-
1 auctoritas
auctōritās, ātis f. [ auctor ]1) суждение, мнение, взглядerrat vehementer, si quis in orationibus nostris auctoritates nostras consignatas se habere arbitratur C — сильно заблуждается тот, кто считает, что в наших речах собраны (лишь) наши (личные) взгляды2) совет, предложение, увещание, настойчивое приглашение3) внушение, наущениеauctoritate Orgetorigis permoti Cs — (гельветы), наученные Оргеторигом4) желание, воля, решение или предписание, приказание, тж. исполнительная власть (potestas in populo, a. in senatu est C)sine senatūs auctoritate C — без постановления сената (senatūs consultum — также решение сената, но уже санкционированное народными трибунами)5) свобода действия, возможность или правоsuae auctoritatis esse Spart — быть дееспособным (т. е. совершеннолетним)6) власть, положение, тж. звание или влияние, значительность, вес, авторитетa. dignitasque formae Su — величественная и осанистая внешность7) образец, способ, пример (alicujus auctoritatem sequi C, Cs)Antoniana dicendi ratio atque a. C — характерный для Антония стиль красноречия8) гарантия, ручательство, залог, тж. убедительность, достоверность, надёжность ( testimonii C)quid vero habet auctoritatis furor iste? C — что же убедительного (доказательного) в этом бесновании?senatus consultum factum est, auctoritatesque perscriptae Caelius ap. C — сенатское решение состоялось, и подписи проставлены10) право собственности, владенияlex auctoritatem fundi jubet esse biennium C — по закону срок владения поместьем должен быть двухлетнийa. aeterna C — право собственности без применения давности -
2 auctoritas
auctōrĭtas (not autōr- nor authōr-), ātis, f. [auctor], acc. to the different signiff. of that word,I.In gen., a producing, production, invention, cause (very rare;II.syn.: auctoramentum, sententia, judicium, consilium, vis, pondus, favor, gratia): quod si exquiratur usque ab stirpe auctoritas (sc. rumoris),
originator, inventor, Plaut. Trin. 1, 2, 180:ejus facti qui sint principes et inventores, qui denique auctoritatis ejus et inventionis comprobatores,
Cic. Inv. 1, 28, 43:utrum poëtae Stoicos depravārint, an Stoici poëtis dederint auctoritatem, non facile dixerim,
id. N. D. 3, 38, 91.—Esp.,A.A view, opinion, judgment:B.errat vehementer, si quis in orationibus nostris auctoritates nostras consignatas se habere arbitratur,
Cic. Clu. 50, 139:reliquum est, ut de Q. Catuli auctoritate et sententiā dicendum esse videatur,
id. Imp. Pomp. 20; 22:Mihi quidem ex animo eximi non potest, esse deos, id tamen ipsum, quod mihi persuasum est auctoritate majorum, cur ita sit, nihil tu me doces,
id. N. D. 3, 3, 7:plus apud me antiquorum auctoritas valet,
id. Lael. 4, 13.—Counsel, advice, persuasion, encouragement to something (esp. if made with energy and sustained by the authority and influence of the counsellor; cf.C.auctor, I. C.): auctoritatem defugere,
Plaut. Poen. 1, 1, 19:Jubeo, cogo atque impero. Numquam defugiam auctoritatem,
Ter. Eun. 2, 3, 99 Ruhnk.: attende jam, Torquate, quam ego defugiam auctoritatem consulatūs mei, how little pleased (ironically) I am that the occurrences of my consulship are ascribed to my exertions, my influence, Cic. Sull. 11, 33:cujus (Reguli) cum valuisset auctoritas, captivi retenti sunt,
id. Off. 3, 27, 100:jure, legibus, auctoritate omnium, qui consulebantur, testamentum fecerat,
id. Verr. 2, 1, 42:ejus (Sexti) mihi vivit auctoritas,
id. Att. 10, 1, 1:his rebus adducti et auctoritate Orgetorigis permoti etc.,
Caes. B. G. 1, 3: ut per auctoritatem earum civitatium suae preces nuper repudiatae faciliorem aditum ad senatum haberent, i. e. agentibus, intervenientibus, Liv. 38, 3 al.—Also consolatory exhortation, consolation, comfort:his autem litteris animum tuum...amicissimi hominis auctoritate confirmandum etiam atque etiam puto,
Cic. Fam. 6, 6, 2.—Will, pleasure, decision, bidding, command, precept, decree:2.si ad verba rem deflectere velimus, consilium autem eorum, qui scripserunt, et rationem et auctoritatem relinquamus?
