-
1 cōn-sūmō
cōn-sūmō sūmpsī (-sūmpstī, Pr.), sūmptus, ere, to use up, eat, devour: pabulum, Cs.: multa: fruges, H.: mensas accisis dapibus, V.—Fig., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy: nihil est quod non consumat vetustas: omnem materiam, O.: harundo Consumpta in ventos, wasted away, V.: omnibus fortunis sociorum consumptis, Cs.: aedīs incendio, L.: viscera fero morsu, O.—Of time, to spend, pass, consume: aetas in bellis consumpta: nox in exinaniundā nave consumitur: partem diei, Cs.: tempus, L.: dies per dubitationem, S.: precando Tempora cum blandis verbis, to waste, O.—To use, employ, spend, exhaust: materiam ficti, O.: Consumptis precibus transit in iram, O.: pecuniam in agrorum emptionibus, to lay out: in armis plurimum studii, N.: in re unā curam, H.: si quid consili Habet, ut consumat nunc, use it all, T.: multā oratione consumptā, S. —To use up, exhaust, impair: (actio) consumpta superiore motu: consumptis viribus, Cs.: consumpta membra senectā, O.: cum terras consumpserit, aëra tentet, scoured, O.—To destroy, kill: si me vis morbi consumpsisset: fame, Cs.: morbo, N.: hic tecum consumerer aevo, V. -
2 consumo
con-sūmo, sumpsi, sumptum, 3 ( perf. sync. consumpsti, Prop. 1, 3, 37; inf. consumpse, Lucr. 1, 234), v. a., to take wholly or completely, i. e.,I.Lit.A.In gen. (post-Aug. and rare):B.vasti surgunt immensis torquibus orbes, tergaque consumunt pelagus,
take up, completely cover, Manil. 5, 584:tela omnia solus pectore consumo,
Sil. 5, 640; cf.:clipeo tela,
id. 10, 129:jugulo ensem,
Stat. Th. 10, 813:ferrum pectore,
id. ib. 12, 745; cf. id. Achill. 2, 205; Dig. 26, 7, 54.—In partic., of food, to eat, consume, devour (class.):II.agri multa efferunt quae vel statim consumantur vel mandentur condita vetustati,
Cic. N. D. 2, 60, 151:frumenta,
Caes. B. G. 6, 43; cf. id. ib. 7, 17;7, 77: fruges,
Hor. Ep. 1, 2, 27:vitiatum (aprum),
id. S. 2, 2, 92:angues,
Cic. N. D. 1, 36, 101:draconem,
Suet. Tib. 72:mensas accisis dapibus,
Verg. A. 7, 125 al. —Transf.1.In gen., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy, bring to naught, kill.a.Of inanimate things:b.faciat quod lubet: Sumat, consumat, perdat,
Ter. Heaut. 3, 1, 56; cf. Sall. C. 12, 2:patrimonium per luxuriam,
Cic. Rosc. Am. 2, 6:bona paterna,
Quint. 3, 11, 13; 3, 11, 16:omnem materiam,
Ov. M. 8, 876: omne id aurum in ludos, Liv. 39, 5, 9; Val. Max. 3, 1, 1 fin.; cf. 2. b infra:omnes fortunas sociorum,
Caes. B. G. 1, 11; cf.:omnes opes et spes privatas meas,
Sall. H. Fragm. 2, 96, 2 Dietsch:omnia flammā,
Caes. B. C. 2, 14; cf.:aedes incendio,
Liv. 25, 7, 6:domum incendio,
Suet. Calig. 59:consumpturis viscera mea flammis,
Quint. 6, prooem. §3: viscera fero morsu,
Ov. M. 4, 113:anulum usu,
id. P. 4, 10, 5; cf.:ferrum rubigine,
to eat, consume, Curt. 7, 8, 15.—Of time, to spend, pass:horas multas saepe suavissimo sermone,
Cic. Fam. 11, 27, 5:dicendo tempus,
id. Verr. 2, 2, 39, § 96:diem altercatione,
id. Fam. 1, 2, 1; id. Univ. 1 fin.; id. Fam. 7, 1, 1:annua tempora,
Lucr. 5, 618:consumitur vigiliis reliqua pars noctis,
Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 2, 23:magnam partem diei,
id. B. G. 5, 9 fin.:omne tempus,
Liv. 29, 33, 9; 24, 14, 10:dies decem in his rebus,
Caes. B. G. 5, 11:in eo studio aetatem,
Cic. Off. 1, 1, 2:tota nox in exinaniendā nave consumitur,
id. Verr. 2, 5, 25, § 64; Caes. B. C. 2, 23, 1:multos dies per dubitationem,
Sall. J. 62, 9; cf. Tac. H. 4, 43 fin.:omne tempus circa Medeam,
id. Or. 3:continuum biduum epulando potandoque,
Suet. Tib. 42: precando Tempora cum blandis verbis, to waste or lose time and words in supplications, Ov. M. 2, 575:multis diebus et laboribus consumptis,
Sall. J. 93, 1:ubi longa meae consumpsti tempora noctis?
