Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

memory+reference+instruction

  • 21 rozkaz z odwołaniem do pamięci

    • memory-reference instruction

    Słownik polsko-angielski dla inżynierów > rozkaz z odwołaniem do pamięci

  • 22 команда обращения к памяти

    1. memory reference instruction

     

    команда обращения к памяти
    —
    [ http://www.iks-media.ru/glossary/index.html?glossid=2400324]

    Тематики

    • электросвязь, основные понятия

    EN

    Русско-английский словарь нормативно-технической терминологии > команда обращения к памяти

  • 23 обращение

    reference; reversal

    внутренняя ссылка; внутреннее обращение — internal reference

    внешняя ссылка; внешнее обращение — external reference

    Авиация и космонавтика. Русско-английский словарь > обращение

  • 24 команда

    brigade, command вчт., crew мор., operation, ( судна) hand, instruction, manning, order, command word, control word, instruction word
    * * *
    кома́нда ж.
    1. (преим., но не обязательно) вчт.
    видоизменя́ть кома́нду — modify an instruction
    выбира́ть кома́нду ( из программы) — fetch an instruction (from a program)
    выбира́ть кома́нду (из па́мяти) на, напр. реги́стр кома́нд — fetch an instruction (from memory and place it) in, e. g., the instruction register
    кома́нды выбира́ются (для исполне́ния) в той после́довательности, в кото́рой они́ нахо́дятся в ЗУ — instructions are executed in the sequence they are stored in memory cells
    кома́нда выполня́ется за оди́н маши́нный цикл [такт] — the instruction is executable in one machine phase
    выполня́ть кома́нду — execute an instruction
    задава́ть кома́нду с по́мощью … — specify an instruction by …
    кома́нды мо́гут объединя́ться в многооперацио́нные — instructions are combinable to form a multiple instruction
    кома́нда на (напр. включение, выравнивание и т. п.) — command to (e. g., start, flare, etc.)
    опознава́ть кома́нду — recognize an instruction
    переходи́ть к выполне́нию очередно́й кома́нды — proceed to [take] the next instruction in sequence
    по кома́нде — in response to a command, under a command, by a command, a command causes (something to do or to be done)
    проце́сс счи́тывания начина́ется по кома́нде с ЭВМ — the process of reading is initiated by an instruction from the computer
    пропусти́ть кома́нду — skip an instruction
    трактова́ть кома́нду — treat [interpret] an instruction as …
    кома́нда тре́бует … мкс для своего́ выполне́ния — the instruction is executable in … ms
    2. ( группа людей) crew, gang, party
    авари́йная кома́нда — crash crew, break-down gang; мор. damage control party
    авари́йная, аэродро́мная кома́нда — crash crew
    беза́дресная кома́нда — zero-address instruction
    кома́нда безусло́вного перехо́да — unconditional transfer [jump] instruction
    кома́нда блокиро́вки — ignore [disable] instruction
    кома́нда ветвле́ния — branch instruction
    кома́нда возвра́та — return instruction
    кома́нда вы́хода — exit instruction
    горноспаса́тельная кома́нда — mine rescue crew, mine rescue party
    кома́нда избира́ния — select command
    кома́нда исполне́ния — operate command
    кома́нда контро́льного перехо́да — break-point instruction
    ло́жная кома́нда — false [spurious] command
    маши́нная кома́нда — computer [machine] instruction
    многоа́дресная кома́нда — multiaddress [multiple-address] instruction
    кома́нда назе́много техни́ческого обслу́живания — ground crew
    неве́рная кома́нда — illegal instruction
    неразрешё́нная кома́нда — illegal instruction
    кома́нда обме́на (информа́цией) — exchange instruction
    кома́нда обраще́ния к носи́телю на бараба́не — drum (reference) instruction
    кома́нда обраще́ния к носи́телю на ле́нте — tape (reference) instruction
    кома́нда обраще́ния к па́мяти — memory reference instruction
    кома́нда обраще́ния к реги́стру — register reference instruction
    кома́нда обслу́живания, аэродро́мная — airfield servicing crew
    одноа́дресная кома́нда — single-address instruction
    кома́нда переда́чи управле́ния — (control) transfer [transfer-of-control] instruction
    кома́нда переполне́ния — overflow instruction
    кома́нда перехо́да — transfer [jump] instruction
    кома́нда перехо́да при невыполне́нии усло́вия — “jump if NOT” [“jump on NOT”] instruction
    кома́нда перехо́да при переполне́нии — “jump on overflow” instruction
    кома́нда про́пуска (напр. одной или нескольких команд) — skip instruction
    ремо́нтная кома́нда — repair gang
    кома́нда сдви́га — shift instruction
    кома́нда сортиро́вки — sort instruction
    кома́нда сравне́ния — compare instruction
    станда́ртная кома́нда — standard instruction
    теку́щая кома́нда — current instruction
    кома́нда телеуправле́ния — telecontrol command
    кома́нда управле́ния — control instruction
    кома́нда управле́ния опера́цией вво́да-вы́вода — input-output [I/ O] instruction
    кома́нда усло́вного перехо́да — conditional transfer [branch] instruction
    холоста́я кома́нда — dummy instruction
    цикли́ческая кома́нда — loop instruction
    * * *

    Русско-английский политехнический словарь > команда

  • 25 команда

    1. ж. вчт. instruction

    задавать команду с помощью … — specify an instruction by …

    холостая команда; фиктивная команда — do-nothing instruction

    код команды; система команд; набор команд — instruction code

    команда-заготовка; скелетная команда — skeleton instruction

    2. ж. вчт. crew, gang, party
    3. command; team

    команда на освобождение; команда прекращения — quit command

    команда-подсказка; подсказанная команда — prompted command

    Синонимический ряд:
    распоряжение (сущ.) веление; повеление; приказ; приказание; распоряжение

