-
1 cursus
cursus, ūs, m. [id.], a running ( on foot, on a horse, chariot, ship, etc.), a course, way, march, passage, voyage, journey, etc. (very freq.).I.Lit.1.Of living beings:b.ingressus, cursus, accubitio, etc.,
Cic. N. D. 1, 34, 94:ibi cursu, luctando... sese exercebant,
Plaut. Bacch. 3, 3, 24; cf. id. Most. 1, 2, 73, and Hor. A. P. 412:quique pedum cursu valet, etc.,
Verg. A. 5, 67:cursu superare canem,
Hor. Ep. 1, 18, 51:milites cursu exanimati,
Caes. B. G. 2, 23:huc magno cursu intenderunt,
at full speed, id. ib. 3, 19:magno cursu concitatus,
id. B. C. 1, 70:cursu incitatus,
id. ib. 1, 79; 3, 46; Auct. B. Alex. 20; cf.:in cursu esse,
Cic. Att. 5, 16, 1; cf. II. fin. infra:strictis gladiis cursu in hostem feruntur,
advance at a run, Liv. 9, 13, 2:effuso cursu,
id. 2, 50, 6:eo cursu proripere, ut, etc.,
id. 24, 26, 12; 31, 21, 6:eo cursu, Auct. B. Alex 30: eodem cursu contendere,
right onward, Caes. B. C. 2, 35; cf. id. B. G. 6, 67: citato cursu. Just. 11, 15, 2:cursus in Graeciam per tuam provinciam,
Cic. Att. 10, 4, 10:quis umquam tam brevi tempore tot loca adire, tantos cursus conficere potuit?
id. Imp. Pomp. 12, 34:(terrae) tuis non dicam cursibus, sed victoriis lustratae sunt,
id. ib. 2, 5:agmen cursūs magis quam itineris modo ducit,
Curt. 5, 13, 5; 6, 1, 12; Just. 15, 3, 11; 11, 8, 2:Miltiades cursum direxit, quo tendebat,
Nep. Milt. 1, 6; Vell. 2, 19, 4; 1, 4, 1:Ulixi per mare,
Hor. C. 1, 6, 7:iterare cursus relictos,
id. ib. 1, 34, 4:Naxon, ait Liber, cursus advertite vestros,
Ov. M. 3, 636 et saep.; cf. B.: cursum per [p. 504] auras Derigere, Verg. A. 6, 194; so of flying, Ov. M. 2, 838; 4, 787 al.—Cursum tenere (in a march or on shipboard), to hold one's course, to maintain a direct course:2.equites cursum tenere atque insulam capere non potuerant,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:Dionysius cum secundissimo vento cursum teneret,
Cic. N. D. 3, 34, 83; Caes. B. G. 5, 8; cf. 2. b. —Of inanimate objects:b.solis cursus lunaeque meatus Expediam,
Lucr. 5, 77; cf. id. 5, 772 al.:lunae,
id. 5, 629; cf. id. 5, 630:stellarum,
Cic. Rep. 6, 17, 17:neque clara suo percurrere fulmina cursu Perpetuo possint,
Lucr. 1, 1003:si lacus emissus lapsu et cursu suo ad mare profluxisset,
Cic. Div. 1, 44, 100; so of the course or flow of a stream, Ov. M. 1, 282; 9, 18; Plin. 5, 24, 20, § 85:longarum navium,
Caes. B. G. 5, 8; cf. Cic. Mur. 15, 33; id. Off. 3, 12, 50 al.:Aquilonis et Austri,
Lucr. 5, 688; cf. id. 6, 302:menstrui,
Plin. 11, 39, 94, § 230:quadripertiti venarum,
id. 16, 39, 76, § 195 et saep.—Cursum tenere, as supra, 1. b.:B.tanta tempestas subito coorta est, ut nulla earum (navium) cursum tenere posset,
Caes. B. G. 4, 28.—Meton.1.Cursum exspectare, to wait for a fair wind (lit. for a passage), Cic. Att. 5, 8, 1.—2.(Abstr. pro concr.) Cursus publici, in the time of the emperors, posts or relays divided into stations, for the speedy transmission of information upon state affairs, Cod. Just. 12, 51; Cod. Th. 8, 5; Inscr. Orell. 3181; 3329; cf.II.. equi publici,
Amm. 14, 6, 16:vehicula publica,
id. 21, 13, 7:cursus vehicularius,
Capitol. Ant. P. 12, 3:vehicularis,
Dig. 50, 4, 18, § 4:cursus fiscalis,
Spart. Had. 7; v. Suet. Aug. 49.—Trop. (freq. in Cic. and Quint.), a course, progress, direction, way:qui cursus rerum, qui exitus futurus sit,
Cic. Fam. 4, 2, 3; cf. Tac. H. 4, 34; id. Agr. 39:implicari aliquo certo genere cursuque vivendi,
Cic. Off. 1, 32, 117:vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,
id. Sest. 21, 47:reliquus vitae cursus,
id. Phil. 2, 19, 47:totius vitae cursum videre,
id. Off. 1, 4, 11:omnem vitae suae cursum conficere,
