Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

mjöðr

  • 1 MJÖÐR

    (gen. mjaðar, dat. miði), m. mead; blanda mjöð, to blend mead; grasaðr m., spiced mead.
    * * *
    m., gen. mjaðar, dat. miði; in mod. usage mjöð, f.; [A. S. medo; Engl. mead; O. H. G. metu; Germ. meth; Swed.-Dan. mjöd]:—mead, Sturl. ii. 245, Hkr. i. 102, Fms. viii. 18, 166, Nj. 43, Edda 24, 49, Bs. i. 77: in phrases, blanda, brugga mjöð, to blend mead; and grasaðr mjöðr, spiced or drugged mead, for the ancients used to spice or drug the mead with narcotic herbs, see the remarks s. v. jóll; mead was the favourite drink in the Valhalla, Ls. 3, Vtkv. 7, Vsp. 22, Gm. 25; mjaðar-bytta, -ker, a mead-cask, Fms. iv. 168, ix. 329; mjaðar ístra, mead-paunch, viii. 117; mjaðar lögr, mead-liquor, ix. 329; mjaðar drykkja, mead-drinking, 462; mjaðar bland, mead-mixing, Rétt. 2. 4.
    COMPDS: mjöðdrekka, mjöðdrukkinn, mjöðdrykkja, mjöðkona, mjöðrann.

    Íslensk-ensk orðabók > MJÖÐR

  • 2 MJÖÐM

    (gen. mjaðmar, pl. mjaðmir), f. hip; bregða e-m á m., to throw one’s antagonist by a hip-trick (mjaðmarbragð).
    * * *
    f., gen. mjaðmar, [Ulf. miduma = μέσον]:— the hip (prop. the middle of the body); á klæði hans yfir mjöðminni, Niðrst. 3; fyrir ofan mjaðmir, Eb. 240; hjó á mjöðmina, Nj. 253; mjöðm ok herðarblað, Fb. ii. 24; rist, kné, mjöðm, N. G. L. i. 312:—in wrestling, leiða e-n á mjöðm, Bárð. 35 new Ed.; or bregða e-m á mjöðm, Fas. iii. 573, of a wrestling trick of throwing one’s antagonist by a movement of the mjöðm, called mjaðmar-bragð, the hip-trick, cross-buttock, Fas. ii. 148. mjaðmar-bein and mjaðmar-höfuð, n. the hip-bone, Þiðr. 89, Finnb. 334; á nárann fyrir ofan mjaðmarhöfuð, Sturl. ii. 41. ☞ No other word in the language rhymes with mjöðm; see the curious ditty in which a man and a ghost cap verses, Ísl. Þjóðs. i. 464.

    Íslensk-ensk orðabók > MJÖÐM

  • 3 mjöð-drekka

    u, f. a mead-cask, Eg. 237, 240, Ld. 188, Þiðr. 164.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöð-drekka

  • 4 mjöð-drukkinn

    part. ‘mead-drunk,’ Fms. viii. 94.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöð-drukkinn

  • 5 mjöð-drykkja

    u, f. mead-drinking, Fms. viii. 17, Sturl. i. 161, Greg. 51.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöð-drykkja

  • 6 mjöð-kona

    u, f. a mead-girl, N. G. L. ii. 204.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöð-kona

  • 7 mjöð-rann

    n. a mead-hall, drinking-hall, Akv. 9.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöð-rann

  • 8 mjöðdrykkja

    Íslensk-ensk orðabók > mjöðdrykkja

  • 9 mjöðdrekka

    Íslensk-ensk orðabók > mjöðdrekka

  • 10 mjöðdrukkinn

    pp. ‘mead-drunk’.

    Íslensk-ensk orðabók > mjöðdrukkinn

  • 11 mjöðrann

    Íslensk-ensk orðabók > mjöðrann

  • 12 lausa-mjöðm

    f. a trick with the hip in wrestling, Bárð. 183.

    Íslensk-ensk orðabók > lausa-mjöðm

  • 13 lopt-mjöðm

    f. a kind of trick in wrestling, cross-buttock.