Cic. Caecin. 18, 51:verba servire hominum consiliis et auctoritatibus,
id. ib. 18, 52:legio auctoritatem Caesaris persecuta est,
id. Phil. 3, 3:nisi legiones ad Caesaris auctoritatem se contulissent,
under his command, guidance, id. Fam. 10, 28 fin. —Hence,Esp., in political lang., t. t.a.Senatūs auctoritas,(α).The will of the senate:(β).agrum Picenum contra senatūs auctoritatem dividere,
Cic. Sen. 4, 11.—More freq.,A decree of the senate, = Senatūs consultum:b.Senatūs vetus auctoritas de Bacchanalibus,
Cic. Leg. 2, 15, 37:sine senatūs auctoritate foedus facere,
id. Off. 3, 30, 109:Senatūs auctoritas gravissima intercessit,
id. Fam. 1, 2 fin.:responditque ita ex auctoritate senatūs consul,
Liv. 7, 31:imperio non populi jussu, non ex auctoritate patrum dato,
id. 26, 2:Neminem exulum nisi ex Senatūs auctoritate restituit,
Suet. Claud. 12:citra senatūs populique auctoritatem,
id. Caes. 28 al. —Hence the superscription to the decrees of the Senate:SENATVS. CONSVLTI. AVCTORITAS., abbrev., S. C. A.,
Cic. Fam. 8, 8.—Sometimes between senatūs auctoritas and senatūs consultum this distinction is to be made, that the former designates a decision of the senate, invalidated by the protestation of the tribune of the people or by the people themselves;the latter, one that is passed without opposition,
Cic. Fam. 8, 8; Liv. 4, 57.—Auctoritas populi, the popular will or decision:c.isti principes et sibi et ceteris populi universi auctoritati parendum esse fateantur,
Cic. Imp. Pomp. 22; so,publica,
Vell. 2, 62, 3; Dig. 1, 2, 2, § 4.—Auctoritas collegii (pontificum), Liv. 34, 44; cf. Cic. Leg. 2, 19 and 21.—D.Liberty, ability, power, authority to do according to one's pleasure:E.qui habet imperium a populo Romano auctoritatem legum dandarum ab senatu,
Cic. Verr. 2, 2, 49:Verres tantum sibi auctoritatis in re publicā suscepit, ut, etc.,
id. ib. 2, 5, 58: Invita in hoc loco versatur oratio;videtur enim auctoritatem adferre peccandi,
id. N. D. 3, 35, 85:Senatūs faciem secum attulerat auctoritatemque populi Romani,
id. Phil. 8, 8.—Might, power, authority, reputation, dignity, influence, weight (very freq.):F.ut vostra auctoritas Meae auctoritati fautrix adjutrixque sit, Ter. Hec. prol. alt. 40: aequitate causae et auctoritate suā aliquem commovere,
Cic. Verr. 2, 1, 48:id maximā auctoritate philosophi adfirmant,
id. Off. 3, 29, 105:Digna est memoriā Q. Catuli cum auctoritas tum verecundia,
Vell. 2, 32:optimatium auctoritatem deminuere,
Suet. Caes. 11; so,auctoritatem habere,
Cic. Phil. 11, 10 fin.; id. Sen. 17, 60:adripere,
id. ib. 18, 62; id. N. D. 3, 35, 85:facere,
to procure, obtain, id. Imp. Pomp. 15: Grandis auctoritatis es et bene regis regnum Israël, * Vulg. 3 Reg. 21, 7:imminuere,
Cic. de Or. 2, 37 fin.:levare,
id. Ac. 2, 22, 69:fructus capere auctoritatis,
id. Sen. 18, 62:Quae sunt voluptates corporis cum auctoritatis praemiis comparandae?