id. Cael. 17, 39:in omni vitae cursu optimum visum est, ut, etc.,
Macr. S. 1, 2, 3:temporum,
Cic. Fam. 6, 5, 2:tuorum honorum,
id. ib. 3, 11, 2; cf. Tac. H. 1, 48:continuus proeliorum,
id. Agr. 27 al.:cursus vocis per omnis sonos,
Cic. de Or. 3, 61, 227:cursus verborum,
id. ib. 1, 35, 161; so of the motion or flow of discourse, etc., id. Part. Or. 15, 52; Quint. 8, prooem. § 27;9, 4, 70: cursus hic et sonus rotundae volubilisque sententiae,
Gell. 11, 13, 4:quem enim cursum industria mea tenere potuisset sine forensibus causis, etc.,
Cic. Phil. 8, 4, 11; cf. id. Or. 1, 4:nos in eodem cursu fuimus a Sullā dictatore ad eosdem fere consules,
id. Brut. 96, 328; so,esse in cursu,
to go on, continue, Ov. M. 13, 508; id. F. 6, 362. -
2 exanimo
ex-animo, āvī, ātum, āre [ anima ]1)а) лишать жизни, умерщвлять, убивать (aliquem Lcr, C etc.)se taxo e. Cs — лишить себя жизни, приняв тисовый ядб) pass. exanimari испустить дух, умереть ( gravi vulnere C)2) лишать дыхания, захватывать дух, pass. exanimari запыхаться ( milites cursu exanimati Cs)3) поражать, приводить в ужас4) извести, замучить ( aliquem querēlis H)5) расслаблять, лишать силы, pass. выдыхаться ( vini faex exanimatur PM)folles e. LJ — раздувать мехами (огонь) -
3 exanimo
ex-ănĭmo, āvi, ātum, 1, v. a.I.To deprive of air or wind.A.Lit.: folles, i. e. to press together, so as to force out the air, Auct. Aetnae, 560.—B.Transf. (in pass.), to be out of breath, weakened, exhausted:b.simul fore ut duplicato cursu Caesaris milites exanimarentur et lassitudine conficerentur,
Caes. B. C. 3, 92, 2:milites cursu ac lassitudine exanimati,
id. B. G. 2, 23, 1; 3, 19, 1; Plaut. As. 2, 1, 17; id. Cas. 3, 5, 8; 3, 3, 10.—Of impers. or abstr. things, to be weakened:II.(vini faex) celerrime exanimatur loco non incluso condita,
loses its strength, Plin. 23, 2, 31, § 64: nolo verba exiliter exanimata exire, with feeble breath, i. e. lifeless, tame, Cic. de Or. 3, 11, 41.—To deprive of life, to kill (freq. and class.).A.Lit.:b.telum saepe nocentes Praeterit exanimatque indignos,
Lucr. 2, 1104:aliquem,
id. 6, 243; Suet. Aug. 29; Curt. 7, 3; Hor. C. 2, 17, 1; cf.:se taxo,
Caes. B. G. 6, 31 fin. —In pass., to be deprived of life, be killed, to die:B.(Epaminondas) cum gravi vulnere exanimari se videret,
Cic. Fin. 2, 30, 97; cf. Nep. Epam. 9 fin.; so Cic. Tusc. 5, 27, 77; Caes. B. G. 6, 16, 4; Suet. Caes. 39 fin. al.; cf. in the part. perf.:exanimatus,
killed, dead, Lucr. 6, 1256 (with exanimis); Caes. B. G. 5, 44, 6; 7, 25, 2 and 3; Liv. 9, 1; 25, 7; 22, 7 fin. al. —Trop., to deprive of life or spirit, to alarm or terrify greatly, to put out of one's senses with fright, horror, etc.; to agitate, trouble:vorsor in amoris rota miser, Exanimor, feror, differor, distrahor, diripior,
Plaut. Cist. 2, 1, 5:oratio haec me miseram exanimavit metu,
Ter. And. 1, 5, 16; cf.:te metus exanimant judiciorum atque legum,
Cic. Par. 2, 18:Decius torpidos somno insuper pavore exanimat,
Liv. 7, 36:adolescentulus sic initio accusationis exanimatus sum, ut, etc.,
Cic. de Or. 1, 26, 121:me exanimant et interimunt hae voces Milonis,
id. Mil. 34, 93:Tulliae meae morbus et imbecillitas corporis me exanimat,
id. Att. 11, 6, 4:cur me querelis exanimas (= conturbas, summo maerore afficis) tuis?
Hor. C. 2, 17, 1; cf. id. S. 1, 4, 127; id. Ep. 2, 1, 178 et saep.—In the part. perf.:exanimata metu,
Ter. Phorm. 3, 3, 32; cf. Cic. Mil. 23; id. Verr. 2, 2, 77; id. Cat. 4, 2: non me fefellit, sensi;eo exanimatus fui,
Plaut. Bacch. 2, 4, 64; id. Ps. 1, 1, 7; Ter. And. 1, 1, 104; id. Phorm. 5, 1, 5; Verg. A. 5, 805; Stat. Th. 4, 760 al.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Русский