    Русско-английский большой базовый словарь > команда

  • 26 команда

    1) command

    2) <comput.> instruction
    3) order
    4) team
    – аварийная команда
    – безадресная команда
    – выбирать команда
    – команда блокировки
    – команда ветвления
    – команда возврата
    – команда выхода
    – команда избирания
    – команда исполнения
    – команда на
    – команда обмена
    – команда переполнения
    – команда печати
    – команда пропуска
    – команда сдвига
    – команда сортировки
    – команда сравнения
    – команда стартовая
    – команда телеуправления
    – команда управления
    – ложная команда
    – машинная команда
    – многоадресная команда
    – неразрешенная команда
    – одноадресная команда
    – ремонтная команда
    – стандартная команда
    – текущая команда
    – холостая команда

    дополнительная выходная команда — extra output order


    команда безусловного перехода — unco instruction


    команда воздушного корабля — aircraft commander


    команда контрольного перехода — breakpoint instruction


    команда обращения к памяти — memory reference instruction


    команда обращения к регистру — register reference instruction


    команда обслуживания аэродрома — airfield servicing crew


    команда очистки памяти — clear store


    команда передачи управления — transfer instruction


    команда подаваемая нажатием клавиш — <comput.> interactive command, keyboard-entered command


    команда такта задержки — delay instruction


    команда условного перехода — "jump if not" instruction, conditional transfer, conditional transfer instruction

    Русско-английский технический словарь > команда

  • 27 фиктивная команда

    1. dummy instruction

    холостая команда; фиктивная команда — do-nothing instruction

    код команды; система команд; набор команд — instruction code

    команда-заготовка; скелетная команда — skeleton instruction

    2. do-nothing instruction

    команда пересылки; команда перехода — transfer instruction

    3. null instruction

    задавать команду с помощью … — specify an instruction by …

    структура команды; формат команды — instruction structure

    4. waste instruction

    команда пересылки; команда перемещения — move instruction

    Русско-английский большой базовый словарь > фиктивная команда

  • 28 дистанционное обращение к памяти

    Русско-английский большой базовый словарь > дистанционное обращение к памяти

  • 29 команда обращения к памяти

    2) Information technology: memory-reference instruction

    Универсальный русско-английский словарь > команда обращения к памяти

  • 30 адрес обращения

    1. call address

    требовать; предусматривать; изымать из обращения — call for

    вызов из библиотеки; обращение к библиотеке — library call

    безуспешный вызов; неудачное обращение — unsuccessful call

    уточненный вызов; ограниченное обращение — qualified call

    команда вызоыв; команда обращения — call instruction

    2. reference address

    внутренняя ссылка; внутреннее обращение — internal reference

    внешняя ссылка; внешнее обращение — external reference

    Русско-английский большой базовый словарь > адрес обращения

  • 31 близкое обращение

    внутренняя ссылка; внутреннее обращение — internal reference

    внешняя ссылка; внешнее обращение — external reference

    Русско-английский большой базовый словарь > близкое обращение

  • 32 дальнее обращение

    внутренняя ссылка; внутреннее обращение — internal reference

    внешняя ссылка; внешнее обращение — external reference

    Русско-английский большой базовый словарь > дальнее обращение

  • 33 память команд

    шаг программы; команда программы — program step

    Русско-английский словарь по информационным технологиям > память команд

  • 34 команда (связанная) с обращением к памяти

    Information technology: memory-reference instruction

    Универсальный русско-английский словарь > команда (связанная) с обращением к памяти

  • 35 команда, связанная с обращением к памяти

    Information technology: memory-reference instruction

    Универсальный русско-английский словарь > команда, связанная с обращением к памяти

  • 36 связанная с обращением к памяти команда

    Универсальный русско-английский словарь > связанная с обращением к памяти команда

  • 37 команда с обращением к памяти

    Information technology: (связанная) memory-reference instruction

    Универсальный русско-английский словарь > команда с обращением к памяти

  • 38 register

    1) реестр

    2) ведомость
    3) регистр
    4) регистровый
    5) реестровый
    6) фиксировать
    7) сумматор
    8) накопитель
    9) отмечать
    10) регистрировать
    11) заслонка
    12) пересчетчик
    – accumulator register
    – addend register
    – address register
    – addressable register
    – augend register
    – automatic register
    – buffer register
    – cash register
    – clear a register
    – clearing a register
    – control register
    – display register
    – flip-flop register
    – general register
    – impulse register
    – index register
    – input register
    – instruction register
    – internal-function register
    – memory register
    – message register
    – multi-bit register
    – multiplicand register
    – multiplier register
    – multiplier-quotient register
    – number register
    – octal register
    – opcode register
    – operation register
    – operation-address register
    – output register
    – product register
    – register capacity
    – register control
    – register file
    – register finder
    – register length
    – register of meter
    – register pin
    – shift register
    – stack register
    – stage of register
    – status register
    – temporary register
    – transfer register

