Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

munus

  • 1 munus

    mūnus, eris, n. (archaist. moenus, eris, n., Plur. moenera bei Lucr. 1, 29), die Leistung, I) die Leistung als in irgend einem Wirkungskreise zu lösende Aufgabe, Verrichtung, Obliegenheit, Dienst, Amt, Bestimmung, a) übh., oft verb. magnum onus atque munus, munus pensumque, munus atque officium, officium munusque, Cic.: officii aut omnino vitae munus, Cic.: munus geometriae tueri, die Aufgabe eines Lehrers der Geometrie vollkommen lösen, Cic.: munere interpretum fungi, Cic.: servorum munere fungi, Nep. (vgl. possunt aliquando oculi non fungi suo munere, Cic.): munus fungi suum, Plaut.: octo munus hominum facile fungi, Plant.: omnia exsequi regis officia et munera, Cic.: bestia suum tenens munus, seine Bestimmung treu bewahrend, Cic. – munus alcis est, es ist jmds. Aufgabe, Bestimmung u. dgl., tuum est hoc munus, tuae partes, Cic.: m. folg. Infin., munus principum est resistere levitati multitudinis, Cic.: huius libri munus est philosophiam quoque ostendere, Lact.: mit folg. ut u. Konj., cuius (culturae) hoc munus est, ut efficiat, ut vitis quam optime se habeat, Cic. – b) die Leistung eines Staatsbürgers (vgl. functus omni civium munere = ἰσοτελής, Cic. Brut. 63), α) Dienst, Posten, Amt, Verwaltung, munera civilia, Cic. u. ICt.: iudicandi munus, Richteramt, Vell.: explere susceptum rei publicae munus, Cic.: ministri muneris provincialis, Cic.: functus est aedilicio maximo munere, machte als Ädil sehr großen Aufwand, Cic.: consulare munus sustinere, Cic.: quantum vacabit a publico officio et munere, Cic. – dah. Plur. munera rei publicae oft = politischer Wirkungskreis, orbati rei publicae muneribus, pristinis muneribus, Cic.: requiescens a rei publicae pulcherrimis muneribus, Cic.: honoribus et rei publicae muneribus perfunctus senex, Cic. – β) sonstige bürgerl. Leistung, Last, bes. Abgabe, ostendit munus illud (den Rubrius ins Quartier nehmen) suum non esse, Cic.: frumenti et tributorum exactionem aequalitate munerum mollire, Tac.: alci munus remittere, Cic.: omni munere solvi, Tac. Vgl. Gronov Iustin. 5, 2, 9. – c) die Leistung eines Soldaten, die Verrichtung, Arbeit, der Dienst, Posten, belli munera inter se partiri, von zwei Feldherren, Liv.: militare munus fungi, Nep.: munera militaria, munera vigiliarum obire, Liv.: munus equitis facere, Gell.: stationis munus relinquere, ICt.: munere vacare, dienstfrei sein, Liv.

    II) die Leistung als Akt der Gefälligkeit, eine Gefälligkeit, A) die Gefälligkeit = der Liebesdienst, die Gunstbezeigung, Gnade, 1) im allg.: munera ditium dominorum, Sall. fr.: infinita munera, Planc. in Cic. ep.: neque vero (tenuis, der Arme) verbis auget suum munus, si quo forte fungitur, seinen etwaigen Gegendienst, Cic.: me fatebor muneris esse tui, ein Werk deiner Gnade, Ov.: ebenso sui muneris rem publicam facere, Tac.; u. occuparent ipsi suum munus facere, Liv. – dah. (poet.) munere alcis rei (wie in Prosa beneficio alcis rei), mit Hilfe, vermittelst einer Sache, zB. lanae, Verg.: sortis, Ov. – 2) insbes., der letzte Liebesdienst gegen einen Toten (Tränen, Wehklagen, Leichengeschenke, bes. Bestattung der Gebeine usw.), munera suprema, Verg.: inani fungi munere, Verg.: inania morti munera dant lacrimas, Ov.

