make+a+good+book

scrībo, psi, ptum, 3 ( perf. sync. scripsti, Plaut. As. 4, 1, 57: scripstis, Enn. ap. Non. 153, 28, or Trag. v. 239 Vahl.; inf. scripse, Aus. Sept. Sap. Lud. 1; cf. 2. dico init.), v. a. [root skrabh-, to dig; whence, Gr. graphô; Lat. scrobis, scrofa; cf. Germ. schreiben], prop., to scratch, grave, engrave with a sharp point; hence,

In gen.

Lit., to write, draw, or otherwise make lines, letters, figures, etc. (cf. scalpo):

in libro cum scribuntur calamo litterae,

Plaut. Ps. 1, 5, 131; cf. id. Bacch. 4, 4, 76 sq.:

litteras, tabellas,

id. Ps. 1, 1, 28:

(littera M) etiamsi scribitur, tamen parum exprimitur,

Quint. 9, 4, 40; cf. id. 1, 7, 28:

nostri praeceptores cervum servumque u et o litteris scripserunt,

id. 1, 7, 26; cf. id. 1, 7, 4; 1, 7, 20; 1, 7, 30; 12, 10, 28;

12, 10, 30: terra in augurum libris scripta cum r uno,

Varr. L. L. 5, § 21 Müll.:

hic carmen mediā scribe columnā,

Prop. 4 (5), 7, 83; cf.:

scribitur vestris Cynthia corticibus,

id. 1, 18, 22; Ov. M. 9, 527; Luc. 2, 343:

in aquā,

Cat. 68, 4; cf.

also: fac lapis his scriptus stet super ossa notis: hic jacet, etc.,

Tib. 1, 3, 54 (but the better reading is inscriptis):

scribere decore,

to write a good hand, Amm. 30, 9, 4:

erat scriptum ipsius manu,

Cic. Cat. 3, 5, 10:

suā manu scripsit,

Liv. 37, 10.—Of drawing, etc.:

si quis fugitivo stigmata scripserit,

has branded a runaway, Quint. 7, 4, 14; cf.: charaxat ambas ungulis scribentibus genas, Prud. steph. 10, 557:

totius vobis Frontem tabernae scipionibus scribam,

Cat. 37, 10:

(Diodotus Stoicus) geometriae munus tuebatur, verbis praecipiens discentibus, unde, quo quamque lineam scriberent,

Cic. Tusc. 5, 39, 113:

ut formam (porticus) secundum rationem loci scribas,

draw, design, Plin. Ep. 9, 39, 5; Stat. S. 1, 3, 9:

quae Attalicis variata per artem Aulaeis scribuntur acu,

i. e. are embroidered, Sil. 14, 660:

scripto radiat Germanicus auro, i. e. sculpto,

Juv. 6, 205; cf. Mart. 11, 5, 3.—

Trop.: memor essem? etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis De Glycerio, graven, imprinted (syn.:

inscripta, insculpta),

Ter. And. 1, 5, 48:

arva sanguineo scribit rutilantia gyro,

Stat. Th. 11, 514.—

In partic., with the accessory idea of intellectual action, of written composition of every kind, to write, write down, compose, describe, depict; to draw up, communicate, announce in writing (syn.: compono, perscribo).

With acc.:

quoniam de re publicā multa quaesierint et scripserint,

Cic. Rep. 1, 7, 12:

Cn. Aufidius praetorius (caecus) Graecam scribebat historiam,

id. Tusc. 5, 38, 112; so,

historiam,

id. de Or. 2, 12, 51; id. Brut. 75, 262:

bellum,

Liv. 21, 1:

res gestas,

Hor. A. P. 74; id. Ep. 1, 3, 7 al.:

librum de rebus rusticis,

Cic. Sen. 15, 54:

scripsi etiam versibus tres libros de temporibus meis,

id. Fam. 1, 9, 23:

in Catone Majore, qui est scriptus ad te de senectute,

id. Lael. 1, 4:

carmen in aliquem,

id. de Or. 2, 86, 352:

Furius defensionem causae suae scripsit,

id. Verr. 2, 5, 43, § 112; cf. Quint. 2, 15, 29:

libellos,

Ov. Tr. 5, 12, 61; id. P. 4, 13, 19:

notas,

id. ib. 3, 2, 90:

Diphilus Hanc (fabulam) Graece scripsit,

Plaut. Cas. prol. 33; Ter. Heaut. prol. 43; id. Hec. prol. 6 (cf. also infra, d):

versus,

Lucr. 1, 24; Hor. S. 1, 9, 23; 1, 10, 60:

carmina,

id. ib. 2, 5, 74; id. Ep. 1, 19, 3:

poëmata,

id. ib. 2, 2, 66 et saep.; cf.: scripsere alii rem Versibus, Enn. ap. Cic. Brut. 19, 76 (Ann. v. 221 Vahl.):

formam et situm agri alicui,

to describe, Hor. Ep. 1, 16, 4 et saep.—Of written communications, letters, etc.:

epistulis tuis perdiligenter scriptis,

Cic. Att. 1, 11, 1; cf. Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 1:

haec scripsi properans,

Cic. Att. 2, 19, 5:

litteras, quas ad Pompeium scripsi, tibi misi,

id. ib. 3, 9, 3:

litterae extemplo Romam scriptae,

Liv. 41, 16:

plura ad te scribam, si, etc.,

Cic. Att. 11, 10, 3:

scriberem ad te de hoc plura, si Romae esses,

id. ib. 6, 4, 11:

haec ad te scripsi verbosius,

id. Fam. 7, 3, 5:

scriptā jam epistulā superiore,

id. ib. 1, 9, 26:

non quo haberem, quod tibi scriberem,

id. Att. 4, 4, a:

epistulam,

Plin. Ep. 7, 9, 8 et saep.:

scribere salutem,

to send a greeting, Plaut. Bacch. 4, 9, 77; cf.:

laudes atque gratias populo Romano,

Gell. 3, 8, 5.—With a personal object:

nullos habeo scriptos (homines), memini tamen,

written down, Plaut. Mil. 1, 1, 48:

per eum Marium, quem scripsissem,

Cic. Att. 12, 49, 1: quis Martem digne scripserit aut...Merionem aut...Tydiden? who could depict, represent, etc., Hor. C. 1, 6, 14; id. S. 2, 1, 16; cf. in the pass.:

scriberis Vario fortis et hostium Victor,

id. C. 1, 6, 1.—With two acc.: cum auctor pugnae se A. Cornelium Cossum consulem scripserit, subscribed himself, declared himself in the inscription to be, Liv. 4, 20, 11.—

With object-clause:

in foribus scribat occupatum esse se,

Plaut. As. 4, 1, 15:

ut Africanum avum meum scribit Cato solitum esse dicere,

Cic. Rep. 1, 17, 27; id. Att. 1, 8, 1; cf.:

Romae quod scribis sileri, ita putabam,

id. ib. 2, 13, 2:

quod ad te scripseram me in Epiro futurum,

id. ib. 3, 13, 1:

Graeceius ad me scripsit, C. Cassium sibi scripsisse, homines comparari, qui, etc.,

id. ib. 15, 8, 2:

Cicero quodam loco scribit, id esse optimum, etc.,

Quint. 11, 1, 92:

post paulo scribit, sibi millia quinque Esse domi chlamydum,

Hor. Ep. 1, 6, 43 et saep.—In pass., with nom. or acc.:

eadem haec avis scribitur conchis se solere complere, etc.,

Cic. N. D. 2, 49, 125: scribitur nobis, magnam veteranorum multitudinem Romam convenisse jam, etc., Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2, 1:

scriptum est item, quaesivisse (Socratem), quid esset,

Cic. Div. 1, 54, 123.—

With rel.-clause:

nec scribis, quam ad diem te exspectemus,

Cic. Att. 3, 7, 1:

scribe aliquando ad nos, quid agas,

id. Fam. 7, 12, 2:

ad me Valerius scripsit... quem ad modum ducta esses, etc.,

id. ib. 14, 2, 2.—

Absol.:

quo (Platone) nemo in scribendo praestantior fuit,

Cic. Rep. 2, 11, 21; cf. id. ib. 3, 8, 13:

Demophilus scripsit, Marcus vortit barbare,

Plaut. As. prol. 11; id. Trin. prol. 19:

poëta quom primum ad scribendum animum appulit,

Ter. And. prol. 1; id. Heaut. prol. 7:

sumite materiem vestris, qui scribitis, aequam Viribus,

Hor. A. P. 38:

sic raro scribis, ut toto non quater anno Membranam poscas,

id. S. 2, 3, 1 et saep.:

Samiae, ut ibi (i. e. in oratione) scribit Laelius, capedines,

Cic. Rep. 6, 2, 11; cf. id. ib. 1, 16, 25:

ut, quemadmodum scribit ille, cottidiano, etc.,

id. ib. 6, 2, 8:

denique non video de tot scribentibus unum,

Ov. Tr. 2, 495.—So freq. of written communications, letters; usually with ad aliquem (less freq. alicui) or de aliquā re:

tv si, ut scribis, Kal. Jun. Romā profectus es, etc.,

Cic. Att. 3, 9, 3:

ego te, ut scribis, cito videbo,

id. ib. 3, 27:

nihil habeo, quod ad te scribam, scribo tamen, non ut te delectem, etc.,

id. ib. 14, 12, 3:

senatusconsultum si erit factum, scribes ad me,

id. ib. 5, 4, 2; cf.:

scripsi etiam ad Camillum, ad Lamiam,

id. ib. 5, 8, 3:

in quā (epistulā) de agro Campano scribis,

id. ib. 2, 16, 11:

ut nuper me scis scripsisse ad te de Varronis erga me officio, etc.,

id. ib. 2, 25, 1; cf.:

Hermae tui Pentelici, de quibus ad me scripsisti,

id. ib. 1, 8, 2; 1, 9, 2 et saep.— With ut, ne, etc.:

velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

Cic. Att. 4, 14, 1:

ad me scriberet, ut in Italiam quam primum venirem,

id. ib. 11, 7, 2; 5, 11, 6.— With dat.:

consules Fulvio, ut ex Falisco, Postumio, ut ex Vaticano exercitum ad Clusium admoveant, scribunt,

Liv. 10, 27; 42, 27; Tac. A. 1, 29.—With ne:

Scipioni scribendum, ne bellum remitteret,

Liv. 30, 23.—With simple subj.:

scribit Labieno, si rei publicae commodo facere posset, cum legione ad fines Nerviorum veniat,

Caes. B. G. 5, 46 fin. —In Tac. also, with inf.:

scribitur tetrarchis ac regibus, jussis Corbulonis obsequi,

Tac. A. 15, 25 fin. —In eccl. Lat. as a formula of quotation from the Scriptures:

scriptum est,

i. e. it is said in Holy Writ, Vulg. Matt. 4, 4; id. Luc. 19, 46; id. Rom. 11, 8 et saep.—

Publicists', milit., jurid., and business t. t., of written plans, drafts, and other writings of various import.