id. ib. 18, 64 et saep. — Transf. to things, importance, significance, weight, power, worth, value, estimation:bos in pecuariā maximā debet esse auctoritate,
Varr. R. R. 2, 5:sunt certa legum verba... quo plus auctoritatis habeant, paulo antiquiora,
more weight, force, Cic. Leg. 2, 7, 18:totius hujusce rei quae sit vis, quae auctoritas, quod pondus, ignorant,
id. Fl. 4:utilitatis species falsa ab honestatis auctoritate superata est,
id. Off. 3, 30, 109: cum antea per aetatem nondum hujus auctoritatem loci attingere auderem, of this honorable place, i. e. the rostra, id. Imp. Pomp 1:bibliothecas omnium philosophorum mihi videtur XII. tabularum libellus auctoritatis pondere superare,
id. de Or. 1, 44, 195; id. Fam. 1, 7; Dolab. ap. Cic. ib. 9, 9 fin.:auctoritas praecipua lupo (pisci),
Plin. 9, 17, 28, § 61: Post eum (Maecenatum) interiit auctoritas sapori (pullorum [p. 200] asinorum), id. 8, 43, 68, § 170 Jan:unguentorum,
id. 13, 1, 2, § 4:auctoritas dignitasque formae,
Suet. Claud. 30.—Also of feigned, assumed authority:nec cognovi quemquam, qui majore auctoritate nihil diceret,
that said nothing with a greater air of authority, Cic. Div. 2, 67, 139.—An example, pattern, model:G.omnium superiorum auctoritatem repudiare,
Cic. Verr. 2, 3, 19:memoriā digna juventuti rei publicae capessendae auctoritas disciplinaque,
id. Sest. 6, 14:valuit auctoritas,
id. Tusc. 2, 22, 53; so id. Verr. 2, 3, 93; 2, 5, 32:tu is es qui in disputando non tuum judicium sequare, sed auctoritati aliorum pareas,
id. Leg. 1, 13, 36; id. Rosc. Am. 6, 16 al.—A warrant, security for establishing a fact, assertion, etc., credibility:2.cum ea (justitia) sine prudentiā satis habeat auctoritatis,
Cic. Off. 2, 9, 34:desinant putare, auctoritatem esse in eo testimonio, cujus auctor inventus est nemo,
id. Fl. 22, 53:Quid vero habet auctoritatis furor iste, quem divinum vocatis?
id. Div. 2, 54, 110:tollitur omnis auctoritas somniorum,
id. ib. 2, 59, 123:cum ad vanitatem accessit auctoritas,
id. Lael. 25, 94.—Meton., the things which serve for the verification or establishment of a fact.a.A record, document:b.videt legationes, cum publicis auctoritatibus convenisse,
Cic. Verr. 1, 3, 7:nihil putas valere in judiciis civitatum auctoritates ac litteras,
id. ib. 2, 3, 62, § 146.—The name of a person who is security for something, authority:H.cum auctoritates principum conjurationis colligeret,
Cic. Sull. 13, 37:sed tu auctoritates contemnis, ratione pugnas,
id. N. D. 3, 4, 9.—Hence for the names of persons present at the drawing up of a decree of the senate:quod in auctoritatibus praescriptis exstat,
Cic. de Or. 3, 2, 5: Senatūs consultum, quod tibi misi, factum est auctoritatesque perscriptae, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8.—Right of possession (cf. auctor, II. F. 1.):J.lex usum et auctoritatem fundi jubet esse biennium,
Cic. Caecin. 19, 54:usūs auctoritas fundi biennium est,
id. Top. 4, 23; so id. Caecin. 26, 74; id. Har. Resp. 7; Lex Atin. ap. Gell. 17, 6; cf. Hugo, Rechtsgesch. p. 217 sq.—So in the laws of the XII. Tables: ADVERSVS. HOSTEM. AETERNA. AVCTORITAS., against a stranger the right of possession is perpetual (i. e. a stranger cannot, by prescription, obtain the right of possession to the property of a Roman), ap. Cic. Off. 1, 12, 37.—In jurid. lang., a guaranty, security, Paul. Sent. 2, 17. -
3 authoritas