    B) die Gefälligkeit = das Geschenk mit einem bestimmten Zweck, als Gabe der Gnade, Liebe od. des Herkommens (während donum jede Gabe), die Spende, 1) im allg.: m. nuptiale, Liv. u. ICt.: m. natalicium, Val. Max.: munus locuples, Nep., dives, Ov.: dare (alci) munus, munera, Catull., Cic., Liv. u.a.: dare munus in exsequias, Tibull.: alci munus mittere, Cic.: alci alqd muneri mittere, Nep.: alqm munere donare, Verg. u. Suet.: alqd od. alqm (servum) alci muneri dare, Nep. u. Suet.: afficere alqm magnis muneribus, jmdm. gr. G. zufließen lassen, Nep. (vgl. unten no. 2, b, α): alqd alci muneri offere, Suet.: alqd muneri accipere, Suet. – velut dei munus, Iustin.: munera Bacchi od. Liberi, v. Wein, Verg. u. Hor.: munera terrae, v. Ackerfrüchten, Hor.: munera Cereris, v. Brot, Ov. – übtr., opusculum, maiorum vigiliarum munus, eine Spende, Frucht meiner größeren nächtlichen Anstrengungen, Cic.: so auch nullum opus otii, nullum solitudinis munus, Cic. – 2) insbes.: a) Opfergabe, Opfer, α) für die Götter, munus divae perficere, Verg.: munera ferre templis, Verg. – β) für die Toten, Leichengeschenk, Leichenspende, Totenopfer, munera praeferentes, Suet.: cineri haec mittite nostro munera, Verg.: alqm postremo donare munere mortis, Catull. Vgl. Thiel Verg. Aen. 4, 623 sqq. p. 415. – b) Spende der Magistrate an das Volk, u. zwar: α) Schauspiele u. andere öffentliche Belustigungen, Festspiel, popularia munera, Cic.: monumenta, munera, triumphi, Cic.: venationes, quae vocantur munera, Lact. – übtr., hoc munus aedilitatis meae populo Romano amplissimum pulcherrimumque polliceor, v. der Anklage gegen Verres, Cic.: ad quae si es, ut debes, paratus, plurimis maximisque muneribus et nos amicos et cives tuos universos afficies, so ist das das umfassendste u. schönste Fest, das du nicht allein uns, deinen Freunden, sondern auch deinen Mitbürgern allen bereiten kannst, Cic. – insbes., αα) ein Gladiatoren-, Fechterspiel, vollst. m. gladiatorium, Cic. u.a., u. vorzugsw. bl. munus, Cic. u.a., wie m. gl. u. bl. m. edere, Liv. u.a.: gl. m. dare, Liv.: m. magnificum dare, Cic.: magnificentissimum aedilitatis munus edere, Vell.: m. praebere, v. den Gladiatoren selbst, Cic. – ββ) Wasserkünste, Frontin. aqu. § 3; § 23; § 78 sqq. – β) ein öffentliches, für das Volk erbautes Gebäude, Pompeii munera (Theater), Vell.: ubi muneribus nati sua munera mater addidit, dem Theater des Marcellus einen Portikus (porticus Octavia gen.), Ov. – u. dav. viell. übtr. vom Weltgebäude, etwa Schaugebäude, Cic.: architectus tanti operis tantique muneris, Cic.; vgl. Klotz Cic. Tusc. 1, 70. – / Archaist. Dat. Sing. munere, Lucil. 166: Abl. moenere, Varro LL. 5, 141.