    Íslensk-ensk orðabók > lopt-mjöðm

  • 14 MJÓR

    (mjó, mjótt), a.
    1) thin, slender, slim; mjótt band, a slender cord;
    2) pointed (m. knífsoddr);
    * * *
    adj., fem. mjó, neut. mjótt, with a characteristic v, which reappears before a vowel, thus mjóvan, mjóvar, mjóvir, mjóvum; often spelt with f, mjófan, etc.; in mod. usage by elision, mjóan, etc. The forms vary in three ways, mjór, mjár, mær, analogous to sjór, sjár, sær, α. mjár, mjá, mjátt; mjá (acc. n. pl.), Stj. 201, and foot-note 21; mjár farvegr, Fms. ix. 366, v. l.; mjátt, Js. 55, Thom. 153; miaua (= mjáva) vatni, D. N. i. 81. β. mær; mævar skeiðir, the slim, narrow ships, Fms. i. 170 (in a verse),—certainly thus, not as explained in Lex. Poët. p. 567, col. 1; as also mævar hlaupsíldr, the slim herrings, in Eyvind’s verse (Hkr. i. 185); in me-fingr = mæ-fingr = mjó-fingr, taper-fingered, epithet of a lady, Hðm.: af þeim meiði er mer (i. e. mær) sýndisk, of the twig which was slim to behold, Vsp.; in the spelling of Cod. Reg. of Sæm. Edda e, ę, or æ are freq. all written with the letter e, so that mér ( mihi) and mær ( tenuis) would all be spelt alike; this reading was suggested as early as by Rask in the edition of 1818, see Bugge’s remarks in Philol. Tidsskr. 6th vol.: in Mæv-eið (= the narrow isthmus) in Shetland, Mk. 98, called Mawid in a Videsse of 1516 A. D.; at present Mawie or Mavis-grind, as opp. to another isthmus called Brae, i. e. Breið-eið = the Broad isthmus; cp. also Moorness = the little ness, in Shetl.
    II. compar., an older form mjóvari, mjávari, Ýt.; superl. mjóvastr, but obsolete, and replaced by a contracted mjóri, mjóstr, in mod. usage mjórri, mjóstr.
    B. Thin, slim, taper; svá mjó, so slim in the waist, Bs. ii. 168; mjórar konu, Bjarn. (in a verse); mjóva mey, Korm.; mjótt band, Edda 20; mjór kvistr, Fas. iii. 33; með mjófu járni, Fær. 238; mjór Mistilteinn, Vsp.; mjófum knífsoddi, Fs. 144; mjófum fléttingum, Karl. 335; yxn mjá ok mjök visin, Stj. 201; þar sem hann var mjóstr, Fms. vii. 264:—of cloth, stiku breið en eigi mjóri, Grág. i. 498; jaðarflá vara eðr mjó, 499; sitja mjótt, Band. 38 new Ed.: sayings, mjór er mikils vísir, Fms. v. 176 (in a verse); mjótt er mundangs-hóf, Bs. i. (in a verse), Js. 55 (mjátt).
    2. narrow; stigrinn var mjór ok þröngr, Fær. 48; skipit var heldr mjótt, Fms. ii. 50; mjótt sund, Grett. 83; mjór farvegr, Fms. ix. 366; grafir djúpari ok mjóri, Sks. 426: a nickname, Mjóvi, the Slim, or en Mjóva. II. in local names, Mjóvi-dalr, Mjóvi-fjörðr, Mjóva-nes, Mjó-sund or Mý-syndi, Dan. Mysunde in Slesvig; Mæv-eið, Munch’s Norg. Beskr.
    C. COMPDS: mjó-beina or mjó-beinn, adj. slim leg, a nickname, Landn., Korm. mjó-eygr, adj. narrow-eyed, of one whose eyes are set close together, Eb. 258, see the remarks s. v. auga. mjóf-dœlingr, m. a man from Mjóvidalr, Landn. mjó-fingraðr, adj. taper-fingered, Rm. (Bugge), of a lady. mjó-hljóðaðr, adj. thin-voiced. mjó-hryggr, m. the small of the back. mjó-hundr, m. [Dan. mynde], a greyhound, Sks. 81. mjó-leitr, adj. narrow-faced, referring to the distance between the eyes, Bergb.-þ. 124, Fas. ii. 118. mjó-nefr, adj. thin nose, a nickname for a close man, Ó. H. 31. mjó-skíð, n. the slim wand, for this must be the true reading in the verse in Bjarn., the miðskipa of the MSS. = miôsciþa; and mjóskið rökra = the slim twilight wand, = a taper, is a poët. circumlocution of a lady’s name, Ey-kyndill (= Island-taper), mjó-slegin, part. beaten thin. Fas. ii. 581. mjó-syndi, n. a narrow sound, straight lane, see above.