    delay line register — регистр на линях задержки


    memory address register — регистр адреса ячейки памяти


    register against the scale — давать отсчет по шкале


    register reference instruction — команда обращения к регистру

    Англо-русский технический словарь > register

  • 39 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

    A
    Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.
    Accept - pranon.
    Access time - koha e arritjes së të dhënave.
    Accessories - veglat ndihmëse në Windows.
    Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.
    Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.
    Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.
    allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.
    alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#
    ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.
    ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.
    Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.
    Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.
    Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.
    ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.
    Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.
    Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)
    Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.
    Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.
    Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.
    Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.
    B
    Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.
    Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.
    Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.
    Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.
    Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione
    Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.
    Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.
    Bar chart - diagram në formë të shiritave.
    Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.
    Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.
    BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.
    BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.
    Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.
    Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.
    Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.
    Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.
    Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.
    BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.
    Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.
    Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.
    Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike
    Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.
    Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta
    Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.
    Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.
    Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.
    Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.
    Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.
    Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.
    Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.
    Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.
    Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.
    BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.
    Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.
    Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.
    C
    Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.
    Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.
    Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.
    CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.
    CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompju­terit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.
    Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.
    Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.
    Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.
    CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.
    Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.
    Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.
    Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.
    Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.
    Client-server network - rrjet i tipit klient-server.
    Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.
    Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.
    Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.
    Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.
    Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.
    Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.
    CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.
    COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.
    Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI
    COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.
    Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.
    CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.
    CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.
    COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.
    Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.
    CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.
    CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.
    CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.
    CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.
    Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.
    Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.
    Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.
    Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.
    Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).
    Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.
    Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.
    Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.
    Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.
    Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.
    Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.
    CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.
    D
    Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.
    Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.
    Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.
    Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.
    Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.
    Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.
    Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.
    Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.
    Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).
    Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.
    Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.
    Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.
    DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.
    Destination file - skedar që pranon.
    Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).
    Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.
    DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.
    DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.
    DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.
    DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.
    Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.
    Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.
    DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.
    Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.
    Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.
    Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.
    Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.
    Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.
    Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.
    Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.
    Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.
    DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.
    E
    EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.
    E-mail (electronic mail) - postë elektron­ike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.
    Embedded object - objekt i ndërvënë.
    EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.
    Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.
    Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.
    EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.
    Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.
    Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.
    Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.
    Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.
    Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.
    Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore
    EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.
    External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.
    Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.
    F
    Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.
    Fatal error - gabim në programin kom­pjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.
    Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.
    Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.
    Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.
    File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.
    FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.
    File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.
    File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.
    File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.
    Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.
    Floppy disk - disk i butë, disketë
    Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.
    FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.
    FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.
    Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim
    FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.
    G
    GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.
    GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme opera­tive. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.
    Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.
    H
    Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.
    Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.
    Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.
    Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.
    Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.
    Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.
    Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.
    Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.
    HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.
    Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.
    High tech - teknologji e lartë
    Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.
    Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.
    HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.
    Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.
    Hyphenation - ndarje e fjalëve
    I
    Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.
    Image processing - përpunim i grafikonëve
    Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.
    Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.
    Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.
    Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.
    Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.
    Input data - të dhënat hyrëse.
    Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.
    Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.
    Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.
    Integer - numër i plotë pa presje decimale
    L
    Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.
    Link- lidhje; lidhshmëri.
    Load - mbushje, futje e programit në memorje.
    LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.
    Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.
    Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.
    Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.
    Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.
    M
    Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.
    Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.
    Mailbox - sandëku postar.
    Main program - pjesë kryesore e pro­gramit e cila i kontrollon nënprogramet.
    Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.
    Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.
    MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.
    Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.
    Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.
    MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.
    MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.
    Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.
    Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.
    MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.
    Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.
    Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.
    MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.
    Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.
    N
    Network - rrjet i kompjuterit.
    NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.
    Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.
    Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.
    Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.
    Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik
    Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.
    Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.
    Numeric keypad - tastierë numerike.
    O
    OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.
    Off-line - i çkyçur
    On-line - i kyçur
    ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.
    Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.
    Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.
    OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.
    OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.
    Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.
    Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.
    Overstrike - nënvizim.
    Overtype - shkrim përmbi tekst.
    Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.
    P
    Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.
    Page layout - pamje e faqes
    Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.
    Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.
    Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.
    PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.
    Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.
    Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.
    Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.
    Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.
    Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.
    Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.
    Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.
    PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.
    PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.
    Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.
    Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.
    Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.
    Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.
    Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.
    Port - portë; lidhje; hyrje.
    Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.
    Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.
    Print queue - pritje, rend për shtyp.
    Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.
    Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.
    Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.
    Processing - përpunim i të dhënave.
    Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.
    Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.
    Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.
    Q
    Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.
    Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.
    QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.
    R
    Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.
    RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.
    Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.
    ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.
    RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.
    Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.
    Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.
    Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.
    RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.
    Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.
    RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.
    Remote computer - kompjuter i larguar.
    Remote control program - program me komandim prej së largu.
    Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.
    Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.
    Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.
    Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.
    Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.
    Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.
    Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.
    Ring network - rrjet unazor.
    RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.
    Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.
    Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.
    S
    Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.
    Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.
    Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.
    Screen - ekran.
    Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.
    Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.
    Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.
    Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.
    Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.
    Shared file - skedar i përbashkët.
    Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.
    SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.
    Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.
    Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.
    Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.
    Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.
    Sound card - kartë për zërim.
    Storage - kujtesë.
    String - varg i shenjave.
    SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.
    Switch - ndërprerës.
    System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