    lateinisch-deutsches > munus

  • 2 munus

    mūnus, eris, n. (archaist. moenus, eris, n., Plur. moenera bei Lucr. 1, 29), die Leistung, I) die Leistung als in irgend einem Wirkungskreise zu lösende Aufgabe, Verrichtung, Obliegenheit, Dienst, Amt, Bestimmung, a) übh., oft verb. magnum onus atque munus, munus pensumque, munus atque officium, officium munusque, Cic.: officii aut omnino vitae munus, Cic.: munus geometriae tueri, die Aufgabe eines Lehrers der Geometrie vollkommen lösen, Cic.: munere interpretum fungi, Cic.: servorum munere fungi, Nep. (vgl. possunt aliquando oculi non fungi suo munere, Cic.): munus fungi suum, Plaut.: octo munus hominum facile fungi, Plant.: omnia exsequi regis officia et munera, Cic.: bestia suum tenens munus, seine Bestimmung treu bewahrend, Cic. – munus alcis est, es ist jmds. Aufgabe, Bestimmung u. dgl., tuum est hoc munus, tuae partes, Cic.: m. folg. Infin., munus principum est resistere levitati multitudinis, Cic.: huius libri munus est philosophiam quoque ostendere, Lact.: mit folg. ut u. Konj., cuius (culturae) hoc munus est, ut efficiat, ut vitis quam optime se habeat, Cic. – b) die Leistung eines Staatsbürgers (vgl. functus omni civium munere = ἰσοτελής, Cic. Brut. 63), α) Dienst, Posten, Amt, Verwaltung, munera civilia, Cic. u. ICt.: iudicandi munus, Richteramt, Vell.: explere susceptum rei pu-
    ————
    blicae munus, Cic.: ministri muneris provincialis, Cic.: functus est aedilicio maximo munere, machte als Ädil sehr großen Aufwand, Cic.: consulare munus sustinere, Cic.: quantum vacabit a publico officio et munere, Cic. – dah. Plur. munera rei publicae oft = politischer Wirkungskreis, orbati rei publicae muneribus, pristinis muneribus, Cic.: requiescens a rei publicae pulcherrimis muneribus, Cic.: honoribus et rei publicae muneribus perfunctus senex, Cic. – β) sonstige bürgerl. Leistung, Last, bes. Abgabe, ostendit munus illud (den Rubrius ins Quartier nehmen) suum non esse, Cic.: frumenti et tributorum exactionem aequalitate munerum mollire, Tac.: alci munus remittere, Cic.: omni munere solvi, Tac. Vgl. Gronov Iustin. 5, 2, 9. – c) die Leistung eines Soldaten, die Verrichtung, Arbeit, der Dienst, Posten, belli munera inter se partiri, von zwei Feldherren, Liv.: militare munus fungi, Nep.: munera militaria, munera vigiliarum obire, Liv.: munus equitis facere, Gell.: stationis munus relinquere, ICt.: munere vacare, dienstfrei sein, Liv.
    II) die Leistung als Akt der Gefälligkeit, eine Gefälligkeit, A) die Gefälligkeit = der Liebesdienst, die Gunstbezeigung, Gnade, 1) im allg.: munera ditium dominorum, Sall. fr.: infinita munera, Planc. in Cic. ep.: neque vero (tenuis, der Arme) verbis auget suum munus, si quo forte fungitur, seinen etwaigen
    ————
