Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

letum

  • 121 laboro

    lăbōro, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [2. labor].
    I.
    Neutr., to labor, take pains, exert one's self, strive.
    A.
    In gen.:

    ne labora,

    Ter. Heaut. 1, 1, 37:

    sese (aratores) sibi, laborare,

    Cic. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    quid ego laboravi, aut quid egi, aut in quo evigilaverunt curae et cogitationes meae, si? etc.,

    id. Par. 2, 17:

    ne familiares, si scuta ipsi ferrent, laborarent,

    id. Phil. 5, 6:

    si mea res esset, non magis laborarem,

    id. Fam. 13, 44; 74:

    qui non satis laborarunt,

    Quint. 8 prooem. §

    29: frustra laborabimus,

    id. 6, 3, 35; cf.:

    frustra laboret Ausus idem,

    Hor. A. P. 241:

    in enodandis nominibus,

    to exert one's self in vain, Cic. N. D. 3, 24, 62:

    circa memoriam et pronuntiationem,

    Quint. 6, 4, 1:

    circa nomina rerum ambitiose,

    id. 3, 11, 21:

    in famam, Sen. de Ira, 3, 41, 3: in commune,

    Quint. 5, 11, 24; 8, 2, 18:

    in spem,

    Ov. M. 15, 367.—With dat., to toil for, to serve:

    cui (Jovi) tertia regna laborant,

    Sil. 8, 116.—With in and abl.:

    quid est, in quo se laborasse dicit?

    Cic. Verr. 2, 3, 53, § 124:

    qua in re mihi non arbitror diu laborandum,

    Quint. 2, 3, 2:

    in dura humo,

    Ov. F. 4, 416:

    in remigando,

    Vulg. Marc. 6, 48:

    in omni gente,

    in behalf of, Juv. 8, 239.—With pro:

    pro hoc (L. Flacco) laborant,

    Cic. Planc. 11, 28:

    pro salute mea,

    id. Dom. 11, 30:

    pro Sestio,

    id. Fam. 13, 8, 1.—With ut:

    laborabat, ut reliquas civitates adjungeret,

    Caes. B. G. 7, 31:

    ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,

    Cic. Planc. 20, 50:

    ut vos decerneretis laboravi,

    id. Prov. Cons. 11, 28:

    neque te ut miretur turba labores,

    Hor. S. 1, 10, 73. —With ne:

    et sponsio illa ne fieret, laborasti,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 132: quae ego ne frustra subierim... laboro, Lent. ap. Cic. Fam. 12, 14, 5.—With inf.:

    quem perspexisse laborant,

    Hor. A. P. 435:

    amarique ab eo laboravi,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 5, 9:

    si sociis fidelissimis prospicere non laboratis,

    Cic. Verr. 2, 3, 55, § 127:

    quod audiri non laborarit,

    Cic. Att. 5, 2, 2:

    hunc superare laboret,

    Hor. S. 41, 112; 2, 3, 269:

    ne quaerere quidem de tanta re laborarint,

    Nep. Pel. 3, 1:

    describere,

    Cael. Aur. Acut. 2, 1.—
    B.
    In partic.
    1.
    To suffer, to labor under, to be oppressed, afflicted, or troubled with.
    (α).
    Absol.: aliud est dolere, aliud laborare. Cum varices secabantur C. Mario, dolebat: cum aestu magno ducebat agmen, laborabat. Est mter haec tamen quaedam similitudo: consuetudo enim laborum perpessionem dolorum efficiet faciliorem, Cic. [p. 1025] Tusc. 2, 15, 35:

    valetudo tua me valde conturbat: significant enim tuae litterae, te prorsus laborare,

    id. Att. 7, 2, 2:

    cum sine febri laborassem,

    id. ib. 5, 8:

    eum graviter esse aegrum, quod vehementer ejus artus laborarent,

    id. Tusc. 2, 25, 61.—
    (β).
    With ex:

    ex intestinis,

    Cic. Fam. 7, 26, 1:

    ex pedibus,

    id. ib. 9, 23:

    ex renibus,

    id. Tusc. 2, 25, 60:

    e dolore,

    Ter. And. 1, 5, 33.—Esp. of mental disorders, etc.:

    ex invidia,

    Cic. Clu. 71, 202; id. Rosc. Am. 51, 149:

    ex desiderio,

    id. Fam. 16, 11, 1:

    ex inscitia,

    id. Inv. 2, 2, 5:

    ex aere alieno laborare,

    to be oppressed with debt, Caes. B. C. 3, 22.—
    (γ).
    With ab:

    a re frumentaria,

    Caes. B. C. 3, 9:

    ab avaritia,

    Hor. S. 1, 4, 26.—
    (δ).
    With abl.:

    laborantes utero puellae,

    Hor. C. 3, 22, 2:

    domesticā crudelitate,

    Cic. Rosc. Am. 53, 154:

    nec vero quisquam stultus non horum morborum aliquo laborat,

    id. Fin. 1, 18, 59:

    odio apud hostes, contemptu inter socios,

    Liv. 6, 2:

    pestilentiā laboratum est,

    id. 1, 31, 5:

    crimine temeritatis,

    Quint. 12, 9, 14.—
    2.
    To grieve, be in trouble, be vexed, to be concerned, solicitous, or anxious:

    animo laborabat, ut reliquas civitates adjungeret,

    Caes. B. G. 7, 31:

    ut vos decerneretis, laboravi,

    Cic. Prov. Cons. 11:

    nihil laboro, nisi ut salvus sis,

    id. Fam. 16, 4, 4:

    sponsio illa ne fieret laborasti,

    id. Verr. 2, 3, 57, § 132.— With de (esp. of events or persons on whose account one is concerned):

    sororem de fratrum morte laborantem,

    Cic. Inv. 2, 26, 78:

    de quibus ego ante laborabam, ne, etc.,

    id. Caecin. 1, 3:

    laboro, ut non minimum hac mea commendatione se consecutum videretur,

    id. Fam. 13, 26, 4:

    noli putare me de ulla re magis laborare,

    id. Att. 6, 1, 3:

    his de rebus eo magis laboro, quod, etc.,

    id. Fam. 13, 56, 3:

    in uno,

    i. e. to love, Hor. C. 1, 17, 19: non laboro, nihil laboro, I don't trouble myself about it, it concerns me not:

    cujus manu sit percussus, non laboro,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97:

    quorsum recidat responsum tuum non magnopere laboro,

    id. Rosc. Com. 15, 43:

    Tironi prospicit, de se nihil laborat,

    id. Phil. 8, 9, 26:

    quid est quod de iis laborat,

    id. ib. 8, 8, 27; id. Tusc. 1, 43, 103.—With abl.:

    tuā causā,

    Cic. Fam. 3, 7, 6:

    neglegens ne qua populus laborat,

    Hor. C. 3, 8, 25.—With in:

    in re familiari valde laboramus,

    Cic. Att. 4, 1, 3.—
    3.
    To be in distress, difficulty, or danger:

    quos laborantes conspexerat iis subsidia submittebat,

    Caes. B. G. 4, 26:

    suis laborantibus succurrere,

    id. B. C. 2, 6; Sall. C. 60, 4:

    ne legatus laborantibus suis auxilio foret,

    id. J. 52, 6; Curt. 9, 1, 15.— Impers. pass.:

    maxime ad superiores munitiones laboratur,

    Caes. B. G. 7, 85.—Of inanim. things:

    ut utraeque (triremes) ex concursu laborarent,

    Caes. B. C. 2, 6:

    nec cur fraternis luna laboret equis (of an eclipse of the moon, because the sun's light is then withdrawn from it),

    Prop. 2, 34, 52 (3, 32, 48 M.); so,

    luna laboret,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    cum luna laborare non creditur,

    Plin. 2, 9, 6, § 42:

    laboranti succurrere lunae,

    Juv. 6, 443:

    Aquilonibus Querceta laborant,

    Hor. C. 2, 9, 6:

    laborantem ratem deserere,

    Ov. P. 2, 6, 22:

    laborat carmen in fine,

    Petr. 45.—
    II.
    Act. (only since the Aug. per.; for in Cic. Cael. 22, 54, elaboratus is the correct reading).
    A.
    To work out, elaborate, to form, make, prepare:

    noctibus hibernis castrensia pensa laboro,

    Prop. 4, 3, 33:

    quale non perfectius Meae laborarint manus,

    Hor. Epod. 5, 60:

    arte laboratae vestes,

    Verg. A. 1, 639:

    laborata Ceres,

    bread, id. ib. 8, 181:

    et nobis et equis letum commune laboras,

    preparest, Sil. 16, 411.—
    B.
    To labor at, to cultivate:

    frumenta ceterosque fructus,

    Tac. G. 45.

    Lewis & Short latin dictionary > laboro

  • 122 letabilis

    lētābĭlis, e, adj. [letum], deadly, fatal:

    lues,

    Amm. 19, 4, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > letabilis

  • 123 lethifer

    lētĭfer ( lēth-), fĕra, fĕrum, adj. [letum], death-bringing, death-dealing, deadly, fatal ( poet.):

    arcus,

    Verg. A. 10, 169:

    ictus,

    Ov. M. 8, 362:

    dextra,

    id. ib. 12, 606:

    vestis,

    id. ib. 9, 166:

    anguis,

    Stat. Th. 5, 628:

    certamen,

    Cat. 64, 390:

    annus,

    Verg. A. 3, 139:

    autumnus,

    Juv. 4, 57.—In prose:

    rabies letifer morbus canibus,

    Col. 7, 12 fin. — Transf.:

    locus,

    a place in the body where a wound is fatal, a mortal part, Ov. M. 5, 133.

    Lewis & Short latin dictionary > lethifer

  • 124 letifer

    lētĭfer ( lēth-), fĕra, fĕrum, adj. [letum], death-bringing, death-dealing, deadly, fatal ( poet.):

    arcus,

    Verg. A. 10, 169:

    ictus,

    Ov. M. 8, 362:

    dextra,

    id. ib. 12, 606:

    vestis,

    id. ib. 9, 166:

    anguis,

    Stat. Th. 5, 628:

    certamen,

    Cat. 64, 390:

    annus,

    Verg. A. 3, 139:

    autumnus,

    Juv. 4, 57.—In prose:

    rabies letifer morbus canibus,

    Col. 7, 12 fin. — Transf.:

    locus,

    a place in the body where a wound is fatal, a mortal part, Ov. M. 5, 133.

    Lewis & Short latin dictionary > letifer

  • 125 Mors

    mors, tis, f. [root mor, v. morior] (dat. morte, Varr. ap. Gell. 24), death in every form, natural or violent (syn.: letum, nex).
    I.
    Lit.:

    omnium rerum mors est extremum,

    Cic. Fam. 6, 21, 1:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79:

    mortem sibi consciscere,

    to kill one's self, Cic. Verr. 2, 3, 56, § 129:

    obire,

    to die, id. Phil. 5, 17, 48;

    Plaut Aul. prol. 15: nam necessest me... cras mortem exequi,

    id. Ps. 4, 2, 38:

    certae occumbere morti,

    to submit to, Verg. A. 2, 62:

    aliquem ad mortem dare,

    to put to death, kill, Plaut. Am. 2, 2, 177:

    morti,

    Hor. S. 2, 3, 197:

    aliquem morte multare,

    Cic. Tusc. 1, 22, 50; so,

    per vim,

    id. Verr. 2, 1, 5, § 14:

    morte multatus,

    id. Tusc. 1, 40, 97; Tac. A. 6, 9; Plin. Ep. 8, 14, 15; Lact. 2, 9, 24:

    morte punire,

    Plin. Ep. 8, 14, 12; Tac. A. 4, 44; 11, 18:

    mortis poena,

    Cic. Cat. 4, 4, 7:

    morti addici,

    id. Off. 3, 10, 45:

    omne humanum genus morte damnatum est,

    Sen. Ep. 71, 15:

    Antonius civium suorum vitae sedebat mortisque arbiter,

    Sen. Polyb. 16, 2:

    vitae et mortis habere potestatem,

    Vulg. Sap. 16, 13:

    illata per scelus,

    assassination, Cic. Mil. 7, 17:

    ad mortem se offerre pro patriā,

    id. Tusc. 1, 15, 32: afferre, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2:

    multare aliquem usque ad mortem,

    Ter. Ad. 1, 2, 9:

    morte cadere,

    Hor. C. 4, 2, 15: morte acerbissimā affici, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2:

    multare,

    id. de Or. 1, 43, 100:

    ad mortem duci,

    id. Tusc. 1, 42, 100:

    cui legatio ipsa morti fuisset,

    brought death, id. Phil. 9, 1, 3:

    imperfecta,

    blindness, Stat. Th. 11, 582: morte suā mori, to die a natural death:

    bella res est, mori suā morte,

    Sen. Ep. 69, 6:

    mors suprema,

    Hor. Ep. 2, 2, 173; Sil. 5, 416: mortis fine, Boëth. Consol. 2, 7: quae rapit ultima mors est, Lucil. ap. Sen. Ep. 24, 20: proximus morti = moriens, Aug. Civ. Dei, 22, 8; App. M. 1, 72; cf.:

    morti vicinus,

    Aug. Serm. 306, 10; Hier. in Joel, 1, 13 al.; cf.:

    cui, mors cum appropinquet,

    Cic. Fin. 5, 11, 31:

    cujus aetati mors propior erat,

    Sall. H. 2, 41, 9:

    adpropinquante morte,

    Cic. Div. 1, 30, 64 sq.:

    ut prorogetur tibi dies mortis,

    Sen. Ben. 5, 17, 6:

    circa mortis diem,

    id. Ep. 27, 2:

    mansurum est vitium usque ad diem mortis,

    Cels. 7, 7, 15 init. — Poet.:

    mors sola fatetur quantula sint hominum corpuscula,

    Juv. 10, 173. —In plur.:

    mortes, when several persons are spoken of: praeclarae mortes sunt imperatoriae,

    Cic. Fin. 2, 30, 97; so Hor. S. 1, 3, 108:

    meorum,

    Plin. Ep. 8, 16, 1:

    perdere mortes,

    to throw away lives, to die in vain, Stat. Th. 9, 58:

    hinc subitae mortes,

    Juv. 1, 144.—Also of different forms or modes of death:

    omnīs per mortīs,

    Verg. A. 10, 854; cf.:

    omni imagine mortium,

    Tac. H. 3, 28; Sen. Clem. 1, 18, 2.—Rarely of an abstract thing:

    fere rerum omnium oblivio morsque memoriae,

    death, total loss, Plin. 14, 22, 28, § 142.—
    B.
    Personified.
    1.
    Mors, a goddess, the daughter of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17, 44; Verg. A. 11, 197; Hyg. Fab. praef.—
    2.
    (Eccl. Lat.) = eum qui habebat mortis imperium, id est, diabolum, Vulg. Heb. 2, 14; id. Isa. 28, 15; cf.:

    ero mors tua, o mors,

    id. Hos. 13, 14; id. Apoc. 6, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    A dead body, corpse (mostly poet.): morte campos contegi, with corpses, Att. ap. Non. 110, 31:

    mortem ejus (Clodii) lacerari,

    body, corpse, Cic. Mil. 32, 86; Cat. 64, 362; Prop. 3, 5, 22:

    vitis, quam juxta hominis mors laqueo pependerit,

    Plin. 14, 19, 23, § 119; Stat. Th. 1, 768.—Hence, jestingly, of an old man:

    odiosum est mortem amplexari,

    a corpse, a skeleton, Plaut. Bacch. 5, 2, 33.—
    B.
    Like phonos, the blood shed by murder:

    ensem multā morte recepit,

    Verg. A. 9, 348.—
    C.
    That which brings death (of missiles), a deadly weapon ( poet.):

    mille cavet lapsas circum cava tempora mortes,

    Stat. Th. 6, 792; Luc. 7, 517:

    per pectora saevas Exceptat mortes,

    Sil. 9, 369.—Of a sentence or threat of death:

    ut auferat a me mortem istam,

    Vulg. Ex. 10, 17;

    of terrible pangs and anxieties: contritiones mortis,

    id. 2 Reg. 22, 5:

    dolores mortis,

    id. Psa. 18, 4; 116, 3;

    of a cruel and murderous officer: aderat mors terrorque sociorum et civium lictor Sestius,

    Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118.—
    D.
    Esp. (eccl. Lat.):

    mors secunda,

    the second death, future punishment, Vulg. Apoc. 2, 11; 20, 6; 14:

    mors alone,

    id. 1 Joh. 5, 16; also spiritual death, that of a soul under the dominion of sin:

    stimulus mortis peccatum est,

    id. 1 Cor. 15, 56; Rom. 8, 6 et saep.; cf. Lact. 7, 10 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > Mors

  • 126 mors

    mors, tis, f. [root mor, v. morior] (dat. morte, Varr. ap. Gell. 24), death in every form, natural or violent (syn.: letum, nex).
    I.
    Lit.:

    omnium rerum mors est extremum,

    Cic. Fam. 6, 21, 1:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79:

    mortem sibi consciscere,

    to kill one's self, Cic. Verr. 2, 3, 56, § 129:

    obire,

    to die, id. Phil. 5, 17, 48;

    Plaut Aul. prol. 15: nam necessest me... cras mortem exequi,

    id. Ps. 4, 2, 38:

    certae occumbere morti,

    to submit to, Verg. A. 2, 62:

    aliquem ad mortem dare,

    to put to death, kill, Plaut. Am. 2, 2, 177:

    morti,

    Hor. S. 2, 3, 197:

    aliquem morte multare,

    Cic. Tusc. 1, 22, 50; so,

    per vim,

    id. Verr. 2, 1, 5, § 14:

    morte multatus,

    id. Tusc. 1, 40, 97; Tac. A. 6, 9; Plin. Ep. 8, 14, 15; Lact. 2, 9, 24:

    morte punire,

    Plin. Ep. 8, 14, 12; Tac. A. 4, 44; 11, 18:

    mortis poena,

    Cic. Cat. 4, 4, 7:

    morti addici,

    id. Off. 3, 10, 45:

    omne humanum genus morte damnatum est,

    Sen. Ep. 71, 15:

    Antonius civium suorum vitae sedebat mortisque arbiter,

    Sen. Polyb. 16, 2:

    vitae et mortis habere potestatem,

    Vulg. Sap. 16, 13:

    illata per scelus,

    assassination, Cic. Mil. 7, 17:

    ad mortem se offerre pro patriā,

    id. Tusc. 1, 15, 32: afferre, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2:

    multare aliquem usque ad mortem,

    Ter. Ad. 1, 2, 9:

    morte cadere,

    Hor. C. 4, 2, 15: morte acerbissimā affici, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2:

    multare,

    id. de Or. 1, 43, 100:

    ad mortem duci,

    id. Tusc. 1, 42, 100:

    cui legatio ipsa morti fuisset,

    brought death, id. Phil. 9, 1, 3:

    imperfecta,

    blindness, Stat. Th. 11, 582: morte suā mori, to die a natural death:

    bella res est, mori suā morte,

    Sen. Ep. 69, 6:

    mors suprema,

    Hor. Ep. 2, 2, 173; Sil. 5, 416: mortis fine, Boëth. Consol. 2, 7: quae rapit ultima mors est, Lucil. ap. Sen. Ep. 24, 20: proximus morti = moriens, Aug. Civ. Dei, 22, 8; App. M. 1, 72; cf.:

    morti vicinus,

    Aug. Serm. 306, 10; Hier. in Joel, 1, 13 al.; cf.:

    cui, mors cum appropinquet,

    Cic. Fin. 5, 11, 31:

    cujus aetati mors propior erat,

    Sall. H. 2, 41, 9:

    adpropinquante morte,

    Cic. Div. 1, 30, 64 sq.:

    ut prorogetur tibi dies mortis,

    Sen. Ben. 5, 17, 6:

    circa mortis diem,

    id. Ep. 27, 2:

    mansurum est vitium usque ad diem mortis,

    Cels. 7, 7, 15 init. — Poet.:

    mors sola fatetur quantula sint hominum corpuscula,

    Juv. 10, 173. —In plur.:

    mortes, when several persons are spoken of: praeclarae mortes sunt imperatoriae,

    Cic. Fin. 2, 30, 97; so Hor. S. 1, 3, 108:

    meorum,

    Plin. Ep. 8, 16, 1:

    perdere mortes,

    to throw away lives, to die in vain, Stat. Th. 9, 58:

    hinc subitae mortes,

    Juv. 1, 144.—Also of different forms or modes of death:

    omnīs per mortīs,

    Verg. A. 10, 854; cf.:

    omni imagine mortium,

    Tac. H. 3, 28; Sen. Clem. 1, 18, 2.—Rarely of an abstract thing:

    fere rerum omnium oblivio morsque memoriae,

    death, total loss, Plin. 14, 22, 28, § 142.—
    B.
    Personified.
    1.
    Mors, a goddess, the daughter of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17, 44; Verg. A. 11, 197; Hyg. Fab. praef.—
    2.
    (Eccl. Lat.) = eum qui habebat mortis imperium, id est, diabolum, Vulg. Heb. 2, 14; id. Isa. 28, 15; cf.:

    ero mors tua, o mors,

    id. Hos. 13, 14; id. Apoc. 6, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    A dead body, corpse (mostly poet.): morte campos contegi, with corpses, Att. ap. Non. 110, 31:

    mortem ejus (Clodii) lacerari,

    body, corpse, Cic. Mil. 32, 86; Cat. 64, 362; Prop. 3, 5, 22:

    vitis, quam juxta hominis mors laqueo pependerit,

    Plin. 14, 19, 23, § 119; Stat. Th. 1, 768.—Hence, jestingly, of an old man:

    odiosum est mortem amplexari,

    a corpse, a skeleton, Plaut. Bacch. 5, 2, 33.—
    B.
    Like phonos, the blood shed by murder:

    ensem multā morte recepit,

    Verg. A. 9, 348.—
    C.
    That which brings death (of missiles), a deadly weapon ( poet.):

    mille cavet lapsas circum cava tempora mortes,

    Stat. Th. 6, 792; Luc. 7, 517:

    per pectora saevas Exceptat mortes,

    Sil. 9, 369.—Of a sentence or threat of death:

    ut auferat a me mortem istam,

    Vulg. Ex. 10, 17;

    of terrible pangs and anxieties: contritiones mortis,

    id. 2 Reg. 22, 5:

    dolores mortis,

    id. Psa. 18, 4; 116, 3;

    of a cruel and murderous officer: aderat mors terrorque sociorum et civium lictor Sestius,

    Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118.—
    D.
    Esp. (eccl. Lat.):

    mors secunda,

    the second death, future punishment, Vulg. Apoc. 2, 11; 20, 6; 14:

    mors alone,

    id. 1 Joh. 5, 16; also spiritual death, that of a soul under the dominion of sin:

    stimulus mortis peccatum est,

    id. 1 Cor. 15, 56; Rom. 8, 6 et saep.; cf. Lact. 7, 10 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > mors