auctōrĭtas (not autōr- nor authōr-), ātis, f. [auctor], acc. to the different signiff. of that word,I.In gen., a producing, production, invention, cause (very rare;II.syn.: auctoramentum, sententia, judicium, consilium, vis, pondus, favor, gratia): quod si exquiratur usque ab stirpe auctoritas (sc. rumoris),
originator, inventor, Plaut. Trin. 1, 2, 180:ejus facti qui sint principes et inventores, qui denique auctoritatis ejus et inventionis comprobatores,
Cic. Inv. 1, 28, 43:utrum poëtae Stoicos depravārint, an Stoici poëtis dederint auctoritatem, non facile dixerim,
id. N. D. 3, 38, 91.—Esp.,A.A view, opinion, judgment:B.errat vehementer, si quis in orationibus nostris auctoritates nostras consignatas se habere arbitratur,
Cic. Clu. 50, 139:reliquum est, ut de Q. Catuli auctoritate et sententiā dicendum esse videatur,
id. Imp. Pomp. 20; 22:Mihi quidem ex animo eximi non potest, esse deos, id tamen ipsum, quod mihi persuasum est auctoritate majorum, cur ita sit, nihil tu me doces,
id. N. D. 3, 3, 7:plus apud me antiquorum auctoritas valet,
id. Lael. 4, 13.—Counsel, advice, persuasion, encouragement to something (esp. if made with energy and sustained by the authority and influence of the counsellor; cf.C.auctor, I. C.): auctoritatem defugere,
Plaut. Poen. 1, 1, 19:Jubeo, cogo atque impero. Numquam defugiam auctoritatem,
Ter. Eun. 2, 3, 99 Ruhnk.: attende jam, Torquate, quam ego defugiam auctoritatem consulatūs mei, how little pleased (ironically) I am that the occurrences of my consulship are ascribed to my exertions, my influence, Cic. Sull. 11, 33:cujus (Reguli) cum valuisset auctoritas, captivi retenti sunt,
id. Off. 3, 27, 100:jure, legibus, auctoritate omnium, qui consulebantur, testamentum fecerat,
id. Verr. 2, 1, 42:ejus (Sexti) mihi vivit auctoritas,
id. Att. 10, 1, 1:his rebus adducti et auctoritate Orgetorigis permoti etc.,
Caes. B. G. 1, 3: ut per auctoritatem earum civitatium suae preces nuper repudiatae faciliorem aditum ad senatum haberent, i. e. agentibus, intervenientibus, Liv. 38, 3 al.—Also consolatory exhortation, consolation, comfort:his autem litteris animum tuum...amicissimi hominis auctoritate confirmandum etiam atque etiam puto,
Cic. Fam. 6, 6, 2.—Will, pleasure, decision, bidding, command, precept, decree:2.si ad verba rem deflectere velimus, consilium autem eorum, qui scripserunt, et rationem et auctoritatem relinquamus?
Cic. Caecin. 18, 51:verba servire hominum consiliis et auctoritatibus,
id. ib. 18, 52:legio auctoritatem Caesaris persecuta est,
id. Phil. 3, 3:nisi legiones ad Caesaris auctoritatem se contulissent,
under his command, guidance, id. Fam. 10, 28 fin. —Hence,Esp., in political lang., t. t.a.Senatūs auctoritas,(α).The will of the senate:(β).agrum Picenum contra senatūs auctoritatem dividere,
Cic. Sen. 4, 11.—More freq.,A decree of the senate, = Senatūs consultum:b.Senatūs vetus auctoritas de Bacchanalibus,
Cic. Leg. 2, 15, 37:sine senatūs auctoritate foedus facere,
id. Off. 3, 30, 109:Senatūs auctoritas gravissima intercessit,
id. Fam. 1, 2 fin.:responditque ita ex auctoritate senatūs consul,
Liv. 7, 31:imperio non populi jussu, non ex auctoritate patrum dato,
id. 26, 2:Neminem exulum nisi ex Senatūs auctoritate restituit,
Suet. Claud. 12:citra senatūs populique auctoritatem,
id. Caes. 28 al. —Hence the superscription to the decrees of the Senate:SENATVS. CONSVLTI. AVCTORITAS., abbrev., S. C. A.,
Cic. Fam. 8, 8.—Sometimes between senatūs auctoritas and senatūs consultum this distinction is to be made, that the former designates a decision of the senate, invalidated by the protestation of the tribune of the people or by the people themselves;the latter, one that is passed without opposition,