    Gegendienst, Cic.: me fatebor muneris esse tui, ein Werk deiner Gnade, Ov.: ebenso sui muneris rem publicam facere, Tac.; u. occuparent ipsi suum munus facere, Liv. – dah. (poet.) munere alcis rei (wie in Prosa beneficio alcis rei), mit Hilfe, vermittelst einer Sache, zB. lanae, Verg.: sortis, Ov. – 2) insbes., der letzte Liebesdienst gegen einen Toten (Tränen, Wehklagen, Leichengeschenke, bes. Bestattung der Gebeine usw.), munera suprema, Verg.: inani fungi munere, Verg.: inania morti munera dant lacrimas, Ov.
    B) die Gefälligkeit = das Geschenk mit einem bestimmten Zweck, als Gabe der Gnade, Liebe od. des Herkommens (während donum jede Gabe), die Spende, 1) im allg.: m. nuptiale, Liv. u. ICt.: m. natalicium, Val. Max.: munus locuples, Nep., dives, Ov.: dare (alci) munus, munera, Catull., Cic., Liv. u.a.: dare munus in exsequias, Tibull.: alci munus mittere, Cic.: alci alqd muneri mittere, Nep.: alqm munere donare, Verg. u. Suet.: alqd od. alqm (servum) alci muneri dare, Nep. u. Suet.: afficere alqm magnis muneribus, jmdm. gr. G. zufließen lassen, Nep. (vgl. unten no. 2, b, α): alqd alci muneri offere, Suet.: alqd muneri accipere, Suet. – velut dei munus, Iustin.: munera Bacchi od. Liberi, v. Wein, Verg. u. Hor.: munera terrae, v. Ackerfrüchten, Hor.: munera Cereris, v. Brot, Ov. – übtr., opusculum, maiorum vigiliarum munus, eine Spende, Frucht meiner größe-
    ————
    ren nächtlichen Anstrengungen, Cic.: so auch nullum opus otii, nullum solitudinis munus, Cic. – 2) insbes.: a) Opfergabe, Opfer, α) für die Götter, munus divae perficere, Verg.: munera ferre templis, Verg. – β) für die Toten, Leichengeschenk, Leichenspende, Totenopfer, munera praeferentes, Suet.: cineri haec mittite nostro munera, Verg.: alqm postremo donare munere mortis, Catull. Vgl. Thiel Verg. Aen. 4, 623 sqq. p. 415. – b) Spende der Magistrate an das Volk, u. zwar: α) Schauspiele u. andere öffentliche Belustigungen, Festspiel, popularia munera, Cic.: monumenta, munera, triumphi, Cic.: venationes, quae vocantur munera, Lact. – übtr., hoc munus aedilitatis meae populo Romano amplissimum pulcherrimumque polliceor, v. der Anklage gegen Verres, Cic.: ad quae si es, ut debes, paratus, plurimis maximisque muneribus et nos amicos et cives tuos universos afficies, so ist das das umfassendste u. schönste Fest, das du nicht allein uns, deinen Freunden, sondern auch deinen Mitbürgern allen bereiten kannst, Cic. – insbes., αα) ein Gladiatoren-, Fechterspiel, vollst. m. gladiatorium, Cic. u.a., u. vorzugsw. bl. munus, Cic. u.a., wie m. gl. u. bl. m. edere, Liv. u.a.: gl. m. dare, Liv.: m. magnificum dare, Cic.: magnificentissimum aedilitatis munus edere, Vell.: m. praebere, v. den Gladiatoren selbst, Cic. – ββ) Wasserkünste, Frontin. aqu. § 3; § 23; § 78 sqq. – β) ein
    ————
    öffentliches, für das Volk erbautes Gebäude, Pompeii munera (Theater), Vell.: ubi muneribus nati sua munera mater addidit, dem Theater des Marcellus einen Portikus (porticus Octavia gen.), Ov. – u. dav. viell. übtr. vom Weltgebäude, etwa Schaugebäude, Cic.: architectus tanti operis tantique muneris, Cic.; vgl. Klotz Cic. Tusc. 1, 70. – Archaist. Dat. Sing. munere, Lucil. 166: Abl. moenere, Varro LL. 5, 141.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > munus