Publicists' t. t., to draw up, draught a law, decree, treaty, etc.:

quod proditum memoria est, X. viros, qui leges scripserint, etc.,

Cic. Rep. 2, 31, 54; so,

leges,

id. ib. 2, 36, 61; 2, 10, 18; id. Rosc. Am. 25, 70; id. de Or. 1, 19, 86; id. Inv. 1, 38, 68 al.; cf.

in a transf. signif.: cui non apparet, inopiam et miseriam civitatis istam legem scripsisse, etc.,

Liv. 34, 6 fin.; and:

testamentum, quod pietas, fides, pudor scripsit,

Plin. Ep. 8, 18, 7:

haec senatusconsulta non ignoro ab amicissimis ejus, cujus de honore agitur, scribi solere,

Cic. Fam. 15, 6, 2.—So very freq.: senatusconsulto scribendo, or simply scribendo adesse, or also, ad scribendum esse, to witness the drawing up of a decree of the Senate; to subscribe it: erat nobis dictum, te existimare, alicui senatusconsulto, quod contra dignitatem tuam fieret, scribendo Lamiam [p. 1648] affuisse, qui omnino consulibus illis numquam fuit ad scribendum, Cic. Fam. 12, 29, 2 Orell. N. cr.; cf.: senatusconsulta scribuntur apud familiarem meum (i. e. Caesarem). Et quidem cum in mentem venit (Caesari), ponor ad scribendum (i. e. he adds my signature to it), id. ib. 9, 15, 4:

quod me esse ad scribendum vides,

id. Att. 1, 19, 9; id. Fam. 9, 15, 3: S. C. auctoritas. Pridie Kal. Octob. in aede Apollinis scrib. affuerunt L. Domitius, etc., an official formula ap. Cic. Fam. 8, 8, 5 sq. (v. assum):

Boeotorum gentem numquam ad scribendum amicitiae foedus adduci potuisse,

to make, enter into, conclude, Liv. 42, 12.—

Milit. t. t.: scribere milites (legiones, supplementum, etc.), to enlist, enroll, levy:

milites,

Sall. J. 43, 3:

legiones,

id. C. 32, 1:

exercitui supplementum,

id. J. 39, 2:

supplementum legionibus,

Cic. Fam. 3, 3, 1; Liv. 8, 8:

exercitum,

id. 4, 43; 9, 8; 9, 19:

equites,

id. 10, 25; 21, 40; 35, 20:

socios navales,

id. 37, 2; so, too: sex milia colonorum Albam in Aequos, to enroll for the purpose of sending, to send, id. 10, 1:

socios scribere in urbem,

id. 4, 11, 4.—

Poet., transf.:

scribe tui gregis hunc,

enroll him among your retinue, Hor. Ep. 1, 9, 13.—

Jurid. and business t. t.: dicam scribere (alicui), like dikên graphein tini, to bring an action in writing against any one (v. dica); of a lawyer, to draw up legal instruments (complaints or charges, contracts, wills, etc.):

Servius hanc urbanam militiam respondendi, scribendi, cavendi secutus est,

Cic. Mur. 9, 19; id. Fam. 7, 14 Manut.; cf. id. Leg. 1, 4, 14:

omnia testamenta tu scribes unus,

id. de Or. 2, 6, 24; Dig. 28, 2, 25.—Hence, transf., with a personal object: aliquem heredem, to appoint or designate any one as heir:

testamentum palam fecerat et illum heredem et me scripserat,

Cic. Mil. 18, 48; cf.:

in testamento Ptolemaei patris heredes erant scripti, etc.,

Caes. B. C. 3, 108:

quem Micipsa testamento secundum heredem scripsit,

Sall. J. 65, 1; Auct. B. Alex. 33; Plin. Pan. 43, 1 sq.; Tac. A. 14, 31; Hor. S. 2, 5, 48; Juv. 3, 161; 9, 87:

aliquem coheredem,

Tac. Agr. 43 fin.:

aliquem exheredem,

to disinherit any one by will, Dig. 37, 4, 8, §§

1 and 6: aliquem tutorem liberis suis,

to appoint as guardian by will, Cic. Clu. 14, 41:

libertatem servo,

to bequeath to a slave his freedom, Dig. 29, 2, 71.—Of contracts, notes, drafts, etc.:

pulchre scripsti: scitum syngraphum!

Plaut. As. 4, 1, 57: nummos, usuras, etc. (alicui), to give a note or bond for:

scribit nummos,

id. ib. 2, 4, 34:

sibi creditam pecuniam,

Dig. 26, 7, 9, § 7:

genero usuras praestandas quasi ex dotis promissione,

ib. 4, 4, 17:

lecta est cautio hujusmodi: Lutius Titius scripsi, me accepisse a Publio Maevio quindecim mutua numerata mihi de domo, etc.,

ib. 12, 1, 40: scribe decem (tabulas) a Nerio, give ten notes or bonds drawn up by the usurer Nerius, Hor. S. 2, 3, 69. scriptos expendere nummos, v. l. ap. Hor. Ep. 2, 1, 105 (Hold. cautos); cf. rescribo.—Hence, scriptum, i, n., something written, viz.,

(Acc. to I.) A line; so only: duodecim scripta, a game played with colored stones (calculi) on a draught-board marked into spaces by twelve oblique lines: tibi concedo, quod in duodecim scriptis olim, ut calculum reducas, si te alicujus dati poenitet, Cic. Fragm. ap. Non. 170, 30; cf.:

in lusu duodecim scriptorum cum prior calculum promovisset essetque victus, etc.,

Quint. 11, 2, 38;

v. also scriptula, and Becker, Gall. 3, pp. 261 and 264 sq.: duodecim scriptis ludere,

Cic. de Or. 1, 50, 217.—

(Acc. to II.) A written composition, writing, treatise, book, work, etc. (most freq. in plur.):

ex scripto et sententiā controversia nascitur cum videtur scriptoris voluntas cum scripto ipso dissentire,

the writing, the written expression, Auct. Her. 1, 11, 19:

incredibile dictu est, quam multi Graeci de harum valvarum pulchritudine scriptum reliquerunt,

have left something written concerning it, speak of it in their writings, Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124; so Quint. 6, 1, 7; cf. in plur., Cic. Rep. 1, 22, 36:

quod a Democrito et Platone in scriptis relictum esse dicunt,

id. de Or. 2, 46, 194:

utinam exstarent illa carmina, quae multis saeculis ante suam aetatem in epulis esse cantata, in Originibus scriptum reliquit Cato!

id. Brut. 19, 75: ut ipsis scriptis non ea mandaremus, id. Off. 2, 1, 3:

in quo libro scriptum hoc invenitur,

Quint. 1, 1, 15:

Hortensius erat memoriā tantā, ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis eisdem redderet, quibus cogitavisset,

without notes, Cic. Brut. 88, 301; cf. on the contrary: de scripto dicere, to speak or read from a written paper:

recitetur oratio, quae propter rei magnitudinem dicta de scripto est,

id. Planc. 30, 74; id. Phil. 10, 2, 5; id. Brut. 12, 46; id. Att. 4, 3, 3; id. Fam. 10, 13, 1:

laudavit pater scripto meo,

in a speech composed by me, id. Q. Fr. 3, 8, 5:

adire aliquem scripto,

Tac. H. 4, 39:

cum eorum inventis scriptisque se oblectent,

writings, Cic. Rep. 1, 17, 28:

ardeo cupiditate...nomen ut nostrum scriptis illustretur et celebretur tuis,

id. Fam. 5, 12, 1:

scripta recitare,

Hor. S. 1, 4, 75:

nosmet Lucili scripta legentes,

id. ib. 1, 10, 56:

Graecorum Scripta optima,

id. Ep. 2, 1, 29:

si non accipiet scriptum,

Ov. A. A. 1, 469:

debueram scripto certior esse tuo,

id. H. 6, 4.—

(Acc. to II. B. 1.) Scriptum legis, and simply scriptum, a written ordinance, a law:

quam tu mihi ex ordine recita de legis scripto populi Romani auctionem,

Cic. Agr. 2, 18, 48:

(Crassus) ita multa tum contra scriptum pro aequo et bono dixit, ut, etc.,

id. Brut. 39, 145; cf. id. Inv. 2, 46, 135; 2, 47, 138; cf.:

(senatus) scripto illo istius sententiam dicere vetabatur,

rescript, id. Dom. 26, 69.

col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),

Prop.

In gen.

Of things:

omnia praesegmina,

Plaut. Aul. 2, 4, 34:

stipulam,

Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:

radices palmarum,

Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:

apes in vas,

Varr. R. R. 2, 16, 37:

ossa,

Tib. 3, 2, 19; cf.

reliquias,

Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:

materiem nostram Post obitum,

Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):

sparsos per colla capillos in nodum,

Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:

immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,

id. ib. 5, 338; so,

sinus fluentes,

Verg. A. 1, 320:

flores,

Ov. M. 5, 399:

riguo horto olus,

id. ib. 8, 646:

de purpureis vitibus uvas,

id. ib. 8, 676:

fructus,

Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:

sarmenta virgultaque,

Caes. B. G. 3, 18:

serpentes,

Nep. Hann. 10, 4:

naufragium,

Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:

pecuniam,

Hor. Ep. 1, 10, 47:

viatica,

id. ib. 2, 2, 26; cf.:

stipem a tyrannis,

to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:

aër umorem colligens,

Cic. N. D. 2, 39, 101:

imbres,

Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:

pluvias aquas,

Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:

ventus per loca subcava terrae Collectus,

Lucr. 6, 558:

procellam,

id. 6, 124:

spiritum,

Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:

flatus cornibus,

Sil. 14, 390:

collectae ex alto nubes,

heaped together, Verg. G. 1, 324:

pulvis collectus turbine,

Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:

pulverem Olympicum Collegisse juvat,

i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:

luna revertentes colligit ignes,

Verg. G. 1, 427:

antiqua verba et figuras,

Suet. Gram. 10:

equos,

to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,

gressum,

Sil. 6, 399:

gradum,

id. 7, 695; so,

fig. iram,

id. 9, 477;

and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,

Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:

librum,

to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:

apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,

Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:

interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,

id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:

annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,

Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:

arma = remos,

i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—

Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:

exercitus collectus ex senibus desperatis,

Cic. Cat. 2, 3, 5:

ex urbe, ex agris, numerum hominum,

id. ib. 2, 4, 8:

milites,

id. Verr. 2, 5, 51, § 133:

reliquos ex fugā,

Nep. Hann. 6 fin.:

manu collectā in Thraciam introiit,

id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:

de pagis omnibus bonos viros,

Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:

in moenia,

Sil. 10, 390:

ex regno alicujus,

Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:

in aestuaria ac paludes,

Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—

Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):

in spiram tractu se colligit anguis,

Verg. G. 2, 154; cf.:

cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,

Liv. 2, 50, 7:

alitis in parvae subitam collecta figuram,

Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:

apicem collectus in unum,

Ov. M. 13, 910:

pedes,

to compress, Tib. 1, 8, 14:

volumina collecta in artum,

Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:

pallium,

to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:

togam,

Mart. 7, 33, 4:

12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,

causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,

Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—

Trop.

To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):

sescentae ad eam rem causae possunt conligi,

Plaut. Trin. 3, 3, 62:

conlectis omnibus bellis civilibus,

i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:

flammarum iras,

Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:

multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,

Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:

res undique conlectae,

id. ib. 3, 24, 92:

quaedam conlecta edere,

Quint. 5, 10, 120:

sparsa argumenta,

id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:

omnes rumorum et contionum ventos,

Cic. Clu. 28, 77:

rumorem bonum,

id. Leg. 1, 19, 50:

peccata consulum,

id. ib. 3, 10, 23:

vestigia Pythagoreorum,

id. Tusc. 4, 2, 3:

existimationem multo sudore,

id. Div. in Caecil. 22, 72:

benevolentiam civium blanditiis,

id. Lael. 17, 61:

magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,

id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:

auctoritatem,

Caes. B. G. 6, 12:

famam clementiae,

Liv. 21, 48, 10:

tantum amoris favorisque,

Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:

invidiam crudelitatis ex eo,

Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:

crimina majestatis,

Plin. Pan. 33 fin.:

sitim,

Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:

adducere sitim,

Hor. C. 4, 12, 13):

frigus,

Hor. Ep. 1, 11, 13:

rabiem,

Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:

odium,

id. ib. 3, 258:

usum patiendi,

id. Am. 1, 8, 75:

vires usu,

id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—

Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):

ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,

Plin. 12, 5, 11, § 23:

ambitus per frontem centum duos pedes colligit,

id. 36, 12, 17, § 77:

ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,

id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—

Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):

quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?

Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:

se colligere,

to rally, id. B.G. 5, 17:

se ex timore,

id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:

animos,

Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:

animum,

Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:

animum cogitationemque,

Plin. Ep. 2, 11, 14:

mentem,

Ov. M. 14, 352; cf.:

mentem cum vultu,

id. Am. 1, 14, 55:

paulatim mente collectā,

Curt. 8, 6, 22; cf.:

colligere spiritum,

to take breath, Quint. 11, 3, 53.—

To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:

cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,

Cic. Inv. 1, 1, 1:

ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,

id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:

levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,

Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:

sic collige mecum,

id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,

To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:

ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,

Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:

aliquid per aliud,

Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:

quod multis et acutis conclusionibus colligunt,

Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:

paucitatem inde hostium colligentes,

Liv. 7, 37, 9:

bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,

Cic. Off. 2, 16, 57:

neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,

Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,

collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):

tanto beatior, quanto collectior,

App. Mag. 21, p. 287:

corpora collectiora (opp. effusiora),

Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:

tempus collectius,

Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:

ponere aliquod verbum,

Non. p. 164, 1.—

collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.

col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).

