eod.);
exig. debitorem, требовать от должника уплаты денег (1. 15 cit. 5 § 4 D. 19, 5);
exig. coheredes (1. 44 § 1 D. 24, 3);
pactum, ne invitus exigeretur (1. 32 § 1 D. 23, 4. 1. 39 D. 3. 5);
exig. nomen (1. 6 § 2 D. 12, 6. 1. 11 § 13 D. 32), indebitum, non debitum (1. 20 § 18 D. 5, 3 1. 2 § 7 D. 18, 4. 1. 65 D. 5, 1. 1. 44 § 1 D. 24, 3);
exig. sortem cum usuris (1. 9 D. 27, 8), fideicommissum (1. 41 § 11 D. 32), iudicatum (1. 1 § 2 D. 22, 1), poenam (1. 32 § 3 D. 4, 8. 1. 4 § 2 D. 9, 4. 1. 55 § 1 D. 26. 7. 1. 122 § 3 D. 45, 1);
poenae nomine exactum (1. 74 D. 46, 3);
exig. operas, officia (1. 13 § 3 D. 32. 1. 20 D. 40, 4. 1. 187 D. 50, 16);
privilegium exigendi, право на преимущество в удовлетворении (1. 25 D. 12, 1. 1. 52 § 10 D. 17, 2. 1. 1 D. 42, 3. 1. 24 § 1 D. 42, 5). Exactio, oсуществление требования судебным порядком (1. 40 C. 9, 2);
compensatione vel exactione consequi (1. 23 § 1 D. 18, 4);
exactionem habere, pati, parere (1. 7 § 1. 1. 9. 11 pr. D. 25, 1);
exactio debiti (1. 28 D. 12, 1), sortis (1. 69 § 2 D. 23, 3);
dotis (1. 43 § 1 cocl.), nominum (1. 35 D. 26, 7), legati, fideirommissi (1. 18 § 1 D. 37,4), operarum (1. 48 1). 38, 1. 1. 70 pr. D. 50, 16);
c) взыскивать: exugendi tributi munus (1. 17 § 7 D. 50, 1. cf. 1. 1 0. 1, 37. I. 9 § 5 D. 39, 4. 1. 11 § 5 D. 13, 7. 1. 37. § 1 D. 26, 7). Exactio, изыскивание, побор: illicitas exactiones - prohibeat Praeses prov. (1. 6 pr. § 3 D. 1. 18. cf. 1. 1 C. 10, 19);
exactio vectigalis (1. 49 D. 21; 1), tributorum (1. 5 § 1 D. 49, 18. 1. 3 § 11 D. 50, 4), tributoria (l. 8 C. 6, 2). Exactor-сборщик, exactorum illicita avaritia (1. 6 § 9 D. 1, 18);
3) совершать, исполнять: exactum esse, оканчивать, exactio libertatis iudicio (1. 3 C. 7, 18); особ. о времени: истекать: exacto tempore (1. 38 § 3 D. 40, 12); (1. 60 § 4 D. 23, 2. 1. 6 D. 22, 2);exact. pecuniae (1. 18 § 8 D. 50, 4. cf. 1. 9 § 5 D. 50, 8), tributorum (tit. C. 10, 19. 1. 8 C. 6, 2); (tit. C. 12, 61).
4) exactus (adi.);incipiente, non exacto die (l. 134 D. 50, 16).