  • 3 munus

    mūnŭs (arch. moenŭs), ĕris, n. [st2]1 [-] devoir, office, emploi, fonction, tâche. [st2]2 [-] service public, magistrature, obligation (envers l'Etat), charge. [st2]3 [-] service rendu, bienfait, grâce, faveur. [st2]4 [-] derniers devoirs, honneurs suprêmes, funérailles, sépulture. [st2]5 [-] présent, don, gratification, cadeau, offrande. [st2]6 [-] spectacle public (donné par les magistrats), jeu solennel, combat de gladiateurs. [st2]7 [-] édifice construit par un particulier à l'usage du public. [st2]8 [-] don de la grâce, grâce (divine).    - munus praestare, Cic.: accomplir son devoir, remplir sa tâche.    - munere suo fungi, Cic.: s'acquitter de ses fonctions, bien fonctionner ( → organe).    - munus reipublicae (munus publicum), Cic.: charge confiée par l'Etat.    - munus consulare, Cic.: dignité consulaire, consulat.    - munus vigiliarum obire, Liv.: faire l'office desentinelles, monter la garde.    - munere vacare, Liv.: être exempté du service (militaire).    - munere omni publico liberari, Tac.: être dispensé de tout impôt.    - munerum vacatio, Tac.: exemption des corvées.    - munera ditium, Sall.: les bienfaits des riches.    - hoc muneris tui est, Hor.: je t'en suis redevable.    - id tui muneris habeo, Tac.: je t'en suis redevable.    - munere victor amici, Virg.: vainqueur grâce à son ami.    - munere sortis, Virg.: par une faveur du sort.    - deorum munus est, quod... Sen.: c'est une faveur des dieux que...    - dare aliquid muneri: donner qqch en présent.    - (eum) amplo munere extulit, Nep.: il l'ensevelit en grande pompe.    - munera Liberi, Hor.: les dons de Bacchus (= le vin).    - munera templis ferre, Virg.: porter des offrandes dans les temples.    - munus vigiliarum, Cic.: fruit des veilles ( → un écrit).    - munus dare (praebere, edere): donner des jeux publics, donner un combat de gladiateurs.    - munere fungi: donner des jeux publics, donner un combat de gladiateurs.    - gladiatorum munera, Cic. Off. 2, 55: les combats de gladiateurs.    - Pompeii munera, Vell. 2, 130, 1: théâtre de Pompée.
    * * *
    mūnŭs (arch. moenŭs), ĕris, n. [st2]1 [-] devoir, office, emploi, fonction, tâche. [st2]2 [-] service public, magistrature, obligation (envers l'Etat), charge. [st2]3 [-] service rendu, bienfait, grâce, faveur. [st2]4 [-] derniers devoirs, honneurs suprêmes, funérailles, sépulture. [st2]5 [-] présent, don, gratification, cadeau, offrande. [st2]6 [-] spectacle public (donné par les magistrats), jeu solennel, combat de gladiateurs. [st2]7 [-] édifice construit par un particulier à l'usage du public. [st2]8 [-] don de la grâce, grâce (divine).    - munus praestare, Cic.: accomplir son devoir, remplir sa tâche.    - munere suo fungi, Cic.: s'acquitter de ses fonctions, bien fonctionner ( → organe).    - munus reipublicae (munus publicum), Cic.: charge confiée par l'Etat.    - munus consulare, Cic.: dignité consulaire, consulat.    - munus vigiliarum obire, Liv.: faire l'office desentinelles, monter la garde.    - munere vacare, Liv.: être exempté du service (militaire).    - munere omni publico liberari, Tac.: être dispensé de tout impôt.    - munerum vacatio, Tac.: exemption des corvées.    - munera ditium, Sall.: les bienfaits des riches.    - hoc muneris tui est, Hor.: je t'en suis redevable.    - id tui muneris habeo, Tac.: je t'en suis redevable.    - munere victor amici, Virg.: vainqueur grâce à son ami.    - munere sortis, Virg.: par une faveur du sort.    - deorum munus est, quod... Sen.: c'est une faveur des dieux que...    - dare aliquid muneri: donner qqch en présent.    - (eum) amplo munere extulit, Nep.: il l'ensevelit en grande pompe.    - munera Liberi, Hor.: les dons de Bacchus (= le vin).    - munera templis ferre, Virg.: porter des offrandes dans les temples.    - munus vigiliarum, Cic.: fruit des veilles ( → un écrit).    - munus dare (praebere, edere): donner des jeux publics, donner un combat de gladiateurs.    - munere fungi: donner des jeux publics, donner un combat de gladiateurs.    - gladiatorum munera, Cic. Off. 2, 55: les combats de gladiateurs.    - Pompeii munera, Vell. 2, 130, 1: théâtre de Pompée.
    * * *
        Munus, muneris, pen. corr. Terent. Don, ou present.
    \
        Acceptissima munera. Ouid. Tresaggreables.
    \
        Quod munus Reipub. afferre maius meliusve possumus, quam si, etc. Cic. Donner don.
    \
        Dare aliquid muneri. Quintil. Donner.
    \
        Mittere aliquid muneri alicui. Catullus. Envoyer un don ou present.
    \
        Offerre aliquid muneri. Quintil. Presenter.
    \
        Pensare munus munere. Ouid. Rendre la pareille.
    \
        Munus. Cic. La charge qu'on ha de faire quelque chose.
    \
        Tuum est munus, tuae partes. Cic. C'est ton affaire, C'est à toy à faire, C'est ton office et ta charge.
    \
        Ad omne officii munus instruere. Cic. Instruire à faire son debvoir en toutes choses.
    \
        Vitae munus. Cic. Omni in munere vitae. En touts affaires dont l'homme en ceste vie se mesle.
    \
        Munus promissi conficere. Cic. S'acquicter de sa promesse.
    \
        Deferre munus alicui. Caelius ad Ciceronem. Luy donner quelque charge.
    \
        Susceptum Reip. munus explere. Cic. Faire et accomplir sa charge.
    \
        Ne sui muneris Rempublicam faceret. Tacit. De paour qu'il n'en eust la grace et bon gré tout seul, De paour qu'il n'en eust la charge et gouvernement luy seul. Bud.
    \
        Fungi munere. Cic. Faire quelque charge.
    \
        Fungi munere amici. Horat. Faire office d'ami, Se monstrer ami.
    \
        Inire munus alicuius. Virgil. Faire l'office et charge d'autruy.
    \
        Perfungi munere. Cic. Faire quelque charge.
    \
        Tenere suum munus. Cic. Continuer tousjours à faire sa charge.
    \
        Munus. Suet. Exhibition publique de gladiateurs, ou de bestes farouches.