    Íslensk-ensk orðabók > MJÓR

  • 15 HINN

    * * *
    I)
    (hin, hitt), dem. pron.
    1) the other; á hinn fótinn, on the other leg; pl. the others, the rest (Kimbi bar sár sín engan mun betr en hinir);
    2) emphatically, that; hitt ek hugða, that was what I thought; hitt vil ek vita, that I want to know.
    (hin, hit), def. art., before an adjective standing alone or followed by a substantive, the, = inn, enn( eptir hinni eystri kvísl).
    * * *
    1.
    HIN, HIT, the article, an enclitic, which therefore can never serve as an accentuated syllable in a verse, either as rhyme or in alliteration. In good old MSS. (e. g. Cod. Reg. of Sæm.) it is hardly ever spelt with the aspirate, but is written inn, in, it or ið, or enn, en, et or eð, and thus distinguished from the demonstr. pron. hinn; but in the Editions the prob. spurious aspirate has been generally prefixed: an indecl. inu or hinu occurs often in later MSS. of the 14th century, e. g. the Fb.; but as it has not been heard of since and is unknown in the modern language, it simply seems to be a Norwegianism, thus, inu sömu orð, Th. 2; hinnu fyrri biskupa (gen. pl.), H. E. ii. 79; enu instu luti ( res intimas), Hom. 57 (Norse MS.); hinu ágæztu menn (nom. pl.), id.; innu óargu dýra, 657 A. ii. 12: [cp. Goth. jains = ἐκεινος; A. S. geond; Engl. yon; Germ. jener.]
    A. The:
    I. preceding the noun:
    1. before an adjective standing alone or followed by a substantive; inn mæri, inn ríki, inn dimmi dreki, inn mikli mögr, Vsp.; in aldna, id.; inn góða mjöð, the good mead, Gm. 13; inn mæra mjöð, Skm. 16; inn helga mjöð, Sdm. 18; in forna fold, Hým. 24; in fríða frilla, 30; inn fróði jötum, Vþm. 20; inn gamli þulr, 9; inn hára þul, Fm. 34; inn fráni ormr, 19; opt inn betri bilar þá er inn verri vegr, Hm. 127; in alsnotra ambátt, in arma, Þkv.; enn fróði afi, Skm. 2; in ílla mæra, 32; enn fráni ormr, 27; eð manunga man, Hm. 163; enn aldna jötun, 104; en horska mær, 95; it betra, Stor. 22; ena þriðju, the third, Vsp. 20; inn móður-lausi mögr, Fm. 2; it gjalla gull, ok it glóðrauða fé, 9; ið fyrsta orð, Sdm. 14; enu skírleita goði, Gm. 39; in glýstömu græti, Hðm. 1; in svásu goð, Vþm. 17; enum frægja syni, Hm. 141; at ins tryggva vinar, 66; ennar góðu konu, 100; ins svinna mans, 162; ens dýra mjaðar, 141; ens hindra dags, 109; ens unga mans, Skm. 11; ens deykkva hrafns, Skv. 2. 20; æ til ins eina dags, Fm. 10; ena níundu hverja nótt, Skm. 21: with the ordinals, inn fyrsti, þriði …, Gm. 6 sqq., Sdm. 21 sqq.
    2. so also before an adverb; it sama, likewise, Hm. 75, Fm. 4, Vþm. 22, 23, Gm. 15, Hdl. 26.
    3. as an indecl. particle ‘in’ or ‘en’ before a comparative; in heldr, the more, Hm. 60, Sdm. 36, Hkv. 1. 12, Skv. 1. 21, Gh. 3, Nj. 219; in lengr, the longer, Am. 58, 61; this has been already mentioned s. v. en (p. 127, B. at bottom, and p. 128), but it is almost exclusively poetical.
    II. placed between a pronoun and an adjective in the definite form:
    1. after a demonstr.; sá inn fráni ormr, Fm. 26; sá inn harði hallr, Gs. 10; sá inn aldni jötun, Skm. 25; sá inn ámáttki jötunn, 10; þat ið mikla men, Þkv. 13; þat ið litla, ‘that the little,’ i. e. the little thing, Ls. 44: þann inn alsvinna jötun, Vþm. 1; þann inn aldna jötun, Fm. 29; þann inn hrímkalda jötun, 38; þess ins alsvinna jötuns, Vþm. 5; þat it unga man, Alm. 6; þann inn aldna jötun, Gm. 50; þau in harðmóðgu ský, 41; sá inn máttki munr, 93; mönnum þeim enum aldrœnum, Hbl. 44; börn þau in blíðu, Og. 9; hrís þat ið mæra, Akv. 5: in prose, fjölmenni þat it mikla, Eg. 46; þetta it mikla skip, Fms. x. 347, passim: with ordinals, segðu þat ið eina, say that the first, Vþm. 20; þat ið þriðja, fjórða …, 20 sqq.
    2. after a possessive; síns ins heila hugar, síns ins svára sefa, Hm. 105; þíns ins hvassa hjörs, Fm. 29; minn inn hvassi hjörr, 6; míns ins hvassa hjörs, 28; bækr þínar inar bláhvítu, Hðm.
    3. after a pers. pron.: þú hinn armi, thou wretch! Ld. 326; gakk þú hingat hinn mikli maðr! Eg. 488.
    III. placed between two nouns in apposition:
    1. between a proper name and a title or epithet in the definite form; Sigurðr inn Suðræni, Sigurd the Southerner, Skv. 3. 4; Atli inn Ríki, Akv. 29; Högna ins frækna, Hjalla ins blauða, 23; Guðröðr inn Göfugláti, Ýt.; Hamðir inn hugumstóri, Hðm. 25; Kjötva’nn (= Kjötva enn) Auðga, Hornklofi; Svan enum Rauða, Álfr enn Gamli, Hdl.; as also in prose, Ívarr inn Víðfaðmi, Haraldr enn Hárfagri, Ólafr inn Digri, Knútr inn Fundni, Auðr in Djúpauðga, Þorbjörg in Digra, Hildr in Mjófa, Steinólfr inn Lági, Þorkell inn Hávi, Kjarlakr inn Gamli, Björn inn Austræni, Ólafr inn Hvíti, Hálfdan inn Svarti, Sighvatr inn Rauði, Kyjólfr inn Grá, Gestr inn Spaki; Ari inn Fróði (Aren Froðe contr. = Are enn Froðe, Ó. T. 23, line 1), Ketill inn Heimski, Knútr inn Ríki, Eadvarðr inn Góði, Hálfdan inn Mildi, Ingjaldr inn Illráði, Helgi inn Magri, Úlfr inn Skjálgi, Landn., Fb. iii; cp. Gr. Νέστωρ ὁ γέρων, Σωκράτης ὁ φιλόσοφος, Germ. Nathan der Weise, Engl. Alfred the Great, etc.: of ships, Ormr inn Langi, Ormr inn Skammi.
