man+nicht

n (2) 1. xəz; 2. dəri; ◊ j-m das \Fell gerben kimisə kötəkləmək; j-m das \Fell über die Ohren ziehen* məc. 1) kiminsə dərisini soymaq; 2) kimisə aldatmaq; sich das \Fell über die Ohren ziehen lassen* dan. özünü müdafiə edə bilməmək; j-n beim \Fell nehmen* / haben / halten* / kriegen kiminsə boynunun ardından yapışmaq; er hat ein dickes \Fell məc. onun dərisi (gönü) qalındır; seine \Felle fortschwimmen sehen* son ümidini itirmək; dir juckt das \Fell! çoxdandır döyülmürsən; çoxdan boynunun ardı sillə görmür; Man soll das \Fell nicht verkaufen, ehe man (nicht) den Bären hat! ata. söz. ≅ At almamış tövlə tikməzlər

I vt 1. kiməsə, nəyəsə baxmaq; tamaşa etmək; j-n groß \ansehen kiməsə təəccüblə baxmaq; jn über die Schulter \ansehen kiməsə xor baxmaq; etw. durch eine andere Brille \ansehen nəyəsə başqa gözlə baxmaq; 2.: \ansehen für/als (A) kiməsə oxşatmaq; einen Floh für einen Elefanten \ansehen məsəl. milçəkdən fil düzəltmək; 3.: etw. mit\ansehen nəyinsə şahidi olmaq; j-m etw. \ansehen kimdəsə nəsə sezmək, hiss etmək; man sieht es dir an bu sənin üzündən görünür; II vi. sieh mal an! məc. bir buna bax!, bir bura bax! Bnsehen n -s, oh. pl 1. görünüş, zahir, görkəm; von \ansehen, dem \ansehen nach görkəmindən; sich ein \ansehen geben ciddi görkəm almaq; 2. baxma, gözdən keçirmə; Vom \ansehen wird man nicht satt ≅ ata. söz. Göz baxmaqla qarın doymaz; 3. hörmət; nüfuz; in hohem \ansehen stehen nüfuz sahibi olmaq; j-n um sein \ansehen bringen kimisə hörmətdən (etibardan) nüfuzdan salmaq; ohne \ansehen der Person şəxsiyyətə baxmadan

vt 1. (auf A) qiymət vermək, qiymətləndirmək (nəyisə); 2. güman etmək, zənn etmək; ◊ Man weiß das am besten zu \schätzen, was man nicht mehr haben kann ata. söz. Köhnə / Köçən yurdun qədrini təzə / düşən yurdda bilərlər; sich glücklich \schätzen özünü xoşbəxt saymaq

m (1*) at, yabı; ◊ Einem geschenkten \Gaul sieht / guckt man nicht ins Maul ata. söz. ≅ Bəy verən atın dişinə baxmazlar

f ovuc; \Handflächegeld n beh; \Handflächegelenk n anat. bilək; ◊ etw. aus dem \Handfläche machen bir işi (son dərəcə) asanlıqla görmək; das kann man nicht so aus dem \Handfläche machen bunu birdən (hazırlıqsız) görmək olmaz, bunu etmək zarafat deyil; er hat ein lokkeres \Handfläche o davakardır

n (5) 1. ağız, cəhəng; üz (heyvanda); 2. dan. kobud ağız; 3. tex. ağız (məngənə və s.); ◊ j-m Honig / Pappe ums \Maul schmieren dan. kimisə dilə tutmaq, kimisə dilə tutub razı salmaq, kiməsə yaltaqlanmaq; ein großes \Maul haben lovğalanmaq; dilini saxlaya bilməmək; ein loses \Maul haben ağızdan yava olmaq; ein (schiefes) \Maul machen sımsırığını sallamaq; ◊ ein süßes \Maul machen ikiüzlülük etmək; das \Maul halten* dilini saxlamaq; halts \Maul! kobud. səsini kəs, ağzını yum!; das \Maul aufreißen* / vollnehmen* özünü tərifləmək, sich das \Maul verbrennen* məc. ağzı yanmaq (müvəffəqiyyətsizliyə uğramaq); ◊ Einem geschenkten Gaul sieht / schaut man nicht ins \Maul ata. söz. Bəy verən atın dişinə baxmazlar; Eine gebratene Taube fliegt keinem ins \Maul ata. söz. Halva-halva deməklə ağız şirin olmaz; j-m das \Maul stopfen kiminsə ağzını qapamaq (yummaq); j-m übers \Maul fahren* dan. kiminsə ağzından vurmaq / sözünü kəsmək; das \Maul nach etw. spitzen nəyinsə həsrətini çəkmək; ich konnte mir das \Maul wischen əlim hər şeydən çıxdı

vi ixtiyarı olmaq, icazəsi olmaq; man darf olar, mümkündür; man darf nicht olmaz, icazə yoxdur; er darf nicht hinein onun daxil olmağa ixtiyarı yoxdur; er hat es nicht sagen \dürfen onun bunu deməyə haqqı yox idi; er dürfte noch kommen o hələ gələ bilər; wenn ich bitten darf xahiş etməyim rəva bilinərsə