    Dictionarium latinogallicum > munus

  • 4 munus

    mūnus (old orthogr. moenus;

    moenera militiaï,

    Lucr. 1, 29), ĕris, n. [root mu-; cf.: moenia, munis, munia, etc.], a service, office, post, employment, function, duty (class.; syn.: officium, ministerium, honos).
    I.
    Lit.: munus significat officium, cum dicitur quis munere fungi. Item donum quod officii causā datur, Paul. ex Fest. p. 140 Müll. (cf. infra):

    munus curare,

    to discharge an office, Plaut. Truc. 2, 4, 76:

    octo munus hominum fungi,

    id. Men. 1, 4, 5:

    administrare,

    Ter. Ad. 5, 1, 2:

    munus atque officium,

    Cic. Font. 7, 15:

    rei publicae,

    a public office, id. de Or. 1, 45, 199:

    belli,

    Liv. 24, 35:

    de jure respondendi sustinere,

    Cic. Brut. 30, 113:

    rei publicae explere,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    vigiliarum obire,

    to perform, Liv. 3, 6:

    officii,

    the performance of a duty, Cic. Sen. 11, 35:

    tuum est hoc munus, tuae partes: a te hoc civitas exspectat,

    duty, office, obligation, id. Fam. 11, 5, 3:

    principum est resistere levitati multitudinis,

    id. Mil. 8, 22:

    vitae,

    id. Sen. 11, 35:

    senectutis,

    id. Leg. 1, 3, 10.—
    B.
    Esp., = onus, a duty, burden, tribute:

    cum hoc munus imponebatur tam grave civitati,

    Cic. Verr. 2, 5, 20, § 51:

    id quoque munus leve atque commune Mamertinis remisisti,

    id. ib. 2, 5, 21, §

    52: dum ne quis eorum munere vacaret,

    Liv. 25, 7, 4:

    non enim detractionem eam munerum militiae, sed apertam defectionem esse,

    id. 27, 9, 9.—
    II.
    Transf.
    A.
    A work:

    majorum vigiliarum munus, Cic. Par. prooem.: solitudinis,

    a work, book, written in solitude, id. Off. 3, 1, 4.—
    B.
    A service, favor: huc ire licet atque illuc munere ditium dominorum, Sall. Orat. Licin.; Cic. Fam. 10, 11, 1.—
    2.
    In partic., the last service, office to the dead, i. e. burial: pro hominis dignitate amplo munere extulit, Nep. Eum. 4, 4 (dub.;

    al. funere): suprema,

    Verg. A. 11, 25:

    supremum mortis,

    Cat. 101, 3:

    debita,

    Val. Fl. 3, 313:

    fungi inani Munere,

    Verg. A. 6, 885:

    cineri haec mittite nostro Munera,

    id. ib. 4, 624.—
    C.
    A present, gift (syn.:

    donum, praemium): bonum datum deorum concessu atque munere,

    Cic. Univ. 14:

    mittere alicui,

    id. Verr. 2, 4, 27, § 62:

    mittere aliquid alicui munere,

    to send one something as a present, Plin. 37, 5, 19, § 74 (al. muneri):

    quasi totam regionem muneri accepissent,

    had received as a present, Tac. A. 14, 31:

    aliquem munere donare,

    to present one with a gift, Verg. A. 5, 282:

    dare muneri aliquid alicui,

    to give one something as a present, Nep. Thras. 4, 2:

    munera Liberi,

    i. e. wine, Hor. C. 4, 15, 26:

    terrae,

    id. ib. 2, 14, 10:

    Cereris,

    bread, Ov. M. 10, 74; cf.:

    gratae post munus aristae,

    Juv. 14, 183:

    quem munere palpat Carus,

    i. e. a bribe, id. 1, 35.—
    2.
    In partic.
    a.
    A public show, spectacle, entertainment, exhibition, esp. a show of gladiators, which was given to the people by the magistrates, and generally by the ædiles, as an expression of gratitude for the honorable office to which they had been elected (cf.:

    ludus, spectaculum): erat munus Scipionis, dignum et eo ipso et illo Q. Metello, cui dabatur,

    Cic. Sest. 58, 124:

    munus magnificum dare,

    id. Q. Fr. 3, 8, 6:

    praebere,

    id. Sull. 19, 54:

    functus est aedilicio maximo munere,

    i. e. gave a splendid exhibition, id. Off. 2, 16, 55:

    edere,

    Suet. Tit. 7:

    venationes, quae vocantur munera,

    Lact. 6, 20:

    munera nunc edunt,

    Juv. 3, 36; 4, 18.—
    b.
    A public building for the use of the people, erected at the expense of an individual:

    Pompeii munera,

    the theatre, Vell. 2, 130, 1:

    aut ubi muneribus nati sua munera mater Addidit (i. e. theatro Marcelli porticum Octaviam),

    Ov. A. A. 1, 69.—
    c.
    Transf., of the structure of the universe:

    effector vel moderator tanti operis et muneris,

    Cic. Tusc. 1, 28, 70.