    2. between an appellative and an adjective; sveinn inn hvíti, Ls. 20; hendi inni hægri, 61; þengill inn meins-vani, Gm. 16; seggr inn ungi, Skm. 2; skati inn ungi, Hdl. 9; brúðr in kappsvinna, Am. 75; hest inn hraðfæra, Gh. 18; varr inn vígfrækni, gumi inn gunnhelgi, Hðm. 30; auð inn fagra, Skv. 1. 13; orm inn frána, 1, 11; fjánda inn fólkská, Fm. 37; konungr inn Húnski, Skv. 3. 8, 18, 63, 64; orð ið fyrra, Og. 9; mál ið efsta, 16; seggr inn suðræni, Akv. 3; seggr inn æri, 6; mar’inum mélgreypa, 3, 13; borg inni há, 14; sól inni suðrhöllu, 30; veðrs ens mikla, Hkv. 1. 12; handar ennar hægri, Ls. 38, 61; vífs ins vegliga, Am. 54; konung inn kostsama, Hkm.; gramr inn glaðværi, id.; hlut inn mjóvara, Ýt. 13; konungr inn kynstóri, fylkir inn framlyndi, hilmi’nom hálsdigra, konu’na Dönsku, hverr’ enni Heinversku, Hornklofi, Sæm. (Möb.) 228–231; við arm inn vestra, Sighvat; so also in prose passim.
    B. When there was no adjective the article became a suffix to the noun (see Gramm. pp. xix, xx), a usage common even in early prose, but extremely rare in poetry; the reason is, not that the poems were composed before the suffixed article had come into use, but that the metres themselves in which all the old poems were composed are older than that usage, and are not well adapted to it, so that the absence of the article became traditional. The old poem Harbarðsljóð makes an exception, no doubt not from being later than all other poems, but from being composed in a peculiar metre, half verse and half prose; thus in that single poem alone there are nearly twenty instances, or about twice or thrice as many as in all the other poems together:—váginn, Hbl. 2, 13, 15; sundit, 1, 3, 8, 13; verðinum, 4; eikjunni, 7; skipit, id.; stöðna, landit, id.; leiðina, 55; höfuðit, 15; bátinum, 53; veggsins, stokksins, steinsins, 56; matrinn, 3: other solitary instances are, goðin öll, Vsp. 27 (prob. somewhat corrupt); eiki-köstinn, Gh. 20; vömmin vár, Ls. 52.
    II. in prose, old and modern, the suffixed article occurs at every step; only one or two instances are worth noticing as peculiar to the Icelandic:
    1. as vocative in addressing; konan, O woman! mjöðnannan, id., Sighvat (in a verse of A. D. 1018, and so in mod. usage); elskan! hjartað! heillin! ástin, my love! dear! heart! þursinn! Fas. i. 385; hundarnir! = ω κύνες, Od. xxii. 35: also with another word, barnið gott, good child! Þrúðnaþussinn, thou monster giant! Miðgarðs-ormrinn! Fas. i. 373.
    2. esp. if with a possessive adjective following, as in Gr. οὑμός, τοὐμόν, τἀμά, etc.; elskan mín, ástin mín, hjartað mitt, góðrinn minn! hér er nú ástin mín, here is my darling! Sturl. ii. 78, of a father presenting a darling child to a friend; and so in mod. usage: as abuse, hundrinn þinn, thou dog! Ísl. ii. 176; þjófrinn þinn! Fms. vii. 127; dyðrillinn þinn! ii. 279; hundinum þínum! vi. 323: this use is not confined to the vocative, e. g. konan mín biðr að heilsa, my wife (kona mín is never used); maðrinn minn, my husband; biddu foreldrana þína ( ask thy parents) að lofa þér að fara; augun hans, his eyes, Pass. 24. 4; hugrinn vor og hjartað sé, our mind and heart (cp. Gr. τω ἐμω θυμω), 43. 5; svo hjartað bæði og málið mitt | mikli samhuga nafnið þitt, 10. 7; gef þú að móður-málið mitt, 35. 9; bókin mín, my favourite book, my own book; as also, fáðu mér hattinn minn, vetlingana mína, skóna mína, give me my hat, gloves, shoes; tungan í þér, augun í þér, thy tongue, thy eyes; höfuðið á mér, fætrnir á mér, my head, my feet; hendrnar á þér (‘á mér, á þér’ are here equivalent to a possessive, see p. 37, C. IV), thy hands, cp. Homer, τα σα γούνατα; hestana þína, Gr. ϊππους τους σούς: similar is the instance, vömmin vár, the sins of ours, Ls. 52; this may be a remnant of a time when the article was used separately, even with an indefinite adjective.
    3. a double article, one suffixed to the noun and the other prefixed to the word in apposition; hirðin sú in Danska, Fms. vi. 323; þau in stóru skipin, viii. 384 and passim: again, when a noun is put in the genitive after another noun the former has no article; as the Engl. phrase ‘the fish of the sea and the fowl of the air’ is in Icel. ‘fiskar sjávarins og fuglar loptsins:’ but this belongs to the syntax; see also Grimm’s D. G. iv. 432.
    C. SPECIAL CHANGES, in mod. usage:
    I. the demonstr. pron. sá, sú, það has in speech generally taken the place of inn, in, it; thus, sá gamli maðr, sú gamla kona, það gamla skáld; sometimes the article is dropped altogether, e. g. á fimta degi, on the fifth day (= á enum fimta degi); á sömn stundu, in the same hour; even in old writers this is found, með sömu ætlan, Bs. i. 289; á níundu tíð dags, Stj. 41, (but rarely); yet the old form is often retained in writing.
    II. in case A. II. the article may be dropped; þann gamla maim, þá gömlu konu, það gamla skáld, þú armi, etc.; sá ráða-góði, sú goðum-líki, sá ágæti Odysseifr, sú vitra Penelopa, sá Jarðkringjandi Pósídon, Od. passim (in Dr. Egilsson’s translation).
    III. in case A. III. 1. the article is also dropped, Knútr Ríki, Haraldr Hárfagri; even old writers (esp. in later vellums) omitted it now and then, Hálfdan Svarta, Fms. i. 1; Haraldr Grænski, 90; Haraldr Hárfagri, 192; Óttarr ungi, Hdl.: even in the Sæm. Cod. Reg., Völsungr ungi, Skv. 3. 1, 3.