  • 127 nex

    nex, nĕcis, f. [neco], death (syn.: mors, letum).
    I.
    Lit.
    A.
    A violent death, murder, slaughter (cf.: caedes, occisio): mater terribilem minatur vitae cruciatum et necem, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 58, 218 (Trag. v. 44 Vahl.):

    insidiatori et latroni, quae potest esse injusta nex,

    Cic. Mil. 4, 10:

    necem sibi consciscere,

    id. N. D. 2, 3, 7:

    vitae necisque potestatem habere in aliquem,

    Caes. B. G. 1, 10:

    necem comminari alicui,

    Suet. Caes. 14:

    neci dedere,

    Verg. G. 4, 90:

    neci demittere,

    id. A. 2, 85:

    neci mittere,

    id. ib. 12, 513:

    neci dare,

    id. ib. 12, 341:

    necem alicui parare,

    Ov. A. A. 1, 73:

    neci occumbere,

    id. M. 15, 499; id. H. 14, 12:

    eripere necem alicui,

    Stat. Th. 3, 69:

    miscere neces,

    to murder, Val. Fl. 3, 381:

    gravi nece urgere aliquem,

    Sen. Herc. Oet. 1833:

    devotus neci,

    doomed to death, id. Thyest. 693: vitae necisque potestas, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 8, 1.—
    (β).
    With gen. obj.:

    multorum civium neces,

    Cic. Cat. 1, 7, 18.—
    (γ).
    With gen. subj.:

    venatorum,

    Phaedr. 2, 8, 2.—
    B.
    In gen., death, a natural death (rare and post-Aug.):

    post necem Mithridatis,

    Just. 42, 1, 1:

    post necem consulis,

    Suet. Caes. 5:

    fata nobis sensum nostrae necis auferunt,

    Sen. Cons. ad Marc. 21, 7.—
    II.
    Transf., the blood of the slain:

    (manūs) imbutae Phrygia nece,

    Ov. A. A. 2, 714.—
    B.
    In gen., destruction, ruin, = pernicies, exitium (jurid. Lat.):

    in necem alicujus,

    Dig. 38, 5, 1; 36, 4, 5; 15, 1, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > nex

  • 128 obcumbo

    occumbo ( obc-), cŭbui, cŭbĭtum, 3, v. n. [ob-cumbo, cubo], to fall or sink down (cf.: occido, obeo, oppeto); hence,
    I.
    To go down, to set, of the heavenly bodies (postclass.):

    cometes cum oriretur occumberetque,

    Just. 37, 2, 3:

    cum sol occumberet,

    Vulg. Gen. 15, 12; id. 3 Reg. 22, 36.—
    II.
    To fall dying, to die (the class. signif. of the word); constr. absol. or with mortem, morte, or morti.
    (α).
    Absol.: cum veter occubuit Priamus, fell, Enn. ap. Prisc. p. 607 P. (Ann. v. 17 Vahl.):

    aut occubuissem honeste, aut victores hodie viveremus,

    Cic. Att. 3, 15, 4: pro libertate cos occubuisse, Suet. Aug. 12 fin.:

    circa se dimicans occubuerat,

    id. Tit. 4:

    fertur et ante annos occubuisse suos,

    Ov. A. A. 3, 18:

    dederat ne ferro occumbere posset,

    id. M. 12, 207:

    acie,

    Suet. Ner. 2.—
    (β).
    With mortem or morte (the vacillation of MSS. between these two forms makes it difficult to ascertain which was the prevailing one; cf. Zumpt, Gr. § 387;

