-
1 mereri
l) заслуживать a) merere aliquem s. de aliquo, также meritum collocare apud aliquem, оказывать услуги (1. 77 § 25 D. 31. 1. 11 § 8 D. 32. 1. 46. § 3 D. 40, 5);bene merentes amici (1. 9 D. 38, 5. 1. 5 D. 39, 5);
meritus (adi.) заслуженный, достойный: meritissimi iuris auctores (1. 1 C. 7, 18);
male meritus de aliquo (см. male);
b) заслуживать, быть достойным, mer. beneficium (1. 1 § 14 D. 38, 9);
in int. restitutionem (1. 10 § 10 D. 42, 8);
veniam (1. 3 § 9 D. 29, 5. 1. 4 § 11. 1. 5 § 5 D. 49, 16);
favorem (1. 42 D. 26, 7. 1. 38 § 1 D. 40, 12. 1. 2 § 1 D. 40, 5. 1. 1 § 3 D. 43, 23. 1. 4 C. 6, 35. 1. 8 D. 37, 8. L 132 pr. D. 45, 1);
poenam (1. 9 D. 9, 4. 1. 15 D. 38, 2. 1. 27 § 2 D. 48, 19. 1. un. § 5 D. 49, 7);
meritus (adi.) достойный, справедливый: meritis de causis summoveri a successione (1. 7 pr. D. 48, 20);
merito (adv.) по справедливости, iure meritoque, iure ac merito (1. 14 § 4 D. 4, 2. 1. 17 § 13 D. 47, 10. 1. 45 § 12 D. 49, 14);
mer. obtinere (1. 4 § 2 D. 2, 4);
placere (1. 75 D. 23, 3. 1. 14 § 3 D. 47, 2. 1. 2 § 4 D. 28, 6);
introduci (1. 14 D. 43, 26. 1. 16 D. 4, 2). - meritum (subst.). б) заслуга, suo merito acquirere (1. 4 § 10 D. 40, 1. 1. 15 § 1 D. 40, 2. 1. 47 § 2 D. 38, 21. 1. 1 § 2 D. 1, 4. 1. 18 § 5 D. 49, 14. 1. 11 D. 50, 5);
malum meritum, низость (1. 2 D. 28, 4); иногда тоже без прибавления malum - прямо meritum: ex meritis filiae ad odium incitari (1. 19 C. 3, 28); в) претензия, право на, mer. hereditatis accipiendae (1. 16 § 1 D. 49, 17); г) достоинство (1. 1 C. 1, 38): д) содержание, стоимость: rei familiaris vires vel merita (1. 15 C. 4, 44); особ. обоз. главные обстоятельства известного дела = momentum, напр. appellationis merita probare (1. 27 D. 49, 1. 1. 1 C. 9, 3. 1. 1 C. 1, 45);
merita negotii (1. un. C. 2, 15. 1. 2 C. 8, 5); е) вооб. способ, oбраз, in synagogam hospitii merito irruere (1. 4 C. 1, 9);
c) зарабатывать, приобретать, quod ex operis suis meret servus (1. 3 § 8 D. 40, 7); отсюда mer. stipendia, служить, как солдат (1. 18 D. 42, 1. 1. 18 § 6 D. 49, 14. 1. 16 § 1 D. 49, 16); то самое обоз. тк. прямо merere (1. 26 § 3 D. 23, 4. 1. 3 § 1 D. 24, 1. 1. 23 § 1 D. 27, 1. 1. 26 D. 29, 1. 1. 23 § 1 D. 50, 1);
2) вооб. получать, mer. libertatem (1. 90 D. 28, 5. 1. 23 pr. D. 37, 14. 1. 3 § 4 D. 38, 16. 1. 20 D. 40, 4);meritum, жалованье, плата: militarium merit. erogatio (1. 16 pr. C. 12, 38).