    IV. in case A. III. 2. the pronouns sá, sú, það, and hinn, hin, hit may be used indiscriminately, although the former is more usual.
    V. lastly, in case B. the suffixed article has gained ground, and is in modern prose used more freq. than in ancient.
    ☞ CONCLUSION.—The old poetical language, with the sole exception of a single poem, had no article in the modern and proper sense; in every instance the ‘inn, in, it’ bears the character of a demonstrative pronoun, preceding an adjective and enhancing and emphasising its sense, like the pers. pron. hann, q. v.; but it is never attached to a single substantive; when the adjective was placed in apposition after a noun, the pronoun came to stand as an enclitic just after the noun, and was sounded as if suffixed thereto; at last it was tacked as an actual suffix to single nouns standing without apposition, and thus the true suffixed article gradually arose, first in speech, then in writing; whereas at the same time the old pronominal enclitic (A. I-III) gradually went out of use, and was either dropped or replaced by the stronger demonstrative pronoun ‘sá, sú.’
    2.
    HIN, HITT, demonstr. pron., prob. identical in etymology with the preceding word, from which it is however distinguished,
    1. by the neut. hitt, Dan. hint;
    2. by the initial aspirate, which is never dropped;
    3. by being a fully accentuated pronoun, so that the h can stand as an alliterative letter, e. g. handar ennar hægri | mun ek hinnar geta, Ls.; veitkat ek hitt hvart Heita | hungr …, Hallfred; Hitt kvað þá Hamðir, etc., Hom. 23, 25, Korm. 40; Raun er hins at Heinir | hræ …; Skáld biðr hins at haldi | hjálm …, Sighvat, Hkv. Hjörv. 26: [Ulf. jains = ἐκεινος; A. S. geond; Engl. yon; Germ. jener.]
    A. This pronoun is used,
    I. in a demonstr. sense, emphatically and without being opp. to a preceding demonstr.; raun er hins at …, it is proved that …; skáld biðr hins, at …, Sighvat; veitkat ek hitt hvat (hvárt) …, Hallfred; hitt ek hugða, emphatically, that was what I thought, I thought forsooth, Hm. 98; hitt kvað pá Hróðrglóð, Hðm. 13; hitt kvað þá Hamðir, 25; hitt vil ek vita, that I want to know, Vþm. 3, 6; þó ek hins get, ef …, yet I guess, that if …, Skm. 24; vita skal hitt, ef …, Korm. 40 (in a verse), Ísl. ii. 225 (in a verse); hitt var fyrr = in former times, formerly, Ýt., Fs. 94 (in a verse); hinn er sæll, er …, he is happy, that …, Hm. 8; maðr hinn er …, ‘man he that’ = the man who, 26; hinn er Surts ór Sökkdölum, Edda 51 (in a verse); veitat hinn er tin tannar, hinn er um eyki annask, Kormak (in a verse); handar innar hægri mun ek hinnar geta, er …, the right hand, that hand namely, which …, Ls. 38; this usage scarcely occurs except in old poetry.
    II. demonstr. referring to another pronoun, denoting the former, farther, the other, = Dan. hiin, hint, Germ. jener, cp. Gr. ἐκεινος, Lat. ille; freq. in prose, old and mod.; fóru þeir með þau skip er þeim þóttu bezt en brenndu hin, Fms. v. 8; Kimbi bar sár sitt engan mun betr en hinir, er hann hafði áðr á fært, 92; en hitt er meira, at hann lætr sér annarra manna fé jafnheimilt, Eg. 47; kemr örvar-oddrinn í strenglag hinnar örvarinnar, Fb. iii. 405; er þú hefir mik fyrir lagt á hinu áðr, 407; hinir frændr þínir, ii. 425; á hinn fótinn, on that, the other leg, Nj. 97; þat er válítið, … hitt er undr …, Ls. 33; hinir hlaða seglunum ok bíða, Fms. x. 347; ef hinn ( the other part) er eigi þar við staddr, Grág. i. 52; hvárt hinn ( the other one) hefir jafnmikit fé hins ( of the other one) er austr er, 220; rétt er at kveðja frá hennar heimili ef hann veit hvártki hinna (gen. pl.), 339; ok vill annarr hluta en annarr eigi … ok verðr sem hinn mæli ekki um er eigi vill hluta, 393; ef maðr sendir annan mann til eindaga, ok erat hinn skyldr við at taka, id.; þess á milli er hón fór at sofa á kveldit, ok hins er hón var klædd, Ld. 14; ærit fögr er mær sjá, … en hitt veit ek eigi hvaðan þjófs-augu eru komin í ættir várar, forsooth she is a beautiful girl, but yet I know not, Nj. 2:—demonstr. in the sense of this (but rare), stjörnur þær er nær eru leiðar-stjöruu ganga aldri undir með oss, en í Blálandi eðr Arabia ganga hinar stjörnur, these very stars, Rb. 468: phrases, hitt ok annat, this and the other, Rd. 235; mod. hitt og þetta.
    B. COMPOUND FORMS, hinn-ug, hinn-og, or hins-ig, mod. hins-egin, also hizig, q. v. [from vegr], adv. the other way; þótt Gísl þykki hinsig (hinn veg, v. l.) eigi síðr til vísa, Fms. vii. 46; hinnig værir þú undir brún at líta sem …, Nj. 55: locally, there, in the other place, illic, ok láta bera vætti þat hinneg var nefnt, Grág. i. 90; heimta af erfingja ef hinnig er eigi til, K. Þ. K. 28; brenndi þar ok görði hervirki eigi minna enn hinneg, Fms. vi. 340; ef hinnig mundi kostr, K. Þ. K. 24; eigi er hægra undir þeim at búa fyrir kulda sakir, enn hinnog er fyrir ofrhita sakir, Sks. 196; því at hón er kaldari hér en hizug, 70: temp. the other day, formerly (rare), er ek hinnig mælta, Og. 11.
    2. denoting motion, hither, thither; hinnig deyja ór Helju halir, Vþm. 43; renna hinnig, Gh. 18; ríða hinig, Fm. 26: koma hinig, Gs. 18.