exacte (adv.) исправный, точный: exactissima diligentia (1. 72 D. 17, 2. 1. 1 § 4 D. 44, 7. 1. 3. D. 18, 6);
exacto officio negotia gerere (1. 21 C. 4, 35); (Gai. I, 93).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > exigere
-
73 extorquere
вырывать, а) насильно добывать, вынуждать (1. 6 pr. D. 1, 18. 1. 12 C. 2, 20);stipulatio per vim extorta (1. 7 D. 12, 5);
munus per vim extortum (1. 4 pr. D. 50, 4. 1. 14 § 11 D. 4, 2. 1. 5 pr. D. 36, 4);
ext. libertatem (ab) invito (1. 84 pr. D. 28, 5. 1. 19 D. 40, 1. 1. 3 § 1 D. 4, 2);
iudex inciviliter extorta restitui iubeat (1. 23 § 3 eod. 1 9 § 5 D. 39, 4);
b) вооб. отнимать, лишать, extorq. lucrum (1. 4 D. 16, 3. 1. 6 § 11 D. 42, 8. 1. 35 pr. D. 44, 7. 1. 5 pr. D. 3, 6. 1. 61 D. 2, 14).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > extorquere
-
74 fatum
1) судьбa: fatalis (adi.);fataliter (adv.) роковой, fati infelicitas excusat furiosum (1. 12 D. 48, 8);
fata causarum componere, dirimere (1. 3 C. 1, 14. 1. 14. C. 2, 7);
fatalis casus necessitas (1. 5. C. 7, 62), quod fataliter accessit (1. 135 D. 50, 16): fatalia, несчастье: detrimenta fatalium (1. 3 pr. D. 33, 7);
dies fatalis, последний срок;
fatales dies, апелляционные сроки (1. 2. 3. 5. C. 7, 63);
in fatuni concedere, умереть (1. 20 § 1 D. 34, 3. 1. 3. C. 6, 30. 1. 4 C. 7, 66. 1. 4 C. 8, 43);
fati diem fungi (1. 6 C. 9, 6);
fati munus implere (1. 1 C. 4, 10. 1. 6. C. 6, 20. 1. 1 C. 6, 22. 1. 12 C. 6, 42);
fata alicuius properare, убить кого (1. un. C. 9, 17);
2) особ. случай, magis fato, quam voluntate servari (1. 32 pr. D. 48, 5);fatalis sors, смерть (1. 18 C. 5, 4. 1. 11 C. 5, 18. 1. 1 C. 6, 62. Gai. IV. 81).
fato, non noxae imputari (1. 1 C. 9, 16);
fatum praestare (1. 16 pr. D. 6, 1. 1. 11 § 4. 5. D. 4, 4);
damnum fatale (1. 3 § 1 D. 4, 9. 1. 5 § 4 D. 13, 6. 1. 52 § 3 D. 17, 2. 1. 2 § 1 D. 18, 6): fatalitas, случайное событие (1. 1 C. 4, 66).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > fatum
-
75 fugere
1) бежать (1. 21 D. 6, 1); в nep. см.: течь: ипо sermone ex ore fugiens (1. 5 C. Th. 9, 1). 2) избегать, уклоняться от, fug. munus (1. 1 C. Th. 13, 6), sacramenta militiae (1. 5 C. Th. 7, 13);fugiens = reus, ответчик, противоп. agens, actor (1. 2 pr. C. 2, 59. 1. 13 § 2 C. 3, 1. 1. 8 pr. § 3 C. 6, 61).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > fugere
-
76 gladiatorius
гладиаторский, munus glad. (1. 2 C. Th. 15, 12);ludus gladiat. (1. 3 eod. 1. 1. C. Th. 9, 18), gladiatoria (arena) (Vatic. § 72).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > gladiatorius
-
77 iterare
повторять;iteratio, повmopeнie, ne sanctum baptisma iteretur (rubr C. 1, 6);
iter. conductionem (1. 9 § 2 D. 39, 4);
munus, sacerdotium, опять вступить в должность (1. 14 § 6. 1. 17 D. 50, 4);
iteratio transacti oneris (1. 52 C. 10, 31); по древнему р. праву iterare, iteratio обоз. - вторичное, торжественное отпущение на волю, вследствие чего вольноотпущенник делался Латином (Ulp. III. 1, 4. Vatic. § 221).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > iterare
-
78 mandare
1) вооб. поручать кому что-нб., вверять (Paul. VI, 1 § 6. 1. 62 § 1. 1. 1 § 2 D. 17, 1). 2) предлагать кому-нб. исполнение, совершение известного действия, ведение дел;mandatum s. mandatus (subst.) доверенность, поручение (1. 46 § 7. 1. 63 D. 3, 3. 1. 3 § 11. 1. 6 § 4. 1. 19 § 2 D. 3, 5. 1. 6 § 1. 1. 31. 60 § 2 D. 17, 1. 1. 26 § 1 D. 26, 2. 1. 17 § 16 D. 47, 10);