legatum (1. 28 pr. D. 26, 2. 1. 40 § 1 D. 29, 1. 1. 21 pr. D. 35, 2);
fideicomm. (1. 83 D. 31. 1. 5 § 2 D. 34, 9. 1. 13 D. 44, 4. 1. 1 § 6 D. 37, 6. 1. 41 C. 10, 31);
mer, coniugum, вступать в брак (1. 19 C. 1, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > mereri
-
2 mereo
ruī, ritum, ēre и mereor, itus sum, ērī depon.1) заслуживать, быть достойным (laudem, praemia Cs; poenam, supplicium O; meruisse mori O); стяжать (gratiam bello L; egregiam famam T; gloriam PJ)male mereri de aliquo Lcn — сослужить плохую службу кому-л.bene merenti bene profuerit, male merenti par erit Pl — за добро воздастся добром, а на зло будет отвечено зломid demum est homini turpe, quod meruit pati Ph — позорит человека лишь та беда, которую он (сам) заслужилbene merens Pl — благодетель2) навлечь на себя (odium Cs; iram alicujus T)m. gravius T — заслуживать более суровой кары3) зарабатывать ( duodecim aeris C); доставать, приобретать ( divitias sibi Pl); наживать ( sestertios vicenos Vr)quid mereas (merearis) или quid merere velis (ut)? C — сколько ты взял бы (сколько ты желал бы получить)?m. stipendia C — получать жалованье4) воен. служитьm. equo (equis) C, L — служить в конницеm. pedibus L — служить в пехотеm. sub aliquo L etc. — служить под чьим-л. начальством5) обменивать ( nardo vina H)6) делать, совершать ( scelus V) -
3 piaculum
piāculum, ī n. [ pio ]1) умилостивительная жертва ( pecudes prima piacula sunto V); искупление (te piacula nulla resolvent H; p. rupti foederis L)2) кара, наказаниеexigere p. ab aliquo L — наказать кого-л.3) достойный кары поступок, грех, преступлениеp. committere (mereri) L или p. sibi contrahere L — совершить преступление, согрешить4) бедствие, несчастье (tutus a piaculis omnibus PM) -
4 stipendium
stīpendium, ī n. [ stips I + pendo ]1) (тж. s. militare L, PM) солдатское жалованье, плата за военную службу (s. militibus dare, numerare или persolvere C)stipendia merere T, L, Nep (mereri T; facere Sl, L) — несли военную службу, служить в армии2) оклад, жалованье (s. de publico statuere alicui L)stipendia emereri L Sl — отслужить свои годы, отбыть срок военной службы4) год военной службы, поход ( plurimorum stipendiorum milites L)5)а) служба, дело Sen6) дань, контрибуция (imponere s. victis C)7) налог, взнос ( stipendia pendĕre Sl)8) возмездие, кара ( dira stipendia alicui terre Ctl)s. aliquem manet H — кому-л. предстоит наказание -
5 gravis
1) густой, fumus non gr. (1. 8 § 6 D. 8, 5);a) беременный: gravi utero uxor (1. 11 D. 29, 7);
b) тягостный, строгий, резкий;
graviter (adv.) = dure, mereri graviorem poenam, sententiam (1. 3 § 17. D. 29, 5. 1. 1. § 5 D. 49, 7. 1. 7 D. 47, 9. 1. 13 D. 48, 19. 1. 1 § 7 D. 1, 12. 1. 1 § 8 D. 26, 10. 1. 5 § 2 D. 49, 16. 1. 20 § 5. 1. 24 D. 8, 2. 1. 11 § 5 D. 4, 4. 1. 23 § 3 D. 28, 5. 1. 7 § 22 D. 48, 22. 1. 3 D. 13, 4. 1. 12 § 9 D. 17, 1. 1. 47 D. 19, 1. l. 11 pr. D. 22, 1. 1. 7 § 8. 1. 9 § 4 D. 26, 7);
conditio gravior (1. 35. D. 35, 1. 1. 5 pr. D. 46, 3);
c) важный, graviora crimina (1. 1 § 5 D. 49, 7);
gravissima iniuria afficere aliq. (1. 10 § 12 D. 2, 4);
d) тяжкий, сильный, gravissimae inimicitiae (1. 3 § 11. 1. 22 D. 34, 4. 1. 3 pr. D. 29, 5. 1. 40 § 3 D. 40, 7);
e) трудный, graviter = difficulter;
res gravis ad recuperandum (1. 25 D. 13, 7);
2) постоянный, твердый, строгий, congruit bono et gravi Praesidi (1. 13 pr. D. 1, 18. 1. 13 C. 2, 12). Gravitas, a) сила, твердость (1. 18 pr. D. 21, 1. 1. 2 D. 22, 5);graviter loqui (1. 9 D. 21,1).