    Íslensk-ensk orðabók > HINN

  • 16 mun-gát

    n., thus spelt (and not munn-gát) in the best MSS., Bs. i. 340, etc.; [prop. = a dainty; from munr and gát (q. v.) from geta; Dan. mundgodt]:—a kind of ale, small beer, Ölk. 34, Fms. vii. 249, viii. 87, Eg. 24, 247, Sks. 163; matr ok m., Gþl. 15, Hom. 87; mjöðr ok m., Fs. 4, Fms. vii. 12; Sigurðr konungr veitti annan hvern dag fiska ok mjólk en annan-hvern slátr ok mungát, Ó. H. 33; gestum líkaði ílla er hirðmenn drukku mjöð en þeir mungát, Fms. viii. 166; göra m., to brew m., Bs. i. 197; heita m., 340; var mjöðr blandinn ok m. heitt, Sturl. ii. 245; súrt mungát, Bs. i. 819; mjöð eðr m., Fb. ii. 340; ale (öl) and mungát are synonymous, whereas beer and mungát are distinguished, B. K. 88, D. N. (see Fr.); mungáts bytta, Fms. ii. 165; mungáts efni, Bs. i. 340; mungáts görð, brewing of m., Fas. ii. 25.

    Íslensk-ensk orðabók > mun-gát

  • 17 BLANDA

    * * *
    I)
    (blend; blétt, bléndum; blandinn), v. to blend, mix, e-t e-u, with a thing (blanda mjöð, drykk, eitri); blanda e-t saman, to mix together (blanda saman hvítt ok rautt); more common, blanda e-u við e-t; blanda vatni við vín, to mix wine with water; blanda mötuneyti (dat.,) við e-n, to eat together with one;
    refl., blandast við e-n, to have intercourse with one, esp. of sexual intercourse (blandast við konur af heiðnum þjóðum).
    (að), v. = prec.
    f. mixture of two fluids (fór fyrst ór blóð, síðan blanda), esp. sour whey mixed with water.
    * * *
    in early Icel. poetry and prose a strong verb; pres. 1st pers. blend, Ls. 3; 3rd pers. blendr, Grág. ii. 389; reflex. blendsk, Symb. 30; pret. 1st pers. blétt, Am. 79, Greg. 50; reflex. blézk, Orkn. 104 (in a verse from about A. D. 1046); pl. bléndu, bléndum, Ls. 9, Greg. 60, Edda 47; reflex. bléndusk, Hkm. 8; subj. reflex. bléndisk, Mart. 129; blandinn (freq.), Sdm., Ýt., etc., vide Lex. Poët., Skálda 164; but in the 13th century and later the weak form (blanda, að) prevailed in all tenses except the part. pass., where the old blandinn = blandaðr may still be used, though the weak is more common; imperat. blanda, Pr. 471, 472, N. G. L. i. 12; pres. blandar, 13; part. blandaðr, Sks. 349, Pr. 470, 472 (MS. about A. D. 1250), [Ulf. blandan, a redupl. verb; A. S. bland; Engl. blend; O. H. G. blantan; lost in N. H. G.; Swed. blanda]:—to blend, mix, the beverage in acc., the mixed ingredient in dat.; b. mjöð (drykk), eitri, meini, Greg. l. c.; drottning ok Bárðr blönduðu þá drykkinn ólyfjani, Eg. 210: adding ‘við,’ lítið (acc. instead of dat.) verðr ok við blandit, Skálda 164; maturt blandin við upsa-gall, Pr. l. c.; þar fellr Jórdan í gegnum, ok blendsk eigi ( does not blend) við vötnin, Symb. l. c.; tak skógar súru ok blanda (imperat.) við fornt vín, Pr. l. c.; b. með, id., Rb. 164; b. saman, to mix together, Pr. l. c.
    II. metaph. to mix together, of fellowship or association, but partic. used of carnal intercourse, cp. the Gr. μιγηναι, Lat. misceri; b. mötuneyti (dat.) við e-n, to eat together with one, N. G. L. l. c.; blandask í samfélagi, to associate with, Mart. l. c.; vér megum eigi hjálp né heilsu af Guði fá, nema vér blandimk við hans orð, 625. 181; þeir blönduðusk þá meir við mannfólk enn nú, they had more intercourse with, Fas. i. 391: to have carnal intercourse, vár skal éingi blandask við búfé, N. G. L. i. 18; þat fell í hórdómum, ok blönduðusk við þær konur er af heiðnum þjóðum vóru, Sks. 588.
    III. part. blandinn is used as an adj. with the notion mixed, mingled, bad, of temper, character, manner; Helgi var blandinn mjök (had a mixed, mingled creed), hann trúði á Krist, en hét á Þór til harðraeða ok sjófara, Landn. 206; þú ert maðr vaskr ok vel at þér ( thou art bold and brave), en hon er blandin mjök, but she is a woman of mixed report, Nj. 49.