Cic. Fam. 8, 8; Liv. 4, 57.—Auctoritas populi, the popular will or decision:c.isti principes et sibi et ceteris populi universi auctoritati parendum esse fateantur,
Cic. Imp. Pomp. 22; so,publica,
Vell. 2, 62, 3; Dig. 1, 2, 2, § 4.—Auctoritas collegii (pontificum), Liv. 34, 44; cf. Cic. Leg. 2, 19 and 21.—D.Liberty, ability, power, authority to do according to one's pleasure:E.qui habet imperium a populo Romano auctoritatem legum dandarum ab senatu,
Cic. Verr. 2, 2, 49:Verres tantum sibi auctoritatis in re publicā suscepit, ut, etc.,
id. ib. 2, 5, 58: Invita in hoc loco versatur oratio;videtur enim auctoritatem adferre peccandi,
id. N. D. 3, 35, 85:Senatūs faciem secum attulerat auctoritatemque populi Romani,
id. Phil. 8, 8.—Might, power, authority, reputation, dignity, influence, weight (very freq.):F.ut vostra auctoritas Meae auctoritati fautrix adjutrixque sit, Ter. Hec. prol. alt. 40: aequitate causae et auctoritate suā aliquem commovere,
Cic. Verr. 2, 1, 48:id maximā auctoritate philosophi adfirmant,
id. Off. 3, 29, 105:Digna est memoriā Q. Catuli cum auctoritas tum verecundia,
Vell. 2, 32:optimatium auctoritatem deminuere,
Suet. Caes. 11; so,auctoritatem habere,
Cic. Phil. 11, 10 fin.; id. Sen. 17, 60:adripere,
id. ib. 18, 62; id. N. D. 3, 35, 85:facere,
to procure, obtain, id. Imp. Pomp. 15: Grandis auctoritatis es et bene regis regnum Israël, * Vulg. 3 Reg. 21, 7:imminuere,
Cic. de Or. 2, 37 fin.:levare,
id. Ac. 2, 22, 69:fructus capere auctoritatis,
id. Sen. 18, 62:Quae sunt voluptates corporis cum auctoritatis praemiis comparandae?
id. ib. 18, 64 et saep. — Transf. to things, importance, significance, weight, power, worth, value, estimation:bos in pecuariā maximā debet esse auctoritate,
Varr. R. R. 2, 5:sunt certa legum verba... quo plus auctoritatis habeant, paulo antiquiora,
more weight, force, Cic. Leg. 2, 7, 18:totius hujusce rei quae sit vis, quae auctoritas, quod pondus, ignorant,
id. Fl. 4:utilitatis species falsa ab honestatis auctoritate superata est,
id. Off. 3, 30, 109: cum antea per aetatem nondum hujus auctoritatem loci attingere auderem, of this honorable place, i. e. the rostra, id. Imp. Pomp 1:bibliothecas omnium philosophorum mihi videtur XII. tabularum libellus auctoritatis pondere superare,
id. de Or. 1, 44, 195; id. Fam. 1, 7; Dolab. ap. Cic. ib. 9, 9 fin.:auctoritas praecipua lupo (pisci),
Plin. 9, 17, 28, § 61: Post eum (Maecenatum) interiit auctoritas sapori (pullorum [p. 200] asinorum), id. 8, 43, 68, § 170 Jan:unguentorum,
id. 13, 1, 2, § 4:auctoritas dignitasque formae,
Suet. Claud. 30.—Also of feigned, assumed authority:nec cognovi quemquam, qui majore auctoritate nihil diceret,
that said nothing with a greater air of authority, Cic. Div. 2, 67, 139.—An example, pattern, model:G.omnium superiorum auctoritatem repudiare,
Cic. Verr. 2, 3, 19:memoriā digna juventuti rei publicae capessendae auctoritas disciplinaque,
id. Sest. 6, 14:valuit auctoritas,
id. Tusc. 2, 22, 53; so id. Verr. 2, 3, 93; 2, 5, 32:tu is es qui in disputando non tuum judicium sequare, sed auctoritati aliorum pareas,
id. Leg. 1, 13, 36; id. Rosc. Am. 6, 16 al.—A warrant, security for establishing a fact, assertion, etc., credibility:2.cum ea (justitia) sine prudentiā satis habeat auctoritatis,
Cic. Off. 2, 9, 34:desinant putare, auctoritatem esse in eo testimonio, cujus auctor inventus est nemo,
id. Fl. 22, 53:Quid vero habet auctoritatis furor iste, quem divinum vocatis?