ut emat, vendat (1. 3 § 6. 1. 5 § 2. 3. 1. 34 § 1. 1. 35 D. 17, 1. 1. 2 § 4. 5. 1. 26 § 1. 1. 59 § 5. 1. 62 § 1 eod. 1. 34 § 3 D. 46, 3. cf. 1. 56 eod. 1. 1 pr. D. 3, 3. 1. 26 § 7. 8. 1. 45 pr. 1. 49 D. 17, 1. 1. 27 § 5 eod. 1. 95 § 10 D. 46, 3);
stipulari (1. 108 eod. 1. 59 pr. D. 17, 1. 1. 21. 26 § 5 eod. 1. 45 § 1 eod. 1. 9 D. 10, 3. 1. 23 pr. D. 22, 1. 1. 14 § 2. 13 D. 11, 7. 1. 1 § 13 D. 48, 16);
caedem (1. 6 C. 6, 35. 1. 1 § 1 D. 3, 3. 1. 46 D. 17, 1. 1. 25 § 1 D. 4, 4. cf. 1. 60 D. 3, 3. 1. 63 eod. 1. 35 pr. 1. 40 § 4 eod. 1. 3 § 3 D. 46, 7); особ. консенсуальный договор, по которому одно лицо, уполномоченное, обязывается, согласно с предложением другого доверителя, вести дела этого последнего безвозмездно (tit. I. 3, 26. D. 17, 1. C. 4, 35. 1. 1 pr. D. cit. § 4 eod. 1. 2 eod. 1. 6 § 3 eod. 1. 12 § 16 eod. cf. § 9 I. cit. 1. 15 C. cit. cf. 1. 26 pr. 1. 58 pr. D. cit. 1. 27 § 3. 1. 57 eod. 1. 1 § 2. 1. 6 pr. § 2. 5. 6. 1. 8 § 2. 1. 10 § 6 seq. 1. 11. 12 pr. § 1 seq. 1. 14-16. 19. 21. 22. 26 § 3 seq. 1. 30-33. 40. 41. 43. 46. 50. 55 eod. 1. 6 § 5 D. 3, 2. 1. 46 § 5 D. 3, 3. 1. 14 D. 6, 2. 1. 54 § 1. cf. 1. 12 § 7 D. 17, 1. 1. 61 § 5 D. 47, 2);
3) передавать, вверять, предоставлять, вручать, mand. alicui munus, magistratum (1. 17 § 7 D. 50, 1. 1. 6 pr. D. 50, 4);cp. Gai. III. 135. 155. 162.
legationem (1. 8 § 1 D. 50, 7. 1. 28 D. 26, 2. 1. 39 § 6 D. 26, 7. 1. 4 § 6. 1. 5. 6. pr. § 1. 2. 1. 12 D. 1, 16. tit. D. 1, 21. 1. 16. 17 D. 2, 1. 1. 3 D. 1, 21);
4) приказывать, edictum D. Severi, quo mandatur, ne etc. (1. 3 § 4 D. 47, 12): особ. инструкция императора должностным лицам наз. mandatum (1. 6 § 3 D. 1, 16. 1. 3. 19 pr. D. 1, 18. 1. 65 D. 23, 2. 1. 3 § 1 D. 24, 1. 1, 1 pr. D. 29, 1. 1. 2 § 1 D. 34, 9. 1. 7 § 1 D. 37, 14. 1. 6 pr. D. 47, 11. 1. 1 pr. 1. 3 D. 47, 22. 1. 6 § 1. 1. 10 D. 48, 3. 1. 4 § 2 D. 48, 13. 1. 15. 27 § 1. 2. 1. 35 D. 48, 19. 1. 131 § 1 D. 50, 16. tit. C. 1, 15).mand. actionem = cedere (1. 70 D. 3, 3. 1. 2 § 5 D. 10, 2. 1. 13 pr. 1. 24 § 2 D. 13, 7. 1. 51. 53 D. 15, 1. 1. 23 pr. D. 17, 2. 1. 25 D. 26, 7. 1. 37 § 1 D. 36, 1. 1. 41 § 1 D. 46, 1. 1. 76 D. 46, 3. 1. 14 pr. D. 47, 2. 1. 2 § 3 D. 18, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > mandare
-
79 ministerium
1) услуга a) раба б) служение, прислуживание, in ministerio (alicuius s. alicui) esse (1. 12 § 35. 1. 27 pr. D. 33, 7. 1. 41 § 15 D. 40, 5. 1. 1. 2 § 14 D. 47, 8. 1. 99 § 2 D. 32. 1. 12 § 1 D. 40, 9. 1. 22 D. 40, 2. 1. 6 C. 7, 14. 1. 34 pr. D. 31. 1. 12 § 4 D. 40, 9. 1. 4 C. 7, 10. 1. 12 § 5 D. 7, 8. 1. 4 § 1 D. 37, 9. 1. 4 § 2 D. 3, 2. 1. 1 § 8. 1. 12 § 1 D. 21, 1); в) известная услуга, работа (1. 65 § 2 eod. 1. 37 eod. 1. 17 § 1 D. 7, 1);b) придворная служба, sacro minist. nostro deputatus, камердинер (1. 4 pr. C. 12, 26);
c) minist. dei, Богослужение (§ 8 I. 2, 1);
d) вооб. занятие: a) работа = opus: in minist. metallicorum damnari (см. metallicus s. 2); в) должность = munus, напр. minist. publicum (1. 38 § 10 D. 48, 5. 1. 1 pr. D. 48, 11);
corporis, corporale (1. 18 § 11. 26 D. 50, 4), tutelae (§ 10 I. 1, 26. 1. 4 § 1 D. 1, 16. 1. 4 § 1 D. 3, 2); г) обязанность, обязательство: hereditatem non capienti restituendi tacitum minist. (= tacitum fidem) suscipere (1. 18 § 2 cf. 1. 10 D. 34, 9); д) помощь, fraudis minist. suscipere (1. 46 § 1 D. 49, 14. 1. 51 § 3 D. 47, 2. 1. 18 pr. D. 41, 2. 1. 17 pr. D. 50, 1. 1. 3 D. 50, 14. 1. 1 § 18 D. 14, 1);
2) = minister a) служитель, ministeria, i. e. mares pariter ac feminae (1. 2 § 4 C. 1, 3);e) употребление, ad epulandum in ministerio habere argentum (1. 19 § 12 D. 34, 2).