    Íslensk-ensk orðabók > BLANDA

  • 18 brugginn

    pp. brewed (brugginn mjöðr).
    * * *
    part. brewed, an απ. λεγ., Vtkv. 7 (b. mjöðr): the sole relic of a strong verb answering to the A. S. breovan, bráv, and the old Germ. strong verb.

    Íslensk-ensk orðabók > brugginn

  • 19 DREKKA

    * * *
    I)
    (drekk; drakk, drukkum; drukkinn), v.
    1) to drink (drekka mjöð, öl, mungát);
    drekka full, minni, horn, to drink a toast, cup, horn;
    drekka drykk, to drink a draught (þú skalt drekka af tvá drykki);
    drekka brjóst spena, to suck;
    drekka úmælt, without measure;
    drekka fast (mjök), to drink hard;
    drekka e-n af stokki, to drink one under the table;
    drekka sér lítit vit, drekka frá sér vit ilit, to drink away one’s reason;
    2) to hold, celebrate a feast (drekka veizlu, brullaup, erfi);
    3) with preps.:
    drekka af keri, to drink out of a vessel (drukku þeir af einu silfrkeri);
    to drink off (empty) a vessel, cup (hann tók við horninu ok drakk af);
    drekka á e-n, to drink to a person;
    refl., drekkast á, to drink to one another;
    impers., drekkr á e-n, one ships a sea;
    drekka til e-s = drekka á e-n;
    f.
    1) drink, beverage;
    Ægis drekka, the drinking at Ægir’s.
    * * *
    pret. drakk, pl. drukku; sup. drukkit; pres. drekk; pret. subj. drykki; [Ulf. drigkan; A. S. drinkan; Engl. drink; O. H. G. trinkan; M. H. G. trinken; Dan. drikke; Swed. dricka]:— to drink, the beverage or feast in acc.; d. mjöð, Hm. 18; mungát, el, Fms. viii. 166, Hm. 82; d. full, minni ( a toast), Eg. 552, Fms. vi. 442; d. horn, to drain, drink off a horn, a cup, Hkr. i. 35; síðan tók Kolskeggr justu eina af miði fulla ok drakk, Nj. 43; d. drykk, to drink a draught, Fms. xi. 233; eptir þat tók Þórir kalkann ok drakk af tvá drykki, Gullþ. 7; þú skalt d. af tvá drykki, id.; d. brjóst (acc.), to suck (v. brjóst-drekkr), Mar. 656 A. 23, cp. Gþl. 504.
    β. to hold a feast, the feast in acc.; d. Jól, Fms. vi. 100, Fagrsk. 4 (in the poem of Hornklofi); d. veizlu, Nj. ii; d. brullaup, Fms. xi. 88; d. erfi, Nj. 167.
    γ. denoting the mode of drinking; d. ein-menning, to drink one to one, Eg. 551; d. tví-menning, to drink two to two, id.; d. fast, to drink hard, Eb. 184; d. úmælt, to drink without measure (cp. mál-drykkja), Fms. iii. 18; d. til e-s, to drink to a person, Eg. 552, Sturl. iii. 305, Bs. i. 848, 798; d. á e-n, id., Fms. iv. 333, vi. 442 (cp. á-drykkja); d. e-n af stokki, to drink one under the table, iv. 167; d. frá sér vit, to drink one’s wits away, ix. 339, Hm. 11; the allit. phrase, d. ok dæma, to drink and chatter, Rm. 29: adding the prepp. af, ór, to drink off a cup; d. af dýra hornum, Fms. vi. 442, Eg. 206, 207: absol. to drink, hold a feast, Eg. 43.
    δ. impers. (vide á-drykkir) of a ship, to ship a sea, metaph., Al. 139.
    ε. recipr., drekkask á, to drink to one another, Hkr. ii. 249, N. G. L. i. 211, Js. 78.
    2. part. pass. drukkinn, drunken, tipsy, Eb. 154, Fms. i. 59, Eg. 552.