id. Div. 2, 54, 110:tollitur omnis auctoritas somniorum,
id. ib. 2, 59, 123:cum ad vanitatem accessit auctoritas,
id. Lael. 25, 94.—Meton., the things which serve for the verification or establishment of a fact.a.A record, document:b.videt legationes, cum publicis auctoritatibus convenisse,
Cic. Verr. 1, 3, 7:nihil putas valere in judiciis civitatum auctoritates ac litteras,
id. ib. 2, 3, 62, § 146.—The name of a person who is security for something, authority:H.cum auctoritates principum conjurationis colligeret,
Cic. Sull. 13, 37:sed tu auctoritates contemnis, ratione pugnas,
id. N. D. 3, 4, 9.—Hence for the names of persons present at the drawing up of a decree of the senate:quod in auctoritatibus praescriptis exstat,
Cic. de Or. 3, 2, 5: Senatūs consultum, quod tibi misi, factum est auctoritatesque perscriptae, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8.—Right of possession (cf. auctor, II. F. 1.):J.lex usum et auctoritatem fundi jubet esse biennium,
Cic. Caecin. 19, 54:usūs auctoritas fundi biennium est,
id. Top. 4, 23; so id. Caecin. 26, 74; id. Har. Resp. 7; Lex Atin. ap. Gell. 17, 6; cf. Hugo, Rechtsgesch. p. 217 sq.—So in the laws of the XII. Tables: ADVERSVS. HOSTEM. AETERNA. AVCTORITAS., against a stranger the right of possession is perpetual (i. e. a stranger cannot, by prescription, obtain the right of possession to the property of a Roman), ap. Cic. Off. 1, 12, 37.—In jurid. lang., a guaranty, security, Paul. Sent. 2, 17. -
4 autoritas
auctōrĭtas (not autōr- nor authōr-), ātis, f. [auctor], acc. to the different signiff. of that word,I.In gen., a producing, production, invention, cause (very rare;II.syn.: auctoramentum, sententia, judicium, consilium, vis, pondus, favor, gratia): quod si exquiratur usque ab stirpe auctoritas (sc. rumoris),
originator, inventor, Plaut. Trin. 1, 2, 180:ejus facti qui sint principes et inventores, qui denique auctoritatis ejus et inventionis comprobatores,
Cic. Inv. 1, 28, 43:utrum poëtae Stoicos depravārint, an Stoici poëtis dederint auctoritatem, non facile dixerim,
id. N. D. 3, 38, 91.—Esp.,A.A view, opinion, judgment:B.errat vehementer, si quis in orationibus nostris auctoritates nostras consignatas se habere arbitratur,
Cic. Clu. 50, 139:reliquum est, ut de Q. Catuli auctoritate et sententiā dicendum esse videatur,
id. Imp. Pomp. 20; 22:Mihi quidem ex animo eximi non potest, esse deos, id tamen ipsum, quod mihi persuasum est auctoritate majorum, cur ita sit, nihil tu me doces,
id. N. D. 3, 3, 7:plus apud me antiquorum auctoritas valet,
id. Lael. 4, 13.—Counsel, advice, persuasion, encouragement to something (esp. if made with energy and sustained by the authority and influence of the counsellor; cf.C.auctor, I. C.): auctoritatem defugere,
Plaut. Poen. 1, 1, 19:Jubeo, cogo atque impero. Numquam defugiam auctoritatem,
Ter. Eun. 2, 3, 99 Ruhnk.: attende jam, Torquate, quam ego defugiam auctoritatem consulatūs mei, how little pleased (ironically) I am that the occurrences of my consulship are ascribed to my exertions, my influence, Cic. Sull. 11, 33:cujus (Reguli) cum valuisset auctoritas, captivi retenti sunt,
id. Off. 3, 27, 100:jure, legibus, auctoritate omnium, qui consulebantur, testamentum fecerat,
id. Verr. 2, 1, 42:ejus (Sexti) mihi vivit auctoritas,
id. Att. 10, 1, 1:his rebus adducti et auctoritate Orgetorigis permoti etc.,
Caes. B. G. 1, 3: ut per auctoritatem earum civitatium suae preces nuper repudiatae faciliorem aditum ad senatum haberent, i. e. agentibus, intervenientibus, Liv. 38, 3 al.—Also consolatory exhortation, consolation, comfort:his autem litteris animum tuum...amicissimi hominis auctoritate confirmandum etiam atque etiam puto,
Cic. Fam. 6, 6, 2.—Will, pleasure, decision, bidding, command, precept, decree:2.si ad verba rem deflectere velimus, consilium autem eorum, qui scripserunt, et rationem et auctoritatem relinquamus?