    Lewis & Short latin dictionary > munus

  • 5 munus

    mūnus, eris n.
    1) обязанность, служба, должность, пост (hoc est m. tuum C; m. fungi suum Pl)
    m. militiae L (militare Nep) — военная служба
    munĕre fungi C (ср. 4. и 5. ) (exsĕqui, explere, suscipere C) — исполнять должностные обязанности
    munere vacare C etc.быть свободным от службы (преим. военной)
    2) задание, повинность, бремя ( alicui imponere C)
    3)
    а) положение, состояние
    vinci in omni munere Cld — уступать (кому-л.) во всех отношениях
    4) милость, одолжение, услуга (extremum m. dare alicui V)
    munere fungi C — оказать кому-л. услугу (ср. 1. и 5.)
    munere alicujus rei V, O — с помощью чего-л.
    5) погребение, похороны (suprema munera V; efferre aliquem amplo munere Nep)
    munere fungi V — отдать кому-л. последний долг (ср. 1. и 4.)
    6) дар, подарок, подношение ( mittere alicui munus C)
    dare alicui aliquid muneri Nep, Su — подарить кому-л. что-л.
    munera Bacchi (Libĕri) V, H — дары Вакха, т. е. вино
    munera Cerĕris O — дары Цереры, т. е. хлеб
    m. solitudinis C — плод одиночества, т. е. сочинение, написанное в уединении
    7) жертва, приношение ( munera templis ferre V)
    8) даровое зрелище для народа, праздничные игры (преим. гладиаторские) (m. gladiatorium dare C, L; munera spectare Ap)
    functus est maximo munere aedilicio C — будучи эдилом, он устроил грандиозные игры
    9) здание для устройства игр, цирк, театр VP, O

    Латинско-русский словарь > munus

  • 6 munus

    munus munus, eris n обязанность

    Латинско-русский словарь > munus

  • 7 munus

    munus munus, eris n служба

    Латинско-русский словарь > munus

  • 8 munus

    munus munus, eris n дар, подарок

    Латинско-русский словарь > munus

  • 9 mūnus

        mūnus eris, n    [2 MV-], a service, office, post, employment, function, duty: administrare, T.: rei p., public office: munera belli partiri, L.: de iure respondendi sustinere: vigiliarum obire, to perform, L.: offici, performance: principum est resistere levitati multitudinis: militiae, Cs.: sine munere vestro, help, O.— A duty, burden, tribute: munus imponebatur grave civitati: munere vacare, L.— A work: maiorum vigiliarum: solitudinis, a book written in solitude.—A service, favor, kindness: infinitis cum muneribus.— The last service, burial: pro hominis dignitate amplo munere extulit, N.: cineri haec mittite nostro Munera, V.— A present, gift: sine munere a me abire? T.: mittere homini munera: promissum, V.: munera Liberi, i. e. wine, H.: terrae, fruits, H.: Cereris, bread, O.: munere niveo lanae alqm fallere, inducement, V.: quem munere palpat Carus, i. e. a bribe, Iu.: Munera circo In medio, prizes, V.— A public show, spectacle, entertainment, exhibition, show of gladiators (given by magistrates): magnis muneribus datis, Cs.: plebem muneribus placare: aedilicium: munera nunc edunt, Iu.
    * * *
    service; duty, office, function; gift; tribute, offering; bribes (pl.)

    Latin-English dictionary > mūnus

  • 10 munus

    munus, eris, n., gift, Mt. 2:11, L. 21:1.

    English-Latin new dictionary > munus

  • 11 munus

    (1. 18 D. 50, 16); 1) обязанность, функция (1. 214 eod.);

    a) вооб.напр. petitoris m. esse, non possessoris (1. 73 pr. D. 6, 1);

    mun. hereditaria (1. 2 D. 36, 1. cf. 1. 33 § 1 D. 31. 1. 54 D. 36, 1);

    mumere Falcidiae fungi (см. fungi s. 1.);

    fati m. implere, умирать;

    b) особ. гражданская должность, m. civile (1. 1 pr. § 1 seq. D. 50, 4. 1. 6 § 3 и след. 1. 18 eod.);

    m. publicum (1. 14 § 1 eod. 1. 239 § 3 D. 50, 16. cf. 1. 78 D. 5, 1. pr. I. 1, 25. 1. 16 § 15 D. 27, 1. 1. 1 pr. § 1 D. 27, 5);

    m. municipale (см.);

    obnoxius muneribus suae civitatis (1. 4 § 3 D. 50, 4. 1. 9 eod. 1. 10 eod. 1. 17 § 4 D. 27, 1);

    c) военная служба, a signis vel muneribns avocare milites (1. 3 § 6 D. 22, 5. 1. 3 § 5 D. 49, 14. 1. 4 § 10 eod.);

    munus de (1. 5 § 1 D. 44, 7);

    petitiones (1. 38 pr. D. sertum (1. 5 pr. eod.);

    d) публичная подать (1. 2 C. 10, 22).