urbica minist. (1. 4 § 5 D. 33, 9. 1. 6 - 8 D. 20, 1. 1. 12 § 5 D. 7, 8. 1. 21 pr. D. 24, 1);
b) служитель сановника (1. 6 § 3 D. 1, 18. 1. 7 § 1 D. 1, 16. 1. 10 D. 4, 6. 1. 1 § 6 D. 11, 4. 1. 3 § 15 D. 26, 10);
3) столовая посуда (Paul. III. 6 § 86).sacri Palatii minist. (1. 15 C. 12, 38).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > ministerium
-
80 municeps
(от munus capere), 1) гражданин муниципального города (1. 1 pr. § 1 D. 50, 1. 1. 14. 17 § 10. 1. 22 § 2. 1. 23 eod. 1. 6 § 5. 1. 18 § 22 D. 50, 4. 1. 18 D. 50, 16. 1. 228 eod.). 2) член городского совета, decurio (1. 4. 110. 130. 143. 144. 154 C. Th. 12, 1).Латинско-русский словарь к источникам римского права > municeps
См. также в других словарях:
Munus — (lat.), 1) Dienst, Amt, Verrichtung; 2) öffentliches Schauspiel, also so v.w. Ludus; bes. aber die dem Volke gegebenen, vorzüglich Gladiatorspiele … Pierer's Universal-Lexikon
Munus — (lat., Plur. von munera, »Leistung, Geschenk«), insbes. im alten Rom die von Beamten dem Volke gewährte Spende in Form von Schauspielen und Gladiatorenkämpfen … Meyers Großes Konversations-Lexikon
munus — index calling, department, duty (obligation), function, gift (present), office, post … Law dictionary
múnus — s. m. 2 núm. 1. Encargo; emprego. 2. Obrigação; dever. 3. Funções que um indivíduo tem de exercer … Dicionário da Língua Portuguesa
MUNUS — I. MUNUS apud Scriptores Ecclesiasticos per excellentiam, pro Spiritu S. Ambros. in Symbolum Apostol. Aeternitas est in Patre, species in Imagine, virtus est in Munere. Unde Pafchasius de Corp. et Sang. Domini, malos Corpus Christi vere accipere… … Hofmann J. Lexicon universale
Munus — El término latino munus, al igual que el también latino hostis, estaba implicado en las antiguas interacciones sociales de intercambios compensatorios. El vocablo munus era entendido como «un regalo que obliga al intercambio», y proviene de la… … Wikipedia Español
munus publicum — a public office. Collins dictionary of law. W. J. Stewart. 2001 … Law dictionary
munus obire — index discharge (perform) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
munus — A gift; a feudal grant … Ballentine's law dictionary
Munus triplex — (лат. тройная обязанность) посредническая деятельность Иисуса Христа, выраженная в Его тройной обязанности: пророка, священника и царя. Жан Кальвин (1509 1564) и последующие реформатские теологи рассматривали эти обязанности как связующие звенья … Вестминстерский словарь теологических терминов
Divinum illud munus — (lat.: Jenes göttliche Amt) ist eine Enzyklika von Papst Leo XIII., sie datiert vom 9. Mai 1897. In dieser Enzyklika befasst sich der Papst mit der „Wertschätzung des Heiligen Geistes und seiner Gaben“. Inhaltsverzeichnis 1 Zur Vorgeschichte 2… … Deutsch Wikipedia