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

I vt 1. işlətmək, istifadə etmək; 2. ehtiyacı olmaq, lazım olmaq; das ist nicht zu \brauchen bu, yararlı deyil; Sie \brauchen nur zu sagen Sizin deməyiniz kifayətdir; man braucht nicht lazım deyil; Sie \brauchen nicht zu kommen Siz gəlməsəniz də olar; das braucht Zeit buna vaxt lazımdır; II vimp was braucht es so viel Umstände? bu qədər əda nəyə lazımdır?

vt 1. demək; man sagt … deyirlər …; wie gesagt deyildiyi kimi; necə deyərlər; gelinde gesagt yumşaq deyilsə; es ist nicht zuviel gesagt şişirtmədən demək olar ki …; es ist nicht zu \sagen wie … ifadə etmək çətindir ki …; wenn ich so \sagen darf əgər belə demək mümkünsə; so zu \sagen belə ki, deməli necə deyərlər; offen gesagt açığını desək; gesagt - getan! söz verdin, əməl et!; deyildi – qurtardı! Ich habe mir \sagen lassen* eşitmişəm, mənə deyiblər; lassen Sie das gesagt sein! bunu yadınızda saxlayın, bunu unutmayın! (hədə); lassen Sie sich etw. \sagen mənə qulaq asın; was Sie \sagen! nə danışırsınız?! im Vertrauen gesagt öz aramızda qalsın; mit Verlaub zu \sagen demək ayıb olmasın; ◊ sage und schreibe hərfiyyən, sözbəsöz; 2. göstərmək, bildirmək, ifadə etmək; das hat nichts zu \sagen bunun heç bir mənası yoxdur; das will nicht viel \sagen bu əhəmiyyətsiz şeydir; er hat hier viel zu \sagen onun burada böyük hörməti var

I prp (statikanı bildirdikdə D; dinamikanı bildirdikdə A): qarşı, qabaq, əvvəl, yan, kimi şəklində tərcümə olunur; 5 Tage \vor seinem Urlaub məzuniyyətindən 5 gün qabaq (əvvəl); \vor allem, \vor allen Dingen hər şeydən əvvəl; nach wie \vor qabaqkı / əvvəlki kimi; er brummte etw. \vor sich hin o, burnunun altında nəsə mızıldadı; zehn Minuten \vor fünf beşə on dəqiqə qalmış; nicht \vor sieben (Uhr) saat yeddidən tez olmayaraq; ◊ Man soll den Tag nicht \vor dem Abend loben ata. söz. ≅ Arxı adda sonra “bərəkallah” de; Cücəni payızda sanayarlar; Er sieht den Wald \vor lauter Bäumen nicht ata. söz. ≅ Ağac dalında meşəni görmür; das Schiff geht \vor Anker dəniz. gəmi lövbər salır; \vor der Nase burnunun ucunda, lap yaxınında; II adv \vor! irəli!

“können” felinin 3-cü şəxs tək präs-i; man \kann mümkündür, olar; man \kann nicht olmaz

a ağıllı, kamallı; tədbirli; bəsirətli, gözüaçıq, fərasətli, dərrakəli; ein \kluges Haus ağıl dəryası; nicht \klug aus j-m, etw. werden məc. kimdənsə, nədənsə ağlı bir şey kəsməmək; du bist wohl nicht \klug? deyəsən ağlın başında deyil!?; daraus mag der Teufel \klug werden dan. ≅ bundan heç şeytanın da başı çıxmaz; ◊ Durch Schaden wird man \klug ata. söz. ≅ Hər dərədə bir at öldürməsən, baytar olmazsan; Das Ei will klüger sein als die Henne ≅ ata. söz. Builki sərçə bildirkinə civ-civ öyrədir; Der \kluge Mann baut vor ≅ ata. söz. Ağıllının anası ağlamaz

mod fel: bacarmaq; bilmək; iqtidarında olmaq, imkanı olmaq; man kann mümkündür; man kann nicht mümkün deyil; ich habe es tun \können bunu mən edə bilərdim; \können sie Englisch siz ingilis dilini bilirsinizmi?; er kann mehrere Sprachen o, bir neçə dil bilir