Prop.:

omne colligatum solvi potest,

Cic. Univ. 11, 35:

corpora colligata vinculis naturalibus,

id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:

manus,

id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:

pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,

fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:

solum herbis colligatum,

thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:

bitumen vulnera colligat,

Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—

Trop.

In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):

homines inter se sermonis vinclo,

Cic. Rep. 3, 2, 3:

officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,

id. Off. 1, 5, 15; cf.:

(res) omnes inter se aptae colligataeque,

id. N. D. 1, 4, 9:

sententias verbis,

to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:

annorum septingentorum memoriam uno libro,

to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—

With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:

impetum furentis (Antonii),

Cic. Phil. 11, 2, 4:

Brutum in Graeciā,

i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:

se cum multis,

id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:

colligatius adhaerere alicui,

Aug. Doct. Christ. 1, 28.

col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),

Prop.

In gen.

Of things:

omnia praesegmina,

Plaut. Aul. 2, 4, 34:

stipulam,

Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:

radices palmarum,

Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:

apes in vas,

Varr. R. R. 2, 16, 37:

ossa,

Tib. 3, 2, 19; cf.

reliquias,

Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:

materiem nostram Post obitum,

Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):

sparsos per colla capillos in nodum,

Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:

immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,

id. ib. 5, 338; so,

sinus fluentes,

Verg. A. 1, 320:

flores,

Ov. M. 5, 399:

riguo horto olus,

id. ib. 8, 646:

de purpureis vitibus uvas,

id. ib. 8, 676:

fructus,

Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:

sarmenta virgultaque,

Caes. B. G. 3, 18:

serpentes,

Nep. Hann. 10, 4:

naufragium,

Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:

pecuniam,

Hor. Ep. 1, 10, 47:

viatica,

id. ib. 2, 2, 26; cf.:

stipem a tyrannis,

to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:

aër umorem colligens,

Cic. N. D. 2, 39, 101:

imbres,

Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:

pluvias aquas,

Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:

ventus per loca subcava terrae Collectus,

Lucr. 6, 558:

procellam,

id. 6, 124:

spiritum,

Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:

flatus cornibus,

Sil. 14, 390:

collectae ex alto nubes,

heaped together, Verg. G. 1, 324:

pulvis collectus turbine,

Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:

pulverem Olympicum Collegisse juvat,

i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:

luna revertentes colligit ignes,

Verg. G. 1, 427:

antiqua verba et figuras,

Suet. Gram. 10:

equos,

to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,

gressum,

Sil. 6, 399:

gradum,

id. 7, 695; so,

fig. iram,

id. 9, 477;

and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,

Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:

librum,

to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:

apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,

Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:

interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,

id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:

annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,

Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:

arma = remos,

i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—

Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:

exercitus collectus ex senibus desperatis,

Cic. Cat. 2, 3, 5:

ex urbe, ex agris, numerum hominum,

id. ib. 2, 4, 8:

milites,

id. Verr. 2, 5, 51, § 133:

reliquos ex fugā,

Nep. Hann. 6 fin.:

manu collectā in Thraciam introiit,

id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:

de pagis omnibus bonos viros,

Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:

in moenia,

Sil. 10, 390:

ex regno alicujus,

Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:

in aestuaria ac paludes,

Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—

Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):

in spiram tractu se colligit anguis,

Verg. G. 2, 154; cf.:

cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,

Liv. 2, 50, 7:

alitis in parvae subitam collecta figuram,

Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:

apicem collectus in unum,

Ov. M. 13, 910:

pedes,

to compress, Tib. 1, 8, 14:

volumina collecta in artum,

Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:

pallium,

to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:

togam,

Mart. 7, 33, 4:

12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,

causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,

Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—

Trop.

To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):

sescentae ad eam rem causae possunt conligi,

Plaut. Trin. 3, 3, 62:

conlectis omnibus bellis civilibus,

i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:

flammarum iras,

Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:

multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,

Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:

res undique conlectae,

id. ib. 3, 24, 92:

quaedam conlecta edere,

Quint. 5, 10, 120:

sparsa argumenta,

id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:

omnes rumorum et contionum ventos,

Cic. Clu. 28, 77:

rumorem bonum,

id. Leg. 1, 19, 50:

peccata consulum,

id. ib. 3, 10, 23:

vestigia Pythagoreorum,

id. Tusc. 4, 2, 3:

existimationem multo sudore,

id. Div. in Caecil. 22, 72:

benevolentiam civium blanditiis,

id. Lael. 17, 61:

magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,

id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:

auctoritatem,

Caes. B. G. 6, 12:

famam clementiae,

Liv. 21, 48, 10:

tantum amoris favorisque,

Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:

invidiam crudelitatis ex eo,

Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:

crimina majestatis,

Plin. Pan. 33 fin.:

sitim,

Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:

adducere sitim,

Hor. C. 4, 12, 13):

frigus,

Hor. Ep. 1, 11, 13:

rabiem,

Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:

odium,

id. ib. 3, 258:

usum patiendi,

id. Am. 1, 8, 75:

vires usu,

id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—

Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):

ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,

Plin. 12, 5, 11, § 23:

ambitus per frontem centum duos pedes colligit,

id. 36, 12, 17, § 77:

ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,

id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—

Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):

quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?

Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:

se colligere,

to rally, id. B.G. 5, 17:

se ex timore,

id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:

animos,

Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:

animum,

Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:

animum cogitationemque,

Plin. Ep. 2, 11, 14:

mentem,

Ov. M. 14, 352; cf.:

mentem cum vultu,

id. Am. 1, 14, 55:

paulatim mente collectā,

Curt. 8, 6, 22; cf.:

colligere spiritum,

to take breath, Quint. 11, 3, 53.—

To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:

cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,

Cic. Inv. 1, 1, 1:

ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,

id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:

levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,

Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:

sic collige mecum,

id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,

To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:

ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,

Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:

aliquid per aliud,

Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:

quod multis et acutis conclusionibus colligunt,

Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:

paucitatem inde hostium colligentes,

Liv. 7, 37, 9:

bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,

Cic. Off. 2, 16, 57:

neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,

Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,

collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):

tanto beatior, quanto collectior,

App. Mag. 21, p. 287:

corpora collectiora (opp. effusiora),

Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:

tempus collectius,

Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:

ponere aliquod verbum,

Non. p. 164, 1.—

collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.

col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).

Prop.:

omne colligatum solvi potest,

Cic. Univ. 11, 35:

corpora colligata vinculis naturalibus,

id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:

manus,

id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:

pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,

fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:

solum herbis colligatum,

thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:

bitumen vulnera colligat,

Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—

Trop.

In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):

homines inter se sermonis vinclo,

Cic. Rep. 3, 2, 3:

officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,

id. Off. 1, 5, 15; cf.:

(res) omnes inter se aptae colligataeque,

id. N. D. 1, 4, 9:

sententias verbis,

to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:

annorum septingentorum memoriam uno libro,

to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—

With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:

impetum furentis (Antonii),

Cic. Phil. 11, 2, 4:

Brutum in Graeciā,

i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:

se cum multis,

id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:

colligatius adhaerere alicui,

Aug. Doct. Christ. 1, 28.

col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),

Prop.

In gen.

Of things:

omnia praesegmina,

Plaut. Aul. 2, 4, 34:

stipulam,

Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:

radices palmarum,

Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:

apes in vas,

Varr. R. R. 2, 16, 37:

ossa,

Tib. 3, 2, 19; cf.

reliquias,

Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:

materiem nostram Post obitum,

Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):

sparsos per colla capillos in nodum,

Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:

immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,

id. ib. 5, 338; so,

sinus fluentes,

Verg. A. 1, 320:

flores,

Ov. M. 5, 399:

riguo horto olus,

id. ib. 8, 646:

de purpureis vitibus uvas,

id. ib. 8, 676:

fructus,

Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:

sarmenta virgultaque,

Caes. B. G. 3, 18:

serpentes,

Nep. Hann. 10, 4:

naufragium,

Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:

pecuniam,

Hor. Ep. 1, 10, 47:

viatica,

id. ib. 2, 2, 26; cf.:

stipem a tyrannis,

to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:

aër umorem colligens,

Cic. N. D. 2, 39, 101:

imbres,

Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:

pluvias aquas,

Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:

ventus per loca subcava terrae Collectus,

Lucr. 6, 558:

procellam,

id. 6, 124:

spiritum,

Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:

flatus cornibus,

Sil. 14, 390:

collectae ex alto nubes,

heaped together, Verg. G. 1, 324:

pulvis collectus turbine,

Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:

pulverem Olympicum Collegisse juvat,

i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:

luna revertentes colligit ignes,

Verg. G. 1, 427:

antiqua verba et figuras,

Suet. Gram. 10:

equos,

to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,

gressum,

Sil. 6, 399:

gradum,

id. 7, 695; so,

fig. iram,

id. 9, 477;

and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,

Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:

librum,

to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:

apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,

Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:

interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,

id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:

annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,

Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:

arma = remos,

i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—

Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:

exercitus collectus ex senibus desperatis,

Cic. Cat. 2, 3, 5:

ex urbe, ex agris, numerum hominum,

id. ib. 2, 4, 8:

milites,

id. Verr. 2, 5, 51, § 133:

reliquos ex fugā,

Nep. Hann. 6 fin.:

manu collectā in Thraciam introiit,

id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:

de pagis omnibus bonos viros,

Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:

in moenia,

Sil. 10, 390:

ex regno alicujus,

Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:

in aestuaria ac paludes,

Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—

Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):

in spiram tractu se colligit anguis,

Verg. G. 2, 154; cf.:

cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,

Liv. 2, 50, 7:

alitis in parvae subitam collecta figuram,

Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:

apicem collectus in unum,

Ov. M. 13, 910:

pedes,

to compress, Tib. 1, 8, 14:

volumina collecta in artum,

Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:

pallium,

to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:

togam,

Mart. 7, 33, 4:

12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,

causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,

Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—

Trop.

To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):

sescentae ad eam rem causae possunt conligi,

Plaut. Trin. 3, 3, 62:

conlectis omnibus bellis civilibus,

i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:

flammarum iras,

Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:

multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,

Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:

res undique conlectae,

id. ib. 3, 24, 92:

quaedam conlecta edere,

Quint. 5, 10, 120:

sparsa argumenta,

id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:

omnes rumorum et contionum ventos,

Cic. Clu. 28, 77:

rumorem bonum,

id. Leg. 1, 19, 50:

peccata consulum,

id. ib. 3, 10, 23:

vestigia Pythagoreorum,

id. Tusc. 4, 2, 3:

existimationem multo sudore,

id. Div. in Caecil. 22, 72:

benevolentiam civium blanditiis,

id. Lael. 17, 61:

magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,

id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:

auctoritatem,

Caes. B. G. 6, 12:

famam clementiae,

Liv. 21, 48, 10:

tantum amoris favorisque,

Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:

invidiam crudelitatis ex eo,

Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:

crimina majestatis,

Plin. Pan. 33 fin.:

sitim,

Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:

adducere sitim,

Hor. C. 4, 12, 13):

frigus,

Hor. Ep. 1, 11, 13:

rabiem,

Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:

odium,

id. ib. 3, 258:

usum patiendi,

id. Am. 1, 8, 75:

vires usu,

id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—

Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):

ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,

Plin. 12, 5, 11, § 23:

ambitus per frontem centum duos pedes colligit,

id. 36, 12, 17, § 77:

ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,

id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—

Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):

quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?

Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:

se colligere,

to rally, id. B.G. 5, 17:

se ex timore,

id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:

animos,

Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:

animum,

Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:

animum cogitationemque,

Plin. Ep. 2, 11, 14:

mentem,

Ov. M. 14, 352; cf.:

mentem cum vultu,

id. Am. 1, 14, 55:

paulatim mente collectā,

Curt. 8, 6, 22; cf.:

colligere spiritum,

to take breath, Quint. 11, 3, 53.—

To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:

cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,

Cic. Inv. 1, 1, 1:

ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,

id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:

levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,

Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:

sic collige mecum,

id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,

To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:

ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,

Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:

aliquid per aliud,

Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:

quod multis et acutis conclusionibus colligunt,

Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:

paucitatem inde hostium colligentes,

Liv. 7, 37, 9:

bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,

Cic. Off. 2, 16, 57:

neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,

Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,

collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):

tanto beatior, quanto collectior,

App. Mag. 21, p. 287:

corpora collectiora (opp. effusiora),

Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:

tempus collectius,

Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:

ponere aliquod verbum,

Non. p. 164, 1.—

collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.

col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).