    Krebs, Antibarb. p. 790): pro patriā mortem (al. morte) occumbere,

    Cic. Tusc. 1, 42, 102 (Kühner, Moser, Orelli, and Baiter have mortem, Klotz and Fischer morte):

    quod liberata patria... mortem occubuisset,

    Liv. 2, 7, 8; 3, 50, 8; 26, 25, 14:

    qui pugnantes mortem occubuissent,

    id. 31, 18, 6. —So, too, letum, Enn. ap. Prisc. p. 725 P. (Ann. v. 390 Vahl.):

    necem voluntariam,

    Suet. Aug. 13 (al., with inferior MSS., nece voluntariā):

    ictus clavā morte occubuit,

    Liv. 1, 7, 7 Weissenb. ad loc.:

    morte occumbentis,

    id. 8, 10, 4:

    ambo pro republicā morte occubuisse,

    id. 38, 58.—
    (γ).
    With morti (perh. only poet.): pro vostrā vitā morti occumbant obviam. Enn. ap. Serv. Verg. A. 2, 62 (Trag. v. 176 Vahl.); so,

    certae morti, Verg. A. l. l.: neci,

    Ov. M. 15, 499.—
    (δ).
    To succumb to, fall by the hand of one ( poet.).—With dat.:

    Rullo ditissimus agri Occumbis,

    Sil. 5, 260; Claud. B. Get. 74.—With per:

    per te vidit Vulcani occumbere prolem,

    Ov. M. 7, 437. —
    * III.
    Like accumbere, to lie at table, Afran. ap. Non. 97, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > obcumbo

См. также в других словарях:

  • LETUM — lectum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • LETU — letum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • létal — létal, ale, aux [ letal, o ] adj. • 1495; lat. letalis « mortel » ♦ Biol. Qui provoque la mort. Gène létal, responsable d une anomalie qui entraîne la mort de la cellule sexuelle, de l œuf fécondé, de l embryon ou d un individu après la naissance …   Encyclopédie Universelle

  • letal — todbringend; mörderisch; fatal; tödlich; zerstörend * * * le|tal 〈Adj.; Med.〉 tödlich [<lat. letalis „tödlich“; zu letum „Tod“] * * * le|tal <Adj.> [lat. letalis, zu …   Universal-Lexikon

  • ARGILETUM — locus Romae iuxta Palatium, ubi tabernae opificum erant, praesertimque Bibliopolarum. Martial. l. 1. Epigr. 4. v. 1. Argelitanas mavis habitare tabernas. Idem l. 1. Epigr. 118. v. 9. per tmesin. Argi nempe soles subire letum. Et l. 2. Epigr. 17.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Ker — Kerostasie – Abwägen der Keres durch Zeus – Lekythos aus Capua Ker (griechisch Κήρ „Tod, Todesgeschick“, Plural Κῆρες Keres, deutsch auch Keren) ist in der griechischen Mythologie die Verkörperung des gewaltsamen Todes. Manchmal wird der Na …   Deutsch Wikipedia

  • Nyx — Gemälde der Nyx von William Adolphe Bouguereau (1883) Nyx (griech. Νύξ) ist in der griechischen Mythologie die Göttin und Personifikation der Nacht. Laut Homer fürchtete sich selbst Zeus …   Deutsch Wikipedia

  • АРГИЛЕТ —    • Argilētum,          называлась часть Рима, между Субурой и форумом (Forum romanum), где находились лавки ремесленников и книготорговцев. Mart, 1, 4, 1. Cic. ad Att. 12, 32. Название, если принять Варроново (l. l. 4, 32) производство от… …   Реальный словарь классических древностей

  • Лето Атрейдес — Юрген Прохнов в роли Лето Атрейдеса в фильме «Дюна» Лето Атрейдес (в др. переводе «Лито», англ. Leto Atreides I, 10.140  10.191)  персонаж романа Фрэнка Херберта « …   Википедия

  • Лито Атрейдес — Юрген Прохнов в роли Лето Атрейдеса в фильме «Дюна» Лито Атрейдес (в др. переводе «Лето», англ. Leto Atreides I, 10.140  10.191)  персонаж романа Фрэнка Херберта «Дюна», отец Пола. Известе …   Википедия

  • Тмеза — (тж. тмезис; др. греч. ἡ τμῆσις, разрезание, разрубание, рассечение)  структурное явление в античном стихе; разделение составного слова посредством другого слова. Напр. κατα δάκρυ χεύομαι (Hom. Il. I, 413), где разделено καταχεύομαι; Quo nos …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»