    Íslensk-ensk orðabók > DREKKA

  • 20 FORN

    * * *
    a.
    1) old (f. vinátta, f. mjóðr);
    2) ancient; fornir menn, the men of old; f. siðr, the old (heathen) custom, religion; f. átrúnaðr, the old creed, heathenism; f. í skapi, inclined to old, or heathen, ways; hann var f. mjök, he was a great wizard; at fornu, til, forna, formerly, in times fast.
    * * *
    adj. [Ulf. fairnis = παλαιός; A. S. fyrn; Hel. furn; Swed. forn; lost in Engl.]:—old; forn vinátta, Eg. 729; forn fjándskapr, old enmity, Nj. 49; forn rök, Ls. 25; fornt vín, old wine, Pr. 472; en forna fold, the old earth, Hým. 24; forn timbr, the old timbers, Akv. 42: inn forni fjándi, the old fiend, Satan, 686 C. 2; forn jötunn, the old giant, Hým. 13; fornar tóptir, old abodes. Gm. 11: stores preserved from the past year are called forn, forn mjöðr, old mead, Skm. 37; fornari hey, K. Þ. K. 163.
    2. with the notion of old, worn, rotten, or the like; byrðings-segl várt hið forna, Fms. iv. 259; forn mörr, Bjarn. 29 (in a verse).
    3. old, in temp. sense; in the Icel. Commonwealth the old priesthoods were called forn goðorð and forn goðorðsmaðr, an old priest, opp. to the priesthoods instituted along with the Fifth Court, which were termed ‘new.’
    4. time-honoured, old; forn lög, forn lands-siðr, Bs. i. 682.
    5. at fornu, formerly, in times past, Eg. 767, K. Á. 152, D. I. i. 635; til forna, id., cp. Dan. til forn.
    6. in old writers forn is often used of the heathen times with the old mythical lore; forn siðr, the old ( heathen) rite, Fb. i. 215; fornir menn, the men of old, Eb. 132; á fornum skjöldum, on shields of old, Edda 87; fornar frásagnir, old tales, Hkr. pref.; forn-menn, forn-tíðindi, forn-sögur, the men, lore, or saws of the olden age, (forn-fræði, id.; forn-spjöll); forn átrúnaðr, forn trúa, the old creed, heathenism; forn-kveðit mál or hið forn-kveðna is a standing phrase for an ‘old saw,’ proverb, the Sagas passim, and vide below.
    β. metaph. old, i. e. versed in old lore or witchcraft; hann var forn mjök ( he was a great wizard) ok hafði jafnan úti setið, Orkn. 234; fróð ok forn í skapi, Ísl. ii. 332, Fb. i. 250 (forneskja).

    Íslensk-ensk orðabók > FORN

См. также в других словарях:

  • MJÖ — Die Muslimische Jugend Österreich (MJÖ) ist die Jugendorganisation der Islamischen Glaubensgemeinschaft in Österreich und wurde im Jahr 1996 in Linz gegründet. Seit Dezember 2007 wird die MJÖ von der Informatikstudentin Tugba Seker geleitet. Die… …   Deutsch Wikipedia

  • Mjo-haung — Mjo haung, Stadt in Birma, s. Arakan …   Kleines Konversations-Lexikon

  • MJO — Madden Julian Oscillation (Academic & Science » Meteorology) Madden Julian Oscillation (Academic & Science » Ocean Science) …   Abbreviations dictionary

  • mjo — ISO 639 3 Code of Language ISO 639 2/B Code : ISO 639 2/T Code : ISO 639 1 Code : Scope : Individual Language Type : Living Language Name : Malankuravan …   Names of Languages ISO 639-3

  • MJO — abbr. Master Job Order …   Dictionary of abbreviations

  • ACER-MJO — L ACER MJO est un mouvement de jeunesse qui se place au sein de l Église orthodoxe. Basé en France, son but est de réunir les jeunes orthodoxes de toutes nationalités et de toutes juridictions, de les aider à approfondir leur foi et de les amener …   Wikipédia en Français

  • bræ̅mjō- — s. brēmjōn; …   Germanisches Wörterbuch

  • Mjöllnir — Mjọ̈ll|nir, der; s (germ. Mythol.): Hammer des Gottes Thor. * * * Mjọ̈ll|nir, der; s (germ. Myth.): Hammer des Gottes Thor …   Universal-Lexikon

  • Mjölnir — Mjọ̈lnir,   Mjọ̈llnir, altnordischer Mythos: zauberkräftiger Hammer, Attribut des Gottes Thor, mit dem er Blitz und Donner erzeugt, Hauptwaffe Thors gegen die Riesen. Mjölnir wird häufig mit bronzezeitlichen skandinavischen Felsbildern in… …   Universal-Lexikon

  • Mjöllnir — Mjọ̈ll|nir, der; s <»Zermalmer«> (Thors Hammer [Waffe]) …   Die deutsche Rechtschreibung

  • Madden-Julian oscillation — The Madden Julian Oscillation (MJO) is an equatorial traveling pattern of anomalous rainfall that is planetary in scale. The mechanism and cause of the MJO is as yet not well understood and is a subject of ongoing study.The MJO is characterized… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»