Prop.:

omne colligatum solvi potest,

Cic. Univ. 11, 35:

corpora colligata vinculis naturalibus,

id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:

manus,

id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:

pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,

fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:

solum herbis colligatum,

thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:

bitumen vulnera colligat,

Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—

Trop.

In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):

homines inter se sermonis vinclo,

Cic. Rep. 3, 2, 3:

officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,

id. Off. 1, 5, 15; cf.:

(res) omnes inter se aptae colligataeque,

id. N. D. 1, 4, 9:

sententias verbis,

to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:

annorum septingentorum memoriam uno libro,

to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—

With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:

impetum furentis (Antonii),

Cic. Phil. 11, 2, 4:

Brutum in Graeciā,

i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:

se cum multis,

id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:

colligatius adhaerere alicui,

Aug. Doct. Christ. 1, 28.

sum, fui, esse (2d pers. es, but usu. es in Plaut and Ter; old forms, indic. pres. esum for sum, acc. to Varr. L. L. 9, § 100 Mull.: essis for es, Att. ap. Non. 200, 30, or Trag. Rel. p. 283 Rib.: simus for sumus, used by Augustus, acc. to Suet. Aug. 87; fut. escit for erit, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25:

esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Mull.: escunt for erunt,

Cic. Leg. 2, 24, 60, 3, 3, 9; Lucr. 1, 619; perf. fuvimus for fuimus, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168:

FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fuit,

Plaut. Capt. 3, 4, 23; id. Mil. 3, 1, 159:

fuerim,

id. ib. 4, 8, 54:

fuerit,

id. As. 4, 1, 37; subj. pres. siem, sies, siet, etc., very freq., esp. in Plaut.; e. g. siem, Am. prol. 57; Ter. And. 3, 4, 7:

sies,

Plaut. Am. 3, 2, 43; Ter. And. 2, 5, 13:

siet,

Plaut. Am. prol. 58; Ter. And. 1, 4, 7; Lucr. 3, 101:

sient,

Plaut. Am. 1, 1, 54; Ter. And. 2, 3, 16; cf. Cic. Or. 47, 157; also,

fuam, fuas, etc., regarded by G. Curtius, de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam,

Plaut. Bacch. 1, 2, 48; id. Mil. 2, 6, 112: fuas, Liv. Andron. ap. Non 111, 13; Plaut. Capt. 2, 3, 71; 2, 3, 83; id. Pers. 1, 1, 52; id. Trin. 2, 1, 32: fuat, Pac. ap. Non. 111, 8; Carm. ap. Liv. 25, 12; Plaut. Am. 3, 4, 2; id. Aul. 2, 2, 56; id. Capt. 2, 2, 10 et saep.; Ter. Hec. 4, 3, 4; Lucr. 4, 639; Verg. A. 10, 108:

fuant,

Plaut. Bacch. 4, 9, 110; id. Ep. 5, 1, 13; id. Ps. 4, 3, 12: fuvisset, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4; part. pres. ens, used by Caesar, acc. to Prisc. p. 1140 P.; and by Sergius Flavius, acc. to Quint. 8, 3, 33; fut. inf. fore for futurum esse, very freq., and so always with partt.; cf. Madv. Gram. § 108; whence, subj. imperf. forem fores, etc., for essem; esp. in conditional sentences and in the histt., but very rare in Cic.; v. Neue, Formenl. 2, 597 sqq.), v. n. [root es; Sanscr. as-mi, and the Greek es-mi, whence eimi; perf. fui; root in Sanscr. bhu, to become; bhavas, condition; Gr. phuô, to beget; cf.: fetus, futuo, etc.], to be, as a verb substantive or a copula.

As a verb substantive, to be.

In gen.

Asserting existence, to be, exist, live:

definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea dico, quae cerni tangive possunt, ut fundum, aedes, parietem, cetera. Non esse rursus ea dico, quae tangi demonstrarive non possunt, cerni tamen animo atque intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc.... definias,

Cic. Top. 5, 26 sq.:

si abest, nullus est,

Plaut. Bacch. 2, 2, 16:

nunc illut est, quom me fuisse quam esse nimio mavelim,

id. Capt. 3, 3, 1:

ita paene nulla sibi fuit Phronesium ( = paene mortuus est),

id. Truc. 1, 2, 95:

omne quod eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse,

Cic. de Or. 2, 38, 157:

non statim, quod esse manifestum est, etiam quid sit apparet,

Quint. 3, 6, 81: est locus, Hesperiam quam mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.):

flumen est Arar, quod, etc.,

Caes. B. G. 1, 12:

homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt!

Cic. Fam. 11, 21, 1; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

si quos inter societas aut est aut fuit aut futura est,

id. Lael. 22, 83:

nec enim, dum ero, angar ulla re, cum omni vacem culpa: et, si non ero, sensu omnino carebo,

id. Fam. 6, 3, 4:

si modo futuri sumus, erit mihi res opportuna,

id. Att. 11, 4, 1:

si quando erit civitas, erit profecto nobis locus: sin autem non erit, etc.,

id. Fam. 2, 16, 6:

nolite arbitrari, me cum a vobis discessero, nusquam aut nullum fore,

id. Sen. 22, 79:

si erit ulla res publica... sin autem nulla erit,

id. Fam. 2, 16, 5:

fuimus Troes, fuit Ilium,

Verg. A. 2, 325:

sive erimus seu nos fata fuisse volunt,

Tib. 3, 5, 32: per quinquennia decem fuimus, Prud. Cath. praef. 2.—

Of events, to be, happen, occur, befall, take place:

illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo,

Cic. Rep. 1, 16, 25:

neque enim est periculum, ne, etc.,

id. ib. 1, 23, 37:

amabo, quid tibi est?

Ter. Heaut. 2, 4, 24:

quid se futurum esset,

Liv. 33, 27. —

Of location, to be present, to be at a place.

With adv., or other expressions of place:

cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc.,

Cic. Verr. 2, 2, 41, § 100:

cum Athenis decem ipsos dies fuissem,

id. Fam. 2, 8, 3; id. de Or. 2, 7, 27:

cum Africanus constituisset in hortis esse,

id. Rep. 1, 9, 14:

cum essemus in castris,

id. ib. 1, 15:

nonne mavis sine periculo tuae domi esse quam cum periculo alienae?

id. Fam. 4, 7, 4:

vos istic commodissime sperem esse,

id. ib. 14, 7, 2: te hic tutissime puto fore, Pompon. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—

Of passages in a book or writing, with in and abl., to be, stand, be written, etc.:

deinceps in lege est, ut, etc.,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

quid enim in illis (litteris) fuit praeter querelam temporum,

id. Fam. 2, 16, 1.—

Of personal relations, with ad or apud and acc., or cum and abl. of person:

cum esset (Sulpicius Gallus) casu apud M. Marcellum,

Cic. Rep. 1, 14, 21:

eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset apud me mecumque vixisset, etc.,

id. Brut. 90, 309:

erat nemo, quicum essem libentius quam tecum et pauci, quibuscum essem aeque libenter,

id. Fam. 5, 21, 1:

qui me admodum diligunt multumque mecum sunt,

id. ib. 4, 13, 6; cf. with simul:

Smyrnae cum simul essemus complures dies,

id. Rep. 1, 8, 13.—Hence, esp.: esse cum aliquo (aliqua), to be with, i. e. live with, associate with, as husband or wife:

cujus soror est cum P. Quintio,

Cic. Quint. 24, 77:

ea nocte mecum illa hospitis jussu fuit,

Plaut. Merc. 1, 1, 101; Ov. A. A. 3, 664:

cum hac (meretrice) si qui adulescens forte fuerit,

Cic. Cael. 20, 49; Ov. Am. 2, 8, 27: tum ad me fuerunt, qui, etc., Varr. ap. Non. 133, 28:

Curio fuit ad me sane diu,

Cic. Att. 10, 4, 8:

cum ad me bene mane Dionysius fuit,

id. ib. 10, 16, 1; cf.:

esse sub uno tecto atque ad eosdem Penates,

Liv. 28, 18.—

Of relations analogous to place, of dress, condition, position, office, etc., to be, live, be found, etc., with in and abl.:

cum est in sagis civitas,

Cic. Phil. 8, 11, 32:

in laxa toga,

Tib. 2, 3, 78: sive erit in Tyriis, Tyrios laudabis amictus;

Sive erit in Cois, Coa decere puta,

Ov. A. A. 2, 297: hominem non modo in aere alieno nullo, sed in suis nummis multis esse et semper fuisse, Cic. Verr [p. 1798] 2, 4, 6, §

11: in servitute,

id. Clu. 7, 21:

in illa opinione populari,

id. ib. 51, 142:

in magno nomine et gloria,

id. Div. 1, 17, 31:

in spe,

id. Fam. 14, 3, 2:

in tanta moestitia,

id. Phil. 2, 15, 37:

in odio,

id. Att. 2, 22, 1:

in probris, in laudibus,

id. Off. 1, 18, 61:

in officio,

id. ib. 1, 15, 49:

in injustitia,

id. ib. 1, 14, 42:

in vitio,

id. ib. 1, 19, 62; id. Tusc. 3, 9, 19:

ne in mora quom opus sit, sies,

Ter. And. 2, 5, 13:

ne in mora illi sis,

id. ib. 3, 1, 9:

hic in noxia'st,

id. Phorm. 2, 1, 36:

quae (civitas) una in amore atque in deliciis fuit,

Cic. Verr. 2, 4, 1, § 3:

in ingenti periculo,

Liv. 5, 47:

in pace,

id. 31, 29.—So with abl. without in, when qualified by an adj.:

(statua) est et fuit tota Graecia summo propter ingenium honore et nomine,

Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87:

si quis asperitate ea est et inmanitate naturae,

id. Lael. 23, 87:

ne quo periculo proprio existimares esse,

id. Fam. 4, 15, 2 (B. and K. ex conj.:

in periculo): ego sum spe bona,

id. ib. 12, 28, 3:

res nunc difficili loco mihi videtur esse,

id. ib. 12, 28, 3:

incredibili sum sollicitudine de tua valetudine,

id. ib. 16, 15, 1; esp. in phrase periculo alicujus esse, to be at the risk of any one:

rem illam suo periculo esse,

id. Att. 6, 1, 6:

ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi publico periculo essent,

Liv. 23, 49, 2 Weissenb. ad loc.:

dare nummos meo periculo,

Dig. 46, 1, 24:

communi periculo,

ib. 13, 6, 21, § 1 (cf. II. B. 1. b. infra).—

To depend upon, rest with, with in and abl.:

res erat non in opinione dubia,

Cic. Dom. 5, 11:

sed totum est in eo, si, etc.,

id. Att. 2, 22, 5:

omnem reliquam spem in impetu esse equitum,

Liv. 10, 14, 12:

quoniam totum in eo sit, ne contrectentur pocula,

Col. 12, 4, 3. —

In partic.

Esse (est, sunt, etc.) often stands without a subject expressed, or with an indef. subj., as antecedent of a rel.-clause, whose verb may be in the indic. or subj.; the former only when the subject is conceived as particular or limited, and actually existing; the latter always when it is conceived as indefinite; cf. Zumpt, Gram. § 562 sq.; Roby, Gram. § 1686 sq.; Madv. Gram. § 365; but the distinctions usually drawn by grammarians are not always observed by the best writers; and the subjunctive is always admissible, being the prevailing construction after sunt qui in class. prose, and nearly universal in postAug. writers: sunt, qui (quae), there are those ( people or things) who ( that), or simply some.

With indic.