    English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

  • 40 система

    complex, chain, installation, method, repertoire вчт., repertory, structure, system
    * * *
    систе́ма ж.
    system
    дубли́ровать систе́му — duplicate a system
    отла́живать систе́му — tune up a system
    систе́ма функциони́рует норма́льно киб. — the system is well-behaved
    авари́йная систе́ма ав. — emergency system
    систе́ма авари́йного покида́ния ( самолёта) — escape system
    автомати́ческая систе́ма — automatic system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования [САР] — automatic-control system of the regulator(y) type
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, де́йствующая по отклоне́нию — error-actuated control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, за́мкнутая — closed-loop control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, и́мпульсная — sampling control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, многоё́мкостная — multicapacity control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, многоко́нтурная — multiloop control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, многоме́рная — multivariable control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, програ́ммная — time-pattern control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования, разо́мкнутая — open-loop control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования следя́щего ти́па — servo-operation control system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования со случа́йными возде́йствиями, и́мпульсная — random-input sampled-data system
    систе́ма автомати́ческого регули́рования со стабилиза́цией (проце́сса) — regulator-operation control system
    систе́ма автомати́ческого управле́ния [САУ] — automatic-control system
    систе́ма автомати́ческого управле́ния, цифрова́я — digital control system
    систе́ма автоподстро́йки частоты́ [АПЧ] — AFC system
    систе́ма АПЧ захва́тывает частоту́ — the AFC system locks on to the (desired) frequency
    систе́ма АПЧ осуществля́ет по́иск частоты́ — the AFC system searches for the (desired) frequency
    систе́ма автоподстро́йки частоты́, фа́зовая [ФАПЧ] — phase-lock loop, PLL
    агрега́тная, унифици́рованная систе́ма ( советская система пневматических средств автоматики) — standard-module pneumatic instrumentation system
    адапти́вная систе́ма — adaptive system
    апериоди́ческая систе́ма — critically damped system
    асинхро́нная систе́ма — asynchronous system
    астати́ческая систе́ма — zero-constant-error system
    астати́ческая систе́ма второ́го поря́дка — Type 2 [zero-velocity-error] system
    астати́ческая систе́ма пе́рвого поря́дка — Type 1 [zero-position-error] system
    систе́ма без резерви́рования — non-redundant system
    систе́ма блокиро́вки ( радиационной установки) — interlock system
    систе́ма ва́ла ( в допусках и посадках) — the basic shaft system
    вентиляцио́нная систе́ма — ventilation system
    вентиляцио́нная, вытяжна́я систе́ма — exhaust ventilation system
    взаи́мные систе́мы — mutual systems
    систе́ма водоснабже́ния — water(-supply) system
    систе́ма водоснабже́ния, оборо́тная — circulating [closed-circuit] water system
    систе́ма водоснабже́ния, прямото́чная — once-through [run-of-river cooling] system
    систе́ма возду́шного отопле́ния — warm-air heating system
    систе́ма воспроизведе́ния ( записи) — reproduction system
    систе́ма впры́ска двс. — injection system
    систе́ма впры́ска, предка́мерная двс. — antechamber system of injection
    систе́ма впу́ска двс. — induction [intake] system
    систе́ма вы́борки вчт. — selection system
    вытяжна́я систе́ма — exhaust system
    вычисли́тельная систе́ма — computer [computing] system
    вычисли́тельная, многома́шинная систе́ма — multicomputer system
    систе́ма генера́тор — дви́гатель — Ward-Leonard speed-control system
    гибри́дная систе́ма — hybrid system
    систе́ма громкоговоря́щей свя́зи — public-address [personnel-address, PA] system
    грузова́я систе́ма мор. — cargo (handling) system
    двухкомпоне́нтная систе́ма хим. — two-component [binary] system
    двухни́точная систе́ма тепл. — two-flow system
    двухпроводна́я систе́ма эл. — two-wire system
    двухэлектро́дная систе́ма ( электроннооптического преобразователя) — self-focusing (diod) system
    диспе́рсная систе́ма — disperse system
    диссипати́вная систе́ма — dissipative system
    систе́ма дистанцио́нного управле́ния — remote control system
    диффере́нтная систе́ма мор. — trim system
    дифференциа́льная систе́ма тлф. — hybrid set
    систе́ма дождева́ния — sprinkling system
    систе́ма до́пусков — tolerance system
    систе́ма до́пусков, двусторо́нняя [симметри́чная], преде́льная — bilateral system of tolerances
    систе́ма до́пусков и поса́док — system [classification] of fits and tolerances
    систе́ма до́пусков, односторо́нняя [асимметри́чная], преде́льная — unilateral system of tolerances
    систе́ма дрена́жа ( топливных баков) ав. — vent system
    систе́ма едини́ц — system of units
    систе́ма едини́ц, междунаро́дная [СИ] — international system of units, SI
    систе́ма едини́ц МКГСС уст. — MKGSS [metre-kilogram(me)-force-second ] system (of units)
    систе́ма едини́ц МКС — MKS [metre-kilogram(me)-second ] system (of units)
    систе́ма едини́ц МКСА — MKSA [metre-kilogram(me)-mass-second-ampere ] system (of units), absolute practical system of units
    систе́ма едини́ц МКСГ — MKSG [metre-kilogram(me)-force-second-kelvin ] system (of units)
    систе́ма едини́ц МСС — MSC [metre-second-candela] system (of units)
    систе́ма едини́ц МТС — MTS [metre-ton-second] system (of units)
    систе́мы едини́ц СГС — CGS [centimetre-gram(me)-second ] systems (of units)
    систе́ма едини́ц, техни́ческая — engineer's system of units
    же́зловая систе́ма ж.-д. — staff system
    систе́ма жизнеобеспе́чения косм. — life-support (and survival) system
    систе́ма жизнеобеспе́чения, автоно́мная — back-pack life-support system
    систе́ма зажига́ния — ignition system
    систе́ма зажига́ния, полупроводнико́вая — transistor(ized) ignition system
    систе́ма зажига́ния, электро́нная — electronic ignition system
    систе́ма заземле́ния — earth [ground] network
    замедля́ющая систе́ма — ( в электровакуумных устройствах СВЧ) slow-wave structure; ( волноводная) slow-wave guide; ( коаксиальная) wave delay line
    замедля́ющая, встре́чно-стержнева́я систе́ма — interdigital [interdigitated] slow-wave structure
    замедля́ющая, гребе́нчатая систе́ма — vane-line slow-wave structure, finned slow-wave guide
    замедля́ющая, спира́льная систе́ма — helical slow-wave structure
    за́мкнутая систе́ма — closed system
    систе́ма за́писи вчт. — writing system
    запомина́ющая систе́ма вчт. — storage system
    систе́ма затопле́ния мор. — flood(ing) system
    систе́ма захо́да на поса́дку по кома́ндам с земли́ ав. — ground-controlled-approach [GCA] system