b) достоинство, militaris grav. (1. 4 C. 4, 52. 1. 18 C. 2, 3. 1. 4 C. 2, 27. 1. 5 C. 3, 34. 1. 16 C. 5, 62); отсюда grav. tua, vestra, титул чиновников (1. 27 pr. D. 40, 12. 1. 3 C. 3, 3. 1. 7 C. 3, 26. 1. 4 C. 5, 73. 1. 1 C. 10, 10).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > gravis
См. также в других словарях:
Mereri — mereri, merouri nf bien de campagne donné à loyer; ferme Bretagne. Syn.: mereuri … Glossaire des noms topographiques en France
Merouri — mereri, merouri nf bien de campagne donné à loyer; ferme Bretagne. Syn.: mereuri … Glossaire des noms topographiques en France
Merit — • By merit (meritum) in general is understood that property of a good work which entitles the doer to receive a reward from him in whose service the work is done Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Merit Merit … Catholic encyclopedia
Meritum — Me|ri|tum 〈n.; s, ri|ten〉 1. das Verdienst 2. 〈Rel.〉 Verdienst vor Gott durch gute Werke ● seine sportlichen Meriten hat er sich in zahllosen Wettkämpfen verdient [lat.] * * * Me|ri|tum, das; s, …iten <meist Pl.> [frz. mérite < lat.… … Universal-Lexikon
mérite — (mé ri t ) s. m. 1° Ce qui rend une chose digne de récompense ou de punition. • Toute action de miséricorde fera placer chacun en son rang selon le mérite de ses oeuvres, SACI Bible, Ecclésiast. XVI, 15. • Comment la vie active et la vie… … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré
dommage — Dommage, Picardis damage, quasi Damnum agere, vel damni actio, Dispendium, Incommodum, Noxa, Damnum, Detrimentum, Captio, Fraus. Dommage qui n est pas encore fait, mais on craind qu il advienne, Dommage imminent, Damnum infectum, Caius. Un… … Thresor de la langue françoyse
meriter — Meriter, Mereri, Commerere, vel Commereri, Emereri. Meriter et deservir quelque chose, Promereri. Meriter d estre creu, Fidem mereri. Meriter envers aucun, Demereri. Je sçay qu elle a bien gagné et merité que tu ayes memoire d elle, Scio hanc… … Thresor de la langue françoyse
plaisir — en François se prend pour un bien fait, pour une chose fort agreable, et pour recreation, joyeuseté ou passetemps. Plaisir mondain et charnel, Voluptas. Mon plaisir ou soulas, Meum suauium, Quid agitur? Mea voluptas. A mon plaisir, Ex sententia,… … Thresor de la langue françoyse
Emeritus — E*mer i*tus, a. [L., having served out his time, p. p. of emerere, emereri, to obtain by service, serve out one s term; e out + merere, mereri, to merit, earn, serve.] Honorably discharged from the performance of public duty on account of age,… … The Collaborative International Dictionary of English
Immeritous — Im*mer it*ous, a. [L. immeritus; pref. im not + meritus, p. p. of merere, mereri, to deserve.] Undeserving. [Obs.] Milton. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Merit — Mer it, n. [F. m[ e]rite, L. meritum, fr. merere, mereri, to deserve, merit; prob. originally, to get a share; akin to Gr. ? part, ? fate, doom, ? to receive as one s portion. Cf. {Market}, {Merchant}, {Mercer}, {Mercy}.] 1. The quality or state… … The Collaborative International Dictionary of English