Without subject expressed:

mulier mane: sunt Qui volunt te conventam,

Plaut. Cist. 4, 2, 37:

sunt hic quos credo inter se dicere,

id. Cas. prol. 67:

sunt quae te volumus percontari,

id. Ps. 1, 5, 47:

quid est, quod tu gestas tabellas?

id. ib. 1, 1, 10:

quid est, quod tu me nunc optuere?

id. Most. 1, 1, 69; cf.:

quid hoc est, quod foris concrepuit?

id. ib. 5, 1, 15:

tun' is es, Qui in me aerumnam obsevisti?

id. Ep. 4, 1, 34:

quid est, quod tuo animo aegre est?

id. Cas. 2, 2, 9; id. Cist. 4, 1, 3:

at ego est quod volo loqui,

id. As. 1, 3, 79:

est quod te volo secreto,

id. Bacch. 5, 2, 30:

sunt quos scio amicos esse, sunt quos suspicor,

id. Trin. 1, 2, 54:

ita subitum'st, quod eum conventum volo,

id. ib. 5, 2, 51:

sunt quae ego ex te scitari volo,

id. Capt. 2, 2, 13:

sed est quod suscenset tibi,

Ter. And. 2, 6, 17:

est quod me transire oportet,

id. Hec. 2, 2, 31:

quid sit quapropter te jussi, etc.,

id. ib. 5, 1, 7:

sunt item quae appellantur alces,

Caes. B. G. 6, 27 init.:

(nationes) ex quibus sunt qui ovis vivere existimantur,

id. ib. 4, 10 fin.:

sunt qui putant posse te non decedere,

Cic. Fam. 1, 9, 25:

sunt autem, qui putant non numquam complexione oportere supersederi,

id. Inv. 1, 40, 72:

quamquam sunt, qui propter utilitatem modo petendas putant amicitias,

id. ib. 2, 55, 167:

sunt autem quae praeterii,

id. Att. 10, 4, 11:

sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut Epicurus. Sunt, qui satis putant ostendere, nihil inopinati accidisse... Sunt etiam qui haec omnia genera consolandi colligunt,

id. Tusc. 3, 31, 76 Kuhn. N. cr.:

sunt, qui, quod sentiunt, non audent dicere,

id. Off. 1, 24, 84:

Argiletum sunt qui scripserunt ab Argola, etc.,

Varr. L. L. 5, § 157 Mull.:

sunt qui ita dicunt,

Sall. C. 19, 4:

sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent,

Quint. 11, 3, 55:

sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat,

Hor. C. 1, 1, 3; cf. id. S. 1, 4, 24: sunt quibus unum opus est, etc., id. C. 1, 7, 5:

sunt quibus in satira videor nimis acer,

id. S. 2, 1, 1:

sunt quorum ingenium nova tantum crustula promit,

id. ib. 2, 4, 47.—

With a subject expressed by an indefinite word or clause:

sunt alii qui te volturium vocant,

Plaut. Trin. 1, 2, 64:

est genus hominum qui se primos omnium esse volunt,

Ter. Eun. 2, 2, 17:

multae sunt causae, quam ob rem cupio abducere,

id. ib. 1, 2, 65 Fleck. (Ussing, cupiam):

erat quidam eunuchus, quem mercatus fuerat,

id. ib. 3, 5, 21:

multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni multa detrahunt,

Cic. Lael. 16, 57:

sunt ejus aliquot orationes, ex quibus lenitas ejus perspici potest,

id. Brut. 48, 177:

fuerunt alia genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant,

id. de Or. 3, 17, 62:

nonnulli sunt, qui aluerunt, etc.,

id. Cat. 1, 12, 301:

sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant,

id. Lael. 20, 72:

sunt vestrum, judices, aliquam multi, qui L. Pisonem cognoverunt,

id. Verr. 2, 4, 25, § 56:

multae et pecudes et stirpes sunt, quae sine procuratione hominum salvae esse non possunt,

id. N. D. 2, 52, 130:

sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid simile virtutis, etc.,

id. Fin. 5, 14, 38:

permulta sunt, quae dici possunt, quare intellegatur, etc.,

id. Rosc. Am. 33, 94; cf. id. Div. in Caecil. 7, 22; id. Off. 1, 14, 43; 1, 20, 69; id. Div. 1, 54, 123:

fuere complures, qui ad Catilinam initio profecti sunt,

Sall. C. 39, 5: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt. Cic. de Or. 1, 33, 152:

alia fuere, quae illos magnos fecere,

Sall. C. 52, 21.—

With. subj.: sunt, qui discessum animi a corpore putent esse mortem;

sunt qui nullum censeant fieri discessum,

Cic. Tusc. 1, 9, 18:

sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent,

id. Off. 1, 21, 71:

de impudentia singulari sunt qui mirentur,

id. Verr. 2, 1, 2, § 6:

est eisdem de rebus quod dici potest subtilius,

id. Tusc. 3, 15, 32:

praesto est qui neget rem ullam percipi esse sensibus,

id. Ac. 2, 32, 101:

quicquid est quod deceat, id, etc.,

id. Off. 1, 27, 94:

sunt qui nolint tetigisse nisi illas, etc.,

Hor. S. 1, 2, 28:

sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras,

id. Ep. 1, 1, 78:

vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere,

id. ib. 2, 2, 182 et saep.—

With a more or less indefinite expression of the subject:

sunt quidam e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent satis esse, etc.,

Cic. Fam. 1, 9, 31:

rarum est quoddam genus eorum, qui se a corpore avocent,

id. Div. 1, 49, 111:

quotus igitur est quisque qui somniis pareat?

id. ib. 2, 60, 125; id. de Or. 2, 50, 196:

solus est hic, qui numquam rationes ad aerarium referat,

id. Verr. 2, 1, 38, § 98:

quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro nihilo putent,

id. Lael. 23, 86:

erat nemo in quem ea suspicio conveniret,

id. Rosc. Am. 23, 65, cf.:

quis enim miles fuit, qui Brundisii illam non viderit? quis, qui nescierit, etc.,

id. Phil. 2, 25, 61:

sit aliquis, qui nihil mali habeat,

id. Tusc. 1, 35, 85:

sunt nonnullae disciplinae, quae officium omne pervertant,

id. Off. 1, 2, 5:

est quaedam animi sanitas quae in insipientem quoque cadat,

id. Tusc. 4, 13, 30:

Syracusis lex est de religione, quae jubeat,

id. Verr. 2, 2, 51, § 126:

unus est qui curet constantia magis quam consilio,

id. Att. 1, 18, 7:

si est una ex omnibus quae sese moveat,

id. Rep. 6, 26, 28:

multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum,

Sen. Ep. 24, 26:

erant sententiae quae castra Vari oppugnanda censerent,

Caes. B. C. 2, 30:

fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent,

Sall. C. 36, 4:

sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis,

Hor. Ep. 1, 1, 34:

sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus,

id. A. P. 347.—

Poet.: est, quibus (acc. to the Gr. estin hois):

est quibus Eleae concurrit palma quadrigae: est quibus in celeres gloria nata pedes,

Prop. 3, 9 (4, 8), 17.—

With dat., to belong or pertain to; or, rendering the dative as the subject of the verb, to have ( possess, = the Fr. etre a used of property, and of permanent conditions or characteristics, not of temporary states, feelings, etc.; cf. Krebs, Antibarb. p. 417 sq.): aliquid reperiret, fingeret fallacias, Unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. Heaut. 3, 2, 23:

nomen Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: nisi jam tum esset honos elo quentiae,

Cic. Brut. 10, 40:

est igitur homini cum deo similitudo,

id. Leg. 1, 8, 25:

familiaritas, quae mihi cum eo est,

id. Att. 8. 3, 2:

privatus illis census erat brevis,

Hor. C. 2, 15, 13; cf.:

Trojae et huic loco nomen est,

Liv. 1, 1, 5:

Hecyra est huic nomen fabulae,

Ter. Hec. prol. 1:

cui saltationi Titius nomen esset,

Cic. Brut. 62, 225:

cui (fonti) nomen Arethusa est,

id. Verr. 2, 4, 53, § 118:

Scipio, cui post Africano fuit cognomen,

Liv. 25, 2, 6.—With ellips. of dat. ( poet.):

nec rubor est emisse palam (sc. ei),

nor is she ashamed, Ov. A. A. 3, 167:

neque testimonii dictio est (sc. servo),

has no right to be a witness, Ter. Phorm. 2, 1, 63.—

Esse alicui cum aliquo, to have to do with, to be connected with a person:

tecum nihil rei nobis, Demipho, est,

Ter. Phorm. 2, 3, 74:

sibi cum illa mima posthac nihil futurum,

Cic. Phil. 2, 31, 77:

jussit bona proscribi ejus, quicum familiaritas fuerat, societas erat,

id. Quint. 6, 25:

si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus,

id. Fam. 15, 10, 2.—

Esse with certain prepp. and their cases (cf. also I. A. 2. 3. 4. supra).

Esse ab aliquo, to be of a person, to be the servant, disciple, adherent, partisan, etc., of:

es ne tu an non es ab illo milite e Macedonia?

do you belong to? Plaut. Ps. 2, 2, 21:

ab Andria est ancilla haec,

Ter. And. 3, 1, 3; 4, 4, 17:

erat enim ab isto Aristotele,

Cic. de Or. 2, 38, 160:

sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me,

makes for me, id. de Or 1, 13, 55 (cf. ab, I. B. 3., II. B. 2. o.). —

Esse pro aliquo, to be in favor of, make for:

(judicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,

Cic. Clu. 32, 88.—

Esse ex aliqua re, to consist of, be made up of:

(creticus) qui est ex longa et brevi et longa,

Cic. de Or. 3, 47, 183; cf.:

duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus,

id. Or. 63, 212:

etsi temeritas ex tribus brevibus et longa est,

id. ib. 63, 214; 64, 215 (v. also 6. infra). —

Euphem., in perf. tempp., of one who has died or a thing that has perished, to be no more, to be gone, departed, dead ( poet.):

horresco misera, mentio quoties fit partionis: Ita paene tibi fuit Phronesium,

i. e. had almost died, Plaut. Truc. 1, 2, 92:

nunc illud est, cum me fuisse quam esse nimio mavelim,

id. Capt. 3, 3, 1:

sive erimus, seu nos fata fuisse velint,

Tib. 3, 5, 32:

fuimus Troes, fuit Ilium et ingens Gloria Teucrorum,

Verg. A. 2, 325:

certus in hospitibus non est amor: errat ut ipsi, Cumque nihil speres firmius esse, fuit,

Ov. H. 16, (17), 192.—

Pregn., to be real or a fact, to be the case; so esp.: est, esto, it is even so, be it so, such is or let such be the case, granted, well, etc.:

quid tibi vis dicam, nisi quod est?

Plaut. Ep. 1, 1, 17:

sunt ista, Laeli,

Cic. Lael. 2, 6:

ista esse credere,

id. Tusc. 1, 6, 10: est vero, inquit, Africane, id. Fragm. ap. Lact. 1, 18:

est ut dicis, inquam,

id. Fin. 3, 5, 19:

sit quidem ut sex milia seminum intereant,

Col. 3, 3, 13:

esto: ipse nihil est, nihil potest,

Cic. Div. in Caecil. 15, 47; cf.:

verum esto,

id. Fin. 2, 23, 75:

esto,

Verg. A. 7, 313; 10, 67; Hor. Ep. 1, 1, 81; 1, 17, 37 al.—Hence,

The connections est ut, ubi, cum, quod, or with a subject-clause, it happens or chances that, it is the case that, there is cause or reason why, there is a time when, it is allowed or permissible that, one may, etc.