    зачи́стная систе́ма ( танкера) — stripping system
    систе́ма зерка́л Фабри́—Перо́ — Fabry-Perot [FP] mirror system
    зерка́льно-ли́нзовая систе́ма ( в микроскопе) — catadioptric system
    систе́ма золоудале́ния — ash-handling system
    систе́ма зо́льников кож. — lime yard, lime round
    изоли́рованная систе́ма — isolated system
    систе́ма индивидуа́льного вы́зова свз. — paging system
    инерциа́льная систе́ма — inertial system
    информацио́нная систе́ма — information system
    информацио́нно-поиско́вая систе́ма — information retrieval system
    исхо́дная систе́ма — prototype [original] system
    канализацио́нная систе́ма — sewer(age) system
    канализацио́нная, общесплавна́я систе́ма — combined sewer(age) system
    канализацио́нная, разде́льная систе́ма — separate sewer(age) system
    систе́ма коди́рования — coding system
    колеба́тельная систе́ма — (преим. механическая) vibratory [vibrating] system; ( немеханическая) oscillatory [resonant] system
    колеба́тельная, многорезона́торная систе́ма ( магнетрона) — multiple-cavity resonator
    колориметри́ческая трёхцве́тная систе́ма — three-colour photometric system
    систе́ма кома́нд ЭВМ — instruction set of a computer, computer instruction set
    систе́ма координа́т — coordinate system
    свя́зывать систе́му координа́т с … — tie in a coordinate system with …, tie coordinate system to …
    систе́ма координа́т, инерциа́льная — inertial frame
    систе́ма координа́т, лаборато́рная — laboratory coordinate system, laboratory frame of reference
    систе́ма координа́т, ле́вая — left-handed coordinate system
    систе́ма координа́т, ме́стная — local (coordinate) system
    систе́ма координа́т, поко́ящаяся — rest (coordinate) system
    систе́ма координа́т, пото́чная аргд. — (relative) wind coordinate system
    систе́ма координа́т, пра́вая — right-handed coordinate system
    систе́ма координа́т, свя́занная с дви́жущимся те́лом — body axes (coordinate) system
    систе́ма координа́т, свя́занная с Землё́й — fixed-in-the-earth (coordinate) system
    систе́ма корре́кции гироско́па — gyro monitor, (long-term) reference
    систе́ма корре́кции гироско́па, магни́тная — magnetic gyro monitor, magnetic reference
    систе́ма корре́кции гироско́па, ма́ятниковая — gravity gyro monitor, gravity reference
    систе́ма криволине́йных координа́т — curvilinear coordinate system
    курсова́я систе́ма ав. — directional heading [waiting] system
    ли́тниковая систе́ма — gating [pouring gate] system
    магни́тная систе́ма — magnetic system
    систе́ма ма́ссового обслу́живания — queueing [waiting] system
    систе́ма ма́ссового обслу́живания, сме́шанная — combined loss-delay queueing [waiting] system
    систе́ма ма́ссового обслу́живания с ожида́нием — delay queueing [waiting] system
    систе́ма ма́ссового обслу́живания с отка́зами — congestion queueing [waiting] system
    систе́ма ма́ссового обслу́живания с поте́рями — loss-type queueing [waiting] system
    мени́сковая систе́ма — meniscus [Maksutov] system
    систе́ма мер, метри́ческая — metric system
    систе́ма мер, типогра́фская — point system
    механи́ческая систе́ма — mechanical system
    механи́ческая, несвобо́дная систе́ма — constrained material system
    систе́ма мно́гих тел — many-body system
    многокана́льная систе́ма свз. — multichannel system
    многокомпоне́нтная систе́ма — multicomponent system
    многоме́рная систе́ма — multivariable system
    модели́руемая систе́ма — prototype system
    мо́дульная систе́ма — modular system
    мультипле́ксная систе́ма — multiplex system
    систе́ма набо́ра ( корпуса судна) — framing system
    систе́ма набо́ра, кле́тчатая — cellular framing system
    систе́ма набо́ра, попере́чная — transverse framing system
    систе́ма набо́ра, продо́льная — longitudinal framing system
    систе́ма набо́ра, сме́шанная — mixed framing system
    систе́ма навига́ции — navigation system
    систе́ма навига́ции, автоно́мная — self-contained navigation system
    систе́ма навига́ции, гиперболи́ческая — hyperbolic navigation system
    систе́ма навига́ции, дальноме́рная — rho-rho [ - ] navigation system
    систе́ма навига́ции, дальноме́рно-угломе́рная — rho-theta [ - ] navigation system
    систе́ма навига́ции, кругова́я — rho-rho [ - ] navigation system
    систе́ма навига́ции, ра́зностно-дальноме́рная [РДНС] — hyperbolic navigation system
    систе́ма навига́ции, угломе́рная — theta-theta [ - ] navigation system
    систе́ма на стру́йных элеме́нтах, логи́ческая — fluid logic system
    систе́ма нумера́ции тлф. — numbering scheme
    систе́ма обду́ва стё́кол авто, автмт. — demister
    систе́ма обнаруже́ния оши́бок ( в передаче данных) свз. — error detection system
    систе́ма обогре́ва стё́кол авто, ав. — defroster
    систе́ма обозначе́ний — notation, symbolism
    систе́ма обозначе́ний Междунаро́дного нау́чного радиообъедине́ния — URSI symbol system
    систе́ма обозначе́ния про́бы, кара́тная — carat test sign system
    систе́ма обозначе́ния про́бы, метри́ческая — metric test sign system
    обора́чивающая систе́ма опт. — erecting [inversion (optical)] system
    обора́чивающая, при́зменная систе́ма опт. — prism-erecting (optical) system
    систе́ма обрабо́тки да́нных — data processing [dp] system
    систе́ма обрабо́тки да́нных в реа́льном масшта́бе вре́мени — real time data processing system
    систе́ма обрабо́тки да́нных, операти́вная — on-line data processing system
    систе́ма обрабо́тки отхо́дов — waste treatment system
    систе́ма объё́много пожаротуше́ния мор. — fire-smothering system
    одноотка́зная систе́ма — fall-safe system
    опти́ческая систе́ма — optical system, optical train
    опти́ческая, зерка́льно-ли́нзовая систе́ма — catadioptric system
    систе́ма ориента́ции ав. — attitude control system
    ороси́тельная систе́ма — irrigation system, irrigation project
    систе́ма ороше́ния мор. — sprinkling system
    систе́ма освеще́ния — lighting (system)
    осуши́тельная систе́ма мор. — drain(age) system
    систе́ма отбо́ра во́здуха от компре́ссора — compressor air-bleed system
    систе́ма отве́рстия ( в допусках и посадках) — the basic hole system
    отклоня́ющая систе́ма ( в ЭЛТ) — deflecting system, deflection yoke
    отклоня́ющая, ка́дровая систе́ма — vertical (deflection) yoke
    отклоня́ющая, магни́тная систе́ма — magnetic (deflection) yoke
    отклоня́ющая, стро́чная систе́ма — horizontal [line] (deflection) yoke
    систе́ма относи́тельных едини́ц — per-unit system
    отопи́тельная систе́ма — heating system
    отопи́тельная систе́ма с разво́дкой све́рху — down-feed heating system
    отопи́тельная систе́ма с разво́дкой сни́зу — up-feed heating system
    систе́ма отсчё́та — frame of reference, (reference) frame, reference system
    систе́ма отсчё́та, инерциа́льная — inertial frame of reference
    систе́ма охлажде́ния — cooling system