Prop. 1, 3, 37.—Of strength, feeling, voice, etc.:in quo tanta commoveri actio non posset, si esset consumpta superiore motu et exhausta,
Cic. de Or. 3, 26, 103:adfectus,
Quint. 2, 13, 13; 4, 2, 120:spiritus,
id. 11, 3, 53:vocem instans metus,
Tac. H. 1, 42:ignominiam,
id. ib. 3, 24:gratiam rei nimiā captatione,
Quint. 8, 6, 51:vires ipsā subtilitate,
id. 12, 2, 13:bona ingenii,
id. 12, 5, 2; 3, 11, 23; cf. Sall. J. 25, 11.— Poet.: cum mare, cum terras consumpserit, aëra tentet, i. e.- seek a refuge therein in vain, Ov. H. 6, 161.—Of living beings.(α).To destroy, kill:(β).si me vis aliqua morbi aut natura ipsa consumpsisset,
Cic. Planc. 37, 90; cf.:quos fortuna belli consumpserat,
Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch:tantum exercitum fame,
Caes. B. G. 7, 20 fin.; so,siti,
Hirt. B. G. 8, 41 fin.:acie,
Vell. 2, 52, 5:morte,
Tib. 1, 3, 55:morbo,
Nep. Reg. 2, 1:senio et maerore,
Liv. 40, 54, 1 al. —Facete:garrulus hunc consumet,
Hor. S. 1, 9, 33.—Rarely, to waste, weaken, enervate:2.inediā et purgationibus et vi ipsius morbi consumptus es,
Cic. Fam. 16, 10, 1; cf. Ov. M. 9, 663;and consumpta membra senectā,
id. ib. 14, 148.—In partic.a.To divide, make an exhaustive division of (very rare):b.inventio in sex partis consumitur,
Auct. Her. 1, 3, 4.—Aliquid in aliquā re, rar. in aliquid or absol. (in Cic. only with in and abl.; cf. Madv. ad Cic. Fin. 5, 19, 53), to bestow upon something, to use, employ, spend upon or about something.(α).In aliquā re:(β).pecuniam in agrorum emptionibus,
to lay out, invest, Cic. Agr. 1, 5, 14:aurum in monumento,
id. ib. 1, 4, 12; Nep. Timoth. 1, 2:studium in virorum fortium factis memoriae prodendis,
Cic. Fam. 6, 12, 5; cf.:in armis plurimum studii,
Nep. Epam. 2, 5:tantum laboris in rebus falsis,
Quint. 12, 11, 15:curam in re unā,
Hor. S. 2, 4, 48:ingenium in musicis,
Cic. Fin. 5, 19, 50; cf. id. Phil. 5, 18, 49; id. Sest. 13, 31; Quint. 1, 2, 11.—In aliquid (cf. the Gr. analiskein eis ti):(γ).tota in dulces consument ubera natos,
Verg. G. 3, 178; Prop. 4 (5), 6, 55:umorem in arbusta,
Sen. Q. N. 3, 11, 3:bona paterna in opera publica,
Quint. 3, 11, 13:pecuniam in monumentum,
Dig. 35, 1, 40 fin. —Absol.:si quid consili Habet, ut consumat nunc, quom nil obsint doli,
use up, exhaust, Ter. And. 1, 1, 133.
Перевод: с латинского на английский
с английского на латинский- С английского на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Русский