Est ut, it is the case or fact, that, etc.:

sin est, ut velis Manere illam apud te, dos hic maneat,

Ter. Phorm. 5, 7 (8), 32:

si est, ut dicat velle se, Redde,

id. Hec. 4, 1, 43:

si est, culpam ut Antipho in se admiserit,

id. Phorm. 2, 1, 40:

est, ut id maxime deceat,

Cic. Or. 59, 199:

quando fuit, ut, quod licet, non liceret?

id. Cael. 20, 48:

non est igitur, ut mirandum sit, ea praesentiri, etc.,

id. Div 1, 56, 128:

non erat, ut fieri posset, mirarier umquam,

Lucr. 5, 979:

futurum esse ut omnes pellerentur,

Caes. B. G. 1, 31:

non est, ut copia major Ab Jove donari possit tibi,

Hor. Ep. 1, 12, 2:

est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis,

id. C. 3, 1, 9; Dig. 38, 7, 2.—Cf. esse after a neg., with quin:

numquam est enim, quin aliquid memoriae tradere velimus,

Auct. Her. 3, 24, 40.—Also, est ut, there is reason, that, etc.:

magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut, etc.,

Cic. Cael. 6, 14 fin.: ille erat ut odisset primum defensorem salutis meae, he had good reason for hating [p. 1799] id. Mil. 13, 35; cf.:

quid erat cur Milo optaret,

id. ib. 13, 34:

neque est ut putemus ignorari ea ab animalibus,

Plin. 18, 1, 1, § 3. —

Est ubi, sometime or another, sometimes:

erit, ubi te ulciscar, si vivo,

Plaut. Ps. 5, 2, 26:

est, ubi id isto modo valeat,

Cic. Tusc. 5, 8, 23.—

Est cum, sometimes:

est cum non est satius, si, etc.,

Auct. Her. 4, 26, 36.—

Est quod, there is reason to, I have occasion:

est quod visam domum,

Plaut. Aul. 2, 2, 26:

etsi magis est, quod gratuler tibi quam quod te rogem,

I have more reason to, Cic. Att. 16, 5, 2:

est quod referam ad consilium: sin, etc.,

Liv. 30, 31, 9:

quod timeas non est,

Ov. H. 19, 159:

nil est illic quod moremur diutius,

Ter. Heaut. 4, 7, 6:

non est quod multa loquamur,

Hor. Ep. 2, 1, 30.—Cf. with cur:

non est cur eorum spes infragatur,

Cic. Or. 2, 6:

nihil est cur,

id. Fam. 6, 20, 1.—

Est, sit, etc., with infin. in Gr. constr., it is possible, is allowed, permitted, one may, etc. (mostly poet. and post-class.):

est quadam prodire tenus, si non datur ultra,

Hor. Ep. 1, 1, 32:

Cato, R. R. prooem. § 1: scire est liberum Ingenium atque animum,

Ter. Ad. 5, 3, 42:

nec non et Tityon terrae omniparentis alumnum Cernere erat,

Verg. A. 6, 596; 8, 676; Sil. 2, 413:

neque est te fallere quicquam,

Verg. G. 4, 447:

unde Plus haurire est,

Hor. S. 1, 2, 79:

est Gaudia prodentem vultum celare,

id. ib. 2, 5, 103:

quod versu dicere non est,

id. ib. 1, 5, 87:

quod tangere non est,

Ov. M. 3, 478:

quae verbo objecta, verbo negare sit,

Liv. 42, 41, 2 Weissenb. ad loc.:

ut conjectare erat intentione vultus,

Tac. A. 16, 34:

est videre argentea vasa,

id. G. 5; Val. Max. 2, 6, 8; v. Zumpt, Gram. § 227.— With dat.:

ne tibi sit frigida saxa adire,

Prop. 1, 20, 13; Tib. 1, 6, 24 (32):

tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum!) Alpinas nives Me sine vides,

Verg. E. 10, 46:

fuerit mihi eguisse aliquando amicitiae tuae,

Sall. J. 110, 3; Dig. 46, 3, 72, § 4.—

In eo ease ut, etc., to be in a condition to reach the point that, to be possible, etc., to be about to, on the point of, etc. ( impers. or with res, etc., as subj.):

cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,

Liv. 2, 17, 5:

si viderent in eo jam esse ut urbs caperetur,

id. 28, 22, 8:

jamque in eo rem fore, ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,

id. 8, 27, 3:

cum res non in eo essent ut, etc.,

id. 33, 41, 9:

non in eo esse Carthaginiensium res, ut, etc.,

id. 30, 19, 3; 34, 41. —With person. subj. (late Lat.):

cum ab Ulixe adducta Iphigenia in eo esset, ut immolaretur,

Hyg. Fab. 261. —

Like the Engl. to be, for to come, fall, reach, to have arrived, etc. (hence also with in and acc.):

ecquid in mentem est tibi, Patrem tibi esse?

Plaut. Bacch. 1, 2, 54:

nam numero mi in mentem fuit,

id. Am. 1, 1, 26:

ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,

Cic. Quint. 5, 22:

portus in praedonum fuisse potestatem sciatis,

id. Imp. Pomp. 12, 33:

ut certior fieret, quo die in Tusculanum essem futurus,

id. Att. 15, 4, 2:

qui neque in provinciam cum imperio fuerunt,

id. Fam. 8, 8, 8:

quae ne in potestatem quidem populi Romani esset,

Liv. 2, 14, 4:

nec prius militibus in conspectum fuisse,

Suet. Aug. 16:

esse in amicitiam populi Romani dicionemque,

Cic. Div. in Caecil. 20, 66; cf.:

in eorum potestatem portum futurum,

id. Verr. 2, 5, 38, § 98; v. Gell. 1, 7, 16 sq.; Zumpt, Gram. § 316.—

Of time, to pass, elapse (rare but class.):

diem scito nullum esse, quo, etc.,

Cic. Q. Fr. 3, 3, 1.

As a copula, to be any thing or in any manner.

In gen.

With an adj., subst., or pron.:

et praeclara res est et sumus otiosi,

Cic. Lael. 5, 17:

quod in homine multo est evidentius,

id. ib. 8, 27:

sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore,

id. ib. 4, 15:

non sum ita hebes, ut istud dicam,

id. Tusc. 1, 6, 12:

cum, ignorante rege, uter esset Orestes, Pylades Orestem se esse diceret, Orestes autem ita ut erat, Orestem se esse perseveraret,

id. Lael. 7, 24:

consul autem esse qui potui? etc.,

id. Rep. 1, 6, 10:

nos numerus sumus et fruges consumere nati,

are a mere number, Hor. Ep. 1, 2, 27:

pars non minima triumphi est victimae praecedentes,

Liv. 45, 49:

nobile erit Romae pascua vestra forum,

Prop. 4 (5), 9, 20:

sanguis erant lacrimae,

Luc. 9, 811:

ego tu sum, tu es ego: unanimi sumus,

Plaut. Stich. 5, 4, 49:

tuos sum,

id. Bacch. 1, 1, 60: domus non ea est, quam parietes nostri cingunt, Cic. Rep. 1, 13, 19:

is enim fueram, cui, etc.,

id. ib. 1, 4, 7.—

Less freq. with adv. (esp. in colloq. language): Am. Satin' tu sanus es? Sos. Sic sum ut vides, Plaut. Am. 2, 1, 57:

sic, inquit, est,

Cic. Rep. 1, 38, 60:

est, inquit, ut dicis,

id. ib. 1, 40, 63:

quod ita cum sit,

id. ib. 1, 45, 69:

quia sunt haud procul ab hujus aetatis memoria,

id. ib. 1, 1, 1 B. and K.:

nec vero habere virtutem satis est,

id. ib. 1, 2, 2: frustra id inceptum Volscis fuit. Liv. 2, 25:

dato qui bene sit: ego, ubi bene sit, tibi locum lepidum dabo,

Plaut. Bacch. 1, 1, 51:

apud matrem recte est,

Cic. Att. 1, 7:

cum in convivio comiter et jucunde fuisses,

id. Deiot. 7, 19:

omnes hanc quaestionem haud remissius sperant futuram,

id. Rosc. Am. 5, 11:

dicta impune erant,

Tac. A. 1, 72.—Esp.: facile alicubi (in aliqua re) esse, with pleasure, glad to be:

quod in maritimis facillime sum,

Cic. Fam. 2, 16, 2:

locum habeo nullum ubi facilius esse possum,

id. Att. 13, 26, 2 (on esse with an adverb, v. Haase ap. Reisig, Vorles. p. 394; cf. also bene under bonus fin.).—

In partic.

With gen. part., to be of, belong to a class, party, etc.:

in republica ita est versatus, ut semper optimarum partium et esset et existimaretur,

Nep. Att. 6, 1:

qui ejusdem civitatis fuit,

id. Them. 9, 1:

qui Romanae partis erant, urbe excesserunt,

Liv. 35, 51, 7: ut aut amicorum aut inimicorum Campani simus;

si defenditis, vestri, si deseritis, Samnitium erimus,

id. 7, 30, 9 sq. —

With gen. or abl. denoting quality.

With gen.:

nimium me timidum, nullius animi, nullius consilii fuisse confiteor,

Cic. Sest. 16, 36:

disputatio non mediocris contentionis est,

id. de Or. 1, 60, 257:

magni judicii, summae etiam facultatis esse debebit,

id. Or. 21, 70:

(virtus) nec tantarum virium est, ut se ipsa tueatur,

id. Tusc. 5, 1, 2; id. Fin. 5, 12, 36:

Sulla gentis patriciae nobilis fuit,

Sall. J. 95, 3:

summi ut sint laboris,

Caes. B. G. 4, 2:

civitas magnae auctoritatis,

id. ib. 5, 54:

refer, Cujus fortunae (sit),

Hor. Ep. 1, 7, 54:

se nullius momenti apud exercitum futurum,

Nep. Alcib. 8, 4:

qui ejusdem aetatis fuit,

id. ib. 11, 1:

invicti ad laborem corporis erat,

Liv. 9, 16:

nec magni certaminis ea dimicatio fuit,

id. 21, 60:

somni brevissimi erat,

Suet. Claud. 33.—So of extent, number, etc.:

classis centum navium,

Nep. Them. 2, 2; 2, 5:

annus trecentarum sexaginta quinque dierum,

Suet. Caes. 40.—

With abl.:

bono animo es,

Ter. Eun. 1, 2, 4:

jam aetate ea sum, ut, etc.,

id. Hec. 5, 1, 11:

bellum varia victoria fuit,

Sall. J. 5, 1:

L. Catilina nobili genere natus fuit magna vi et animi et corporis, set ingenio malo,

id. C. 5, 1:

Sulla animo ingenti,

id. J. 95, 3:

esse magna gratia,

Caes. B. G. 1, 8:

tenuissima valetudine esse,

id. ib. 5, 40:

si fuerit is injustus, timidus, hebeti ingenio atque nullo,

Cic. Tusc. 5, 15, 45:

mira sum alacritate ad litigandum,

id. Att. 2, 7, 2:

bono animo sint et tui et mei familiares,

id. Fam. 6, 18, 1:

ut bono essent animo,

id. Rep. 1, 17, 29:

ut uxores eodem jure sint quo viri,

id. ib. 1, 43, 67:

qui capite et superciliis semper est rasis,

id. Rosc. Com. 7, 20:

abi, quaere, unde domo quis, Cujus fortunae, quo sit patre quove patrono,

Hor. Ep. 1, 7, 54 (cf. I. A. 4. supra). —

With gen. or abl. of price or value.

With gen.:

pluris est oculatus testis quam auriti decem,

Plaut. Truc. 2, 6, 8:

videtur esse quantivis pretii,

Ter. And. 5, 2, 15:

a me argentum, quanti (servus) est, sumito,

id. Ad. 5, 9, 20:

si ullo in loco frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,

Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:

ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit,

id. Rosc. Com. 12, 33:

ut quisque, quod plurimi sit, possideat, ita, etc.,

id. Par. 6, 2, 48:

magni erunt mihi tuae litterae,

id. Fam. 15, 15, 4:

parvi sunt foris arma, nisi, etc.,

id. Off. 1, 22, 76:

an emat denario quod sit mille denarium,

id. ib. 3, 23, 92:

parvi pretii est quod nihili est,

id. Q. Fr. 1, 2, 4:

mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,

is worth more to me, weighs more with me, id. Att. 12, 28, 2:

neque pluris pretii cocum quam vilicum habeo,

Sall. J. 85, 39:

erat (agellus) centum milium nummum,

Plin. Ep. 6, 3, 1. —

With abl.: sextante sal et Romae et per totam I i aliam erat, was worth, stood at, Liv. 29, 37.—

With gen. of possession, etc., it belongs, pertains to; or it is the part, property, nature, mark, sign, custom, or duty of, etc.