    2) дарение, подарок (1. 18. 194 D. 50, 16. cf. 1. 53 eod. 1. 6 § 3 D. 1, 16. 1. 7 § 3. 1. 37 pr. D. 38, 1. 1. 12 § 3 D. 26, 7. 1. 1 pr. 1. 10, 35);

    m. immodicum uxori dare (1. 31 § 8 D. 24, 1. 1. 56 § 1 eod.);

    m. nuptiale (1. 1 § 5 D. 27, 3).

    3) зрелище, праздничные игры: munus edere, dare (1. 122 pr. D. 30. 1. 49 § 4 D. 31. 1. 36 pr. D. 35, 1. 1. 5 D. 50, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > munus

  • 12 munus

    wr. munus; nu-nus "woman; female" Akk.  sinništu

    Pennsylvania sumerian dictionary > munus

  • 13 múnus

    Portuguese-russian dictionary > múnus

  • 14 munus

    ,eris n
    обязанность

    Латинский для медиков > munus

  • 15 munus

    muneris
    service, office, function, duty / gift.

    Latin-English dictionary of medieval > munus

  • 16 munus

    m alevins

    Dictionnaire Breton-Français > munus

  • 17 munus

    ,eris n
    обязанность

    Latin-Russian dictionary > munus

  • 18 munus

    , eris n
      1) обязанность, служба;
      2) дар, подарок, приношение

    Dictionary Latin-Russian new > munus

  • 19 munus-geš-gi

    wr. munus-ĝeš-gi "type of cult performer"

    Pennsylvania sumerian dictionary > munus-geš-gi

  • 20 munus-ĝeš-gi

    wr. munus-ĝeš-gi "type of cult performer"

    Pennsylvania sumerian dictionary > munus-ĝeš-gi

См. также в других словарях:

  • Munus — (lat.), 1) Dienst, Amt, Verrichtung; 2) öffentliches Schauspiel, also so v.w. Ludus; bes. aber die dem Volke gegebenen, vorzüglich Gladiatorspiele …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Munus — (lat., Plur. von munera, »Leistung, Geschenk«), insbes. im alten Rom die von Beamten dem Volke gewährte Spende in Form von Schauspielen und Gladiatorenkämpfen …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • munus — index calling, department, duty (obligation), function, gift (present), office, post …   Law dictionary

  • múnus — s. m. 2 núm. 1. Encargo; emprego. 2. Obrigação; dever. 3. Funções que um indivíduo tem de exercer …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • MUNUS — I. MUNUS apud Scriptores Ecclesiasticos per excellentiam, pro Spiritu S. Ambros. in Symbolum Apostol. Aeternitas est in Patre, species in Imagine, virtus est in Munere. Unde Pafchasius de Corp. et Sang. Domini, malos Corpus Christi vere accipere… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Munus — El término latino munus, al igual que el también latino hostis, estaba implicado en las antiguas interacciones sociales de intercambios compensatorios. El vocablo munus era entendido como «un regalo que obliga al intercambio», y proviene de la… …   Wikipedia Español

  • munus publicum — a public office. Collins dictionary of law. W. J. Stewart. 2001 …   Law dictionary

  • munus obire — index discharge (perform) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • munus — A gift; a feudal grant …   Ballentine's law dictionary

  • Munus triplex —  (лат. тройная обязанность) посредническая деятельность Иисуса Христа, выраженная в Его тройной обязанности: пророка, священника и царя. Жан Кальвин (1509 1564) и последующие реформатские теологи рассматривали эти обязанности как связующие звенья …   Вестминстерский словарь теологических терминов

  • Divinum illud munus — (lat.: Jenes göttliche Amt) ist eine Enzyklika von Papst Leo XIII., sie datiert vom 9. Mai 1897. In dieser Enzyklika befasst sich der Papst mit der „Wertschätzung des Heiligen Geistes und seiner Gaben“. Inhaltsverzeichnis 1 Zur Vorgeschichte 2… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»