Cic. Caecin. 18, 51:verba servire hominum consiliis et auctoritatibus,
id. ib. 18, 52:legio auctoritatem Caesaris persecuta est,
id. Phil. 3, 3:nisi legiones ad Caesaris auctoritatem se contulissent,
under his command, guidance, id. Fam. 10, 28 fin. —Hence,Esp., in political lang., t. t.a.Senatūs auctoritas,(α).The will of the senate:(β).agrum Picenum contra senatūs auctoritatem dividere,
Cic. Sen. 4, 11.—More freq.,A decree of the senate, = Senatūs consultum:b.Senatūs vetus auctoritas de Bacchanalibus,
Cic. Leg. 2, 15, 37:sine senatūs auctoritate foedus facere,
id. Off. 3, 30, 109:Senatūs auctoritas gravissima intercessit,
id. Fam. 1, 2 fin.:responditque ita ex auctoritate senatūs consul,
Liv. 7, 31:imperio non populi jussu, non ex auctoritate patrum dato,
id. 26, 2:Neminem exulum nisi ex Senatūs auctoritate restituit,
Suet. Claud. 12:citra senatūs populique auctoritatem,
id. Caes. 28 al. —Hence the superscription to the decrees of the Senate:SENATVS. CONSVLTI. AVCTORITAS., abbrev., S. C. A.,
Cic. Fam. 8, 8.—Sometimes between senatūs auctoritas and senatūs consultum this distinction is to be made, that the former designates a decision of the senate, invalidated by the protestation of the tribune of the people or by the people themselves;the latter, one that is passed without opposition,
Cic. Fam. 8, 8; Liv. 4, 57.—Auctoritas populi, the popular will or decision:c.isti principes et sibi et ceteris populi universi auctoritati parendum esse fateantur,
Cic. Imp. Pomp. 22; so,publica,
Vell. 2, 62, 3; Dig. 1, 2, 2, § 4.—Auctoritas collegii (pontificum), Liv. 34, 44; cf. Cic. Leg. 2, 19 and 21.—D.Liberty, ability, power, authority to do according to one's pleasure:E.qui habet imperium a populo Romano auctoritatem legum dandarum ab senatu,
Cic. Verr. 2, 2, 49:Verres tantum sibi auctoritatis in re publicā suscepit, ut, etc.,
id. ib. 2, 5, 58: Invita in hoc loco versatur oratio;videtur enim auctoritatem adferre peccandi,
id. N. D. 3, 35, 85:Senatūs faciem secum attulerat auctoritatemque populi Romani,
id. Phil. 8, 8.—Might, power, authority, reputation, dignity, influence, weight (very freq.):F.ut vostra auctoritas Meae auctoritati fautrix adjutrixque sit, Ter. Hec. prol. alt. 40: aequitate causae et auctoritate suā aliquem commovere,
Cic. Verr. 2, 1, 48:id maximā auctoritate philosophi adfirmant,
id. Off. 3, 29, 105:Digna est memoriā Q. Catuli cum auctoritas tum verecundia,
Vell. 2, 32:optimatium auctoritatem deminuere,
Suet. Caes. 11; so,auctoritatem habere,
Cic. Phil. 11, 10 fin.; id. Sen. 17, 60:adripere,
id. ib. 18, 62; id. N. D. 3, 35, 85:facere,
to procure, obtain, id. Imp. Pomp. 15: Grandis auctoritatis es et bene regis regnum Israël, * Vulg. 3 Reg. 21, 7:imminuere,
Cic. de Or. 2, 37 fin.:levare,
id. Ac. 2, 22, 69:fructus capere auctoritatis,
id. Sen. 18, 62:Quae sunt voluptates corporis cum auctoritatis praemiis comparandae?