    систе́ма охлажде́ния, возду́шная — air-cooling system
    систе́ма охлажде́ния, жи́дкостная — liquid-cooling system
    систе́ма охлажде́ния, испари́тельная — evaporative cooling system
    систе́ма охлажде́ния, каска́дная — cascade refrigeration system
    систе́ма охлажде́ния непосре́дственным испаре́нием холоди́льного аге́нта — direct expansion system
    систе́ма охлажде́ния, пане́льная — panel cooling system
    систе́ма охлажде́ния, рассо́льная, двухтемперату́рная — dual-temperature brine refrigeration system
    систе́ма охлажде́ния, рассо́льная, закры́тая — closed brine cooling system
    систе́ма охлажде́ния, рассо́льная, с испаре́нием — brine spray cooling system
    систе́ма охлажде́ния с теплозащи́тной руба́шкой — jacketed cooling system
    систе́ма очи́стки воды́ — water purification system
    систе́ма па́мяти — memory [storage] system
    систе́ма парашю́та, подвесна́я — parachute harness
    систе́ма переда́чи да́нных — data transmission system
    систе́ма переда́чи да́нных с обра́тной свя́зью — information feedback data transmission system
    систе́ма переда́чи да́нных с коммута́цией сообще́ний и промежу́точным хране́нием — store-and-forward data network
    систе́ма переда́чи да́нных с реша́ющей обра́тной свя́зью — decision feedback data transmission system
    систе́ма переда́чи и́мпульсов набо́ра, шле́йфная тлф. — loop dialling system
    систе́ма переда́чи на одно́й боково́й полосе́ и пода́вленной несу́щей — single-sideband suppressed-carrier [SSB-SC] system
    систе́ма переда́чи на одно́й боково́й полосе́ с осла́бленной несу́щей — single-sideband reduced carrier [SSB-RC] system
    систе́ма пита́ния двс. — fuel system
    систе́ма пита́ния котла́ — boiler-feed piping system
    систе́ма питьево́й воды́ мор. — drinking-water [portable-water] system
    систе́ма пода́чи то́плива, вытесни́тельная — pressure feeding system
    систе́ма пода́чи то́плива самотё́ком — gravity feeding system
    систе́ма пода́чи то́плива, турбонасо́сная — turbopump feeding system
    подви́жная систе́ма ( измерительного прибора) — moving element (movement не рекомендован соответствующими стандартами)
    систе́ма пожа́рной сигнализа́ции — fire-alarm system
    систе́ма пожаротуше́нения — fire-extinguishing system
    систе́ма поса́дки — landing system
    систе́ма поса́дки по прибо́рам — instrument landing system (сокращение ILS относится к международной системе, советская система обозначается СП — instrument landing system)
    систе́ма проду́вки авто — scavenging system
    противообледени́тельная систе́ма ав. — ( для предотвращения образования льда) anti-icing [ice protection] system; ( для удаления образовавшегося льда) de-icing system
    противопожа́рная систе́ма — fire-extinguishing system
    противото́чная систе́ма — counter-current flow system
    систе́ма прямо́го перено́са ( электроннооптического преобразователя) — proximity focused system
    прямото́чная систе́ма — direct-flow system
    систе́ма прямоуго́льных координа́т — Cartesian [rectangular] coordinate system
    систе́ма, рабо́тающая в и́стинном масшта́бе вре́мени — real-time system
    радиолокацио́нная, втори́чная систе́ма УВД — ( для работы внутри СССР) SSR system; ( отвечающая нормам ИКАО) ICAO SSR system
    радиолокацио́нная систе́ма с электро́нным скани́рованием — electronic scanning radar system, ESRS
    радиомая́чная систе́ма — radio range
    радиомая́чная, многокана́льная систе́ма — multitrack radio range
    систе́ма радионавига́ции — radio-navigation system (см. тж. система навигации)
    развё́ртывающая систе́ма тлв. — scanning system
    систе́ма разрабо́тки — mining system, method of mining
    распредели́тельная систе́ма — distribution system
    регенерати́вная систе́ма тепл. — feed heating system
    резерви́рованная систе́ма — redundant system
    систе́ма ремне́й, подвесна́я ( респиратора) — harness
    систе́ма ру́бок лес. — cutting system
    самонастра́ивающаяся систе́ма — self-adjusting system
    самообуча́ющаяся систе́ма киб. — learning system
    самоорганизу́ющаяся систе́ма — self-organizing system
    самоприспоса́бливающаяся систе́ма киб. — adaptive system
    самоуравнове́шивающаяся систе́ма — self-balancing system
    самоусоверше́нствующаяся систе́ма — evolutionary system
    санита́рная систе́ма мор. — sanitary system
    систе́ма свя́зи — communication system
    сопряга́ть систе́му свя́зи, напр. с ЭВМ — interface a communication network with, e. g., a computer
    уплотня́ть систе́му свя́зи телегра́фными кана́лами — multiplex telegraph channels on a communication link
    систе́ма свя́зи, асинхро́нная — asyncronous communication system
    систе́ма свя́зи, двои́чная — binary communication system
    систе́ма свя́зи, многокана́льная — multi-channel communication system
    систе́ма свя́зи на метео́рных вспы́шках — meteor burst [meteor-scatter] communication system
    систе́ма свя́зи, разветвлё́нная — deployed communication system
    систе́ма свя́зи с испо́льзованием да́льнего тропосфе́рного рассе́яния — troposcatter communication system
    систе́ма свя́зи с испо́льзованием ионосфе́рного рассе́яния — ionoscatter communication system
    систе́ма свя́зи с переспро́сом — ARQ communication system
    систе́ма свя́зи, уплотнё́нная — multiplex communication system
    систе́ма свя́зи, уплотнё́нная, с временны́м разделе́нием сигна́лов — time division multiplex [TDM] communication system
    систе́ма свя́зи, уплотнё́нная, с разделе́нием по ко́дам — code-division multiplex(ing) communication system
    систе́ма свя́зи, уплотнё́нная, с часто́тным разделе́нием сигна́лов — frequency division multiplex [FDM] communication system
    сельси́нная систе́ма — synchro system
    сельси́нная систе́ма в индика́торном режи́ме — synchro-repeater [direct-transmission synchro] system
    сельси́нная систе́ма в трансформа́торном режи́ме — synchro-detector [control-transformer synchro] system
    сельси́нная, двухотсчё́тная систе́ма — two-speed [coarse-fine] synchro system
    сельси́нная, дифференциа́льная систе́ма — differential synchro system
    сельси́нная, одноотсчё́тная систе́ма — singlespeed synchro system
    систе́ма сил — force system
    систе́ма синхрониза́ции — timing [synchronizing] mechanism
    синхро́нная систе́ма — synchronous system
    следя́щая систе́ма — servo (system)
    следя́щая, позицио́нная систе́ма — positional servo (system)
    следя́щая систе́ма с не́сколькими входны́ми возде́йствиями — multi-input servo (system)
    следя́щая систе́ма с предваре́нием — predictor servo (system)
    систе́ма слеже́ния — tracking system
    систе́ма слеже́ния по да́льности — range tracking system
    систе́ма слеже́ния по ско́рости измене́ния да́льности — range rate tracking system
    систе́ма сма́зки — lubrication (system)
    систе́ма сма́зки, принуди́тельная — force(-feed) lubrication (system)
    систе́ма сма́зки, разбры́згивающая — splash lubrication (system)
    сма́зочная систе́ма — lubrication (system)