In gen.:

audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc.,

who possess, Cic. Rep. 1, 7, 12:

ea ut civitatis Rhodiorum essent,

Liv. 37, 55, 5:

teneamus eum cursum, qui semper fuit optimi cujusque,

Cic. Rep. 1, 2, 3:

quamobrem neque sapientis esse accipere habenas,

id. ib. 1, 5, 9; id. de Or. 2, 20, 86:

sapientis est consilium explicare suum, etc.,

id. ib. 2, 81, 333:

temeritas est florentis aetatis, prudentia senescentis,

id. Sen. 6, 20:

est adulescentis majores natu vereri,

id. Off. 1, 34, 122:

Aemilius, cujus tum fasces erant,

Liv. 8, 12, 13:

tota tribuniciae potestatis erat,

id. 3, 48:

alterius morientis prope totus exercitus fuit,

id. 22, 50:

jam me Pompeii totum esse scis,

Cic. Fam. 2, 13, 2:

hominum, non causarum, toti erant,

Liv. 3, 36:

plebs novarum, ut solet, rerum atque Hannibalis tota esse,

were devoted to, favored, id. 23, 14:

Dolopes numquam Aetolorum fuerant: Philippi erant,

id. 38, 3:

Ptolemaeus propter aetatem alieni arbitrii erat,

id. 42, 29:

est miserorum ut malevolentes sint,

Plaut. Capt. 3, 4, 51:

quod alterum divinitatis mihi cujusdam videtur,

Cic. de Or. 2, 20, 86:

negavit moris esse Graecorum, ut, etc.,

id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

non est gravitatis ac sapientiae tuae, ferre immoderatius casum incommodorum tuorum,

id. Fam. 5, 16, 5:

est hoc Gallicae consuetudinis, uti, etc.,

Caes. B. G. 4, 5.—Rarely with pronom. posses.:

est tuum, Cato, videre quid agatur,

Cic. Mur. 38, 83:

fuit meum quidem jam pridem rem publicam lugere,

id. Att. 12, 28, 2.—

Esp., with gerundive, to denote tendency, effect, etc.:

quae res evertendae rei publicae solerent esse,

Cic. Verr. 2, 2, 53, § 132:

regium inperium, quod initio conservandae libertatis fuerat,

Sall. C. 6, 7:

qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent,

Liv. 3, 31, 7:

ea prodendi imperii Romani, tradendae Hannibali victoriae esse,

id. 27, 9, 12:

nihil tam aequandae libertatis esse quam potentissimum quemque posse dicere causam,

id. 38, 51, 8:

frustrationem eam legis tollendae esse,

id. 3, 24, 1 Weissenb. ad loc.; 3, 39, 8; 5, 3, 5; 40, 29, 11.—

With dat. of the end, object, purpose, etc.:

vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere,

Cic. Rosc. Am. 17, 48:

etiam quae esui potuique non sunt, contineri legato,

Dig. 33, 9, 3; Gell. 4, 1, 20:

ut divites conferrent, qui essent oneri ferendo,

Liv. 2, 9:

magis vis morbi curae esset, maxime quod, etc.,

id. 4, 21, 5:

cum solvendo aere (i. e. aeri) alieno res publica non esset,

id. 31, 13:

iniciuntur ea, quae umori extrahendo sunt,

Cels. 4, 10 fin. — Esp. in phrase solvendo esse, to be solvent, able to pay:

tu nec solvendo eras,

Cic. Phil. 2, 2, 4:

cum solvendo civitates non essent,

id. Fam. 3, 8, 2 (v. solvo).—

With predicative dat. sing., denoting that which the subject is, becomes, appears to be, etc.

Without second dat. of pers.:

auxilio is fuit,

Plaut. Am. prol. 94:

magis curae'st,

id. Bacch. 4, 10, 3; id. Curc. 4, 2, 15; id. As. 1, 3, 23; id. Capt. 5, 2, 13 sq.:

cui bono fuerit,

Cic. Phil. 2, 14, 35:

eo natus sum ut Jugurthae scelerum ostentui essem,

Sall. J. 24, 10: cupis me esse nequam;

tamen ero frugi bonae,

Plaut. Ps. 1, 5, 51:

magnoque esse argumento, homines scire pleraque antequam nati sint, quod, etc.,

Cic. Sen. 21, 78:

multi Indicioque sui facti persaepe fuere, Lucr 4, 1019: ejus rei ipsa verba formulae testimonio sunt,

Cic. Rosc. Com. 4, 11:

haec res ad levandam annonam impedimento fuit,

Liv. 4, 13:

cujus rei Demosthenes atque Aeschines possunt esse documento,

Quint. 7, 1, 2.—

With second dat. of pers.:

obsecro vos ego mi auxilio sitis,

Plaut. Aul. 4, 9, 5; id. Ep. 5, 2, 11; id. Most. 1, 2, 68:

ne quid Captioni mihi sit,

id. ib. 3, 3, 19:

mihi cordi est,

id. Cist. 1, 1, 110:

ubi eris damno molestiae et dedecori saepe fueris,

id. As. 3, 2, 25:

metuo illaec mihi res ne malo magno fuat,

id. Mil. 2, 6, 12:

nec Salus nobis saluti jam esse potest,

id. Most. 2, 1, 4:

bono usui estis nulli,

id. Curc. 4, 2, 15:

quae sint nobis morbo mortique,

Lucr. 6, 1095:

quo magis quae agis curae sunt mihi,

Ter. Ad. 4, 5, 46:

omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt,

Cic. Rep. 1, 1, 1: ut mihi magnae curae tuam vitam ac dignitatem esse scires, Anton. ap. Cic. Att. 10, 8, A fin.:

accusant ei, quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,

Cic. Rosc. Am. 5, 13: haec tam parva [p. 1800] civitas praedae tibi et quaestui fuit, id. Verr. 2, 3, 37, § 85:

ea dictitare, quae detrimento, maculae, invidiae, infamiae nobis omnibus esse possint,

id. ib. 2, 3, 62, §

144: minus ea bella curae patribus erant, quam, etc.,

Liv. 35, 23, 1:

sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc.,

id. 4, 7, 6:

si hoc perinde curae est tibi quam illud mihi,

Plin. Ep. 6, 8, 9:

quantaeque curae tibi fuit, ne quis, etc.,

id. Pan. 25, 3:

quantae sit mihi curae,

id. Ep. 6, 8, 2:

si judicibus ipsis aut gloriae damnatio rei aut deformitati futura absolutio,

Quint. 6, 1, 12.—Rarely with dat. gerund:

nec tamen impedimento id rebus gerundis fuit,

Liv. 26, 24 (for a full account of this dative, v. Roby, Gram. 2, praef. pp. xxv.-lvi., and § 1158 sq.).—

Esse ad aliquid, to be of use for, to serve for:

vinum murteum est ad alvum crudam,

Cato, R. R. 125:

completae naves taeda et pice reliquisque rebus quae sunt ad incendia,

Caes. B. C. 3, 101:

valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime,

Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124.—

Id est or hoc est, with predic.-clause by way of explanatory addition, that is, that is to say; sometimes also with a climax in the sense, which is as much as to say, or which is the same thing:

sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur,

Cic. Brut. 46, 172:

quodsi in scena, id est in contione verum valet, etc.,

id. Lael. 26, 97:

meos amicos, in quibus est studium, in Graeciam mitto, id est ad Graecos ire jubeo,

id. Ac. 1, 2, 8:

si Epicurum, id est si Democritum probarem,

id. ib. 1, 2, 6:

ut (sapiens) aegritudine opprimatur, id est miseria,

id. Tusc. 3, 13, 27: a parte negotiali, hoc est pragmatikêi, Quint. 3, 7, 1:

cum in bona tua invasero, hoc est, cum te docuero,

id. 8, 3, 89.—

Poet., with Greek inf. pleonastically:

esse dederat monumentum,

Verg. A. 5, 572 (cf.: dôke xeinêion einai, Hom. Il. 10, 269).

sum = eum, Enn. ap. Fest., v. is.

sum- in composition, for sub before m; v. sub fin.

vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2 (viden', i.e. videsne, Plaut. Ep. 2, 2, 37; Ter. Eun. 2, 2, 10; 2, 2, 34; 4, 6, 16; Cat. 61, 98; Tib. 2, 2, 17; Verg. A. 6, 779; inf. viderier, Cic. Dom. 53, 136; Ter. Hec. 5, 1, 33:

vidĕ,

Plaut. Ps. 1, 1, 46), v. a. and n. [Sanscr. root vid-, vēda, know; vindāmi, find; cf. vēda-s, sacred book; Gr. root id, Wid-, in eidon, saw; oida, know; Germ. wissen; Engl. wit, wot], to see, perceive, with the eyes (syn. cerno).

Lit.

In gen.: Ph. Tun' me vidisti? Sc. Atque his quidem oculis. Ph. Carebis, credo, Qui plus vident, quam quod vident. Sc. Numquam hercle deterrebor, Quin viderim id quod viderim, Plaut. Mil. 2, 4, 15 sq.:

clare oculis video,

id. ib. 3, 1, 35:

nos enim ne nunc quidem oculis cernimus ea, quae videmus, etc.,

Cic. Tusc. 1, 20, 46; id. de Or. 3, 40, 161:

Considium, quod non vidisset, pro viso sibi renuntiasse,

Caes. B. G. 1, 22 fin.:

mulieres et pueri qui visum processerant,

Sall. J. 94, 5:

ut juvat pastas oves Videre properantes domum! Videre fessos vomerem inversum boves Collo trahentes languido!

Hor. Epod. 2, 62 sq.:

serpentes atque videres Infernas errare canes,

id. S. 1, 8, 35 et saep.—With ut and ind. (poët.):

viden', ut geminae stant vertice cristae?

Verg. A. 6, 779:

viden' ut faces Splendidas quatiunt comas?

Cat. 61, 77.—With ut and subj.:

nonne vides, ut tota tremor pertemptet equorum Corpora?

Verg. G. 3, 250:

nonne vides ut... Antennae gemant?

Hor. C. 1, 14, 3.— Pass.:

ubi sol sex mensibus continuis non videtur,

Varr. R. R. 1, 2, 4:

a se disertos visos esse multos,

Quint. 8, praef. § 13; cf. id. 12, 1, 21:

consulis ante pedes ire viderer eques,

Ov. P. 4, 9, 18.— Absol., to see, i. e. to have the eyes open, to be awake, Verg. E. 6, 21.— Impers. pass.: De. Vide sis modo etiam. Ly. Visum'st, Plaut. Merc. 2, 2, 52; id. As. 3, 3, 95.—

Transf.

Of things ( poet.), to see:

(Apenninus) Gallica rura videt,

Luc. 2, 429:

et casus abies visura marinos,

i. e. to experience, Verg. G. 2, 68.—

Of places, etc., to look out on, afford a view of (post-Aug.):

triclinium hortum et gestationem videt,

Plin. Ep. 2, 17, 13.—

Of the other senses, to perceive, observe any thing:

vidistin' toto sonitus procurrere caelo?

Prop. 2, 16 (3, 8), 49:

mugire videbis Sub pedibus terram et descendere montibus ornos,

Verg. A. 4, 490:

tum videres Stridere secretā divisos aure susurros,

Hor. S. 2, 8, 77:

naso poljam haec quidem videt plus quam oculis,

Plaut. Mil. 4, 6, 44.—

In partic., to see on purpose, to look at any thing:

vide sis signi quid siet,

Plaut. Am. 2, 2, 155; cf.:

vide, tali ubi sint,

id. Most. 1, 3, 151:

illud vide, os ut sibi distorsit carnufex,

Ter. Eun. 4, 4, 3:

vide, si non os inpudens Videtur,

id. ib. 5, 1, 23; cf.:

specta me, a threatening expression,

Plaut. As. 1, 2, 19 al.: quin tu me vides? only look at me! i. e. see what I have done! Cic. Pis. 25, 61.—

Trop.