id. ib. 18, 64 et saep. — Transf. to things, importance, significance, weight, power, worth, value, estimation:bos in pecuariā maximā debet esse auctoritate,
Varr. R. R. 2, 5:sunt certa legum verba... quo plus auctoritatis habeant, paulo antiquiora,
more weight, force, Cic. Leg. 2, 7, 18:totius hujusce rei quae sit vis, quae auctoritas, quod pondus, ignorant,
id. Fl. 4:utilitatis species falsa ab honestatis auctoritate superata est,
id. Off. 3, 30, 109: cum antea per aetatem nondum hujus auctoritatem loci attingere auderem, of this honorable place, i. e. the rostra, id. Imp. Pomp 1:bibliothecas omnium philosophorum mihi videtur XII. tabularum libellus auctoritatis pondere superare,
id. de Or. 1, 44, 195; id. Fam. 1, 7; Dolab. ap. Cic. ib. 9, 9 fin.:auctoritas praecipua lupo (pisci),
Plin. 9, 17, 28, § 61: Post eum (Maecenatum) interiit auctoritas sapori (pullorum [p. 200] asinorum), id. 8, 43, 68, § 170 Jan:unguentorum,
id. 13, 1, 2, § 4:auctoritas dignitasque formae,
Suet. Claud. 30.—Also of feigned, assumed authority:nec cognovi quemquam, qui majore auctoritate nihil diceret,
that said nothing with a greater air of authority, Cic. Div. 2, 67, 139.—An example, pattern, model:G.omnium superiorum auctoritatem repudiare,
Cic. Verr. 2, 3, 19:memoriā digna juventuti rei publicae capessendae auctoritas disciplinaque,
id. Sest. 6, 14:valuit auctoritas,
id. Tusc. 2, 22, 53; so id. Verr. 2, 3, 93; 2, 5, 32:tu is es qui in disputando non tuum judicium sequare, sed auctoritati aliorum pareas,
id. Leg. 1, 13, 36; id. Rosc. Am. 6, 16 al.—A warrant, security for establishing a fact, assertion, etc., credibility:2.cum ea (justitia) sine prudentiā satis habeat auctoritatis,
Cic. Off. 2, 9, 34:desinant putare, auctoritatem esse in eo testimonio, cujus auctor inventus est nemo,
id. Fl. 22, 53:Quid vero habet auctoritatis furor iste, quem divinum vocatis?
id. Div. 2, 54, 110:tollitur omnis auctoritas somniorum,
id. ib. 2, 59, 123:cum ad vanitatem accessit auctoritas,
id. Lael. 25, 94.—Meton., the things which serve for the verification or establishment of a fact.a.A record, document:b.videt legationes, cum publicis auctoritatibus convenisse,
Cic. Verr. 1, 3, 7:nihil putas valere in judiciis civitatum auctoritates ac litteras,
id. ib. 2, 3, 62, § 146.—The name of a person who is security for something, authority:H.cum auctoritates principum conjurationis colligeret,
Cic. Sull. 13, 37:sed tu auctoritates contemnis, ratione pugnas,
id. N. D. 3, 4, 9.—Hence for the names of persons present at the drawing up of a decree of the senate:quod in auctoritatibus praescriptis exstat,
Cic. de Or. 3, 2, 5: Senatūs consultum, quod tibi misi, factum est auctoritatesque perscriptae, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8.—Right of possession (cf. auctor, II. F. 1.):J.lex usum et auctoritatem fundi jubet esse biennium,
Cic. Caecin. 19, 54:usūs auctoritas fundi biennium est,
id. Top. 4, 23; so id. Caecin. 26, 74; id. Har. Resp. 7; Lex Atin. ap. Gell. 17, 6; cf. Hugo, Rechtsgesch. p. 217 sq.—So in the laws of the XII. Tables: ADVERSVS. HOSTEM. AETERNA. AVCTORITAS., against a stranger the right of possession is perpetual (i. e. a stranger cannot, by prescription, obtain the right of possession to the property of a Roman), ap. Cic. Off. 1, 12, 37.—In jurid. lang., a guaranty, security, Paul. Sent. 2, 17. -
5 biennium
bĭennĭum, ii, n. [bis-annus], a period or space of two years, two years: jam biennium [p. 237] est, cum, etc., Plaut. Merc. 3, 1, 35:intra tempus biennii,
Col. 3, 9, 6:hoc factum est ferme abhinc biennium,
Plaut. Bacch. 3, 2, 4 (imitated by Ps.-Plaut. Merc. prol. 12):biennium ibi perpetuum misera illum tuli,
Ter. Hec. 1, 2, 12; Caes. B. G. 1, 3; Cic. Phil. 5, 3, 7; Liv. 5, 14, 2:biennium provinciam obtinuit,
Cic. Verr. 2, 3, 93, § 216; 2, 4, 30, § 67:lex usum et auctoritatem fundi jubet esse biennium,
id. Caecin. 19, 54; Quint. Ep. ad Tryph. 1; id. Inst. 1, 12, 9:biennio postquam abii,
Plaut. Bacch. 2, 1, 1:comitia biennio habita,
Liv. 5, 14, 2:matres, quae biennio durant,
Plin. 11, 21, 24, § 73; Suet. Galb. 7:consulatum biennio post ultro petiit,
id. Aug. 26:intra tempus bienni,
Col. R. R. 3, 9, 6:intra biennium,
Quint. 1, 2, 9:ultra biennium,
Tac. A. 1, 1.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Русский