    систе́ма с мно́гими переме́нными — multivariable system
    систе́ма сниже́ния шу́ма — noise reduction system
    систе́ма с обра́тной свя́зью — feedback system
    Со́лнечная систе́ма — solar system
    систе́ма сопровожде́ния — tracking system
    систе́ма со свобо́дными пове́рхностями — unbounded system
    систе́ма с пара́метрами, изменя́ющимися во вре́мени — time variable [time-variant] system
    систе́ма с постоя́нным резерви́рованием — parallel-redundant system
    систе́ма с разделе́нием вре́мени — time-sharing system
    систе́ма с распределё́нными пара́метрами — distributed parameter system
    систе́ма с самоизменя́ющейся структу́рой — self-structuring system
    систе́ма с сосредото́ченными пара́метрами — lumped-parameter [lumped-constant] system
    стати́ческая систе́ма — киб. constant-error system; ( в следящих системах) type O servo system
    систе́ма, стати́чески неопредели́мая мех. — statically indeterminate system
    систе́ма, стати́чески определи́мая мех. — statically determinate system
    систе́ма стира́ния ( записи) — erasing system
    стохасти́ческая систе́ма — stochastic system
    сто́чная систе́ма мор. — deck drain system
    судова́я систе́ма — ship system
    систе́ма с фикси́рованными грани́цами — bounded system
    систе́ма счисле́ния — number(ing) system, notation
    систе́ма счисле́ния, восьмери́чная — octal number system, octonary notation
    систе́ма счисле́ния, двенадцатери́чная — duodecimal number system, duodecimal notation
    систе́ма счисле́ния, двои́чная — binary system, binary notation
    систе́ма счисле́ния, двои́чно-десяти́чная — binary-coded decimal system, binary-coded decimal [BCD] notation
    систе́ма счисле́ния, девятери́чная — nine number system
    систе́ма счисле́ния, десяти́чная — decimal number system, decimal notation
    систе́ма счисле́ния, непозицио́нная — non-positional notation
    систе́ма счисле́ния, позицио́нная — positional number notation
    систе́ма счисле́ния пути́, возду́шно-до́плеровская навиг. — airborne Doppler navigator
    систе́ма счисле́ния, трои́чная — ternary number system, ternary notation
    систе́ма счисле́ния, шестнадцатери́чная — hexadecimal number system, hexadecimal notation
    телевизио́нная светокла́панная систе́ма — light-modulator [light-modulating] television system
    телегра́фная многокра́тная систе́ма ( с временным распределением) — time-division multiplex (transmission), time division telegraph system
    телеметри́ческая систе́ма — telemetering system
    телеметри́ческая, промы́шленная систе́ма — industrial telemetering system
    телеметри́ческая, то́ковая систе́ма — current-type telemeter
    телеметри́ческая, часто́тная систе́ма — frequency-type telemeter
    телефо́нная, автомати́ческая систе́ма — dial telephone system
    телефо́нная систе́ма с ручны́м обслу́живанием — manual-switchboard telephone system
    термодинами́ческая систе́ма — thermodynamic system
    техни́ческая систе́ма (в отличие от естественных, математических и т. п.) — engineering system
    систе́ма тона́льного телеграфи́рования — voice-frequency multichannel system
    то́пливная систе́ма — fuel system
    то́пливная систе́ма с пода́чей само́тёком — gravity fuel system
    тормозна́я систе́ма ( автомобиля) — brake system
    трёхкомпоне́нтная систе́ма — ternary [three-component] system
    трёхпроводна́я систе́ма эл. — three-wire system
    трёхфа́зная систе́ма эл. — three-phase system
    трёхфа́зная систе́ма с глухозаземлё́нной нейтра́лью эл. — solidly-earthed-neutral three-phase system
    трёхфа́зная, симметри́чная систе́ма эл. — symmetrical three-phase system
    трёхфа́зная систе́ма с незаземлё́нной нейтра́лью эл. — isolated-neutral three-phase system
    трю́мная систе́ма мор. — bilge system
    систе́ма тяг — linkage
    тя́го-дутьева́я систе́ма — draught system
    систе́ма УВД — air traffic control [ATC] system
    систе́ма управле́ния — control system
    систе́ма управле́ния, автомати́ческая — automatic control system
    систе́ма управле́ния без па́мяти — combinational (control) system
    систе́ма управле́ния возду́шным движе́нием — air traffic control [ATC] system
    систе́ма управле́ния произво́дством [предприя́тием], автоматизи́рованная [АСУП] — management information system, MIS
    систе́ма управле́ния с вычисли́тельной маши́ной — computer control system
    систе́ма управле́ния с па́мятью — sequential (control) system
    систе́ма управле́ния с предсказа́нием — predictor control system
    систе́ма управле́ния технологи́ческим проце́ссом, автоматизи́рованная [АСУТП] — (automatic) process control system
    систе́ма управле́ния, цифрова́я — digital control system
    управля́емая систе́ма ( объект управления) — controlled system, controlled plant
    управля́ющая систе́ма ( часть системы управления) — controlling (sub-)system
    упру́гая систе́ма ( гравиметра) — elastic system
    систе́ма уравне́ний — set [system] of equations, set of simultaneous equations
    систе́ма уравне́ния объё́ма ( ядерного реактора) — pressurizing system
    уравнове́шенная систе́ма — balanced system
    усто́йчивая систе́ма — stable system
    фа́новая систе́ма мор. — flushing [sewage-disposal] system
    систе́ма физи́ческих величи́н — system of physical quantities
    хи́мико-технологи́ческая систе́ма — chemical engineering system
    хими́ческая систе́ма — chemical system
    систе́ма ЦБ-АТС тлф. — dial system
    систе́ма цветно́го телеви́дения, совмести́мая — compatible colour-television system
    систе́ма це́нтра масс — centre-of-mass [centre-of-gravity, centre-of-momentum] system
    систе́ма цифрово́го управле́ния ( не путать с числовы́м управле́нием) — digital control system (not to be confused with numeric control system)
    систе́ма «челове́к — маши́на» — man-machine system
    шарни́рная систе́ма — hinged system
    шарни́рно-стержнева́я систе́ма — hinged-rod system
    шпре́нгельная систе́ма — strutted [truss] system
    систе́ма эксплуата́ции телефо́нной свя́зи, заказна́я — delay operation
    систе́ма эксплуата́ции телефо́нной свя́зи, ско́рая — demand working, telephone traffic on the demand basis
    экстрема́льная систе́ма — extremal system
    систе́ма электро́дов ЭЛТ — CRT electrode structure
    электроже́зловая систе́ма ж.-д. — (electric) token system
    электрохими́ческая систе́ма — electrochemical system
    электрохими́ческая, необрати́мая систе́ма — irreversible electrochemical system
    электрохими́ческая, обрати́мая систе́ма — reversible electrochemical system
    электроэнергети́ческая систе́ма — electric power system
    систе́ма элеме́нтов Менделе́ева, периоди́ческая — Mendeleeff's [Mendeleev's, periodic] law, periodic system, periodic table
    систе́ма элеме́нтов ЦВМ — computer building-block range
    энергети́ческая систе́ма — power system
    энергети́ческая, еди́ная систе́ма — power grid
    энергети́ческая, объединё́нная систе́ма — interconnected power system