I 1. (inf ilə) məcbur etmək; er hat mich schreiben \lassen o mənə yazdırıb; 2. (inf ilə) icazə vermək, ixtiyar vermək, imkan vermək; laß mich schreiben qoy yazım; 3. vt əl çəkmək, boşlamaq, tərk etmək; laß mich in Ruhe; məni dinc burax!; außer Acht \lassen nəzərdən qaçırmaq, etina etməmək; das Leben \lassen ölmək; laß das Weinen; ağlamağı kəs!; j-n nicht aus den Augen \lassen kimisə gözdən qoymamaq, kiməsə gözlərini zilləyib baxmaq; məc. kimisə nəzərdən qaçırmamaq; \lassen Sie diese Scherze! zarafat bir yana qalsın!; das muß man ihm \lassen bunu onun əlindən almaq olmaz (həmç. məc.); sich (D) Zeit \lassen tələsməmək; wo hast du das Buch gelassen? kitabı harda qoymusan? ◊ das läßt sich hören bu haqda danışmaq olar; das lasse ich mir nicht bieten mən buna dözə bilmərəm; sich etw. (A) gefallen \lassen bir şeyə dözmək, səbir etmək; sich sehen \lassen görünmək, görsənmək; im Stich \lassen darda qoymaq; II vi: von etw. (D) \lassen nədənsə boyun qaçırmaq

n (2) duz; eine Prise \Salz bir çimdik duz; englisches \Salz ingilis duzu; ◊ er liegt tüchtig im \Salz məc. o pis vəziyyətə düşüb; er hat noch einen Schinken bei mir im \Salz mənim onunla haqq-hesabım çoxdur; wir werden keinen Scheffel \Salz zusammen essen bizimki onunla tutmaz; da das ist für ihn \Salz auf die Wunde elə bil yarasına duz basdın; Man kann niemandem vertrauen, bevor man einen Scheffel \Salz mit ihm nicht gegessen hat ata. söz. Bir pud duz yemədiyin adama bel bağlamazlar

I a yun (sif.)

II vt və vi 1. istəmək; arzu etmək; 2.: wollen (başqa felin inf ilə 2-ci partisipdəki gewollt əvəzində işlənir): er hat es tun \wollen o bunu etmək istəyirdi; 3.: \wollen wir gehen! gedək!; es sei, wie es wolle hər necə olsa da, hər halda; 4. es will mir nicht einleuchten mən heç cür anlaya bilmirəm; ob man will ober nicht istər-istəməz; das will ich meinen ! əlbəttə, başqa cür ola da bilməz, məhz elə də olmalıdır; wo will er hinaus? o nəyə işarə edir?

vt, vi 1. (an D) fikirləşmək (kim, nə haqdasa); düşünmək; təsəvvür etmək; man sollte (doch) wohl \denken ehtimal etmək olardı; das gibt sehr zu \denken bu düşünmək tələb edir; es ist gar nicht d(a)ran zu \denken bu haqda heç fikirləşməyə dəyməz; das habe ich mir gedacht mən elə-belə təsəvvür edirdim; 2.: \denken zu (+inf) niyyət etmək; 3.: sich (D) \denken təsəvvür etmək təsəvvürə gətirmək; es läßt sich \denken, daß… təsəvvür etmək olar ki…; denk mal an! təsəvvür et!; gut von j-m \denken bir kəs haqqında yaxşı fikirdə olmaq

f (10) əbədiyyət; man hat Sie seit einer \Ewigkeit / seit Ewigkeiten nicht gesehen çoxdandır görünmürsünüz; in die \Ewigkeit eingehen* əbədiyyətə qovuşmaq, ölmək

I vt, vi (über, az halda um A, nach D, wegen G) soruşub bilmək, xəbər almaq (kimisə, nəyisə); ohne (um Erlaubnis) zu \fragen icazəsiz, icazə almadan; j-n über etw. um Rat \fragen kimləsə nə haqdasa məsləhətləşmək; ich frage nicht danach mən onu soruşmuram, o məni az maraqlandırır; II vimp: es fragt sich (noch) bu (hələ) sualdır, sual olunur, soruşulur; III sich \fragen: man fragt sich, woher das kommt sual olunur, bu hardan çıxır (gəlir)