In gen., to see with the mind's eye, to perceive, mark, observe, discern, understand, comprehend, be aware, know, etc. (class.;

syn. percipio): ad te, ut video, comminus accessit,

Cic. Att. 2, 2, 2:

quem exitum ego tam video animo, quam ea, quae oculis cernimus,

id. Fam. 6, 3, 2:

aperte enim adulantem nemo non videt,

sees through, detects, id. Lael. 26, 99:

si dormientes aliquid animo videre videamur,

id. Ac. 2, 40, 125:

aliquid in somnis,

id. N. D. 1, 29, 82:

somnia,

id. Div. 2, 71, 147:

quod ego, cur nolim, nihil video,

id. Fam. 9, 6, 2:

nonne vobis videtur is animus qui plus cernat et longius, videre se ad meliora proficisci: ille autem cui obtusior est acies non videre?

id. Sen. 23, 83.—With comp., plus, etc.:

ut is qui illusus sit plus vidisse videatur,

to have seen farther, had more insight, Cic. Lael. 26, 99:

videre acutius atque acrius vitia in dicente quam recta,

id. de Or. 1, 25, 116:

aliena melius videre et dijudicare,

Ter. Heaut. 3, 1, 97 (95): cum me vidisse plus fateretur, se speravisse meliora, that I had seen farther, Cic. Phil. 2, 15, 39; cf.:

sin autem vos plus in re publicā vidistis,

id. Imp. Pomp. 22, 64; cf.:

vos universos in consule deligendo plurimum vidisse fateantur,

id. Agr. 2, 37, 103:

di vatesque eorum in futurum vident,

Liv. 6, 12.—With two accs.:

quem virum Crassum vidimus,

Cic. Sen. 17, 61; cf.:

officiorum conjunctione me privatum videbam,

id. Brut. 1, 1:

cum invidiosum se propter nimias opes viderit,

Just. 32, 4, 4.—With ut and ind. (poët.):

nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,

Verg. G. 1, 56.—

In partic.

To look at, look to, consider, to think or reflect upon (cf.:

reputo, considero): duae condiciones sunt: utram tu accipias, vide,

Plaut. Bacch. 4, 9, 118:

nunc ea videamus, quae contra ab his disputari solent,

Cic. Ac. 2, 13, 40:

id primum videamus, quātenus amor in amicitiā progredi debeat,

id. Lael. 11, 36:

sed videamus Herculem ipsum,

id. Tusc. 2, 8, 20 Klotz ad loc.:

quamobrem et haec videnda et pecuniae fugienda cupiditas,

id. Off. 1, 20, 68:

te moneo: videas etiam atque etiam et consideres, quid agas, quo progrediare, etc.,

id. Verr. 2, 5, 68, § 174:

legi Bruti epistolam non prudenter rescriptam: sed ipse viderit,

let him see to that himself, id. Att. 12, 21, 1; so,

viderit,

Ov. A. A. 2, 371; id. Tr. 5, 2, 43; cf.:

quam id recte faciam, viderint sapientes,

Cic. Lael. 3, 10; and:

quae (ars) quam sit facilis, illi viderint, qui, etc.... deinde etiam tu ipse videris, qui eam artem facilem esse dicis,

id. de Or. 1, 58, 246:

viderint ista officia viri boni,

id. Quint. 17, 55.—

To look out for, see to, care for, provide:

atque idem (sapiens) ita acrem in omnis partis aciem intendit, ut semper videat sedem sibi ac locum sine molestiā vivendi,

Cic. Tusc. 4, 17, 38:

antecesserat Statius, ut prandium nobis videret,

i. e. provide, id. Att. 5, 1, 3:

dulciculae potionis aliquid videamus et cibi,

id. Tusc. 3, 19, 46:

aliud lenius (vinum),

Ter. Heaut. 3, 1, 50:

Philippum dixisse constabat, videndum sibi aliud esse consilium, illo senatu se rem publicam gerere non posse,

Cic. de Or. 3, 1, 2:

absque eo esset, Recte ego mihi vidissem,

Ter. Phorm. 1, 4, 12.—

To take care, see to it, make sure, with final clause:

navem idoneam ut habeas, diligenter videbis,

Cic. Fam. 16, 1, 2; cf.:

videret, ut quam primum tota res transigeretur,

id. Quint. 5, 20:

ne fortuna mea desit, videte,

Liv. 6, 18, 8.— Impers. pass.:

videndum est, ne absit benignitas... tum, ut pro dignitate cuique tribuatur,

Cic. Off. 1, 14, 42:

ut Latine loquamur, non solum videndum est ut verba efferamus ea, etc.,

id. de Or. 3, 11, 40; cf.:

vos videte, quid aliae faciant isto loco feminae: et ne, cum velitis, exire non liceat,

id. Fam. 14, 18, 2.—

To see, i. e. reach, attain, obtain, enjoy.

In gen.:

qui suo toto consulatu somnum non viderit,

Cic. Fam. 7, 30, 1.—

Esp., to see, live to see a period or event:

ex multis diebus, quos in vitā celeberrimos laetissimosque viderit,

Cic. Lael. 3, 12:

utinam eum diem videam, cum, etc.,

id. Att. 16, 11, 1:

duxi uxorem: quam ibi miseriam vidi!

Ter. Ad. 5, 4, 13:

spero multa vos liberosque vestros in re publicā bona esse visuros,

Cic. Mil. 28, 78:

multas jam summorum imperatorum clarissimas victorias aetas nostra vidit,

id. ib. 28, 77:

tantum pro! degeneramus a parentibus nostris, ut praeter quam oram illi Punicas vagari classes dedecus esse imperii sui duxerint, eam nos nunc plenam hostium jam factam videamus,

Liv. 22, 14, 6; cf. id. 6, 14, 4.—

Pregn., to see, i. e. go to see, visit (colloq.; cf.:

viso, inviso): sed Septimium vide et Laenatem,

Cic. Att. 12, 14, 1:

quā re etiam Othonem vide,

id. ib. 12, 37, 4:

videbis ergo hominem, si voles,

id. ib. 4, 12 init.:

mane videas Plinium domi,

Plin. Ep. 1, 5, 8; Suet. Tib. 7.— Pass., to receive attention, be visited, Amm. 14, 7, 10.—

Me vide, rely on me, trust me, believe me, a formula of exhortation and assurance (ante-class.), Plaut. Trin. 3, 3, 79 Brix ad loc.; id. Mil. 2, 4, 23 Lorenz ad loc.; id. Rud. 3, 3, 18; id. Merc. 5, 4, 53; Ter. And. 2, 2, 13; id. Phorm. 4, 4, 30.—

Pass., to be looked upon or regarded in any manner, i. e. to seem, appear to be or do any thing:

numquam periculi fugā committendum est, ut imbelles timidique videamur,

Cic. Off. 1, [p. 1989] 24, 83:

ne id, quod speciem haberet honesti, pugnaret cum eo, quod utile videretur,

id. ib. 3, 2, 7:

multo rem turpiorem fore et iniquiorem visum iri intellegebant,

id. Verr. 2, 2, 17, § 42; cf. id. de Or. 3, 11, 42:

ex quo illorum beata mors videtur, horum vita laudabilis,

id. Lael. 7, 23.—Parenthet. (cf. c. infra):

cum ceteris, ut quidem videor, tum mihi ipse displiceo,

Cic. Fam. 4, 13, 3:

ea vocabula non, ut videntur, easdem res significant,

id. ib. 3, 34, 84.—With dat. of pers.:

cetera, quae quibusdam admirabilia videntur, etc.,

Cic. Lael. 23, 86:

digna mihi res cum omnium cognitione tum nostrā familiaritate visa est,

id. ib. 1, 4:

idonea mihi Laelii persona visa est, quae, etc.,

id. ib.:

a naturā mihi videtur potius quam ab indigentiā orta amicitia,

id. ib. 8, 27:

quae Aristoni et Pyrrhoni omnino visa sunt pro nihilo,

id. Fin. 2, 13, 43:

quod idem Scipioni videbatur,

id. ib. 4, 14.—Parenthet. (cf. c. infra):

quam nostris libris satis diligenter, ut tibi quidem videmur, expressimus,

Cic. Att. 8, 11, 1:

Philargyrus omnia de te, ut mihi quidem visus est, narravit,

id. Fam. 4, 13, 3.—

With inf.:

de familiari illo tuo videor audisse,

Cic. de Or. 2, 10, 40; id. N. D. 1, 21, 58:

satis facere rei publicae videmur, si, etc.,

id. Cat. 1, 1, 2:

ut beate vixisse videar, quia, etc.,

id. Lael. 4, 15:

solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vitā tollunt,

id. ib. 13, 47:

videre jam videor populum a senatu disjunctum,

id. ib. 12, 41; cf.:

te vero, Caecili, quem ad modum sit elusurus, videre jam videor,

id. Div. in Caecil. 14, 45:

vere videor posse contendere,

Nep. Att. 12, 4:

audire videor undique congerentes nomina poëtarum,

Quint. 10, 1, 56; Vell. 2, 14, 1; Plin. Ep. 10, 61 (69), 1; id. Pan. 17, 1.—With dat. of pers., Cic. Lael. 14, 51:

videor mihi perspicere ipsius animum,

id. Fam. 4, 13, 5:

hoc mihi videor videre,

id. Inv. 2, 57, 171. —

With nom. and inf.:

ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,

Cic. Lael. 21, 78:

ut tamquam a praesentibus coram haberi sermo videretur,

id. ib. 1, 3:

quae (sapientia) videtur in hominem cadere posse,

id. ib. 26, 100: visus 'st in somnis pastor ad me adpellere, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44 B. and K.:

ut Aratus ab Jove incipiendum putat, ita nos rite coepturi ab Homero videmur,

Quint. 10, 1, 46.—With dat. of pers.:

divitior mihi et affluentior videtur esse vera amicitia,

Cic. Lael. 16, 58.—

Impers., with acc. and inf. (rare; cf.

creditur, in the same constr., and dicitur): non mihi videtur, ad beate vivendum satis posse virtutem,

Cic. Tusc. 5, 5, 12:

aliis videtur, non incohatam sed perfectam probationem hoc nomen accipere,

Quint. 5, 10, 5 Spald.:

quae vult videri, se esse prudentiam,

Cic. Off. 3, 17, 71:

quia videbatur et Limnaeam eodem tempore oppugnari posse,

Liv. 36, 13, 9 Weissenb. ad loc.— Absol.:

sed mihi contra ea videtur,

Sall. J. 85, 2:

seque facile, ut mihi videtur, expediunt,

Cic. Fin. 1, 20, 66; id. Marcell. 3, 10.—

In official decisions, as a guarded opinion instead of a positive declaration:

majores nostri voluerunt, quae jurati judices cognovissent, ea non ut esse facta, sed ut videri pronuntiarent,

Cic. Ac. 2, 47, 146:

fecisse videri pronuntiat,

id. Verr. 2, 5, 6, § 14:

cum pontifices decressent, videri posse sine religione eam partem areae mihi restitui,

id. Att. 4, 2, 3:

consul adjecit Senatusconsultum, Ambraciam non videri vi captam esse,

Liv. 38, 44, 6:

Scipionis sententiam sequuntur, uti ante certam diem Caesar exercitum dimittat: si non faciat, eum adversus rempublicam facturum videri,

Caes. B. C. 1, 2.—

Pregn., videtur (alicui), it seems proper, right, or fit, it seems good to any one; he ( she, etc.) pleases, likes.

With dat. of pers.:

tibi si videbitur, villis iis utere, quae, etc.,

Cic. Fam. 14, 7, 3:

velim Lentulum puerum visas eique de mancipiis, quae tibi videbitur, attribuas,

id. Att. 12, 28, 3:

qui imitamur, quos cuique visum est,

id. Off. 1, 32, 118:

ut consul, quem videretur ei, cum imperio mitteret, qui, etc.,

Liv. 31, 3, 2; 29, 20, 4: si ei videretur, integram rem ad senatum reiceret, if he pleased, a formula of politeness, Liv. 26, 16, 4 Weissenb. ad loc.;

31, 4, 2: ut, si videretur ei, maturaret venire,

id. 34, 46, 5.—

Without dat.:

ubi visum est, sub vesperum dispersi discedunt,

Caes. B. G. 5, 58: eam quoque, si videtur, correctionem explicabo, Cic. Ac. 1, 9, 35:

nunc, si videtur, hoc, illud alias,

id. Tusc. 1, 11, 23: M. Num non vis audire, etc.? A. Ut videtur, as you will, id. ib. 1, 32, 77:

si videatur,

Liv. 6, 25, 2; 26, 22, 7.