    Русско-английский политехнический словарь > система

Страницы

См. также в других словарях:

  • Instruction cycle — An instruction cycle (sometimes called fetch and execute cycle, fetch decode execute cycle, or FDX) is the basic operation cycle of a computer. It is the process by which a computer retrieves a program instruction from its memory, determines what …   Wikipedia

  • Memory-mapped I/O — For more generic meanings of input/output port, see Computer port (hardware). MMIO redirects here. For the airport serving Saltillo, Mexico, assigned the ICAO code MMIO, see Plan de Guadalupe International Airport. Memory mapped I/O (MMIO) and… …   Wikipedia

  • Memory management — is the act of managing computer memory. The essential requirement of memory management is to provide ways to dynamically allocate portions of memory to programs at their request, and freeing it for reuse when no longer needed. This is critical to …   Wikipedia

  • Memory ordering — is a group of properties of the modern microprocessors, characterising their possibilities in memory operations reordering. It is a type of out of order execution. Memory reordering can be used to fully utilize different cache and memory banks.… …   Wikipedia

  • Memory protection — is a way to control memory access rights on a computer, and is a part of most modern operating systems. The main purpose of memory protection is to prevent a process from accessing memory that has not been allocated to it. This prevents a bug… …   Wikipedia

  • Memory management unit — This 68451 MMU could be used with the Motorola 68010 A memory management unit (MMU), sometimes called paged memory management unit (PMMU), is a computer hardware component responsible for handling accesses to memory requested by the CPU. Its… …   Wikipedia

  • Reference counting — In computer science, reference counting is a technique of storing the number of references, pointers, or handles to a resource such as an object or block of memory. It is typically used as a means of deallocating objects which are no longer… …   Wikipedia

  • Orthogonal instruction set — is a term used in computer engineering. A computer s instruction set is said to be orthogonal if any instruction can use data of any type via any addressing mode. The word orthogonal, which means right angle in this context, implies that it is… …   Wikipedia

  • Locality of reference — In computer science, locality of reference, also known as the principle of locality, is the phenomenon of the same value or related storage locations being frequently accessed. There are two basic types of reference locality. Temporal locality… …   Wikipedia

  • computer memory — memory (def. 11). * * * Introduction       device that is used to store data or programs (sequences of instructions) on a temporary or permanent basis for use in an electronic digital computer. Computers represent information in binary code,… …   Universalium

  • Virtual memory — This article is about the computational technique. For the TBN game show, see Virtual Memory (game show). Virtual memory combines active RAM and inactive memory in disk form into a large range of contiguous addresses. In computing, virtual memory …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»